PLAN WYNIKOWY KL - Podworko IAPimg.iap.pl/s/1118/6206/Edytor/j_polski5.pdf · Ziemia we...

PLAN WYNIKOWY KL.5 MATERIAŁ

WYMAGANIA W PODSTAWIE PROGRAMOWEJ (kursywą oznaczono wymagania ogólne podstawy programowej)

WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE

UWAGI

I. DZIWNY TEN ŚWIAT

1. Zachwycający kosmos

PODRĘCZNIK

Plansza Dziwny ten

świat, s. 8

J. Lechoń Preludium,

s. 10

Tajemnice kosmosu,

s. 12

Ziemia we

wszechświecie

(E. Überlacker

Kosmos. U granic

przestrzeni i czasu),

s. 14

„Pierwsze lądowanie

na księżycu”, Pisownia

wyrazów z ó, rz, ż, ch

wymiennym , s. 16

A. Wic Noc, s. 18

„Co się zdarzyło

rzeźbiarce

Katarzynie?” Pisownia

wyrazów z rz

niewymiennym, s. 20

L. i S. Hawking Jerzy

I. Odbiór

wypowiedzi

i wykorzystanie

zawartych

w nich

informacji

sprawnie czyta teksty głośno i cicho – I.1.1

uczy się rozpoznawać różne teksty kultury oraz

stosować odpowiednie sposoby ich odbioru – I.

rozwija umiejętność poszukiwania interesujących go

informacji, a także ich porządkowania – I.

dostrzega relacje między częściami składowymi

wypowiedzi – I.1.10

identyfikuje nadawcę wypowiedzi – I.1.3

wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych

w tekście (w tym rozpoznaje w nim prawdę lub

fałsz) – I.1.9

rozumie dosłowne i przenośne znaczenie wyrazów

w wypowiedzi – I.1.8

sprawnie czyta głośno i cicho

odczytuje fotografie, rysunek

rozumie tekst informacyjny

wyodrębnia najważniejsze elementy treści

tekstu

określa czynniki pomagające w odbiorze

informacji i utrudniające go

wyszukuje informacje, korzystając z różnych

źródeł

opisuje osobę mówiącą

rozróżnia autora, osobę mówiącą, czytelnika

określa sens przenośny wyrazów w wierszu

II. Analiza

i interpretacja poznaje teksty kultury odpowiednie dla stopnia

rozwoju emocjonalnego i intelektualnego – II.

dostrzega swoistość artystyczną dzieła – II.2.1

odbiera teksty kultury na poziomie dosłownym

i przenośnym – II.3.1

zna treść lektury

wyjaśnia znaczenie przenośne wypowiedzi

wyodrębnia obrazy poetyckie

określa nastrój wiersza

określa uczucia postaci komiksu

III. Tworzenie

wypowiedzi rozwija umiejętność wypowiadania się w mowie

i w piśmie na tematy poruszane na lekcji – III.

tworzy spójne teksty na tematy poruszane na

lekcjach – związane z otaczającą rzeczywistością

i poznanymi tekstami kultury – I.1.1 dostosowuje sposób wyrażania się do oficjalnej

sytuacji komunikacyjnej oraz do zamierzonego celu

– III.1.2

pisze poprawnie pod względem ortograficznym

(w tym w razie potrzeby wykorzystuje wiedzę

o wymianie głosek w wyrazach pokrewnych oraz

stosuje w wypowiedzi związki wyrazowe

czyta tekst głośno, wyróżniając ważne

informacje

opowiada

formułuje pytania

opisuje fotografię, ilustrację, korzystając

z podanego słownictwa

tworzy plan tekstu

tworzy wypowiedź uzasadniającą

z wykorzystaniem podanych czasowników

tworzy notatkę z tekstu informacyjnego

i tajny klucz do

Wszechświata, s. 23

C. Miłosz Przypowieść

o maku, s. 27

R. Goscinny,

A. Uderzo, Kiedy

niebo spada na głowę,

s. 29

w tematach fleksyjnych wyrazów odmiennych) –

III.2.5a

formułuje pytania do tekstu – III.1.3 sporządza plan odtwórczy wypowiedzi – III.1.7

tworzy wypowiedzi w następujących formach

gatunkowych: opis przedmiotu – III.1.5

tworzy wypowiedź w roli (osoby mówiącej)

uzasadnia pisownię wyrazów ó, rz, ż, h

poprawnie zapisuje wyrazy z rz

niewymiennym

LEKTURA

Frances Hodgson

Burnett Tajemniczy

ogród (całość); film

Tajemniczy ogród, reż.

A. Holland

I. Odbiór

wypowiedzi

i wykorzystanie

zawartych

w nich

informacji


określa temat i główną myśl tekstu – I.1.2

identyfikuje wypowiedź jako tekst informacyjny,

literacki, reklamowy – I.1.3

przyporządkowuje bohaterów wydarzeniom

wyodrębnia motyw ogrodu w powieści,

określa sens dosłowny i przenośny ogrodu

gromadzi informacje o bohaterce ze

świadomością korzystania z opinii narratora

i innych postaci

na podstawie cytatów określa zmiany

w wyglądzie i postępowaniu postaci

II. Analiza

i interpretacja zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane

przez nauczyciela – II.

nazywa swoje reakcje czytelnicze (np. wrażenia,

emocje) – II.1.1

wyraża swój stosunek do postaci – II.1.3

wyodrębnia elementy dzieła filmowego – II.2.7

wyodrębnia wątki i wydarzenia – II.9



zna tekst lektury

określa swoje wrażenia czytelnika,

korzystając z przygotowanego słownictwa

określa swój stosunek do postaci

określa funkcje elementów filmu (montaż,

ścieżka dźwiękowa, plany filmowe)

III. Tworzenie

wypowiedzi tworzy spójne teksty na tematy poruszane na

lekcjach – związane z poznanymi tekstami kultury –

III.1.1

opowiada wydarzenia według planu

tworzy tekst użytkowy związany tematycznie

z lekturą

SPRAWDZANE

WYMAGANIA odróżnia autora od osoby mówiącej

identyfikuje osobę mówiącą

wyodrębnia obrazy poetyckie w wierszu

rozumie znaczenie przenośne wypowiedzi poetyckiej


odczytuje sytuacje na podstawie ilustracji

zna reguły pisowni wyrazów z ó, rz, ż, h wymiennymi

uzasadnia pisownię wyrazów ó, rz, ż, h

poprawnie zapisuje wyrazy z rz niewymiennym

redaguje kilkuzdaniową wypowiedź związaną z tekstem kultury

2. Odpowiedzi na ważne pytania

PODRĘCZNIK

W. Rzehak Początek

świata, s. 32

W. Markowska

Prometeusz, s. 35

W. Markowska

Demeter i Kora, s. 39

J. Parandowski

Królestwo morza, s. 44

„Listy z podróży

z gramatyką w tle”.

Części mowy –

rzeczownik. Podział

rzeczowników, s. 48

J. Parandowski

Mówiono, że wiatry są

boskiego pochodzenia,

s. 51

„Pracujemy ze

słownikami”. Słownik

wyrazów

bliskoznacznych, s. 54

J. Parandowski Helios

i Featon, s. 56

I. Odbiór

wypowiedzi

i wykorzystanie

zawartych

w nich

informacji




rozpoznaje znaczenie niewerbalnych środków

komunikowania się (gest, wyraz twarzy,

mimika, postawa ciała) – I.2.5

wyciąga wnioski wynikające z przesłanek

zawartych w tekście – I.1.9

rozumie dosłowne i przenośne znaczenie

wyrazów w wypowiedzi – I.1.8

rozpoznaje w wypowiedziach podstawowe

części mowy (rzeczownik) – I.3.3

rozpoznaje w tekście przypadki, liczby, rodzaje gramatyczne – rozumie ich funkcje w



komunikowania się (gest, wyraz twarzy,

mimika, postawa ciała) – I.2.5

sprawnie czyta głośno i cicho

odpowiada na pytania dotyczące treści tekstu

określa tworzywo telewizyjnego programu

informacyjnego: ruchome obrazy, warstwa

dźwiękowa; rozumie pojęcia mit, mitologia

wyjaśnia przyczynę zesłania na ziemię potopu

wyjaśnia sens przenośny wyrażenia tęcza

przymierza

odczytuje treść opowieści biblijnej na arrasach

nadaje tytuły rysunkom zgodnie z treścią tekstu

tworzy słowniczek postaci mitologicznych

korzysta ze słownika frazeologicznego

uzupełnia zdania rzeczownikami

rozróżnia rzeczowniki pospolite i własne,

konkretne i abstrakcyjne

stosuje poprawne formy przypadka, liczby,

rodzaju rzeczowników

rozróżnia wyrazy bliskoznaczne (synonimy)

II. Analiza

i interpretacja zna teksty literackie i inne teksty kultury

wskazane przez nauczyciela – II.

wskazuje cechy charakterystyczne przekazów

audiowizualnych (programu informacyjnego),

potrafi nazwać ich tworzywo (ruchome obrazy,

warstwa dźwiękowa) – II.2.8

zna mitologiczne i biblijne wyobrażenia dotyczące

powstania świata

porównuje wyobrażenia o powstaniu świata

w różnych kulturach

zna historię biblijnego potopu

zna mit o Prometeuszu, Demeter i Korze

zna wierzenia starożytnych Greków dotyczące

podwodnego królestwa III. Tworzenie


lekcjach – związane z otaczającą

rzeczywistością i poznanymi tekstami kultury –

III.1.1

tworzy wypowiedzi pisemne w następujących

tworzy spójną opowieść ustną

redaguje wypowiedź w roli z wykorzystaniem

podanego słownictwa

formułuje pytania do tekstu

uzupełnia plan szczegółowy wydarzeń

A. Kamieńska Potop,

s. 58

Na królewskich

tkaninach (arrasy

wawelskie), s. 65



Odmiana

rzeczowników.

Pisownia nie

z rzeczownikami, s. 66

PROJEKT. Jaka

będzie pogoda?, s. 70

formach gatunkowych: opis przedmiotu,

zaproszenie – III.1.5

sporządza odtwórczy plan ramowy

i szczegółowy wypowiedzi – III.1.7

formułuje pytania do tekstu – III.1.3

stosuje w wypowiedzi pisemnej odpowiednią

kompozycję i układ graficzny zgodny

z wymogami danej formy gatunkowej (w tym

wydziela akapity) – III.1.6


(w tym w razie potrzeby wykorzystuje wiedzę:

o wymianie głosek w wyrazach pokrewnych

oraz w tematach fleksyjnych wyrazów

odmiennych, o sposobach pisania nazw

własnych i nazw pospolitych) – III.2.5a,d

operuje słownictwem z określonych kręgów

tematycznych – III.2.7

stosuje poprawne formy gramatyczne wyrazów

odmiennych – III.2.3

opowiada według planu

opowiada wydarzenia z punktu widzenia postaci

uzupełnia wypowiedź wstępem i zakończeniem

redaguje tekst związany z lekturą

opisuje obiekt na podstawie tekstu literackiego

redaguje zaproszenie

redaguje list w roli postaci literackiej

redaguje dialog w roli postaci

opisuje czynności i zachowania prezenterów

telewizyjnych

rzeczowniki własne pisze wielką literą

zastępuje synonimami powtarzające się wyrazy

oddziela końcówkę od tematu fleksyjnego

rzeczownika, wyróżnia tematy oboczne

poprawnie zapisuje nie z rzeczownikami

LEKTURA

Brandon Mull

Baśniobór (całość)

I. Odbiór

wypowiedzi

i wykorzystanie

zawartych

w nich

informacji



rozróżnia bohaterów głównych od

epizodycznych

wnioskuje o skutkach postępowania

(przestrzegania/łamania zasad)

określa temat (tematykę) powieści

II. Analiza

i interpretacja zna teksty literackie i inne teksty kultury

wskazane przez nauczyciela – II.

odczytuje wartości pozytywne i ich

przeciwieństwa wpisane w teksty kultury – II.4

zna treść lektury

opowiada fragment akcji, nadaje mu tytuł

ocenia postawę bohatera

III. Tworzenie


lekcjach – związane z poznanymi tekstami

kultury – III.1.1

redaguje streszczenie

SPRAWDZANE

WYMAGANIA rozróżnia mitologiczną i biblijną wersję powstania świata

zna mit o Prometeuszu, Demeter i Korze, podwodnym królestwie

zna opowieść biblijną o potopie

odróżnia bohaterów głównych od epizodycznych

wnioskuje o skutkach postępowania (przestrzegania/łamania zasad)

gromadzi słownictwo do opisu postaci, uwzględniając różne opinie

ocenia bohatera

rozróżnia rzeczowniki pospolite i własne, konkretne i abstrakcyjne

podaje wyrazy bliskoznaczne (synonimy)

oddziela końcówkę od tematu fleksyjnego rzeczownika, wyróżnia tematy oboczne

poprawnie zapisuje nie z rzeczownikami


tworzy wypowiedź w roli postaci literackiej

3. W zwykły i niezwykły sposób o zjawiskach

PODRĘCZNIK

J. Tuwim Dwa wiatry,

s. 72



Części mowy –

przymiotnik, s. 75

A. Mickiewicz Pan

Tadeusz. Księga II,

s. 78

J. Ratajczak Dwa

słońca, s. 80

V. van Gogh

Słoneczniki, s. 82

J. Tuwim Deszczyk,

s. 84

„Listy z podróży z

gramatyką w tle”.

