POST. MIKROBIOL.,2009, 48, 2, 125�132http://www.pm.microbiology.pl

1. Wstêp

W�ród setek publikacji z ostatnich lat, dotycz¹cychgrzybów z rodzaju Geotrichum, zdecydowanie domi-nuje tematyka biotechnologiczna. Informacje na tematroli tych grzybów jako patogenów cz³owieka, s¹ nie-liczne. Dodatkowo, po reklasyfikacji takich gatun-ków, jak Geotrichum clavatum (obecnie Saprochaeteclavata) i G. capitatum (obecnie Magnusiomyces ca-pitatus), wydawaæ by siê mog³o, ¿e pozosta³e gatunki,w tym najpowszechniej wystêpuj¹cy Geotrichum can-didum, nie odgrywaj¹ w patologii wiêkszej roli. Tym-czasem lekarze praktycy spotykaj¹ siê z problememinterpretacji wyników badañ mykologicznych w wy-padkach izolacji G. candidum. Czy zawsze uznawaæten gatunek za sk³adnik flory fizjologicznej, czy zakontaminacjê, czy jednak za gatunek patogenny? Tre�-ci¹ artyku³u jest przedstawienie stanu wiedzy na tematchorobotwórczo�ci tych grzybów oraz zwiêz³a charak-terystyka ich w³a�ciwo�ci.

2. Taksonomia

Rodzaj Geotrichum znany jest od prawie 200 lat.W 1809 roku H. F. L i n k na ³amach Magazin derGesellschaft Naturforschenden Freunde u¿y³ nazwyG. candidum (geo = ziemia i trichus = w³osy, candi-dum = czysto bia³y) do opisania izolowanych z ziemigrzybów, które scharakteryzowa³: Sporidia magna,extremitatibus truncatis genus designant (w wolnymt³umaczeniu: wielkie zarodniki, ze �ciêtymi koñcami s¹charakterystyczne dla rodzaju). Od tego czasu opisanoszereg gatunków w wielu rodzajach wykazuj¹cych po-dobieñstwo morfologiczne do Geotrichum. Powsta³ow ten sposób oko³o setki synonimowych opisów,z których najczêstszym jest podany przez F r e s e n i u sw 1950 r. Oidium lactis.

Klasyfikacja grzybów dro¿d¿opodobnych wytwa-rzaj¹cych artrokonidia przez d³ugi czas pozostawa³aproblematyczna. Szczepy p¹czkuj¹ce wytwarzaj¹cepseudogrzybniê i grzybniê z artrokonidiami by³y

GRZYBY Z RODZAJU GEOTRICHUMJAKO OPORTUNISTYCZNY PATOGEN CZ£OWIEKA

Magdalena Skóra*, Jadwiga Witalis, Pawe³ Krzy�ciak, Anna B. Macura

Zak³ad Mykologii Katedry Mikrobiologii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagielloñskiego

Wp³ynê³o w styczniu 2009 r.

1. Wstêp. 2. Taksonomia. 3. Wystêpowanie. 4. Morfologia. 5. Fizjologiczne i biochemiczne w³a�ciwo�ci. 6. Chorobotwórczo�æ.7. Wra¿liwo�æ na leki i leczenie. 8. Podsumowanie

Fungal genus Geotrichum: an opportunistic pathogen of humans

Abstract: Fungi belonging to Getrichum genus are widespread in nature. They have been used in food industry and biotechnologicalresearch for many years. However, a lack of definite answer to the question concerning their position in taxonomy is intriguing, as wellas their role in the pathogenesis of diseases in humans. Even morphology of these fungi is of interest because they are located on theborderline between typical yeast-like fungi and moulds.

Our overview of literature is focused mainly on the medical aspect because the fungi deserve thorough attention as opportunistichuman pathogens, even though their low pathogenicity has been reported.

Geotrichum sp. is a causative agent of geotrichosis. The foci of infection are localized mainly in lungs and bronchi, however theyalso may appear in the skin and gastrointestinal tract. Cases of septicemia and disseminated infections were also reported. G. candidumis the species most often identified as the cause of geotrichosis. The disease most often develops in immunocompromised persons:patients with haemopoietic system malignancies under chemotherapy, under long lasting antibiotic and steroid therapy and in dia-betics. In vitro investigations gave evidence that G. candidum in susceptible to amphotericin B, clotrimazole, 5-fluorocytosine andmiconazole, however, some strains are highly resistant to azoles as well as to amphotericin B and nystatin. Now that there are noguidelines concerning the treatment of Geotrichum infections, the choice of a proper treatment should be based on the drug suscep-tibility of the fungal strain isolated and on clinical condition of the patient.

1. Introduction. 2. Taxonomy. 3. Occurrence. 4. Morphology. 5. Physiology and biochemical properties. 6. Pathogenicity. 7. Drugssusceptibility and treatment. 8. Summary

S³owa kluczowe: geotrichoza, Geotrichum, Geotrichum candidum, grzybice oportunistyczneKey words: geotrichosis, Geotrichum, Geotrichum candidum, opportunistic mycoses

* Autor do korespondencji: Zak³ad Mykologii Katedry Mikrobiologii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagielloñskiego,ul. Czysta 18, 31-212 Kraków; tel.: 012 633 08 77 wewn. 231, fax: 012 423 39 24, e-mail: bohnia@gmail.com

126 MAGDALENA SKÓRA, JADWIGA WITALIS, PAWE£ KRZY�CIAK, ANNA B. MACURA

w³¹czone w rodzaj Trichosporon, a niep¹czkuj¹cei bez pseudogrzybni w rodzaj Geotrichum [11, 28].W badaniach wykazano pokrewieñstwo Trichosporonz podstawczakami ze wzglêdu na sk³ad �ciany ko-mórkowej grzybów tego rodzaju. Na tej podstawieW e i j m a n zasugerowa³ podzia³ gatunków grzybówwytwarzaj¹cych artrokonidia na podstawczaki i wor-kowce klasyfikuj¹c je odpowiednio jako Trichosporoni Geotrichum [61]. Mimo, ¿e p¹czkowanie okaza³osiê nieistotn¹ taksonomicznie cech¹, w 1984 rokuw The Yeast, a taxonomic study workowce i podstaw-czaki pozosta³y w rodzaju Trichosporon [21]. Taki stanrzeczy budzi³ w¹tpliwo�ci naukowców. D e H o o gzaakceptowa³ zaproponowany przez W e i j m a n po-dzia³ i dokona³ pierwszej rewizji taksonomicznejwszystkich gatunków workowców wytwarzaj¹cych ar-trokonidia [8]. Od tego czasu powsta³o szereg pracanalizuj¹cych relacje filogenetyczne w obrêbie tejgrupy grzybów. Badania oparte by³y i s¹ o cechy mor-fologiczne, fizjologiczne i ekologiczne grzybów,charakterystykê hodowli oraz badania molekularne:reasocjacji j¹drowego DNA, zawarto�ci molowo-pro-centowej zasad G+C DNA genomowego, krzyw¹termicznej denaturacji DNA i krzyw¹ topnienia DNA;obecnie wykorzystuje siê równie¿ metody ogólnie zwa-ne PCR-fingerprinting, czy wieloogniskow¹ elektro-forezê enzymów.

