polskie –rating perspektywa stabilna...
Transcript of polskie –rating perspektywa stabilna...
21.12.2018 Województwo opolskie 1
Główne czynniki przyznania ratingu Rating odzwierciedla wyniki operacyjne województwa opolskiego, jego wysoką zdolność do
finansowania inwestycji ze środków własnych, wzorową sytuację płynnościową budżetu oraz niski
w stosunku do środków operacyjnych poziom obsługi zadłużenia. Rating bierze również pod
uwagę poziom zadłużenia spółek wojewódzkich.
Polityka zadłużania jest realizowana w sposób bezpieczny i gwarantujący jego terminową spłatę w
następnych okresach. Planowane przez jednostkę zadłużenie nie powinno znacząco wpłynąć na jej
zdolność do regulowania długoterminowych zobowiązań.
Dochody bieżące jednostki w latach 2013-2018 wzrastały z 368,45 mln zł w 2013 roku do 348,76
mln zł w 2018 roku, co implikuje skumulowany roczny wskaźnik wzrostu (CAGR) na poziomie -
1,09%. Dochody podatkowe województwa stanowiły od 25,30% do 37,23% dochodów bieżących.
Przeciętny koszt długu województwa wynosi 3,70%, natomiast średni okres spłaty zadłużenia –
czyli przedział czasowy, w którym województwo spłaciłaby swoje zobowiązania przy założeniu, że
przeznaczałaby na ten cel całą swoją nadwyżkę operacyjną zgodnie z planem dla roku 2018 wynosi
4,32 roku. Jeżeli jednak rozszerzymy analizę i weźmiemy średnią nadwyżkę z lat 2013-2018,
wówczas wartość tego wskaźnika zmniejszy się do zaledwie 2 lat.
Główne czynniki zmiany ratingu Województwo posiada stabilne podstawy budżetowe. Mimo spadku w latach 2014-2015, poziom
nadwyżki operacyjnej podniósł się i utrzymał w latach 2016-2017 się na poziomie porównywalnym
z tym z roku 2013. Stosunkowo niska nadwyżka w roku 2018, może być związana z ostrożnym
prognozowaniem dochodów i wydatków. Istotnym czynnikiem mogącym prowadzić do zmiany
ratingu będzie zatem analiza faktycznego wykonania zakładanego planu dochodów oraz wydatków
budżetowych. Analiza budżetów województwa w ostatnich 11 latach sugeruje, iż ok. 20% pozycji
dochodów generuje ok. 85% budżetu (analogicznie w wydatkach 20% największych pozycji
generuje 70% wszystkich wydatków).
Mimo zrealizowania w ostatnich 5 latach zadań inwestycyjnych przekraczających 794 mln zł,
poziom długu jest niższy niż na początku tego okresu o 96,3 mln zł (stan na 31.12.2017).
Planowane przez jednostkę zadłużenie w kolejnych okresach nie powinno znacząco wpłynąć na jej
zdolność do regulowania długoterminowych zobowiązań.
Czynniki determinujące podniesienie oceny: utrzymanie relacji obsługi zadłużenia bezpośredniego
do środków operacyjnych poniżej 70%, przy zwiększeniu poziomu marży operacyjnej (stosunku
nadwyżki operacyjnej do dochodów bieżących) powyżej 12%.
Czynniki determinujące obniżenie oceny: ponadplanowe zwiększenie się poziomu długu, przy
obniżeniu marży operacyjnej poniżej 8% i zachwianiu trendu relacji dochodów i wydatków
operacyjnych, spowodowanych wzrostem wydatków na wynagrodzenia.
INC Rating jest agencją ratingową specjalizującą się w ocenie ryzyka kredytowego jednostek samorządu teryto-
rialnego. Opis stosowanej przez INC Rating metodologii oraz wszystkie ograniczenia i zastrzeżenia, którym
podlegają ratingi kredytowe nadawane przez INC Rating znajdują się na oficjalnej stronie internetowej agencji
http://www.incrating.pl.
