Podstawy turystyki

dr Justyna Kościelnik

RUCH TURYSTYCZNY

TO OGÓŁ PRZESTRZENNYCH TO OGÓŁ PRZESTRZENNYCH PRZEMIESZCZEŃ SIĘ LUDZI PRZEMIESZCZEŃ SIĘ LUDZI

ZWIĄZANYCH Z DOBOROWOLNĄ, ZWIĄZANYCH Z DOBOROWOLNĄ, CZASOWĄ ZMIANĄ MIEJSCA CZASOWĄ ZMIANĄ MIEJSCA

POBYTU, ŚRODOWISKA, RYTMU POBYTU, ŚRODOWISKA, RYTMU ŻYCIA – W ODNIESIENIU DO ŻYCIA – W ODNIESIENIU DO OKRESLONEGO OBSZARU, OKRESLONEGO OBSZARU,

KIERUNKU, OKRESU TRWANIA KIERUNKU, OKRESU TRWANIA

Zmiany w motywacjach wyjazdów turystycznych

(historia ruchu turystycznego) – cztery główne fazy:

a) faza I: (lata po zakończeniu I wojny światowej do końca lat 50 XX w.

- W motywacjach wyjazdów dominują cele wypoczynkowe i rekreacyjne (regeneracja sił fizycznych i psychofizycznych);

b) faza II: (1960 – 1980).

- Główny motyw wyjazdów to konsumpcja turystyczna, w której dominował bierny wypoczynek i rozrywka

c) Faza III: (lata 80 XX w.do połowy lat 90 XX w.)

- pojawiają się nowe motywy wyjazdów turystycznych tj. potrzeby natury

psychicznej czyli potrzeba nowych doznań i nowych doświadczeń

(ciekawość świata, poznawanie czegoś nowego).

d) Faza IV: (to okres trwający od końca XX.) • Okres zmian w mentalności społeczeństwa.

Zaczyna wzrastać zainteresowanie kulturą, historią kraju, ekologią, duże znaczenie zaczyna odgrywać poznawcza i kulturalna, rodzi się turystyka biznesowa.

TURYSTYKA STAJE ELEMENTEM ŻYCIA CAŁEGO SPOŁECZEŃSTWA, STAJE SIĘ

MODELEM I STYLEM ŻYCIA WYSZTAŁCONEGO CZŁOWIEKA.

PRZYCZYCZNY ROSNĄCEO RUCHU TURYSTYCZNEGO:

• Wzrastający poziom dochodów ludności;

• Rozwój kulturowy i społeczno-zawodowy;

• Wzrost poziomu oświaty i wykształcenia.

Ze względu na czas trwania Ze względu na czas trwania pobytów turystycznych ruch pobytów turystycznych ruch turystyczny dzielimy naturystyczny dzielimy na::

• ruch turystyczny pobytowy (wczasy, obozy, kolonie)

• ruch turystyczny wycieczkowy• wypoczynek świąteczny –

weekendowy

Ze względu na miejsce zamieszkania (pochodzenia turysty) ruch turystyczny

dzielimy na:• 1.Ruch turystyczny w kraju

(występuje na terytorium określonego kraju, wynikający z turystyki krajowej i zagranicznej)

• Ruch ten składa się z:• a) ruchu turystów krajowych: • - całość przestrzennych

przemieszczeń wynikających z uczestnictwa w turystyce krajowej;

• - część przestrzennych przemieszczeń w ramach uczestnictwa w turystyce zagranicznej wyjazdowej, które to przemieszczenia mają miejsce na terytorium własnego kraju. (wewnętrzny ruch przejazdowy przez własny kraj, bądź też etapy podróży: wyjazd i przyjazd z kraju i do kraju)

• b) ruch turystów zagranicznych – obejmuje turystykę przyjazdową zagraniczną oraz ruch turystyczny (tranzytowy) (np.przez Polskę.)

