1

POETYKA I TEORIA LITERATURY

PODRĘCZNIKI, SŁOWNIKI, ENCYKLOPEDIEA. Burzyńska, M. P. Markowski, Teorie literatury XX wieku. Podręcznik, Kraków 2006.B. Chrząstowska, S. Wysłouch, Poetyka stosowana, Warszawa 1987J. Culler, Teoria literatury, przeł. M. Bassaj, Warszawa 1998G. Gazda, Słownik europejskich kierunków i grup literackich XX wieku, Warszawa 2000G. Gazda, S. Tynecka-Makowska, Słownik rodzajów i gatunków literackich, Kraków 2006M. Głowiński, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, Zarys teorii literatury, wyd. drugie zmienione, Warszawa

1967 (i wyd. nast.)M. Głowiński, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, T. Kostkiewiczowa, Słownik terminów literackich, Wrocław

1988 (i wyd. nast.)A. Kulawik, Poetyka. Wstęp do teorii dzieła literackiego, Warszawa 1990Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, t. 1-II, Warszawa 1984 (i wyd. nast.)H. Markiewicz, Główne problemy wiedzy o literaturze, wyd. piąte przejrzane i uzupełnione, Kraków 1980M. R. Mayenowa, Poetyka teoretyczna. Zagadnienia języka, wyd. drugie uzupełnione i poprawione, Wrocław

1979E. Miodońska-Brookes, A, Kulawik, M. Tatara, Zarys poetyki, Warszawa 1979 (i wyd. nast.)P. Pavis, Słownik terminów teatralnych, przeł. i oprac. S. Świontek, Wrocław 1999Poetyka. Zarys encyklopedyczny, pod red. M. R. Mayenowej (seria)S. Skwarczyńska, Wstęp do nauki o literaturze, t. III, Warszawa 1965Słownik literatury staropolskiej (Średniowiecze. Renesans. Barok), pod red. T. Michałowskiej, przy udziale B.

Otwinowskiej, E. Sarnowskiej-Temeriusz, Wrocław 1990 (i wyd. nast.)Słownik literatury polskiego Oświecenia, pod red. T. Kostkiewiczowej, Wrocław 1977 (i wyd. nast.)Słownik literatury polskiej XIX w., pod red. J. Bachórza i J. Kowalczykowej, Wrocław 1991 (i wyd. nast.)Słownik literatury polskiej XX w., pod red. A. Brodzkiej i in., Wrocław 1992 (zwłaszcza hasła: Fantastyka,

Groteska, Nowela, Opowiadanie, Mikropowieść, Parodia, Powieść, Realizm)Teorie literatury XX wieku. Antologia, pod red. A. Burzyńskiej, M. P. Markowskiego, Kraków 2006R. Wellek, A. Warren, Teoria literatury, przekład pod red. i z posłowiem M. Żurowskiego, Warszawa 1970 (i

wyd. nast.)J. Ziomek, Retoryka opisowa, Wrocław 1990ZBIORY STUDIÓWGenologia polska. Wybór tekstów, pod red. E. Miodońskiej-Brookes, A. Kulawika, M. Tatary, Warszawa 1983Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, red. M. P. Markowski, R. Nycz, Kraków 2006Nowe problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa, pod red. H. Markiewicza i J. Sławińskiego,

Kraków 1992Problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa, pod red. H. Markiewicza i J. Sławińskiego,

Kraków 1976Problemy teorii literatury, Seria I-IV, pod red. H. Markiewicza, Wrocław 1988Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, pod red. M. Głowińskiego i H.

Markiewicza, Seria I-II, Wrocław 1977-1988Stylistyka polska. Wybór tekstów, pod red. E. Miodońskiej-Brookes, A. Kulawika, M. Tatary, Warszawa 1973Teorie form narracyjnych w niemieckim kręgu językowym. Antologia, pod red. R. Handke, Kraków 1980Z HISTORII POETYKIArystoteles, Poetyka, przeł. i oprac. H. Podbielski, Wrocław 1983, BN II 209E. Sarnowska-Temeriusz, Zarys dziejów poetyki (Od starożytności do końca XVII wieku), Warszawa 1985; wyd.

drugie zmienione pt. Przeszłość poetyki. Od Platona do Giambattisty Vica, Warszawa 1995

OPRACOWANIA SZCZEGÓŁOWEWSTĘP DO POETYKI (zagadnienia nieomawiane na konwersatoriach, ale wymagane podczas egzaminu i podejmowane na wykładzie

fakultatywnym „Wstęp do poetyki”)E. Benveniste, Semiologia języka, w: Znak, styl, konwencja, przeł. K. Falicka, wybrał i wstępem opatrzył M.

