Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn

19
 POMIARY DŁUGOŚCI I OBWODÓW KOŃCZYN Rodzaje pomiarów długości kończyn: (odcinkowe, całkowite) 1. Orientacyj ne (poz ycja wyjściowa pacjenta – ułoż enie – wzrokowa interpreta cja) 2. Wz gl ę dne (f unkcjona lna ) 3. Bezwz gl ę dne (d ł ug ość koś ćca ) Wyniki zaokrągla się do pełnych c entymetrów. Pomiary długości wykonuje się jedno- lub dwukrotnie w czasie procesu usprawniania. Pomiary obwodów kończyn: Służą do oceny przyrostów lub ubytków masy mięśniowej oraz ewentualnych zmian wysiękowych w obrębie stawów. Uzyskane wyniki zaokrągla się do 0,5 cm. Pomiary wykonywane co kilka dni. W/w pomiary wykonujemy centymetrem (metr krawiecki), który przykładamy do odpowiednich punktów (ustalonyc h) na ciele badanego zarówno jednej jak i drugiej kończyny, celem porównania długości i obwodów. KOŃCZYNA GÓRNA

Transcript of Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn

Page 1: Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn

5/11/2018 Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/pomiary-dlugosci-i-obwodow-konczyn 1/18

POMIARY DŁUGOŚCI I OBWODÓW KOŃCZYN

Rodzaje pomiarów długości kończyn: (odcinkowe, całkowite)

1. Orientacyjne (pozycja wyjściowa pacjenta – ułożenie – wzrokowa interpretacja)2. Względne (funkcjonalna)3. Bezwzględne (długość kośćca)

Wyniki zaokrągla się do pełnych centymetrów. Pomiary długości wykonuje się jedno- lub

dwukrotnie w czasie procesu usprawniania.

Pomiary obwodów kończyn:

Służą do oceny przyrostów lub ubytków masy mięśniowej oraz ewentualnych zmian

wysiękowych w obrębie stawów. Uzyskane wyniki zaokrągla się do 0,5 cm. Pomiary

wykonywane co kilka dni.

W/w pomiary wykonujemy centymetrem (metr krawiecki), który przykładamy doodpowiednich punktów (ustalonych) na ciele badanego zarówno jednej jak i drugiejkończyny, celem porównania długości i obwodów.

KOŃCZYNA GÓRNA

Page 2: Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn

5/11/2018 Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/pomiary-dlugosci-i-obwodow-konczyn 2/18

Tab. Pomiar długości kończyn górnych [wg. A. Zębaty].

Tab. Sposób orientacyjnej oceny długości odcinkowej kończyn górnych [wg. A. Zebaty].

Page 3: Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn

5/11/2018 Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/pomiary-dlugosci-i-obwodow-konczyn 3/18

Tab. Pomiar obwodów kończyn górnych [wg. A. Zębaty].

KOŃCZYNA DOLNA

Page 4: Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn

5/11/2018 Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/pomiary-dlugosci-i-obwodow-konczyn 4/18

Tab. Pomiar długości kończyn dolnych [wg. A. Zębaty].

Tab. Sposób orientacyjnej oceny długości odcinkowej kończyn dolnych [wg. A. Zębaty].

Page 5: Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn

5/11/2018 Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/pomiary-dlugosci-i-obwodow-konczyn 5/18

Tab. Pomiar obwodów kończyn dolnych [wg. A. Zębaty].

BADANIE ZAKRESU RUCHÓW W STAWACH

Przyjęte jest, że anatomiczna wyprostna pozycja stawu jest zerowa dla pomiaru wstawie.

Page 6: Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn

5/11/2018 Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/pomiary-dlugosci-i-obwodow-konczyn 6/18

Typy stawów ( pod względem swobody ruchu):

1. Staw, w którym ruch odbywa się tylko w jednym kierunku od pozycji zerowej(stawy zawiasowe – st. łokciowy i kolanowy).

Zgjęcie (flexio)oddalenie od zera, prostowanie (extensio) powrót do pw.

Przekroczenie pozycji zerowej jest nieprawidłowością – przeprost (hyperextensio).2. Staw, w którym występuje ruch zgięcia i prostowania po obu stronach pozycjizerowej (st. nadgarstkowy, st. skokowo-goleniowy).