W 2000 roku ukaza³a siê praca analizuj¹ca relacjew obrêbie rodzaju Geotrichum w oparciu o porówna-nie sekwencji ca³ego genomu [51].

Stwierdzono jednoznacznie, ¿e Geotrichum, Ga-lactomyces i Dipodascus s¹ zwi¹zane z dro¿d¿amiworkowcowymi i powinny byæ umieszczone w rzêdzieSaccharomycetales. Analiza genów rDNA dla du¿ejpodjednostki (26S) [24], a tak¿e dla ma³ej podjednostki18S [56] wykaza³y podzia³ w�ród tych gatunków nawyra�ne 2 klady, które jednak nie znajduj¹ odzwier-ciedlenia w zró¿nicowaniu w cechach morfologicznychi ekologii tych mikroorganizmów. Nie odpowiadaj¹ te¿podzia³owi Dipodascus / Galactomyces.

W 2004 roku d e H o o g i S m i t h w pracydokonuj¹cej rewizji rodzaju Geotrichum wymieniali6 gatunków (formy anamorficzne i teleomorficzneuznano jako jeden gatunek) w kladzie Galactomyces(dla G. europaneum teleomorf nie jest znany), 9 w kla-dzie Dipodascus oraz 17 w do³¹czonym kladzieMagnusiomyces (do którego nale¿y m.in. Blastoschizo-myces capitatus, wcze�niej Geotrichum capitatum, prze-klasyfikowany jako Magnusiomyces capitatus z form¹anamorficzn¹ Saprochaete capitata) [8]. W tabeli Iprzedstawiono relacje anamorf/teleomorf.

Od tego czasu opisano 5 nowych gatunków Geo-trichum (g³ównie z przewodu pokarmowego owadów),a tak¿e teleomorfy Galactomyces britannicum i Dipo-dascus tetrasporeus [25, 34, 42, 52, 62].

Analizuj¹c taksonomiê i pokrewieñstwa filogene-tyczne w rodzaju Geotrichum nale¿y mieæ �wiadomo�æ,¿e badania definiuj¹ce nowe gatunki oraz porównuj¹cepokrewieñstwo miêdzygatunkowe i miêdzyrodzajoweoparte s¹ na ograniczonej liczbie szczepów oraz publi-kowanych sekwencji genetycznych. Dlatego te¿ praw-dopodobnym jest, ¿e kolejne odkrycia mog¹ zmieniæobecn¹ systematykê nie tylko na poziomie rodzaju, aletak¿e rodziny, czy rzêdów. Wszak jeszcze 30 lat temu³¹czono ze sob¹ w obrêbie rodzaju Trichosporon gatun-ki nale¿¹ce obecnie do dwóch typów grzybów (Asco-mycetes i Basidiomycetes), a wiêc taksonów bardzo od-leg³ych w kryteriach systematyki organizmów ¿ywych.

3. Wystêpowanie

Gatunek G. candidum, najpowszechniejszy z rodza-ju Geotrichum, jest izolowany z ró¿nych materia³ówi �rodowisk. Grzyby te znale�æ mo¿na w powietrzu [2]oraz w glebie, szczególnie zanieczyszczonej �ciekamimiejskimi [1], jak równie¿ w wodzie rzecznej [50].W organizmach ludzi stanowi¹ naturalny sk³adnik floryprzewodu pokarmowego, choæ s¹ rzadziej izolowaneni¿ grzyby z rodzajów Candida, Rhodotorula i Tricho-sporon [58]. Wystêpuj¹ te¿ w organizmach zwierz¹t[29], w ro�linach, w paszy kiszonej [38] i artyku³ach¿ywno�ciowych [5, 33, 27, 57]. Na przyk³ad w bada-niach cytowanych przez B o u t r o u, grzyby tego ga-tunku znaleziono w 17�40% próbek surowego mleka,ale w stosunkowo niedu¿ych ilo�ciach, bo tylko w 6%próbek by³y wykryte w ilo�ci wiêkszej od 102 cfu/ml(colony forming unit/ml � jednostka tworz¹ca kolo-niê/ml), niezale¿nie od pochodzenia: w krowim, kozimi owczym mleku [5]. Je�li s¹ obecne w surowym mleku,wystêpuj¹ te¿ w surowych twarogach, rzadko w paste-ryzowanych � wtedy jako kontaminacja, której �ród³emjest g³ównie powietrze. Jednak w produktach mlecz-nych wystêpuj¹ nie tylko jako naturalny sk³adnik. WeFrancji na przyk³ad od oko³o 30 lat dodawane s¹ celo-wo do mleka przy produkcji serów jako czynnik przys-pieszaj¹cy dojrzewanie (�ripening agent�) [32]. Takiekomercyjne szczepy G. candidum znalaz³y zastosowa-nie w procesach technologicznych przy produkcjimiêkkich serów, typu Camembert oraz serów pó³twar-dych kozich i owczych. S¹ istotnym komponentem ichmikroflory � przez wydzielanie lipolityczych i proteo-litycznych enzymów, maj¹ udzia³ w dojrzewaniu serówi tworzeniu ich smaku oraz zapachu [5]. Choæ uwa¿asiê, ¿e w stanach obni¿onej odporno�ci G. candidummo¿e powodowaæ oportunistyczne zaka¿enia, co szcze-gó³owo omówiono w czê�ci dotycz¹cej chorobotwór-czo�ci, to retrospektywnie nie stwierdzono chorób po-chodzenia pokarmowego zwi¹zanych z konsumpcj¹produktów zawieraj¹cych G. candidum [44].