Stopniowanie

przymiotników.

I. Odbiór

wypowiedzi

i wykorzystanie

zawartych

w nich

informacji

rozwija sprawność uważnego słuchania – I.

rozwija umiejętność poznawania dzieł sztuki;

uczy się rozpoznawać różne teksty kultury – I.

zdobywa świadomość języka jako

wartościowego i wielofunkcyjnego narzędzia

kształtowania wypowiedzi – I.

identyfikuje wypowiedź jako tekst literacki –

I.1.3



odróżnia zawarte w tekście informacje ważne

od drugorzędnych – I.1.6

rozpoznaje w tekście formy przypadków, liczb

i rodzajów gramatycznych – rozumie ich

funkcje w wypowiedzi – I.3.4

słucha z uwagą

odróżnia tekst literacki od innych tekstów

wyjaśnia przyczynę wyboru tematu przez artystę

wyszukuje w tekście fragmenty oddziałujące na

różne zmysły odbiorcy tekstu

wyodrębnia opis w narracji opowiadania

opisuje elementy świata przedstawionego: czas,

miejsce, bohaterowie przedstawia przebieg zjawiska, wykorzystując

podane słownictwo

podaje zasadę ortograficzną, zgodnie z którą pisze

się u, ó, rz, ż, ch w zakończeniach wyrazów

wyodrębnia wyrazy należące do jednej rodziny

wyrazów

II. Analiza

i interpretacja


nazywa swoje reakcje (np. wrażenia, emocje) –

II.1.1

w kontakcie z dziełami kultury kształtuje swoją wrażliwość, gust estetyczny – II.



rozpoznaje w tekście literackim porównanie

epitet, wyraz dźwiękonaśladowczy i objaśnia

ich role – II.2.4

charakteryzuje i ocenia bohaterów – II.2.10

określa swoje odczucia odbiorcy dzieła sztuki

wyodrębnia obrazy poetyckie w wierszu

określa cechy, zachowania i czynności bohaterów

(lirycznych)

rozpoznaje w wierszu środki artystyczne: epitety,

porównania, wyrazy naśladujące dźwięki,

uosobienia i określa ich role

przedstawia bohatera (lirycznego)

III. Tworzenie recytuje teksty poetyckie, podejmując próbę czyta/recytuje wiersz

Pisownia nie z

przymiotnikami, s. 87

M. Szczygielski

Podniebna kanonada,

s. 90

„Dlaczego jabłka nie

spadają na boki?”

Pisownia ó, u, rz, ż, ch

w zakończeniach

wyrazów, s. 94

A. Mickiewicz Pan

Tadeusz. Księga X,

s. 95

wypowiedzi

głosowej ich interpretacji – III.1.10

tworzy spójne teksty na tematy związane

z poznanymi tekstami kultury – III.1.1





poprawnie stopniuje przymiotniki i używa ich

we właściwych kontekstach – III.2.4



o zapisie nie z przymiotnikami) – III.2.5c

redaguje opis obrazu według podanych

dyspozycji

tworzy wypowiedź w roli (bohatera lirycznego)

redaguje relację, wykorzystując podane

słownictwo określające następstwo czasu

rozpoznaje związki przymiotnika

z rzeczownikiem, rozumie rolę przymiotnika jako

wyrazu określającego

nazywa przymiotnikami cechy postaci

stosuje poprawne formy przypadka, liczby

i rodzaju przymiotnika

stopniuje przymiotniki

poprawnie zapisuje formy stopnia wyższego

i najwyższego

poprawnie pisze nie z przymiotnikami

pisze poprawnie wyrazy z u, ó, rz, ż ch

SPRAWDZANE

WYMAGANIA

identyfikuje bohatera (lirycznego)

odczytuje, wyjaśnia sens przenośny wypowiedzi poetyckiej

identyfikuje uosobienie, epitet, porównanie

opisuje osobę mówiącą

zna zasadę pisowni nie z rzeczownikami

poprawnie zapisuje wyrazy z o – u, rz – ż, ch – h

zastępuje synonimami powtarzające się wyrazy

odmienia rzeczowniki, oddziela końcówkę od tematu fleksyjnego, identyfikuje oboczności

redaguje opis obrazu według podanych dyspozycji

II. GDZIE STOPY NASZE

1. Podjąć wyzwanie

PODRĘCZNIK

Plansza Gdzie stopy

nasze, s. 100

K.I. Gałczyński

Kronika olsztyńska

(fragm.), s. 102

I. Odbiór

wypowiedzi

i wykorzystanie

zawartych

w nich

informacji

rozwija sprawność uważnego słuchania – I.

rozwija umiejętność poszukiwania interesujących

go informacji, a także ich porządkowania – I.


stosować odpowiednie sposoby ich odbioru - I.

odróżnia zawarte w tekście informacje ważne od

drugorzędnych – I.1.6

wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost

odpowiada na pytania dotyczące tekstu kultury

określa temat i główną myśl wiersza

identyfikuje osobę mówiącą i bohatera wiersza

identyfikuje autora, narratora, bohaterów,

określa czas zdarzeń i czas powstania tekstu,

treść tekstu

określa uczucia postaci

odczytuje hasła w słowniku poprawnej



Części mowy –

liczebnik. Pisownia nie

z liczebnikami, s. 104

J. Verne Początek

wielkiej przygody,

s. 108

„Pracujemy ze

słownikami”. Słownik

poprawnej

polszczyzny, s. 110

P. Beręsiewicz Próba

odwagi, s. 112



Części mowy –

czasownik. Pisownia

nie z czasownikami,

s. 117

M. Kamiński Razem

na bieguny (fragm.),

s. 120

Z. Beszczyńska

Podróże, s. 125


z gramatyką w tle”

Tryby czasownika.

Pisownia cząstek -bym,

-byś, -by, s. 127

i pośrednio (ukryte) – I.1.7



identyfikuje nadawcę wypowiedzi – I.1.3


rozpoznaje w wypowiedziach podstawowe części

mowy (czasownik, liczebnik) – I.3.3

rozpoznaje w tekście liczby, osoby, czasy i rodzaje

gramatyczne – rozumie ich funkcje w wypowiedzi

– I.3.4

polszczyzny

odróżnia pamiętnik od dziennika

określa funkcje znaków interpunkcyjnych na

końcu wypowiedzenia

rozpoznaje w tekście czasowniki (osobowe

i nieosobowe: bezokoliczniki i formy

zakończone na -no, -to), określa ich funkcję

w wypowiedzi

przekształca formy osobowe na nieosobowe

i odwrotnie

identyfikuje liczebniki główne i porządkowe

w tekście

rozróżnia formy trybu oznajmującego,

rozkazującego, przypuszczającego, rozumie

ich funkcje w wypowiedzi II Analiza

i interpretacja poznaje specyfikę literackich sposobów

wypowiedzi artystycznej – II.

omawia akcję, wyodrębnia wydarzenia – II.2.9


identyfikuje sytuację w wierszu

wyodrębnia obrazy poetyckie

identyfikuje bohatera, inne postaci

określa miejsce i cel działania bohaterów

wyodrębnia wydarzenia

ocenia postać rzeczywistą III . Tworzenie

wypowiedzi

rozróżnia i poprawnie zapisuje zdania

oznajmujące, pytające i rozkazujące – III.2.1



i poznanymi tekstami kultury – III.1.1


formach gatunkowych: dziennik (pisane

z perspektywy bohatera literackiego) – III.1.5





dostosowuje sposób wyrażania się do oficjalnej

i nieoficjalnej sytuacji komunikacyjnej oraz do

zamierzonego celu – III.1.2



opisuje reakcje postaci, korzystając z podanego

słownictwa

redaguje fragment dziennika w roli postaci

literackiej (według instrukcji)

redaguje wypowiedź, stosując czasowniki

w 1. osobie liczby mnogiej

redaguje wiadomość (karta pocztowa/e-mail)

uzupełnia notatkę na temat wiersza

tworzy związki wyrazowe liczebników

z rzeczownikami

poprawnie zapisuje liczebniki, w tym

liczebniki z nie

używa poprawnych form rzeczownika

poprawnie zapisuje nie z czasownikami




o zapisie nie z czasownikami) – III.2.5c

poprawnie zapisuje cząstki -bym,-byś, -by

z czasownikami

LEKTURA

Juliusz Verne W 80

dni dookoła świata (całość)

I. Odbiór

wypowiedzi

i wykorzystanie

zawartych w

nich

informacji

identyfikuje nadawcę i odbiorcę wypowiedzi

(autora, narratora) – I.1.3

określa narratora

II. Analiza

i interpretacja

zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane


omawia akcję, wyodrębnia wydarzenia – II.2.9

zna treść lektury


III. Tworzenie

wypowiedzi

I.



o sposobach pisania nazw własnych i nazw

pospolitych) – III.2.5d


lekcjach – związane z poznanymi tekstami kultury

– III.1.1

poprawnie zapisuje nazwy geograficzne

przedstawia bohatera

SPRAWDZIAN wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście

określa temat myśl tekstu

odczytuje wartości pozytywne wpisane w teksty kultury


odczytuje hasła w słowniku poprawnej polszczyzny

rozróżnia liczebniki główne i porządkowe

tworzy związki wyrazowe liczebników z rzeczownikami

poprawnie zapisuje liczebniki, w tym liczebniki z nie

rozróżnia czasowniki osobowe i nieosobowe: bezokoliczniki i formy zakończone na -no, -to

przekształca formy osobowe na nieosobowe i odwrotnie

rozróżnia formy trybu, rozumie ich funkcje w wypowiedzi

poprawnie zapisuje cząstki -bym, -byś, -by z czasownikami

redaguje fragment dziennika w roli według instrukcji

2. W drodze do celu PODRĘCZNIK

Fotografia/film

I. Odbiór

wypowiedzi

i wykorzystanie




określa temat wiersza

określa sytuację bohatera (lirycznego) jego

uczucia

L. Marjańska Słońce –

gorąca gwiazda, s. 130

C.W. Ceram Bajka

o biednym chłopcu,

który znalazł skarb,

s. 133

J. Parandowski

Tułaczka Odyseusza,

s. 138


z gramatyką w tle.

Części mowy –

przysłówek, s. 148

O. Fritsche Skarb Troi

(fragm.), s. 150

PROJEKT.

