Poczta Polska na Pomorzu i w Wielkopolsce po Traktacie ...
Transcript of Poczta Polska na Pomorzu i w Wielkopolsce po Traktacie ...
Poczta Polska na Pomorzu
i w Wielkopolsce
po Traktacie Wersalskim
Ciechocinek, maj 2008
Julian Auleytner
Rozejm w Trewirze i Traktat W.
• Linia demarkacyjna w dniu 16.02.1919,
• Traktat Wersalski 28.06.1919 ustanawia nową
granicę zachodnią i północną,
• Listopad 1919: dwie umowy PL – D
uszczegóławiające sprawy urzędnicze
i techniczne odstąpienia terenów,
• Dwie drogi odzyskania ziem: zbrojnie
i pokojowo
Pomorze
Wojsko przejmuje tereny
• Armia gen. J.Dowbór – Muśnickiego (front
wielkopolski) przejmuje teren położony
pomiędzy linią demarkacyjną a granicą
wyznaczoną Traktatem – bez ofiar po obu
stronach i kończy operację w Kartuzach,
• Armia gen. J.Hallera przejmuje teren wzdłuż
prawego brzegu Wisły i kończy operację
10.2.1920 w Pucku.
Wielkopolska Zachodnia
Linia demarkacyjna
Poczta
• Obejmowanie urzędów pocztowych od komisarzy niemieckich zaczynało się między 4 a 8 dniem od wkroczenia z wyjątkiem Bydgoszczy (ten sam dzień),
• Urzędy pocztowe pozostawiały zgodnie z umową odstępczą cały majątek ruchomy, stemple, znaczki, formularze, sieć telefoniczną wg stanu inwentarza z grudnia 1919r.
• Znaczki niemieckie wycofano definitywnie z obiegu 15.4.20,
• Do przekazanego mienia należały niemieckie ambulanse pocztowe z wyposażeniem; stworzyły się w ten sposób prowizoria niemieckich stempli na polskich przesyłkach.
Początkowa organizacja poczty
• Powstały trzy okręgi pocztowe dla odstąpionych terenów: poznański, bydgoski i gdański.
• Okręg poznański: włączono Kępno, Rawicz, Leszno, Zbąszyń i Międzychód.
• Okręg Dyrekcji bydgoskiej obejmował powiaty: bydgoski, część inowrocławskiego, chodzieski, wyrzyski, sępoleński, tucholski, chojnicki, toruński, brodnicki i działdowski.
• Dyrekcja Poczt i Telegrafów na Pomorze z siedzibą w Gdańsku działała od 17.1.1920 do 30.9.1921r i obejmowała powiaty: pucki, wejherowski, kartuski, kościerski, tczewski, starogardzki, gniewski, świecki, chełmiński, grudziądzki i lubawski. Okręg ten włączono 1.10.1921 do dyrekcji w Bydgoszczy.
Gdańsk styczeń 1920 – wrzesień 1921
• Komisarz
K. Lenartowicz
• Pełnomocnictwa
pocztowe
Subkowy - Subkau
Terminarz przejmowania
Wielkopolska:
• 17.01.1920 – Leszno, Rawicz, Kępno, Zduny,
Zbąszyń, Międzychód, Trzciel.
• 18.01.1920 – Margonin, Bralin.
Kępno 19.1.1920 z Wrocławia
Terminarz przejmowania - Pomorze
• 17.01.1920 – Gniewkowo, Działdowo, Golub,
• 18.01.1920 – (niedziela) Toruń, Brodnica, Lidzbark, Podgórz,
• 19.01.1920 – Lubawa, Nowe Miasto, Kowalewo, Chodzież, Ujście, linia kanału bydg. i Noteci,
• 20.01.1920 – Bydgoszcz, Fordon, Wąbrzeźno,
• 21.01.1920 – Chełmża, Łasin, Radzyń, Nakło, Kornatowo,
• 22.01.1920 – Chełmno, Mrocza, Wyrzysk, Koronowo, ,
• 23.01.1920 – Grudziądz, Sępólno, Więcbork, Wysoka,
• 24.01.1920 – Wypoczynek obu wojsk
• 25.01.1920 – Świecie, Nowe Miasto, Laskowice,
• 27.01.1920 – Nowe, Skórcz, Gniew,
• 28.01.1920 – Kamień Krajeń,
• 29.01.1920 – Tuchola, Tczew, Starogard, Pelplin, Czersk, Skarszewy
• 30.01.1920 – brak danych
• 31.01.1920 – Chojnice, Kościerzyna,
• 04.02.1920 – Linia: Przyjaźń /Żukowa – Mezowo - Smentowo
• 08.02.1920 - Kartuzy (pp.Hallerczyk),
• 10.02.1920 – Wejherowo, Puck (Hel).
Nalepki zwalniające od cenzury
• Piła – Goslar zaklejkakomisarza
• Bydgoszcz – Gdańsk, polecony i ocenzurowany
• Quelle: Archiv für Deutsche Postgeschichte, 1970 /Heft 1
Zalepka komisarza
• Bydgoszcz – Fulda z zalepką na sieroty niemieckie.
Wągrowiec i Wyrzysk
Nieznana cenzura Skarszewy,
Postagentur Neukrug
Tczew (Dirschau)
Tuchola
Najwcześniesze listy
c.d.
Mirchau - Mirachowo
Lissa - Leszno
Lissau - Leszno 1.2.20
Birnbaum
Ambulans Świecie - Terespol
Ambulans Flotow (Skórka) -
Terespol
Ambulans Puck - Krokowa
Ambulans Rawicz - Kobylin
Mielno - Płużnica