127GRZYBY Z RODZAJU GEOTRICHUM JAKO OPORTUNISTYCZNY PATOGEN CZ£OWIEKA

4. Morfologia

Szczepy G. candidum wykazuj¹ morfologiczny po-limorfizm, stoj¹c na granicy pomiêdzy typowymi grzy-bami dro¿d¿opodobnymi i ple�niami, co ma odbicie

w okre�leniach typu: nitkowaty grzyb dro¿d¿opodobny(filamentous yaest-like fungus) [5, 44]. Opisywane s¹dwa zró¿nicowane morfotypy. Jeden charakteryzuje siêtworzeniem kolonii dro¿d¿opodobnych o kremowejbarwie, które produkuj¹ obficie artrospory i generalnie

Galactomyces 1 Galactomyces geotrichum nienazwany Geotrichum sp. Endomyces geotrichum, Dipodascus geotrichum

2 Galactomyces reessii nienazwany Geotrichum sp. Endomyces reessii, Galactomces reessii,Dipodascus reessii

3 Galactomyces citriaurantii Geotrichum citri-aurantii �4 n/n Geotrichum europaeum �

5 Galactomyces Geotrichum

pseudocandidus pseudocandidus �6 Galctomyces candidus Geotrichum candidum Geotrichum candidum, Botrytis geotricha,

Oidium lactis, Endomyces lactis

Dipodascus 1 Dipodascus albidus nienazwany Geotrichum sp. �2 Dipodascus australiensis nienazwany Geotrichum sp. �3 Dipodascus aggregatus nienazwany Geotrichum sp. �

4 Dipodascus geniculatus brak �5 n/n Geotrichum fermentas Trichosporon fermentas, Fermentotrichon

fermentas

6 Dipodascus armillariae Geotrichum decipiens �7 n/n Geotrichum restrictum �8 n/n Geotrichum klebahnii Trichosporon klebahnii, Endomyces lactis,

Trichosporon penicillatum,Geotrichum pennicilatum

9 Dipodascus macrosporus brak �

Magnusiomyces 1 Magnusiomyces starmeri nienazwany Saprochaete sp. �2 Magnusiomyces ovetensis Saprochaete sericea Endomyces ovetensis, Dipodascus ambrosiae,

Trichosporon sericeum, Geotrichum sericeum

3 Magnusiomyces tetrasperma brak Endomyces tetrasperma, Dipodascus tetrasperma

4 Magnusiomyces magnusii Saprochaete ludwigii Endomyces magnusii, Dipodascus magnusii,Oidium ludwigii

5 Magnusiomyces spicifer nienazwany Saprochaete sp. Dipodascus spicifer

6 Magnusiomyces capitatus Saprochaete capitata Dipodascus capitatus, Trichosporon capitatum,Geotrichum capitatum, Blastoschizomycescapitatus, Geotrichum linkii

7 n/n Saprochaete suaveolens Oidium suaveolens, Geotrichum suaveolens,Endomyces lactis

8 n/n Saprochaete gigas Oospora gigas, Geotrichum gigas,G. magnum, G. rectangulatum

9 n/n Saprochaete chiloensis Schizoblastosporion chiloense

10 n/n Saprochaete clavata Geotrichum clavatum

11 n/n Saprochaete saccharophila �

12 Magnusiomyces ingens Saprochaete ingens Dipodascus ingens

13 n/n Saprochaete quercus �

14 n/n Saprochaete japonica �

15 n/n Saprochaete fungicola �

16 n/n Saprochaete psychrophila �

17 n/n Saprochaete ingens Candida ingens, Geotrichum ingens,Pichia humboldtii

T a b e l a IRelacje anamorf/teleomorf (de Hoog 2004) [9]

Klad Lp. Teleomorf Anamorf Wa¿niejsze synonimy i bazonimy

n/n � nieznanyBazonim � nazwa podstawowa (bazowa) � nazwa pod któr¹ grzyb zosta³ po raz pierwszy opisany

128 MAGDALENA SKÓRA, JADWIGA WITALIS, PAWE£ KRZY�CIAK, ANNA B. MACURA

wykazuj¹ s³aby wzrost i aktywno�æ proteolityczn¹,a optymalna temperatura ich wzrostu to 22�25°C. Po-nadto te szczepy zakwaszaj¹ pod³o¿e. Drugi morfo-typ tworzy podobne do ple�ni bia³e filcowate kolonie,w których dominuj¹ wegetatywne strzêpki, z nielicz-nymi artrosporami. Ta postaæ ma wysok¹ aktywno�æproteolityczn¹, cechuje siê szybkim wzrostem w op-tymalnej temperaturze 25�30°C i alkalizuje pod³o¿e.Pomiêdzy opisanymi dwoma granicznymi morfotypamio cechach form dro¿d¿opodobnych i ple�ni s¹ te¿szczepy o cechach po�rednich [44].

W opisie morfologicznym G. candidum K u r n a -t o w s k a i K w a � n i e w s k a wyró¿niaj¹ opróczartrospor tak¿e blastospory i endospory. Wg tychautorek komórki wegetatywne czasem tworz¹ pseudo-strzêpki (pseudomycelium) i blastospory, zawsze wy-twarzaj¹ strzêpki w³a�ciwe (mycelium) i z ich rozpaduartrospory, mog¹ te¿ formowaæ w strzêpkach zarodnikiwewnêtrzne � endospory. Grzybnia zbudowana jestze strzêpek z³o¿onych z d³ugich komórek, rozga³êzia-j¹cych siê na koñcach dychotomicznie, o wymiarach8�12 × 30�100 µm, rozpadaj¹cych siê na artrospory,które s¹ wielok¹tne lub cylindryczne, o wymiarach3�7 × 5�8 µm [23] (rys. 1).

Stadium doskona³e, rozmna¿aj¹ce siê p³ciowo, wy-twarza worki o wymiarach 6�9 × 7�9 µm. Zarodniki

workowe s¹ ¿ó³tawo-br¹zowe, okr¹g³e lub elipsoidal-ne, o wymiarach 6�9 × 7�10 µm, z kolczast¹ �cian¹ we-wnêtrzn¹ i nieregularn¹ zewnêtrzn¹, czêsto ze szklisty-mi równikowymi bruzdami [23].