Prezentujemy ofertę

biura podróży, s. 156

zawartych

w nich

informacji




mowy (przysłówek) – I.3.3

odczytuje tekst informacyjny

odczytuje przypis

odpowiada na pytania dotyczące treści tekstu

określa przyczyny i skutki wydarzeń

rozpoznaje przysłówki, określa ich rolę

w tekście

tworzy związki wyrazowe czasownika

z przysłówkiem II. Analiza

i interpretacja nazywa swoje reakcje czytelnicze (np. wrażenia,

emocje) – II.1.1



omawia akcję, wyodrębnia wątki i wydarzenia –

II.2.9

konfrontuje sytuację bohaterów z własnymi

doświadczeniami – II.1.2

określa swoje wrażenia w związku z tekstem

kultury

zna mit o Odyseuszu

wyodrębnia wydarzenia tworzące akcję

wyodrębnia wątek

III. Tworzenie

wypowiedzi tworzy wypowiedzi pisemne w następujących

formach gatunkowych: prosta notatka – III.1.5





poprawnie stopniuje przysłówki i używa ich we

właściwych kontekstach – III.2.4



o zapisie nie przysłówkami) – III.2.5c


doświadczeniami

redaguje wypowiedź uzasadniającą

redaguje notatkę biograficzną

tworzy plan szczegółowy wydarzeń

tworzy dalszy ciąg opowiadania według

instrukcji z wykorzystaniem podanego

słownictwa

redaguje list w roli postaci

tworzy notatkę

korzysta z różnych źródeł informacji



o sposobach pisania nazw własnych i nazw

pospolitych)



zamierzonego celu


tematycznych

stopniuje przysłówki

poprawnie pisze nie z przysłówkami

LEKTURA

Olaf Fritsche Skarb

Troi (całość)

I. Odbiór

wypowiedzi

i wykorzystanie

zawartych

w nich

informacji



odróżnia zawarte w teście informacje ważne od



i pośrednio (ukrytych) – I.1.7

świadomie posługuje się różnymi formami

językowymi oraz (w wypowiedzi ustnej) mimiką,

gestykulacją, postawą ciała – I.3.5

odpowiada na pytania do tekstu

selekcjonuje zgromadzone informacje

nazywa źródła informacji

II. Analiza

i interpretacja

nazywa swoje reakcje czytelnicze – II.1.1

konfrontuje sytuację bohaterów z własnym


odróżnia fikcję artystyczną od rzeczywistości –

II.2.2

odróżnia realizm od fantastyki – II.2.3

charakteryzuje bohaterów – II.2.10

uzasadnia swoją opinię na temat lektury

nazywa cechy bohaterów

ocenia zachowanie bohaterów

porównuje wydarzenia mitologiczne

z przedstawionymi w powieści

rozróżnia bohaterów fikcyjnych od

historycznych; prawdopodobnych od

fikcyjnych

III. Tworzenie

wypowiedzi

sporządza plan odtwórczy wypowiedzi (plan

ramowy i szczegółowy) – III.1.7


i nieoficjalnej sytuacji komunikacyjnej do



formach gatunkowych: ogłoszenie, prosta notatka

– III.1.5







omawia różnice między ramowym

a szczegółowym planem wydarzeń

formułuje szczegółowy plan wydarzeń

rozmawia na temat lektury

tworzy notatkę na temat wydarzeń

przedstawionych w lekturze

tworzy notatkę na temat postaci

SPRAWDZANE

WYMAGANIA określa swoje wrażenia w związku z tekstem kultury


wyodrębnia wydarzenia tworzące akcję

wyodrębnia wątek

tworzy związki wyrazowe czasownika z przysłówkiem

stopniuje przysłówki

redaguje wypowiedź uzasadniającą

redaguje opowiadanie z dialogiem

3. Ocalmy Ziemię PODRĘCZNIK

Plansza Chrońmy nasze

środowisko!, s. 157



Części mowy – zaimek,

s. 160

K. Śladewski Zieleń,

s. 163

Piszemy list oficjalny,

s. 165



Odmiana zaimków,

s. 167

Plansza To nasza

Ziemia, s. 169

„W drodze do domu”.

Części mowy –

przyimek. Wyrażenie

przyimkowe, s. 171

R. Opala Kosmiczne

wakacje, s. 174

I. Odbiór

wypowiedzi

i wykorzystanie

zawartych

w nich

informacji

uczy się rozpoznawać różne teksty kultury, w tym

użytkowe, oraz stosować odpowiednie sposoby ich

odbioru – I.







identyfikuje nadawcę i odbiorcę wypowiedzi –

I.1.3


mowy (rzeczownik, przymiotnik, przysłówek,

liczebnik, zaimek) i wskazuje różnice między nimi

– I.3.3

rozpoznaje w tekście formy przypadków – I.3.4

odczytuje sens dosłowny i przenośny plakatu

odczytuje znaczenie dosłowne i przenośne

związków wyrazowych

odczytuje znaczenie znaków graficznych

związanych z ochroną środowiska

ocenia stan środowiska w najbliższym

otoczeniu, wnioskuje o przyczynach zniszczeń,

proponuje rozwiązania problemu

identyfikuje zaimki w tekście

omawia funkcje zaimków

zastępuje zaimkami powtarzające się wyrazy

odczytuje w liście oficjalnym nadawcę

i adresata, cel wypowiedzi

odczytuje kompozycje i układ graficzny listu

oficjalnego

kojarzy części mowy z zastępującymi je

zaimkami

identyfikuje zaimki odmienne i nieodmienne

rozróżnia formy krótsze i dłuższe zaimków

rzeczownych

określa formy przypadka rzeczowników

III. Analiza

i interpretacja


emocje) – II.2.1

rozpoznaje w tekście literackim przenośnię, epitet

i objaśnia ich role – II.2.4

nazywa swoje odczucia czytelnika


identyfikuje środki poetyckie w wierszu

III. Tworzenie

wypowiedzi czytając głośno, wyraziście, stosuje odpowiednią

intonację – III.1.9


lekcjach – związane z poznanymi tekstami kultury

– III.1.1 tworzy wypowiedzi pisemne w następujących

formach gatunkowych: list oficjalny – III.1.5

czyta wiersz, oddając głosem jego nastrój

redaguje list oficjalny

używa poprawnych form zaimków

rozwija zdania

opisuje plakat

tworzy kilkuzdaniową wypowiedź

o charakterze refleksji



tworzy związki wyrazowe rzeczownika

z przyimkiem – wyrażenia przyimkowe

SPRAWDZANE

WYMAGANIA odczytuje sens dosłowny i przenośny plakatu

odczytuje znaczenie dosłowne i przenośne związków wyrazowych

odczytuje w liście oficjalnym nadawcę i adresata, cel wypowiedzi

identyfikuje zaimki w tekście

tworzy związki wyrazowe rzeczownika z przyimkiem – wyrażenia przyimkowe

zastępuje zaimkami powtarzające się wyrazy

opisuje plakat

redaguje list oficjalny

III. ŚWIAT LUDZKICH SPRAW

1. Ważne, ważniejsze, najważniejsze PODRĘCZNIK

Plansza Świat ludzkich

spraw, s. 178

O. Tokarczuk Loteria,

s. 180

T. Baranowski

Pieniądze szczęścia nie

dają, s. 185

A. Kamieńska Są takie

wyspy, s. 192

L. Staff Czucie

niewinne, s. 195

H. Sienkiewicz Bajka,

s. 197

„Król Salomon

i więźniowie”.

Pisownia wyrazów z rz,

I. Odbiór

wypowiedzi

i wykorzystanie

zawartych

w nich

informacji



korzysta z informacji zawartych w tekście – I.2




wypowiedzi (tytuł, wstęp, rozwinięcie,

zakończenie; akapity) – I.1.10

identyfikuje wypowiedź jako tekst literacki – I.1.4



określa zachowania i uczucia postaci na

rysunku

korzysta z informacji zawartych w słowniku

języka polskiego

odczytuje podobieństwa między baśniami

wyjaśnia przenośne znaczenie tytułu baśni

oraz jego związek z treścią utworu

wyodrębnia elementy świata

przedstawionego: czas, miejsce, bohaterów,

wydarzenia

opisuje zachowania postaci

uzasadnia pisownię wyrazów z rz, ż, ch, h,

korzystając z reguł ortograficznych

zna wyjątki w pisowni wyrazów z rz, ż, ch, h

II. Analiza

i interpretacja




II.2.9






identyfikuje baśń – II.2.11

podaje przykłady sytuacji z własnego

doświadczenia podobne do sytuacji w tekście

kultury

opowiada akcję

uzupełnia schemat akcji

odróżnia fabułę od akcji

identyfikuje baśń, cechy baśni w utworze

wyjaśnia sens wartości, o których mowa

w baśni

podaje przykłady zachowań świadczących

ż, ch, h – inne reguły,

s. 200

rozpoznaje w tekście literackim wyrazy

dźwiękonaśladowcze i objaśnia ich rolę – II.2.4

o dobroci człowieka

odczytuje wypowiedzi i sytuacje komiczne

w komiksie

określa rolę powtórzeń w wierszu

identyfikuje wyrazy dźwiękonaśladowcze III. Tworzenie

wypowiedzi uczestnicząc w rozmowie, słucha z uwagą

wypowiedzi innych – III.1.8





formach gatunkowych: opowiadanie (twórcze) –

III.1.5



o wymianie głosek w wyrazach pokrewnych oraz

w tematach fleksyjnych wyrazów odmiennych) –

III.2.5a

podaje przykłady pozytywnych zachowań

wobec innych, wykorzystując podane

słownictwo

tworzy kilkuzdaniową wypowiedź

opisuje wygląd postaci

opowiada w roli

notuje

cytuje

zapisuje wyrazy dźwiękonaśladowcze

redaguje opowiadanie według instrukcji

redaguje życzenia

LEKTURA

Ewa Nowak Pajączek

na rowerze (całość)

I. Odbiór

wypowiedzi

i wykorzystanie

zawartych w

nich

informacji




i pośrednio – I.1,7




zawartych w tekście (w tym rozpoznaje w nim

prawdę i fałsz) – I.1.9

rozpoznaje w tekście opis wyglądu

wyróżnia w tekście opis zachowania i nazwy

cech postaci

II. Analiza

i interpretacja


emocje) – II.1.1






omawia akcję, wyodrębnia watki i wydarzenia –

II.1.9

dzieli się wrażeniami na temat lektury

wymienia elementy świata przedstawionego

omawia rodzinne relacje bohaterów powieści


opisuje wygląd zewnętrzny

nazywa cechy postaci

ocenia zachowanie bohatera

III. Tworzenie tworzy spójne teksty na tematy poruszane na tworzy plan szczegółowy wypowiedzi

wypowiedzi zajęciach – III.1.1





sporządza plan odtwórczy wypowiedzi (ramowy

i szczegółowy) – III.1.7

formułuje wnioski na temat relacji między

bohaterami powieści

SPRAWDZANE

WYMAGANIA wyodrębnia elementy świata przedstawionego: czas, miejsce, bohaterów, wydarzenia

identyfikuje cechy baśni w utworze

odróżnia fabułę od akcji

wyjaśnia przenośne znaczenie tytułu baśni oraz jego związek z treścią utworu

wyjaśnia sens wartości, o których mowa w baśni

identyfikuje wyrazy dźwiękonaśladowcze

opisuje zachowania postaci

uzupełnia schemat akcji

opisuje wygląd postaci

redaguje opowiadanie według instrukcji

uzasadnia pisownię wyrazów z rz, ż, ch, h, korzystając z reguł ortograficznych

zna wyjątki w pisowni wyrazów z rz, ż, ch, h,

PODRĘCZNIK

Ballada o szczęściu,

słowa i muzyka: siostra

Magdalena

Nazaretanka, s. 202

Kruk i lis, s. 204;

A. Mickiewicz Lis

i kozieł, s. 205; Ezop

Lew i wdzięczna mysz;

Trzcina i oliwka, s. 206

„Spotkanie

z przyjaciółmi”.