Wielkość ruchu turystycznego w kraju określa się:

• liczbą turystów (krajowych i zagranicznych)

• liczbą pobytów turystów• liczbą osobodni turystyki

• 2. Ruch turystyczny krajowy (podróże mieszkańców po własnym kraju)

3. 3. Ruch turystyczny zagranicznyRuch turystyczny zagraniczny (związany jest z przekraczaniem granic (związany jest z przekraczaniem granic

terytorialnych kraju).terytorialnych kraju). Ze względu na kraj, w którym znajduje się miejsce stałego pobytu

turysty rozróżnia się w badanym kraju i ujmuje odrębnie:

a) ruch turystyczny zagraniczny przyjazdowy (ruch napływowy), obejmujący osoby posiadające stałe miejsce pobytu poza tym

krajem. Pojęcie obejmuje również ruch pieszy.

b) ruch zagraniczny wyjazdowy (ruch o kierunku odpływowym), wyjazdy mieszkańców poza granice swojego kraju. Obejmuje

również ruch pieszy.

Wielkość zagranicznego wyjazdowego i przyjazdowego ruchu turystycznego w Polsce określa się:- liczbą wyjazdów turystów z Polski

- liczbą osobodni w turystyce.

Ruch turystyczny (migracje turystyczne) może być

podzielony:a)Ruch zorganizowany i niezorganizowanyb)codzienny, cotygodniowy, doroczny

Istnieje też podział z uwzględnieniem wieku, płci, celu podróży, czasu trwania wyjazdu, liczby uczestników, środka lokomocji

Ze względu na kryteria opisujące podróż

turystyczną – cel, który turysta chce osiągnąć poprzez swoją podróż

wyróżniamy następujące rodzaje ruchu turystycznego:

• Ruch turystyczny:- wypoczynkowy;- poznawczy;- turystów uprawiających

turystykę kwalifikowaną, zdrowotną, motywacyjną, alternatywną, ekologiczną, eniczną

Ze względu na kryteria opisujące uczestników ruchu turystycznego dzielimy go ze względu na:

a) Struktura społeczno – zawodowa:

- Ruch turystyczny mieszkańców regionów wiejskich i miejskich

b)Stuktura demograficzna:

- ruch turystyczny dzieci i młodzieży, osób starszych itp..

c) Struktura dochodowa

Jak zbadać ruch turystyczny???

Do głównych metod stosowanych w badaniu ruchu turystycznego zaliczamy klasyczne metody statystyczne:

a) Badania wtórneb) Badania pierwotne;

I. Badania pierwotne polegają na ustaleniu wielkości i struktury migracji turystycznych za

pomocą metod bezpośrednich, na które składają się:

• a) badania pełne (uwzględniają całą zbiorowość uczestniczącą w ruchu turystycznym)

- metoda rejestracji hotelowej - metoda graniczna• b) badania częściowe (obserwację, ankiety i sondaże)• II. Badania wtórne polegają na zbieraniu informacji

zjawisk związanych z ruchem turystycznym. W metodach tych wykorzystuje się materiał pomocniczy, posiłkowy np.. Statystyki przewozów pasażerskich, rodzaju transportu, itp..

Ponad 150 lat tradycji koloni

dzieci i młodzieży!!!• Pierwsze kolonie letnie zostały Pierwsze kolonie letnie zostały

zorganizowane w 1876 roku we zorganizowane w 1876 roku we Szwajcarii ;Szwajcarii ;

• Rok 1881- powstaje w Warszawie Rok 1881- powstaje w Warszawie „Towarzystwo Kolonii Letnich” „Towarzystwo Kolonii Letnich” założone przez Stanisława założone przez Stanisława Markiewicza.Markiewicza.

Cele i zadania wypoczynku dzieci i młodzieży na koloniach:

• poznawanie kraju, kultury i tradycji różnych regionów, zwiedzanie, poznawanie środowiska przyrodniczego;

• doskonalenie umiejętności życia społecznego, budowania relacji z drugim człowiekiem;

• wspomaganie rodziny;• upowszechnianie zasad ochrony środowiska

naturalnego oraz korzystania z zasobów przyrody;• podnoszenie kondycji zdrowotnej i sprawności

fizycznej uczestników kolonii;• poprawa stanu zdrowia dzieci pochodzących z

terenów zagrożonych ekologicznie;• przeciwdziałanie patologii społecznej.