5. Fizjologiczne i biochemiczne w³a�ciwo�ci

G. candidum cechuje krótki czas generacji (podwo-jenia biomasy), tj. 1,1 godz. w 30°C w p³ynnej po¿yw-ce, natomiast d³uga jest faza spoczynkowa lag, którawynosi oko³o 10 godzin [5]. Mo¿e wzrastaæ w szero-kim zakresie pH od 3 do 11 wg G a r r i s o n i H o l d e r[14], a optymalne pH to wg L e c o c q 6,0�7,0 [5],a wg W y d e r 5,0�5,5 [5]. W warunkach hodowliin vitro wzrasta szybko w temperaturze 25°C i s³abow temp. 37°C, nie ro�nie w temp. 40°C [23], natomiastw procesie technologicznym produkcji serów mo¿ewzrastaæ na ich powierzchni w granicach temperatury5�38°C, z optimum ok. 25°C [5].

G. candidum fermentuje glukozê, asymiluje gluko-zê, galaktozê, D-ksylozê, glicerol i kwas bursztynowy.Wiêkszo�æ szczepów przyswaja te¿ sorbitol i te samecukry, które fermentuje oraz glicerol i L-arabinozê, nie-które szczepy przyswajaj¹ te¿ sorbitol. �ciana komór-kowa tych grzybów nie zawiera ksylozy i fruktozy [23].

Porównuj¹c wra¿liwo�æ G. candidum na naturalne�rodki grzybobójcze, M e h r a b i a n i wsp. [30] zba-dali barwniki ro�linne, u¿ywane w przemy�le tekstyl-nym i przy produkcji dywanów (jako ¿e grzyby, któredostaj¹ siê do tych materia³ów z powietrza, mog¹ mieæpotencjalnie dzia³anie alergizuj¹ce). Okaza³o siê, ¿ew stosunku do G. candidum dzia³anie grzybobójczemia³ wyci¹g z krokosza barwierskiego Carthamus tinc-torius, brak takiego dzia³ania stwierdzono w wypadkuekstraktów z orzecha w³oskiego Juglands regia i ma-rzanny barwierskiej Rubia tinctorum.

G. candidum, ze wzglêdu na mo¿liwo�æ wykorzys-tania w biotechnologii, jest � poza wspomnianym ju¿serowowarstwem � przedmiotem zainteresowania w za-stosowaniach miêdzy innymi: w produkcji biomasy[37], w biodegradacji plam ropy naftowej [3], w roz-k³adzie celulozy [26, 46], w procesach s³odowania[41], w produkcji mlecznych napojów fermentowa-nych [53], w przemy�le farmaceutycznym [15, 39]oraz jako �ród³o enzymów, np. lipazy [31].

6. Chorobotwórczo�æ

Grzyby z rodzaju Geotrichum cechuj¹ siê nisk¹chorobotwórczo�ci¹. W opisanych przypadkach zaka-¿eñ, gatunkami najczê�ciej izolowanymi z materia³ówklinicznych jako czynnik etiologiczny, by³y G. candi-dum oraz G. capitatum (dawniej B. capitatus, obecnie

Rys. 1. Obraz mikroskopowy Geotrichum sp. (pow. 1000x).Widoczne prostok¹tne artrospory. (Autor: Pawe³ Krzy�ciak)

129GRZYBY Z RODZAJU GEOTRICHUM JAKO OPORTUNISTYCZNY PATOGEN CZ£OWIEKA

Magnusiomyces capitatus / Saprochaete capitata).W niniejszej pracy, z powodu rewizji i reklasyfikacjirodzaju Geotrichum w 2004 roku przez zespó³d e H o o g, ograniczyli�my siê do przedstawieniachorobotwórczo�ci wy³¹cznie gatunku G. candidum.

G. candidum nale¿y do fizjologicznej mikrofloryskóry i przewodu pokarmowego ludzi. Nie zosta³ w³¹-czony w Polsce do wykazu szkodliwych czynnikówbiologicznych i nie jest uznawany jako potencjalnypatogen spo¿ywczy czy �ród³o mikotoksyn w produk-tach spo¿ywczych [12, 44]. Pomimo, ¿e wiele osób,zw³aszcza pracowników przemys³u mleczarskiego,jest nara¿onych na kontakt ze sporami G. candidum,do dnia dzisiejszego nie odnotowano choroby zawo-dowej zwi¹zanej z tym gatunkiem [44]. Zaka¿eniaG. candidum s¹ bardzo rzadkie. P o t t i e r i wsp. po-daj¹, i¿ w okresie od 1842 roku do 2006 roku stwier-dzono mniej ni¿ 100 przypadków infekcji tym gatun-kiem [44]. Badacze ci sugeruj¹, i¿ liczba opisanychprzypadków zaka¿eñ G. candidum mo¿e byæ zawy¿o-na z powodu nieprawid³owej identyfikacji patogenu(zw³aszcza w starszych publikacjach) oraz problemówzwi¹zanych z interpretacj¹ wyników badañ mikro-biologicznych, gdy zaka¿eniom G. candidum towa-rzyszy³y inne grzyby, bakterie lub wirusy [44]. Dopotwierdzenia zaka¿enia gatunkiem G. candidum nie-zbêdna jest kilkukrotna izolacja grzyba z miejscazmienionego chorobowo, zw³aszcza w przypadku ma-teria³ów, w których grzyb ten wystêpuje naturalnie.

G. candidum jest mikroorganizmem oportunistycz-nym. G³ównym czynnikiem predysponuj¹cym do zaka-¿eñ jest stan odporno�ci organizmu. Infekcje dotycz¹przede wszystkim pacjentów z chorobami nowotwo-rowymi uk³adu krwiotwórczego, poddawanych che-mioterapii, zaka¿onych HIV, stosuj¹cych antybiotykio szerokim spektrum dzia³ania, d³ugotrwale przyjmu-j¹cych kortykosteroidy oraz chorych na cukrzycê [44,48]. W obliczu narastaj¹cej liczby osób z defektamiimmunologicznymi, rola G. candidum w zaka¿eniachgrzybiczych mo¿e nabieraæ coraz wiêkszego znacze-nia, podobnie jak w przypadku innych mikroorganiz-mów oportunistycznych takich jak: Rhodotorula sp.,Fusarium sp. czy Scopulariopsis sp. [4, 13, 22].