INC Rating Sp. z o.o., ul. Krasińskiego 16, 60-830 Poznań, Tel. /fax.: 61 851 38 83, e-mail: [email protected]
Sąd Rejonowy Poznań - Nowe Miasto i Wilda, VIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego
KRS 0000535140, NIP: 781-19-02-148, REGON: 302860944
Kapitał zakładowy: 2.350.000 zł, Kapitał wpłacony: 2.350.000 zł
Środki operacyjne*
Dochody ogółem
A-
Perspektywa stabilna
WYBRANE WSKAŹNIKI BUDŻETOWE
2017 2018 P
13,70% 6,13%
26,53%
83,44% 81,30%
Agencja ratingowa zarejestrowana przez Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA)
RATING KREDYTOWY JST
PODSTAWOWE WSKAŹNIKI
ZADŁUŻENIA
21 grudnia 2018 r. Województwo opolskie – rating A-,
perspektywa stabilna
WOJEWÓDZTWO
2017
RATING
2018 P
7,37% 14,09%
40,56%
18,76% 17,60%
23,72%
KONTAKT
Krzysztof Waśko
Analityk Prowadzący
+48 61/851 38 83
36,62%
Długoterminowy rating
międzynarodowy
Dochody własne
Dochody ogółem
Dochody majątkowe
Wydatki majątkowe
Odsetki zapłacone
Nadwyżka operacyjna
netto*
Zadłużenie ogółem
Dochody bieżące
Obsługa zadłużenia
Dochody własne
*środki operacyjne - nadwyżka operacyjna
powiększona o kwotę opłaconych odsetek
*nadwyżka operacyjna netto - nadwyżka
operacyjna powiększona o kwotę opłaco-
nych odsetek, i pomniejszona o dochody
finansowe
21.12.2018 Województwo opolskie 2
WSKAŹNIK 2013 2014 2015 2016 2017 2018(plan)
ŚREDNIA
Nadwyżka operacyjna netto / Dochody bieżące netto 20,47% 15,30% 14,91% 23,92% 19,34% 9,77% 17,28%
Nadwyżka operacyjna / Dochody bieżące 17,11% 12,84% 12,66% 21,56% 18,14% 8,48% 15,13%
Nadwyżka (deficyt) / Dochody ogółem 6,18% 1,56% 7,89% 9,46% 6,76% -3,41% 4,74%
Wynik budżetu ogółem / Dochody ogółem 4,95% 2,10% 3,43% 6,97% 10,07% 0,00% 4,59%
Środki operacyjne / Dochody ogółem 16,07% 11,55% 11,63% 14,57% 13,70% 6,13% 12,28%
Zmiana nadwyżki operacyjnej (zmiana w ciągu roku) 63,86% -27,58% -8,98% 58,80% -7,63% -51,49% 4,50%
Zmiana dochodów własnych (zmiana w ciągu roku) 10,82% -13,74% 34,08% -0,78% -5,17% 4,45% 4,94%
Zmiana zadłużenia bezpośredniego (zmiana w ciągu
roku)
-8,49% -8,68% -14,04% -14,87% -12,29% -6,31% -10,78%
Zmiana zadłużenia ogółem (zmiana w ciągu roku) -8,49% -8,68% -14,04% -14,87% -12,29% -10,06% -11,41%
Odsetki zapłacone / Nadwyżka operacyjna netto 17,06% 17,93% 16,12% 10,58% 7,37% 14,09% 13,86%
Obsługa zadłużenia bezpośredniego / Dochody własne 47,38% 29,64% 27,80% 46,84% 18,76% 17,60% 31,34%
Obsługa zadłużenia bezpośredniego / Dochody bieżące 15,04% 8,41% 11,45% 20,54% 7,11% 6,71% 11,54%
Obsługa zadłużenia bezpośredniego / Środki operacyjne 73,02% 54,00% 76,07% 85,28% 36,32% 68,07% 65,46%
Zadłużenie bezpośrednie / Dochody bieżące 63,12% 59,71% 55,58% 50,76% 40,56% 36,62% 51,06%
Zadłużenie ogółem / Dochody bieżące 63,12% 59,71% 55,58% 50,76% 40,56% 36,62% 51,06%
Zadłużenie bezpośrednie / Nadwyżka operacyjna (lata) 3,69 4,65 4,39 2,35 2,24 4,32 •
Zadłużenie ogółem / Dochody własne 198,81% 210,48% 134,94% 115,77% 107,08% 96,05% 143,85%
Zadłużenie bezpośrednie / Dochody własne 198,81% 210,48% 134,94% 115,77% 107,08% 96,05% 143,85%
Zadłużenie ogółem i zobowiązania pośrednie netto /
Dochody bieżące
65,59% 60,21% 63,63% 56,92% 39,89% 25,45% 51,95%
Indywidualny Wskaźnik Zadłużenia na podstawie artyku-
łu 243 ustawy o finansach publicznych
4,28% 8,30% 11,14% 12,81% 13,28% 14,33% 10,69%
Dochody podatkowe / Dochody bieżące 27,75% 25,30% 32,13% 37,23% 34,63% 35,52% 32,09%
Otrzymane transfery bieżące / Dochody bieżące 69,07% 71,88% 65,23% 60,05% 62,34% 62,46% 65,17%
Dochody bieżące / Dochody ogółem 78,00% 74,19% 77,27% 60,48% 70,04% 62,24% 70,37%
Dochody własne / Dochody ogółem 24,77% 21,05% 31,83% 26,52% 26,53% 23,72% 25,74%