Zakres odpowiedzialn

ości wychowawcy

kolonijnego:• Wychowawca odpowiada

w pełni za bezpieczeństwo i zdrowie powierzonych dzieci w każdej sytuacji i w każdym przypadku (odpowiedzialność cywilna, karna i moralna)

• Wychowawca odpowiada za racjonalny wypoczynek dzieci i odpowiedni poziom zajęć

• Wychowawca odpowiada materialnie za sprzęt powierzony grupie.

• Kto może zostać wychowawcą kolonijnym?

Osoba, która:• - ukończyła 18 lat• - posiada minimum

wykształcenie średnie• - posiada odpowiednie

przygotowanie pedagogiczne (jest nauczycielem, studentem pedagogiki – po odbyciu odpowiedniego przeszkolenia

• - ukończył kurs wychowawców kolonii

• - posiada aktualną książeczkę zdrowia

• - posiada predyspozycje do pracy z dziećmi.

Jak dobrze zorganizować kolonie?

Po pierwsze: zwiad terenowy kierownika koloniiPo pierwsze: zwiad terenowy kierownika kolonii ( co to takiego?????)( co to takiego?????)

Kierownik kolonii dokonuje zwiadu terenu, obiektów, Kierownik kolonii dokonuje zwiadu terenu, obiektów, sprzętu, itd.. Zwiadu dokonuje w promieniu około 50 km. sprzętu, itd.. Zwiadu dokonuje w promieniu około 50 km.

od miejsca lokalizacji placówki wychowawczo – od miejsca lokalizacji placówki wychowawczo – dydaktycznej. dydaktycznej.

((Kierownik kolonii musi poznać usytuowanie boisk do Kierownik kolonii musi poznać usytuowanie boisk do gier, rekreacji, stadionów, pływalni, kąpielisk, kina, gier, rekreacji, stadionów, pływalni, kąpielisk, kina, teatru, przystani kajakowej, szlaków turystycznych, teatru, przystani kajakowej, szlaków turystycznych,

ustalić liczebność sprzętu sportowego i turystycznego, ustalić liczebność sprzętu sportowego i turystycznego, itp. w promieniu około 1 km godziny marszu).itp. w promieniu około 1 km godziny marszu).

Kierownik koloni jest Kierownik koloni jest zobowizobowiąązany przedstawizany przedstawićć śściscisłły y

plan (szczegóplan (szczegółłowy zajowy zajęćęć) na ) na koloniach letnichkoloniach letnich.

W PROGRAMACH USTALA SIĘ TYLKO I W PROGRAMACH USTALA SIĘ TYLKO I WYŁĄCZNIE TAKI PALN, KTÓRY JEST WYŁĄCZNIE TAKI PALN, KTÓRY JEST

MOŻLIWY DO ZREALIZOWANIA W MOŻLIWY DO ZREALIZOWANIA W DANYM TERENIE I LOKALIZCJI DANYM TERENIE I LOKALIZCJI

PLACÓWKI WYCHOWAWCZEJPLACÓWKI WYCHOWAWCZEJ !!!! !!!!

Zadania wychowawcy Zadania wychowawcy kolonijnego:kolonijnego:

• Nieustanna opieka nad dziećmi od momentu przyjęcia do chwili oddania w ręce rodziców lub innych opiekunów- przez całą dobę;

• Stworzenie grupy wychowawczej, której członkowie są w dobrych relacjach międzyludzkich oraz podporządkowują się koniecznej dyscyplinie.

• Opracowanie tygodniowych planów grupy wynikających z programów i zadań kolonijnych.

• Prowadzenie zajęć w grupie zgodnie z planem, systematyczne prowadzenie dokumentacji w postaci dziennika.

• Szczegółowe zapoznanie się z kartami kwalifikacyjnymi uczestników kolonii, aby móc dopasować formy i metody zajęć do możliwości psychofizycznych, zainteresowań i potrzeb dzieci.

• Codzienne prowadzenie gimnastyki porannej, sprawowanie nadzoru nad higieną i właściwym ubieraniem się dzieci zależnie od stanu pogody i rodzaju zajęć.

• Informowanie lekarza lub pielęgniarki o zaobserwowanych objawach chorobowych.

• Współdziałanie z instruktorami i innymi wychowawcami realizacji wspólnych imprez kolonijnych.

