Muzykaimg.iap.pl/s/1118/6206/Edytor/File/muzyka_nowa.pdf · W zakresie gry na instrumentach ......

Teresa Wójcik

Muzyka

Program nauczania muzyki w klasach IV-VII (II etap edukacji)

SPIS TREŚCI

I. Podstawa programowa kształcenia ogólnego

II. Charakterystyka programu i warunki jego realizacji

III. Szczegółowe cele kształcenia i wychowania

Treści nauczania, sposoby osiągania celów kształcenia i wychowania i przewidywane osiągnięcia uczniów

Aktywność muzyczna:

Śpiew Granie na instrumentach Taniec i ruch przy muzyce Słuchanie muzyki Twórczość muzyczna i ruchowa

Wiadomości o muzyce:

Wiadomości z zakresu zasad muzyki, wiadomości o instrumentach Wybrane zagadnienia z zakresu historii muzyki, folkloru ludowego, tańców narodowych i towarzyskich

Tematyka zajęć muzycznych w klasach IV-VII

IV. Kryteria oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów z przedmiotu Muzyka

V. Metody sprawdzania postępów i osiągnięć ucznia

VI. Kryteria oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów w skali ocen szkolnych

I. PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO - MUZYKA

Cele kształcenia – wymagania ogólne

I. Indywidualna i zespołowa ekspresja muzyczna. Uczeń indywidualnie i zespołowo muzykuje, tworzy i improwizuje

proste struktury dźwiękowe i układy ruchowo-taneczne, przedstawia cechy i charakter wykonywanych utworów

werbalnie i pozawerbalnie, rozwijając swoje zdolności i umiejętności muzyczne, preferencje oraz umiejętności

wartościowania wytworów kultury.

II. Język i funkcje muzyki, myślenie muzyczne, kreacja i twórcze działania. Uczeń rozumie podstawowe pojęcia i terminy

muzyczne niezbędne w praktyce wykonawczej, percepcji oraz prowadzeniu rozmów o muzyce, poszukiwaniu informacji

i twórczym działaniu, dostrzegając przy tym wzajemne relacje między nimi. III. Wiedza o kulturze muzycznej, narodowym i światowym dziedzictwie kulturowym. Uczeń interpretuje zjawiska związane

z kulturą muzyczną, słucha muzyki, rozpoznaje, rozróżnia i omawia jej cechy, przedstawia własny stosunek do słuchanego i

wykonywanego repertuaru, jest świadomym odbiorcą sztuki.

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Indywidualna i zespołowa ekspresja muzyczna.

1. W zakresie śpiewu. Uczeń: 1) śpiewa ze słuchu lub/i z wykorzystaniem nut (w zespole, solo, a cappella, z akompaniamentem) minimum 10 różnorodnych utworów wokalnych w roku szkolnym: a) piosenki z repertuaru dziecięcego, młodzieżowego, popularnego i ludowego, b) wybrane pieśni (w tym artystyczne i patriotyczne), c) kanony; 2) poprawnie śpiewa z pamięci, zachowując należytą postawę, hymn państwowy „Mazurek Dąbrowskiego”; 3) śpiewa, dbając o emisję i higienę głosu, stosuje ćwiczenia oddechowe, dykcyjne i inne, zachowując naturalne właściwości głosu; 4) wykonuje solo lub w zespole „rapowanki”, rytmiczne recytacje itp.; 5) tworzy z pomocą nauczyciela i samodzielnie: a) struktury melodyczne,

b) sygnały dźwiękowe (w kontekście danej tonalności), c) prosty dwugłos (burdon, ostinato, głos towarzyszący górny lub dolny), d) głosowe ilustracje dźwiękowe (onomatopeje) do scen sytuacyjnych, tekstów literackich i obrazów; 6) improwizuje wokalnie oraz tworzy – pod kierunkiem nauczyciela i samodzielnie – różnorodne wypowiedzi muzyczne według ustalonych zasad.

2. W zakresie gry na instrumentach. Uczeń: 1) gra na instrumentach ze słuchu lub/i przy pomocy nut (w zespole lub / i solo) na jednym lub kilku instrumentach melodycznych (do wyboru np. flet podłużny, flażolet / flecik polski, pianino, keyboard, gitara, dzwonki, metalofon, ksylofon i inne) oraz perkusyjnych niemelodycznych: a) schematy rytmiczne, b) melodie, c) proste utwory, d) akompaniamenty; 2) gra na wybranym instrumencie melodycznym Hymn Europy (instrumentalną wersję „Ody do radości” L. van Beethovena); 3) odtwarza gestodźwiękami proste rytmy i schematy rytmiczne; 4) tworzy z pomocą nauczyciela i samodzielnie: a) proste struktury rytmiczne, b) swobodny akompaniament rytmiczny i melodyczny, c) instrumentalne ilustracje dźwiękowe do scen sytuacyjnych, tekstów literackich i obrazów; 5) improwizuje oraz tworzy – pod kierunkiem nauczyciela lub/i samodzielnie – różnorodne wypowiedzi muzyczne według

ustalonych zasad, z użyciem dostępnych lub wykonanych przez siebie instrumentów.

3. W zakresie ruchu przy muzyce. Uczeń:

1) odtwarza ruchem proste rytmy i schematy rytmiczne; 2) wykonuje podstawowe kroki, figury i układy taneczne: a) polskich tańców narodowych: poloneza, kujawiaka i krakowiaka, b) wybranych tańców ludowych (szczególnie własnego regionu), c) wybranych tańców różnych narodów, d) wybranych tańców towarzyskich (fakultatywnie); 3) improwizuje za pomocą gestu i ruchu oraz tworzy ilustracje ruchowe do muzyki.

4. W zakresie słuchania i percepcji muzyki. Uczeń: 1) świadomie słucha wybranych dzieł literatury muzycznej (fragmentów lub/i w całości): a)

reprezentatywnych dla kolejnych epok (od średniowiecza do współczesności), b) muzyki jazzowej i rozrywkowej, c) polskich pieśni artystycznych i patriotycznych, d) utworów ludowych w postaci oryginalnej i artystycznie opracowanej; 2) rozpoznaje ze słuchu:

a) brzmienie instrumentów muzycznych, b) brzmienie głosów ludzkich: sopran, alt, tenor, bas, c) podstawowe formy muzyczne: AB, ABA, ABA1, rondo i wariacje, d) polskie tańce narodowe, e) aparat wykonawczy: solista, zespół kameralny, chór, orkiestra, big-band i zespół folkowy;

3) rozpoznaje i analizuje utwory muzyczne określając ich elementy, nastrój i charakter, formułuje wypowiedzi, stosując

pojęcia charakterystyczne dla języka muzycznego; 4) przedstawia słuchaną muzykę za pomocą środków pozamuzycznych (łącząc muzykę z innymi obszarami wiedzy):

a) odzwierciedla graficznie cechy muzyki i strukturę form muzycznych, b) rysuje, maluje oraz układa teksty do muzyki, c) werbalizuje emocje i odczucia, d) opisuje słowami cechy i charakter słuchanych utworów.

II. Język i funkcje muzyki, myślenie muzyczne, kreacja i twórcze działania. 1. Uczeń zna, rozumie i wykorzystuje w praktyce: 1) podstawowe pojęcia i terminy muzyczne (pięciolinia, klucz, nuta, pauza, wartość rytmiczna, dźwięk, gama, akord, akompaniament) oraz zależności między nimi; 2) określa podstawowe elementy muzyki (rytm, melodię, harmonię, agogikę, dynamikę, kolorystykę, artykulację).

2. Uczeń odczytuje i zapisuje elementy notacji muzycznej:

1) nazywa dźwięki gamy, rozpoznaje ich położenie na pięciolinii; 2) różnicuje wartości rytmiczne nut i pauz;

3) zna skróty pisowni muzycznej: repetycja, volty, da capo al fine; 4) zna podstawowe oznaczenia: metryczne, agogiczne, dynamiczne i artykulacyjne oraz fermatę; 5) potrafi posługiwać się symboliką beznutową (np. tabulaturą, fonogestyką, uproszczoną fonogestyką, tataizacją).

3. Uczeń wykazuje się znajomością i dokonuje podziału:

1) instrumentów muzycznych ze względu na źródło dźwięku – nazywa i charakteryzuje je; 2) głosów ludzkich (sopran, alt, tenor, bas) oraz technik wokalnych (np. śpiew estradowy, śpiew biały, jodłowanie i inne); 3) aparatu wykonawczego (solista, zespół kameralny, chór, orkiestra, big-band, zespół folkowy).

4. Uczeń wykazuje się znajomością i dokonuje charakterystyki:

1) muzyki ze względu na jej rodzaj (wokalna, instrumentalna, wokalno-instrumentalna, artystyczna, rozrywkowa, ludowa oraz do wyboru: sakralna, filmowa, teatralna i inne); 2) stylów muzycznych (do wyboru: pop, rock, jazz, folk, rap, techno, disco, reggae i inne); 3) form muzycznych: budowa okresowa, AB, ABA, ABA1, kanon, rondo, wariacje, pieśń, opera, balet, operetka, musical, koncert, symfonia; 4) faktury muzycznej: homofoniczna, polifoniczna.

5. Uczeń określa charakterystyczne cechy:

1) polskich tańców narodowych: poloneza, mazura, kujawiaka, oberka, krakowiaka; 2) wybranych polskich tańców ludowych z uwzględnieniem własnego regionu; 3) wybranych tańców towarzyskich i współczesnych.

6. Wymienia nazwy epok w dziejach muzyki (średniowiecze, renesans, barok, klasycyzm, romantyzm, muzyka XX w.) oraz

potrafi wskazać kompozytorów reprezentatywnych dla nich. 7. Porządkuje chronologicznie postacie kompozytorów: np. Mikołaj Gomółka, Jan Sebastian Bach, Antonio Vivaldi,

Wolfgang Amadeusz Mozart, Ludwig van Beethoven, Fryderyk Chopin, Stanisław Moniuszko, Karol Szymanowski, W itold

Lutosławski, Wojciech Kilar, Henryk Mikołaj Górecki, Krzysztof Penderecki i inni). 8. Potrafi uzasadnić własne preferencje muzyczne, argumentując swoje wybory. 9. Tworzy, odtwarza i zapisuje muzykę przy użyciu dostępnych technologii.

III. Kultura muzyczna, narodowe i światowe dziedzictwo kulturowe. Uczeń: 1) zna repertuar kulturalnego człowieka, orientując się w sztandarowych utworach z dziejów historii muzyki i współczesnej kultury muzycznej oraz wartościowej muzyki popularnej; 2) zna i wymienia instytucje upowszechniające kulturę muzyczną we własnym regionie, kraju i na świecie oraz ich działalność, a także śledzi wydarzenia artystyczne; 3) poszukuje informacji o muzyce w wydawnictwach książkowych, multimedialnych i innych dostępnych źródłach; 4) poznaje przykłady muzycznej twórczości ludowej, obrzędy, zwyczaje, tradycje swojego regionu; 5) wyszukuje nagrania z literatury muzycznej w celu zilustrowania twórczości kompozytorów, cech epoki, charakterystyki stylów, przygotowując prezentacje lub/i, muzyczne portfolio; 6) uczestniczy w tworzeniu artystycznych projektów edukacyjnych o charakterze interdyscyplinarnym (również z wykorzystaniem technologii informacyjnej); 7) angażuje się w kreowanie kultury artystycznej swojej szkoły i najbliższego środowiska; 8) uczestniczy realnie lub wirtualnie w różnorodnych wydarzeniach muzycznych; 9) stosuje zasady wynikające ze świadomego korzystania i uczestniczenia w dorobku kultury muzycznej: odpowiednie zachowanie podczas koncertu, przedstawienia operowego itp., tolerancja dla preferencji muzycznych innych osób oraz szacunek dla twórców i wykonawców.

II. CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU I WARUNKI JEGO REALIZACJI

Program nauczania Muzyka przeznaczony jest do realizacji zajęć muzycznych w klasach IV – VII szkoły podstawowej.

W programie zawarte zostały treści nauczania realizujące wymagania nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego, sposoby osiągania celów kształcenia i wychowania oraz przewidywane osiągnięcia uczniów. Treści nauczania uwzględniają różne formy aktywności muzycznej, takie jak: - śpiew, - gra na instrumentach (odtwarzanie muzyki), - taniec i ruch przy muzyce, - słuchanie muzyki (percepcja muzyki), - twórczość muzyczna i ruchowa, które kształtują predyspozycje i zdolności uczniów oraz wpływają na ich muzyczny rozwój.

Do każdej formy aktywności zaproponowany został repertuar muzyczny, na który składają się: pieśni i piosenki o różnym charakterze i tematyce, utwory do grania, utwory do słuchania reprezentatywnych kompozytorów polskich i światowych oraz inne teksty kultury wykorzystywane do wspomagania działań muzycznych, np.: rytmizacji tekstów, ćwiczeń dykcyjnych, tworzenia muzycznych ilustracji. W treściach nauczania uwzględniono też wybrane wiadomości teoretyczne, które wspomagają muzyczne działania ucznia, systematyzują i poszerzają jego wiedzę, takie jak: - podstawowe wiadomości z zakresu zasad muzyki i głównych form muzycznych, - klasyfikacja instrumentów muzycznych, - wybrane zagadnienia z zakresu historii muzyki, folkloru ludowego, tańców narodowych i towarzyskich.

W programie zamieszczony został przykładowy rozkład tematów lekcji muzyki do klasy IV, V, VI i VII na cały rok nauczania.

Realizacja programu nauczania Muzyka w klasach IV-VII szkoły podstawowej daje możliwość wyposażenia ucznia w

niezbędny zakres umiejętności i wiadomości, który potrzebny jest do jego ogólnego rozwoju. Rozwija jego zdolności i

zainteresowania muzyczne, ekspresję twórczą, wrażliwość estetyczną, odkrywa przed nim świat muzycznej kultury polskiej i

europejskiej oraz zachęca do czynnego uczestnictwa w życiu artystycznym szkoły i środowiska.

Program daje nauczycielowi możliwość dostosowania wymagań edukacyjnych do całego zespołu klasowego, ale również

zindywidualizowania procesu kształcenia poprzez dokonywanie wyboru zagadnień szczegółowych, procedur osiągania celów i

stopnia trudności repertuaru muzycznego. Mając na uwadze pracę z uczniem zdolnym w programie zostały wyróżnione treści,

które wymagają od uczniów wykazania się własną inwencją twórczą lub poszerzają jego wiadomości w danym zakresie. Ujęcie tabelaryczne treści nauczania nadaje przejrzystości konstrukcji programu i w znacznym stopniu ułatwia

nauczycielowi odszukanie interesujących zagadnień.

Warunki realizacji programu

Zajęcia z uczniami powinien prowadzić nauczyciel o pełnych kwalifikacjach zawodowych, który posiada wykształcenie w

zakresie edukacji muzycznej.

Sala muzyczna powinny być wyposażona w: - instrument klawiszowy, - tablicę z pięciolinią, - instrumenty perkusyjne (melodyczne i niemelodyczne), dęte (flety podłużne), strunowe (gitary), keyboard, - tablicę multimedialną lub rzutnik multimedialny i ekran, - dobrej jakości odtwarzacz płyt CD, - aparaturę do nagrywania i nagłaśniania dźwięku, - fonotekę muzyczną, - komputer z dostępem do Internetu i z oprogramowaniem muzycznym, - plansze dydaktyczne, - dobrze wyposażoną biblioteczkę w postaci księgozbioru i zasobów multimedialnych.

Szkoła powinna stwarzać uczniom warunki do publicznej prezentacji nabytych umiejętności muzycznych poprzez udział

w konkursach, przeglądach muzycznych, okazjonalnych programach artystycznych.

Lekcje muzyki powinny być uzupełniane innymi formami zajęć, np. udziałem uczniów w : - szkolnych koncertach muzycznych, - koncertach filharmonicznych, - lekcjach muzealnych, - spotkaniach z artystami, - projektach interdyscyplinarnych: klasowych, szkolnych, środowiskowych, - wycieczkach do różnych instytucji kultury.

III. SZCZEGÓŁOWE CELE KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA

• Wyposażenie uczniów poprzez działania praktyczne w niezbędną wiedzę i umiejętności muzyczne.

• Rozwijanie zainteresowań i uzdolnień muzycznych.

• Rozwijanie, kreatywności i twórczych postaw uczniów poprzez improwizację, tworzenie i eksperymentowanie.

• Poznanie dorobku polskiej i europejskiej kultury muzycznej, docenianie jej roli w światowym dziedzictwie kulturowym.

• Zachęcanie uczniów do pełnego i świadomego udziału w kulturze muzycznej.

• Rozwijanie poczucia tożsamości narodowej, miłości do swojej małej ojczyzny.

• Kształtowanie postawy patriotycznej, szacunku dla polskiej tradycji,

• Ukazywanie właściwej postawy wobec polskiej kultury narodowej.

• Kształcenie wrażliwości estetycznej uczniów.

• Wpływ poprzez sztukę na obyczaje i kulturę uczniów.

• Rozwijanie umiejętności pracy w zespole, poczucia odpowiedzialności za jakość i efekty wspólnego działania.

• Kształtowanie postawy tolerancji i szacunku wobec odmienności obcych kultur.

• Włączanie uczniów do organizacji życia muzycznego środowiska i aktywnego w nim współdziałania

III. TREŚCI NAUCZANIA, SPOSOBY OSIĄGANIA CELÓW I PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA

UCZNIA Aktywność muzyczna

Śpiew

Treści nauczania Sposoby osiągania celów Przewidywane osiągnięcia ucznia

kształcenia i wychowania

wykonywanie ćwiczeń głosowych, wykonywanie ćwiczeń emisyjnych, wykonuje prawidłowo ćwiczenia

śpiewanie pieśni patriotycznych i dykcyjnych i oddechowych, emisyjne, dykcyjne i oddechowe, historycznych, tworzenie głosowych sygnałów rozumie potrzeby stosowania zasad

śpiewanie piosenek o tematyce dźwiękowych, zastosowanie ich w higieny głosu i słuchu,

szkolnej, z repertuaru dziecięcego, ilustracjach muzycznych do scen śpiewa z pamięci Mazurka

młodzieżowego, popularnego, sytuacyjnych, tekstów literackich i obrazów, Dąbrowskiego zachowując uroczysty

śpiewanie kanonów dwu-, analiza materiału dźwiękowego pieśni i charakter pieśni oraz właściwą

trzygłosowych, piosenek (określenie nastroju, tempa i postawę w czasie jego wykonania,

śpiewanie pieśni i przyśpiewek dynamiki), zna genezę hymnu państwowego, ludowych, rytmiczna recytacja tekstu piosenek, śpiewa pieśni patriotyczne, określa

śpiewanie piosenek opartych na śpiew z obserwacją linii melodycznej, ich historyczną rolę, rytmach tanecznych, wystukiwanie trudniejszych rytmicznie prawidłowo prowadzi linię

śpiewanie pieśni artystycznych taktów piosenek, melodyczną w kanonie dwu-, wybranych kompozytorów polskich śpiewanie piosenek z taktowaniem, trzygłosowym, (S. Moniuszko, F. Chopin), śpiewanie pieśni i piosenek śpiewa piosenki i przyśpiewki

śpiewanie popularnych tematów a cappella i z akompaniamentem ludowe,

melodycznych z operetek, musicali, nauczyciela lub towarzyszeniem nagrania z odczytuje głosy w partyturze

filmów muzycznych, płyty CD, wokalnej,

śpiewanie solmizacją melodii śpiewanie ze słuchu oraz zapisów wykazuje umiejętność śpiewu w

piosenek i innych jednogłosowych nutowych wzorów melodycznych, z zespole,

utworów wokalnych. zastosowaniem zmian tempa, dynamiki i szanuje odmienność muzyki różnych

artykulacji, narodów.

śpiewanie w wielogłosie,

wykonywanie ćwiczeń rozwijających słuch

wysokościowy i harmoniczny,

zastosowanie programu VanBasco

Karaoke Player do śpiewania popularnych

piosenek w wersji karaoke,

rozmowy na temat tolerancji i szacunku

wobec odmienności muzyki różnych

narodów.

Podstawa programowa kształcenia ogólnego zaleca realizację, w każdym roku nauczania muzyki, minimum 10 utworów

wokalnych (pieśni, piosenki, kanony) wykonywanych z akompaniamentem instrumentalnym i a cappella. Program Muzyka proponuje do realizacji w zespole klasowym szeroki wybór kanonów, pieśni i piosenek o urozmaiconym

charakterze i tematyce (artystyczne, patriotyczne, ludowe, oparte na rytmach tanecznych, dziecięce, młodzieżowe, popularne),

które posiadają wysokie walory artystyczne i wychowawcze. Utwory wokalne jedno- i dwugłosowe przeznaczone są do

wykonywania solo oraz w zespole, a cappella i przy akompaniamencie granym przez nauczyciela lub odtwarzanym z płyt CD.