3. Staw kulisty i staw ze złożonym trójwymiarowym ruchem (st. ramienny,biodrowy).

1. Osie i płaszczyzny ruchu w poszczególnych stawach.

Ruchy w poszczególnych stawach mierzone są z pozycji wyjściowej naturalnego zera. Są to

ustawienia stawów u człowieka w pozycji stojącej z kończynami górnymi zwieszonymi

wzdłuż tułowia, z rękami w supinacji skierowanymi dłońmi do przodu.

Płaszczyzny ruchów:

1) Strzałkowa (S - Sagittal) albo przednio-tylną, przechodzącą przez ciało pionowo od

 przodu ku tyłowi,

2) Czołowa (F - Frontal) albo boczną, przechodzącą przez ciało pionowo z boku do

drugiego boku,

3) Poprzeczna (T - Transverse) albo horyzontalną, jest ona pozioma, dzieląca ciało

 poprzecznie.

Każda z tych płaszczyzn jest prostopadła względem drugiej.

Osie ruchów:

a) podłużna – jest prostopadła do podłoża, wokół tej osi odbywają się ruchy w

 płaszczyźnie poprzecznej,

 b) czołowa – oś przechodząca z boku do boku, wokół tej osi prowadzone są ruchy w

 płaszczyźnie strzałkowej

c) strzałkowa – przechodzi od przodu ku tyłowi, wokół niej odbywają się ruchy w

 płaszczyźnie czołowej

Osie ruchu są względem siebie prostopadłe. Każda oś ruchu jest prostopadła do

 płaszczyzny, w której ruch się odbywa.

Pomiar zakresu ruchu:

Zakres ruchu to droga jaką pokonują względem siebie elementy kostne połączone stawem

lub stawami:

• czynny – wywołany pracą mięśni osoby badanej,

• bierny – wynikający z przyłożenia siły zewnętrznej.

Metodyka:

Zakres ruchu mierzy się kątomierzem (goniometrem).

Page 7: Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn

5/11/2018 Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/pomiary-dlugosci-i-obwodow-konczyn 7/18

Pozycja wyjściowa – neutralne zero. Pozycja stojąca z kończynami górnymi zwieszonymi

wzdłuż tułowia, z rękami w supinacji (odwrócenie), skierowanymi dłońmi do przodu.

Ustabilizowany odcinek bliższy – brak kompensacji.

Punkt obrotu kątomierza – oś obrotu stawuRamiona kątomierza:• Ramie nieruchome – oś długa bliższego odcinka stawu,• Ramie ruchome – oś długa dalszego odcinka stawu.

Uwaga:

• Prawidłowe ułożenie ciała przez badanego

• Opis i demonstracja ruchu w stawie

• Próba wykonania opisanego ruchu przez badanego

Przyłożenie kątomierza lub taśmy• Dokonanie pomiaru

Zapis wyników pomiaru metodą SFTR  

S – sagittal – płaszczyzna strzałkowaF – frontal – płaszczyzna czołowaT – transverse – płaszczyzna poprzecznaR – rotation – płaszczyzna skrętna

Przykładowy zapis ruchu wyprostu i zgięcia w stawie biodrowym:

S 10-0-115

S – płaszczyzna strzałkowa10 – wyprost w stawie biodrowym0 – pozycja wyjściowa115 – zgięcie w stawie biodrowym.

Sposób zapisywania wyników pomiarów:

Ruchy wyprostu i wszystkie ruchy prowadzone od ciała zapisuje się jako pierwsze

członie,

Ruchy zgięcia i wszystkie ruchy prowadzone do ciała zapisuje się jako ostatnie,

Pozycja wyjściowa – zazwyczaj pozycja 0° - zapisywana jest w środku

Skłony, skręty głowy i kręgosłupa w lewo zapisuje się jako pierwsze, natomiast w

 prawo jako ostatnie,

Ruch rotacji zewnętrznej zapisuje się jako pierwsze, a rotacji wewnętrznej jako

ostatnie.

Zapisy stanów patologicznych:

Page 8: Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn

5/11/2018 Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/pomiary-dlugosci-i-obwodow-konczyn 8/18

Opis: Staw kolanowy. Pozycja wyjściowa – zgięcie - 10°. Możliwy ruch zgięcia w stawie

kolanowym 40°.