Wypowiedzenia

oznajmujące, pytające

I. Odbiór

wypowiedzi

i wykorzystanie

zawartych

w nich

informacji

rozwija sprawność uważnego słuchania, czytania

głośnego i cichego oraz umiejętność rozumienia

znaczeń dosłownych i prostych znaczeń

przenośnych – I.

identyfikuje wypowiedź jako tekst literacki – I.1.4




zdobywa świadomość języka jako wartościowego

i wielofunkcyjnego narzędzia kształtowania

wypowiedzi – I.

wyróżnia opinie bohaterów (lirycznych)

określa główną myśl wiersza

zna frazeologizmy (porównania) z nazwami

gatunków zwierząt

opowiada treść bajki

identyfikuje bohaterów bajki

określa cechy bohaterów bajki

identyfikuje wypowiedzenie: oznajmujące,

pytające, rozkazujące, wyjaśnia ich funkcje

II. Analiza

i interpretacja



rozpoznaje wers, zwrotkę (strofę), rym, rytm –

II.2.5

rozpoznaje w tekście literackim powtórzenie –

II.2.4

zna wybrane bajki Ignacego Krasickiego,

Adama Mickiewicza

identyfikuje bajkę

określa rytm: liczbę strof, sylab w wersie,

wyróżnia rymujące się wyrazy

identyfikuje powtórzenie

i rozkazujące, s. 208

objaśnia morał bajki – II.3.2



formułuje morał bajki

odróżnia wiersz od prozy

określa wartości i ich przeciwieństwa

reprezentowane przez postaci w bajce III. Tworzenie

wypowiedzi czytając głośno, wyraziście, przekazuje intencję

tekstu, właściwie akcentuje wyrazy, wprowadza

pauzę, stosuje odpowiednią intonację – III.1.8




rozróżnia i poprawnie zapisuje zdania

oznajmujące, pytające i rozkazujące – III.2.1

poprawnie używa znaków interpunkcyjnych:

kropki, przecinka, znaku zapytania, znaku

wykrzyknika – III.2.6

czyta bajkę z odpowiednią intonacją,

wyraziście, przekazując intencje tekstu,

właściwie akcentując wyrazy, wprowadzając

pauzę

czyta z uwzględnieniem znaków

interpunkcyjnych

rozwija wypowiedź bohatera (lirycznego)

redaguje opowiadanie według podanych

dyspozycji

przekształca wypowiedzenia, stosując tryb

przypuszczający

redaguje dialog

poprawnie zapisuje zdania oznajmujące,

pytające i rozkazujące

SPRAWDZANE

WYMAGANIA określa główną myśl wiersza

odróżnia wiersz od prozy

określa rytm: liczbę strof, sylab w wersie, wyróżnia rymujące się wyrazy

identyfikuje powtórzenie

identyfikuje bajkę

opowiada treść bajki

określa cechy bohaterów bajki

formułuje morał bajki

określa wartości i ich przeciwieństwa reprezentowane przez postaci w bajce

identyfikuje wypowiedzenie: oznajmujące, pytające, rozkazujące; wyjaśnia ich funkcje

przekształca wypowiedzenia, stosując tryb przypuszczający

redaguje dialog

2. Dzień jak co dzień

PODRĘCZNIK

A. Kamieńska Dom,

s. 211

I. Odbiór

wypowiedzi

i wykorzystanie

zawartych

w nich

informacji

identyfikuje nadawcę i odbiorcę wypowiedzi –

I.1.3




określa narratora opowiadania i czas wydarzeń

określa związek motta z treścią tekstu

odczytuje nadawcę i odbiorcę w wierszu

przedstawia bohaterów z użyciem nazw

pokrewieństwa

A. Osiecka,

S. Krajewski

Kołysanka dla

Okruszka, s. 216

„Wyjście do kina”.

Zdanie i równoważnik

zdania, s. 217

R. Birkenmajer-Walczy

Kupść, s. 219


rozpoznaje podstawowe funkcje składniowe

wyrazów użytych w wypowiedziach (orzeczenie)

– I.3.1

rozpoznaje w tekście zdania pojedyncze,

równoważniki zdań – I.3.2

identyfikuje czasowniki osobowe – orzeczenia

w zdaniach

rozróżnia zdania od równoważników zdania

II. Analiza

i interpretacja

rozpoznaje w tekście literackim porównanie –

II.2.4

nazywa uczucia osoby mówiącej

identyfikuje porównania

identyfikuje zdrobnienia i określa ich rolę

w wierszu III. Tworzenie





językowymi – III.1.4



formach gatunkowych: instrukcja – III.1.5

redaguje wypowiedź w roli postaci

redaguje dialog, używając nazw uczuć

przedstawia adresata wiersza

uzupełnia dialog, świadomie budując zdania

układa pytania do tekstu

redaguje instrukcję, świadomie stosując

równoważniki zdania

LEKTURA

Roald Dahl Matylda

(całość)

I. Odbiór

wypowiedzi

i wykorzystanie

zawartych

w nich

informacji



identyfikuje komizm, w tym sytuacje

i postaci

II. Analiza

i interpretacja



zna treść lektury

określa relacje pozytywne i negatywne

bohaterów

określa skutki postępowania bohaterów

III. Tworzenie

wypowiedzi formułuje pytania do tekstu – III.1.3



sporządza plan odtwórczy wypowiedzi – III.1.7


formach gatunkowych: opis postaci – III.1.5


formułuje notatkę na temat świata

przedstawionego

redaguje plan fragmentu akcji

opisuje postać z uwzględnieniem wyglądu,

relacji z innymi, zdolności, zainteresowań,

oceny

SPRAWDZANE

WYMAGANIA rozumie dosłowne i przenośne znaczenie wyrazów w wypowiedzi

wnioskuje o przyczynach postępowania bohatera

odczytuje nadawcę i odbiorcę w wierszu

identyfikuje porównania

identyfikuje zdrobnienia i określa ich rolę w wierszu

nazywa uczucia osoby mówiącej

rozróżnia zdania od równoważników zdania

porządkuje instrukcję

PODRĘCZNIK

K. Drzewiecka Dieta

cud, w domu głód,

s. 226

„Klasa V planuje

szkolną wycieczkę”.

Zdanie pojedyncze

i zdanie złożone, s. 228

J. Dubois Zadanie

domowe, s. 232

Informacje,

wiadomości, relacje,

s. 235

J. Parandowski Syzyf,

s. 236

I. Odbiór

wypowiedzi

i wykorzystanie

zawartych

w nich

informacji





prawdę lub fałsz) – I.1.9


wypowiedzi (wstęp, rozwinięcie, zakończenie) –

I.1.10

rozpoznaje w tekście zdania pojedyncze i złożone

– I.3.2



wyszukuje w tekście informacje ważne

określa miejsce wydarzeń

wyodrębnia postaci

wnioskuje o przyczynach postępowania

bohatera

wyodrębnia opis (w narracji)

odróżnia fakty od opinii

porównuje informacje z tekstu literackiego

i informacyjnego

rozróżnia zdania pojedyncze i zdania złożone

spójnikowe i bezspójnikowe

przekształca tekst, usuwając/zastępując

słownictwo szczegółowe słownictwem

o znaczeniu ogólnym

II. Analiza

i interpretacja









zna mit o Syzyfie

ocenia postać literacką (mitologiczną)

wyjaśnia sens przenośny frazeologizmu

syzyfowa praca


rozważa problem (wpływ słodyczy na zdrowie)

III. Tworzenie


formach gatunkowych: przepis – III.1.5



z wymogami danej formy gatunkowej – III.1.6




redaguje przepis kulinarny

tworzy plan tekstu

redaguje zakończenie tekstu

uzupełnia tekst oceny postaci


charakteryzuje postać

tworzy zdania złożone ze zdań pojedynczych

z wykorzystaniem spójników



przekształca zdania złożone w pojedyncze

i odwrotnie – III.2.2

poprawnie używa znaków interpunkcyjnych –

III.2.6

stosuje poprawną interpunkcję w zdaniu

złożonym

SPRAWDZANE

WYMAGANIA zna mit o Syzyfie

odróżnia zawarte w tekście informacje ważne od drugorzędnych

porównuje informacje z tekstu literackiego i informacyjnego


wyjaśnia sens przenośny wyrażenia syzyfowa praca

uzupełnia tekst oceny postaci

redaguje przepis kulinarny

operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych: przepis kulinarny

rozróżnia zdania pojedyncze, zdania złożone spójnikowe i bezspójnikowe

tworzy zdania złożone ze zdań pojedynczych z wykorzystaniem spójników

stosuje poprawną interpunkcję w zdaniu złożonym

3. Gdy świat staje na głowie PODRĘCZNIK

W. Markowska Puszka

Pandory, s. 240

M. Szczygielski Za

niebieskimi drzwiami,

s. 243

M.P. Kozlowsky

Juniper Berry, s. 247

„Z dodatkowymi

informacjami i bez

nich”. Zdanie

pojedyncze rozwinięte

i nierozwinięte, s. 251

I. Odbiór

wypowiedzi

i wykorzystanie

zawartych

w nich

informacji


użytkowe oraz stosować odpowiednie sposoby ich

odbioru – I.




zawartych w tekście (w tym rozpoznaj w nim









rozpoznaje w tekście zdania pojedyncze

nierozwinięte i rozwinięte – I.3.2

rozpoznaje podstawowe funkcje składniowe

porównuje tekst literacki z użytkowym

odczytuje ważne informacje z tekstu

informacyjnego

określa elementy świata przedstawionego:

czas, miejsce, postaci, wydarzenia


wnioskuje o przyczynach i skutkach

postępowania bohatera

wyjaśnia postępowanie postaci (mitologicznej)

za pomocą słownika frazeologicznego

wyjaśnia znaczenie frazeologizmu puszka

Pandory

wyjaśnia sens przenośny powiedzenia życie

stanęło na głowie

wyjaśnia znaczenie frazeologizmów

z rzeczownikiem bajka

opisuje zachowania bohaterów

identyfikuje orzeczenia i podmioty

M. Strękowska-

Zaremba To nie było…,

s. 253

D. Suwalska

W komputerowym

świecie, s. 255; Anna

Jasińska Uzależnieni od

komputera, s. 257

wyrazów użytych w wypowiedziach (podmiot,

orzeczenie) – I.3.1 klasyfikuje wypowiedzenia jako zdanie

pojedyncze, złożone

klasyfikuje zdania jako rozwinięte

i nierozwinięte II. Analiza

i interpretacja




II.2.9


emocje) – II.1.1






rozpoznaje w tekście literackim (uosobienie) –

II.2.4



i przenośnym – II.4

zna mit o Prometeuszu

wyodrębnia wątek (Pandory)

określa wartości i ich przeciwieństwa w micie

nazywa swoje wrażenia, uczucia w związku

z tekstem

nazywa uczucia, o których mowa w tekście


przeciwieństwa wpisane w teksty kultury

(poświęcenie, miłość, oddanie)

gromadzi informacje o bohaterce

określa reakcje, przeżycia bohaterów

wyjaśnia znaczenie uosobienia przedmiotów

opisuje tryb życia dla bohatera

wyjaśnia sens głównej myśli opowiadania

zawartej w wypowiedzi bohaterki

III. Tworzenie

wypowiedzi uczestnicząc w rozmowie, słucha z uwagą

wypowiedzi innych, mówi na temat; prezentuje

własne zdanie i uzasadnia je – III.1.8











kropki, przecinka – III.2.6

słucha z uwagą, w rozmowie wyraża własne

zdanie i uzasadnia je

opowiada wątek mitu

redaguje wypowiedź z perspektywy bohatera

tworzy inne zakończenie mitu

cytuje

redaguje list w roli bohaterki

rozbudowuje zdania nierozwinięte

określeniami podmiotu i orzeczenia

stosuje w zdaniach reguły interpunkcyjne

redaguje pozytywne zakończenie opowiadania

LEKTURA

Marcin Szczygielski Za

I. Odbiór

wypowiedzi

i wykorzystanie




określa elementy świata przedstawionego

wskazuje w tekście cechy charakterystyczne

opisu miejsca

niebieskimi drzwiami

(całość)

zawartych

w nich

informacji

II. Analiza

i interpretacja




zna treść lektury

charakteryzuje bohatera, w tym określając

cechy osobowości III. Tworzenie


formach: opis – III.1.5

tworzy opis miejsca

SPRAWDZANE

WYMAGANIA określa przyczyny i skutki wydarzeń

określa reakcje, przeżycia bohaterów

charakteryzuje bohatera, w tym określając cechy osobowości

określa wartości i ich przeciwieństwa w micie

cytuje

odczytuje ważne informacje z tekstu informacyjnego

porównuje tekst literacki z użytkowym

identyfikuje orzeczenia i podmioty

klasyfikuje wypowiedzenia jako zdanie pojedyncze, złożone

klasyfikuje zdania jako rozwinięte i nierozwinięte

rozbudowuje zdania nierozwinięte określeniami podmiotu i orzeczenia

stosuje w zdaniach reguły interpunkcyjne

PODRĘCZNIK

E. Lipska Dom

Dziecka, s. 259; Jan

Bajtlik – plakat, s. 260

M. Malicki O diabełku,

który odważył się

śmiać, s. 261

T. Małkowski

Przeprowadzka, s. 266

G. Kasdepke Pan

Wredzik, s. 272

I. Odbiór

wypowiedzi

i wykorzystanie

zawartych

w nich

informacji

rozwija sprawność uważnego słuchania oraz

umiejętność rozumienia znaczeń dosłownych

i prostych znaczeń przenośnych – I.