Wydatki na wynagrodzenia / (Wydatki bieżące - Odsetki
zapłacone)
28,68% 32,66% 32,56% 34,50% 31,73% 28,69% 31,47%
Transfery bieżące / (Wydatki bieżące - Odsetki zapłaco-
ne)
86,99% 85,14% 76,80% 79,10% 77,51% 69,29% 79,14%
Wydatki majątkowe / Wydatki ogółem 31,09% 34,31% 26,73% 47,60% 38,51% 44,92% 37,19%
Odsetki / Średni stan długu 5,28% 4,37% 3,99% 4,58% 3,28% 3,70% 4,20%
Nadwyżka operacyjna / Wydatki majątkowe 45,77% 28,20% 39,72% 30,25% 35,40% 11,36% 31,78%
Dochody majątkowe / Wydatki majątkowe 75,42% 76,42% 92,32% 91,69% 83,44% 81,30% 83,43%
Zmiana zadłużenia netto / Wydatki majątkowe -15,67% -12,46% -28,51% -12,44% -11,09% -5,27% -14,24%
Nadwyżka (deficyt) / Wydatki majątkowe 21,19% 4,62% 32,04% 21,94% 18,83% -7,34% 15,22%
(Nadwyżka operacyjna + Dochody majątkowe) / Wydatki
majątkowe
121,19% 104,62% 132,04% 121,94% 118,83% 92,66% 115,22%
Zadłużenie ogółem / Nadwyżka operacyjna (lata) 3,69 4,65 4,39 2,35 2,24 4,32 •
Zadłużenie ogółem / Środki operacyjne 306,40% 383,42% 369,18% 210,76% 207,32% 371,54% 308,10%
Obsługa zadłużenia / (Środki operacyjne + Nadwyżka z
lat ubiegłych)
59,00% 37,68% 62,19% 71,20% 23,63% 31,91% 47,60%
Wybrane wskaźniki finansowe
21.12.2018 Województwo opolskie 3
2013 2014 2015 2016 2017 2018(plan)
ŚREDNIA
Dochody ogółem (1+4a) 472,35 479,46 425,03 506,22 479,74 560,39 487,20
Wydatki ogółem (2+4b) 443,15 471,97 391,51 458,35 447,30 579,49 465,29
1. Dochody bieżące (1a+1b+1c+1d) 368,45 355,71 328,44 306,17 336,02 348,76 340,59
a. Dochody podatkowe, w tym: 102,24 90,00 105,54 113,97 116,36 123,86 108,66
- PIT 22,46 24,32 25,92 27,79 30,31 31,86 27,11
- CIT 79,78 65,68 79,62 86,18 86,05 92,00 81,55
- Podatki lokalne 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
b. Transfery bieżące (dotacje i subwencje) 254,47 255,69 214,25 183,85 209,48 217,85 222,60
c. Opłaty i pozostałe dochody operacyjne 11,11 8,88 8,10 7,67 9,23 6,71 8,62
d. Dochody finansowe 0,62 1,14 0,54 0,67 0,95 0,34 0,71
2. Wydatki bieżące (2a+2b+2c+2d) 305,39 310,04 286,88 240,17 275,05 319,19 289,45
a. Wynagrodzenia i pochodne 83,89 98,10 90,84 80,19 85,75 90,20 88,16
b. Poręczenia 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
c. Odsetki 12,84 9,73 7,88 7,73 4,78 4,80 7,96
d. Pozostałe 208,66 202,22 188,15 152,25 184,53 224,19 193,33
3. Nadwyżka operacyjna (1-2) 63,06 45,66 41,56 66,00 60,97 29,58 51,14
4. Bilans majątkowy (4a-4b) -33,86 -38,18 -8,04 -18,14 -28,53 -48,67 -29,24
a. Dochody majątkowe, w tym: 103,90 123,75 96,59 200,05 143,72 211,63 146,61
- dotacje na inwestycje 100,89 122,86 75,49 188,13 142,97 209,60 139,99
b. Wydatki majątkowe 137,76 161,93 104,63 218,18 172,25 260,30 175,84
5. Nadwyżka / deficyt (3+4) 29,20 7,49 33,52 47,87 32,44 -19,10 21,90
6. Zmiana zadłużenia netto (6a-6b) -21,58 -20,18 -29,73 -27,15 -19,10 -13,72 -21,91
a. Nowe zadłużenie 21,00 0,00 0,00 28,00 0,00 4,88 8,98
b. Spłata zadłużenia 42,58 20,18 29,73 55,15 19,10 18,60 30,89
6.1. Pozostałe przychody 18,04 23,98 11,04 14,58 35,30 34,89 22,97
6.2. Pozostałe rozchody 2,30 1,21 0,25 0,00 0,33 2,08 1,03
7. Wynik budżetu ogółem (5+6+6.1-6.2) 23,36 10,08 14,58 35,30 48,30 0,00 21,94
ZADŁUŻENIE 2013 2014 2015 2016 2017 2018(plan)
ŚREDNIA
Długoterminowe 232,56 212,38 182,55 155,40 136,30 127,70 174,48
Zadłużenie bezpośrednie 232,56 212,38 182,55 155,40 136,30 127,70 174,48
+ Inne zobowiązania dłużne 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Zadłużenie ogółem 232,56 212,38 182,55 155,40 136,30 127,70 174,48
- Wolne środki (nadwyżka z lat ubiegłych) 18,04 23,98 11,04 14,58 35,30 38,95 23,65
