Podstawy modelowania obiektowegowikidyd.iem.pw.edu.pl/attachments/UML1/MODUML_Wyklad_02.pdf ·...

Modelowanie oprogramowania w języku UML

Wykład 2

1

Modelowanie oprogramowania w języku UML, Michał Śmiałek

Podstawy modelowania obiektowego

� Jak modelować świat obiektowo?

� Obiekty

� Klasy

� Diagramy języka UML


Michał Śmiałek

Obiekty jako wspólny język w projekcie

Modelowanie obiektowe polega na:

� znajdowaniu obiektów w naszym otoczeniu,

� opisywaniu struktury i dynamiki działania obiektów,

� klasyfikacji obiektów,

� opisywaniu struktury powiązań klas obiektów, oraz

� opisywaniu dynamiki współpracy obiektów podczas realizacji funkcjonalności systemu

zamawiający

„modelarz”

programista


Wykład 2

2


Michał Śmiałek

Obiekty: tożsamość, stan, zachowanie

włącz silnik!

Kolor=

brązow

y

nr nadw

ozia=AB

C-3597

564

stan s

ilnika =

wyłącz

ony

sąsiada

mój


Michał Śmiałek

Notacja obiektów

mój_samochódsamochód_kolegi

mój_samochód

silniknumer nadwozia="ABC-3597564"

kolor=brąz

kierunek_skrętu=30

silnik

numer="HH22123"

pojemność=1200

status=wyłączony


Wykład 2

3


Michał Śmiałek

Rozróżnianie tożsamości obiektów

Stan obiektu to zbiór wartości (cech charakterystycznych) wszystkich jego właściwości. Stan obiektu zmienia się w czasie.

Tożsamość obiektu wyróżnia obiekt wśród innych obiektów jako osobną jednostkę. Tożsamość jest wyróżnioną cechą obiektu, która pozostaje niezmienna przez cały czas życia tego obiektu.

mój_samochód samochód_kolegi

numer_nadwozia="ABC-3597564"

kolor=brąz

kierunek_skrętu=30

numer_nadwozia="ABC-3597564"

kolor=brąz

kierunek_skrętu=30

<<identity>> num=sX000001 <<identity>> num=sX000002


Michał Śmiałek

Zachowanie obiektów

Zachowanie obiektu to zbiór usług, które obiekt potrafi wykonywać na rzecz innych obiektów.

Obiekty mogą prosić inne obiekty o wykonanie odpowiednich usług. Obiekt reaguje na taką prośbę, jeżeli usługa jest w zbiorze obsługiwanych przez niego usług. Prośby obiektów o wykonanie usług będziemy nazywali komunikatami.

Po wykonaniu usługi może nastąpić:

� Zmiana stanu obiektu

� Dostarczenie wynikuprzetwarzania


Wykład 2

4


Michał Śmiałek

Diagramy sekwencji

mój_samochód silnikja

stan_oleju=0%

stan_paliwa=53%

uruchom_się(kod_klucza)

[kod klucza O.K.]: włącz_się

"zepsuty"

"zepsuty silnik"

linia życiakomunikat

warunekwykonanie usługi

notatka


Michał Śmiałek

Klasa podobnych obiektów

SamochódOsobowy


Wykład 2

5


Michał Śmiałek

Klasa jako typ dla obiektów

Klasa jest opisem grupy obiektów o jednakowym zestawie właściwości i sposobie zachowania. Opis klasy stanowi pewnego rodzaju wzornik dla tworzenia obiektów tej klasy (tzw. instancji klasy). Ten wzornik zawiera:

� nazwę klasy,

� zestaw właściwości jednakowych dla wszystkich obiektów klasy,

� zestaw usług obsługiwanych przez wszystkie obiekty klasy.

Samochód

mój_samochód :Samochód

samochód_kolegi :Samochód

«instance»

«instance»


Michał Śmiałek

Klasa jako „fabryka” obiektów

SamochódOsobowy

1: poproszę dwa samochody

2: oto one

3: jedź!


Wykład 2

6


Michał Śmiałek

Różne postacie klasy w języku UML

Samochód

+ uruchom_się(kod_klucza : )+ wyłącz_się()+ skęć(kąt : )+ zahamuj()

Samochód

- stan_paliwa: - numer_nadwozia: - kierunek_skrętu: - kolor:

+ uruchom_się()+ wyłącz_się()+ skęć()+ zahamuj()

Samochód


+ uruchom_się()+ wyłącz_się()+ skęć()+ zahamuj()

tagsodpowiedzialny = Robert

Samochód


Samochód

a)

b)c)

d)

e)


Michał Śmiałek

Klasa – główny element modelowania i programowania

zamawiającyprogramista

Samochód

Samochód


+ uruchom_się()+ wyłącz_się()+ skęć()+ zahamuj() class Samochód

{

int stan_paliwa;