Głowiński, Warszawa 1977J. Culler, Co to jest literatura i czy pytanie to ma jakiekolwiek znaczenie?, w: Teoria literatury, przeł. M. Bassaj,

Warszawa 1998U. Eco, Sześć przechadzek po lesie fikcji, przeł. J. Jarniewicz, Warszawa 1995

2

M. Gołaszewska, Klasyfikacja sztuk, w: Zarys estetyki, Kraków 1973R. Ingarden, O psychologii i psychologizmie w nauce o literaturze, w: Studia z estetyki, t. III, Warszawa 1970H. Markiewicz, Wyznaczniki literatury, w: Główne problemy wiedzy o literaturze, wyd. piąte przejrzane i

uzupełnione, Kraków 1980H. Markiewicz, Fikcja powieściowa, w: Teorie powieści za granicą, Warszawa 1995M. R. Mayenowa, Pojęcia i terminy ogólnosemiotyczne, Elementarna jednostka znakowa w języku: morfem -

słowo - wypowiedź, Pojęcie metajęzyka i metatekstu, w: Poetyka teoretyczna. Zagadnienia języka, wyd. drugie uzupełnione i poprawione, Wrocław 1979

M. Nussbaum, Czytać aby żyć, „Teksty Drugie” 2002, z. 1/2R. Nycz, Teoria interpretacji: problem pluralizmu, w: Tekstowy świat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze,

Warszawa 1993R. Nycz, Osoba w nowoczesnej literaturze: ślady obecności, w: Osoba w literaturze i komunikacji literackiej,

pod red. E. Balcerzana i W. Boleckiego, Warszawa 2000Pogranicza i korespondencje sztuk, pod red. T. Cieślikowskiej i J. Sławińskiego, Wrocław 1980 (wybrane

teksty)J. Płuciennik, Postać literacka, emotikony i identyfikacje, w: Literackie identyfikacje i oddźwięki. Poetyka a

empatia, Łódź 2002K. Rosner, Świat przedstawiony a funkcja poznawcza dzieła literackiego, w: Problemy teorii literatury, Seria II,

pod red. H. Markiewicza, Wrocław 1988S. Sawicki, Między autorem a podmiotem mówiącym, „Pamiętnik Literacki” 1977, z. 2; przedruk w: Poetyka.

Interpretacja. Sacrum, Warszawa 1981A. Okopień-Sławińska, Problemy semantyki wypowiedzi: o postaciach znaczenia, w: Problemy metodologiczne

współczesnego literaturoznawstwa, pod red. H. Markiewicza i J. Sławińskiego, Kraków 1976; przedruk w: Semantyka wypowiedzi poetyckiej, Wrocław 1985 (wyd. drugie, Kraków 1998)

A. Okopień-Sławińska, Semantyka „ja” literackiego („Ja” tekstowe wobec „ja” twórcy), „Teksty” 1981, nr 6; przedruk w: Semantyka wypowiedzi poetyckiej, Wrocław 1985 (wyd. drugie, Kraków 1998); zob. też: Teoretycznoliterackie tematy i problemy, pod red. J. Sławińskiego, Wrocław 1986

J. Sławiński, Wokół teorii języka poetyckiego, w: Dzieło, język, tradycja, Warszawa 1974; przedruk w: Problemy teorii literatury, Seria I, pod red. H. Markiewicza, Wrocław 1988

J. Sławiński, Analiza, interpretacja i wartościowanie dzieła literackiego, w: Problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa, pod red. H. Markiewicza i J. Sławińskiego, Kraków 1976

W. Tatarkiewicz, Pojęcie formy, w: Dzieje sześciu pojęć, Warszawa 1975R. Wellek, A. Warren, Istota literatury, Literatura wobec innych sztuk, Sposób istnienia dzieła literackiego, w:

Teoria literatury, przekład pod red. i z posłowiem M. Żurowskiego, Warszawa 1970 (i wyd. nast.)R. Wellek, Pojęcie formy i struktury w krytyce XX wieku, przeł. J. Sieradzki, w: Pojęcia i problemy nauki o

literaturze, wybrał i przedmową poprzedził H. Markiewicz, Warszawa 1979

STYLISTYKAS. Balbus, Stylizacja i zjawiska pokrewne w procesie historycznoliterackim, „Pamiętnik Literacki” 1983, z. 2E. Czaplejewicz, Dzieje dialogu w literaturze, w: Dialog w literaturze, pod red. E. Czaplejewicza i E.