G. candidum powoduje u ludzi geotrichozê � zaka-¿enie miejscowe, obejmuj¹ce ró¿ne tkanki i narz¹dy,lub zaka¿enie rozsiane. Do infekcji mo¿e doj�æ na dro-dze pokarmowej, a tak¿e poprzez inhalacjê zarodni-ków oraz urazy tkanek [44, 48].

G. candidum najczê�ciej atakuje oskrzela i p³uca[44, 45, 47, 60]. Najwiêcej doniesieñ o przypadkachgeotrichozy oskrzelowo-p³ucnej pochodzi z AmerykiPo³udniowej, przy czym zaka¿enia te odnotowywanorównie¿ w Ameryce Pó³nocnej, Skandynawii, Francjii Wielkiej Brytanii [47]. Objawy geotrichozy oskrze-lowo-p³ucnej s¹ niepatognomiczne i mog¹ przypomi-

naæ przewlek³e zapalenie oskrzeli, gru�licê p³uc lubropieñ p³uc. Odkrztuszanie charakterystycznej, jasnozabarwionej, �luzowatej plwociny, zawieraj¹cej szara-we plamy, mo¿e sugerowaæ zaka¿enie G. candidum[47, 60]. Forma oskrzelowa jest czêstsza i cechuje siêsta³ym kaszlem. Ogólny stan zdrowia jest dobry,a temperatura, puls i oddechy rzadko podwy¿szone.W badaniu fizykalnym mog¹ byæ s³yszalne rzê¿eniagrubobañkowe. Geotrichozie p³ucnej z regu³y towa-rzysz¹ gor¹czka, szybki puls i oddechy oraz leukocyto-za. Plwocina mo¿e byæ podbarwiona krwi¹, natomiastkrwioplucie pojawia siê rzadko. Mog¹ wyst¹piæ: st³u-mione odg³osy opukowe, zmienione odg³osy odde-chowe oraz �wisty powy¿ej miejsca objêtego zmian¹chorobow¹. Rentgenogramy klatki piersiowej w obuprzypadkach nie s¹ charakterystyczne. Geotrichozêoskrzelowo-p³ucn¹ nale¿y ró¿nicowaæ z: kandydoz¹,kryptokokoz¹, kokcidioidomykoz¹, histoplazmoz¹, no-kardioz¹, bakteryjnym zapaleniem p³uc, atypowym za-paleniem p³uc, zw³óknieniem p³ucnym, brucelloz¹p³ucn¹ i gru�lic¹ [60]. Stwierdzano przypadki zaka¿eñuk³adu oddechowego, w których gatunkowi G. candi-dum towarzyszy³y inne mikroorganizmy m.in. Myco-bacterium tuberculosis oraz wirusy Herpes simplex[10, 43]. R o s s i wsp. opisali ostre zapalenie oskrzelii astmê wywo³ane G. candidum u 46-letniej ogólniezdrowej kobiety [47].

Zmiany patologiczne bêd¹ce wynikiem zaka¿eniaG. candidum mog¹ dotyczyæ uk³adu pokarmowego� jamy ustnej, ¿o³¹dka i jelit [44, 48]. H e i n i c i wsp.stwierdzili ustn¹ geotrichozê u pacjenta zara¿onegoHIV [16], natomiast Va s e i i I m a n i e h opisaliinwazjê dwunasticy przez G. candidum u pacjentaz niskim surowiczym poziomem przeciwcia³ w klasachIgA i IgM [58]. G. candidum by³ przyczyn¹ izolowane-go wrzodu prze³yku u pacjenta chorego na AIDS [54]oraz zapalenia jelita cienkiego i okrê¿nicy [35], a tak¿ekoñcowego odcinka krêtnicy [18]. Stwierdzono przy-padki ropnia mózgu (brain abscess) [19], zapaleniarogówki (keratitis) [40] oraz pourazowego zapaleniastawów na skutek infekcji G. candidum [17]. U pa-cjentów z upo�ledzonym uk³adem immunologicznymgatunek ten powodowa³ posocznicê i infekcje rozsia-ne obejmuj¹ce wiele narz¹dów i tkanek: serce, p³uca,w¹trobê, �ledzionê, oko³otrzustkow¹ tkankê miêkk¹,wnêkowe i zaotrzewnowe wêz³y ch³onne, szpik kostny,nerki [20, 48, 49, 60].

Rola G. candidum w zaka¿eniach powierzchnio-wych nie jest do koñca jasna. S f a k i a n a k i s i wsp.opisali przypadek inwazyjnej infekcji skórnej wywo-³anej przez G. candidum u 80 letniego pacjenta z cu-krzyc¹. Zmiany obejmowa³y dystalny paliczek palca�rodkowego prawej d³oni i szerzy³y siê na praw¹ d³oñ[48]. B u s l a u i wsp. zaobserwowali, i¿ czêsto�æ wy-stêpowania G. candidum w przewodzie pokarmowym

130 MAGDALENA SKÓRA, JADWIGA WITALIS, PAWE£ KRZY�CIAK, ANNA B. MACURA

pacjentów z ³uszczyc¹ i pacjentów z atopowym zapa-leniem skóry jest wy¿sza ni¿ u pacjentów zdrowych.Badacze izolowali ten gatunek z ka³u u 22% pacjen-tów z ³uszczyc¹, 10% z atopowym zapaleniem skóryi u 3% zdrowych osób [6].

7. Wra¿liwo�æ na leki i leczenie

Dane dotycz¹ce wra¿liwo�ci G. candidum na lekiprzeciwgrzybicze s¹ nieliczne. W badaniach in vitrowykazano, i¿ amfoterycyna B, klotrimazol, 5-fluoro-cytozyna i mikonazol s¹ aktywne w stosunku doG. candidum [45]. Niektóre szczepy s¹ wysoce opornena leki z grupy azoli, zw³aszcza flukonazol i itrakona-zol, a tak¿e amfoterycynê B i nystatynê [44]. Dostêp-ne w pracach naukowych dane o minimalnych stê¿e-niach leków hamuj¹cych wzrost G. candidum (MIC)przedstawiono w tabeli II.

Nie istniej¹ schematy leczenia geotrichozy. W za-ka¿eniu jamy ustnej grzybami z rodzaju Geotrichumzalecano miejscow¹ aplikacjê 2% roztworu fioletu gen-cjany (fioletu goryczkowego), p³ukanie jamy ustnej nad-boranem sodu oraz za¿ywanie witamin z grupy B [60].