użytkowe, oraz stosować odpowiednie sposoby ich

odbioru – I.








rozumie pojęcia: posąg, popiersie,

płaskorzeźba

odczytuje adresata i cel plakatów

notuje podczas słuchania: miejsca wydarzeń,

bohaterowie

wyszukuje w różnych źródłach informacje na

temat Prometeusza

określa tematykę mitu

wyjaśnia sens przenośny frazeologizmów

pochodzenia mitologicznego

uzupełnia frazeologizmy pochodzenia

mitologicznego

określa działania bohaterów i ich skutki

przypisuje bohaterom podane cechy

określa sytuacje, w których ujawniły się cechy

bohaterów

O. Wilde Szczęśliwy

książę, s. 275; Plakaty,

s. 276

Rzeźba boskiego

buntownika, s. 277

W świecie greckich

mitów, s. 279

Mit o Dedalu, s. 281

zna pojęcia tolerancja, nietolerancja II. Analiza

i interpretacja

poznaje teksty kultury odpowiednie dla stopnia

rozwoju emocjonalnego i intelektualnego,

rozpoznaje ich konwencje gatunkowe; uczy się je

odbierać świadomie i refleksyjnie – II.

poznaje specyfikę literackich i pozaliterackich

sposobów wypowiedzi artystycznej; w kontakcie

z dziełami kultury kształtuje hierarchię wartości,

swoją wrażliwość – II.





emocje) – II.1.1

rozpoznaje w tekście literackim przenośnie

i objaśnia ich rolę – II.2.4

konfrontuje sytuacje bohaterów z własnymi






wyjaśnia myśl zawartą na plakacie

wyjaśnia znaczenie warstwy słownej

i graficznej plakatu

określa wartości w tekście literackim i na

plakacie (człowieczeństwo, dobroć, pomoc

innym)

wyraża swój stosunek do dzieła sztuki,

korzystając z podanego słownictwa

zna bohaterów poznanych mitów

rozpoznaje w tekście cechy mitów

dzieli bohaterów mitologicznych na bogów,

herosów i ludzi

określa swoje uczucia, skojarzenia, w związku

z wierszem

wyjaśnia motywację bohatera

z wykorzystaniem podanego słownictwa

uzasadnia sens powtórzenia w wierszu

wyjaśnia sens przenośny metafor w wierszu

określa swoje wrażenia, odczucia

określa przejawy tolerancji i nietolerancji



(dobro, zło, radość, śmiech, dzielność, praca,

pomoc innym)

III. Tworzenie

wypowiedzi rozwija umiejętność wypowiadania się w mowie

i piśmie na tematy poruszane na lekcji, związane

z poznawanymi tekstami kultury – III.

uczestnicząc w rozmowie, słucha z uwagą

wypowiedzi innych, mówi na temat; prezentuje

własne zdanie i uzasadnia je – III.1.8



i poznanymi tekstami kultury: opis przedmiotu –

III.1.5



rozmawia na temat niepełnosprawności,

niesienia pomocy innym

uzasadnia wybór pomysłu i proponuje

rozwiązanie problemu

przedstawia postać rzeczywistą o podanych

cechach

przedstawia bohatera, odpowiadając na pytania

streszcza opowiadanie z uwzględnieniem

następstwa czasowego

redaguje notatkę o tekście literackim

opisuje rzeźbę według dyspozycji

LEKTURA

Clive Staples Lewis

Lew, Czarownica

i stara szafa (całość)

I. Odbiór

wypowiedzi

i wykorzystanie

zawartych

w nich

informacji



określa motywy postępowania bohaterów

II. Analiza

i interpretacja




przeciwieństwa wpisane w teksty kultury (np.

przyjaźń – wrogość; miłość – nienawiść, prawda –

kłamstwo, wierność – zdrada) – II.4

zna treść lektury

określa wartości reprezentowane przez

kontrastowo zestawione światy (i postaci)

III. Tworzenie

wypowiedzi formułuje pytania do tekstu – III.1.3

układa pytania pomocne w charakterystyce

postaci

uzupełnia charakterystykę postaci

SPRAWDZANE

WYMAGANIA zna bohaterów poznanych mitów

dzieli bohaterów mitologicznych na bogów, herosów, ludzi

wyjaśnia motywację bohatera z wykorzystaniem podanego słownictwa

zna cechy mitów

wyjaśnia sens przenośny frazeologizmów pochodzenia mitologicznego

odczytuje wartości pozytywne i ich przeciwieństwa wpisane w teksty kultury (dobro – zło, tolerancja – nietolerancja,

pomoc innym, radość)

odczytuje adresata i cel plakatu

opisuje rzeźbę według dyspozycji

przedstawia bohatera, odpowiadając na pytania

streszcza opowiadanie z uwzględnieniem następstwa czasowego

IV. TWÓRCA I DZIEŁO

1. Twórcy światów fikcyjnych PODRĘCZNIK

Plansza Twórca

i dzieło, s. 285

Z. Herbert Pudełko

zwane wyobraźnią,

s. 286

I. Odbiór

wypowiedzi

i wykorzystanie

zawartych

w nich

informacji

rozwija umiejętność poznawania dzieł sztuki; uczy

się rozpoznawać różne teksty kultury,

w tym użytkowe, oraz stosować odpowiednie

sposoby ich odbioru – I.


wypowiedzi (tytuł) – I.1.10



odczytuje z planszy zawody związane

z teatrem; aktor, reżyser, scenograf,

dekorator, reżyser dźwięku, reżyser światła,

sufler

porządkuje ilustracje będące scenami

przedstawienia

opisuje relacje postaci

identyfikuje w tekście słownictwo określające

G. Rodari Proces

przeciwko pociotkowi,

s. 289

Piszemy scenariusz

przedstawienia, s. 292

„Warsztat aktora”.

Poprawna i staranna

wymowa wyrazów.

Wymowa a zapis

niektórych głosek.

Akcent, s. 294

Plansza: W teatrze,

s. 300

Krzysztof Kornacki Jak

powstaje film?, s. 303

Magiczne filmy

Andrzeja Maleszki,

s. 306

I. Klebańska Nokturn;

Wariacje, s. 312

B. Pyron Abby w studio

nagrań, s. 314

„Kto? Co? Gdzie

i kiedy?”. Piszemy

ogłoszenie, s. 318

komunikowania się (gest, wyraz twarzy, mimika,

postawa ciała) – I.3.5





(poprawnej polszczyzny) – I.2

rozpoznaje formy gatunkowe: ogłoszenie – I.1.5

korzysta z informacji zawartych w encyklopedii –

I.2

uczucia, przeżycia

wyszukuje w tekście słownictwo filmowe

odczytuje informacje z programu teatralnego

na podstawie rysunku wyjaśnia, jak aktor

przygotowuje się do roli

określa sposób zachowania odbiorców

w miejscach związanych z kulturą

określa naganne zachowania odbiorców

rozróżnia samogłoski i spółgłoski: dźwięczne

– bezdźwięczne, ustne – nosowe

odróżnia wymowę staranną od potocznej

sprawdza wymowę wyrazów w słowniku

poprawnej polszczyzny

identyfikuje osoby biorące udział w wywiadzie

omawia sposób zapisu wywiadu

odczytuje elementy ogłoszenia

określa cel ogłoszenia II. Analiza

i interpretacja

poznaje teksty kultury odpowiednie dla stopnia

rozwoju emocjonalnego i intelektualnego;

rozpoznaje ich konwencje gatunkowe; uczy się je

odbierać świadomie i refleksyjnie – II.

poznaje specyfikę literackich i pozaliterackich

sposobów wypowiedzi artystycznej – II. rozpoznaje w tekście literackim porównanie,

przenośnię, epitet, wyraz dźwiękonaśladowczy;

objaśnia ich role – II.2.4

wyodrębnia elementy składające się na widowisko

teatralne (gra aktorska, reżyseria, dekoracja,

charakteryzacja, kostiumy, rekwizyty) – II.2.6

wyodrębnia elementy dzieła filmowego

(scenariusz, reżyseria, ujęcie, gra aktorska) – II.2.7


II.1.1

porównuje swoje wyobrażenia

z wyobrażeniami poety

identyfikuje ożywienia w wierszu

rozpoznaje środki stylistyczne: epitet,

porównanie, przenośnię (uosobienie,

ożywienie), wyrazy dźwiękonaśladowcze

nadaje tytuł sztuce teatralnej

ocenia przedstawienie według podanych

kryteriów

określa cel plakatu i programu teatralnego

określa cechy wywiadu jako gatunku

określa temat wywiadu

identyfikuje w wywiadzie części

kompozycyjne: prezentacja postaci

rzeczywistej, opis tematu, podsumowanie

określa cechy wysłuchanych utworów

muzycznych

sprawdza znaczenie wyrazów muzycznych

określa znaczenie umiejętności posługiwania

się słowem

III. Tworzenie

wypowiedzi czytając głośno, wyraziście, przekazuje intencję

tekstu, właściwie akcentuje wyrazy, wprowadza

pauzę, stosuje odpowiednią intonację – III.1.8

rozwija umiejętność wypowiadania się

w mowie i piśmie na tematy poruszane na lekcji,

związane z poznawanymi tekstami kultury

i własnymi zainteresowaniami – III.






z wymogami danej formy gatunkowej, w tym

wydziela akapity – III.1.6





o różnicach w wymowie i pisowni samogłosek

ustnych i nosowych, spółgłosek twardych

i miękkich, dźwięcznych i bezdźwięcznych) –

III.2.5b


formach gatunkowych: ogłoszenie – III.1.5



czytając głośno, wyraziście, przekazuje

intencję tekstu, właściwie akcentuje wyrazy,

wprowadza pauzę, stosuje odpowiednią

intonację

opisuje fotografię, wykorzystując podane

słownictwo

opisuje didaskalia: miejsce akcji, rekwizyty,

kostiumy

tworzy plan wydarzeń (twórczy)

opisuje pracę twórców teatru

opowiada o spektaklu, uwzględniając: tytuł,

nazwę teatru, liczbę aktów, temat sztuki

układa pytania związane z treścią plakatów

tworzy słowniczek pojęć filmowych na

podstawie tekstu

poprawnie zapisuje wyrazy z samogłoskami

nosowymi ą, ę, oraz połączeniami om, on, em,

en

redaguje fragment dziennika/pamiętnika

redaguje opinię (na temat wydarzenia

kulturalnego, wiersza, filmu) według podanych

dyspozycji, z wykorzystaniem podanego

słownictwa

tworzy sztukę teatralną z podziałem na sceny

przygotowuje, prezentuje słuchowisko

redaguje ogłoszenie


tematycznych (film, widowisko teatralne)

SPRAWDZANE

WYMAGANIA określa sposób zachowania odbiorców w miejscach związanych z kulturą

rozpoznaje środki stylistyczne: epitet, porównanie, przenośnię (uosobienie, ożywienie), wyrazy dźwiękonaśladowcze

odczytuje informacje z plakatu, programu teatralnego

zna słownictwo teatralne i filmowe (przypisuje zajęcia nazwom twórców teatru i filmu)

odczytuje elementy ogłoszenia

opisuje didaskalia: miejsce akcji, rekwizyty, kostiumy

rozpoznaje wywiad

redaguje ogłoszenie

poprawnie zapisuje wyrazy z samogłoskami nosowymi ą, ę, oraz połączeniami om, on, em, en

właściwie akcentuje wyrazy

2. Zapraszamy do świata sztuki PODRĘCZNIK

Sztuka przeżywania,

s. 320

B. Leśmian Przygody

Sindbada Żeglarza,

s. 321

„Kwiaciarnia i studio

florystyczne”. Słownik

języka polskiego.