Kasperskiego, Warszawa 1978T. Dobrzyńska, Metafora, Wrocław 1984 (zwłaszcza rozdział I)T. Dobrzyńska, Mówiąc przenośnie… Studia o metaforze, Warszawa 1994M. Eliade, Sacrum, mit, historia. Wybór i wstęp M.Czerwiński, przeł. A. Tatarkiewicz, Warszawa 1993R. Ingarden, Z teorii dzieła literackiego (Dwuwymiarowa budowa dzieła sztuki literackiej, Schematyczność

dzieła literackiego, Dzieło literackie i jego konkretyzacje), w: Problemy teorii literatury, wyboru dokonał H. Markiewicz, Seria I, Wrocław 1967

R. Jakobson, Poetyka w świetle językoznawstwa, przeł. K. Pomorska, w: Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, oprac. H. Markiewicz, t. II, Kraków 1976; przedruk w: W poszukiwaniu istoty języka. Wybór pism, wybór, redakcja naukowa i wstęp M. R. Mayenowa, t. 2, Warszawa 1989

A. Kulawik, Teoria wiersza, Wrocław 1987G. Lakoff, M. Johnson, Metafory w naszym życiu, przeł. i wstępem opatrzył T. P. Krzeszowski, Warszawa 1988M. R. Mayenowa, Słownik i gramatyka (zwłaszcza rozdz. 10: Metafora), w: Poetyka teoretyczna. Zagadnienia

języka, wyd. drugie uzupełnione i poprawione, Wrocław 1979D. S. Muecke, Ironia: podstawowe klasyfikacje, przeł. G. Cendrowska, „Pamiętnik Literacki” 1986, z. l;

przedruk w: Ironia, pod red. M. Głowińskiego, Seria: Tematy teoretycznoliterackie. Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, Gdańsk 2002 (tu też inne teksty do wyboru)

J. Mukařovský, Dialog a monolog, przeł. J. Mayen, w: Wśród znaków i struktur. Wybór szkiców, wybór, redakcja i słowo wstępne J. Sławiński, Warszawa 1970

R. Nycz, hasło: Parodia, w: Słownik literatury polskiej XX w., pod red. A. Brodzkiej i in., Wrocław 1992

3

O figurach, „Pamiętnik Literacki” 1986, z. 4S. B. Ortner, O symbolach kardynalnych, przeł. E. Klekot, w: Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej,

red. M. Kempny, E. Nowicka, Warszawa 2005M. Podraza-Kwiatkowska, Pojęcie symbolu, w: Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski, Kraków 1975L. Pszczołowska, Z. Kopczyńska, Heksametr polski. Właściwości rytmiczne i funkcje znakowe, „Pamiętnik Literacki” 1983, z. 2 (lub: Funkcje semantyczne form wierszowych w poezji polskiego romantyzmu. Mickiewicz - Słowacki - Zaleski, „Pamiętnik Literacki” 1986, z. 3)P. Ricoeur, Metafora i symbol, przeł. K. Rosner, w: Tekst, język, interpretacja, Warszawa 1989S. Skwarczyńska, Stylizacja i jej miejsce w nauce o literaturze, w: Wokół teatru i literatury, Warszawa 1971;

przedruk w: Stylistyka polska. Wybór tekstów, pod red. E. Miodońskiej-Brookes, A. Kulawika, M. Tatary, Warszawa 1973

Studia o metaforze, „Pamiętnik Literacki” 1983, z. 2 i 1984, z. 2W. Szkłowski, Wskrzeszenie słowa, przeł. F. Siedlecki, w: Rosyjska szkoła stylistyki, wybór tekstów i oprac. M.

R. Mayenowa i Z. Saloni, Warszawa 1970W. Szkłowski, Sztuka jako chwyt, przeł. R. Luźny, w: Teoria badań literackich za granicą. Antologia, wybór,

rozprawa wstępna, komentarze S. Skwarczyńskiej, t. II, cz. 3, Kraków 1986Tropy, „Pamiętnik Literacki” 1971, z. 3J. Ziomek, Retoryka opisowa, Wrocław 1990 (fragmenty o alegorii oraz ironii, s. 238-249)

KOMUNIKACJA LITERACKA: AUTOR – PODMIOT – ODBIORCAR. Barthes, Śmierć autora. „Teksty Drugie” 1999, z. 1 – 2U. Eco, Sześć przechadzek po lesie fikcji, przeł. J. Jarniewicz, Warszawa 1995Z. Freud, Pisarz a fantazjowanie. W: Teoria badań literackich za granicą, t. II, cz. IR. Ohmann, Akty mowy a definicja literatury, „Pamiętnik Literacki” 1980, z. 2B. Skarga, Wstęp [do] U progu współczesności. Z dziejów doktryn antypozytywistycznych, red. B. Skarga, Wrocław 1978W.K. Wimsatt Jr., M.C. Beardsley, Błąd intencji. W: Teorie literatury XX wieku. Antologia. Pod red. A. Burzyńskiej i M.P. Markowskiego. Kraków 2006