Przykładowy repertuar piosenek z podręczników Muzyka dla klasy IV, V, VI, VII:

Pieśni patriotyczne i historyczne: Mazurek Dąbrowskiego (sł. J. Wybicki, muz. mel. lud.) Rota (sł. M. Konopnicka, muz. F. Nowowiejski) Mazurek Trzeciego Maja (sł. R. Suchodolski, muz. autor nieznany) Marsz, marsz Polonia (sł. i muz. autor nieznany) Pierwsza Brygada (sł. T. Biernacki, A. T. Hałaciński, muz. autor nieznany) Piechota (sł. i muz. L. Łuskino) Wojenko, wojenko (sł. autor nieznany, muz. melodia. ludowa) Przybyli ułani pod okienko (sł. F. Gwiżdż, muz. melodia ludowa) O mój rozmarynie (sł. W. Denhoff - Czarnocki i autorzy nieznani, muz. melodia ludowa) Serce w plecaku (sł. i muz. M. Zieliński)

Bogurodzica ((Anonim)

Breve regnum (pieśń żaków krakowskich) Kleszczmy rękoma (tłumaczenie J. Kochanowski, muz. M. Gomółka) Żeglarz (sł. i muz. autor nieznany)

Pieśni artystyczne, piosenki o kompozytorach:

Przybywaj piękna wiosno (sł. autor nieznany, muz. W. A. Mozart) Prząśniczka (sł. J. Czeczot, muz. S. Moniuszko) Wiosna (sł. S. Witwicki, muz. F. Chopin) Pióreczko ( sł. , muz. W. Lutosławski) Pan Moniuszko (sł. J. Koczanowska, muz. M. Ziąber) Jan Sebastian Bach (sł. M. Jakubowska, muz. J. Oleszkowicz) Noc nad Utratą (sł. J. Koczanowska, muz. M. Ziąber)

Pieśni ludowe: Gaik (pieśń ludowa) Chmiel (pieśń ludowa z ok. X w.) Uciekła mi przepióreczka (pieśń ludowa z Mazowsza) Ty pójdziesz górą (pieśń ludowa) Czerwone jabłuszko (pieśń lud. z Kujaw) Hej, szalała, szalała (pieśń ludowa) Przyśpiewki regionalne

Kanony:

Kanon noworoczny (sł. M. Drozd, angielska mel. ludowa) Kanon noworoczny ( sł. J. Stankiewicz, muz. T. Gummesson) Kanon Panie Janie (mel. popularna) Kanon Don don (muz. C. Orff) Kanon Noc srebrna (sł. i muz. autor nieznany) Kanon Był Duda (sł. i mel. ludowa)

Kolędy i pastorałki, piosenki świąteczne:

Gore gwiazda (pastorałka beskidzka) Przybyli z nieba (sł. W. Andrzejewski, muz. J. Gumuła) Chrystus się narodził (sł. J. Wróblewski, muz. J. Szczyrba) Przekażmy sobie znak pokoju (sł. K. Jaślar, J. K. Łojan, muz. Z. Górny) Wiglijna pastorałka (sł. J. Koczanowska, muz. M. Ziąber) Śmigus – dyngus (sł. J. Koczanowska, muz. A. Wolski) Wilijna pastorałka (sł. K. Łojan, muz. R. Pomorski)

Piosenki oparte na rytmach tanecznych:

Oberek zakręcony (sł. J. Koczanowska, muz. M. Ziąber) Poloneza tańczmy (sł. J. Koczanowska, muz. P. Sękowski) Lajkoniku, prowadź nas (sł. J. Koczanowska, muz. M. Ziąber) Tańcz z nami, Europo (sł. J. Koczanowska, muz. A. Wolski) Eko cza-cza (sł. J. Koczanowska, muz. M. Ziąber) Ognista samba (sł. J. Koczanowska, muz. M. Ziąber) Rock dla śpiocha (sł. J. Koczanowska, muz. A. Wolski)

Piosenki o tematyce dziecięcej i młodzieżowej oraz związane tematycznie z porami roku:

Czas powrotów (sł. J. Koczanowska, muz. A. Wolski) Wesoły pociąg (sł. i muz. H. Hampel) Bo on gra na saksofonie (sł. J. Koczanowska, muz. M. Ziąber) Pocztówka z Beskidu (sł. i muz. W. Jarosz) Profesor Robert (sł. S. Mierzejewski, muz. J. Lichacz) Barwy jesieni (sł. J. Koczanowska, muz. A. Wolski) Taniec w deszczu (sł. i muz. H. Hampel) Deszczowa piosenka (sł. J. Koczanowska, muz. N.H.Brown) Jesienne wędrowanie (sł. J. Koczanowska, muz. M. Ziąber) Czar ogniska (sł. W. Fiwek, muz. Z. Piasecki) Jesienne marzenia (sł. J. Koczanowska, muz. A. Wolski) Niech tylko ogień gra (sł. P. Frankowicz, muz. R. Pomorski) Choinka (sł. J. Koczanowska, muz. M. Ziąber)

Biała dama, sroga zima (sł. J. Koczanowska, muz. M. Ziąber)

W pracowni mistrza zegarmistrza (sł. J. Koczanowska, muz. M. Ziąber) Maleńka gwiazdka (sł. W. Andrzejewski, muz. A. Wolski) Wokół nas (sł. S. Zieliński, muz. M. Ziąber) Wiosenne przebudzenie (sł. J. Koczanowska, muz. M. Ziąber) Nadzieja – siostra wiatru (sł. W. Stachurski, muz. M. Ziąber) Żyj do przodu (sł. M. Sochacki, muz. J. Piątkowski) Straszny dworek (sł. J. Koczanowska, muz. M. Ziąber) Ahoj, ahoj, płyniemy pod żaglami (sł. J. Koczanowska, muz. A. Wolski)

Kalejdoskop polskiej piosenki estradowej, piosenki filmowe i kabaretowe:

Tyle słońca w całym mieście (sł. J. Kondratowicz, muz. J. Kukulski) Dzień jeden w roku (sł. K. Dzikowski, muz. S. Krajewski) Dni, których nie znamy (sł. M. Grechuta, muz. J. K. Pawluśkiewicz) Chodź, pomaluj mój świat (sł. M. Dutkiewicz, muz. J. Kruk) Bardzo smutna piosenka retro (sł. i muz. A. Sikorowski) Kwiaty we włosach ((sł. K. Klenczon, muz. J. Krynicz) Ach, jak przyjemnie z filmu Zapomniana melodia (sł. L. Starski, muz. H. Wars) Wakacje (piosenka z repertuaru kabaretu OT.TO)

Granie na instrumentach

Treści nauczania Sposoby osiągania celów kształcenia i Przewidywane osiągnięcia ucznia

wychowania

nauka i doskonalenie umiejętności analiza rytmiczno-melodyczna zapisu demonstruje możliwości brzmieniowe i gry na instrumentach utworu, sposób gry na niemelodycznych

perkusyjnych melodycznych i pokaz możliwości brzmieniowo- instrumentów perkusyjnych , dzwonkach, niemelodycznych, flecie technicznych instrumentów, flecie podłużnym, instrumencie strunowym, podłużnym, keyboard, gitara, wykonywanie ćwiczeń doskonalących wydobywa z instrumentów różnych efekty

granie na instrumentach technikę gry na instrumencie (flet brzmieniowe i barwy dźwiękowe, perkusyjnych ostinato rytmiczne, podłużny, dzwonki, instrumencie gra ze słuchu oraz zapisu nutowego proste

proste schematy rytmiczne, strunowym), motywy rytmiczne i melodyczne, utwory

ilustracje dźwiękowe, wykonywanie na instrumencie utworu taneczne, fragmenty utworów

granie wybranych gam o zróżnicowanym stopniu trudności instrumentalnych i wokalnych z różnych

majorowych i minorowych, wykonawczych, epok muzycznych,

granie utworów z różnych epok omówienie składu instrumentalnego odtwarza na instrumencie wybrane rytmy

muzycznych, różnych zespołów muzycznych np. tańców narodowych i towarzyskich,

granie popularnych melodii i kapela ludowa, zespół kameralny, big stosuje w czasie gry właściwe tempo, motywów muzycznych, – band, zespół rockowy, dynamikę i artykulację zgodnie z zapisem

granie melodii opartych na słuchanie nagrań utworów muzycznym,

rytmach tanecznych, instrumentalnych na różne wykonuje poprawnie partię instrumentalną

granie wstępów i zakończeń do instrumenty solowe i zespoły z partytury muzycznej, piosenek, wykonawcze, wykazuje umiejętność współpracy w

granie akompaniamentów organizowanie uczniowskich zespole, dba o jak najlepszy wyraz

rytmicznych i melodycznych do przeglądów i koncertów muzycznych*, artystyczny prezentowanych utworów.

pieśni i piosenek. nagrywanie na różne nośniki dźwięku

utworów w wykonaniu uczniów*.

Podstawa programowa kształcenia ogólnego do przedmiotu muzyka przewiduje grę ze słuchu lub/i przy pomocy nut (w zespole lub

/ i solo) na jednym lub kilku instrumentach melodycznych (do wyboru np. flet podłużny, flażolet / flecik polski, pianino, keyboard, gitara, dzwonki, metalofon, ksylofon i inne) oraz perkusyjnych niemelodycznych. Program Muzyka w dużym stopniu kładzie nacisk na naukę gry na instrumentach oraz wspólne muzykowanie uczniów. W serii podręczników Muzyka oraz zeszytach ćwiczeń zamieszczono samouczki gry na wybranych instrumentach oraz wiele przykładów utworów (fragmentów utworów) do grania na instrumentach perkusyjnych niemelodycznych, dzwonkach, flecie, keyboardzie o zróżnicowanym charakterze i stopniu trudności. Uczniowie grają utwory solo lub w zespole, stosując środki wykonawcze ujęte w zapisie muzycznym oraz dbając o wyraz artystyczny dzieła.

Przykładowy repertuar utworów instrumentalnych zawarty w podręcznikach Muzyka dla klasy IV, V, VI, VII:

Pavana (melodia z XVI w.)

Menuet (J.S. Bach) Jesień z cyklu Cztery pory roku (A. Vivaldi) Zima z cyklu Cztery pory roku (A. Vivaldi) Wiosna z cyklu Cztery pory roku (A. Vivaldi) Andante cantabile z Kwartetu F-dur (J. Haydn) Andante z Symfonii Z uderzeniem w kocioł (J. Haydn) Serenada G-dur Eine kleine Nachtmusic, cz. Allegro (W. A. Mozart) Menuet (W. A. Mozart) Rondo z Eine kleine Nachtmusik (W. A. Mozart) Aria z opery Wesele Figara (W. A. Mozart) Oda do Radości z IX Symfonii d-moll, op.125 (L. van Beethoven) Chór strzelców z opery Wolny strzelec (K. M. Weber) Taniec pastuszków z baletu Dziadek do orzechów (P. Czajkowski) Trepak z baletu Dziadek do orzechów (P. Czajkowski) Jezioro łabędzie (P. Czajkowski) Kołysanka (J. Brahms) Uwertura z opery Carmen (G. Bizet) Poranek ze suity Peer Gynt (E. Grieg) Uwertura do opery Wilhelm Tell (G. Rossini) Nad pięknym, modrym Dunajem (J. Strauss)

Wełtawa z poematu symfonicznego Moja ojczyzna (B. Smetana) Usta milczą, dusza śpiewa – walc z operetki Wesoła wdówka (F. Lehar) Pizzicato-Polka (J. Strauss) Galop z operetki Orfeusz w piekle (J. Offenbach) La donna e mobile z opery Rigoletto (G. Verdi) Menuet G-dur (I. J. Paderewski) Walc łyżwiarzy (E. Waldteufel) Jingle bells (melodia amerykańska) Karnawał wenecki (włoska melodia ludowa) Na Wawel (melodia popularna) Fale Dunaju (J. Ivanovici) Kolędy i pastorałki polskie O Tannenbaum (kolęda niemiecka) Weihnacht, wie bist du schon (kolęda austriacka) Angels we have Heard on high (kolęda francusko - amerykańska) We Wish You a Merry Christmas (kolęda amerykańska) Grozik (melodia ludowa) Furman (melodia ludowa z krakowskiego) Poczkaj, poczkaj (melodia ludowa) Uciekła mi przepióreczka (sł. i mel. ludowa) Szewc (melodia ludowa) Trojak (melodia ludowa) Rock and roll (melodia popularna) Cygańska ballada (muz. E. Pałłasz) Somebody loves me (G. Gershwin) Yesterday (P. McCartney) Sunrise, sunset z musicalu Skrzypek na dachu (J. Bock) Gdybym był bogaty z musicalu Skrzypek na dachu (J. Bock) La Paloma (S. Yradier) W rytmie swinga (H. Berens) Love story (F. Lai) To śpiewa Paryż (H. Giraud)

Taniec i ruch przy muzyce

Treści nauczania Sposoby osiągania celów Przewidywane osiągnięcia ucznia

kształcenia i wychowania

Zabawy i ćwiczenia ruchowe, analiza ruchowej struktury odtwarza ruchem i gestodźwiękami proste rytmy i odtwarzanie ruchem i tańca: krok taneczny, ruch schematy rytmiczne,

gestodźwiękami prostych rytmów i taneczny, figura taneczna, realizuje ruchem formę AB, ABA, kanonu, ronda, schematów rytmicznych, temat taneczny, wariacji,

wyrażanie muzyki za pomocą określanie kierunków i linii wykonuje w parze krok podstawowy i wybrane

ruchu, tańca, figury tańców narodowych: poloneza, kujawiaka,

realizacja ruchowa prostych form wykonywanie ćwiczeń krakowiaka, muzycznych, np. kanonu, koordynujących ruch z koordynuje ruch z muzyką,

wykonywanie tańców ludowych i muzyką, dostrzega wzajemne zależności elementów

regionalnych, wykonywanie ćwiczeń muzycznych i ruchowych, inscenizowanie ruchem obrzędów uwrażliwiających na muzykę i wykonuje w parze krok podstawowy i wybrane

ludowych*, jej elementy (rytm, akcent, figury taneczne tańców narodowych: poloneza,

wykonywanie w parze tempo, dynamika), oraz kujawiak, krakowiaka,

podstawowych kroków i figur rozwijające orientację w wykonuje w zespole wybrany taniec ludowy

tańców narodowych: polonez, przestrzeni, (regionalny), kujawiak, krakowiak oraz tańczenie wyrażanie ruchem muzyki, wykazuje znajomość tańców swojego regionu, w zespole układu odtwarzanie ruchem układów wykonuje w parze krok podstawowy tańców

choreograficznego do w/w tańców, choreograficznych do towarzyskich, np. walc, cha-cha, samba*,

tańczenie w parze podstawowych piosenek i tańców, wykazuje w tańcu orientację czasowo-

kroków i figur wybranych tańców oglądanie pokazów przestrzenną, towarzyskich, np. walc, samba, tanecznych na żywo i inscenizuje ruchem wybrane obrzędy ludowe,

cha-cha, salsa*, nagranych na płycie DVD, dba o wyraz artystyczny tańca. tańczenie układów stwarzanie możliwości

choreograficznych do piosenek. prezentacji tanecznych

uczniów w szkole i

środowisku.

Program Muzyka uwzględnia założenia podstawy programowej w zakresie tańca i ruchu przy muzyce, która przewiduje odtwarzanie

ruchem prostych rytmów i schematów rytmicznych, wykonanie podstawowych kroków i figur oraz układów tanecznych: polskich tańców narodowych (poloneza, kujawiaka i krakowiaka), wybranych tańców: ludowych (szczególnie własnego regionu), różnych narodów, towarzyskich (fakultatywnie), improwizacje za pomocą gestu i ruchu oraz tworzenie ilustracji ruchowych do muzyki. Podręczniki i zeszyty ćwiczeń serii Muzyka dla klasy IV –VII, zawierają opisy podstawowych kroków i figur tanecznych tańców

narodowych, ludowych i towarzyskich oraz wiele zadań muzycznych inspirujących uczniów do działań ruchowych.

Słuchanie muzyki

Treści nauczania Sposoby osiągania celów kształcenia Przewidywane osiągnięcia ucznia

i wychowania

• słuchanie utworów z literatury muzycznej reprezentatywnych dla różnych epok kierunków i stylów wybitnych kompozytorów polskich i obcych,

• słuchanie utworów o różnej fakturze głosowej,

• słuchanie utworów na różny zespół wykonawczy: zespół kameralny, chór, orkiestra, big-band i zespół folkowy,

• słuchanie utworów wokalno –

instrumentalnych, np. pieśni,

fragmentów oper, operetek,

musicali, określanie brzmienia

głosów ludzkich: sopran, alt,

• dyskusja na temat kultury wysokiej

i kultury masowej,

• formułowanie wypowiedzi na temat wysłuchanych kompozycji muzycznych,

• wskazywanie na szacunek i tolerancję wobec odmienności obcych kultur,

• słuchanie utworów wykonywanych „na żywo” w czasie szkolnych koncertów muzycznych i koncertów filharmonicznych,

• słuchanie utworów ze zwróceniem

uwagi na technikę instrumentalną i

wykonawczą, odkrywanie możliwości

brzmieniowych instrumentów,

• rozpoznaje utwory jedno- i wielogłosowe,• podaje tytuły utworów wysłuchanych na

lekcji oraz nazwiska ich kompozytorów,• opisuje słowami cechy i charakter

słuchanych utworów, • rozróżnia w utworach barwę instrumentów

muzycznych, nazywa instrumenty solowe,• rozróżnia w słuchanych utworach rodzaje

aparatu wykonawczego: soliści, orkiestra symfoniczna, różne typy chórów, big-band i zespół folkowy,

• rozróżnia w słuchanych utworach głosy

ludzkie: sopran, alt, tenor, bas w

charakterystycznych brzmieniach (skalach),• zwraca uwagę na kunszt i artyzm

wykonawczy pieśni artystycznych,

tenor, bas, omówienie rysu historycznego i rozpoznaje popularne arie, duety i słuchanie utworów w formie AB, charakterystycznych cech epoki charakterystyczne motywy muzyczne

ABA, ABA1, ronda i wariacji, muzycznej, z której pochodzi wybranych oper, operetek, musicali, określanie ich budowy formalnej, słuchany utwór, wyraża swoją opinię na temat wartości słuchanie utworów na różne omawianie słuchanych utworów pod artystycznej wysłuchanego utworu,

instrumenty, rozpoznawanie ich względem faktury głosowej, zespołu werbalizuje emocje i odczucia, brzmienia, wykonawczego, interpretuje różnymi środkami wyrazu

słuchanie muzyki ludowej i analizowanie budowy formalnej artystycznego treść pozamuzyczną utworów

stylizowanej, utworu, programowych,

słuchanie polskich pieśni przygotowanie przez uczniów listy układa teksty, program literacki do

artystycznych i patriotycznych, ulubionych utworów z muzyki wysłuchanej muzyki*,

słuchanie utworów muzycznych poważnej i rozrywkowej, słucha muzyki ludowej różnych regionów w

opartych na rytmach polskich prezentacja urządzeń służących do wykonaniu kapel ludowych, wokalnych

tańców narodowych i tańców odtwarzania muzyki, np. gramofon, zespołów folklorystycznych, zespołów

towarzyskich innych narodów, magnetofon, odtwarzacz CD, folkowych,

słuchanie utworów o charakterze odtwarzacz MP3, dostrzega w utworach wartość artystyczną i ilustracyjno-programowym, odtwarzanie muzyki z różnych kulturową,

słuchanie muzyki filmowej i urządzeń technicznych, rozpoznaje w utworach rytmy różnych

adaptowanej do filmu, organizacja szkolnego klubu tańców,

słuchanie utworów z gatunku melomana*, wymienia nazwiska polskich i zagranicznych

muzyki jazzowej i rozrywkowej. przeprowadzenie quizów, konkursów wykonawców muzyki rozrywkowej. muzycznych utrwalających

znajomość tytułów dzieł i nazwisk

kompozytorów*.

Program Muzyka realizuje w pełni treści programowe z zakresu słuchania i percepcji muzyki. Mając na uwadze, że forma tej

aktywności dostarcza uczniom wiele doświadczeń muzycznych, utwory do słuchania zostały starannie dobrane, posiadają

bogate walory treściowe i wykonawcze, a wiele z nich zaliczanych jest do kanonu literatury muzycznej. Repertuar utworów do

słuchania ukazuje różne obszary i funkcje muzyki, przekazuje informacje o polskiej i europejskiej kulturze muzycznej, pobudza

wyobraźnię ucznia i wywołuje u niego przeżycia estetyczne.

Przykładowy repertuar do słuchania zamieszony na płytach CD Muzyka – Wybrane utwory z literatury muzycznej:

Anonim - Bogurodzica

Wincenty z Kielczy - Gaude Mater Polonia M. Gomółka – psalm Kleszczmy rękoma Anonim – Taniec Rex z tabulatury Jana z Lublina S. Marcandante – Koncert fletowy e-moll, cz.III Rondo russo J. S. Bach – Toccata i fuga d-moll J.S. Bach – Suita angielska A-dur J. S. Bach - Koncert brandenburski B-dur nr 6, cz. III Allegro J. S. Bach Aria na strunie G ze Suity D-dur nr 3 G. F. Handel – Koncert organowy nr 1, op. 4, cz. Allegro G. F. Handel – Mesjasz, cz. II Alleluja A. Vivaldi - Koncert nr 3 F-dur Jesień, cz. I Allegro A. Vivaldi - Koncert nr 1 E-dur z cyklu Cztery pory roku, op.8, cz. I Allegro A. Vivaldi – Koncert na obój d-moll, cz. Allegro L.C. Daquin – Kukułka L. Mozart – Sanna W. A. Mozart – Marsz turecki z Sonaty A-dur, KV 331 W. A. Mozart – Koncert na klarnet z orkiestrą A-dur, cz. Adagio W. A. Mozart - Uwertura do opery Wesele Figara W. A. Mozart – Koncert na róg i orkiestrę Es-dur, cz. III Allegro W. A. Mozart – Aria Non piu andrai farfallonne amoroso z opery Wesele Figara W. A. Mozart – Serenada G-dur nr 13 Eine kleine Nachtmusik, cz. Allegro W. A. Mozart – Symfonia g-moll KV 550, cz. Allegro moderato J. Haydn – Allegretto z II części Symfonii nr 100 G -dur Wojskowa J. Haydn – Koncert na trąbkę Es-dur, cz. III Allegro J. Haydn - Symfonia nr 45 fis-moll Pożegnalna, cz. Presto-Adagio J. Haydn – Symfonia 94 G-dur Z uderzeniem w kocioł, cz. Andante L. van Beethoven – V Symfonia c-moll, op. 67 Przeznaczenia, cz. Allegro con brio L. van Beethoven – Sonata fortepianowa C-dur, op. 53 Waldsteinowska L. van Beethoven – Dla Elizy

L. van Beethoven - Rondo a capriccio G-dur (Złość z powodu zgubionego grosza),

op.129 L. van Beethoven – Sonata Księżycowa cis-moll, op.27 nr 2, cz. III Presto agitato L. van Beethoven – Sonata Patetyczna c-moll, op.13, cz. Adagio cantabile M.K. Ogiński - Polonez a-moll Pożegnanie Ojczyzny F. Chopin - Polonez cis-moll nr 1, op. 26 F. Chopin - Walc minutowy F. Chopin – Preludium Des-dur Deszczowe, op. 28 nr 15 F. Chopin – Mazurek D-dur nr 2, op. 33 F. Chopin – Polonez A-dur nr 17, op. 26 F. Chopin - Mazurek a-moll, op. 68 nr 2 F. Chopin – Nokturn Es-dur nr 2, op.9 F. Chopin – II Koncert fortepianowy f-moll, op.21, Allegro vivace M. Musorgski – Hopak z opery Jarmark Soroczyński M. Musorgski – Promenada z cyklu Obrazki z wystawy M. Musorgski – Wielka Brama w Kijowie z cyklu Obrazki z wystawy M. Musorgski – Gnom z cyklu Obrazki z wystawy E. Grieg – W grocie Króla Gór z I suity Peer Gynt E. Grieg – Taniec Anitry ze suity Peer Gynt E. Grieg – Poranek ze suity Peer Gynt C.M. Weber - Zaproszenie do tańca S. Moniuszko - Mazur z I aktu opery Halka S. Moniuszko – Aria z kurantem z opery Straszny dwór S. Moniuszko – Aria Skołuby z III aktu opery Straszny dwór S. Moniuszko – Prząśniczka S. Moniuszko – Krakowiaczek S. Moniuszko – Aria Halki Gdybym rannym słonkiem z II aktu opery Halka P. Czajkowski – Kaprys włoski, op. 45 P. Czajkowski – I Koncert fortepianowy b-moll, cz. Allegro con fuocco P. Czajkowski - Walc z baletu Śpiąca królewna P. Czajkowski - Marsz z baletu Dziadek do orzechów P. Czajkowski - Taniec Wieszczki Cukrowej z baletu Dziadek do

orzechów P. Czajkowski - Walc kwiatów z baletu Dziadek do orzechów

P. Czajkowski - Taniec łabędzi z baletu Jezioro łabędzie

R. Schumann - Król olch R. Schumann – Marzenie z cyklu Sceny dziecięce R. Schumann - Symfonia nr 1 B-dur, op.38 Wiosenna, cz. IV Allegro animato F. Schubert – Pozdrowienie z cyklu Piękna młynarka G. Verdi – O terra addio! z opery Aida G. Verdi – Marsz triumfalny z opery Aida G. Puccini – Vissi d’arte z II aktu opery Tosca G. Rossini – Duet kotów G. Rossini - Duet na wiolonczelę i kontrabas D-dur G. Donizetti – fragment z opery Don Pasquale F. Lehar – Usta milczą, dusza śpiewa z operetki Wesoła wdówka) I. Kalman – W rytm walczyka serce śpiewa z operetki Księżniczka czardasza G. Bizet – Habanera z opery Carmen C. Saint-Saëns – Słoń z cyklu Karnawał zwierząt C. Saint-Saëns – Łabędź z cyklu Karnawał zwierząt N. Rimski-Korsakow - Lot trzmiela z opery Bajka o carze Sałtanie A. Chaczaturian – Walc z baletu Maskarada J. Strauss – Odgłosy wiosny J. Strauss - Polka tritsch-tratsch, op. 214 J. Strauss – Pizzicato-Polka J. Brahms – Taniec węgierski nr 5 E. Waldteufel – Walc łyżwiarzy H. Wieniawski – Kujawiak K. Szymanowski – Źródło Aretuzy A. L. Weber – Memory z musicalu Koty C. Debussy – Taniec pajaca z cyklu Dziecięcy kącik C. Debussy – Światło księżyca M. Ravel - Bolero G. Bacewicz – Oberek S. Prokofiew – Piotruś i Wilk W. Lutosławski – Mała suita

W. Kilar – Krzesany

W. Kilar – Polonez z filmu Pan Tadeusz K. Penderecki – Tren ofiarom Hiroszimy na 52 instrumenty smyczkowe

Twórczość muzyczna i ruchowa

Treści nauczania Sposoby osiągania celów kształcenia Przewidywane osiągnięcia ucznia

i wychowania

Improwizacje wokalne improwizowanie głosem melodii do tekstów tworzy na instrumentach różne sygnały

wierszy, dźwiękowe, efekty dźwiękonaśladowcze,

Improwizacje instrumentalne tworzenie głosem i na instrumentach, pod tworzy proste struktury (schematy)

kierunkiem nauczyciela bądź samodzielnie rytmiczne, ostinato, rytmy uzupełniające i różnorodnych wypowiedzi muzycznych kontrastowe, Improwizacje ruchowe do według ustalonych zasad, np. tworzy ilustracje dźwiękowe do scen

muzyki muzycznych pytań i odpowiedzi, sytuacyjnych, tekstów literackich, obrazów, wstępu i zakończenia do wybranej układa własną melodię do fragmentu

Improwizacje i eksperymenty piosenki, wiersza,

z użyciem muzycznych tworzenie prostego dwugłosu (burdon, tworzy prosty dwugłos, głosowe ilustracje

programów komputerowych* ostinato, głos towarzyszący górny lub dźwiękowe, dolny), tworzy improwizacje rytmiczno –

układanie na instrumentach ilustracji melodyczne według wskazanych zasad, muzycznych do tekstów literackich, tworzy na instrumentach swobodne

obrazów, scen sytuacyjnych, akompaniamenty do piosenek, tworzenie głosem i na instrumentach układa kompozycje rytmiczne w formie AB, różnorodnych efektów brzmieniowych, ABA, ABA1, ronda i wariacji, układanie na instrumentach wyraża ruchem swoje emocje, akompaniamentów do piosenek, improwizuje ruch do wybranych utworów

swobodne improwizacje ruchowe do muzycznych, np. Słoń (C. Saint-Saëns), wybranej muzyki, Marsz z baletu Dziadek do orzechów (P. tworzenie ruchu scenicznego do piosenek, Czajkowski), Taniec łabędzi z baletu

• przedstawianie scenek tematycznych z

zastosowaniem elementów dramy,

• tworzenie struktur przestrzenno-ruchowych: miniatury i kompozycje taneczne*,

• edytowanie i przetwarzanie materiału dźwiękowego,

• tworzenie prezentacji multimedialnych w programie PowerPoint z wybranych zagadnień muzycznych,

• tworzenie rytmów i melodii przy pomocy prostych komputerowych programów narzędziowych*,

• zapoznanie z programem komputerowym do pisania nut*.

