Doświadczenia związane z innowacyjną organizacją

kształcenia w latach 2002-2012 w II Liceum Ogólnokształcącym im. Króla Jana III Sobieskiego

w Grudziądzu

Małgorzata Tomaszewska

Sławomir Lipa

Plan wystąpienia

I. Krótko o innowacji1. Działania uczestników innowacji prowadzące

do osiągnięcia założonych celów

2. Wybory uczniowskie – jak się zmieniały

II. Reforma MEN a innowacja –podobieństwa

III. Pozytywne efekty

IV. Bariery organizacyjne

V. Matematyka

SUKCES JEST WYNIKIEM WŁAŚCIWEJ DECYZJI

(EURYPIDES)

Założenia innowacji:przesuniecie czasu podjęcia świadomej decyzji o

rok, pozwoli w pewnym stopniu określić rzeczywiste możliwości ucznia

Uczeń:• samodzielnie podejmuje świadomą decyzję dotyczącą

dalszej edukacji,

• tworzy swój własny plan na przyszłość,

• projektuje indywidualny kierunek edukacji,

• bierze odpowiedzialność za własne decyzje,

Szkoła, nauczyciele:

• promują indywidualność ucznia,

• wskazują, jak zrealizować jego plany,

• pomagają sprostać wymaganiom nowoczesnego rynku pracy,

Działania uczestników innowacji:Rekrutacja do klasy I

Uczeń:• Wybiera klasę, w której naucza się

interesujących go języków obcych,• Tylko to kryterium jest ważne podczas

rekrutacji Szkoła :• Oferuje uczniom cztery języki w dowolnej

konfiguracji

Działania uczestników innowacji:Klasa I

Uczeń:• rozpoznaje swoje zdolności i umiejętności

z wykorzystaniem „testów zdolności” – SzOK oraz dzięki treningom umiejętności prowadzonym przez pedagoga szkolnego,

• zapoznaje się z wymaganiami rekrutacyjnymi uczelni wyższych,

• podejmuje decyzję w sprawie wyboru co najmniej dwóch przedmiotów, które realizował będzie na poziomie rozszerzonym – decyzja wstępna i ostateczna,

Nauczyciel:• rozpoznaje zdolności i umiejętności uczniów,

• wykorzystuje wyniki egzaminu gimnazjalnego oraz zestaw ocen ze świadectwa gimnazjalisty w celu wstępnego rozpoznania zainteresowań ucznia,

• doradca zawodowy wykonuje testy zdolności dla uczniów chętnych, podczas których uświadamia im ich uzdolnienia oraz umiejętności,

Nauczyciel:• pomaga uczniom podjąć decyzję w sprawie

skonfigurowania najlepszych dla niego zajęć edukacyjnych, które uczeń będzie realizował na poziomie rozszerzonym,

• organizuje spotkania z kolegami z klas starszych – Oni są najlepszymi autorytetami w sprawie wyboru przedmiotów rozszerzonych,

• organizuje spotkania z nauczycielami uczącymi na poziomie rozszerzonym,

• daje wiele informacji zwrotnych uczniowi,

• pedagog szkolny przeprowadza treningi twórczości dla osób zainteresowanych,

Działania uczestników innowacji:Klasa II i III

Uczniowie:

• realizują zajęcia na poziomie podstawowym w formie zajęć w oddziałach oraz wybrane przez siebie zajęcia na poziomie rozszerzonym w grupach międzyoddziałowych,

• weryfikują podjęte decyzje – mają możliwość zmiany wybranych zajęć po spełnieniu odpowiednich warunków,

Działania uczestników innowacji:Klasa II i III

Nauczyciele:

• realizują zmodyfikowane programy nauczania,

• ujednolicają kryteria oceniania, dotyczy to zwłaszcza nauczycieli, którzy prowadzą zajęcia na dwóch różnych poziomach dla jednego ucznia, uczeń na zajęciach jest „rozpoznawany” przez dwóch nauczycieli,

• wspólnie omawiają osiągnięcia uczniów, wystawiają ocenę z poziomu rozszerzonego, uwzględniając umiejętności i wiedzę z poziomu podstawowego,