W leczeniu geotrichozy oskrzelowo-p³ucnej po-wszechnie stosowano jodki � do¿ylnie jodek sodu orazdoustnie nasycony roztwór jodku potasu, oraz nysta-tynê � doustnie lub w inhalacjach [44, 60]. Wyko-rzystywano równie¿ radioterapiê promieniami X [60].R o s s i wsp. u pacjentki z oskrzelowo-p³ucn¹ geotri-choz¹ i astm¹ zastosowali odczulanie seri¹ roztworówo rosn¹cym stê¿eniu ekstraktu G. candidum oraz te-rapiê prednizolonem i kolistyn¹ � domiê�niowo orazw inhalacjach [47].

U pacjenta z inwazyjn¹ infekcj¹ skórn¹ G. candi-dum zastosowano 4-tygodniow¹ terapiê liposomaln¹amfoterycyn¹ B (w ostatnich dwóch tygodniach w³¹-czono 5-fluorocytozynê), nastêpnie 6-tygodniow¹ do-ustn¹ terapiê worikonazolem i drugi cykl liposomal-nej amfoterycyny B podawanej do¿ylnie [48].

P a r e n t i n i wsp. u 3-letniego dziecka cierpi¹ce-go na zapalenie rogówki w wyniku inwazji Candidaparapsilosis, Candida lusitanieae i Geotrichum can-

didum zastosowali skuteczn¹ terapiê miejscow¹ i ogól-n¹ flukonazolem [40].

Geotrichoza, w przypadku braku g³êbokiej im-munosupresji, nie jest chorob¹ �mierteln¹, prognozajest dobra i choroba mo¿e ust¹piæ nawet bez stoso-wania terapii przeciwgrzybiczej [60]. G. candidumz regu³y wykazuje wra¿liwo�æ na systemowe leki prze-ciwgrzybicze, jednak¿e dobór odpowiedniego lekupowinien zawsze opieraæ siê na wynikach testów leko-oporno�ci oraz ocenie stanu klinicznego pacjenta.Mimo i¿ terapia amfoterycyn¹ B jest powszechnaw ciê¿kich zaka¿eniach grzybiczych, równie¿ w geo-trichozie, stosowanie tego leku jest ograniczone, zewzglêdu na sposób podania oraz wysok¹ nefrotok-syczno�æ [48].

8. Podsumowanie

Grzyby z rodzaju Geotrichum znalaz³y zastosowa-nie w przemy�le spo¿ywczym i s¹ równie¿ czêstymprzedmiotem badañ biotechnologów. Wywo³uj¹ u lu-dzi geotrichozê � zaka¿enie miejscowe lub rozsiane,którego najczêstszym czynnikiem etiologicznym jestgatunek G. candidum. Do tej pory nie zbadano deter-minant patogenno�ci tego gatunku w testach in vitroi na modelach zwierzêcych, jednak¿e grzyb ten jestuznawany jako ma³o chorobotwórczy, o czym �wiad-czy niska czêsto�æ wystêpowania geotrichozy. Zaka-¿enia dotycz¹ przede wszystkim pacjentów z obni-¿on¹ sprawno�ci¹ uk³adu odporno�ciowego. W dobiepowszechnie stosowanej antybiotykoterapii i kortyko-steroidoterapii, coraz czê�ciej wykonywanych zabie-gów chirurgicznych, wczesnej diagnostyki choróbnowotworowych i ich skutecznego leczenia, a w kon-sekwencji � zwiêkszaj¹cej siê populacji ludzi z upo-�ledzon¹ funkcj¹ uk³adu immunologicznego � nienale¿y lekcewa¿yæ mikroorganizmów oportunistycz-nych, w tym równie¿ rodzaju Geotrichum. Nale¿y pa-miêtaæ, i¿ wa¿nym aspektem w epidemiologii zaka¿eñtym grzybem, podobnie jak w przypadku zaka¿eñ in-nymi drobnoustrojami, stanowi w³a�ciwa diagnostykado poziomu gatunku. Znajomo�æ czynnika etiologicz-

0,2�1,6 � 0,01�6,3 � 0,2�3,1 0,1�0,8 � d e H o o g i wsp. [7]

1 <0,03 0,03 1 0,03 <0,008 1 R o s s i wsp. [47] � � � 0,25�2 � � � N e n o f f i wsp. [36]

2,5 � � � � � � Va s e i i I m a n i e h [58]

T a b e l a I IMinimalne stê¿enia leków przeciwgrzybiczych hamuj¹ce wzrost G. candidum

MIC poszczególnych leków [µg/ml]Pi�miennictwo

AMB 5FC ITR FLU KTZ VCZ CSP

AMB � amfoterycyna B, 5FC � 5-fluorocytozyna, ITR � itrakonazol, FLU � flukonazol, KTZ � ketokonazol,VCZ � worikonazol, CSP � kaspofungina

131GRZYBY Z RODZAJU GEOTRICHUM JAKO OPORTUNISTYCZNY PATOGEN CZ£OWIEKA

nego choroby umo¿liwia opracowanie metod zapobie-gania zaka¿eniom w oparciu o w³a�ciwo�ci danego pa-togenu oraz u³atwia wdro¿enie celowanego leczenia.

Pi�miennictwo

1. Ali-Shtayeh M.S., Jamous R.M., Abu-Ghdeib S.I.: Ecologyof cycloheximide-resistant fungi in field soils receiving rawcity wastewater or normal irrigation water. Mycopathologia,144, 39�54 (1999)

2. Awad A.H.A.: Vegetation: A source of air fungal bio-conta-minant. Aerobiologia, 21, 53�61 (2005)

3. Benka-Coker M.O., Ekundayo J.A.: Applicability of evalu-ating the ability of microbes isolated from an oil spill site todegrade oil. Environ. Monit. Assess. 45, 259�272 (1997)

4. Bochenek M., Witalis J., Macura A.B.: Wystêpowanie i cho-robotwórczo�æ grzybów z rodzaju Scopulariopsis. Mikol.Lek. 15, 104�108 (2008)

5. Boutrou R., Guéguen M.: Interests in Geotrichum candidumfor cheese technology. Int. J. Food Microbiol. 102, 1�20 (2005)

6. Buslau M., Menzel I., Holzmann H.: Fungal flora of humanfaeces in psoriasis and atopic dermatitis. Mycoses, 33, 90�94(1990)