Słownik wyrazów

obcych, s. 322

A. Czerwińska-Rydel

Geniusz muzyczny,

s. 325

„Po konkursie”. Cytat,

s. 328

W muzeum, s. 330

H.J. Chmielewski Tytus

malarzem, s. 333

To już wiemy

i potrafimy. Spotkanie,

s. 336

J. Kinney Dziennik

cwaniaczka. Zapiski

Grega Heffleya, s. 339

I. Odbiór

wypowiedzi

i wykorzystanie

zawartych

w nich

informacji






identyfikuje nadawcę i odbiorcę wypowiedzi

(autora, narratora) – I. 1.3

zdobywa świadomość języka jako wartościowego

i wielofunkcyjnego narzędzia kształtowania

wypowiedzi, rozwija umiejętność poszukiwania

interesujących go informacji, a także ich

porządkowania – I.


języka polskiego – I.2


mowy (rzeczownik, czasownik, przymiotnik,

przysłówek, liczebnik, zaimek, przyimek, spójnik)

– I.3.3

rozpoznaje w tekście zdania pojedyncze

i złożone, równoważniki zdań – I.3.2

odczytuje z tekstu dziedziny sztuki

określa tematykę tekstu kultury

porównuje informacje z notatki biograficznej

i komiksu

ocenia słuchowisko

rozumie słownictwo związane z muzeum

opisuje ekspozycje muzealne

określa cel muzeum

wyjaśnia źródło (językowe) nieporozumienia

wyjaśnia niepoprawne nazwy własne

z wykorzystaniem słownika języka polskiego

i słownika wyrazów obcych

rozpoznaje cytaty w tekście na podstawie

wyróżnień graficznych, wyjaśnia znaczenie

pojęcia cytat

podaje źródła informacji na określony temat

identyfikuje części mowy: rzeczownik,

czasownik, przymiotnik, przysłówek,

liczebnik, zaimek, przyimek, spójnik

identyfikuje zdanie pojedyncze, złożone,

równoważnik zdania, wypowiedzenia

oznajmujące, pytające, wykrzyknikowe

zna funkcje poznanych słowników

II. Analiza

i interpretacja


II.1.1

dostrzega swoistość artystyczną dzieła – II.





(poprawność języka) – II.4

wyraża własne zdanie na temat wartości

muzeum dla zwiedzających

określa na podstawie tekstu rekcje słuchaczy

muzyki Chopina

analizuje hasła słownikowe

uzupełnia wniosek

uzasadnia użycie przecinka

III. Tworzenie rozwija umiejętność wypowiadania się redaguje wypowiedź o swoich upodobaniach

wypowiedzi w mowie i piśmie na tematy poruszane na lekcji,

związane z poznawanymi tekstami kultury

i własnymi zainteresowaniami – III.

dba o poprawność wypowiedzi własnych, rozwija

swoją wiedzę o języku –III.







kropki, przecinka, znaku zapytania, cudzysłowu,

dwukropka, znaku wykrzyknika – III.2.6


odbiorcy sztuki

redaguje opinię na temat słuchowiska

zastępuje w tekście wyrazy pochodzenia

obcego wyrazami rodzimymi

włącza cytaty do własnego tekstu

opisuje swoje przeżycia słuchacza muzyki

redaguje list gratulacyjny

tworzy notatkę na temat korzyści ze

zwiedzania muzeów

stosuje poprawne formy fleksyjne rzeczownika

muzeum

układa pytania do wywiadu z malarzem

cytuje

wyjaśnia pisownię wyrazów z ch, h, ż, rz, u, ó

Nauczyciele uczący języka polskiego w klasach 4-6 SP zastrzegają sobie prawo do ewentualnych zmian

w planach nauczania ze względu na specyfikę pracy w poszczególnych zespołach klasowych.

OGÓLNE KRYTERIA OCENIANIA DLA KLASY V - oceny śródroczne i roczne niedostateczny • poziom umiejętności i wiadomości objętych wymaganiami edukacyjnymi klasy piątej uniemożliwia osiąganie celów polonistycznych

• uczeń nie potrafi wykonać zadań o niewielkim poziomie trudności

dopuszczający • poziom umiejętności i wiadomości objętych wymaganiami edukacyjnymi klasy piątej umożliwia osiąganie celów polonistycznych

• uczeń potrafi wykonać zadania teoretyczne i praktyczne o niewielkim poziomie trudności

dostateczny • poziom zdobytych umiejętności i wiadomości objętych wymaganiami edukacyjnymi klasy piątej pozwala na rozwijanie kompetencji ujętych w

programie i wynikających z podstawy programowej

• uczeń wykonuje zadania teoretyczne i praktyczne typowe, o średnim poziomie trudności ujętych w programie i wynikających z podstawy

programowej

dobry • uczeń poprawnie stosuje wiadomości i umiejętności ujęte w programie nauczania i wynikające z podstawy programowej, rozwiązuje

samodzielnie typowe zadania teoretyczne i praktyczne

bardzo dobry • uczeń sprawnie się posługuje zdobytymi wiadomościami, rozwiązuje samodzielnie problemy teoretyczne i praktyczne ujęte w programie

nauczania i wynikające z podstawy programowej, potrafi zastosować poznaną wiedzę do rozwiązywania zadań i problemów w nowych

sytuacjach

celujący • uczeń biegle się posługuje zdobytymi wiadomościami i umiejętnościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych i praktycznych objętych

programem nauczania i wynikających z podstawy programowej, proponuje rozwiązania nietypowe; jest twórczy, rozwija własne uzdolnienia

SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA DLA KLASY V

Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnia wymagań kryterialnych na ocenę dopuszczającą.

Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:

I. ODBIÓR WYPOWIEDZI I WYKORZYSTYWANIE ZAWARTYCH W NICH INFORMACJI

SŁUCHANIE • skupia uwagę na prostych wypowiedziach innych osób

• reaguje na wypowiedzi innych werbalnie i niewerbalnie (mimiką, gestem, postawą)

• rozumie polecenia nauczyciela, wypowiedzi innych uczniów

• identyfikuje nadawcę i odbiorcę wypowiedzi w prostych tekstach literackich oraz typowych sytuacjach znanych uczniowi z doświadczenia i

obserwacji

* rozpoznaje proste intencje nadawcy, np. pytanie, prośbę, odmowę, zaproszenie, gratulacje, życzenia, przeprosiny, instrukcję

• wskazuje najważniejsze informacje w wysłuchanym niedługim tekście, zwłaszcza w jego warstwie dosłownej, i uzupełnia różne typy notatek

graficznych o te informacje

• rozumie ogólny sens słuchanych utworów

• rozpoznaje nastrój słuchanych komunikatów

• dostrzega etyczny wymiar języka (prawdę, kłamstwo, przemilczanie informacji, brutalizację wypowiedzi)

CZYTANIE • identyfikuje nadawcę i odbiorcę wypowiedzi w prostych tekstach literackich oraz typowych sytuacjach znanych uczniowi z doświadczenia i

obserwacji (autor, narrator, czytelnik, słuchacz)

• rozpoznaje proste intencje nadawcy, np. pytanie, prośbę, odmowę, zaproszenie, gratulacje, życzenia, przeprosiny, instrukcję, ogłoszenie

• wskazuje najważniejsze informacje w przeczytanym tekście, zwłaszcza w dosłownej warstwie tekstu i wyrażone wprost, i uzupełnia na

podstawie czytanego tekstu różne typy notatek graficznych o te informacje

• wskazuje części składowe wypowiedzi (tytuł, wstęp, rozwinięcie, zakończenie)

• rozumie dosłowne znaczenie wyrazów w wypowiedzi

• rozumie ogólny sens czytanych utworów

• określa nastrój wypowiedzi

• stara się czytać teksty płynnie i poprawnie pod względem artykulacyjnym, wyróżnia pauzą koniec wypowiedzenia

• rozpoznaje w wypowiedziach podstawowe części mowy (rzeczownik, czasownik, przymiotnik, przysłówek)

• rozpoznaje zdanie pojedyncze i zdanie złożone

DOCIERANIE DO INFORMACJI • sprawdza pisownię wyrazów w słowniku ortograficznym

• wyszukuje synonimy w słowniku wyrazów bliskoznacznych

• wybiera proste informacje z hasła encyklopedycznego, czasopisma, podanej strony internetowej

II. ANALIZA I INTERPRETACJA TEKSTÓW KULTURY • mówi o swoich reakcjach czytelniczych

• wyraża swój stosunek do postaci

• odróżnia fikcję od rzeczywistości

• odróżnia elementy fantastyczne od realistycznych

• odróżnia autora od osoby mówiącej w tekście literackim

• określa najważniejsze elementy świata przedstawionego w utworze epickim, takie jak: czas, miejsce, bohaterowie, zdarzenia, omawia akcję

• zna cechy baśni, legendy, bajki, wie, co to jest mit

• rozpoznaje wers, strofę, rym, refren

• rozpoznaje przenośnię, porównane, epitet, wyraz dźwiękonaśladowczy

• wyodrębnia film i spektakl teatralny spośród innych przekazów i tekstów kultury oraz potrafi nazwać ich tworzywo (ruchome obrazy, warstwa

dźwiękowa)

III. TWORZENIE WYPOWIEDZI

MÓWIENIE • nawiązuje i podtrzymuje kontakt werbalny z innymi uczniami i nauczycielem

• formułuje proste pytania i udziela prostych odpowiedzi pod względem konstrukcyjnym

• wypowiada komunikaty zawierające proste informacje

• wyraża wprost swoje intencje

• odróżnia sytuację oficjalną od nieoficjalnej i potrafi odpowiednio do sytuacji komunikacyjnej skierować prośbę, pytanie, odmowę, wyjaśnienie,

zaproszenie, instrukcję, gratulacje, życzenia

• stosuje podstawowe zwroty grzecznościowe podczas rozmowy z osobą dorosłą i rówieśnikiem

• mówi na temat, opowiada o obserwowanych zdarzeniach, akcji książki, filmu

• za pomocą prostych zdań opisuje przedmiot, miejsce, krajobraz, postać, zwierzę

• za pomocą prostych zdań opisuje obraz, ilustrację, plakat

• wygłasza tekst utworu z pamięci

PISANIE • stosuje wielką literę na początku wypowiedzenia i odpowiednie znaki interpunkcyjne na jego końcu

• zna podstawowe zasady dotyczące pisowni wielką literą oraz pisowni ó – u, rz – ż, ch – h

• tworzy proste wypowiedzi oraz notatki na podany temat

• uzupełnia prosty schemat, tabelę

• zna podstawowe zasady układu graficznego listu prywatnego i oficjalnego, dialogu, zaproszenia, ogłoszenia, planu ramowego wypowiedzi i z

pomocą nauczyciela zapisuje list, dialog, układa plan ramowy i szczegółowy wypowiedzi, redaguje zaproszenie, ogłoszenie, instrukcję,

pamiętnik i dziennik pisany z perspektywy bohatera i własnej

• zapisuje kilkuzdaniowe opowiadanie odtwórcze z dialogiem

• za pomocą prostych zdań tworzy opis przedmiotu, miejsca, krajobrazu, postaci

• za pomocą prostych zdań tworzy opis obrazu, ilustracji, plakatu

• stosuje wiedzę językową w zakresie: słownictwa (np. dobiera wyrazy bliskoznaczne), składni (konstruuje poprawne zdania pojedyncze, stosuje

wielkie litery na początku wypowiedzenia i odpowiednie znaki interpunkcyjne na końcu), fleksji (stosuje czasowniki, rzeczowniki, przymiotniki

i przysłówki w zdaniu), fonetyki (dzieli wyrazy przy przenoszeniu do następnej linii, zna sposoby oznaczania miękkości głosek, zauważa różnicę

między wymową a zapisem samogłosek ustnych, dźwięcznych i bezdźwięcznych)

• stara się dbać o estetykę zapisu wypowiedzi

Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania kryterialne na ocenę dopuszczającą oraz:


SŁUCHANIE • słucha innych, uczestniczy w rozmowie oraz innych sytuacjach komunikacyjnych (zadaje pytania, odpowiada, instruuje, gratuluje, zaprasza,

przeprasza)