Zapis: S 0-10-40.

Opis: Staw łokciowy. Pozycja wyjściowa – koślawość - 10°. Możliwe bierne pogłębienieruchu do kąta 20°.

Zapis: F 20-10-0

Opis: Koślawość stawu kolanowego - 10°.

Zapis: F 10-0

Opis: Szpotawość stawu kolanowego - 10°.

Zapis: F 0-10°

Normy zakresów ruchu stawów: TabelaKOŃCZYNA GÓRNA

Staw barkowy:

St.barkowy Zgięcie

Wyprost

Czynny

Bierny

175°

180°

50°

65°

St.barkowy

Odwiedzenie

Przywiedzenie

Czynny

Bierny

175°

180°

St.barkowy

Zgięciehoryzontalne

Wyprosthoryzontalny

Czynny

Bierny

120°

135°

30-35°

40°

St.barkowy

Rotacjazewnętrzna

Rotacjawewnętrzna

Czynny 90° 75°

Page 9: Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn

5/11/2018 Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/pomiary-dlugosci-i-obwodow-konczyn 9/18

Bierny 95° 85°

Staw łokciowy:

St.  łokciowy Zgięcie

Wyprost

Czynny

Bierny

150°

155°

Staw promieniowo-łokciowy bliższy i dalszy:

St.promieniowo- łokciowy

Odwracanie

Nawracanie

Czynny

Bierny

80-85°

90°

90°

90°

Staw promieniowo-nadgarstkowy i śródnadgarstkowy:

Ruch ZgięcieWyprost

Czynny

Bierny

75-80°

85-90°

70°

80°

RuchOdwodzenie

Przywodzenie

Czynny

Bierny

20°

25°

40°

45-50°

Staw nadgarstkowo-śródręczny kciuka:

RuchOdwodzenie

Przywodzenie

Czynny

Bierny

85-90°

90°

15-30°

15-30°

Staw śródręczno-paliczkowy kciuka:

Ruch Zgięcie

Wypros

t

Page 10: Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn

5/11/2018 Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/pomiary-dlugosci-i-obwodow-konczyn 10/18

Czynny

Bierny

55°

55-60°

Staw międzypaliczkowy kciuka:

Ruch ZgięcieWyprost

Czynny

Bierny

90°

95°

Opozycja kciuka – mierzona metrycznie, nie w stopniach.

Stawy śródręczno-paliczkowe i międzypaliczkowe palców II-V:

Ruch ZgięcieWyprost

Czynny

Bierny

280°

Niebadany

Odwodzenie - mierzona metrycznie, nie w stopniach.

KOŃCZYNA DOLNA

Staw biodrowy:

St.biodrowy Zgięcie

Wyprost

Czynny

Bierny

120-125°

130°

15°

20°

St.biodrowy

Odwiedzenie

Przywiedzenie

Czynny

Bierny

40°

45°

30°

35°

St.biodrowy

Rotacjazewnętrzna

Rotacjawewnętrzna

Czynny

Bierny

30-35°

35-40°

30-35°

40°

Staw kolanowy:

Page 11: Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn

5/11/2018 Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/pomiary-dlugosci-i-obwodow-konczyn 11/18

St.kolanowy Zgięcie

Wyprost

Czynny

Bierny

130-135°

140°

Stawy skokowo-goleniowy i stopy:

Ruch ZgięcieWyprost

Czynny

Bierny

45°

50°

20°

25°

RuchOdwracanie

Nawracanie

Czynny

Bierny

30°

35°

15-20°

20-25°

Staw śródręczno-paliczkowy palucha:

Ruch ZgięcieWyprost

Czynny

Bierny

45-50°

50-55°

50-55°

60°

Staw międzypaliczkowy palucha:

Ruch ZgięcieWyprost

Czynny

Bierny

55°

60-65°

BADANIE WYBRANYCH ZAKRESÓW RUCHU KRĘGOSŁUPA

Odcinek szyjny kręgosłupa

Pomiar zgięcia w przód

Pozycja wyjściowa, swobodna, stojąca lub siedząca, z głową ustawioną w płaszczyźnie

frankfurckiej. Określić metrem krawieckim odległość pomiędzy guzowatością potyliczną 

zewnętrzna a wyrostkiem kolczystym VII kręgu szyjnego. Następnie badany wykonuje

maksymalny skłon głowy do przodu i wykonuje się ponowny pomiar odległości w tej pozycjimiędzy w/w punktami kostnymi. Różnica jest miarą ruchomości i wynosi około 2,5-3 cm.