Dziadek do orzechów (P.

Czajkowski), Szewc (mel. ludowa),

Dziadek do orzechów (P.

Czajkowski), Szewc (mel. ludowa), • przedstawia ruchem tematyczne scenki

dramowe, np. Wakacje, Klasowa orkiestra,Wizyta w ZOO, Czas,

• tworzy układy ruchowe do śpiewanych piosenek,

• poznaje muzyczne programy multimedialne,

• poznaje nowe techniki nagrywania i odbioru muzyki (płyta kompaktowa, MP3, programy komputerowe*,

• analizuje komputerowy obraz dźwięku*.

Program Muzyka uwzględnia działania twórcze uczniów w zakresie muzyki i ruchu. Realizując złożenia podstawy programowe

uczeń tworzy z pomocą nauczyciela i samodzielnie struktury melodyczne, sygnały dźwiękowe, prosty dwugłos, głosowe ilustracje dźwiękowe, improwizacje wokalne, improwizacje instrumentalne i ruchowe operując rytmem, dźwiękiem, słowem, ruchem i tańcem. Należy pamiętać, że główną rolę w improwizacji ma odgrywać sam proces tworzenia, dający uczniowi radość, zadowolenie i wiarę we własne możliwości.

Przykładowy repertuar muzyczny i literacki wykorzystywany w działaniach twórczych uczniów:

Marsz z baletu Dziadek do orzechów (P. Czajkowski)

Szewc (melodia ludowa) Słoń z cyklu Karnawał zwierząt (C. Saint-Saëns) Jesienny spacer (T. Wójcik) Kolorowa jesień (sł. J. Koczanowska, muz M. Ziąber) Taniec w deszczu (sł. i muz. H. Hampel)

Burza majowa (J. Ratajczak)

Ile głosów w lesie? (W. Badalska) Ptak (J. Tuwim) Dwanaście koni dzwonkami dzwoni (B. Loebl) Kulig (E. Skarżyńska) Preludium deszczowe (W. Chotomska) Letnia ulewa (I. Suchorzewska) O czym szumi muszla? (J. Korczakowska) Deszczowa piosenka (sł. J. Koczanowska, muz. N. H. Brown) Bez (H. Szayerowa) Taniec czterech łabędzi z baletu Jezioro łabędzie (P. Czajkowski) Morze, cz. 2 Gra fal (C. Debussy)

Wiadomości o muzyce

Zasady muzyki i wiadomości o instrumentach

Treści nauczania Sposoby osiągania celów kształcenia i Przewidywane osiągnięcia ucznia

wychowania

Znaki notacji określanie znaków notacji muzycznej odczytuje i stosuje w praktyce: muzycznej w zapisie utworów, - znaki graficzne wartości rytmicznych nut i pauz

zapisywanie prostych ugrupowań (ćwierćnuta, ósemka, półnuta, cała nuta, szesnastka), Elementy muzyki rytmicznych z zastosowaniem zasad - zjawiska rytmiczno-metryczne (synkopa, przedtakt),

budowy taktu (oznaczenie taktowe, - nieregularny podział wartości rytmicznych (triola)

Faktura homofoniczna wartości rytmiczne nut i pauz, kreska - wartości przedłużane kropką i łukiem, i polifoniczna taktowa), - klucz wiolinowy (basowy), grupowanie wartości rytmicznych w - podstawowe oznaczenia metryczne,

Budowa okresowa taktach, - znaki chromatyczne przygodne i przykluczowe,

utworu zapisywanie na pięciolinii dźwięków - oznaczenia agogiczne, dynamiczne, artykulacyjne i ich

gam, trójdźwięków, wzorów skróty pisowni,

Formy muzyczne: melodycznych, krótkich melodii, odczytuje nazwy solmizacyjne i literowe dźwięków

budowa okresowa, odtwarzanie zapisu muzycznego gamy C -dur oraz ich położenie na pięciolinii, AB,ABA,ABA1, kanon, utworów głosem i na instrumentach, zapisuje na pięciolinii gamę, trójdźwięk, triadę

rondo, wariacje, pieśń, śpiewanie piosenek w różnych harmoniczną, kilkutaktową melodię,

opera, balet, operetka, rodzajach metrum z jednoczesnym wyjaśnia pojęcia muzyczne: metrum, oznaczenie

musical, koncert, taktowaniem, taktowe, kreska taktowa, takt, przedtakt, synkopa, triola, symfonia odtwarzanie głosem i na gra i śpiewa zgodnie z umieszczonymi w utworze

instrumentach prostych rytmów i oznaczeniami muzycznymi,

Instrumenty melodii, odtwarza schemat taktowania na „dwa”, na „trzy” i na

perkusyjne o określanie tempa i dynamiki w „cztery”,

28

określonej i

nieokreślonej

wysokości dźwięku

• Instrumenty strunowe:

smyczkowe, szarpane,

uderzane

• Instrumenty

dęte drewniane i

dęte blaszane• Orkiestra symfoniczna

i zespoły kameralne

utworach muzycznych, utworach muzycznych,

• wykonywanie ćwiczeń na zmiany tempa, dynamiki i artykulacji,

• analizowanie budowy okresowej utworów,

• śpiewanie piosenek, pieśni, kanonów, • granie utworów o formie AB, ABA,

ABA1, ronda, wariacji,• słuchanie utworów o formie AB, ABA,

ABA1, kanonów, ronda, wariacji,• przedstawianie budowy formalnej

utworów za pomocą znaków graficznych,

• słuchanie fragmentów dzieł operowych (uwertura, aria, duet), fragmentów symfonii, koncertów, musicali, baletów,

• improwizacje muzyczne i ruchowe oparte na różnych formach utworów,

• udział w koncertach filharmonicznych.

• wymienia elementy muzyki: rytm, melodia, harmonia,

agogika, dynamika, artykulacja i rozumie ich znaczenie,

• zna podstawowe określenia tempa, dynamiki i artykulacji stosowane w muzyce,

• wykorzystuje elementy muzyki w śpiewie oraz grze na instrumentach: różne rodzaje melodii, rytmów, agogiki, dynamiki oraz sposoby artykulacji muzycznej (staccato, legato, non legato),

• rozróżnia fakturę homofoniczną i polifoniczną, • omawia zasady budowy utworów muzycznych, • rozróżnia formy muzyczne: okres muzyczny, AB, ABA,

ABA1, rondo, wariacje, symfonia, koncert, balet, operetka, musical,

• klasyfikuje instrumenty perkusyjne na melodyczne i niemelodyczne,

• dokonuje podziału instrumentów strunowych na smyczkowe, szarpane i uderzane oraz wymienia przykłady instrumentów z tych grup,

• wymienia instrumenty dęte blaszane i dęte drewniane, • wyjaśnia sposób wydobywania dźwięków z

instrumentów perkusyjnych, strunowych i dętych.

29

Wybrane zagadnienia z zakresu historii muzyki, folkloru ludowego, tańców narodowych i towarzyskich

Tematyka i zakres treści Sposoby osiągania celów kształcenia i Przewidywane osiągnięcia ucznia

wychowania

Z dawnych dziejów muzyki poznawanie dziejów historii muzyki wymienia ośrodki rozwoju kultury w

ośrodki kultury w średniowieczu i wybranych stylów muzycznych różnych epokach muzycznych,

najstarsze zabytki muzyki polskiej poprzez prezentację dzieł określa główne nurty muzyczne w

Renesansowe tańce i melodie wybitnych kompozytorów, wybranych epokach,

główne nurty muzyki epoki renesansu słuchanie i omawianie utworów wymienia najstarsze zabytki muzyki „złoty wiek” muzyki polskiej reprezentatywnych kompozytorów polskiej: Bogurodzica, Gaude Mater

Barokowe muzyczne brzmienia polskich i obcych, Polonia, Breve regnum, docenia ich

główne nurty muzyki baroku poznawanie treści literackiej znaczenie w rozwoju polskiej kultury,

twórczość J. S. Bacha wybranych dzieł scenicznych, zna ważne fakty biograficzne i wybitne

Klasycyzm – epoka doskonałości i prowadzenie dyskusji na wybrany osiągnięcia kompozytorów: J.S. Bacha, rozumu temat muzyczny, W.A. Mozarta, L. van Beethovena, F.

główne nurty muzyki klasycyzmu przegląd festiwali muzycznych, Chopina, S. Moniuszki, W.

twórczość klasyków wiedeńskich: W. A. nauka wybranych pieśni Lutosławskiego,

Mozarta, L. van Beethovena. artystycznych, porządkuje chronologicznie nazwiska

Romantyzm – epoka wielkich organizowanie konkursów i quizów kompozytorów, indywidualności muzycznych, przyporządkowuje tytuły utworów

opera i dramat muzyczny poznanie miejsc związanych z wysłuchanych omówionych na lekcji do

szkoły narodowe muzyką oraz życiem i twórczością nazwisk kompozytorów,

poemat symfoniczny kompozytorów polskich (np. przedstawia treść literacką wybranych

Wybitni kompozytorzy polskiego Żelazowa Wola, Muzeum K. dzieł scenicznych, romantyzmu Szymanowskiego w Zakopanem, odróżnia w słuchanych utworach różne

twórczość kompozytorów: F. Chopin, Muzeum F. Chopina w Warszawie, style muzyki rozrywkowej, np.: pop, rock,

S. Moniuszko, H. Wieniawski Muzeum Hymnu Narodowego w reggae, heavy metal, rap, rock and roll, Nowatorskie trendy w muzyce polskiej Będominie, Muzeum Instrumentów wymienia nazwiska popularnych

twórczość K. Szymanowskiego, W. Muzycznych w Poznaniu), wykonawców muzyki rozrywkowej,

wyszukiwanie w różnych źródłach charakteryzuje współczesną polską

30

Lutosławskiego, H. M. Góreckiego,

K. Pendereckiego, W. Kilara Muzyka rozrywkowa • główne style muzyki rozrywkowej • popularni wykonawcy

muzyki rozrywkowej• polska scena muzyczna Piosenka poetycka• charakterystyka stylu muzycznego• twórczość artystyczna wybitnych

pieśniarzy, np.: B. Okudżawa, B. Dylan, L. Cohen

Polska muzyka ludowa • twórczość etnograficzna

Oskara Kolberga • tradycje i zwyczaje ludowe

różnych regionów kraju• tańce i muzyka ludowa Polskie tańce narodowe • rodowód i charakter poloneza,

krakowiaka, mazura, kujawiaka i oberka

• podstawowe kroki i figury taneczne wybranych tańców narodowych: poloneza krakowiaka, oberka

Tańce na różnych kontynentach • rodowód i charakter tańców

towarzyskich (samba, cha-cha, walc, rock and roll )

• podstawowe kroki i figury taneczne

wybranych tańców towarzyskich

(np.: encyklopedie, książki biograficzne o życiu i twórczości kompozytorów, informatory, albumy, Internet) informacji na temat ważnych wydarzeń z życia i twórczości wybitnych kompozytorów, gatunków i form muzycznych, aktualnego repertuaru filharmonii i teatrów muzycznych, (np.: encyklopedie, książki biograficzne o życiu i twórczości kompozytorów, informatory, albumy, Internet) informacji na temat ważnych wydarzeń z życia i twórczości wybitnych kompozytorów, gatunków i form muzycznych, aktualnego repertuaru filharmonii i teatrów muzycznych,

• oglądanie filmów biograficznych o życiu i twórczości wybitnych kompozytorów oraz prezentujących dzieje historii muzyki,

• omówienie roli folkloru, jako źródła inspiracji w muzyce artystycznej,

• oglądanie fragmentów koncertów

wykonawców muzyki rozrywkowej,• organizacja szkolnych

(klasowych) pokazów tanecznych,• tworzenie kącika regionalnego,

Szkolnej Izby Regionalnej,• przygotowanie prezentacji

multimedialnych z wybranych

zagadnień muzycznych.

scenę muzyczną, scenę muzyczną,

• wymienia główne gatunki muzyki,

rozrywkowej i charakteryzuje jej najważniejsze cechy,

• wykazuje wiedzę na temat praw autorskich i wydawniczych,

• wyjaśnia pojęcie etnografia muzyczna, • omawia twórczość etnograficzną Oskara

Kolberga,• wymienia polskie tańce narodowe i

charakteryzuje ich najważniejsze cechy,• określa rodowód i charakter poloneza,

krakowiaka, mazura, kujawiaka i oberka,• opisuje tradycje kulturowe

własnego regionu i kraju,• omawia charakter tańców

towarzyskich poznanych na lekcji,• potrafi wyszukiwać wiadomości o muzyce

z różnych źródeł informacji, (w tym z multimedialnych środków przekazu), do pogłębiania i utrwalania własnej wiedzy,

• podaje przykłady zastosowania muzyki w mediach,

• tworzy prezentacje multimedialne z

zakresu wybranych dziedzin muzyki.

TEMATYKA ZAJĘĆ MUZYCZNYCH W KLASIE IV

Przywitajmy się piosenką

Czas powrotów Muzyczne kartki z podróży – audycja muzyczna Wartości rytmiczne nut i pauz O instrumentach perkusyjnych

Tańczący tamburyn Muzycznie o jesieni

Barwy jesieni Muzyka opowiada – audycja muzyczna

Świat muzyką malowany Czy muzyce potrzebny jest rytm? Polonez – taniec polski Poloneza czas zacząć

Poloneza tańczmy Polskie pieśni historyczne – audycja

muzyczna Mazurek Dąbrowskiego Przybyli ułani pod okienko

Kilka dźwięków, a tyle melodii Wprawki na flet i dzwonki Zimowe opowieści – audycja muzyczna

Spotkanie przy choince, przy cichej kolędzie Choinka

Śpiewamy i gramy w kanonie Muzyczny zwierzyniec – audycja muzyczna

Kiedy wiatr na soplach gra

Biała dama, sroga zima Zimowa sanna – audycja muzyczna Oberek, kujawiak, mazur

Oberek zakręcony Twórcy i wykonawcy muzyki Dzień dobry, panie Chopinie – audycja muzyczna Chopin – muzyczne inspiracje

Noc nad Utratą Wiosenne melodie

To nasza wiosna Wiosenne obrzędy i zwyczaje ludowe

Śmigus-dyngus Muzyczne baśnie – audycja muzyczna

Witajcie w naszej bajce Wolno – szybko, głośno – cicho Zegarowa muzyka

W pracowni mistrza zegarmistrza Na krakowską nutę

Lajkoniku, prowadź nas Tańczymy krakowiaka Dla młodych melomanów – audycja muzyczna Hej, lato, lato

Smak wakacji

32

TEMATYKA ZAJĘĆ MUZYCZNYCH W KLASIE V

Jeszcze trochę letnich wspomnień

Zbyt krótkie wakacje Muzyka na dobry początek – audycja muzyczna Melodie z krzyżykiem i bemolem – znaki chromatyczne w muzyce Jesienne wędrowanie

Wędruj jesienią, gdy słońce złote Szkolne przyjaźnie

Bartek i Julka Muzyczne niespodzianki –audycja muzyczna Instrumenty strunowe szarpane

Czar ogniska Listopadowe tradycje

Pierwsza kadrowa Wojenko, wojenko O mój rozmarynie

Deszczowa muzyka Taniec w deszczu

Melodie na dobranoc – audycja muzyczna Maleńka gwiazdka

Instrumenty smyczkowe Świąteczne melodie

Wigilijna pastorałka Muzyczne rondo Zimowa muzyka

Zima

Smyczkowe ploteczki – kwartet smyczkowy

Wielkie bale w karnawale – audycja muzyczna Ognista samba

Uderz w strunę, a rozlegnie się muzyka Harmoniczne brzmienia – triada harmoniczna Raz durowo, raz molowo

Wiosenne przebudzenie Pod batutą dyrygenta – orkiestra symfoniczna

Wieczór w filharmonii Wiosna w muzyce – audycja muzyczna Pokochać operę Zaproszenie do tańca

Eko cza-cza Tańczymy cza-czę Piękno muzyki Stanisława Moniuszki

Prząśniczka Nie taki straszny ten dwór – audycja muzyczna

Pan Moniuszko

Na swojską nutę – o polskim folklorze muzycznym Ty pójdziesz górą

Taneczne rytmy małej Ojczyzny Witold Lutosławski – arystokrata XX wieku

Pióreczko Wakacje tuż, tuż

Wakacje

33

TEMATYKA ZAJĘĆ MUZYCZNYCH W KLASIE VI

Na pożegnanie lata

To lato O rytmie raz jeszcze – takty proste i złożone

Rytm i melodia Z dawnych dziejów muzyki – muzyka średniowiecza

Breve regnum Muzyka z dedykacją – audycja muzyczna

Profesor Robert Muzyczno-poetyckie impresje na temat jesieni

Jesienne marzenia Renesansowe granie i śpiewanie „Złoty wiek” muzyki polskiej Instrumenty dęte drewniane

Bo on gra na saksofonie Historia wpisana w żołnierską pieśń

Mazurek Dąbrowskiego Piechota Pierwsza Brygada

Barokowe muzyczne brzmienia Mistrz Jan Sebastian Bach – audycja muzyczna

Jan Sebastian Bach Hej, kolęda, kolęda!

Przekażmy sobie znak pokoju Kanon noworoczny

Koncert na jeden i wiele instrumentów Klasycyzm – epoka rozumu i doskonałości

Tanecznym krokiem po Europie

Zatańcz z nami, Europo Tańczymy walca Budowa okresowa utworów Czar muzyki Mozarta – audycja muzyczna Muzyka dla dam

Honorata Instrumenty dęte blaszane Wariacje muzyczne Potęga muzyki Ludwika van Beethovena – audycja muzyczna

Oda do Radości Melodie z wiosenną nutą

Deszczowa piosenka Muzyka wytańczona na pointach – audycja muzyczna Nieco więcej o fakturze w muzyce Morskie opowieści - audycja muzyczna

Ahoj, ahoj płyniemy pod żaglami Muzyka w kadrze Świat fantazji magii w muzyce – audycja muzyczna W rytmie rocka

Rock dla śpiocha Piosenki na pożegnanie

Odpowie ci wiatr Żyj do przodu

34

TEMATYKA ZAJĘĆ MUZYCZNYCH W KLASIE VII

Wielka rodzina instrumentów

Tyle słońca w całym mieście Romantyzm – epoka wielkich indywidualności Głos – instrument niezwykły

Niech tylko ogień gra Opera i dramat muzyczny Operowe arcydzieła – audycja muzyczna

Bardzo smutna piosenka retro

Zaczarowany świat operetki Pocztówka z Beskidu

Muzyczne batalie – audycja muzyczna Marsz, marsz Polonia

Muzyka szkół narodowych Obrazki z wystawy – audycja muzyczna Poemat symfoniczny – muzyczne uniesienia Polska muzyka ludowa Muzyka w stylu folk

Hej, szalała, szalała Piosenki w świątecznym nastroju

Przybyli z nieba Wilijna pastorałka Chrystus się narodził

Kolędy z różnych stron świata Niezwykli

tancerze – audycja muzyczna

Wokół nas Zaproszenie do tańca

Nie zakocham się w tobie

Wybitni kompozytorzy polskiego romantyzmu

Muzyka przełomu XIX i XX wieku Chodź pomaluj mój świat

W marszowym rytmie – audycja muzyczna Jazzowe improwizacje Polska muzyka współczesna – audycja

muzyczna Otwórz oczy Światowe musicale Piosenka poetycka

Nuta z Ponidzia Dni, których nie znamy

O muzyce dla mas Galeria megagwiazd O tym, jak się zapisuje i odtwarza dźwięk

Kwiaty we włosach Śpiewające kabarety

Wakacje

35

IV. KRYTERIA OCENY OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIÓW Z PRZEDMIOTU MUZYKA

Przy określaniu poziomu nabytych umiejętności i stopnia opanowania wiadomości przewidzianych w programie

nauczania uwzględnia się:

- poziom uzdolnień i indywidualne możliwości ucznia, - jego wysiłek wkładany w wywiązywanie się z powierzonych zadań, - stosunek do zajęć, - aktywność i zaangażowanie w czasie zajęć, - uzyskany poziom umiejętności w zakresie różnych form aktywności muzycznej i wiadomości z zasad muzyki oraz

historii muzyki, - rozwijanie własnych umiejętności i zainteresowań muzycznych, - podejmowanie dodatkowych zadań, - włączanie się w życie artystyczne szkoły i środowiska, - postawę wobec wytworów sztuki i dóbr kultury.

Uczeń powinien mieć możliwość wykazania się swoimi umiejętnościami w różnych formach aktywności muzycznej.

Rodzaj aktywności muzycznej powinien być elastycznie dostosowany do indywidualnych predyspozycji każdego ucznia. Ocena powinna wzbudzać w uczniach pozytywne nastawienie do zajęć, aktywizować ich do czynnego uczestnictwa, motywować ich do rozwijania własnych umiejętności i zainteresowań muzycznych. Podlegające ocenie osiągnięcia edukacyjne uczniów powinny być wskazówką dla nauczyciela do weryfikacji przez niego form

i metod pracy.

