Postawy i sympatie spoleczenstwa Polski polnocno-wschodniej po 1989 roku
-
Upload
radek-oryszczyszyn -
Category
News & Politics
-
view
1.676 -
download
0
Transcript of Postawy i sympatie spoleczenstwa Polski polnocno-wschodniej po 1989 roku
Postawy i sympatie polityczne społeczeństwa Polski północno-
wschodniej po 1989 r.
Radosław OryszczyszynInstytut SocjologiiUniwersytet w Białymstoku
Postawa i sympatia polityczna
Postawa polityczna – względnie trwały stosunek jednostek lub grup społecznych do podmiotów polityki i ich działań, systemu politycznego i jego składników, elit politycznych, idei i wartości politycznych oraz decyzji politycznych.
Eugeniusz Zieliński, Nauka o państwie i polityce, Warszawa 2001
Ograniczenia geografii wyborczej społeczeństwa polskiegoJ. Raciborski
Ograniczenia województwa/regionu jako podstawy opisu geografii politycznej
Województwa i regiony są całościami silnie wewnętrznie zróżnicowanymi społecznie
Województwa i regiony są często całościami sztucznymi pod względem historycznym, kulturowym, narodowościowym itp.
Pierwsza wyborcza mapa Polski(Florczyk, Żukowski, Najdowski)
Trzy zjawiska wpływające na sukces „S”:
Duży procent osób uczęszczających do Kościoła i niższa przestępczość
Niska liczba członków OPZZ
Silne tradycje opozycyjnych ruchów społecznych
Wybory parlamentarne 1989 r. – frekwencja (w skali kraju – 62%)
Wybory parlamentarne 1989 r. – głosy na najpopularniejszego kandydata „S” do Senatu – w skali kraju – ok. 64%
Wybory prezydenckie 1990 r. – poparcie dla Włodzimierza Cimoszewicza. W skali kraju - 9%
Wybory prezydenckie 1990 r. – poparcie dla Tadeusza Mazowieckiego. W skali kraju – 18%
Wybory prezydenckie 1990 r. – poparcie dla St. Tymińskiego w I turze. W skali kraju – 23%
Wybory prezydenckie 1990 r. – poparcie dla Lecha Wałęsy w I turze. W skali kraju – 40%
Różnica w poparciu Lecha Wałęsy i St. Tymińskiego w II rudzie wyborów prezydenckich w proc. w 1990 r. W skali kraju – 48,5%
Wyniki wyborów do Sejmu w 1991 roku w regionie północno-wschodnim
POLSKA UD – 12% SLD – 11% PSL – 9% WAK – 9% KPN – 9% POC – 9% KLD – 7%
Geografia poparcia dla SLD w wyborach parlamentarnych 1993 r.
Polska: 20,41% Białostockie: 24,8% Łomżyńskie: 10,5% Olsztyńskie: 23,7% Suwalskie: 18,6%
Geografia poparcia dla PSL w wyborach parlamentarnych 1993 r.
Polska: 15,40% Białostockie: 10,2% Łomżyńskie: 29,2% Olsztyńskie: 14,8% Suwalskie: 17,3%
Geografia poparcia dla UD w wyborach parlamentarnych 1993 r.
Polska: 10,59% Białostockie: 6,0% Łomżyńskie: 4,1% Olsztyńskie: 9,1% Suwalskie: 6,1%
Wybory prezydenckie 1995 r. – poparcie dla Aleksandra Kwaśniewskiego w I turze. W skali kraju – 35%
Wybory prezydenckie 1995 r. – poparcie dla Lecha Wałęsy w I turze. W skali kraju – 33%
Wybory prezydenckie 1995 r. – poparcie dla Jacka Kuronia w I turze. W skali kraju – 9%
Wybory prezydenckie 1995 r. – poparcie dla Jana Olszewskiego w I turze. W skali kraju – 7%
Różnica między poparciem udzielonym A. Kwaśniewskimu a L. Wałęsie w II turze wyborów prezydenckich w 1995 roku. W skali kraju +9,44%
Wyniki wyborów do Sejmu w 1997 roku w regionie północno-wschodnim
POLSKA AWS – 34% SLD – 27% UW – 13% PSL – 7% ROP – 6% UP – 5% KPiER – 2%
Wybory prezydenckie 2000 r. – poparcie dla Aleksandra Kwaśniewskiego. W skali kraju – 54%
Wybory prezydenckie 2000 r. – poparcie dla Andrzeja Olechowskiego. W skali kraju – 17%
Wybory prezydenckie 2000 r. – poparcie dla Mariana Krzaklewskiego. W skali kraju – 16%
Geografia poparcia dla SLD-UP w wyborach parlamentarnych 2001 r.
POLSKA – 41% woj. podlaskie – 38% woj. warmińsko-
mazurskie – 48%
Geografia poparcia dla PO w wyborach parlamentarnych 2001 r.
POLSKA – 14% woj. podlaskie –
8% woj. warmińsko-
mazurskie – 12%
Geografia poparcia dla Samoobrony w wyborach parlamentarnych 2001 r.
POLSKA – 12% woj. podlaskie –
12% woj. warmińsko-
mazurskie – 11%
Geografia poparcia dla PiS w wyborach parlamentarnych 2001 r.
POLSKA – 10% woj. podlaskie –
12% woj. warmińsko-
mazurskie – 11%
Geografia poparcia dla PSL w wyborach parlamentarnych 2001 r.
POLSKA – 9% woj. podlaskie –
11% woj. warmińsko-
mazurskie – 8%
Geografia poparcia dla LPR w wyborach parlamentarnych 2001 r.