Wybory uczniowskie (co roku ok. 200 uczniów)

Liczba przedmiotów wybieranych do realizacji

na poziomie rozszerzonym

2003 2007 20123,6 3,2 2,9

Wybory uczniowskie (co roku ok. 200 uczniów)

Liczba grup realizująca poszczególne zajęcia edukacyjne:

Zajęcia edukacyjne 2003 2012Angielski 3 0

Biologia 2 3

Chemia 2 2

Fizyka 2 (1) 2

Geografia 2 3

Historia 2 1

Informatyka 2 1

Język łaciński 2 2

Matematyka 2 3

Niemiecki 1 0

Polski 1 1

Wiedza o społeczeństwie 2 2

Wybory uczniowskie (co roku ok. 200 uczniów)

Liczba przedmiotów dodatkowych wybieranych na egzamin maturalny:

Rok Trzy i więcej Dwa Jeden Nie wybrał

2005 10% 81% 8% 1%

2012 8,7% 82,6% 7,7% 1%

Podobieństwa

• przesuniecie czasu podjęcia świadomej decyzji o rok,

• możliwość pracy w zespołach międzyoddziałowych

Pozytywne elementy innowacji:

+ możliwość konfiguracji dowolnego zestawienia dwóch do czterech zajęć edukacyjnych realizowanych na poziomie rozszerzonym,

+ praca z uczniami zainteresowanymi przedmiotem, łatwiej rozbudzić zainteresowania wśród niezdecydowanych,

+ wzajemne oddziaływanie osób o tych samych zainteresowaniach sprzyja podnoszeniu wyników nauczania, uczniowie uczą się od siebie,

+ istnieje możliwość zmiany przedmiotu rozszerzonego na inny – 7 – 9% uczniów zmienia rozszerzenia po I półroczu,

+ ruchoma liczba przedmiotów (można dobrać inne potrzebne, zrezygnować – zachowując minimum),

+ możliwość wyboru nauczyciela prowadzącego – są takie przypadki, że nie ma takiej możliwości,

+ kontakt ucznia z różnymi nauczycielami tej samej specjalności – inne metody nauczania, różny poziom wiedzy merytorycznej, zróżnicowany warsztat pracy nauczyciela,

+ możliwość „wyłowienia” osób zdolnych oraz wykorzystania ich zdolności i umiejętności w olimpiadach i konkursach przedmiotowych,

+ instytucja wolnego słuchacza dla zainteresowanych,

+ wymiana opinii i doświadczeń nauczycieli,

+ informacja zwrotna od absolwentów (studentów)

+ dostateczna ilość czasu na ćwiczenia, pracę z tekstami źródłowymi i mapą,

+ dobrze zdawana matura na PR,

+ wydłużony czas na podjęcie decyzji,

+ możliwość wyboru przedmiotów, które nie są objęte podstawowym programem nauczania – łacina, informatyka,

+ integracja międzyoddziałowa,

+ do tej pory udawało się sprostać wszystkim wyborom uczniowskim,

Bariery:

- plan zajęć,

- zajęcia na poziomie rozszerzonym na 7,8,9 godzinie lekcyjnej nie zawsze sprzyjają skupieniu się,

- dyskusje nauczycieli podczas wystawiania ocen semestralnych i końcowych,

- konieczność przenoszenia ocen do dziennika lekcyjnego,

- utrudniona kontrola frekwencji,

- niektórzy uczniowie nie biorą udziału w zawodach sportowych, ponieważ chcą uczestniczyć w zajęciach rozszerzonych,

- zdarzają się zatory informacyjne na drodze nauczyciel PP, PR i wychowawca,

- początkowo uczniowie traktują zajęcia na poziomie rozszerzonym jako zajęcia powtórzeniowe,

- polityka uczelni wyższych (względy demograficzne) nie sprzyja wysokim aspiracjom ucznia,

- bardzo dużo dodatkowej pracy

Dziękujemy Małgorzata Tomaszewska Sławomir Lipa