• wybiera najważniejsze informacje z wysłuchanego tekstu

• tworzy prostą notatkę w formie tabeli, schematu, kilkuzdaniowej wypowiedzi, planu

• określa temat utworu, powtarza swoimi słowami ogólny sens usłyszanej wypowiedzi, opowiada fabułę usłyszanej historii, zauważa

metaforyczny charakter baśni, legendy, bajki, mitu

• rozpoznaje proste intencje niewyrażone wprost

• rozpoznaje typowe wypowiedzi informacyjne i literackie

• na podstawie intonacji odróżnia wypowiedzenia oznajmujące, rozkazujące i pytające

CZYTANIE • identyfikuje nadawcę i odbiorcę wypowiedzi

• określa temat i główną myśl tekstu

• oddziela informacje ważne od drugorzędnych

• wybiera potrzebne informacje z instrukcji, tabeli, notatki, schematu

• wskazuje cytat

• wskazuje przenośne znaczenie wyrazów w wypowiedzi

• rozpoznaje cechy zaproszenia, życzeń, ogłoszenia, instrukcji, przepisu

• określa temat utworu, powtarza swoimi słowami ogólny sens usłyszanej wypowiedzi, opowiada fabułę usłyszanej historii, zauważa

metaforyczny charakter baśni, legendy, bajki, mitu, wskazuje morał wyrażony wprost

• rozpoznaje typowe wypowiedzi informacyjne, literackie, reklamowe

• rozumie funkcję znaków interpunkcyjnych (kropki, przecinka, znaku zapytania, wykrzyknika), akapitów i marginesów w tekście prozatorskim,

wskazuje cudzysłów

• wskazuje wersy, strofy, rymy w tekstach poetyckich

• poprawnie artykułuje i akcentuje wyrazy, stosuje intonację zdaniową podczas głośnego czytania utworów

• odróżnia części mowy odmienne od nieodmiennych

• rozpoznaje w wypowiedziach liczebnik, zaimek, przyimek, spójnik

• rozpoznaje podstawowe funkcje składniowe wyrazów użytych w wypowiedziach (orzeczenie, podmiot)

• odróżnia zdanie pojedyncze od zdania złożonego, zdanie pojedyncze rozwinięte od zdania nierozwiniętego

• rozpoznaje w tekście formy przypadków, liczb, rodzajów gramatycznych (rzeczownik, przymiotnik), osób, czasów i rodzajów gramatycznych

(czasownik), określa stopień przymiotnika i przysłówka

• posługuje się alfabetem, uwzględnia różnice między zapisem a wymową samogłosek nosowych, głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych,

oznacza miękkość głosek

DOCIERANIE DO INFORMACJI • wybiera odpowiednie informacje ze słownika ortograficznego, słownika wyrazów bliskoznacznych, szkolnego słownika języka polskiego

• korzysta z encyklopedii, czasopisma, stron internetowych

II. ANALIZA I INTERPRETACJA TEKSTÓW KULTURY • nazywa swoje reakcje czytelnicze

• dostrzega cechy wyróżniające teksty artystyczne (poetyckie i prozatorskie) oraz użytkowe

• nazywa elementy świata przedstawionego w utworze epickim, takie jak: czas, miejsce, bohaterowie, zdarzenia, wątki

• wskazuje elementy akcji

• wskazuje w utworze cechy baśni, legendy, bajki

• rozumie, czym jest mit

• wie, czym jest: wers, zwrotka, rym, rytm, refren

• wskazuje w tekście porównanie, przenośnię, epitet, wyraz dźwiękonaśladowczy

• wyodrębnia film spośród innych dziedzin sztuki

• zna pojęcia: gra aktorska, dekoracja, kostiumy, rekwizyty, inscenizacja, scena, widownia, kurtyna, kulisy, próba, program teatralny, afisz

• przypisuje cechy bohaterom oraz ocenia ich postawy w odniesieniu do takich wartości, jak np. miłość – nienawiść, przyjaźń – wrogość

• odczytuje sens utworów na poziomie semantycznym (dosłownym)

• odczytuje morał baśni, bajek, zauważa metaforyczny charakter mitu


MÓWIENIE • świadomie uczestniczy w sytuacji komunikacyjnej

• dostosowuje wypowiedź do adresata i sytuacji, świadomie dobiera różne typy wypowiedzeń prostych i rozwiniętych, stosuje wypowiedzenia

oznajmujące, pytające i rozkazujące

• formułuje pytania zamknięte i otwarte

• udziela odpowiedzi w formie zdań złożonych

• wypowiada się w kilku logicznie ze sobą połączonych zdaniach na tematy związane z codziennością, otaczającą rzeczywistością, lekturą

• stosuje zwroty grzecznościowe i odpowiednie konstrukcje składniowe (np. tryb przypuszczający) podczas rozmowy z osobą dorosłą i

rówieśnikiem

• składa życzenia, gratulacje, instruuje

• wypowiada się w sposób uporządkowany: opowiada zdarzenia w porządku chronologicznym, streszcza utwory fabularne

• opisuje przedmiot, miejsce, krajobraz, postać, obraz, ilustrację, plakat, stosując słownictwo określające umiejscowienie w przestrzeni (używa

przysłówków i wyrażeń przyimkowych)

• dobiera wyrazy bliskoznaczne i przeciwstawne

• recytuje utwór poetycki, oddając jego ogólny nastrój i sens

• stosuje zasady poprawnej wymowy i akcentowania wyrazów rodzimych

• posługuje się pozawerbalnymi środkami wypowiedzi (mimiką, gestem)

PISANIE • stosuje podstawowe zasady ortografii dotyczące pisowni ó – u, rz – ż, ch – h i interpunkcji

• odróżnia nazwy własne od pospolitych i potrafi zastosować odpowiednie zasady dotyczące pisowni wielką literą

• poprawnie zapisuje nie z różnymi częściami mowy

• poprawnie zapisuje wyrażenia przyimkowe

• poprawnie stopniuje przymiotniki i przysłówki

• konstruuje i zapisuje kilkuzdaniowe wypowiedzi poprawne pod względem logiczno-składniowym

• używa wypowiedzeń pojedynczych i złożonych, stosuje przecinki

• w zależności do adresata i sytuacji świadomie dobiera wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące

• samodzielnie zapisuje dialog

• dzieli wypowiedzi na części kompozycyjne (wstęp, rozwinięcie, zakończenie)

• buduje ramowy i szczegółowy plan wypowiedzi

• układa opowiadanie odtwórcze z dialogiem oraz z elementami opisu, krótką relację, zaproszenie, ogłoszenie, pamiętnik i dziennik pisany z

perspektywy bohatera i własnej

• redaguje notatkę w formie prostego schematu, tabeli, planu

• zapisuje instrukcję z uwzględnieniem sformułowań wskazujących na kolejność wykonywanych czynności

• tworzy opis przedmiotu, miejsca, krajobrazu, postaci, obrazu, ilustracji, plakatu, stosując słownictwo określające umiejscowienie w przestrzeni

(używa przysłówków i wyrażeń przyimkowych)

• w liście prywatnym i oficjalnym, dialogu, zaproszeniu i ogłoszeniu stosuje odpowiedni układ graficzny

• stosuje wiedzę językową w zakresie: słownictwa (wykorzystuje wyrazy bliskoznaczne i przeciwstawne w tworzonym tekście), składni

(konstruuje zdania pojedyncze proste i rozwinięte oraz wypowiedzenia złożone, używa różnych typów wypowiedzeń: oznajmujących,

rozkazujących, pytających, wykrzyknikowych; łączy wypowiedzenia składowe za pomocą spójnika w wypowiedzenia złożone), fleksji (używa

poprawnych form gramatycznych czasowników, rzeczowników, przymiotników; poprawnie zapisuje formy bezokoliczników oraz formy rodzaju

męskoosobowego i niemęskoosobowego czasowników w czasie przyszłym i przeszłym

• stosuje zasady estetycznego zapisu tekstu

Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania kryterialne na ocenę dostateczną oraz:


SŁUCHANIE • koncentruje uwagę podczas słuchania dłuższych wypowiedzi innych oraz odtwarzanych utworów

• w typowych sytuacjach komunikacyjnych cytuje wypowiedzi innych, wyraża swoje zdanie na temat wysłuchanego komunikatu

• odróżnia informacje ważne od mniej ważnych

• właściwie odbiera intencje nadawcy komunikatu (również te niewyrażone wprost)

• na podstawie słuchanego tekstu tworzy notatkę, pisze krótkie streszczenie

• odróżnia wypowiedzi literackie od informacyjnych i reklamowych

• dostrzega zależność między przenośnym znaczeniem a intencją nadawcy

• odczytuje przenośny sens wysłuchanych utworów poetyckich i prozatorskich (objaśnia morał baśni, bajki, wyjaśnia metaforyczny charakter

mitu)

• na podstawie intonacji odróżnia zdania neutralne od wykrzyknikowych

CZYTANIE • wyszukuje w wypowiedzi informacje wyrażone pośrednio

• rozumie funkcję akapitu i cytatu w wypowiedzi

• objaśnia przenośne znaczenie wybranych wyrazów, związków wyrazów w wypowiedzi

• odróżnia teksty literackie od informacyjnych i reklamowych

• dostrzega zależność między przenośnym znaczeniem a intencją nadawcy

• odczytuje przenośny sens wysłuchanych utworów poetyckich i prozatorskich

• wskazuje typowe elementy konstrukcyjne w zaproszeniach, życzeniach, ogłoszeniach, instrukcjach, przepisach

• głośno czyta utwory, uwzględniając zasady poprawnej artykulacji i intonacji

• wskazuje różnice między rzeczownikami, czasownikami, przymiotnikami, liczebnikami, zaimkami, przyimkami i spójnikami

• rozpoznaje równoważnik zdania

• rozpoznaje w tekście formy przypadków, liczb, osób, rodzajów; odróżnia formy osobowe czasowników od nieosobowych (bezokolicznik,

formy zakończone na -no, -to)

DOCIERANIE DO INFORMACJI

• wie, jakiego typu informacje zawierają słownik ortograficzny, słownik wyrazów bliskoznacznych, słownik języka polskiego, słownik wyrazów

obcych i umiejętnie je stosuje

• wybiera informacje niewyrażone wprost z różnych źródeł, np. czasopism, stron internetowych

II. ANALIZA I INTERPRETACJA TEKSTÓW KULTURY • uzasadnia swoje reakcje czytelnicze

• analizuje elementy świata przedstawionego w utworze epickim, takie jak: czas, miejsce, bohaterowie, zdarzenia, wątek

• posługuje się pojęciami akcja, fabuła, związek przyczynowo-skutkowy

• identyfikuje baśń, legendę, mit, bajkę, komiks

• rozumie podstawową funkcję wersu, zwrotki, rymu, rytmu oraz objaśnia znaczenie i funkcję środków poetyckich, takich jak: przenośnia,

porównanie, epitet, wyraz dźwiękonaśladowczy

• rozumie funkcję akapitu jako logicznie wyodrębnionej całości w tekście

• wyodrębnia elementy dzieła filmowego, zna główne etapy powstawania filmu i przedstawienia, rozumie pojęcie adaptacji

• określa zadania twórców dzieła filmowego i teatralnego – aktora, reżysera, dekoratora, suflera, reżysera

• charakteryzuje i ocenia bohaterów oraz ich postawy odnoszące się do takich wartości, jak np. miłość – nienawiść, przyjaźń – wrogość

• odczytuje przesłanie utworu


MÓWIENIE • przedstawia własne zdanie w rozmowie

• świadomie dobiera intonację zdaniową

• udziela odpowiedzi w formie krótkiej wypowiedzi

• uczestniczy w rozmowie związanej z lekturą, filmem czy codziennymi sytuacjami; łączy za pomocą odpowiednich spójników współrzędne

związki wyrazowe w zdaniu

• wypowiada się w roli świadka i uczestnika zdarzeń

• gromadzi wyrazy określające i nazywające cechy charakteru na podstawie zachowań i postaw

• wypowiada się logicznie i w sposób uporządkowany: opowiada zdarzenia w porządku chronologicznym, streszcza utwory fabularne,

świadomie wykorzystuje wyrazy określające następstwo czasowe, zwłaszcza przysłówki i wyrażenia przyimkowe