36

V. METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ I POSTĘPÓW UCZNIÓW

Elementy oceniane:

1. Umiejętności praktyczne:

• śpiew – sprawdzenie stopnia opanowania utworów wokalnych: - śpiewanie piosenek, pieśni, przyśpiewek ludowych lub ich fragmentów w zespole klasowym, w małej grupie lub solo, • gra na instrumentach - sprawdzenie stopnia opanowania utworu instrumentalnego: - zagranie utworu lub jego fragmentu na dzwonkach lub flecie podłużnym, - zagranie akompaniamentu rytmicznego na instrumencie perkusyjnym, - zagranie w zespole odpowiedniej partii instrumentalnej utworu, • taniec – sprawdzenie stopnia opanowania kroków i figur tanecznych wybranych tańców narodowych, ludowych, towarzyskich*: - tańczenie solo, - tańczenie z partnerem, - tańczenie w zespole układu choreograficznego wybranego tańca, • umiejętność aktywnego słuchania muzyki, • umiejętność formułowania problemów, wyciągania wniosków i poszukiwania własnych rozwiązań, • umiejętność współpracy w grupie.

2. Wiedza z zakresu kultury muzycznej: - pisemne testy i krótkie sprawdziany wiadomości uczniów (obejmują zazwyczaj jeden zakres tematyczny). Nauczyciel sprawdza i ocenia wyniki testów i sprawdzianów zgodnie z przyjętymi kryteriami oceny poszczególnych zadań oraz zasadami oceniania prac pisemnych przyjętych w PSO, - muzyczne ćwiczenia, quizy, zagadki, - wypowiedzi: na temat słuchanych utworów, twórczości kompozytorów, głównych osiągnięć epoki muzycznej, wybrany temat związany z muzyką, - przygotowanie materiałów do lekcji na określony temat.

3. Aktywność na zajęciach - oceniane jest czynne uczestnictwo ucznia podczas zajęć w rozwiązywaniu problemu,

zbiorowej dyskusji, itp. 4. Praca z zeszytem ćwiczeń.

37

Ocenie podlega:

• systematyczność, poprawność oraz estetyka wykonywanych ćwiczeń, prac domowych, • podejmowanie zadań dodatkowych, np. Ćwiczenie dla mistrza.

5. Odpowiedź ustna – oceniane są krótsze lub dłuższe ustne wypowiedzi ucznia na pytanie skierowane do niego przez

nauczyciela. Oceniając na stopień odpowiedź ustną nauczyciel bierze pod uwagę:

- zawartość rzeczową, wyrażanie sądów, uzasadnianie, umiejętność formułowania myśli. 6. Praca domowa - oceniana jest praca pisemna, ustna lub zadanie praktyczne zlecone przez nauczyciela do

samodzielnego wykonania w domu.

7. Stosunek ucznia do przedmiotu. 8. Praca pozalekcyjna, np.: udział w konkursach, występach artystycznych, kołach zainteresowań, pracy na rzecz szkoły

i środowiska, itp.

VI. KRYTERIA OCENY OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIÓW W SKALI OCEN SZKOLNYCH

Ocenę celujący otrzymuje uczeń, który spełnia wszystkie wymagania na ocenę bardzo dobrą, a także:

- szczególnie interesuje się muzyką, posiada rozszerzone wiadomości z zakresu wiedzy o muzyce oraz umiejętności

twórcze z zakresu tworzenia i ekspresji muzycznej,

- ma wzorowo zorganizowany warsztat pracy, - jest wyróżniająco aktywny na lekcjach,

- samodzielnie i twórczo rozwija indywidualne uzdolnienia artystyczne i zainteresowania muzyczne na

zajęciach pozalekcyjnych, np. w zespole wokalnym, zespole instrumentalnym, zespole tanecznym, - sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami w praktycznych i teoretycznych zadaniach muzycznych, - proponuje rozwiązania oryginalne i wykraczające poza materiał programowy, - prezentuje swoje umiejętności muzyczne w szkolnych i środowiskowych uroczystościach, akademiach,

imprezach artystycznych,

- reprezentuje szkołę w konkursach muzycznych,

38

- uczestniczy w życiu kulturalnym poprzez udział w koncertach i spektaklach muzycznych.

Ocenę bardzo dobry otrzymuje uczeń, który opanował na wysokim poziomie zakres wiedzy i umiejętności określony

programem nauczania muzyki, ponadto:

- posługuje się w szerokim zakresie zdobytymi wiadomościami w praktycznych i teoretycznych zadaniach muzycznych,

- realizuje pomysły muzyczne rozwijając własne uzdolnienia i zainteresowania muzyczne, - ma bardzo dobrze zorganizowany warsztat pracy,

- wykazuje dużą aktywność na lekcji,

- starannie wykonuje ćwiczenia praktyczne, - bardzo dobrze wywiązuje się z powierzonych zadań, - potrafi bronić swój pogląd i postawę twórczą, - jest zawsze przygotowany do zajęć.

Ocenę dobry otrzymuje uczeń, który opanował zakres wiedzy w stopniu dobrym , a także:

- potrafi wykorzystać zdobyte wiadomości i umiejętności w ćwiczeniach i zadaniach muzycznych, - stara się wywiązywać ze swoich obowiązków, - ma dobrze zorganizowany warsztat pracy, - samodzielnie rozwiązuje typowe zadania praktyczne i teoretyczne, - zazwyczaj pracuje systematycznie i efektywnie (indywidualnie i w zespole),

- poprawnie formułuje wnioski,

- dobrze wywiązuje się z powierzonych zadań, - bierze czynny udział w zajęciach lekcyjnych.

Ocenę dostateczny otrzymuje uczeń, który częściowo opanował zakres wiedzy i umiejętności określony programem

nauczania muzyki oraz:

- najczęściej uzyskuje dostateczne oceny cząstkowe, - wykonuje typowe ćwiczenia i zadania muzyczne o średnim stopniu trudności, często z pomocą nauczyciela,

39

- nie zawsze pracuje systematycznie, - rzadko uczestniczy w dyskusjach i pracach zespołowo-grupowych, - przejawia niezdecydowanie i powściągliwość w działaniach muzycznych,

- ma słabo zorganizowany warsztat pracy.

Ocenę dopuszczający otrzymuje uczeń, który na poziomie elementarnym opanował zakres wiedzy i umiejętności

określony programem nauczania muzyki, a także:

- z pomocą nauczyciela realizuje ćwiczenia i zadania muzyczne o łatwym stopniu trudności, nie potrafi samodzielnie

wykonać działań w poszczególnych formach aktywności, - nie pracuje systematycznie, - niestarannie wykonuje ćwiczenia, - niechętnie podejmuje działania muzyczne, - biernie uczestniczy w zajęciach. - trudno organizuje swój warsztat pracy - nie wywiązuje się z obowiązków i powierzonych zadań.

Ocenę niedostateczny otrzymuje uczeń, który nie opanował minimum wiadomości określonych programem nauczania oraz:

- nie przejawia zainteresowania przedmiotem oraz żadnej aktywności muzycznej, - wyraża lekceważący stosunek do przedmiotu, - nie opanował żadnych umiejętności muzycznych, - jest nieprzygotowany do lekcji, - nie prowadzi zeszytu przedmiotowego, nie uzupełnia ćwiczeń, - nie wykazuje żadnej chęci poprawy oceny, - wykazuje całkowitą niechęć do przedmiotu oraz pracy.

Ocena niedostateczna nie jest wynikiem braku możliwości i uzdolnień muzycznych ucznia, ale wynika z jego całkowitej

niechęci do realizacji zadań edukacyjnych i lekceważącego stosunku do przedmiotu.

40

ROZKŁAD MATERIAŁU Z PLANEM WYNIKOWYM I WYMAGANIAMI SZCZEGÓŁOWYMI PODSTAWY PROGRAMOWEJ

MUZYKA – KLASA IV

Nr Temat lekcji Cele główne, treści Wymagania Podstawowe wymagania Ponadpodstawowe Środki dydaktyczne

lekcj nauczania szczegółowe edukacyjne wymagania edukacyjne

i podstawy Uczeń: Uczeń: programowej

1. Przywitajmy się – nauka piosenki o I.1.1 − śpiewa ze słuchu w − wykonuje solo zapis nutowy lub

piosenką. tematyce szkolnej Czas I.1.3 zespole piosenkę Czas piosenkę Czas nagranie CD piosenki Taktujemy na powrotów I.2.2 powrotów z powrotów, Czas powrotów (sł. J.

„dwa”, na „trzy”, na – określanie nastroju I.2.5 akompaniamentem interpretuje głosem Koczanowska, muz. A. „cztery” piosenki II.1.1 granym przez i ruchem jej treść i Wolski), wybrane

– zapoznanie z II.2.2 nauczyciela lub melodię teksty wierszy ze zbioru

programem odtwarzanym z płyty − śpiewa piosenkę, Sto fraszek szkolnych (I.

nauczania, formami i CD jednocześnie Sikirycki ), zeszyt metodami pracy na − określa tempo i nastrój taktując ”na ćwiczeń, odtwarzacz

lekcjach muzyki oraz piosenki cztery” płyt CD, pianino

Przedmiotowym − poznaje ogólne treści − rytmizuje teksty

Systemem Oceniania programowe z muzyki fraszek według

– utrwalenie taktowania oraz Przedmiotowy własnej inwencji na „dwa”, na „trzy”, na System Oceniania

„cztery” − orientuje się w budowie

- śpiew piosenki z podręcznika i zeszytu

taktowaniem na ćwiczeń „cztery” − taktuje na „dwa”, na

– rytmizowanie tekstów

„trzy”, na „cztery”

wierszowanych według

− podejmuje próby

własnej inwencji

rytmizacji tekstu

2. Akademia – poznawanie utworów I.4.1 - z zainteresowaniem - analizuje utwór pod nagrania CD utworów: młodego z kanonu literatury I.4.2 słucha utworów względem Kaprys włoski, op.45,

melomana. muzycznej I.4.3 muzycznych, wypowiada wybranych (P. Czajkowski),

3

Muzyczne kartki z – kształcenie I.4.4 swoje zdanie na ich elementów dzieła Mazurek e-moll, op. 17

podróży umiejętności aktywnego temat muzycznego nr 2 (F. Chopin), Marsz

słuchania muzyki - słuchając utworu, - wyszukuje na turecki z Sonaty A-dur

– określanie wystukuje jego pierwszą stronach WWW KV 331 (W. A. charakterystycznych miarę taktu utwory muzyczne Mozart), odtwarzacz

cech utworu (nastrój, - nadaje własny tytuł przywołujące letnie płyt CD, kredki, zeszyt tempo, dynamika) wysłuchanemu utworowi wspomnienia ćwiczeń

- zapoznanie z muzycznemu - wykazuje

wybranymi faktami - interpretuje plastycznie dociekliwość biograficznymi wybrany utwór poznawczą związaną

kompozytorów: P. muzyczny z życiem i Czajkowski, F. Chopin, twórczością

W. A. Mozart kompozytorów: P. – interpretacja Czajkowski, F.

plastyczna Chopin, W. A. wysłuchanego utworu Mozart

muzycznego

3. Wartości rytmiczne – wprowadzenie I.1.1 - wykonuje w zespole - obserwując zapis plansza z podziałem

nut wartości rytmicznej I.1.3 ćwiczenia rytmiczne nutowy refrenu wartości rytmicznych, i pauz szesnastki i pauzy II.1.1 uwrażliwiające na czas piosenki Czas zeszyt ćwiczeń, zapis

szesnastkowej oraz ich II.2.2 trwania wartości powrotów, nutowy lub nagranie

znaku graficznego II.2.5 rytmicznych względem wystukuje jego rytm CD piosenki Czas

– uwrażliwienie na czas całej nuty - rytmizuje teksty powrotów (sł. J.

trwania wartości - wyszukuje i nazywa przysłów według Koczanowska, muz. A. rytmicznych nut i pauz wartości rytmiczne nut własnej inwencji Wolski), odtwarzacz

względem całej nuty i pauz w zapisie piosenki - tworzy proste płyt CD, pianino

– utrwalanie pisowni Czas powrotów struktury rytmiczne

znaków graficznych nut - obserwując zapis i zapisuje je znakami i pauz nutowy, mówi rytmiczne graficznymi nut

- analiza rytmiczna wskazany tekst i pauz

zapisu muzycznego - odczytuje tataizacją

4 piosenki Czas podane struktury

powrotów, rytmiczne

- dopasowanie tekstów

przysłów do podanych

układów wartości

rytmicznych;

4. O instrumentach – nauka piosenki I.1.1 - śpiewa w zespole - śpiewa solo zapis nutowy lub

perkusyjnych. Tańczący tamburyn I.1.3 piosenkę Tańczący piosenkę Tańczący nagranie CD piosenki

Klasyfikacja - improwizowanie na I.4.1 tamburyn tamburyn, starając Tańczący tamburyn (sł.

instrumentów ze tamburynie I.4.2 - improwizuje na się podkreślić J. Koczanowska, muz. względu na źródło akompaniamentu do I.4.4 tamburynie wykonaniem A. Wolski), nagrania

dźwięku refrenu piosenki II.2.2 akompaniament do taneczny charakter CD utworów: W grocie

– poznanie II.3.1 refrenu piosenki piosenki Króla Gór z I suity

instrumentów III.3 - rozpoznaje brzmienie - dokonuje Peer Gynt (E. Grieg),

perkusyjnych instrumentów klasyfikacji Allegretto z II cz. (budowa, brzmienie, perkusyjnych w instrumentów Symfonii nr 100 G-dur

sposoby wydobywania słuchanych utworach perkusyjnych, np. ze Wojskowa (J. Haydn),

dźwięku, możliwości muzycznych względu na źródło plansze dydaktyczne z

wykonawcze) - wyróżnia podstawowe dźwięku instrumentami – dokonanie klasyfikacji rodzaje instrumentów - wymienia muzycznymi, zeszyt instrumentów perkusyjnych, wskazuje popularne ćwiczeń, odtwarzacz

perkusyjnych: najważniejsze cechy ich instrumenty płyt CD, pianino, membranofony, budowy perkusyjne w *materiały potrzebne do

idiofony oraz - poprawnie wydobywa orkiestrze budowy prostych

instrumenty perkusyjne dźwięki z instrumentów symfonicznej instrumentów

o określonej i perkusyjnych, perkusyjnych (np. nieokreślonej - *konstruuje prosty kubki po jogurtach, wysokości dźwięku instrument perkusyjny kapsle, puszki, koraliki, – uwrażliwienie na ziarna zbóż)

barwę brzmienia

instrumentów

5

perkusyjnych

- prezentacja sposobu

gry na wybranych instrumentach

perkusyjnych –*konstruowanie

prostych instrumentów

perkusyjnych z wykorzystaniem

materiałów wtórnych

5. Muzycznie o – zapoznanie z rytmem i I.1.1 - śpiewa w zespole - śpiewa solo zapis nutowy lub

jesieni. Nauka melodią piosenki Barwy I.1.3 piosenkę Barwy jesieni piosenkę Barwy nagranie CD piosenki piosenki Barwy jesieni I.4.1 - określa nastrój i tempo jesieni Barwy jesieni (sł. J.

jesieni. – obserwacja linii I.4.2 piosenki - rytmizuje według Koczanowska, muz. A.

Tworzenie na melodycznej piosenki, I.4.4 - dobiera barwę własnego pomysłu Wolski), nagranie

instrumentach przedstawianie jej II.2.2 brzmienia instrumentów wyrażenia związane utworu Koncert nr 3 F-

perkusyjnych przebiegu graficznie perkusyjnych do z jesienią dur Jesień, cz. 1

ilustracji – utrwalenie formy AB naśladowania odgłosów - wykazuje swoją Allegro (A. Vivaldi), muzycznej w muzyce natury i różnych efektów inwencję twórczą zeszyt ćwiczeń, Jesienny spacer – układanie melodii do akustycznych przy tworzeniu odtwarzacz płyt CD, tekstów wierszy - uczestniczy w ilustracji muzycznej pianino

tematycznie związanych tworzeniu ilustracji Jesienny spacer

z jesienią muzycznej Jesienny

– dobieranie brzmienia spacer

instrumentów -*rysuje ilustrację perkusyjnych do plastyczną do

naśladowania różnych wysłuchanego utworu odgłosów natury i muzycznego

różnych efektów

akustycznych

6

- tworzenie na

instrumentach

perkusyjnych ilustracji

muzycznej Jesienny

spacer

–*interpretacja

plastyczna utworu muzycznego (A.

Vivaldi Koncert nr 3 F- dur, Jesień cz. 1

Allegro)

6. Akademia - ilustrowanie I.1.1 - dobiera brzmienie - wskazuje funkcje nagrania CD utworów: młodego dźwiękami I.1.3 instrumentów do muzyki Lot trzmiela (N.

melomana. instrumentów, np. I.2.4 tworzenia ilustracji programowej oraz Rimski-Korsakow), Muzyka opowiada. zjawisk przyrody I.4.1 muzycznej inspirowanej treści symboliczno- Wesoły wieśniak (R. Nauka piosenki - ilustrowanie I.4.2 np. zjawiskami natury programowe Schumann), Łabędź (C. Świat muzyką brzmieniem I.4.3 - określa nastrój i - wykazuje Saint-Saëns), zapis

malowany instrumentów, np. I.4.4 charakter słuchanych dociekliwość nutowy fragmentu

wybranych zjawisk utworów poznawczą na temat utworu Wesoły wieśniak

natury - przedstawia program kompozytorów (R. Schumann), - wyjaśnienie pojęcia utworów słuchanych na muzyki piosenki Świat muzyką

„muzyka programowa” lekcji programowej malowany (sł. J.

- poznanie wybranych - śpiewa w zespole - śpiewa solo Koczanowska, muz. M. utworów piosenkę Świat muzyką piosenkę Świat Ziąber), instrumenty

kompozytorów malowany, określa jej muzyką malowany perkusyjne, flety, tworzących w nurcie tempo i nastrój - ilustruje ruchem odtwarzacz płyt CD, muzyki programowej - wykonuje ilustrację tekst piosenki Świat pianino, kredki ,blok

- nauka piosenki Świat plastyczną piosenki muzyką malowany rysunkowy

muzyką malowany Świat muzyką malowany

- interpretowanie

środkami

7

pozamuzycznymi

piosenki Świat muzyką

malowany

7. Czy muzyce – utrwalanie pojęć I.2.1 - wyklaskuje rytm - układa w zapis nutowy lub

potrzebny jest muzycznych: rytm, takt, I.2.3 piosenki, obserwując jej dowolnym metrum nagranie CD piosenki rytm? oznaczenie taktowe I.2.4 zapis nutowy kilkutaktowy rytm, Świat muzyką

– rozwijanie I.2.5 - wykonuje gestodźwięki odtwarza go malowany (sł. J.

wrażliwości słuchowej I.3.1 zgodnie z miarami taktu klaszcząc lub grając Koczanowska, muz. M. na zmianę metrum w II.1.1 piosenki na instrumentach Ziąber), instrumenty

muzyce - wyjaśnia podstawowe - wykazuje inwencję perkusyjne, zeszyt – granie z użyciem terminy muzyczne: rytm, twórczą przy ćwiczeń, odtwarzacz

rytmicznej partytury takt, oznaczenie taktowe realizowaniu rytmu płyt CD

akompaniamentu do - określa oznaczenie gestodźwiękami i

refrenu piosenki Świat taktowe poznanych ruchem muzyka malowany piosenek -*określa pojęcie

- realizuje ruchem proste rytmu w plastyce

schematy rytmiczne - wykonuje na

instrumencie partię rytmiczną w

akompaniamencie do

piosenki Świat muzyką

malowany

8. Polonez – taniec – zapoznanie z genezą I.4.1 - śpiewa w zespole - śpiewa solo tekst wiersza Polonez

polski powstania poloneza i I.4.2 piosenkę Poloneza piosenkę Poloneza (W. Chotomska), strukturą rytmiczno- I.4.3 tańczmy, określa jej tańczmy nagranie CD utworów: muzyczną tego tańca I.4.4 tempo i nastrój - wyjaśnia Polonez a-moll (M. K. – określanie w II.5.1 - opisuje własnymi pochodzenie Ogiński), Polonez As-

słuchanych utworach słowami muzyczny poloneza dur, op.53 (F. Chopin),

8

muzycznych charakter poloneza - porównuje rytm, Polonez filmu Pan

charakterystycznych - wyklaskuje rytm nastrój i charakter Tadeusz (W. Kilar)

cech poloneza poloneza i jego piosenki Poloneza zapis nutowy lub

– nauka piosenki zakończenie tańczmy z utworami nagranie CD piosenki

Poloneza tańczmy - wskazuje w słuchanych wysłuchanymi na Poloneza tańczmy (sł. J.

opartej na rytmie kompozycjach lekcji Koczanowska, muz. P. poloneza charakterystyczne cechy - wyjaśnia termin Sękowski), odtwarzacz

- rozbudzanie szacunku poloneza stylizowany polonez płyt CD, pianino

dla narodowego - podaje przykłady dziedzictwa utworów muzycznych

kulturowego skomponowanych w rytmie poloneza oraz

nazwiska ich twórców

9. Poloneza czas – rozwijanie poczucia I.1.1 - opisuje słowami - wykazuje zapis nutowy lub

zacząć. Nauka rytmu i wrażliwości I.1.3 charakter poloneza na dociekliwość nagranie CD piosenki podstawowych muzycznej I.3.2 podstawie oglądanej poznawczą na temat Poloneza tańczmy (sł. J.

kroków i figur - poznanie II.5.1 sceny filmowej tańca polonez Koczanowska, muz. P. tanecznych podstawowych kroków i - wykonuje w parze krok - wyszukuje w Sękowski), fragment poloneza figur tanecznych podstawowy poloneza rożnych źródłach filmu Pan Tadeusz reż.

poloneza, np.: krok - wskazuje opisy poloneza i jego A. Wajda (scena

podstawowy, krok charakterystyczne figury charakterystyczne poloneza), odtwarzacz

chodzony, kolumna par, poloneza i podejmuje figury taneczne płyt CD, odtwarzacz

tunel, para w lewo – próby zatańczenia w - wykazuje się DVD, pianino

para w prawo, koła zespole układu inwencją twórczą

ozdobne choreograficznego przy komponowaniu – utrwalenie melodii i układu

rytmu piosenki choreograficznego

Poloneza tańczmy do piosenki

Poloneza tańczmy

10. Akademia – poznanie genezy I.1.1 - śpiewa z pamięci - rozumie narodową zapis nutowy lub

młodego powstania Mazurka I.1.2 Mazurka Dąbrowskiego, rolę hymnu w nagrania CD pieśni:

9

melomana. Polskie Dąbrowskiego I.1.3 podkreślając głosem kontekście Przybyli ułani pod

pieśni historyczne – uświadomienie I.3.3 uroczysty charakter historycznym okienko (sł. F. Gwiżdż, znaczenia hymnu I.4.1 pieśni i zachowując - wykazuje muz. autor nieznany), narodowego dla I.4.2 właściwą postawę w dociekliwość Mazurek Dąbrowskiego

Polaków, rozwijanie I.4.4 czasie jej wykonywania poznawczą na temat (sł. J. Wybicki, muz: poczucia własnej III.3 - zna genezę powstania pieśni z okresu I autor nieznany),

tożsamości narodowej polskiego hymnu wojny światowej fragmenty książki Jak

– uwrażliwienie na narodowego - wyszukuje na powstał Mazurek

właściwą postawę w - umie wytłumaczyć, co stronach WWW Dąbrowskiego (J. S.

czasie wykonywania to jest hymn informacje na temat Kopczewski), pianino, hymnu państwowego - śpiewa z zespole pieśń Muzeum Hymnu odtwarzacz płyt CD