Page 12: Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn

5/11/2018 Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/pomiary-dlugosci-i-obwodow-konczyn 12/18

Rys. Pomiar ruchomości kręgosłupa w odcinku szyjnym – zgięcie w przód

Pomiar wyprostu w tył

Pozycja wyjściowa, swobodna, stojąca lub siedząca, z głową ustawioną w płaszczyźnie

frankfurckiej. Określić odległość od szczytu bródki do wcięcia szyjnego rękojeści mostka.

 Następnie badany wykonuje maksymalny skłon głowy w tył (wyprost) i w tej pozycji mierzy

się ponownie odległość między w/w punktami ciała. Otrzymana różnica jest miarą 

ruchomości i wynosi około 8,5 cm.

Rys. Pomiar ruchomości kręgosłupa w odcinku szyjnym – wyprost w tył

Pomiar zgięcia bocznego

Pozycja wyjściowa, swobodna, stojąca lub siedząca, z głową ustawioną w płaszczyźnie

frankfurckiej. Należy określić odległość od wyrostka sutkowa tego kości skroniowej do

wyrostka barkowego łopatki. Następnie badany wykonuje skłon w bok i w tej pozycji

 ponownie wykonuje się pomiar między w/w punktami kostnymi. Otrzymana różnica jest

miarą ruchomości i wynosi około 7 cm. Powyższy pomiar wykonuje się z obu stron, a

następnie należy je ze sobą porównać.

Page 13: Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn

5/11/2018 Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/pomiary-dlugosci-i-obwodow-konczyn 13/18

Rys. Pomiar ruchomości kręgosłupa w odcinku szyjnym – zgięcie boczne

Pomiar skrętu

Pozycja wyjściowa, swobodna, stojąca lub siedząca, z głową ustawioną w płaszczyźnie

frankfurckiej. Należy określić odległość od szczytu bródki do wyrostka barkowego łopatki.

 Następnie badany wykonuje skręt głowy w bok i w tej pozycji ponownie wykonuje się pomiar 

między w/w punktami kostnymi. Otrzymana różnica jest miarą ruchomości i wynosi około

8,5 cm. Powyższy pomiar wykonuje się z obu stron, a następnie należy je ze sobą porównać.

Rys. Pomiar ruchomości kręgosłupa w odcinku szyjnym – skręt

Odcinek piersiowy kręgosłupa

Pomiar zgięcia w przód

Pozycja wyjściowa, swobodna, stojąca, z głową ustawioną w płaszczyźnie frankfurckiej.

 Należy określić odległość od wyrostka kolczystego I kręgu piersiowego (Th1) do wyrostka

kolczystego XII kręgu piersiowego (Th12). Następnie badany wykonuje maksymalny skłon

tułowia w przód przy wyprostowanych stawach kolanowych i w określonej pozycji wykonuje

się ponowny pomiar odległości pomiędzy w/w punktami kostnymi. Otrzymana różnica jest

miarą ruchomości i wynosi około 2,5 cm.

Page 14: Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn

5/11/2018 Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/pomiary-dlugosci-i-obwodow-konczyn 14/18

Rys. Pomiar ruchomości w odcinku piersiowym kręgosłupa – zgięcie w przód

Odcinek lędźwiowy kręgosłupa

Pomiar zgięcia w przódPozycja wyjściowa, swobodna, stojąca, z głową ustawioną w płaszczyźnie frankfurckiej.

 Należy określić odległość od wyrostka kolczystego I kręgu lędźwiowego (L1) do wyrostka

kolczystego V kręgu lędźwiowego (L5). Później badany wykonuje maksymalny skłon tułowia

w przód przy wyprostowanych stawach kolanowych. Po uzyskaniu żądanej pozycji należy

zmierzyć ponownie odległość pomiędzy w/w punktami kostnymi. Otrzymana różnica jest

miarą ruchomości i wynosi około 6 cm.

