Podstawy prawne autonomii Galicji: Dyplom październikowy z dnia 20 X 1860 r.
description
Transcript of Podstawy prawne autonomii Galicji: Dyplom październikowy z dnia 20 X 1860 r.
Podstawy prawne autonomii Galicji:
-Dyplom październikowy z dnia 20 X 1860 r.
-Patent lutowy z dnia 26 II 1861 r.
Systemy władz w Galicji:
1. Państwowe (rządowe), z namiestnikiem mianowanym przez cesarza i podległym mu aparatem
2. Autonomiczne, z Sejmem Krajowym-władze samorządowe
Władze rządowe:• Cesarz – przy pomocy podległego aparatu• Od 1871 w Wiedniu minister ds. Galicji• Namiestnik:– Mianowany przez cesarza– Administracja „polityczna” (kierowanie administracja
krajową)– Kierował przeprowadzaniem wyborów do sejmu– Inicjatywa ustawodawcza (w imieniu rządu)– Przedkładał cesarzowi uchwały sejmowe z propozycją
udzielenia lub odmowy sankcji– Podlegały mu powiaty ze starostami na czele– Ponosił odpowiedzialność przed rządem– Działał przy pomocy urzędu – namiestnictwa
Sejm Krajowy we Lwowie- skład:
• Wiryliści:– kościół katolicki – arcybiskupi i biskupi katoliccy 3
obrządków (7, następnie 8);– organizacje nauki i szkoły wyższe- rektorzy
uniwersytetów w Krakowie i Lwowie, od 1900r. prezes AU i Politechniki Lwowskiej)
• posłowie wybrani w systemie kurialnym
System kurialny:I. Kuria wielkiej własności: 44 posłów -posiadaczy „dóbr
tabularnych”; głosowanie bezpośrednie, 1 poseł/50 wyborców
II. Kuria izb przemysłowo-handlowych; 3 posłów izb we Lwowie, Krakowie i Brodach; wybory pośrednie; 116 wyborców na 26 tys. członków izb (1 poseł/8,7 tys. wyborców
III. Kuria miejska (miasta większe); w wyborach bezpośrednich 23 posłów (od 1896 r. 26; 1900 r. 31); cenzus majątkowy, wykształcenia; 1 poseł/1100-2260 wyborców
IV. Kuria wiejska (chłopi i mieszczanie małych miast); cenzus majątkowy, wykształcenia; wybory pośrednie
Analogiczne zasady – wybory do Rady Państwa w Wiedniu (i. niższa); 1896 dodano w nich V kurię opartą na głosowaniu powszechnym; 1907 zlikwidowano s. kurialny; reforma dot. Sejmu Galic. (1914) nie weszła w życie
Kompetencje Sejmu Krajowego we Lwowie:– Ustawodawstwo krajowe:
• Zmiana przepisów Statutu Krajowego• Tzw. sprawy kultury krajowej (rolnictwo, leśnictwo, regulacja wód,
melioracja, ustrój agrarny• Sprawy budowli publicznych wznoszonych na koszt kraju• Zakłady dobroczynne utrzymywane przez kraj• Preliminarz budżetowy i zamknięcie rachunków• Przepisy służbowe pracowników Wydziału Krajowego• Uzupełnienie i szczegółowa regulacja spraw określonych w ustawach
ogólnopaństwowych– Od 1867 (konstytucja grudniowa) domniemanie kompetencji na
rzecz s. krajowych; dalsze rozszerzenie 1907 r.– Ustawy wymagały sankcji cesarskiej– Inicjatywa ustawodawcza: rząd (namiestnik), Wydz. Krajowy;
komisje sejmowe, posłowie (co najmniej 15).– Do 1871 r. Sejm Krajowy desygnował posłów do izby niższej w
Wiedniu
Wydział Krajowy:
– Kadencja 6 lat– Uprawnienia: organ wykonawczy Sejmu Krajowego;
kontrola nad samorządem; reprezentacja kraju wobec rządu (namiestnik reprezentował kraj wobec cesarza)
– Skład:• Marszałek krajowy (mianowany przez cesarza) jako
przewodniczący oraz jego zastępcy• Członkowie: w ½ wybierani przez kurie, w ½ przez Sejm
Krajowy