– nauka pieśni Przybyli ułani pod Narodowego

historycznej z okresu I okienko w Będominie

wojny światowej - bierze udział w

Przybyli ułani pod tworzeniu inscenizacji okienko, ruchowej pieśni Przybyli

przybliżenie faktów ułani pod okienko

historycznych i

sylwetek wybitnych

Polaków

11. Kilka dźwięków, a – przypomnienie i I.2.1 - na podstawie gamy C- - wskazuje półtony flety podłużne, tyle melodii. utrwalanie nazw II.1.1 dur wymienia nazwy w gamie C-dur, dzwonki, tabela

Nazwy solmizacyjnych i II.2.1 solmizacyjne i literowe - rozumie pojęcie chwytów na flet solmizacyjne literowych dźwięków dźwięków na pięciolinii skali muzycznej podłużny, nagranie

i literowe gamy C-dur - odczytuje z zapisu -*zna pojęcie gamy dowolnej melodii, dźwięków gamy C- – uwrażliwienie na gamy C-dur na pięciolinii barw w sztuce pianino, odtwarzacz

dur czystą intonację wysokości dźwięków płyt CD

dźwięków gamy C-dur - przedstawia graficznie - omówienie budowy gamę C-dur

gamy C-dur - śpiewa dźwięki gamy

– poznanie brzmienia C-dur w górę i w dół,

10

trójdźwięku i jego czysto je intonując

zapisu na pięciolinii - obserwując zapis

nutowy prostej melodii, śpiewa jej dźwięki

nazwami solmizacyjnymi - gra na dzwonkach lub

flecie podłużnym dźwięki gamy C-dur

- wie, co to jest trójdźwięk, śpiewa lub

gra dźwięki trójdźwięku

od podanego dźwięku

12. Gramy na – uwrażliwienie na I.2.1 - odczytuje nazwy - gra solo wybrane zapis nutowy melodii: instrumentach wysokość dźwięków II.1.1 dźwięków w zapisie utwory muzyczne, Zabawa (T. Wójcik), W

melodycznych gamy C-dur i czas II.2.2 muzycznym stosując właściwe murowanej piwnicy

trwania wartości II.2.3 - gra na flecie podłużnym tempo i dynamikę (mel. ludowa), Grozik

rytmicznych II.2.4 lub dzwonkach wzory - gra utwór (mel. ludowa), Melodia

– doskonalenie gry na melodyczne muzyczny, stosując (włoska mel. ludowa), dzwonkach i flecie - gra w zespole wybrany artykulację legato Poczkaj, poczkaj (mel.

podłużnym utwór, posługując się i staccato ludowa), flety

- kształcenie dyscypliny zapisem nutowy podłużne, dzwonki, zespołowej w czasie - wie, co to jest volta, tabela chwytów na flet wspólnego rozumie jej znaczenie w podłużny, schemat muzykowania utworze muzycznym prawidłowego krycia

– poznanie artykulacji - zna sposoby artykulacji otworów fletu

legato i staccato legato i staccato podłużnego, pianino

13. Akademia – zapoznanie z I.4.1 - bierze udział w zabawie - interpretuje ruchem nagrania CD utworów z

młodego programem literackim I.4.4 rytmicznej do utworu według własnej suity baletowej P. melomana. baletu P. II.2.1 Marsz z baletu P. inwencji wybraną Czajkowskiego Dziadek

Zimowe opowieści Czajkowskiego Dziadek II.3.3 Czajkowskiego Dziadek scenę do orzechów: Marsz,

11

- Dziadek do do orzechów II.4.2 do orzechów z baletu P. Taniec Wieszczki orzechów – poznanie wybranych II.4.3 - przedstawia program Czajkowskiego Cukrowej, Walc

utworów ze suity II.4.4 literacki baletu Dziadek Dziadek do kwiatów, nuty utworu

baletowej do orzechów orzechów Taniec pastuszków (P.

– uwrażliwienie na rolę - z zainteresowaniem - określa rolę muzyki Czajkowski), partytura

muzyki w widowisku słucha utworów w widowisku do zabawy rytmicznej baletowym muzycznych, dostrzega baletowym Marsz, dzwonki lub

– nauka gry na flecie ich ilustracyjno- - gra solo na flety podłużne, lub dzwonkach utworu programowy charakter dzwonkach lub odtwarzacz płyt CD

Taniec pastuszków z - gra z zespole fragment flecie Taniec

suity baletowej P. utworu Taniec pastuszków Czajkowskiego Dziadek pastuszków z suity -*wykazuje

do orzechów baletowej Dziadek do pomysłowość

- *projektuje orzechów i oryginalność przy

scenografię do wybranej tworzeniu sceny baletu scenografii do

wybranej sceny

baletu

14. Spotkanie przy – nauka piosenki I.1.1 - śpiewa w zespole - wyjaśnia różnice zapis nutowy lub

choince, przy Choinka I.1.3 piosenkę Choinka, między kolędą a nagranie CD piosenki

cichej kolędzie. – poznanie brzmienia I.2.1 określa jej tempo pastorałką Choinka (sł. J. Nauka piosenki interwału oktawy I.2.2 i nastrój - wyszukuje w Koczanowska, muz. M. Choinka – zapoznanie z II.1.1 - czysto intonuje dźwięki zapisie nutowym Ziąber), oraz pastorałki tradycjami i zwyczajami II.2.1 oktawy piosenki Choinka Gore gwiazda

związanymi ze świętami - opowiada o wybranych dźwięki oddalone od Jezusowi, fragmenty

Bożego Narodzenia i zwyczajach siebie o oktawę i książki Mało nas, mało

Nowego Roku bożonarodzeniowych określa ich nazwę nas (J. Gorzechowska, kultywowanymi w kultywowanych w - gra partię M. Kaczurbina), zeszyt

różnych regionach różnych regionach melodyczną w ćwiczeń, odtwarzacz

Polski Polski akompaniamencie do płyt CD, pianino, – granie - gra ostinato rytmiczne piosenki Choinka kredki

12

akompaniamentu w akompaniamencie do

rytmiczno- piosenki Choinka

melodycznego do zwrotki piosenki

Choinka

15. Kolędy na flet i - rozwijanie polskiej I.2.1 - z zainteresowaniem - gra solo wybrane nagrania CD

dzwonki tradycji wspólnego I.4.1 słucha kolęd polskich, kolędy polskie, kolęd i pastorałek w

kolędowania I.4.3 określa ich dbając o wyraz opracowaniu chóralnym

– nauka gry kolędy I.4.4 charakterystyczne cechy artystyczny i orkiestrowym, zapis

polskiej na dzwonkach II.1.1 - wymienia tytuły utworów nutowy kolęd: My też

lub flecie podłużnym II.2.2 znanych kolęd - wykazuje pastuszkowie, Narodził – poznanie znaków II.4.1 - gra w zespole wybraną zainteresowanie się Jezus

notacji muzycznej: II.8 kolędę kolędami polskimi, Chrystus, Przybieżeli kropka - wie, jakie jest znacznie poszukuje w różnych do Betlejem, Lulajże

przy nucie, znak kropki przy nucie i źródłach innych Jezuniu, flety podłużne,

repetycji, pauzie utworów, podejmuje dzwonki chromatyczne, volta - wyjaśnia znak repetycji próbę zagrania ich pianino, – praca nad wyrazem w zapisie muzycznym na wybranym odtwarzacz płyt CD

artystycznym instrumencie

prezentowanych utworów

– kształcenie dyscypliny zespołowej w czasie

wspólnego

muzykowania

16. Śpiewamy – zapoznanie z formą I.1.1 - zna pojęcie kanon, - dostrzega w zapis nutowy utworów: i gramy kanonu w muzyce I.1.3 wyjaśnia sposób kanonie imitację Kanon noworoczny (sł. w kanonie. – rozwijanie słuchu I.2.1 śpiewania w kanonie (środek techniki M. Drozd, mel. Nauka Kanonu harmonicznego, I.2.3 - wykonuje na polifonicznej) angielska), Cztery pory

noworocznego wrażliwości na II.1.1 instrumentach - wykazuje się roku (australijska mel.

13

współbrzmienie głosów II.2.2 perkusyjnych kanon inwencją twórczą ludowa), Don, don (C. – opracowanie wokalne II.4.3 rytmiczny przy tworzeniu Orff), nagranie CD

Kanonu noworocznego - gra w kanonie utwór kanonu ruchowego utworu Kanon (J. na dwa głosy Cztery poru roku Pachelbel), odtwarzacz

– kształcenie poczucia - śpiewa Kanon płyt CD, pianino,

formy utworu noworoczny w układzie instrumenty perkusyjne

muzycznego dwugłosowym – utrwalenie pojęcia -*śpiewa w kanonie

oktawy w muzyce utwór Don, don z

zastosowaniem

gestodźwieków - dostrzega

współbrzmienie dźwięków w formach

wielogłosowych

14

17. Akademia – kształcenie percepcji I.1.6 - z zainteresowaniem - wykazuje się nagrania CD utworów: młodego słuchowej uczniów I.2.4 słucha utworów inwencją twórczą Duet kotów (G.

melomana. – układanie miniatury I.3.3 muzycznych przy układaniu Rossini), Słoń z cyklu

Muzyczny tanecznej do I.4.1 inspirowanych choreografii Karnawał zwierząt (C.

zwierzyniec wysłuchanej I.4.2 zwierzętami miniatury tanecznej Saint-Saëns), Kukułka

muzyki I.4.3 - śledzi przebieg oraz ilustracji (L. C. Daquin), – uwrażliwienie na I.4.4 muzyczny utworów, dźwiękowej do fragment tekstu wiersza

brzmienie interwału II.3.1 określa ich tekstu wiersza Ptasie radio, Ptak (J.

tercji II.3.3 charakterystyczne cechy - wykazuje Tuwim), flety podłużne, - tworzenie głosowej - wypowiada swoje zainteresowanie dzwonki, ilustracji dźwiękowej do zdanie na temat twórczością niemelodyczne

fragmentu wiersza wysłuchanych utworów kompozytorów, instrumenty perkusyjne, Ptasie - czysto intonuje dźwięki których utworów odtwarzacz płyt CD,

radio (J. Tuwim), oddalone od siebie o słuchał na lekcji, zeszyt ćwiczeń

–*tworzenie na interwał tercji oraz wyszukuje w instrumentach ilustracji - tworzy miniaturę literaturze

muzycznej do tekstu taneczną do wysłuchanej muzycznej

wiersza muzyki np. Taniec przykłady ich dzieł

słonia, Kocie zabawy

-*uczestniczy w

tworzeniu ilustracji muzycznej do wiersza

Ptak (J. Tuwim)

18. Kiedy wiatr na – nauka piosenki Biała I.1.1 - układa rytm do tekstu - śpiewa solo zapis nutowy lub

soplach gra. Nauka dama, sroga zima, I.1.3 przysłowia piosenkę Biała dama nagranie CD

piosenki Biała analiza melodii utworu I.2.1 - śpiewa w zespole sroga zima, analizuje piosenki Biała dama, dama, sroga zima – kształcenie percepcji I.2.4 piosenkę Biała dama zapis muzyczny sroga zima (sł. J. słuchowej uczniów I.4.1 sroga zima, określa jej piosenki Koczanowska, muz. M. – granie na dzwonkach II.2.2 tempo i nastrój - gra solo Walc Ziąber), nagranie CD

lub flecie podłużnym - wskazuje ruchem ręki łyżwiarzy (E. utworu Tańczący śnieg

fragmentu utworu Walc wznoszący i opadający Waldteufel), stosując z cyklu Kącik dziecięcy

15

łyżwiarzy kierunek melodii w czasie wykonania (C. Debussy), zapis

– rozwijanie inwencji - słuchając utworu artykulację legato nutowy utworu Walc

twórczej i wyobraźni Taniec śnieżynek (C. - wykazuje inwencję łyżwiarzy (E.

muzycznej uczniów w Debussy), ruchem rąk twórczą przy Waldteufel), dzwonki, zabawie głosowo- naśladuje taniec tworzeniu rytmów flety, pianino, rytmicznej wirujących płatków do tekstu przysłów odtwarzacz płyt CD

śniegu

- gra w zespole Walc

łyżwiarzy (E.

Waldteufel)

- bierze udział w zabawie rytmicznej

Zimowe rytmy

19. Zimowa sanna. – naśladowanie na I.1.1 – słuchając utworu – wykazuje się nagranie CD utworu

Tworzenie na instrumentach różnych I.1.3 muzycznego, dostrzega kreatywnością Sanna (L. Mozart),

instrumentach efektów akustycznych, I.2.1 jego ilustracyjność muzyczną przy tekst wiersza Kulig (E. perkusyjnych odgłosów natury I.2.4 – uczestniczy w tworzeniu ilustracji Skarżyńska), zapis

ilustracji zilustrowanych w I.4.1 tworzeniu ilustracji muzycznej do tekstu nutowy utworu Jingle

muzycznej do utworze I.4.2 muzycznej do tekstu wiersza bells (mel. wiersza Kulig muzycznym Sanna (L. I.4.4 wiersza – śpiewa solo amerykańska),

Mozart) II.2.2 – opowiada o tradycjach solmizacją melodię instrumenty perkusyjne, – śpiewanie solmizacją staropolskich kuligów, Jingle bells reprodukcja obrazu

przy pomocy nut porównuje je ze – wykazuje Sanna

melodii Jingle bells zwyczajami w czasach zainteresowanie (I. Zygmuntowicz)

– tworzenie na współczesnych zwyczajami i

instrumentach ilustracji – śpiewa solmizacją w tradycjami

muzycznej do wiersza zespole melodię Jingle staropolskimi

Kulig bells

- dostrzega związek

między muzyką,

literaturą i sztuką

16

20. Oberek kujawiak - nauka piosenki opartej I.1.1 – śpiewa w zespole – śpiewa solo zapis nutowy lub

mazur - polskie na rytmie oberka Oberek I.1.3 piosenkę Oberek piosenkę Oberek nagrania CD: piosenka

tańce zakręcony I.2.1 zakręcony zakręcony, starając Oberek zakręcony (sł. J. Narodowe. Nauka - poznanie wybranych I.4.1 – wymienia się podkreślić Koczanowska, muz. M.

piosenki Oberek polskich tańców I.4.2 charakterystyczne cechy środkami Ziąber) i utwory: Mazur

zakręcony narodowych I.4.4 mazura, kujawiaka, wykonawczymi jej z I aktu opery Halka

(oberek, mazur, II.5.1 oberka charakter, nastrój i (S. Moniuszko), Oberek

kujawiak) III.4 – z zainteresowaniem tempo (G. Bacewicz), w twórczości słucha utworów – zna i rozróżnia Kujawiak (H.

kompozytorów muzycznych charakterystyczne Wieniawski), kujawiak

– określanie inspirowanych polskimi rytmy tańców ludowy, zapis nutowy

charakterystycznych tańcami ludowymi, narodowych melodii ludowej cech tańców polskich: rozpoznaje w nich rytmy – wymienia Przepióreczka, pianino,

mazur, kujawiak, oberka, kujawiaka, kompozytorów odtwarzacz płyt CD, oberek mazura polskich tworzących zeszyt ćwiczeń

– rozpoznanie rytmów – gra w zespole melodię stylizowane utwory

tanecznych w utworach ludową Przepióreczka taneczne

muzycznych – granie na

instrumencie melodii ludowej w rytmie

oberka Przepióreczka

21. Tańczymy – zapoznanie z rytmem i I.1.1 - śpiewa w zespole pieśń - śpiewa solo pieśń zapis nutowy lub

kujawiaka melodią pieśni ludowej I.1.3 ludową Czerwone ludową Czerwone nagranie CD pieśni Czerwone jabłuszko I.3.2 jabłuszko jabłuszko ludowej Czerwone

– nauka kroku II.5.1 - wymienia i opisuje - wykazuje inwencję jabłuszko, tekst wiersza

podstawowego figury taneczne twórczą przy Kujawiak (W.

kujawiaka kujawiaka tworzeniu układu Chotomska), pianino, i wybranych figur - uczestniczy w choreograficznego odtwarzacz płyt CD

tanecznych opracowaniu ruchowej do melodii pieśni

17

– opracowanie układu struktury tańca - tańczy w zespole

choreograficznego do - tańczy w parze krok kujawiaka, dbając

pieśni Czerwone podstawowy kujawiaka poprawność

jabłuszko -*bierze udział w wykonania figur -*inscenizacja treści inscenizacji treści tanecznych i wyraz

wiersza Kujawiak (W. wiersza Kujawiak (W. artystyczny tańca

Chotomska) Chotomska)

22. Twórcy i – poznanie I.1.6 - z zainteresowaniem - tworzy własną nagrania fragmentów

wykonawcy wykonawców muzyki I.2.1 słucha utworów melodię do utworów: V Symfonia c-

muzyki (orkiestra, chór, soliści) I.4.1 muzycznych na różne podanego rytmu moll (L. van

– oglądanie filmu I.4.2 zespoły wykonawcze - świadomie i Beethoven), Kwartet

prezentującego różnych I.4.4 - rozpoznaje i nazywa aktywnie słucha smyczkowy g-moll op. wykonawców II.2.2 zespoły wykonawcze utworów 74 nr 3 (J. Haydn), muzycznych III.2 - wie, kim jest muzycznych Chór niewolników z

– uwrażliwienie na kompozytor, wymienia - wyszukuje w opery Nabucco (G.

brzmienie zespołów nazwiska różnych źródłach Verdi), partytura

wykonawczych reprezentatywnych informacje na temat utworu Menuet (L. – rozwijanie inwencji mistrzów muzyki twórczości Boccherini), film

twórczej uczniów - podejmuje próby wybranych Wykonawcy muzyki lub

– granie na ułożenia melodii do kompozytorów fragmenty wykonań

instrumentach podanego rytmu - omawia rodzaje utworów muzycznych

perkusyjnych - gra w zespole partię zespołów ze stron WWW, akompaniamentu rytmiczną w kameralnych, dzwonki, flety

rytmicznego w czasie akompaniamencie do wymienia ich skład podłużne, odtwarzacz

słuchania utworu melodii Menueta ( L. instrumentalny płyt CD i DVD

Menuet (L. Boccherini) Boccherini)

23. Akademia – uzupełnienie I.4.1 - z zainteresowaniem i - korzysta z różnych portret F. Chopina, młodego wiadomości na temat I.4.4 uwagą słucha utworów źródeł informacji w płyta CD z nagraniami melomana. Dzień ważnych faktów II.3.3 Fryderyka Chopina poszukiwaniu utworów F. Chopina: dobry, panie biograficznych i II.4.1 - poznaje utwory nowych wiadomości Mazurek B-dur, op. 7 nr

18

Chopinie dorobku artystycznego III.3 kompozytora o życiu i twórczości 1, Polonez A-dur, op.40

Fryderyka Chopina inspirowane folklorem Fryderyka Chopina nr 1, Nokturn Es-dur,

- poznanie okoliczności - formułuje wypowiedzi - tworzy kronikę op.9 nr 2, tekst wiersza

powstania wybranych na temat twórczości życia i twórczości Żelazowa Wola (W.

utworów muzycznych Fryderyka Chopina kompozytora, np. w Chotomska), zdjęcia i F. Chopina - wymienia przykładowe formie plastycznej reprodukcje związane z

– uwrażliwienie na utwory z dorobku - wyszukuje na życiem F. Chopina, piękno utworów artystycznego mapie kraju miejsce mapa Polski, zeszyt kompozytora kompozytora urodzenia Fryderyka ćwiczeń, odtwarzacz

– wyrabianie szacunku - wymienia miejsca Chopina płyt CD, pianino

do kultury narodowej i związane z Fryderykiem - zbiera informacje jej twórców Chopinem na temat

Międzynarodowego Konkursu

Pianistycznego im.

Fryderyka Chopina

24. Chopin –muzyczne – nauka piosenki Noc I.1.1 - śpiewa w zespole - śpiewa solo zapis nutowy lub

inspiracje. Nauka nad Utratą I.1.3 piosenkę Noc nad Utratą piosenkę Noc nagranie CD piosenki piosenki Noc nad – inscenizacja treści I.4.1 - śpiewa w dwugłosie na nad Utratą Noc nad Utratą (sł. J. Utratą wiersza Preludium II.4.1 sylabie „la” pierwsze - tworzy portfolio z Koczanowska, muz. M. Deszczowe (W. III.2 takty piosenki Noc nad samodzielne Ziąber), teksty wierszy: Chotomska) Utratą zgromadzonych Walc i Preludium

- wykonywanie - wyraża muzykę informacji o Deszczowe (W.

ilustracji inspirowanych Fryderyka Chopina Fryderyku Chopinie Chotomska), nagranie

muzyką Fryderyka środkami plastycznymi utworu F. Chopina: Chopina, tworzenie - zbiera informacje na Walc cis–moll, op.64 nr

galerii obrazów temat muzeum w 2, Preludium e-moll, Żelazowej Woli op. 28 nr 4, Preludium

- poznaje utwory Des-dur, op.28 nr 15,

literackie odtwarzacz płyt CD,

inspirowane muzyką pianino, kredki, blok

19

Fryderyka Chopina rysunkowy

25. Wiosenne melodie. – układanie melodii do I.1.1 - śpiewa w zespole - śpiewa solo zapis nutowy lub

Nauka piosenki To tekstów wierszowanych I.1.3 piosenkę To nasza piosenkę To nasza nagranie CD piosenki nasza wiosna – poznanie rytmu i I.1.6 wiosna wiosna To nasza wiosna (sł. J. melodii piosenki To I.2.1 - improwizuje melodię - wykazuje się Koczanowska, muz. A. nasza wiosna I.2.4 do tekstu niezależnością i Wolski), fragmenty

– rytmizowanie I.3.3 wierszowanego pomysłowością przy wierszy: List do

przysłów o wiośnie I.4.1 - gra w zespole utwór tworzeniu melodii jaskółki (H. – granie na II.1.1 Wiosna (A. Vivaldi) - gra solo utwór Bechlerowa), Idzie

instrumentach różnych II.1.2 - wyjaśnia pojęcie Wiosna, zwracając wiosna (J. efektów II.2.2 przedtakt muzyczny uwagę na zmiany Koczanowska),

dźwiękonaśladowczych - z zainteresowaniem dynamiczne zawarte nagrania CD utworów: – określenie słucha utworów w zapisie Odgłosy wiosny (J. pozamuzycznych inspirowanych wiosną muzycznym Strauss), Koncert nr 1

skojarzeń w - naśladuje na - układa rytmy do E-dur z cyklu Cztery

wysłuchanych instrumentach odgłosy tekstów przysłów pory roku, op. 8, cz. 1

utworach natury i różne efekty Allegro (A. Vivaldi), – nauka gry akustyczne zapis nutowy utworu

fragmentu utworu - dobiera rytmy do Wiosna (A. Vivaldi), Wiosna tekstów przysłów dzwonki, flety

z cyklu Cztery pory - improwizuje ruchem podłużne, roku „taniec wiosny” niemelodyczne

(A. Vivaldi) instrumenty perkusyjne, – poznanie znaczenia odtwarzacz płyt CD,

przedtaktu w muzyce pianino

26. Wiosenne – nauka piosenki I.1.1 - śpiewa w zespole - śpiewa solo zapis nutowy lub

zwyczaje Śmigus-dyngus I.1.3 piosenkę Śmigus-dyngus piosenkę nagranie CD piosenki i obrzędy ludowe. - zapoznanie z I.3.3 - opowiada o wiosennych Śmigus-dyngus oraz Śmigus-dyngus (sł. J.