• w sposób uporządkowany opisuje przedmiot, miejsce, krajobraz, postać, obraz, ilustrację, plakat, stosując słownictwo służące do formułowania

ocen i opinii, emocji i uczuć (np. epitety, porównania, zdrobnienia, poprawnie używa odpowiedniego stopnia przymiotnika i przysłówka)

• objaśnia znaczenia dosłowne i metaforyczne wyrazów

• odróżnia wyrazy pokrewne od synonimów

• umiejętnie stosuje wiedzę językową w zakresie: słownictwa (wzbogaca tworzony tekst wyrazami bliskoznacznymi i przeciwstawnymi), składni

(stosuje różnorodne typy zdań: pojedyncze i złożone; celowo używa różnych typów wypowiedzeń: pytających, oznajmujących,

wykrzyknikowych, rozkazujących w zależności od sytuacji komunikacyjnej; stosuje się do zasad poprawnej interpunkcji), fleksji (używa

odmiennych części mowy w poprawnych formach), *wygłasza tekst poetycki z pamięci, posługując się pauzą, barwą głosu; zwraca uwagę na

ważne treści tekstu

• stosuje się do zasad właściwego akcentowania wyrazów i intonowania wypowiedzeń

PISANIE • stosuje poznane zasady ortografii dotyczące pisowni ó – u, rz – ż, ch – h i interpunkcji, poprawnie używa i zapisuje formy nieosobowe

czasownika

• w kilkuzdaniowych wypowiedziach związanych z lekturą, filmem czy codziennymi sytuacjami łączy za pomocą odpowiednich spójników

współrzędne związki wyrazowe i stosuje się do zasad interpunkcji

• w tekstach świadomie stosuje wyrazy bliskoznaczne, zastępuje powtarzające się w tekście wyrazy odpowiednimi zaimkami

• w wypowiedziach gromadzi wyrazy określające i nazywające cechy charakteru na podstawie zachowań i postaw

• układa życzenia, gratulacje, zapisuje przepis, instrukcję, ogłoszenie, zaproszenie

• stosuje akapit jako znak logicznego wyodrębnienia fragmentów wypowiedzi

• pisze logiczne i uporządkowane pod względem chronologicznym opowiadanie, streszcza utwory fabularne, świadomie wykorzystuje wyrazy

określające następstwo czasowe; opowiada z perspektywy świadka i uczestnika zdarzeń (pamiętnik, dziennik)

• zapisuje dialog w opowiadaniu

• w sposób uporządkowany opisuje przedmiot, miejsce, krajobraz, postać, stosując słownictwo służące do formułowania ocen i opinii, emocji i

uczuć (np. epitety, porównania, zdrobnienia)

• opisując obraz, rzeźbę, ilustrację, plakat, stosuje podstawowe słownictwo charakterystyczne dla danej dziedziny sztuki

• dostrzega błędy ortograficzne i interpunkcyjne w tworzonej wypowiedzi i je poprawia

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania kryterialne na ocenę dobrą oraz:


SŁUCHANIE • przekazuje treść wysłuchanych wypowiedzi, potrafi ustosunkować się do wypowiedzi innych oraz nawiązać do nich podczas własnej

wypowiedzi

• uzasadnia swoje zdanie na temat wysłuchanego komunikatu

• nazywa intencje nadawcy komunikatu, dostrzega zależność między przenośnym znaczeniem a intencją nadawcy wypowiedzi, w sytuacjach

typowych odróżnia fakty od opinii

CZYTANIE • wyszukuje w wypowiedzi informacje wyrażone pośrednio i wykorzystuje je w wypowiedzi np. opisującej lub oceniającej postać fikcyjną lub

rzeczywistą

• oddziela informacje ważne od drugorzędnych i wykorzystuje je w odczytaniu znaczeń dosłownych i przenośnych

• wykorzystuje treści zawarte w artykule, instrukcji, przepisie, tabeli, schemacie i notatce

• nazywa intencje nadawcy komunikatu, dostrzega zależność między przenośnym znaczeniem a intencją nadawcy wypowiedzi

• nazywa osobę mówiącą w tekście w zależności od rodzaju utworu (podmiot liryczny, narrator)

• w sytuacjach typowych odróżnia fakty od opinii

• wskazuje typowe elementy stylistyczne i graficzne w zaproszeniach, życzeniach, ogłoszeniach, instrukcjach, przepisach

• dostrzega relacje między takimi elementami konstrukcji, jak tytuł, wstęp, rozwinięcie, zakończenie

• głośno czyta utwory, wykorzystując umiejętność poprawnej artykulacji i intonacji, aby oddać sens odczytywanego tekstu

• rozumie funkcje użytych w tekście zdań pojedynczych rozwiniętych i nierozwiniętych, pojedynczych i złożonych, równoważników zdań

• rozumie funkcję użytych form przypadków, liczb, osób, czasów w tekstach literackich, użytkowych, reklamowych

DOCIERANIE DO INFORMACJI • w zależności od celu poszukiwań świadomie wybiera odpowiedni słownik (słownik ortograficzny, słownik wyrazów bliskoznacznych, słownik

języka polskiego, słownik wyrazów obcych)

• konfrontuje ze sobą informacje zgromadzone na podstawie różnych źródeł

II. ANALIZA I INTERPRETACJA TEKSTÓW KULTURY • konfrontuje swoje reakcje czytelnicze z innymi odbiorcami

• charakteryzuje osobę mówiącą na podstawie jej wypowiedzi

• objaśnia funkcję analizowanych elementów świata przedstawionego w utworze epickim oraz środków stylistycznych w utworze poetyckim (w

tym rozróżnia ożywienie i uosobienie jako rodzaje przenośni)

• wykorzystuje wiedzę na temat wersu, zwrotki, rymu, rytmu, refrenu do interpretacji utworu

• wyróżnia wśród przekazów audiowizualnych programy informacyjne, rozrywkowe, reklamy; dostrzega różnice między celem tych programów

• charakteryzuje i ocenia bohaterów oraz ich postawy odnoszące się do takich wartości, jak np. miłość – nienawiść, przyjaźń – wrogość;

konfrontuje sytuację bohaterów z własnymi doświadczeniami


MÓWIENIE • uzasadnia własne zdanie w rozmowie, podaje odpowiednie przykłady, cytuje, stosuje się do reguł grzecznościowych

• rozpoczyna i podtrzymuje rozmowę na temat lektury czy dzieła filmowego

• udziela wyczerpujących wypowiedzi poprawnych pod względem konstrukcyjnym i stylistycznym

• w rozmowie związanej z lekturą, filmem czy codziennymi sytuacjami stosuje frazeologizmy i przysłowia związane z omawianą tematyką

• poprawnie stosuje formy czasu teraźniejszego oraz formy rodzaju męskoosobowego i niemęskoosobowego w czasach przeszłym i przyszłym

• w opisie dzieła kultury stosuje słownictwo wyrażające stosunek odbiorcy wobec dzieła

• interpretuje przenośne treści utworów poetyckich przewidzianych w programie nauczania

• zaznacza akcenty logiczne, stosuje pauzy, dostosowuje tempo recytacji do treści utworu

• wzbogaca komunikat pozawerbalnymi środkami wypowiedzi

• dokonuje samokrytyki wypowiedzi i doskonali ją pod względem konstrukcji i języka

PISANIE • potrafi zastosować reguły ortograficzne w sytuacjach nietypowych (np. wykorzystać wiedzę o wyrazach pochodnych i rodzinie wyrazów,

pisowni nie w przeciwstawieniach)

• przekształca zdania złożone w pojedyncze i odwrotnie, a także zdania w równoważniki zdań i odwrotnie – odpowiednio do przyjętego celu

• komponuje poprawne pod względem ortograficznym, interpunkcyjnym, fleksyjnym, składniowym wypowiedzi o przejrzystej, logicznej

kompozycji

• uzasadnia własne zdanie, podaje odpowiednie przykłady, np. z lektury

• udziela wyczerpujących wypowiedzi poprawnych pod względem konstrukcyjnym i stylistycznym

• w wypowiedziach związanych z lekturą, filmem czy codziennymi sytuacjami stosuje frazeologizmy i przysłowia związane z omawianą

tematyką

• komponuje i przekształca plan wypowiedzi

• pisze opowiadanie twórcze, list z perspektywy bohatera, baśń

• w opisie dzieła kultury stosuje słownictwo wyrażające stosunek odbiorcy wobec dzieła

• sprawnie stosuje wiedzę językową w zakresie: słownictwa (dba o poprawność słownikową tworzonych wypowiedzi, odpowiednio dobiera

wyrazy bliskoznaczne i przeciwstawne, wzbogacając tekst w zależności od formy wypowiedzi i sytuacji komunikacyjnej), składni (tworzy

ciekawe pod względem składniowym wypowiedzi, stosuje się do zasad poprawności logiczno-składniowej, dba o poprawną interpunkcję

wypowiedzeń złożonych), fleksji (w wypowiedziach stosuje w poprawnych formach odmienne i nieodmienne części mowy przewidziane w

programie nauczania, w tym poprawnie stosuje formy czasu teraźniejszego oraz formy rodzaju męskoosobowego i niemęskoosobowego w

czasach przeszłym i przyszłym), fonetyki (biegle stosuje wiadomości z zakresu fonetyki i wykorzystuje je w poprawnym zapisie wyrazów)

• dokonuje samodzielnej autokorekty napisanego tekstu

Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania kryterialne na ocenę bardzo dobrą oraz:


SŁUCHANIE • w rozmowie i innych sytuacjach komunikacyjnych celowo odwołuje się do wypowiedzi innych osób

• dokonuje selekcji informacji w celu wykorzystania ich w sytuacjach nietypowych

• dostrzega zależność między przenośnym znaczeniem a intencją nadawcy wypowiedzi w tekstach poetyckich i reklamowych, wskazuje

elementy o charakterze perswazyjnym

CZYTANIE • czyta ze zrozumieniem na poziomie krytycznym teksty spoza listy lektur

• interpretuje utwory poetyckie i prozatorskie

DOCIERANIE DO INFORMACJI • wybiera i wykorzystuje informacje z różnych źródeł (np. czasopism, stron internetowych) we własnych wypowiedziach o charakterze

informacyjnym lub oceniającym

II. ANALIZA I INTERPRETACJA TEKSTÓW KULTURY • porównuje funkcję analizowanych elementów świata przedstawionego w różnych utworach epickich i poetyckich

• wskazuje elementy baśni, legendy, bajki, mitu w innych tekstach kultury oraz odnajduje i omawia nawiązania do tego typu utworów we

współczesnych tekstach kultury, np. opowiadaniach, reklamach, oraz w języku, np. we frazeologii

• odnosi się do postaw bohaterów fikcyjnych i opisuje otaczającą ich rzeczywistość

• dostrzega zależność między przenośnym znaczeniem a intencją nadawcy wypowiedzi w tekstach poetyckich i reklamowych, wskazuje

elementy o charakterze perswazyjnym


MÓWIENIE • przedstawia własne stanowisko w związku ze sposobem rozwiązania problemu, wykonania zadania, formułuje twórcze uwagi

• podejmuje rozmowę na temat przeczytanej lektury dzieła także spoza kanonu lektur przewidzianych programem nauczania w klasie piątej;

omawia je w odniesieniu do innych dzieł także spoza kanonu lektur

• interpretuje metaforyczne i symboliczne treści utworów literackich i plastycznych

PISANIE • tworzy samodzielne wypowiedzi cechujące się ciekawym ujęciem tematu, pomysłową formą, poprawną konstrukcją oraz właściwym doborem

środków językowych

• wykazuje się szczególną dbałością o poprawność ortograficzną, interpunkcyjną, fleksyjną i składniową oraz estetykę zapisu wypowiedzi

• świadomie stosuje wiedzę językową w zakresie treści materiałowych przewidzianych programem nauczania słownictwa, składni, fleksji i

fonetyki

PLAN WYNIKOWY KL - Podworko IAPimg.iap.pl/s/1118/6206/Edytor/j_polski5.pdf · Ziemia we...

Documents

Transcript of PLAN WYNIKOWY KL - Podworko IAPimg.iap.pl/s/1118/6206/Edytor/j_polski5.pdf · Ziemia we...