GENOLOGIAE. Balcerzan, W stronę genologii multimedialnej, „Teksty Drugie” 1999, z. 6; przedruk w: Genologia dzisiaj,

pod red. W. Sołeckiego i I. Opackiego, Warszawa 2000S. Sawicki, Gatunek literacki: pojęcie klasyfikacyjne, typologiczne, politypiczne, w: Problemy metodologiczne

współczesnego literaturoznawstwa, pod red. H. Markiewicza i J. Sławińskiego, Kraków 1976; przedruk w: Poetyka. Interpretacja. Sacrum, Warszawa 1981

S. Skwarczyńska, Nie dostrzeżony problem podstawowy genologii, w: Problemy teorii literatury, Seria II, pod red. H. Markiewicza, Wrocław 1988

B. Witosz, Gatunek w refleksji tekstologicznej, „Teksty Drugie” 2001, z. 5

LIRYKAE. Balcerzan, Sytuacja gatunków, w: Przez znaki, Poznań 1972J. Culler, Nowoczesna liryka: ciągłość gatunku a praktyka krytyczna, przeł. T. Kunz oraz: T. Kunz, Jonathana

Cullera poszukiwanie modelu nowoczesnej liryki, w: Odkrywanie modernizmu. Przekłady i komentarze, pod red. R. Nycza, Kraków 1998

J. Culler, Retoryka, poetyka i poezja, w: Teoria literatury, przeł. M. Basaj, Warszawa 1998H. Friedrich, Struktura nowoczesnej liryki. Od połowy XIX do połowy XX wieku , przeł. i opatrzyła wstępem E.

Feliksiak, Warszawa 1978 (zwł. rozdz. V: Liryka europejska XX wieku)J. Trzynadlowski, Ewolucja liryki, w: Problemy teorii literatury, Seria I, pod red. H. Markiewicza, Wrocław

1988Cz. Zgorzelski, Historycznoliterackie perspektywy genologii w badaniach nad liryką, „Pamiętnik Literacki”

1965, z. 2; przedruk w: Problemy teorii literatury, Seria II, pod red. H. Markiewicza, Wrocław 1988Cz. Zgorzelski, Perspektywy genologii w badaniach poezji współczesnej, „Teksty” 1975, z. l

EPIKAM. Bachtin, Epos a powieść, tłum. (z przekładu czeskiego) J. Baluch, „Pamiętnik Literacki” 1970, z. 3; przedruk

w: Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, pod red. M. Głowińskiego i H. Markiewicza, Seria I, Wrocław 1977

M. Bachtin, R. IX: Słowo w powieści. Perspektywy teoretyczne, cz. 1: Nowa typologia słowa prozatorskiego i jej implikacje; R. X: Dialog w: Dialog. Język. Literatura, pod red. E. Czaplejewicza i E. Kasperskiego,

4

Warszawa 1983J. Barth, Postmodernizm: literatura odnowy, przeł. J. Wiśniewski, „Literatura na Świecie” 1982, nr 5-6J. Barth, Literatura wyczerpania, przeł. J. Wiśniewski, w: Nowa proza amerykańska, pod red. Z. Lewickiego,

Warszawa 1983K. Bartoszyński, hasło: Czasu konstrukcje w literaturze polskiej XX wieku, w: Słownik literatury polskiej XX

wieku, red. A. Brodzka i in., Wrocław 1993K. Bartoszyński, Dwa mity współczesnej powieści, w: Powieść w świecie literackości, Warszawa 1991T. Cieślikowska, hasła Nowela i Opowiadanie, „Zagadnienia Rodzajów Literackich” 1961, z. lT. Cieślikowska, hasło Nouveau roman, „Zagadnienia Rodzajów Literackich” 1975, z. 2J. Culler, Narracja, w: Teoria literatury, przeł. M. Bassaj, Warszawa 1998S. Fish, Czy na tych ćwiczeniach jest tekst?, przeł. M. Smoczyński, w: Interpretacja, retoryka, polityka, pod red.