Nauka piosenki wiosennymi II.4.1 zwyczajach i obrzędach wybraną Koczanowska, muz. A. Śmigus-dyngus zwyczajami i obrzędami III.4 kultywowanych w przyśpiewkę ludową Wolski), zapis nutowy

20

ludowymi regionie - wykazuje się przyśpiewek ludowych: – inscenizacja ruchowa - bierze udział w inwencją twórczą Oj, zwiesna dokoła,

wybranych obrzędów inscenizacji ruchowej przy tworzeniu Gaik, instrumenty

ludowych wybranego obrzędu inscenizacji perkusyjne, odtwarzacz

– śpiewanie ludowego ruchowej obrzędu płyt CD, pianino, zeszyt przyśpiewek - poszerza swoją wiedzę ludowego ćwiczeń

ludowych na temat tradycji i - wyszukuje w - uczenie szacunku do zwyczajów ludowych różnych źródłach

tradycji i dziedzictwa informacji na temat kulturowego wydarzeń

- wdrażanie do kulturalnych w aktywnego uczestnictwa swoim regionie

w życiu kulturalnym

27. Akademia – nauka piosenki I.1.1 - śpiewa w zespole - śpiewa solo zapis nutowy lub

młodego Witajcie I.1.3 piosenkę Witajcie w piosenkę Witajcie w nagranie CD piosenki

melomana. w naszej bajce I.1.5 naszej bajce naszej bajce Witajcie w naszej bajce

Muzyczne baśnie. – zapoznanie z I.4.1 - z zainteresowaniem - przedstawia treści (sł. J. Brzechwa, A. Nauka piosenki muzycznymi utworami I.4.2 słucha utworów programowe utworu Korzyński), pianino, Witajcie w naszej programowymi I.4.3 muzycznych muzycznego nagrania CD utworów: bajce inspirowanymi I.4.4 - określa zespół - śpiewa wymyślony Walc z baletu Śpiąca

tematyką wykonawczy w przez siebie motyw królewna (P. baśniową słuchanych utworach przewodni bajki Czajkowski), Piotruś i

– rozwijanie muzycznych Wilk (S. Prokofiew),

umiejętności - rozpoznaje w odtwarzacz płyt CD, analitycznego słuchania słuchanych utworach blok rysunkowy, kredki muzyki instrumenty wykonujące szkolne

partie solowe

- interpretuje plastycznie

wybrany utwór

28. Wolno-szybko, – zapoznanie I.2.1 - gra w zespole utwór - gra solo utwór zapis nutowy utworu

21

głośno-cicho. z podstawowymi I.2.4 Menuet (W.A. Mozart) Menuet (W. A. Menuet (W. A. Mozart), Znaki dynamiczne oznaczeniami tempa I.4.1 - rozróżnia części w Mozart) fragment wiersza

i oznaczenie tempa i dynamiki stosowanymi II.2.4 utworze muzycznym, - wie, do czego służy Lokomotywa (J.

w muzyce w muzyce II.2.2 określa je za pomocą metronom Tuwim), instrumenty

– kształcenie symboli literowych - wymienia włoskie perkusyjne, pianino, wrażliwości - wskazuje zmiany oznaczenia tempa nagranie CD utworu

słuchowej na zmianę dynamiczne w i dynamiki Taniec neapolitański

tempa i dynamiki wysłuchanym utworze stosowane (P. Czajkowski), zeszyt – nauka gry utworu - wymienia podstawowe w muzyce ćwiczeń, odtwarzacz

Menuet z oznaczenia tempa - świadomie dobiera płyt CD

zastosowaniem i dynamiki stosowane muzykę właściwego tempa w muzyce ukierunkowaną na

i zmian dynamicznych - stosuje w śpiewie i grze zmiany tempa – układanie na zgodnie z zapisem i dynamiki

instrumentach muzycznym zmiany perkusyjnych ilustracji tempa i dynamiki

muzycznej do tekstu wiersza

– ukazanie ścisłego związku

zachodzącego między tempem, dynamiką

a nastrojem utworu

muzycznego

29. Zegarowa muzyka. – poznanie rytmu I.1.1 - śpiewa w zespole - śpiewa solo zapis nutowy lub

Nauka piosenki W i melodii piosenki W I.1.3 piosenkę W pracowni piosenkę W nagranie CD piosenki pracowni mistrza pracowni mistrza I.4.1 mistrza zegarmistrza pracowni mistrza W pracowni mistrza

zegarmistrza zegarmistrza - układa melodyjkę zegarmistrza zegarmistrza (sł. J.

– uwrażliwienie na czas kurantową głosem lub na - wykazuje się Koczanowska, muz. M. trwania wartości instrumencie inwencję twórczą Ziąber), nagrania CD

rytmicznych - bierze udział w przy układaniu utworów: Aria z

22

– tworzenie formy ABA tworzeniu ilustracji ABA melodii kurantowej kurantem z opery

– układanie melodyjki Zegarowa muzyka Straszny dwór (S.

kurantowej na - z zainteresowaniem Moniuszko), Polka tik-

dzwonkach lub flecie słucha nowych utworów tak z operetki Zemsta

podłużnym z literatury muzycznej nietoperza (J. Strauss)

- słuchanie utworów z - naśladuje na flety podłużne, kanonu literatury instrumentach odgłosy instrumenty perkusyjne, muzycznej zegarów odtwarzacz płyt CD, pianino

30. Na krakowską – nauka rytmu i melodii I.1.1 - śpiewa w zespole - śpiewa solo zapis nutowy lub płyta

nutę. piosenki Lajkoniku, I.1.3 piosenkę Lajkoniku, piosenkę Lajkoniku, nagranie CD piosenki

Tradycje prowadź nas I.4.1 prowadź nas prowadź nas Lajkoniku, prowadź nas

i zwyczaje ziemi – poznanie zwyczajów I.4.2 - opowiada o zwyczajach - poszerza swoją (sł. J. Koczanowska, krakowskiej. i tradycji ziemi II.4.1 i tradycjach ziemi wiedzę na temat muz. M. Ziąber), Nauka piosenki krakowskiej III.4 krakowskiej, rozpoznaje folkloru ziemi nagranie utworu Rondo

Lajkoniku, – kształcenie poczucia strój krakowski krakowskiej a la Krakowiak F-dur, prowadź nas rytmu, realizowanie - określa cechy - śpiewa op.14 (F. Chopin), nuty

rytmów z synkopą i charakter krakowiaka przyśpiewkę przyśpiewki Śpiewa

- uczenie szacunku do - wie, co to jest synkopa, krakowską Śpiewa słowik, śpiewa, tradycji i dziedzictwa realizuje rytmy z słowik, śpiewa odtwarzacz płyt CD,

kulturowego synkopą mapa fizyczna Polski, - rozpoznaje w plansza ze strojami słuchanym utworze regionalnymi, dzwonki, muzycznym rytm flety podłużne, zeszyt taneczny krakowiaka ćwiczeń, pianino

- jest zainteresowany

polską kulturą ludową

31. Tańczymy – poznanie struktury I.3.2 - wyklaskuje rytm - wykazuje zapis nutowy lub

krakowiaka. Nauka muzyczno-ruchowej II.5.1 krakowiaka, określa kreatywność nagranie CD piosenki

23

podstawowych krakowiaka charakterystyczne cechy w tworzeniu Lajkoniku, prowadź nas

kroków i figur – nauka podstawowych tańca choreografii do ( sł. J. Koczanowska, tanecznych kroków i figur - wykonuje podstawowe piosenki Lajkoniku, muz. M. Ziąber), krakowiaka tanecznych krakowiaka kroki i figury taneczne prowadź nas odtwarzacz płyt CD,

(cwał boczny, krzesany, krakowiaka: cwał - podkreśla pianino

drobna kaszka, koła boczny, cwał w przód, wykonaniem

ozdobne itd.) drobna kaszka, koło charakter – nauka układu zębate poszczególnych

choreograficznego do - tańczy układ figur krakowiaka

piosenki Lajkoniku choreograficzny do

prowadź nas piosenki Lajkoniku,

– kształcenie poczucia prowadź nas, dba o

rytmu i koordynacji odpowiedni wyraz

ruchowe artystyczny tańca

32. Akademia – aktywne słuchanie I.2.1 - odczytuje zapis - gra solo utwór płyta CD z nagraniami młodego muzyki I.3.3 muzyczny Kołysanki (J. Kołysanka, stosując utworów: Marzenie z

melomana. Dla – improwizacja I.4.1 Brahms), gra utwór wskazane w zapisie cyklu Sceny dziecięce

młodych ruchowa I.4.2 w zespole środki wykonawcze (R. Schumann), Taniec

melomanów do słuchanej muzyki - z zainteresowaniem - określa cechy pajaca z cyklu Kącik

– interpretacja słucha utworów muzyki, które dziecięcy (C. Debussy),

plastyczna muzycznych, określa ich decydują o Symfonia dziecięca (L.

utworu muzycznego nastrój charakterze utworów Mozart) i innymi – granie na i charakterystyczne - wyszukuje w fragmentami muzyki instrumencie cechy literaturze poważnej słuchanymi melodii Kołysanka (J. - po wysłuchaniu utworu muzycznej utwory, na lekcjach muzyki w

Brahms) Marzenie (R. Schumann) które powstały z klasie 4, zapis nutowy

wymyśla senne fantazje myślą o młodych utworu Kołysanka (J. dziecka słuchaczach Brahms), odtwarzacz

- interpretuje ruchowo płyt CD, dzwonki lub

utwór Tanie pajaca z flety, pianino

cyklu Kącik dziecięcy (C.

24

Debussy)

33. Hej, lato, lato! – nauka piosenki Smak I.1.1 - śpiewa w zespole - śpiewa solo zapis nutowy lub

Nauka piosenki wakacji I.1.3 piosenkę Smak wakacji piosenkę Smak nagranie CD piosenki

Smak wakacji – opracowanie ruchowe I.1.4 - improwizuje rapowankę wakacji Smak wakacji (sł. J.

refrenu piosenki I.3.3 do refrenu piosenki - układa dla Koczanowska, muz M. – gry i zabawy - powtarza ze nauczyciela Ziąber) oraz z

utrwalające pojęcia słowniczkiem ważne wakacyjne życzenia fragmentami piosenek z

i terminy muzyczne terminy muzyczne na melodię jednej z repertuaru podręcznika

poznane w klasie 4 poznane w klasie 4 poznanych piosenek. Muzyka klasa 4, zeszyt

– integrowanie uczniów - uczestniczy w projekcie ćwiczeń, odtwarzacz

w czasie zabaw i organizacji szkolnego płyt CD, pianino.

ćwiczeń muzycznych. konkursu piosenki.

ROZKŁAD MATERIAŁU Z PLANEM WYNIKOWYM I WYMAGANIAMI SZCZEGÓŁOWYMI PODSTAWY PROGRAMOWEJ MUZYKA – KLASA VII

Wymagania

Lp. Temat zajęć Cele główne, szczegółowe Podstawowe wymagania Ponadpodstawowe Środki dydaktyczne

treści nauczania podstawy

edukacyjne wymagania edukacyjne

programowej

1. Trochę lata na • zapoznanie z pro- I. 1.1 Uczeń: Uczeń: podręcznik i zeszyt ćwi- powitanie jesie- gramem nauczania, I. 1.3 • poznaje ogólne treści • analizuje zapis mu- czeń Muzyczny świat, ni. Nauka pio- formami i metoda- I. 2.1 programowe z przed- zyczny piosenki Tyle zapis nutowy lub na-

senki Tyle słońca mi pracy na lekcjach I. 2.4 miotu muzyka oraz słońcaw całym mieście granie CD piosenki Tyle

w całym mieście muzyki oraz Przed- II. 1.2 Przedmiotowy System • wykonuje solo piosen- słońcaw całym mieście

miotowym Syste- II. 2.4 Oceniania kę interpretując gło- (sł. J. Kondratowicz, muz. mem Oceniania II. 4.1 • orientuje się w budowie sem i ruchem jej treść J. Kukulski), instrumenty

• nauka piosenki Tyle II. 8 podręcznika i zeszytu i muzykę muzyczne, np. perku-

słońcaw całym mie- ćwiczeń Muzyczny świat • przedstawia propo- syjne, keyboardy, flety ście • śpiewa ze słuchu, w ze- zycje muzyczne do podłużne, nagrania CD

spole, piosenkę Tyle

wakacyjnej listy prze- • improwizowanie piosenek z wakacyjnych

na instrumentach słońcaw całym mieście bojów, uzasadnia swój list przebojów, pianino, akompaniamentu z akompaniamentem wybór odtwarzacz płyt CD

granym przez nauczy- • układa akompania- do refrenu piosenki

ciela lub odtwarzanym

ment rytmiczny lub

Tyle słońcaw całym

z płyty CD

melodyczny do refre-

mieście

• improwizuje w zespo-

nu piosenki

• układanie

le na instrumentach

wakacyjnej listy

akompaniament do

przebojów

refrenu piosenki Tyle

słońcaw całym mieście

• uczestniczy w ukła-

daniu wakacyjnej listy

przebojów muzycznych

2. Wieka rodzina • granie w zespole I. 1.1 • wykonuje swoją par- • wykonuje poszczegól- nagranie utworu

Instrumentów. akompaniamentu I. 2.1 tię ujętą w partyturze ne partie w partyturze Uwertura do opery Sroka

Nauka gry na muzycznego do I. 4.1 instrumentalnej – frag- instrumentalnej – złodziejka (G. Rossini), Instrumentach utworu Uwertura do I. 4.2 ment Uwertury do ope- fragment Uwertury do odtwarzacz płyt CD, Perkusyjnych opery Sroka złodziej- I. 4.3 ry Sroka złodziejka (G. opery Sroka złodziejka zapis nutowy lub na-

akompaniamen- ka (G. Rossini) II. 1.1 Rossini) (G. Rossini) granie CD piosenki Tyle

tu • przypomnienie II. 2.2 • jest świadomy bogac- • wykazuje dociekliwość słońcaw całym mieście

do Uwertury i usystematyzowa- II. 3.1 twa instrumentarium poznawczą z zakresu (sł. J. Kondratowicz, muz. z opery Sroka nie wiadomości na II. 4.1 orkiestrowego, rozróż- instrumentoznawstwa, J. Kukulski), instrumenty

złodziejka temat klasyfikacji II. 3.3 nia brzmienie instru- wyszukuje w różnych perkusyjne, pianino, od-

instrumentów mu- III. 3 mentów muzycznych źródłach informacje na twarzacz płyt CD

zycznych, wchodzących w skład temat historii instru-

• przypomnienie orkiestry symfonicznej mentów muzycznych

techniki gry na wy- • klasyfikuje instrumenty • wypowiada swoje

branych instrumen- muzyczne, np. ze wzglę- zdanie na temat wy-

tach du na źródło dźwięku słuchanego utworu

• wymienia przykłady muzycznego

instrumentów muzycz-

nych zakwalifikowanych

do danej grupy

3. Romantyzm – • wskazanie środków I. 4.1 • określa w słuchanych • gra solo wybraną nagrania CD utworów: epoka wielkich oddziaływania es- I. 4.2 utworach muzycznych melodię kompozytora Król olch (F. Schubert), indywidualno- tetycznego muzyki I. 4.3 charakterystyczne epoki romantyzmu, IV Symfonia e-moll ścimuzycznych i poezji na przykła- II. 4.1 cechy (nastrój, tempo, starając się wykazać Elegijna, op. 98, część

dzie utworu Król II. 4.3 związek muzyki z tek- jak najlepszym wyko- Allegro non troppo

olch (F. Schubert) II. 4.6 stem, itp.), rozpoznaje naniem utworu (J. Brahms), II Koncert

• zapoznanie z cha- II. 4.7 zespół wykonawczy • przedstawia zarys skrzypcowy, op. 7, część

rakterystycznymi II. 4.8 • określa ramy czasowe epoki romantyzmu Rondo: Andantino (N. cechami epoki III. 1 romantyzmu i zaznacza (tło polityczne, spo- Paganini), odtwarzacz

romantyzmu w mu- III. 5 je na osi czasu łeczne i kulturalne) płyt CD

zyce

• poznanie głównych • wymienia gatunki i for- • na przykładzie słucha-

form muzycznych my muzyczne epoki nych utworów wska-

i nazwisk ich twór- romantyzmu oraz re- zuje cechy muzyki ców prezentatywnych kom- romantycznej

• słuchanie utworów pozytorów tych czasów • opiniuje i wartościuje

reprezentatywnych • wyjaśnia znaczenie sło- wysłuchane utwory

kompozytorów wa wirtuoz muzyczne

epoki, określanie • przygotowuje prezen-

charakterystycz- tację dorobku arty- nych cech muzyki stycznego wybranego

romantycznej kompozytora epoki

romantyzmu, ilustrując

jego twórczość przy-

kładami muzycznymi

4. Głos – instru- • nauka piosenki I. 1.1 • śpiewa w zespole pio- • śpiewa solo piosenkę zapis nutowy lub na-

ment niezwykły. Niech tylko ogień gra I. 1.3 senkę Niech tylko ogień Niech tylko ogień gra granie CD piosenki Nauka piosenki • omówienie budowy I. 4.1 gra i stara się dobrać drugi Niech tylko ogień gra

Niech tylko ogień i funkcji aparatu I. 4.2 • wymienia rodzaje gło- głos do melodii pio- (sł. P. Frankowicz, muz. gra głosowego oraz zja- II. 3.2 sów ludzkich senki R. Pomorski), nagranie

wisk fizjologicznych II. 4.1 • określa charakterystycz- • omawia budowę utworu O Mio Babbino

związanych z emisją II. 4.2 ne cechy głosu ludzkie- i funkcje aparatu gło- Caro z opery Gianni głosu go sowego Schicchi (G. Puccini), wy-

• charakterystyka • wyjaśnia, w jaki sposób • dostrzega różnice po- brane nagrania utworów

rodzajów głosów prawidłowo wydobywa między barwami po- operowych, ludzkich się głos szczególnych głosów, pianino, odtwarzacz CD

• wyrabianie nawyku • zna zasady higieny gło- określa skalę głosów

dbania o higienę su, wykonuje ćwiczenia śpiewaczych głosu przez wy- emisyjne i oddechowe

konywanie, np.

• wymienia głosy śpiewa-

ćwiczeń emisyjnych

cze: sopran, alt, tenor,

i oddechowych

bas i rozpoznaje ich

brzmienie w utworach

wokalnych

• stosuje podstawowe

pojęcia związane z tech-

niką śpiewu

5. Opera i dramat • nauka gry frag- I. 2.1 • wykonuje swoją partię • wykonuje poszczegól- nagrania fragmentów

muzyczny mentu Uwertury do I. 4.1 w partyturze instru- ne partie w partyturze muzyki operowej, np. opery Wilhelm Tell I. 4.2 mentalnej fragmentu instrumentalnej frag- Uwertura do opery Car-

(G. Verdi) I. 4.3 Uwertury do opery Wil- mentu Uwertury do men (G. Bizet), Pieśń do

• przypomnienie II. 1.1 helm Tell (G. Verdi) opery Wilhelm Tell (G. Gwiazdy z III aktu opery

historii powstania II. 1.2 • zna budowę dzieła ope- Verdi) Tannhäuser, kwintet Selig

opery i jej rozwoju II. 4.1 rowego • charakteryzuje rozwój wie die Sonne z III aktu

na przełomie wie- II. 4.3 • wymienia charaktery- opery w epoce roman- opery Śpiewacy norym-

ków (barok, klasy- II. 7 styczne cechy opery tyzmu (opera francu- berscy (R. Wagner), aria

cyzm) III. 1 w epoce romantyzmu ska, włoska, niemiecka) Radamesa Boska Aido

• przedstawienie III. 2 • wymienia operowe gło- • omawia formę opery z I aktu opery Aida (G. cech opery roman- III. 3 sy śpiewaków wykorzystując terminy Verdi), aria Vissi d’arte

tycznej, poznanie • wyraża własne emocje ze słowniczka opero- z II aktu opery Tosca

reprezentatywnych związane z percepcją wego (G. Puccini), odtwarzacz

kompozytorów tej utworów • np. uwertura, aria, re- płyt CD, nagranie DVD

formy muzycznej cytatyw, libretto wybranej opery, instru-

• rozpoznawanie • wypowiada się na te- menty perkusyjne, od-

w utworach głosów mat ważnej roli opery twarzacz CD i DVD

śpiewaków opero- w życiu muzycznym

wych i kulturalnym Europy

XIX wieku

6. Akademia mło- • nauka gry na instru- I. 2.1 • gra w zespole na instru- • gra solo wybrane frag- nuty melodii La donna

dego meloma- mencie melodycz- I. 4.1 mencie melodycznym menty dzieł opero- e mobile z opery Rigolet-

na. Operowe nym fragmentu I. 4.2 fragment melodii La wych dbając o wysoki to (G. Verdi), Aria z opery

arcydzieła melodii La donna e I. 4.3 donnae mobile z opery poziom wykonania Madame Butterflay

mobile z opery Rigo- II. 1.1 Rigoletto (G. Verdi) lub i wyraz artystyczny (G. Puccini), nagrania

letto (G.Verdi) II. 1.2 fragment Arii z opery utworu utworów: Oterra addio!