String numer_nadwozia;

bool uruchom_sie();

}

mój:Samochódkolegi:Samochód


Wykład 2

7


Michał Śmiałek

Klasy i obiekty w działającym systemie

Samochód


+ uruchom_się( )+ wyłącz_się()+ skęć( )+ zahamuj()

mój_samochód :Samochód

samochód_kolegi :Samochód

«instance»

«instance»uruchom_się()

\\kod

wyłącz_się()

\\kod

skręć()

\\kod

zahamuj()

\\kod

stan_paliw

a=53

num

er_nadwozia

=„AB235”

kierunek_skrętu

=35

kolor=zielony

stan_pa

liwa=

91nu

mer_nad

wozia

=„AD412”

kierunek_skrętu

=75

kolor=zielony


Michał Śmiałek

Ćwiczenie

Proszę narysować diagram klas oraz diagramy sekwencji (funkcje „main” i „on_click” dla poniższego kodu.

class wnd : event {

cntrl c;

wnd(cntrl cn) {

c = cn;

}

void on_click(){

c.run();

}

void show(int n){

printf(n);

}

}

class cntrl {

wnd w; dom d;

cntrl(dom dm) {

d = dm;

d.init();

}

void set_wnd(wnd wn){

w = wn;

}

void run(){

num = d.get_next();

w.show(num);

}

void show(int n){

printf(n);

}

}

class dom {

int number;

voin init() {

number = 0;

}

int get_next(){

number = number +1;

return number;

}

main() {

dom d = new dom();

cntrl c = new cntrl(d);

wnd w = new wnd(c);

UI.set_event(wnd);

}


Wykład 2

8


Michał Śmiałek

Diagramy modelowania struktury

DiagramOpisuStruktury

DiagramStruktury

DiagramKlas DiagramObiektów DiagramPakietów

DiagramSkładowych

DiagramKomponentów

DiagramWdrożenia

cd Diagram klas

Samochód

Właściciel

Dowód rejestracyjny

udokumentowanie

przynależność

własność

id Diagram komponentów

AplikacjaRejestracj i

DaneOsoboweIOsoby

DaneRej estracji

IRejestracja IStatystyki

UtrwalanieDanychIDane

cd Diagram obiektów

drugi :Samochód

pierwszy :Samochód

osoba :Właściciel

dok :Dowód rejestracyjny

status=niezarejestrowany

małżonek :Właściciel

cd Diagram pakietów

PojazdyOsoby

RejestracjaPojazdów

dd Diagram wdrożenia

stacja_pc

«jar»

Rejestracja.jar

serwer_aplikacyjny

serwer_bazy_danych

«SQL db»

DBAccess.db

«jar»

Wydzial.jar

«jar»

Statystyki.jar

cd Diagram składowych

Samochód

k : Koło [4]

p : Podwozie [1]

s : Silnik [0..1]

z : Koło [0..1]

<<instance>><<instance>><<instance>>

<<instance>>

<<instance>>

<<instance>>


Michał Śmiałek

Diagram klas

cd Diagram klas

Samochód

Właściciel

Dowód Rejestracyjny

współwłasność

udokumentowanie

przynależność

własność


Wykład 2

9


Michał Śmiałek

Diagram pakietów

cd Diagram pakietów

PojazdyOsoby

RejestracjaPojazdów


Michał Śmiałek

Diagram komponentów

id Diagram komponentów

AplikacjaRejestracji

DaneOsoboweIOsoby

DaneRejestracj i

IRejestracja IStatystyki

UtrwalanieDanychIDane


Wykład 2

10


Michał Śmiałek

Diagram obiektów

cd Diagram obiektów

drugi :Samochód

pierwszy :Samochód

osoba :Właściciel

dok :Dowód Rejestracyjny

status=niezarejestrowany

małżonek :Właściciel


Michał Śmiałek

Diagram składowych

cd Diagram składowych

Samochód

k : Koło [4]

p : Podwozie [1]

s : Silnik [0..1]

z : Koło [0..1]


Wykład 2

11


Michał Śmiałek

Diagram wdrożenia

dd Diagram wdrożenia

stacja_pc

«jar»

Rejestracja.jar

serwer_aplikacyjny

serwer_bazy_danych

«SQL db»

DBAccess.db

«jar»

Wydzial.jar

«jar»

Statystyki.jar


Michał Śmiałek

Diagramy opisu dynamiki

DiagramOpisuDynamiki

DiagramInterakcji DiagramCzynności DiagramMaszynyStanówDiagramPrzypadkówUżycia

DiagramSekwencji DiagramKomunikacji DiagramNastępstwaDiagramOpisuInterakcji

ad Diagram czynności

Ro zpoczęcie rejestracji

Zako ńcze nie rejestracji

Rej estrator podaj e nazwisko do re jestracj i.