7. de Hoog G.S., Guarro J., Gene J., Figueras M.J.: Atlas ofClinical Fungi, Centraalbureau voor Schimmelcultures, Uni-versitat Rovira i Virgili, Reus, Hiszpania, 2000, s. 227�233

8. de Hoog G. S., Smith M. T., Gueho E.: A revision of thegenus Geotrichum and its teleomorphs. Stud. Mycol. 29,1�131 (1986)

9. de Hoog G.S., Smith M.T.: Ribosomal gene phylogeny andspecies delimitation in Geotrichum and its teleomorphs.Stud. Mycol. 50, 489�515 (2004)

10. Depagne C., Louerat C., Nesme P.: Herpes simplex andGeotrichum candidum pneumonia in a patient with moderaterenal failure. Rev. Pneumol. Clin. 59, 297�300 (2003)

11. do Carmo-Sousa L.: The genus Trichosporon Behrend (w)The Yeasts, a taxonomic study, red. J. Lodder, North-Holland,Amsterdam, 1970, s. 1309�1352

12. Dziennik Ustaw 05.81.716 � Rozporz¹dzenie Ministra Zdro-wia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czyn-ników biologicznych dla zdrowia w �rodowisku pracy orazochrony zdrowia pracowników zawodowo nara¿onych na teczynniki

13. Garczewska B., Patogeny grzybicze zaka¿eñ szpitalnych (w)Patogeny zaka¿eñ szpitalnych, red. D. Dzier¿anowska, "-me-dica press, Bielsko-Bia³a, 2007, s.140�143.

14. Garrison E. R., Holdar M. A.: Variation in cultures of G. can-didum isolated from cream. J. Dairy Sci. 44, 972 (1961)

15. Hamada H., Miura T., Kumobayashi H., Matsuda T., HaradaT., Nakamura K.: Asymmetric synthesis of (R)-2-chloro-1-(m-chlorophenyl)ethanol using acetone powder of Geotri-chum candidum. Biotechnol. Lett. 23, 1603�1606 (2001)

16. Heinic G.S., Greenspan D., MacPhail L.A., Greenspan J.S.:Oral Geotrichum candidum infection associated with HIVinfection. A case report. Oral Surg. Oral Med. Oral Pathol.73, 726�728 (1992)

17. Hrdy D.B., Nassar N.N., Rinaldi M.G.: Traumatic jointinfection due to Geotrichum candidum. Clin. Infect. Dis. 20,468�469 (1995)

18. Jagirdar J., Geller S.A., Bottone E.J.: Geotrichum candi-dum as a tissue invasive human pathogen. Hum. Pathol. 12,668�671 (1981)

19. Kasantikul V., Chamsuwan A.: Brain abscesses due to Geo-trichum candidum. Southeast Asian J. Trop. Med. PublicHealth, 26, 805�807 (1995)

20. Kassamali H., Anaissie E., Ro J., Rolston K., Kantarjian H.,Fainstein V., Bodey G.P.: Disseminated Geotrichum candi-dum infection. J. Clin. Microbiol. 25, 1782�1783 (1987)

21. Kreger-van Rij N.J.W.: Trichosporon Behrend (w) The Yeasts,a taxonomic study, red. N.J.W. Kreger-van Rij, Elsevier,Amsterdam, 1984, s. 933�962

22. Krzy�ciak P., Halska A., Macura A.B.: Wystêpowanie i cho-robotwórczo�æ grzybów Rhodotorula spp. Post. Mikrobiol.46, 291�300 (2007)

23. Kurnatowska A., Kwa�niewska J. (w) Zarys Mikologii Lekar-skiej, red. E. Baran, Volumed, Wroc³aw, 1998, s. 277�279

24. Kurtzman C.P., Robnett C.J.: Identification and phylo-geny of ascomycetous yeasts from analysis of nuclear largesubunit (26S) ribosomal DNA partial sequences. Antonie vanLeeuwenhoek, 73, 331�371 (1998)

25. Kwasna H., Bateman G.: A new species of Galactomyces andfirst reports of four fungi on wheat roots in the United King-dom. Sydowia, 60, 69�92 (2007)

26. Lapin V.V., Rodionova N.A., Zagustina N.A., KapanchanA.T., Dubovaya N.V., Bezborodov A.M.: The use of cellocan-din, an enzymatic preparation from Geotrichum candidum3C�106, for defibring waste paper and desiccation of cellulo-se suspension. Appl. Biochem. Microbiol. 38, 390�391 (2002)

27. Larpin S., Mondoloni C., Goerges S., Vernoux J.P., GuéguenM., Desmasures N.: Geotrichum candidum dominates inyeast population dynamics in Livarot, a French red-smearcheese. FEMS Yeast Res. 6, 1243�1253 (2006)

28. Lodder J., Kreger-van Rij N. J. W.: The yeasts, a taxonomicstudy. North-Holland, Amsterdam, 1967

29. Mancianti F., Nardoni S., Ceccherelli R.: Occurrence ofyeasts in psittacines droppings from captive birds in Italy.Mycopathologia, 153, 121�124 (2002)

30. Mehrabian S., Majd A., Majd I.: Antimicrobial effects ofthree plants (rubia tinctorum, carthamus tinctorius and juglansregia) on some airborne microorganisms. Aerobiologia, 16,455�458 (2000)

31. Mendieta-Taboada O., Kamimura E.S., Maugeri F.: Modellingand simulation of the adsorption of the lipase from Geotri-chum sp. on hydrophobic interaction columns. Biotechnol.Lett. 23, 781�786 (2001)

32. Mogensen G., Bianchi Salvadori B. i wsp.: Health benefitsand safety evaluation of certain food components. Bull.Intern. Dairy Fed. 377, 4�9 (2002)

33. Montagna M.T., Santacroce M.P., Spilotros G., Napoli C.,Minervini F., Papa A., Dragoni I.: Investigation of fungalcontamination in sheep and goat cheeses in southern Italy.Mycopathologia, 158, 245�249 (2004)

34. Nagahama T., Abdel-Wahab M.A., Nogi Y., Miyazaki M.,Uematsu K., Hamamoto M., Horikoshi K.: Dipodascustetrasporeus sp. nov., an ascosporogenous yeast isolated fromdeep-sea sediments in the Japan Trench. Int. J. Syst. Evol.Microbiol. 58, 1040�1046 (2008)

35. Neagoe G., Neagoe M.: Enterocolitis due to Geotrichumcandidum following treatment with glutamic acid. Dtsch.Z. Verdau. Stoffwechselkr. 27, 205�208 (1967)