• poznanie treści lite- II. 4.1 Madame Butterflay (G. • streszcza wybrane duet Aidy i Radamesa

rackich wybranych II. 4.3 Puccini), libretta najpopularniej- z opery Aida (G. Ver- oper i dramatów III. 1 • z uwagą słucha frag- szych oper polskich di), Habanera z opery muzycznych (Tosca III. 3 mentów dzieł opero- i światowych Carmen (G. Bizet), Aria

Vissi d’arte z II aktu opery G. Puccini, Aida wych • dokonuje muzycznej

Tosca (G. Puccini), in- G. Verdi, Carmen G. • nuci popularne moty- analizy dzieł, wypo-

strumenty melodyczne, Bizet) wy melodyczne z dzieł wiada swoje zdanie na

• słuchanie fragmen- operowych temat wartości muzyki odtwarzacz płyt CD

tów popularnych • podaje przykłady naj- operowej w literaturze

dzieł operowych ważniejszych dzieł ope- muzycznej

rowych oraz nazwiska • wyszukuje na stronach

ich twórców WWW aktualny repertuar teatrów muzycz-

nych

7. Klimaty jesieni. • nauka piosenki I. 1.1 • śpiewa w zespole pio- • śpiewa solo wybraną nuty piosenki Pocztów- Nauka piosenki Pocztówkaz Beskidu I. 1.3 senkę Pocztówkaz Beski- piosenkę o tematyce ka z Beskidu (sł. i muz. Pocztówkaz Be- • określanie kolo- I. 2.1 du z akompaniamentem jesiennej W. Jarosz), fragmenty

skidu rystyki, nastroju, I. 2.4 granym przez nauczy- • improwizuje własne utworów literackich, klimatu utworów I. 4.3 ciela lub odtwarzanym melodie do fragmen- nagrania utworów

artystycznych inspi- II. 4.1 z płyty CD tów wierszy o tematy- muzycznych przygoto-

rowanych jesienią II. 8 • układa w zespole ilu- ce jesiennej wanych przez uczniów, • układanie kompo- strację muzyczną Jesien- • wykazuje inwencję instrumenty perkusyjne, zycji rytmiczno – ny wiatr przy tworzeniu ilustra- flety podłużne, pianino, melodycznej Jesien- • słucha utworów muzy- cji muzycznej Jesienny odtwarzacz płyt CD ny deszcz cznych inspirowanych wiatr

jesienią

• słuchanie utwo- • przygotowuje i pre-

rów – „muzyczna zentuje ulubione

recepta” na jesienną utwory muzyczne in-

niepogodę i smut- spirowane jesienią

ki (propozycje

uczniów)

8. Zaczarowany • zapoznanie z ope- I. 2.1 • gra w zespole melodię • gra solowo fragmenty nagrania utworów: Ga-

świat operetki retką, formą wido- I. 4.1 z wybranej operetki, dzieł operowych dba- lop z operetki Orfeusz

wiska sceniczno- I. 4.2 np.: Galop (J. Offen- jąc o wysoki poziom w piekle (J. Offenbach), -muzycznego I. 4.3 bach), Usta milczą, wykonania i wyraz Usta milczą, dusza śpie-

• słuchanie popular- II. 1.1 dusza śpiewa z operetki artystyczny wa z operetki Wesoła

nych fragmentów II. 1.2 Wesoła wdówka • dokonuje muzycznej wdówka (F. Lehár), nuty

arii i duetów ope- II. 4.1 (F. Lehár) analizy dzieł operetko- utworów: Galop (J. Of-

retkowych II. 7 • określa podobieństwa wych fenbach), Usta milczą, • granie na instru- III. 1 i różnice między operą • wyszukuje informacje dusza śpiewa z operetki mencie fragmen- III. 3 a operetką na temat znanych Wesoła wdówka

tów melodii operet- • wymienia tytuły zna- twórców operetek, (F. Lehár), Wielka sława

kowych nych operetek oraz na- np.: F. Lehára, J. Straus- to żart z operetki Baron

• przybliżenie treści zwiska ich twórców sa, J. Offenbacha, F. cygański (J. Strauss) literackich wybra- • wyszukuje na stronach Suppe, dzwonki, flety podłużne

nych operetek www repertuar teatrów • wypowiada się na lub keyboardy, pianino, muzycznych temat artyzmu dzieł odtwarzacz płyt CD

scenicznych

• przedstawia treść

literacką wybranych

operetek

9. Akademia mło- • nauka pieśni Marsz, I. 1.1 • śpiewa w zespole pieśń • śpiewa solo pieśń nagranie lub nuty pieśni dego meloma- marsz Polonia, po- I. 1.3 Marsz, marsz Polonia Marsz, marsz Polonia Marsz, marsz Polonia

na. Muzyczne znanie genezy po- I. 4.1 • zna i rozumie pojęcie • dokonuje muzycznej (sł. i muz. autor niezna-

batalie. Nauka wstania utworu I. 4.2 muzyka programowa analizy dzieł, dostrze- ny), nagrania utworów: pieśni Marsz, • – poznanie przy- I. 4.3 • słucha utworów mu- ga środki, za pomocą Zwycięstwo Wellingtona, marsz Polonia kładów utworów II. 4.1 zycznych inspirowanych których osiąga się op. 91 (L.van Beethoven), muzycznych inspi- III. 3 bitewnymi wydarzenia- w muzyce efekty ilu- Uwertura koncertująca

rowanych scenami mi historycznymi stracyjne Rok 1812, op. 49 (P. Czaj-

batalistycznymi • wymienia kompozyto- • wyszukuje informacje kowski), Symfonia h-moll rów tworzących w nur- o wydarzeniach histo- Polonia, op. 24, cz. 3, cie muzyki programowej rycznych zilustrowa- pianino, odtwarzacz płyt

oraz przykłady ich dzieł nych muzycznie CD

10. Ukochana oj- • granie na dzwon- I. 2.1 • gra w zespole melodię • gra solo melodię Pora- nagrania CD utworów

czyzna – kom- kach lub flecie po- I. 4.1 Poranek z I suity Peer nek z I suity Peer Gynt m.in: pozytorzy szkół dłużnym fragmentu I. 4.2 Gynt (E. Grieg) (E. Grieg) dbając o wy- I Koncert fortepianowy

narodowych wybranego utworu I. 4.3 • wyjaśnia pojęcie: szkoły soki poziom wykona- b-moll, op. 23, cz. Allegro

kompozytora szkół II. 1.1 narodowe nia i wyraz artystyczny con fuocco (P. Czajkow-

narodowych II. 1.2 • wymienia szkoły naro- utworu ski), Pieśń Solvejgi z II • omówienie nurtu II. 4.1 dowe (czeska, rosyjska, • potrafi wyjaśnić, jaki suity Peer Gynt (E. Grieg), szkół narodowych II. 7 norweska, polska, wpływ mają pierwiast- Polka z opery Sprzedana

w muzyce III. 1 hiszpańska) oraz repre- ki narodowe na rozwój narzeczona (B. Smetana), • zapoznanie z twór- zentatywnych przedsta- muzyki europejskiej Taniec słowiański, op. czością przedstawi- wicieli • dokonuje muzycznej 46 nr 7 (A. Dworzak), cieli szkół narodo- • z uwagą słucha utwo- analizy dzieł Koncert fortepianowy

wych rów kompozytorów • na przykładach słucha- a -moll, op.16,cz.1 Allegro

• przybliżenie szkół narodowych, wy- nych utworów określa (E. Grieg), nuty utworu

uczniom programu mienia kilka tytułów ich sposób realizacji stylu Poranek, Taniec Anitry literackiego I i II dzieł narodowego przez (E. Grieg), dzwonki, flety

podłużne, keyboardy, suity Peer Gynt (E. • docenia rolę muzyki kompozytorów

pianino, odtwarzacz płyt Grieg) szkół narodowych

CD w krzewieniu kultury

danego kraju

11. Akademia • nauka gry motywu I. 2.1 • gra w zespole motyw • gra solo motyw mu- nagrania CD wybranych

młodego melo- Promenady z cyklu I. 4.1 muzyczny Promenady zyczny Promenady utworów z cyklu Obrazki mana – Obrazki Obrazki zwystawy I. 4.2 (M. Musorgski) (M. Musorgski) dbając zwystawy (M. Musorg-

zwystawy M. (M. Musorgski) I. 4.3 • słucha wybranych mi- o wysoki poziom wy- ski), np. Promenada, Musorgskiego • przybliżenie II. 1.1 niatur z cyklu Obrazki konania i wyraz arty- Rynek w Limoges, Wielka

uczniom utworów II. 1.2 zwystawy, wskazuje styczny utworu, Brama w Kijowie, zapis

inspirowanych po- II. 4.1 podstawowe cechy • dokonuje muzycznej nutowy fragmentu Pro-

zamuzycznym pro- III. 1 i elementy dzieła mu- analizy dzieł, menady, instrumenty

gramem zycznego • wskazuje funkcje mu- melodyczne, odtwa- • słuchanie wybra- • werbalizuje emocje zyki programowej oraz rzacz płyt CD

nych fragmentów i uczucia powstałe pod jej treści symboliczno-

z cyklu miniatur wpływem słuchanej -programowe

Obrazki zwystawy muzyki • przedstawia dzia- (M. Musorgski) • przedstawia wybrany łalność muzyczną

utwór z cyklu Obrazki „Potężnej Gromadki”,

zwystawy za pomocą wymienia jej przedsta- środków pozamuzycz- wicieli nych

12. Poemat symfo- • nauka gry na instru- I. 2.1 • gra w zespole motyw • dokonuje muzycznej nagrania CD: Wełtawa

niczny. Wełtawa mencie motywu I. 4.1 rzeki Wełtawy z poema- analizy dzieła z cyklu Moja ojczyzna

z cyklu Moja melodycznego rzeki I. 4.2 tu symfonicznego We- • interpretuje wybrany (B. Smetana), Preludia

ojczyzna Wełtawy z poematu I. 4.3 łtawa (B. Smetana) utwór programowy (C. Debussy), Lot trzmiela

symfonicznego We- II. 4.1 • określa sposób realizacji pozamuzycznymi (N. Rimski-Korsakow), łtawa (B. Smetana) III. 1 treści pozamuzycznych środkami wyrazu arty- Źródło Aretuzy (K. Szy-

• zapoznanie z mu- w utworze stycznego manowski), Marzenie

zyczną formą po- • wyjaśnia pojęcie po- • omawia formę poema- (R. Schumann), nuty po-

ematu symfonicz- emat symfoniczny tu symfonicznego na ematu symfonicznego

nego • wykazuje różnice mie- przykładzie utworu Wełtawa (B. Smetana), • wysłuchanie po- dzy muzyka programo- Wełtawa (B. Smetana) flety podłużne, dzwonki ematu symfonicz- wą a absolutną lub keyboardy, odtwa-

nego Wełtawa (B. rzacz płyt CD

Smetana)

13. Polska muzyka • nauka wybranej I. 1.1 • śpiewa w zespole wy- • podaje przykłady cen- albumy etnograficzne, ludowa. Obrzę- pieśni lub przy- I. 1.3 braną pieśń lub przy- nych wytworów sztuki wytwory sztuki ludowej, dy i zwyczaje śpiewki ludowej I. 4.1 śpiewkę ludową, oma- ludowej własnego re- plansza edukacyjne z in-

ludowe • nauka regionalnego I. 4.2 wia tematykę pieśni gionu np. z dziedziny strumentami ludowymi, tańca (np. Trojak, I. 4.3 ludowych architektury, rzemiosła zapis nutowy pieśni Przepióreczka) II. 1.1 • tańczy w zespole wy- artystycznego Chmiel, nagranie CD me- • słuchanie muzyki II. 1.2 brany taniec regionalny, • przedstawia sylwetkę lodii w wykonaniu kapel w wykonaniu ka- II. 4.1 np. Trojak badacza folkloru Oska- ludowych z różnych

pel ludowych oraz II. 5.2 • wyjaśnia terminy: folklor, ra Kolberga i zakres regionów Polski oraz

utworów muzycz- III. 4 etnografia, wskazuje jego działalności etno- utworów: Krzesany (W. nych inspirowanych elementy wchodzące graficznej Kilar), Mazurek a -moll, folklorem w skład folkloru • wykonuje solo (gra lub op. 68 nr 2 (F. Chopin), • omówienie działal- • omawia znane obrzędy śpiewa) utwór ludowy nuty pieśni Uciekła mi ności wybitnego i zwyczaje ludowe • docenia w swoich wy- przepióreczka (sł. i muz. polskiego etnografa • słucha utworów w wy- powiedziach wartość ludowe, opracowanie: Oskara Kolberga konaniu kapel ludo- dzieł twórców ludo- I. Przeżycki), Był Duda

• poznanie popu- wych wych dla polskiego (sł. i muz. lud., opraco-

larnych obrzędów • rozpoznaje i nazywa in- dziedzictwa narodo- wanie: P. Muszyński) oraz

i zwyczajów ludo- strumenty ludowe, np. wego melodii ludowej Trojak, wych z różnych dudy, bazuna, gęśle odtwarzacz płyt CD, regionów Polski pianino

14. Muzyka w stylu • nauka piosenki Hej, I. 1.1 • śpiewa w zespole • śpiewa solo piosenkę nuty piosenki Hej, sza-

folkowym. Na- szalała, szalała z re- I. 1.3 piosenkę Hej, szalała, Hej, szalała, szalała, lała, szalała (sł. i muz. uka piosenki Hej, pertuaru zespołu I. 4.1 szalała podkreślając głosem ludowe), nagrania utwo-

szalała, szalała Krywań I. 4.2 • wyjaśnia termin folk jej żartobliwy charak- rów muzycznych w stylu

• słuchanie utworów I. 4.3 music ter folkowym i country, od-

z repertuaru ze- II. 4.1 • słucha utworów w stylu • dostrzega w utworach twarzacz płyt CD

społów folkowych folkowym, dostrzega zespołów folkowych

i country, których różnice między muzyką ich oryginalność stylu twórczość inspiro- tradycyjną (ludową, odwołującą się do źró- wana jest muzyką etniczną, regionalną) deł tradycji

ludową a muzyką folkową

• wykonanie układu • wymienia popularne • wykonuje układ ta-

tanecznego w stylu zespoły folkowe neczny w stylu coun-

country try

15. Muzyka w świą- • nauka piosenki I. 1.1 • śpiewa w zespole pio- • śpiewa lub gra na zapis nutowy lub na-

tecznym nastro- świątecznej Chrystus I. 1.3 senkę o tematyce świą- instrumencie solo wy- granie CD piosenek: ju się narodził I. 2.1 tecznej, np. Chrystus się braną piosenkę o te- Chrystus się narodził • nauka gry na instru- II. 1.1 narodził matyce świątecznej, (sł. J. Wróblewski, muz. mencie wybranej II. 1.2 • gra na instrumencie podkreślając różnymi J. Szczyrba), Wilijna

kolędy II. 4.1 w zespole wybraną środkami wyrazu na- pastorałka (sł. J. K. Ło-

• omówienie zwycza- kolędę strój i charakter utwo- jan, muz. R. Pomorski), jów świątecznych • wymienia popularne ru Przybyli znieba (sł.W. An- kultywowanych polskie tradycje związa- • charakteryzuje trady- drzejewski, J. Gumuła), w Polsce i innych ne ze świętami Bożego cje świąteczne kulty- dzwonki, flety, keyboar-

krajach Narodzenia i Nowym wowane w różnych dy, zapis nutowy kolęd:

• zwrócenie uwagi na Rokiem krajach O Tannenbaum, Weih-

szczególną wartość nacht, wie bist duschon,

tradycji w kulturze pianino, odtwarzacz płyt

narodowej CD

16. Akademia mło- • nauka gry na instru- I. 4.1 • improwizuje ruchem ta- • układa choreografię nagrania utworów: dego meloma- mencie wybranego I. 4.2 niec łabędzi do utworu do sceny z II aktu ba- Taniec czterech łabędzi na. Niezwykli motywu melodycz- I. 4.3 z baletu Jezioro łabędzie letu Jezioro łabędzie z II aktu baletu Jezioro

tancerze nego z dzieła bale- II. 4.1 (P. Czajkowski) (P. Czakowski) łabędzie (P. Czakowski), towego • gra na instrumencie • gra solo wybrany Taniec ognia z baletu

• improwizacja ru- w zespole temat me- temat melodyczny Czarodziejska miłość

chowa do sceny z II lodyczny ze znanego z baletu (M. de Falla), Taniec z sza- aktu baletu Jezioro dzieła baletowego • dokonuje muzycznej blami z baletu Gajane

łabędzie (P. Czajkow- • słucha utworów inspiro- analizy dzieł scenicz- (A. Chaczaturian), Dance

ski) wanych tańcem nych macabre (C. Saint-Saëns), • przypomnienie • omawia rolę muzyki odtwarzacz płyt CD

historii w przedstawieniu bale-

powstania i towym

• wskazanie najważ-

niejszych kompozy-

torów dzieł baleto-

wych oraz przykła-

dów ich twórczości

17. W karnawało- • zapoznanie z cha- I. 2.1 • gra w zespole melodie • wypowiada się na te- nuty melodii La Paloma

wym tanecznym rakterystyką wy- I. 4.1 oparte na rytmach ta- mat roli tańca w życiu (S. Yradier), Karnawał rytmie branych tańców I. 4.2 necznych, np. Karnawał człowieka wenecki (włoska melodia

towarzyskich (walc, I. 4.3 wenecki (walc) lub La • odnajduje w muzyce ludowa), nagrania CD

polka, passo doble, II1.1 Paloma (tango) i sztukach plastycz- melodii w rytmie salsy

tango, rumba, sam- II. 1.2 • rozpoznaje w utworach nych utwory inspiro- i tanga oraz utworów

ba, fokstrot, salsa) II. 4.1 rytmy taneczne wane tańcem Nad pięknym, modrym

• wystukiwanie cha- II. 5.3 • wymienia nazwy tań- • określa charaktery- Dunajem, Pizzicato-po-

rakterystycznych ców z różnych stron styczne cechy tańców lka (J. Strauss), Tango

rytmów różnych świata (np.: walc, passo towarzyskich z różnych Milonga (J. Petersburski), tańców doble, tango, rumba, stron świata Sambade unanotaso

• nauka gry na flecie samba, salsa) i określa • wykonuje w parze (A. C. Jobim), reproduk-

podłużnym, dzwon- ich pochodzenie kilka kroków i figur ta- cje dzieł plastycznych

kach lub keyboar- • wyklaskuje charaktery- necznych wybranych inspirowanych tańcem, dzie melodii walca styczne rytmy wybra- tańców towarzyskich np.: Taniec (H. Matisse), Karnawał wenecki nych tańców • ocenia i wartościuje Taniec życia (E. Munch), lub melodii La Pa- • określa ruchową struk- choreografię tańca flety podłużne, dzwonki, loma turę tańca: krok tanecz- keyboardy, odtwarzacz

• poznanie dzieł arty- ny, figura taneczna, płyt CD

stycznych inspiro- temat taneczny

wanych tańcem • zna krok podstawowy

• nauka kroków i figur wybranego tańca towa-

tanecznych salsy rzyskiego

lub tanga • wyraża poprzez ruch

swoje emocje

18. Wybitni kompo- • nauka pieśni Wiosna I. 1.1 • śpiewa w zespole pieśń • dokonuje muzycznej nagrania utworów: Po-

zytorzy polskie- (F. Chopin) I. 1.3 Wiosna (F. Chopin) analizy dzieł lonez cis-moll, op. 26 nr1, go romantyzmu • poznanie twórczo- I. 4.1 • z zainteresowaniem słu- • docenia ponadczaso- Mazurek D-dur, op. 33

ści kompozytorów I. 4.2 cha utworów polskich wy wymiar dzieł pol- nr 2 (F. Chopin), Mazur

polskiego romanty- I. 4.3 kompozytorów epoki skich kompozytorów z opery Halka (S. Mo- zmu II. 4.1 romantyzmu, rozpozna- epoki romantyzmu niuszko), Kujawiak C-dur

• słuchanie wybra- II. 7 je wśród słuchanego oraz ich znaczenie (H. Wieniawski), nuty

nych utworów III. 1 repertuaru utwory w krzewieniu kultury pieśni Wiosna (F. Cho-

polskich kompozy- III. 3 F. Chopina, S. Moniuszki, narodowej pin), tekst wiersza Etiudy

torów epoki roman- H. Wieniawskiego • przytacza ważne fakty (Roman Brandstaetter), tyzmu • wymienia nazwiska biograficzne z życia flety podłużne, dzwonki, • granie melodii kompozytorów pol- kompozytorów odtwarzacz płyt CD

z opery Hrabina (S. skiego romantyzmu • wyjaśnia pojęcie sty-

Moniuszko) oraz wybrane tytuły ich lizacja muzyki oraz utworów wskazuje charaktery-

• gra na instrumencie

styczne cechy stylizacji

w zespole melodię

w twórczości F. Cho-

myśliwską Pojedziemy

pina

na łów z opery Hrabina

• wyszukuje na stronach (S. Moniuszko) WWW informacje

o polskich konkursach i festiwalach muzycz-

nych

19. Muzyka prze- • wyklaskiwanie I. 2.1 • wystukuje rytm Bolera • dokonuje muzycznej abumy z malarstwem

łomu XIX i XX rytmu Bolera (M. I. 4.1 (M. Ravel) analizy dzieł impresjonistów, nagra-

wieku Ravel) I. 4.2 • charakteryzuje głów- • poszerza wiadomości nia utworów: Popołudnie

• nauka gry na instru- I. 4.3 ne założenia impre- na temat życia i twór- fauna, Ogrody w deszczu, mencie fragmentu I. 4.4 sjonizmu, wymienia czości wybitnych Rozmowawiatruzmo-

utworu wybranego II. 4.1 nazwiska czołowych impresjonistów mu- rzem z tryptyku Morze

kompozytora im- II. 7 kompozytorów impre- zycznych (C. Debussy), nuty a Pa-

presjonizmu III. 1 sjonistycznych wanadlazmarłej Infantki,

• omówienie twór- • interpretuje środkami • wypowiada się na fragment Bolera (M. Ra-

czości muzycznych pozamuzycznymi wy- temat impresjonizmu vel), tekst wiersza Słota

impresjonistów (C. braną część tryptyku w malarstwie, zna (J. Iwaszkiewicz), flety

Debussy, M. Ravel), symfonicznego Morze nazwiska głównych podłużne, dzwonki lub

słuchanie wybra- (C. Debussy) przedstawicieli tego keyboardy, bębenki, nych utworów kom- • gra na instrumencie nurtu tamburyna, odtwarzacz

pozytorów w zespole fragment • wykonuje ilustrację płyt CD, farby plakato-

• interpretacja środ- utworu Pawana dla plastyczną do utworu we, pędzel, blok tech- kami pozamuzycz- zmarłej Infantki (M. Ra- Morze Claude’a Debus- niczny

nymi wybranej czę- vel) sy’ego, stosując tech-

ści tryptyku symfo- nikę puentylizmu lub

nicznego Morze (C. dywizjonizmu

Debussy)

20. Muzyka w wio- • słuchanie utworów I. 1.1 • śpiewa w zespole pio- • analizuje zapis mu- nuty i nagranie piosenki sennym na- muzycznych inspi- I. 1.3 senkę Chodź, pomaluj zyczny piosenki Chodź, Chodź, pomaluj mój świat

stroju. Nauka rowanych przyrodą I. 2.1 mój świat pomaluj mój świat, wy- (sł. M. Dutkiewicz, muz. piosenki Chodź, • tworzenie ilustra- I. 2.4 z akompaniamentem jaśnia znaczenie łuku J. Kruk), nuty kanonu

pomaluj mój cji muzycznej do I. 4.1 granym przez nauczy- łącznika Wiosna (sł. M. Komo-

świat wiersza Haliny Szay- I. 4.2 ciela lub odtwarzanym • wyszukuje i wskazuje rowska, muz. T. Gum- erowej Cosię stało I. 4.3 z płyty CD przykłady utworów messon), nagrania CD

wiatrowi? II. 4.1 • uczestniczy w tworze- muzycznych utworów: Szmery wiosny

• utrwalenie formy II. 8 niu ilustracji muzycznej • inspirowanych wiosną (Ch. Sinding), Jaskółki kanonu w muzyce do wiersza Cosię stało • wykazuje inicjatywę nawsi (J. Strauss), tekst

• śpiew kanonu Wio- wiatrowi? (H. Szayerowa) i kreatywność przy wiersza Cosię stało wia-

sna tworzeniu ilustracji trowi? (H. Szayerowa), muzycznej instrumenty perkusyjne, • śpiewa w trzygłosie flety podłużne, dzwonki, kanon Wiosna pianino, odtwarzacz płyt

CD

21. Akademia mło- • nauka gry na instru- I. 2.1 • wykonuje na instru- • wykonuje na instru- nagrania utworów: dego meloma- mentach melodycz- I. 4.1 mencie perkusyjnym mentach perkusyjnych Marsz Radeckiego

na. W marszo- nych Marsza puł- I. 4.2 swoją partię w party- poszczególne partie (J. Strauss), Marsz Rako- wym rytmie kownika Bagey’a z I. 4.3 turze instrumentalnej w partyturze instru- czego (H. Berlioz), Marsz

filmu Most na rzece II. 1.1 fragmentu Marsza Ra- mentalnej – fragment z Uwertury do Snu nocy

Kwai II. 1.2 deckiego (J. Strauss) Marsza Radeckiego letniej, zapis nutowy

• słuchanie wybra- II. 4.1 • słuchając utworu Marsz (J. Strauss) Marsza pułkownika

nych utworów mu- Radeckiego, wyklaskuje • gra solo fragment me- Bagey’a z filmu Most na

zycznych skompo- jego marszowy rytm lodii z filmu Most na rzece Kwai (M. Arnold),

nowanych w rytmie • gra na instrumencie rzece Kwai (M. Arnold) instrumenty perkusyjne,

marsza w zespole melodię z fil- dbając o wysoki po- flety podłużne, keyboar-

• wystukiwanie na mu Most na rzece Kwai ziom wykonania i wy- dy, odtwarzacz płyt CD

instrumentach per- (M. Arnold) raz artystyczny utworu

kusyjnych marszo-

wego rytmu

22. Jazzowe impro- • nauka gry na I. 2.1 • gra na instrumencie • przedstawia historię nagrania utworów: Kon-

wizacje dzwonkach, flecie I. 4.1 w zespole melodię The powstania jazzu cert nazespół jazzowy

podłużnym lub I. 4.2 Entertainer (S. Joplin) • wskazuje główne i orkiestrę symfoniczną

keyboardzie melodii I. 4.3 lub Somebody loves me etapy rozwoju muzyki (R. Liebermann), Amery- Somebody loves me II. 1.1 (G. Gershwin) jazzowej kaninw Paryżu, Błękitna

