1

Pojęcie administracji, jej cechy i funkcje

Administracja (od łac. ministrare, administratio,administrare) rozumiana jest jako: pewne działanie pewna wyodrębniona organizacja o szczególnych cechach

Rozróżnia się administrację: publiczną państwową/rządową samorządową prywatną (zakładów opieki zdrowotnej, szkół prywatnych,

etc.).

2

Pojęcie administracji, jej cechy i funkcje

ADMINISTRACJA

PUBLICZNAPRYWATNA

ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH

3

Pojęcie administracji, jej cechy i funkcje

ADMINISTRACJAPUBLICZNA

RZĄDOWAPAŃSTWOWA

SAMORZĄDOWA

4

Pojęcie administracji, jej cechy i funkcje

„…Administracja publiczna jest sługą ustroju i aparatem wykonawczym władzy politycznej, cała jej działalność polega na wykonywaniu prawa i na prawie się opiera” H. Izdebski, M. Kulesza

5

Pojęcie administracji, jej cechy i funkcje

„Administrację stanowi ta część działalności państwa, która nie jest ani ustawodawstwem, ani sądownictwem…” W.Jellinek, O. Mayer

„…W granicach wyznaczonych przez ustawy, pod kontrolą sądów, władza wykonawcza odpowiada za wykonywanie ustaw, zajmuje się rządzeniem i ponosi odpowiedzialność za stan spraw państwa” H. Izdebski, M. Kulesza

6

Pojęcie administracji, jej cechy i funkcje

Definicje administracji

podmiotowa Przedmiotowa

Zespół ludzi powiązanych w pewną całość z uwagi na wspólne cele, wyposażonych w pewien zakres uprawnień władczych, dysponujących określonymi środkami rzeczowymi, z planowym zgrupowaniem w w służbie pewnej misji publicznej, a dopiero potem – z sumą urządzeń, którymi dysponują.

Jest to jedna z form realizacji funkcji państwa polegająca nabezpośredniej, praktycznej realizacji zadań zmierzająca do osiągania pewnych celów.

7

Pojęcie administracji, jej cechy i funkcje

Administracja publiczna to zespół Administracja publiczna to zespół działań, czynności i przedsięwzięć działań, czynności i przedsięwzięć organizatorskich i wykonawczych, organizatorskich i wykonawczych, prowadzonych na rzecz realizacji prowadzonych na rzecz realizacji interesu publicznego przez różne interesu publicznego przez różne podmioty, organy i instytucje, na podmioty, organy i instytucje, na podstawie ustawy i w określonych podstawie ustawy i w określonych prawem formach.prawem formach.

H. Izdebski, M. Kulesza

8

Pojęcie administracji, jej cechy i funkcje

Administracja publiczna to system Administracja publiczna to system złożony z ludzi zorganizowanych w złożony z ludzi zorganizowanych w celu stałej, systematycznej, celu stałej, systematycznej, skierowanej ku przyszłości realizacji skierowanej ku przyszłości realizacji dobra wspólnego jako misji dobra wspólnego jako misji publicznej, polegającej głównie na publicznej, polegającej głównie na bieżącym wykonywaniu ustaw, bieżącym wykonywaniu ustaw, wyposażonych w tym celu we wyposażonych w tym celu we władztwo państwowe oraz środki władztwo państwowe oraz środki materialno-technicznematerialno-techniczne. I Lipowicz

9

Cechy administracji publicznej

Działanie w imieniu i na rachunek państwa lub innego. odrębnego od państwa podmiotu władzy publicznej, któremu państwo przekazało część swojej władzy (imperium),

Możność działania w formach władczych, zabezpieczonych możliwością stosowania przymusu państwowego,

Działanie w interesie publicznym (w imię dobra wspólnego, interesu społecznego),

Polityczny charakter – cele jej działania i jego rezultaty ocenia się w kategoriach politycznych, wpływają one na kształtowanie się stosunku obywateli do podmiotów administracji,

10

Cechy administracji publicznej

Działanie na podstawie ustaw i w granicach przez nie określonych (z tego względu w odniesieniu do działania administracji publicznej nie ma zastosowania zasada „co nie jest zabronione, jest dozwolone”),

Aktywność, zwrócenie ku przyszłości, możność podejmowania działania z własnej inicjatywy,

Działanie w sposób ciągły i stabilny, Oparcie się (z reguły) na zawodowym

personelu, Charakter monopolistyczny i bezosobowy

11

Cechy administracji publicznej

Charakter monopolistyczny oznacza iż administracja, działając w ramach powierzonych jej kompetencji, występuje jako wyłączny gospodarz w określonej kategorii spraw.

Charakter bezosobowy oznacza iż nawet jeśli w ramach struktur administracji działają ludzie, to uprawnienia do wydawania decyzji przysługują nie komuś, kto np. pełni funkcję wojewody, lecz organowi noszącemu tę nazwę.

Niekomercyjny charakter administracji oznacza iż zazwyczaj jej celem nie jest dążenie do osiągania zysku finansowego.

12

Cechy administracji publicznej

Charakter zorganizowania i działania zasadniczo na zasadzie kierownictwa i podporządkowania

Polityczny charakter administracji polega na tym, iż jest demokratycznie kontrolowana

Przejrzystość działań administracji wynikająca z zasady jawności życia publicznego polega na poddaniu jej kontroli prawa, obywateli i ich związków

13

Funkcje administracji i ich podziały

Kryterium podziału terytorialnego kraju:

Administracja centralna

Administracja terenowa:

14

Funkcje administracji i ich podziały

CENTRALNA

WOJEWÓDZKA

POWIATOWA

GMINNA

15

Funkcje administracji i ich podziały

Kryterium oparte na przedmiotowo wyodrębnionych działach

aktów stanu

cywilnego

miar

rolnictwaochrony

środowiska

oświatowa

gospodarcza

finansowa

celna

Administracja

16

Funkcje administracji i ich podziały

Administracja publiczna

Władcza(reglamentacyjna)

Niewładcza(świadcząca)

Kryterium charakteru działań

17

Funkcje administracji i ich podziały

Kryterium zakresu zadańKryterium zakresu zadań

OGÓLNAOGÓLNA SPECJALNA SPECJALNA

Rada Ministrów

Rada Ministrów wojskawojskawojewodawojewodaministerminister sądownictwasądownictwa Spraw

Zagr.SprawZagr.

18

Pojęcie administracji, jej cechy i funkcje

Podział władz nowoczesnego państwa na trzy sfery: ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą dał podstawy do kształtowania się nauki administracji a później prawa administracyjnego.

Wyodrębnienie wykonawczej funkcji państwa (administracji państwowej) spowodowało zapotrzebowanie na badania nad nimi.

19

Pojęcie administracji, jej cechy i funkcje

PAŃSTWODEMOKRATYCZNE

WŁADZAUSTAWODAWCZA

WŁADZAWYKONAWCZA

WŁADZA SĄDOWA