36. Nenoff P., Oswald U., Haustein U.F.: In vitro susceptibilityof yeasts for fluconazole and itraconazole. Evaluation ofa microdilution test. Mycoses, 42, 629�639 (1999)

37. Nigam J. N.: Cultivation of Candida langeronii in sugar canebagasse hemicellulosic hydrolyzate for the production of singlecell protein. World J. Microbiol. Biotechnol. 16, 367�372 (2000)

132 MAGDALENA SKÓRA, JADWIGA WITALIS, PAWE£ KRZY�CIAK, ANNA B. MACURA

38. O�Brien M., O�Kiely P., Forristal P.D., Fuller H.T.: Fungi iso-lated from contaminated baled grass silage on farms in theIrish Midlands. FEMS Microbiol. Lett. 247, 131�135 (2005)

39. Pahwa S., Roy N.: Cloning and characterization of Geotri-chum candidum histidinol dehydrogenase: a new antifungaltarget. Intern. J. Integrative Biol. 3, 1�8 (2008)

40. Parentin F., Liberali T., Perissutti P.: Polymicrobial kerato-mycosis in a three-year-old child. Ocul. Immunol. Inflamm.14, 129�131 (2006)

41. Piegza M., Stempniewicz R., Witkowska D.: Wp³yw meta-bolitów Geotrichum candidum na wzrost Fusarium. ¯ywno�æ.Nauka. Technologia. Jako�æ 3 Supl., 175�183 (2004)

42. Pimenta R.S., Alves P.D.D., Correa Jr A., Lachance M.A.,Prasad G.S. , Rajaram, B.R.R.P. Sinha, Rosa C.A.: Geotri-chum silvicola sp. nov., a novel asexual arthroconidial yeastspecies related to the genus Galactomyces. Int. J. Syst. Evol.Microbiol. 55, 497�501 (2005)

43. Popescu L., Verescu O., Criºan E., Vlãdescu A.: Secondaryactive-evolutive cavitary pulmonary tuberculosis of theapicodorsal segment of the left upper lobe associated withbronchial tuberculosis and bronchial geotrichosis. Pneumo-ftiziologia, 46, 127�130 (1997)

44. Pottier I., Gente S., Vernoux J. P., Guéguen M.: Safetyassessment of dairy microorganisms: Geotrichum candidum.Int. J. Food Microbiol. 126, 327�332 (2008)

45. Ramani R., Rao P.V., Kumari G.R., Shivananda P.G.: Pulmo-nary geotrichosis. Postgrad. Med. J. 68, 150�150 (1992)

46. Rodionova N.A., Dubovaia N.V., Martinovich L.I., Bez-borodov A.M.: Formation of an extracellular system ofenzymes during growth of Geotrichum candidum 3C on cellwalls isolated from cereal grain capsules. Prikl. Biokhim.Mikrobiol. 37, 562�565 (2001)

47. Ross J.D., Reid K.D., Speirs C.F.: Bronchopulmonary geotri-chosis with severe asthma. Br. Med. J. 1, 1400�1402 (1966)

48. Sfakianakis A., Krasagakis K., Stefanidou M., Maraki S.,Koutsopoulos A., Kofteridis D., Samonis G., Tosca A.:Invasive cutaneous infection with Geotrichum candidum:sequential treatment with amphotericin B and voriconazole.Med. Mycol. 45, 81�84 (2007)

49. Sheehy T.W., Honeycutt B.K., Spencer J.T.: Geotrichum sep-ticemia. JAMA, 235, 1035�1037 (1976)

50. Sláviková E., Vadkertiová R.: Seasonal occurrence of yeastsand yeast-like organisms in the river Danube. Antonie VanLeeuwenhoek, 72, 77�80 (1997)

51. Smith M.T., Poot G.A., de Cock A.W.A.M.: Re-examinationof some species of the genus Geotrichum Link: Fr. Antonievan Leeuwenhoek, 77, 71�81 (2000)

52. Suh S.O., Blackwell M.: Three new asexual arthroconidialyeasts, Geotrichum carabidarum sp. nov., Geotrichum histe-ridarum sp. nov., and Geotrichum cucujoidarum sp. nov., iso-lated from the gut of insects. Mycol. Res. 110, 220�228 (2006)

53. Teniola O.D., Odunfa S.A.: Microbial assessment and qualityevaluation of ogi during spoilage. World J. Microbiol. Bio-technol. 18, 731�737 (2002)

54. Tricerri R., Oppezzi M., Dodero M., Piersantelli N., Guida B.,Cassola G.: Esophageal ulcer caused by Geotrichum candi-dum in a case of AIDS. Pathologica, 82, 187�191 (1990)

55. Trinci A.J.P.: Culture turbidity as a mesure of mold growth.Trans. Brit. Mycol. Soc. 58, 467� 473 (1972)

56. Ueda-Nishimura K., Mikata K.: Two distinct 18S rRNAsecondary structures in dipodascus (Hemiascomycetes).Microbiology, Reading, 146, 1045�1051 (2000)

57. Vasdinyei R., Deák T.: Characterization of yeast isolatesoriginating from Hungarian dairy products using traditionaland molecular identification techniques. Int. J. Food Micro-biol. 86, 123�130 (2003)

58. Vasei M., Imanieh M.H.: Duodenal colonization by Geotri-chum candidum in a child with transient low serum levels ofIgA and IgM. APMIS, 107, 681�684 (1999)

59. Watanabe M., Hiratani T., Uchida K., Ohtsuka K., Watabe H.,Inouye S., Kondo S., Takeuchi T., Yamaguchi H.: The in vitroactivity of an antifungal antibiotic benanomicin A in com-parison with amphotericin B. J. Antimicrob. Chemother. 38,1073�1077 (1996)

60. Webster B. H.: Bronchopulmonary geotrichosis: a reviewwith report of four cases. Dis. Chest. 35, 273�281 (1959)

61. Weijman A.C.M.: Carbohydrate composition and taxonomyof Geotrichum, Trichosporon and allied genera. Antonie vanLeeuwenhoek, 45, 119�127 (1979)

62. Wuczkowski M., Bond C., Prillinger H.: Geotrichum vulgaresp. nov., a novel asexual arthroconidial yeast. Int. J. Syst.Evol. Microbiol. 56, 301�303 (2006)