Zadłużenie ogółem netto 214,52 188,39 171,51 140,82 101,00 88,75 150,83
+ Udzielone poręczenia (spłacane) 1,15 0,99 0,54 0,30 0,00 0,00 0,50
+ Zadłużenie spółek komunalnych oraz SPZOZ-ów
(bez poręczeń) 25,98 24,80 36,94 33,15 33,03 33,03
1 31,15
Zadłużenie ogółem i zobowiązania pośrednie
netto 241,65 214,19 208,99 174,27 134,03 121,78 182,48
1 Przyjęto stan zobowiązań na dzień 31.12.2017 r.
Zadłużenie w mln PLN
Dane finansowe w mln PLN
21.12.2018 Województwo opolskie 4
0,00
50 000 000,00
100 000 000,00
150 000 000,00
200 000 000,00
250 000 000,00
300 000 000,00
350 000 000,00
2013 2014 2015 2016 2017 2018
Nadwyżka operacyjna Dochody majątkowe Pozostałe przychody Nowe zadłużenie
Spłata zadłużenia Wydatki majątkowe Pozostałe rozchody
Trzecią z ukazanych kategorii wpływów budżetowych jest nowe zadłużenie. Zgodnie z art. 89 ustawy o finansach publicznych,
jednostki sektora finansów publicznych mogą zaciągać kredyty i pożyczki, a także emitować papiery wartościowe w
następujących celach:
1. Pokrycia występującego w ciągu roku przejściowego deficytu budżetu jednostki samorządu terytorialnego;
2. Finansowania planowanego deficytu budżetu jednostki samorządu terytorialnego;
3. Spłaty wcześniej zaciągniętych zobowiązań z tytułu emisji papierów wartościowych oraz zaciągniętych pożyczek
i kredytów;
4. Wyprzedzającego finansowania działań finansowanych ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej.
Nadwyżka operacyjna jest różnicą między dochodami bieżącymi a wydatkami bieżącymi. Zgodnie z ustawą o finansach
publicznych, wydatki bieżące JST muszą być finansowane w całości z dochodów bieżących, wolnych środków i nadwyżki
budżetowej z lat ubiegłych. Jako że wielkość zrealizowanych przepływów budżetowych wykonanych w ciągu roku często różni
się od planu, jednostki samorządu terytorialnego są przez to zobligowane do utrzymywania dodatniej nadwyżki operacyjnej,
pełniącej rolę buforu bezpieczeństwa. Nadwyżka operacyjna jest najmniej rygorystyczną kategorią środków budżetowych pod
względem możliwości wydatkowania, ponieważ nie ma żadnego określonego z góry celu, na który musi być ona przeznaczona.
Dochody majątkowe
Drugą kategorią dotyczącą wpływów do budżetu jednostki są dochody majątkowe, a więc wszelkie dochody związane z
dotacjami i subwencjami niezwiązanymi z bieżącymi wydatkami, oraz dochody mające związek z posiadanym przez samorząd
majątkiem.
Nowe zadłużenie
Ostatnią kategorią wpływów są pozostałe przychody, do których zalicza się na przykład nadwyżka z lat ubiegłych lub
przychody związane z prywatyzacją majątku samorządu.
Pozostałe przychody
Na wykresie przedstawione zostały kategorie budżetowe, których koszty województwo pokrywa z posiadanych środków.
Zdecydowanie największą pozycją są wydatki majątkowe (najczęściej są to inwestycje). Drugą kategorią przedstawioną na
wykresie są środki przeznaczone na spłatę zadłużenia jednostki, ostatnią zaś pozostałe rozchody.
Wydatki majątkowe, spłata zadłużenia, pozostałe rozchody
Przepływy finansowe w budżecie Województwa
Poniższy wykres w sposób zagregowany ilustruje sytuację finansową województwa. Wpływy do budżetu są na nim ukazane w
formie skumulowanego wykresu warstwowego, natomiast wydatki i rozchody są przedstawione w postaci skumulowanego
wykresu słupkowego.