System wyszukuje w łaściciela o podanym nazw isku.

czy zna lezniono?

System rej estruj e samochód znalezionego właściciela .

System powia damia rej estra tora o za rej estrowaniu samochodu.

System powiadamia rej estratora o nieznalezi eniu właścicie la.

[nie]

[tak]

sm Diagram maszyny stanów

Początek

Koniec

Wyprodukowany

Zakupiony

Zarej estrowany

Wyrej estrowany

Zarej estrowany tymczasowo

Wycofany

sd Diagram opisu interakcj i

Rozpoczęcie

Zakończenie

sd interakcj a1

:Właściciel

:GUI :Właścic iel

zarejestruj_samochód(n)

porównaj_dane(n)

porównaj_dane=true

sd interakcj a2

:GUI znal :Właściciel s :Samochód

zaznacz_rejestrację()

rejestruj()

komunikat(O.K.)

sd interakcja3

:GUI

komunikat(nie zn aleziono)

td Diagram następstwa

s :Samochód

Wyprodukowany

Zakupiony

w :Właściciel

Zdecydowany

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

cd Diagram komunikacji

:Właściciel znaleziony :Właściciel

s :Samochódapl :GUI

:Rej estrator

sd Diagram sekwencj i

:Rejestrator

:Właściciel s :Samochódapl :GUI znaleziony:Właściciel

loop znajdź

[porównaj_dane=false]

zarejestruj_samochód(nazwi sko)

boolean:=porównaj_dane(nazwi sko)

zaznacz_rej estrację()

rejestruj()

ud Diagram przypadków użycia

System ,, Przyjazny Wydzia ł Komunikacji "

Rej estra tor

Właścicie l

Zarejestrowanie wydania dowodu rejestracyj nego

Zgłoszenie chęci re jestrac ji samochodu

Zgłoszenie zapotrzebowania na dowód rej estracyj ny

Sprawdzenie stanu rej estracj i

<<instance>><<instance>><<instance>><<instance>>

<<instance>>

<<instance>><<instance>>


Wykład 2

12


Michał Śmiałek

Diagram przypadków użycia

ud Diagram przypadków użycia

System ,, Przyjazny Wydział Komunikacji "

Rejestrator

Właściciel

Zarejestrowanie wydania dowodu rejestracyjnego

Zgłoszenie chęci rejestracji samochodu

Zgłoszenie zapotrzebowania na dowód rejestracyjny

Sprawdzenie stanu rejestracji


Michał Śmiałek

Diagram czynności

ad Diagram czynności

Rozpoczęcie rejestracji

Zakończenie rejestracji

Rejestrator podaje nazwisko do rejestracji.

System wyszukuje właściciela o podanym nazwisku.

czy znalezniono?

System rejestruje samochód znalezionego właściciela.

System powiadamia rejestratora o zarejestrowaniu samochodu.

System powiadamia rejestratora o nieznalezieniu właściciela.

[nie]

[tak]


Wykład 2

13


Michał Śmiałek

Diagram sekwencji

sd Diagram sekwencji

:Rejestrator

:Właściciel s :Samochódapl :GUI znaleziony:Właściciel

loop znajdź

[porównaj_dane=false]

zarejestruj_samochód(nazwisko)

boolean:=porównaj_dane(nazwisko)


rejestruj()


Michał Śmiałek

Diagram komunikacji

cd Diagram komunikacji

:Właściciel znaleziony :Właściciel

s :Samochódapl :GUI

:Rejestrator1: zarejestruj_samochód()

2: porównaj_dane()

3: zaznacz_rejestrację()

3a: rejestruj()


Wykład 2

14


Michał Śmiałek

Diagram opisu interakcjisd Diagram opisu interakcj i

Rozpoczęcie

Zakończenie

sd interakcja1

:Właściciel

:GUI :Właściciel

zarejestruj_samochód(n)

porównaj_dane(n)

porównaj_dane=true

sd interakcja2

:GUI znal :Właściciel s :Samochód


rejestruj()

komunikat(O.K.)

sd interakcja3

:GUI

komunikat(nie znaleziono)


Michał Śmiałek

Diagram następstwa

td Diagram następstwa

s :Samochód

Wyprodukowany

Zakupiony

w :Właściciel

Zdecydowany

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100


Wykład 2

15


Michał Śmiałek

Diagram maszyny stanów

sm Diagram maszyny stanów

Początek

Koniec

Wyprodukowany

Zakupiony

Zarejestrowany

Wyrejestrowany

Zarejestrowany tymczasowo

Wycofany

Podstawy modelowania obiektowegowikidyd.iem.pw.edu.pl/attachments/UML1/MODUML_Wyklad_02.pdf ·...

Documents

Transcript of Podstawy modelowania obiektowegowikidyd.iem.pw.edu.pl/attachments/UML1/MODUML_Wyklad_02.pdf ·...