Page 15: Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn

5/11/2018 Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/pomiary-dlugosci-i-obwodow-konczyn 15/18

Rys. Pomiar ruchomości w odcinku lędźwiowym kręgosłupa – zgięcie w przód

Pomiar wyprostu w tył

Pozycja wyjściowa, swobodna, stojąca, z głową ustawioną w płaszczyźnie frankfurckiej.

 Należy określić odległość od końca wyrostka mieczykowatego mostka do guzków kości

łonowej. Następnie badany wykonuje maksymalny skłon tułowia w tył przy wyprostowanychstawach kolanowych i w tej pozycji mierzy się ponownie odległość między w/w punktami

kostnymi. Otrzymana różnica jest miarą ruchomości i wynosi około 8 cm.

Rys. Pomiar ruchomości w odcinku lędźwiowym kręgosłupa – wyprost w tył

Odcinek piersiowo-lędźwiowy kręgosłupa

Page 16: Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn

5/11/2018 Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/pomiary-dlugosci-i-obwodow-konczyn 16/18

Pomiar zgięcia bocznego

Pozycja wyjściowa, swobodna, stojąca, z głową ustawioną w płaszczyźnie frankfurckiej,

kończyna górna po stronie badanej jest odwiedziona w stawie ramiennym pod katem prostym

i złożona na karku. Należy określić odległość od szczytu dołu pachowego do najwyższej

wyniosłości talerza kości biodrowej. Następnie badany wykonuje maksymalny skłon bocznytułowia, w płaszczyźnie czołowej i w żądanej pozycji mierzy się ponownie odległośc

 pomiędzy w/w punktami. Otrzymana różnica jest miarą ruchomości i wynosi około 9 cm.

Pomiar należy wykonać z obu stron.

Rys. Pomiar ruchomości w odcinku piersiowo-lędźwiowym kręgosłupa – zgięcie boczne

Pomiar skrętu

Pozycja wyjściowa, swobodna, stojąca, z głową ustawioną w płaszczyźnie frankfurckiej,

mierzy się odległość od dolnego końca wyrostka mieczykowatego mostka do kolca

 biodrowego przedniego górnego. Następnie badany wykonuje maksymalny skręt tułowia w

stronę przeciwną i w tej pozycji wykonuje się ponowny pomiar odległości między w/w

 punktami kostnymi. Otrzymana różnica jest miarą ruchomości i wynosi około 4,5 cm. Pomiar 

należy wykonać z obu stron, a następnie porównać je ze sobą.

Page 17: Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn

5/11/2018 Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/pomiary-dlugosci-i-obwodow-konczyn 17/18

Rys. Pomiar ruchomości w odcinku piersiowo-lędźwiowym kręgosłupa – skręt

Całkowity zakres zgięcia kręgosłupa w przód

Pozycja wyjściowa, swobodna, stojąca, z głową ustawioną w płaszczyźnie frankfurckiej.

 Należy określić odległość od guzowatości potylicznej zewnętrznej do podstawy kości

krzyżowej. Następnie badany wykonuje maksymalny skłon tułowia w przód przy

wyprostowanych stawach kolanowych i w tej pozycji mierzy się ponownie odległość między

w/w punktami kostnymi. Otrzymana różnica jest miarą ruchomości i wynosi około 11,5 cm.

Page 18: Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn

5/11/2018 Pomiary Dlugosci i Obwodow Konczyn - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/pomiary-dlugosci-i-obwodow-konczyn 18/18

Rys. Całkowity zakres zgięcia kręgosłupa w przód

Test Schobera

Test określa ruchomość kręgosłupa w odcinku lędźwiowym w płaszczyźnie strzałkowej wskłonie w przód. Należy wyznaczyć punkt w miejscu przecięcia linii łączącej kolce biodrowe

 przednie górne z linią utworzoną z wyrostków kolczystych (wysokość połączenia lędźwiowo-

krzyżowego). Od tego przecięcia wyznaczamy 10 cm wyżej jeden punkt i 5 cm poniżej drugi

 punkt. Następnie badany wykonuje maksymalny skłon tułowia w przód przy wyprostowanych

kończynach dolnych i należy wykonać drugi pomiar. Różnica u osób zdrowych powinna

wynosić około 7 cm.

Tab. Pomiar zakresu ruchów w stawach kręgosłupa