21.12.2018 Województwo opolskie 5
LP. § OPIS
ŚREDNIA
WARTOŚĆ
DOCHODÓW
% POZYCJI
DOCHODÓW
ŁĄCZNY
UDZIAŁ 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018(plan)
1 292 Subwencje ogólne z budżetu państwa 89,44 18,47% 18,47% 77,16 97,43 108,97 89,70 95,05 105,43 109,99 63,35 78,27 80,26 78,27
2 002 Podatek dochodowy od osób prawnych 81,30 16,79% 35,27% 95,06 93,22 72,43 73,21 71,03 79,78 65,68 79,62 86,18 86,05 92,00
3 620 Dotacje celowe w ramach programów
finansowanych z udziałem środków europejskich
oraz środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt
3 oraz ust. 3 pkt 5 i 6 ustawy, lub płatności w
ramach budżetu środków europejskich
69,16 14,29% 49,55% 28,13 265,35 129,56 121,00 59,83 55,92 62,83 6,88 5,25 14,51 11,50
4 200 Dotacje rozwojowe oraz środki na finansowanie
Wspólnej Polityki Rolnej
53,02 10,95% 60,50% 32,57 87,04 59,05 41,31 57,81 97,18 91,13 64,99 8,06 17,28 26,76
5 625 Dotacje celowe w ramach programów
finansowanych z udziałem środków europejskich
oraz środków,
o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5 lit. a i b
ustawy, lub płatności w ramach budżetu środków
europejskich,
realizowanych przez jednostki samorządu
terytorialnego
42,45 8,77% 69,27% 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 22,42 153,92 107,24 183,43
6 221 Dotacje celowe otrzymane z budżetu państwa na
zadania bieżące z zakresu administracji rządowej
oraz inne zadania zlecone ustawami realizowane
przez samorząd województwa
38,64 7,98% 77,25% 31,83 32,02 29,59 42,43 43,25 43,42 45,47 45,01 41,24 39,87 30,92
7 001 Podatek dochodowy od osób fizycznych 23,78 4,91% 82,17% 20,08 18,42 18,52 20,55 21,37 22,46 24,32 25,92 27,79 30,31 31,86
8 651 Dotacje celowe otrzymane z budżetu państwa na
inwestycje i zakupy inwestycyjne z zakresu
administracji rządowej oraz inne zadania zlecone
ustawami realizowane przez samorząd
województwa
14,60 3,02% 85,18% 10,90 12,89 21,78 6,24 19,57 23,80 31,16 21,53 8,54 2,95 1,25
9 205 Dotacje celowe w ramach programów
finansowanych z udziałem środków europejskich
oraz środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt
5 lit. a i b ustawy, lub płatności w ramach
budżetu środków europejskich, realizowanych
13,80 2,85% 88,03% 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 13,84 32,83 47,95 57,19
Analiza dochodów w latach 2008-2018 (dane w mln PLN)
Dochody jednostek samorządu terytorialnego dzielą się na dwa rodzaje – dochody bieżące oraz dochody majątkowe. Do dochodów majątkowych zalicza się
dotacje i środki przeznaczone na inwestycje, dochody ze sprzedaży majątku oraz dochody z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo
własności, natomiast dochody bieżące stanowią wszystkie inne dochody uzyskiwane przez samorząd. Szczególnej analizie poddano dochody bieżące,
ich wielkość kształtuje bowiem strukturę budżetu województwa, a więc ich analiza pozwala na uchwycenie trendu poszczególnych pozycji budżetowych. Jest
to podstawa do prognozowania kształtowania się poszczególnych pozycji dochodów JST w przyszłości, co wykonują służby finansowe JST w dokumencie:
Wieloletnia Prognoza Finansowa, a Analitycy INC Rating w oparciu o swoją niezależną analizę na podstawie WPF decydują o perspektywie ratingu.