POLSKA – 8% woj. podlaskie –
12% woj. warmińsko-
mazurskie – 9%
Geografia głosowania w referendum przedakcesyjnym w 2003 roku
Geografia głosowania w referendum przedakcesyjnym w 2003 roku
Gmina Kulesze Kościelne
Powiat wysokomazowiecki
Geografia głosowania w referendum przedakcesyjnym w 2003 roku
Miasto Hajnówka
Powiat hajnowski
Geografia głosowania w referendum przedakcesyjnym w 2003 roku - gminy
Wyniki wyborów do Sejmu w 2005 roku
POLSKA PiS – 34% PO – 29% SO – 12% SLD – 12% LPR – 7% PSL – 5%
Wyniki wyborów do Sejmu w 2005 r. (północno-wschodnia Polska)
Woj. podlaskie: PiS – 28% PO – 15% SLD -12% SO – 12% LPR – 11% PSL – 8%
Wyniki wyborów do Sejmu w 2005 r. (północno-wschodnia Polska)
Okręg olsztyński: PO – 24% PiS – 23% SLD – 14% SO – 12% PSL – 9% LPR – 8%
Wyniki wyborów do Sejmu w 2005 r. (północno-wschodnia Polska)
Okręg elbląski: PO – 23% PiS – 22% SO – 18% SLD – 12% PSL – 9% LPR – 6%
Wybory prezydenckie 2005 r. – poparcie dla Donalda Tuska w pierwszej turze ( w skali kraju – 36%)
Wybory prezydenckie 2005 r. – poparcie dla L. Kaczyńskiego w pierwszej turze ( w skali kraju – 33%)
Wybory prezydenckie 2005 r. – poparcie dla A. Leppera w pierwszej turze ( w skali kraju – 15%)
Wybory prezydenckie 2005 r. – poparcie dla M. Borowskiego w pierwszej turze ( w skali kraju – 10%)
Wyniki II tury wyborów prezydenckich w 2005 roku
Wybory prezydenckie 2005 r. – poparcie dla L. Kaczyńskiego w drugiej turze ( w skali kraju – 54%)
Wybory prezydenckie 2005 r. – poparcie dla L. Kaczyńskiego w drugiej turze ( w skali kraju – 54%)
Wybory prezydenckie 2005 r. – poparcie dla Donalda Tuska w drugiej turze ( w skali kraju – 46%)
Wybory prezydenckie 2005 r. – poparcie dla Donalda Tuska w drugiej turze ( w skali kraju – 46%)
Wyniki wyborów do Sejmu RP w 2007 roku
PO – 42% PiS – 32% LiD – 13% PSL – 9%
Wyniki wyborów do Sejmu RP w 2007 roku
Podlaskie PiS – 39% PO - 32% LiD – 15% PSL – 9%
Wyniki wyborów do Sejmu RP w 2007 roku
Warmińsko-mazurskie
PO – 45% PiS - 24% LiD – 14% PSL – 13%
Stabilne czynniki postaw społ. Polski północno-wschodniej w l. 1989-2009
Postawy mieszkańców woj. warmińsko-mazurskiego, charakteryzujące się:
– wysokim poparciem dla sił lewicowych i centrolewicowych poza wschodnią i południową częścią
– niskim poparciem dla sił prawicowych oraz ludowców– wysoką spójnością regionalną postaw politycznych w
skali 20 ostatnich lat
Stabilne czynniki postaw społ. Polski północno-wschodniej w l. 1989-2009
Postawy mieszkańców woj. podlaskiego, charakteryzujące się:
– Wysokim stopniem zróżnicowania subregionalnego pod względem postaw politycznych
– Wysokim poparciem dla sił prawicowych w subregionie łomżyńskim
– Niskim poparciem dla partii ludowych
Dynamiczne czynniki postaw społ. Polski północno-wschodniej w l. 1989-2009
„Zwrot ku centrum” mieszkańców Warmii i Mazur połączony ze spadkiem poparcia dla sił populistycznych
„Zwrot ku centrum” prawosławnych mieszkańców wschodniej części woj. podlaskiego (pow. hajnowski)
Wykrystalizowanie się 3 odrębnych obszarów postaw politycznych
Obszar I – Warmia, Mazury i Suwalszczyzna
Relatywnie niski poziom partycypacji w polityce Duży stopień stałości postaw politycznych Dominacja sił centrolewicowych i lewicowych na
większości terytorium i proeuropejskich
Obszar II – Ziemia Łomżyńska
Relatywnie wysoki poziom partycypacji w polityce
Wysoka stabilność postaw politycznych Zdecydowana dominacja sił prawicowych,
narodowokatolickich i eurosceptycznych
Obszar III - Białostocczyzna
Obszar wysoce bipolarny pod względem postaw politycznych
Wysoka polaryzacja i konfrontacyjny charakter postaw politycznych
Wysokie zróżnicowanie postaw politycznych, nawet w obrębie jednego powiatu
Jeden z niewielu regionów w kraju, gdzie determinantą wyborów politycznych jest wyznanie
Regiony polityczne na Białostocczyźnie [Siedlecki]
Region hegemonii elektoratu „solidarnego”: powiat moniecki
Region dominacji elektoratu „solidarnego”: powiat sokólski i białostocki
Region przewagi elektoratu „solidarnego”: powiat siemiatycki
Region równowagi: powiat bielski i powiat grodzki Białystok
Region hegemonii powiatu „liberalnego”: powiat hajnowski
Dziękuję za uwagę
Radosław OryszczyszynInstytut Socjologii Uniwersytetu w Białymstoku tel. +48504064851 [email protected] www.soc.uwb.edu.pl