• Bezwzględne przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa w każdej sytuacji.

• Zapoznanie podopiecznych regulaminem kolonii, wymogami bezpieczeństwa w każdej sytuacji, na wycieczkach, w czasie kąpieli i zajęć sportowych.

• Pełnienie dyżurów zgodnie z harmonogramem ustalonym przez kierownika.

• Uczestniczenie w pracach rady pedagogicznej i wykonywanie wszelkich poleceń wydanych przez kierownika lub jego zastępcę.

• Wychowawca jest przyjacielem i przewodnikiem i zawsze ma czas dla swoich podopiecznych.

Wyróżniamy:

• Kolonie letnie (szacunkowy czas trwania od 21 do 26 dni, lub 14-21 dni)

• Kolonie zimowe (szacunkowy czas trwania 10 – 14 dni)

• Kolonie zdrowotne (szacunkowy czas trwania od 26 do 40 dni).

Zimowiska są formą wczasów, organizowaną w okresie ferii zimowych dla dzieci i młodzieży szkolnej, do miejscowości, regionów o szczególnie wybitnych walorach środowiska przyrodniczego i klimatycznego takich jak: śnieg, mróz, góry i lasy.

cele zimowisk:1. Poznanie kraju, regionu, miejscowości;2. Umiejętność organizowania czasu wolnego i

podejmowanie takiej aktywności ruchowej, która pozwoli na najlepsze wykorzystanie czynników pogodowych;

3. Umiejętne rozplanowanie czasu gier i zabaw (istotne przy dniu krótkim);

4. Poznanie zasad uprawiania turystyki zimowej;5. Nauka odpowiedzialności, poszanowania

środowiska, nauka radzenia sobie w otwartej przestrzeni zimowej;

6. Dbałość o zdrowie, nauka odpowiedniego doboru stroju itp..

Słowo wczasy pochodzi od staropolskiego słowa

„wywczasy”.WCZASY – to zespół różnorodnych,

dobrowolnych działań człowieka, o różnym stopniu nasilenia, których wspólnym celem jest wypoczynek.

Cechą wczasów jest stały pobyt w jednej miejscowości przez okres kilku dni (wczasy świąteczne) lub 2-3 tygodnie.

Latach 50 XX wieku to okres w którym zaczęła rozwijać się na dużą skalę turystyka

wypoczynkowa. Podstawową formą wypoczynku w Polsce stały się wczasy pracownicze a do ich

głównych funkcji należało:

• regeneracja sił spowodowanych przeżyciami z okresu wojennego

• regeneracja sił fizycznych i psychicznych• przystosowanie jednostki do współistnienia

w grupie• rozszerzenie światopoglądu uczestników

wczasów• rozwój potrzeb poznawczych i estetycznych.

Fundusz Wczasów Pracowniczych, został powołany w 1949r. w dniu 4 lutego. Zgodnie

ze statutem do zakresu działania FWP należało:

• organizowanie wypoczynku dla pracowników• prowadzenie i popieranie badań naukowych

zakresie organizacji wczasów• tworzenie instytucji pomocniczych związanych z

organizacją wczasów• prowadzenie akcji kulturalno – oświatowej w

ramach organizowania wczasów• współpraca z urzędami i instytucjami krajowymi

organizującymi wczasy• współpraca z instytucjami zagranicznymi o

pokrewnym zakresie działania

Wypoczynek weekendowy to najprostsze formy ruchu turystycznego, polegające na sobotnio – niedzielnym lub świątecznym

wyjeździe poza teren zamieszkania.

Turystyka weekendowa może być zorganizowana lub indywidualna, a terytorialny zasięg świątecznego wyjazdu mieści się w granicach 50- 80 km od miejsca zamieszkania.

Czynniki rozwoju turystyki weekendowej to:

- zwiększenie czasu wolnego w końcu tygodnia,

• - wzrost zamożności społeczeństwa, • - rozwój motoryzacji indywidualnej.

Czynniki te doprowadziły do wytworzenia się tzw. kultury weekendowej, na którą składa się suma zachowań adekwatnych do wychowania, wieku, pozycji zawodowej i społecznej.