A. Szahaja, Kraków 2002M. Głowiński, Narracja jako monolog wypowiedziany, w: Z teorii i historii literatury, pod red. K. Budzyka,

Wrocław 1963; przedruk w: Gry powieściowe. Szkice z teorii i historii form narracyjnych, Warszawa 1973M. Głowiński, Powieść jako metodologia powieści, w: Porządek, chaos, znaczenie. Szkice o powieści

współczesnej, Warszawa 1968R. Humphrey, Strumień świadomości - techniki, przeł. S. Amsterdamski, „Pamiętnik Literacki” 1970, z. 4;

przedruk w: Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, pod red. M. Głowińskiego i H. Markiewicza, Seria I, Wrocław 1977

Z. Lewicki, Czas w prozie strumienia świadomości, Warszawa 1975B. McHale, Od powieści modernistycznej do postmodernistycznej: zmiana dominanty, przeł. M. P. Markowski,

w: Postmodernizm. Antologia przekładów, wybrał, oprac. i przedmową opatrzył R. Nycz, Kraków 1997H. Markiewicz, Teorie powieści za granicą, Warszawa 1995 (wybrane rozdziały)K. Rosner, Narracja jako struktura rozumienia, „Teksty Drugie” 1999, z. 3E. Szary-Matywiecka, hasło Autotematyzm, w: Słownik literatury polskiej XX w., pod red. A. Brodzkiej i in.,

Wrocław 1992S. Skwarczyńska, Epos i powieść, w: Z teorii literatury. Cztery rozprawy, Łódź 1947F. Stanzel, Sytuacja narracyjna i epicki czas przeszły, przeł. R. Handke, „Pamiętnik Literacki” 1970, z. 4;

przedruk w: Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, pod red. M. Głowińskiego i H. Markiewicza, Seria I, Wrocław 1977; Teorie form narracyjnych w niemieckim kręgu językowym. Antologia, wybór tekstów, oprac. i przekład R. Handke, Kraków 1980

F. Stanzel, Typowe formy powieści, w: Teorie form narracyjnych w niemieckim kręgu językowym. Antologia, wybór tekstów, oprac. i przekład R. Handke, Kraków 1980

J. Trzebiński, Narracja jako sposób rozumienia świata, w: Praktyki opowiadania, pod red. B. Owczarka, Z. Mitosek i W. Grajewskiego, Kraków 2001

K. Wóycicki, Z pogranicza gramatyki i stylistyki, w: Stylistyka teoretyczna w Polsce, pod red. K. Budzyka, Łódź 1946

DRAMATJ. Abramowska, Literatura — dramat — teatr, w: Wprowadzenie do nauki o teatrze, pod red. J. Deglera,

Wrocław 1976, t. 1; przedruk w: Problemy dramatu i teatru, pod red. J. Deglera, Wrocław 1988Arystoteles, Poetyka, przeł. i oprac. H. Podbielski, Wrocław 1983, BN II 209Co się stało z teatralną teorią dramatu?, „Teatr” 1997, nr 3 (wypowiedzi M. Głowińskiego, S. Świontka, J.

Deglera)J. Misiewicz, Istota dramatu, w: Problemy teorii dramatu i teatru, pod red. J. Deglera, t. I, Wrocław 2003D. Ratajczak, Teatralność i sceniczność, w: Problemy teorii dramatu i teatru, pod red. J. Deglera, t. I, Wrocław

2003S. Skwarczyńska, Dramat - literatura czy teatr, w: Wprowadzenie do nauki o teatrze, pod red. J. Deglera,

Wrocław 1976, t. 1; przedruk w: Problemy dramatu i teatru, pod red. J. Deglera, Wrocław 1988S. Skwarczyńska, Zagadnienie dramatu, w: Problemy dramatu i teatru, pod red. J. Deglera, Wrocław 1988I. Sławińska, Odczytanie dramatu, w: Problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa, pod red. H.

Markiewicza i J. Sławińskiego, Kraków 1976S. Świontek, Dialog i dramat 2, w: Dialog - dramat - metateatr. (Z problemów teorii tekstu dramatycznego),

Łódź 1990 (wyd. drugie, Warszawa 2000)S. Świontek, Wykład dziesiąty. Dialog dramatyczny a dialog potoczny. Część pierwsza; Wykład jedenasty.

Dialog dramatyczny a dialog potoczny. Część druga; Wykład dwunasty. Dialog dramatyczny a dialog powieści, w: Sławomira Świontka dwanaście wykładów z wprowadzenia do wiedzy o teatrze. Zapis wykładów wygłoszonych dla studentów I roku kulturoznawstwa, oprac. i red. L. Karczewski, I. Lewkowicz, M. Wójcik, Łódź 2003, s. 74-88

A. Ubersfeld, Teatr - przedstawienie, w: Czytanie teatru I, przeł. J. Żurowska, Warszawa 2002