(G. Gershwin)* II. 1.2 • wyjaśnia pojęcie impro- • wymienia nazwiska rapsodia (G. Gershwin), • zapoznanie z histo- II. 4.1 wizacja wybitnych jazzowych nuty utworów: Some-

rią jazzu i stylami II. 7 • wie z jakich tradycji indywidualności mu- body loves me (G. Ger- muzyki jazzowej • powstał jazz zycznych, wyszukuje shwin), The Entertainer

• przybliżenie • wymienia główne style informacje biograficz- (S. Joplin), dzwonki, flety

uczniom twórczości jazzowe ne na ich temat podłużne, keyboardy, kompozytorów, • z uwagą słucha po- • wskazuje przykłady odtwarzacz płyt CD, którzy włączali do pularnych standów zastosowania stylu plansza edukacyjna swoich utworów jazzowych, wskazuje jazzowego w muzyce z zespołem (big-band

ich charakterystyczne

elementy muzyki artystycznej jazzowy)

cechy

jazzowej

• wysłuchanie popu- • poznaje znane postacie • wyszukuje na stronach

larnych tematów sceny jazzowej WWW informacje na

jazzowych temat jazzowych festi- * lub Hello, Dolly wali muzycznych

z repertuaru Louisa

Armstronga

23. Historia Polski • śpiewanie znanych I. 1.1 • wymienia tytuły pieśni • zna podłoże historycz- nuty lub nagranie CD

w słowach pie- pieśni patriotycz- I. 1.2 patriotycznych z róż- ne wybranych pieśni pieśni Mazurek Trzeciego

śni. Nauka pieśni nych z różnych epok I. 1.3 nych okresów historycz- patriotycznych Maja (sł. R. Suchodolski, Mazurek Trzecie- historycznych I. 4.1 nych • kojarzy fakty historycz- kompozytor nieznany), go Maja • nauka pieśni Mazu- I. 4.2 • z uwagą słucha pieśni ne i bohaterów na- nagrania pieśni pa-

rek Trzeciego Maja I. 4.3 patriotycznych rodowych opisanych triotycznych z różnych

• przybliżenie faktów III. 1 • rozumie, jaką rolę od- w tekstach pieśni okresów historycznych

historycznych i waż- III. 3 grywały pieśni w dzie- • odnajduje w albu- np. Bogurodzica (Ano-

nych postaci Pola- jach historii Polski mach dzieł sztuki nim), Warszawianka

ków opisanych • śpiewa w zespole pieśń i na stronach WWW (sł. C. Delavigne, muz. w tekstach pieśni Mazurek Trzeciego Maja obrazy batalistyczne K. Kurpiński), Do bro-

• dyskusja na temat oraz z pamięci hymn przedstawiające sceny ni, bracia, Piechota

roli pieśni w kształ- państwowy Mazurek i postacie z różnych (sł. i muz. L. Łuskino), towaniu polskości Dąbrowskiego, zacho- epok historycznych Czerwone maki na Monte

i dokumentowaniu wując właściwą posta- Cassino (sł. F. Konarski, wydarzeń historycz- wę muz. A. Schütz), Rota

nych (sł. M. Konopnicka, muz. • zapoznanie z przy- F. Nowowiejski), Mury

kładami malarstwa (sł. i muz. J. Kaczmarski), batalistycznego nuty pieśni Polonez Trze- ciego Maja, reprodukcje

przedstawiające sceny

bitewne i bohaterów narodowych, odtwarzacz

płyt CD, pianino

24. Polska muzyka współczesna i jej przedstawiciele

• poznanie wybranych zjawisk muzyki współczesnej

• słuchanie wybranych utworów muzycznych współ- czesnych kompozy- torów polskich XX wieku (W. Lutosław- ski, K. Penderecki, H. M. Górecki, W. Kilar) * śpiewanie pieśni H. M. Góreckiego Do Matki ze zwró- ceniem uwagi na znaki dynamiczne i oznaczenia tempa

I. 4.1 I. 4.2 I. 4.3 II. 4.1 II. 7 II. 8 III. 1 III. 3

• wymienia nazwiska naj- wybitniejszych polskich kompozytorów muzyki współczesnej (W. Luto- sławski, H. M. Górecki, W. Kilar, K. Penderecki) i tytuły wybranych dzieł,

• z zainteresowaniem słucha utworów polskiej muzyki współczesnej

• dostrzega nowatorskie pomysły w muzyce kompozytorów współ- czesnych

• wypowiada własną opinię na temat miejsca muzyki współcze- snej w dzisiejszej przestrzeni kulturalnej

• przedstawia najważ- niejsze cechy stylistyczne wysłuchanych kompozycji

• wyszukuje informacje na temat festiwali muzyki współczesnej, np. Warszawska Jesień * śpiewa w zespole z akompaniamentem nauczyciela pieśń H. M. Góreckiego Do matki

fragmenty utworów: Tren pamięci ofiar Hiro- szimy na 52 instrumenty smyczkowe, Stabat Ma- ter nachór acappella (K. Penderecki), wybrane części Małej suity, (W. Lu- tosławski), Krzesany, Bogurodzica (W. Kilar) Ad Matrem (H. M. Górecki), * nuty pieśni Do Matki (H. M. Górecki), pianino, odtwarzacz płyt CD

25. Musicalowe sza- leństwa

• nauka gry na instrumencie melodii Sunrise, sunset z musicalu Skrzypek na dachu

• zapoznanie uczniów z widowi- skiem sceniczno- -muzycznym (musical)

• omówienie treści literackich świa- towych musicali: Skrzypek nadachu,

I. 1.1 I. 1.3 I. 2.1 I. 4.1 I. 4.2 I. 4.3 II. 1.1 II. 1.2 II. 4.1 III. 1

• gra na instrumencie w zespole melodię Sunrise, sunset z musicalu Skrzypek nadachu (J. Bock)

• rozpoznaje formę musicalu, określa jej charakterystyczne cechy

• wymienia kilka tytułów światowych musicali

• opiniuje wysłuchane utwory musicalowe

• gra na instrumencie solo melodię Sunri- se, sunset z musicalu Skrzypek nadachu (J. Bock), dbając o wysoki poziom wykonania i wyraz artystyczny utworu

• zna treść literacką wybranych musicali

• wyszukuje na stronach WWW repertuar te- atrów muzycznych

nuty lub nagranie CD piosenki Wieża Ba- bel z musicalu Metro (sł. A. i M. Miklaszewskie, muz. J. Stokłosa), nuty melodii Sunrise, sunset (J. Bock), kaseta VHS lub płyta DVD z nagraniem wybranego musicalu, nagrania utworów: Su- perstar (sł. T. Rice, muz. A. L. Webber), Hare Krish- na (G. Mc Dermot),

West Side Story, Jesus

Christ Superstar, Hair • słuchanie wybra-

nych fragmentów z popularnych musicali

• przygotowuje z ró- wieśnikami występ artystyczny, fragment wybranego musicalu

A -me-ri-ca! (sł. S. Son- dheim, muz. L. Bernste- in), odtwarzacz płyt CD, flety podłużne, dzwonki

26. Poezja śpiewana. Nauka piosenki Dni, których nie znamy

• nauka wybranej piosenki poetyckiej, praca nad wyrazem artystycznym utworu

• słuchanie piosenek poetyckich w wykonaniu artystów polskiej sceny muzycznej

• oddanie muzyką klimatu i nastroju utworów poetyckich

• przybliżenie uczniom utworów wybitnych twórców piosenki poetyckiej (np. B. Okudżawa, B. Dylan, W. Wysoc- ki, L. Cohen)

• poznanie tekstów poetyckich z repertuaru E. Demarczyk, Cz. Niemena, M. Grechuty i innych

I. 1.1 I. 1.3 I. 4.1 I. 4.2 I. 4.3 II. 4.1 II. 8 III. 1

• śpiewa w zespole wy- braną piosenkę poetyc- ką, np. François Villon (B. Okudżawa), Nutaz Poni- dzia (z rep. Wolna Grupa Bukowina)

• dostrzega wartości artystyczne piosenki poetyckiej

• wymienia kilka nazwisk popularnych bardów (np. Bułat Okudżawa, Włodzimierz Wysocki, Bob Dylan, Marek Gre- chuta)

• analizuje zapis muzyczny piosenki Fra- nçois Villon

• wykonuje piosenkę z własną interpretacją

• wypowiada się na temat przesłania tek- stów piosenek poetyckich

• oddaje muzyką klimat i nastrój wiersza

• odnajduje przykłady muzycznych utworów poetyckich

• właściwie wybiera i interpretuje tekst po- etycki

nagranie utworów: Piosenka ożołnierskich butach,(B. Okudżawa), Odpowiedź niesie wiatr (B. Dylan), Pożegnanie zgórami (W. Wysocki), teksty wierszy: Ulewa (A. Asnyk), Zakochana (M. Hillar), O mojej poezji (K. I. Gałczyński), Piosen- kao Mozarcie (B. Oku- dżawa), nuty piosenki François Villon (sł. i muz. B. Okudżawa), nagrania piosenek poetyckich, np. Dziwny jest ten świat (sł.M. Belon, muz. Cz. Nie- men), Karuzela zmadon- nami (sł. M. Białoszewski, muz. Z. Konieczny), Niepewność (sł. A. Mickie- wicz, muz. J. Kanty Paw- luśkiewicz), odtwarzacz płyt CD, magnetofon, mikrofon, pianino

M. Belon, muz. Cz. Nie- men), Karuzela zmadon- nami (sł. M. Białoszewski, muz. Z. Konieczny), Niepewność (sł. A. Mickie- wicz, muz. J. Kanty Paw- luśkiewicz), odtwarzacz płyt CD, magnetofon, mikrofon, pianino

West Side Story, Jesus Christ Superstar, Hair

• słuchanie wybranych fragmentów z popularnych musicali

• przygotowuje z ró- wieśnikami występ artystyczny, fragment wybranego musicalu

A -me-ri-ca! (sł. S. Son- dheim, muz. L. Bernste- in), odtwarzacz płyt CD, flety podłużne, dzwonki

26. Poezja śpiewana. Nauka piosenki Dni, których nie znamy

• nauka wybranej piosenki poetyckiej, praca nad wyrazem artystycznym utworu

• słuchanie piosenek poetyckich w wykonaniu artystów polskiej sceny muzycznej

• oddanie muzyką klimatu i nastroju utworów poetyckich

• przybliżenie uczniom utworów wybitnych twórców piosenki poetyckiej (np. B. Okudżawa, B. Dylan, W. Wysoc- ki, L. Cohen)

• poznanie tekstów poetyckich z repertuaru E. Demarczyk, Cz. Niemena, M. Grechuty i innych

I. 1.1 I. 1.3 I. 4.1 I. 4.2 I. 4.3 II. 4.1 II. 8 III. 1

• śpiewa w zespole wy- braną piosenkę poetyc- ką, np. François Villon (B. Okudżawa), Nutaz Poni- dzia (z rep. Wolna Grupa Bukowina)

• dostrzega wartości artystyczne piosenki poetyckiej

• wymienia kilka nazwisk popularnych bardów (np. Bułat Okudżawa, Włodzimierz Wysocki, Bob Dylan, Marek Gre- chuta)

• analizuje zapis muzyczny piosenki Fra- nçois Villon

• wykonuje piosenkę z własną interpretacją

• wypowiada się na temat przesłania tek- stów piosenek poetyckich

• oddaje muzyką klimat i nastrój wiersza

• odnajduje przykłady muzycznych utworów poetyckich

• właściwie wybiera i interpretuje tekst po- etycki

nagranie utworów: Piosenka ożołnierskich butach,(B. Okudżawa), Odpowiedź niesie wiatr (B. Dylan), Pożegnanie zgórami (W. Wysocki), teksty wierszy: Ulewa (A. Asnyk), Zakochana (M. Hillar), O mojej poezji (K. I. Gałczyński), Piosen- kao Mozarcie (B. Oku- dżawa), nuty piosenki François Villon (sł. i muz. B. Okudżawa), nagrania piosenek poetyckich, np. Dziwny jest ten świat (sł.M. Belon, muz. Cz. Nie- men), Karuzela zmadon- nami (sł. M. Białoszewski, muz. Z. Konieczny), Niepewność (sł. A. Mickie- wicz, muz. J. Kanty Paw- luśkiewicz), odtwarzacz płyt CD, magnetofon, mikrofon, pianino

M. Belon, muz. Cz. Nie- men), Karuzela zmadon- nami (sł. M. Białoszewski, muz. Z. Konieczny), Niepewność (sł. A. Mickie- wicz, muz. J. Kanty Paw- luśkiewicz), odtwarzacz płyt CD, magnetofon, mikrofon, pianino

27. Muzyka znana

i lubiana. Nauka gry na instrumencie utworu Yesterday z repertuaru zespo- łu The Beatles

• nauka gry melodii Yesterday z repertuaru zespołu The Beatles,

• przybliżenie uczniom nurtów muzyki rozrywkowej

• słuchanie utworów różnych wyko- nawców muzyki rozrywkowej, (m.in.: The Beatles, E. Pre- sley, C. Richard, Led Zeppelin, Black Sabbath)

• oglądanie fragmentu koncertu znanego zespołu muzycznego, wyjaśnienie pojęcia idol, fan

• tworzenie własnej listy przebojów muzyki rozrywkowej

I. 1.1 I. 1.3 I. 2.1 I. 4.1 I. 4.2 I. 4.3 II. 1.1 II. 1.2 II. 4.1 II. 8 III. 1

• gra w zespole melodię utworu Yesterday z repertuaru zespołu The Beatles

• – wyjaśnia pojęcie muzyka rozrywkowa, wymienia główne nurty muzyki rozrywkowej

• podaje przykłady wy- konawców muzyki rozrywkowej działające na dzisiejszej scenie muzycznej

• przedstawia nurty muzyki rozrywkowej zwią- zane ze środowiskiem i najbliższym otocze- niem

• tworzy własną listę przebojów muzyki rozrywkowej

• gra na instrumencie solo melodię utworu Yesterday z repertuaru zespołu The Beatles, dbając o wysoki poziom wykonania i wyraz artystyczny utworu

• zna główne nurty muzyki rozrywkowej, wskazuje ich cechy charakterystyczne i stylistyczne (muzyka pop, rock, reggae, punk rock, hard rock, heavy metal)

• wymienia festiwale promujące muzykę rozrywkową

• wyraża swoje zdanie na temat różnych sty- lów w muzyce rozrywkowej

nuty melodii Yesterday z repertuaru The Be- atles, nagrania wybranych utworów muzyki rozrywkowej polskiej i zagranicznej, dzwonki, flety podłużne lub keyboardy, odtwarzacz płyt CD, pianino

28. Galeria megagwiazd

• słuchanie utworów muzycznych wykonywanych przez najpopularniejszych wokalistów sceny estradowej

• poznawanie historii światowej sławy ze- społów muzycznych

I. 4.1 I. 4.2 I. 4.3 II. 4.1 III. 1

• słucha wybranych utworów najpopularniejszych piosenkarzy i zespołów muzycznych

• przedstawia historię kariery oraz dyskografię wybranego wokalisty lub zespołu muzycznego

• wykonuje portfolio prezentujące doko- nania solisty/zespołu muzycznego

• wykazuje postawę otwartości na poznawanie różnych zjawisk kultury muzycznej

wybrane utwory popularnych wykonawców światowej sceny rozrywkowej, kaseta DVD z nagraniem koncertu znanego wykonawcy muzyki popularnej, pla- katy muzyczne, odtwarzacz DVD

• wyraża swoją opinię na

temat wysłuchanej muzyki wykazując postawę tolerancji wobec twór- czości różnych artystów

29. Zapisywanie i odtwarzanie dźwięku

• omówienie budowy i działania urządzeń do utrwalania i odtwarzania dźwięku

• poznanie technicznych możliwości odtwarzania struktur dźwiękowych za pomocą najnow- szych urządzeń elektroakustycz- nych

• poznanie rynku fonograficznego, zjawisko piractwa fonograficznego

• projektowanie okładki płyty CD ulubionego wykonawcy muzycznego

II. 4.1 II. 9

• nagrywa dźwięki/ muzykę przy pomocy dostępnych urządzeń do zapisu i odtwarzania dźwięków

• poznaje historię urzą- dzeń do zapisu i odtwarzania dźwięku (fono- graf, gramofon, magnetofon, odtwarzacz płyt CD, urządzenia mp3)

• wymienia różne rodzaje nośników dźwięku: ta- śma magnetyczna, pły- ta winylowa, płyta CD,

• zna światowe i polskie firmy fonograficzne

• projektuje okładkę pły- ty CD

• ocenia nagannie zjawisko piractwa fonograficznego

• edytuje i przetwarza materiał dźwiękowy,

• zapisuje materiał dźwiękowy w różnych formatach,

• posługuje się podsta- wową terminologią związaną z realizacją dźwięku,

• analizuje materiał dźwiękowy pod względem brzmienia i jakości dźwięku,

• wykorzystuje zdobytą wiedzę i umiejętności związane z realizacją dźwięku do tworzenia audycji muzycznych, video clipów, szkolnych przestawień teatralnych i uatrakcyj- nienia imprez szkolnych

urządzenia do zapisu i odtwarzania dźwięku (gramofon, magnetofon, odtwarzacz płyt CD, odtwarzacz MP3) lub ich zdjęcia, nośniki dźwięku (płyta winylowa, taśma magnetyczna, płytaCD), mikrofon, kartka papieru, kredki szkolne, flamastry

CD), mikrofon, kartka papieru, kredki szkolne, flamastry

• wyraża swoją opinię na temat wysłuchanej muzyki wykazując postawę tolerancji wobec twór- czości różnych artystów

29. Zapisywanie i odtwarzanie dźwięku

• omówienie budowy i działania urządzeń do utrwalania i odtwarzania dźwięku

• poznanie technicznych możliwości odtwarzania struktur dźwiękowych za pomocą najnow- szych urządzeń elektroakustycz- nych

• poznanie rynku fonograficznego, zjawisko piractwa fonograficznego

• projektowanie okładki płyty CD ulubionego wykonawcy muzycznego

II. 4.1 II. 9

• nagrywa dźwięki/ muzykę przy pomocy dostępnych urządzeń do zapisu i odtwarzania dźwięków

• poznaje historię urzą- dzeń do zapisu i odtwarzania dźwięku (fono- graf, gramofon, magnetofon, odtwarzacz płyt CD, urządzenia mp3)

• wymienia różne rodzaje nośników dźwięku: ta- śma magnetyczna, pły- ta winylowa, płyta CD,

• zna światowe i polskie firmy fonograficzne

• projektuje okładkę pły- ty CD

• ocenia nagannie zjawisko piractwa fonograficznego

• edytuje i przetwarza materiał dźwiękowy,

• zapisuje materiał dźwiękowy w różnych formatach,

• posługuje się podsta- wową terminologią związaną z realizacją dźwięku,

• analizuje materiał dźwiękowy pod względem brzmienia i jakości dźwięku,

• wykorzystuje zdobytą wiedzę i umiejętności związane z realizacją dźwięku do tworzenia audycji muzycznych, video clipów, szkolnych przestawień teatralnych i uatrakcyj- nienia imprez szkolnych

urządzenia do zapisu i odtwarzania dźwięku (gramofon, magnetofon, odtwarzacz płyt CD, odtwarzacz MP3) lub ich zdjęcia, nośniki dźwięku (płyta winylowa, taśma magnetyczna, płytaCD), mikrofon, kartka papieru, kredki szkolne, flamastry

CD), mikrofon, kartka papieru, kredki szkolne, flamastry

30. Śpiewające ka-

barety. Nauka piosenki Waka- cje

• nauka piosenki Wa- kacje z repertuaru kabaretu OT.TO

• słuchanie popularnych piosenek kabaretowych

• zapoznanie z histo- rią polskiej sceny kabaretowej.

I. 1.1 I. 1.3 I. 4.1 I. 4.2 I. 4.3 II. 4.1 III. 1 III. 2

• śpiewa w zespole pio- senkę Wakacje

• wie, jaką formą scenicz- ną jest kabaret, wymienia nazwy wybranych kabaretów

• z zainteresowaniem słucha piosenek kabaretowych

• nuci znane melodie ze scen słynnych kabare- tów polskich.

• śpiewa solo piosenkę Wakacje, starając się oddać głosem i ruchem jej żartobliwy charakter

• analizuje teksty i mu- zykę piosenek kabaretowych

• wyszukuje w różnych źródłach informacje na temat polskiej sceny kabaretowej.

zapis nutowy piosenki Wakacje z repertuaru kabaretu OT.TO, nagrania wybranych piosenek kabaretowych, odtwarzacz płyt CD.

Ważne kryteria oceniania

na zajęciach muzyki w szkole podstawowej

Ocena wyników nauczania w przedmiocie „muzyka” jest szczególna ze względu na duże różnice uzdolnień

uczniów. Uwzględnia się realne osiągnięcia ucznia oraz jego podstawę wobec stawianych zadań i pracę wkładaną w

ich wykonanie.

Nauczyciel, dokonując oceny osiągnięć uczniów bierze pod uwagę przede wszystkim:

- poziom uzdolnień i predyspozycji ucznia, - indywidualny wkład pracy ucznia, potrzebny do realizacji określonych działań - postawę i zaangażowanie ucznia wobec stawianych mu zadań, - postawę ucznia wobec dóbr kultury i wytworów sztuki, - podejmowanie przez ucznia dodatkowych zadań muzycznych, włączanie się w życie szkoły i środowiska,

- uczestnictwo ucznia w zajęciach, - umiejętność formułowania przez niego problemów, wyciągania wniosków, - poszukiwanie własnych rozwiązań, obronę własnego poglądu.

– uzyskany poziom wiedzy i umiejętności.

Zasady oceniania aktywności na lekcjach:

Uczeń otrzymuje „+" z aktywności na lekcji za:

poprawne i szybkie rozwiązanie bieżącego problemu, podejmowanie merytorycznej

dyskusji,

przygotowanie dodatkowych materiałów do lekcji,

wykazanie się szczególnymi wiadomościami lub umiejętnościami,

pomoc kolegom w przyswajaniu wiedzy i umiejętności muzycznych,

Uczeń otrzymuje „-’’ za brak aktywności na lekcji, gdy:

nie posiada materiałów potrzebnych do zajęć,

nie podejmuje działań twórczych,

zajmuje się na lekcji czynnościami niezwiązanymi z realizowanym tematem, nie przestrzega regulaminu pracowni.

Trzy minusy kwalifikują do otrzymania oceny niedostatecznej; Trzy plusy kwalifikują do otrzymania

oceny bardzo dobrej.

W każdym semestrze uczeń:

śpiewa na ocenę 2 - 4 piosenki na pamięć w grupie wynikające z planu pracy, w terminie dwóch tygodni od jej

poznania na ocenę bardzo dobrą, zaś śpiew solo, w terminie jednego tygodnia od jej poznania - na celujący

wykonuje 1 - 2 utwory na dzwonkach chromatycznych z nut, posługując się nazwami literowymi dźwięków.

Wykonanie utworu z pamięci na lekcji wprowadzającej ten utwór kwalifikuje ucznia do otrzymania cząstkowej oceny

celującej,

otrzymuje oceny za odpowiedzi ustne i pisemne oraz zadania domowe, prowadzi systematycznie zeszyt

przedmiotowy,

ocenę celującą śródroczną i roczną mogą uzyskać uczniowie biorący udział w konkursach muzycznych oraz

wykazujący umiejętność gry na instrumencie i biorący udział w szkolnym koncercie pn.”Żywa lekcja muzyki”

jeden raz może zgłosić „np.”

Muzykaimg.iap.pl/s/1118/6206/Edytor/File/muzyka_nowa.pdf · W zakresie gry na instrumentach ......

Documents

Transcript of Muzykaimg.iap.pl/s/1118/6206/Edytor/File/muzyka_nowa.pdf · W zakresie gry na instrumentach ......