21.12.2018 Województwo opolskie 6
przez jednostki samorządu terytorialnego
10 653 Dotacje celowe otrzymane z budżetu państwa na
realizację inwestycji i zakupów inwestycyjnych
własnych samorządu województwa
9,13 1,88% 89,92% 30,08 0,00 7,81 7,29 7,29 7,29 12,84 14,65 2,83 3,96 6,33
11 223 Dotacje celowe otrzymane z budżetu państwa na
realizację bieżących zadań własnych samorządu
województwa
7,35 1,52% 91,44% 1,43 2,00 9,22 0,48 0,46 0,48 0,48 18,04 16,08 16,10 16,11
12 628 Środki otrzymane od pozostałych jednostek
zaliczanych do sektora finansów publicznych na
finansowanie lub dofinansowanie kosztów
realizacji inwestycji i zakupów inwestycyjnych
jednostek zaliczanych do sektora finansów
publicznych
5,08 1,05% 92,49% 0,00 0,00 2,34 9,98 5,18 7,97 14,15 2,00 10,93 2,36 1,04
13 629 Środki na dofinansowanie własnych inwestycji
gmin (związków gmin), powiatów (związków
powiatów), samorządów województw, pozyskane
z innych źródeł
4,97 1,03% 93,51% 32,15 4,25 3,15 11,08 3,54 0,00 0,51 0,00 0,00 0,00 0,00
14 244 Dotacje otrzymane z państwowych funduszy
celowych na realizację zadań bieżących
jednostek sektora finansów publicznych
4,88 1,01% 94,52% 0,11 0,54 0,15 6,25 12,00 5,21 6,33 6,22 5,65 5,58 5,62
15 069 Wpływy z różnych opłat 4,30 0,89% 95,41% 0,68 0,74 0,50 7,17 6,59 5,80 6,02 5,12 4,85 5,17 4,60
16 077 Wpłaty z tytułu odpłatnego nabycia prawa
własności oraz prawa użytkowania wieczystego
nieruchomości
3,79 0,78% 96,19% 0,18 0,27 0,46 0,60 1,80 2,95 0,82 21,08 11,51 0,05 1,97
17 630 Wpływy z tytułu pomocy finansowej udzielanej
między jednostkami samorządu terytorialnego
na dofinansowanie własnych zadań
inwestycyjnych i zakupów inwestycyjnych
2,91 0,60% 96,79% 2,06 1,25 3,36 2,49 0,40 2,61 0,82 3,21 3,98 8,52 3,36
18 270 Środki na dofinansowanie własnych zadań
bieżących gmin (związków gmin), powiatów
(związków powiatów), samorządów województw,
pozyskane z innych źródeł
2,75 0,57% 97,36% 15,81 6,81 1,11 1,09 0,85 1,27 0,93 0,85 0,15 0,42 0,94
19 626 Dotacje otrzymane z państwowych funduszy
celowych na finansowanie lub dofinansowanie
kosztów realizacji inwestycji i zakupów
inwestycyjnych jednostek sektora finansów
publicznych
2,45 0,51% 97,87% 2,97 2,53 18,40 0,00 0,00 1,70 0,55 0,75 0,00 0,00 0,00
20 618 Środki na inwestycje na drogach
publicznych powiatowych i wojewódzkich oraz
na drogach powiatowych, wojewódzkich i
krajowych w granicach miast na prawach
powiatu
2,00 0,41% 98,28% 3,49 2,86 0,36 0,00 2,49 1,39 0,00 3,52 2,20 3,34 2,33
21.12.2018 Województwo opolskie 7
Najważniejszą pozycję wśród dochodów województwa zajmują wpływy z subwencji ogólnej z budżetu państwa (paragraf 292), drugą natomiast zajmują wpływy
z podatku dochodowego od osób prawnych (paragraf 002). Te dwie kategorie dochodowe odpowiadały średnio za 35,27% wszystkich dochodów województwa
w analizowanym okresie. Kolejne największe pozycje dochodów to dotacje celowe w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich
(paragraf 620), dotacje rozwojowe oraz środki na finansowanie Wspólnej Polityki Rolnej (paragraf 200), oraz dotacje celowe w ramach programów
finansowanych z udziałem środków unijnych (paragraf 625). Te pięć pozycji odpowiada średnio za 69,27%budżetu województwa. To na nich warto, zatem skupić
najwięcej uwagi podczas analizy dochodów budżetu województwa, ponieważ mają największy wpływ na jej sytuację finansową.
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
0
10 000 000
20 000 000
30 000 000
40 000 000
50 000 000
60 000 000
70 000 000
80 000 000
90 000 000
100 000 000
Średnia wartość dochodów Skumulowany udział wartości poszczególnych paragrafów dochodów
21.12.2018 Województwo opolskie 8
LP. § OPIS
ŚREDNIA
WARTOŚĆ
WYDATKÓW
% POZYCJI
WYDATKÓW
ŁĄCZNY
UDZIAŁ 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
(plan)
1 600 Transport i łączność 204,46 42,38% 42,38% 175,07 236,03 251,11 169,18 162,68 147,81 176,84 136,66 259,88 225,10 78,27
2 010 Rolnictwo i łowiectwo 44,52 9,23% 51,60% 26,39 29,08 48,05 56,59 58,01 60,78 71,40 50,91 45,94 29,36 92,00
3 750 Administracja publiczna 43,97 9,11% 60,72% 38,55 44,16 48,87 45,60 40,96 42,08 42,91 40,47 43,24 45,26 11,50
4 150 Przetwórstwo przemysłowe 38,89 8,06% 68,78% 11,23 122,24 42,28 30,02 32,55 62,40 38,06 43,01 8,98 17,80 26,76
5 853 Pozostałe zadania w zakresie
polityki społecznej
33,30 6,90% 75,68% 27,61 50,23 27,37 24,46 23,02 37,74 61,26 50,28 14,68 19,52 183,43
6 921 Kultura i ochrona dziedzictwa
narodowego
31,10 6,44% 82,13% 33,94 38,31 37,22 33,42 29,64 24,28 26,03 25,21 28,24 30,77 30,92
7 801 Oświata i wychowanie 26,82 5,56% 87,68% 21,65 34,00 28,78 23,22 21,78 21,46 18,20 15,55 22,42 45,65 31,86
8 851 Ochrona zdrowia 17,41 3,61% 91,29% 16,28 66,68 34,62 3,82 13,19 16,25 5,34 2,65 5,59 5,14 1,25
9 757 Obsługa długu publicznego 8,76 1,82% 93,11% 5,54 7,94 8,81 11,83 14,50 12,84 9,73 7,88 7,73 4,78 57,19
10 926 Kultura fizyczna i sport 6,36 1,32% 94,43% 6,50 16,66 12,10 7,29 3,01 2,80 3,06 2,84 4,51 4,90 6,33
11 720 Informatyka 6,19 1,28% 95,71% 0,00 0,11 3,57 60,64 1,10 0,00 1,50 1,14 0,00 0,00 16,11
12 630 Turystyka 5,43 1,13% 96,83% 1,24 20,07 5,13 6,78 4,74 6,61 9,35 2,87 0,79 0,89 1,04
13 900 Gospodarka komunalna i ochrona
środowiska
4,20 0,87% 97,70% 0,52 13,78 0,20 3,77 0,39 0,44 0,92 1,19 4,99 4,86 0,00
14 852 Pomoc społeczna 4,10 0,85% 98,55% 2,34 2,63 2,75 2,84 3,38 3,57 3,66 3,84 6,41 5,67 5,62
15 700 Gospodarka mieszkaniowa 1,66 0,34% 98,90% 0,51 0,31 0,24 0,30 0,16 0,23 0,32 4,43 2,33 1,29 4,60
16 803 Szkolnictwo wyższe 1,18 0,24% 99,14% 2,37 5,45 0,31 0,21 0,00 0,00 0,00 0,00 0,64 1,11 1,97
17 925 Ogrody botaniczne i zoologiczne
oraz naturalne obszary i obiekty
chronionej przyrody
0,89 0,18% 99,33% 0,00 0,25 1,19 1,07 1,04 0,97 1,13 1,01 0,94 1,01 3,36
18 710 Działalność usługowa 0,61 0,13% 99,45% 0,35 0,22 0,27 1,34 0,63 1,45 0,66 0,69 0,28 0,39 0,94
19 854 Edukacyjna opieka wychowawcza 0,42 0,09% 99,54% 0,66 0,51 0,68 0,58 0,39 0,28 0,29 0,25 0,31 0,29 0,00
20 730 Nauka 0,41 0,08% 99,62% 0,91 3,14 0,01 0,35 0,08 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 2,33
Analiza wydatków w latach 2008-2018 (dane w mln PLN)
Również wydatki jednostek samorządu terytorialnego możemy podzielić na bieżące oraz majątkowe. Wydatki bieżące obejmują różnego rodzaju koszty
związane z funkcjonowaniem samorządu, m.in. wynagrodzenia i uposażenia osób zatrudnionych w samorządowych jednostkach budżetowych oraz składki
naliczane od tych wynagrodzeń i uposażeń, zakupy towarów i usług czy koszty utrzymania jednostek budżetowych.
21.12.2018 Województwo opolskie 9
Najważniejszą pozycję wśród wydatków województwa zajmują wydatki związane z transportem i łącznością (dział 600). Drugą największą pod względem
łącznej wartości kategorią są wydatki związane z rolnictwem i łowiectwem (dział 010) – te dwa działy wydatków odpowiadały średnio za ponad połowę
(51,60%) wszystkich wydatków budżetowych w analizowanym okresie. Kolejne działy wydatków to administracja publiczna (dział 750), Przetwórstwo
przemysłowe (dział 150) oraz pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej (dział 853). Łącznie z poprzednimi dwoma działami stanowią one razem 75,68%
wydatków województwa i to na nich należy skupić największa uwagę podczas szukania potencjalnych oszczędności.
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
0
50 000 000
100 000 000
150 000 000
200 000 000
250 000 000
średnia wartość wydatków Udział skumulowany wartości poszczególnych działów
21.12.2018 Województwo opolskie 10
20%
56%
4%
8%
12%
Obszary analizy
Audyt
Analiza finansowa
Analiza makroekonomiczna
Analiza mikroekonomiczna
Analiza zarządcza
Metodyka przyznawania oceny ratingowej przez INC Rating
Metodyka stosowana przez INC Rating koncentruje się w głównej mierze na pięciu obszarach lub pięciu
perspektywach, z których analitycy agencji w drodze analizy eksperckiej dokonują oceny analizowanego
podmiotu. Obszary te w zwięzły sposób zostały przedstawione poniżej:
1. Audyt jednostki samorządu terytorialnego jest jednym z pierwszych kroków w procesie ratingu
kredytowego. Polega on na spotkaniu pracowników działu analitycznego z przedstawicielami Jednostki –
dzięki informacjom uzyskanym podczas takiego spotkania możliwa jest rzetelna ocena stanu, w jakim
faktycznie znajduje się gospodarka samorządu. Wyniki tego spotkania zaprezentowane są w dalszej części
raportu.
2. Analiza z perspektywy makroekonomicznej to kolejny krok w procesie oceny ratingowej. Istnieją dwa
poziomy oddziaływania makroekonomicznego na powiaty i gminy - regionalny (województwa) i krajowy. W
przypadku województw bierzemy pod uwagę tylko jeden poziom makroekonomicznego wpływu - poziom
krajowy.
3. Analiza z perspektywy mikroekonomicznej polega na dokonaniu dokładnego, wielowymiarowego
przeglądu sytuacji wybranego podmiotu w oparciu o dane pochodzące z jego najbliższego otoczenia.
4. Analiza zarządcza polega na dokonaniu bezstronnej oceny sprawności i skuteczności działania podmiotu
ocenianej w oparciu o przyjęte wskaźniki.
5. Analiza finansowa ocenianej jednostki jest najważniejszym elementem w procesie oceny ratingowej. Jest
ona rezultatem oceny zarówno makro i mikro potencjału ekonomicznego danego podmiotu w oparciu
o jego decyzje administracyjne (Analiza zarządcza). Stąd przyznana ocena ratingowa w dużej mierze zależy
od wyników analizy finansowej budżetu lokalnego samorządu.
21.12.2018 Województwo opolskie 11
Rating Opis ryzyka
AAA Najniższy poziom ryzyka
Po
zio
m in
westy
cyjn
y
AA+
Bardzo niski poziom ryzyka AA
AA-
A+
Niski poziom ryzyka A
A-
BBB+
Umiarkowany poziom ryzyka BBB
BBB-
BB+
Poziom spekulacyjny
Po
zio
m sp
ek
ula
cyjn
y
BB
BB-
B+
Poziom wysoce spekulacyjny B
B-
CCC Znaczące ryzyko
CC Bardzo duży poziom ryzyka
C W upadłości z małą szansą na poprawę
D Bankrut
Skala ratingowa
Skala ratingu kredytowego przyznawanego przez INC Rating, zawiera dwa poziomy jakości:
I. Rating kredytowy inwestycyjny – to rating kredytowy, zawierający się w przedziale ocen od AAA do BBB-
i charakteryzuje się on na relatywnie niskim ryzykiem związanym z inwestowaniem w instrumenty emitowane
przez podmiot podlegający ocenie. Prawdopodobieństwo bankructwa czy restrukturyzacji długu takiego
podmiotu jest minimalne, a ryzyko dotyczy przede wszystkim terminowości regulowania przez niego
zobowiązań.
II. Rating kredytowy spekulacyjny – to rating kredytowy, zawierający się w przedziale ocen od BB+ do D
i charakteryzuje się on relatywnie wyższym ryzykiem związanym z inwestowaniem w instrumenty emitowane
przez podmiot podlegający ocenie.
Przedstawiona powyżej metodologia stanowi opis głównych składowych ratingu. Ostateczna ocena ratingowa
jest wynikiem analizy blisko dwustu różnych wskaźników, obszarów i trendów zaobserwowanych w budżetach
i ogólnej sytuacji ocenianych podmiotów.
RATINGI KREDYTOWE WYSTAWIANE PRZEZ INC RATING SP. Z O.O. REPREZENTUJĄ WYŁĄCZNIE OPINIĘ AGENCJI NA TEMAT RYZYKA KREDYTO-
WEGO OCENIANEGO PODMIOTU. WSZYSTKIE RATINGI KREDYTOWE WYSTAWIANE PRZEZ INC RATING SP. Z O.O. PODLEGAJĄ PEWNYM OGRA-
NICZENIOM, KTÓRE ZOSTAŁY SZCZEGÓŁOWO OPISANE NA STRONIE INTERNETOWEJ AGENCJI (WWW.INCRATING.PL). PREZENTOWANY RATING
JEST RATINGIEM ZAMÓWIONYM OPARTYM M.IN. O DANE HISTORYCZNE I SPRAWOZDANIA BUDŻETOWE JST ZA LATA 2008 – 2017 (WYKONA-
NIE) ORAZ ROK 2018 (PLAN NA 30.09.2018) WRAZ Z PROGNOZĄ NA PRZYSZŁOŚĆ (WIELOLETNIA PROGNOZA FINANSOWA).