PLANYplanynaprzyszlosc.waw.pl/wp-content/uploads/2014/... · SAP-PROJEKT Sp. z o.o. arch. Piotr...
Transcript of PLANYplanynaprzyszlosc.waw.pl/wp-content/uploads/2014/... · SAP-PROJEKT Sp. z o.o. arch. Piotr...
PLANY2001
NA PRZYSZ¸OÂå
RYSUNKI ARCHITEKTONICZNE
I MAKIETY NOWYCH WARSZAWSKICHINWESTYCJI
CENTRUM EDUKACYJNO-KULTURALNE
¸OWICKA ul. ¸owicka 21, 02-502 Warszawatel. 845 50 62, tel./fax 845 56 75e-mail: [email protected] www.lowicka.pl
organizator
KWIECIE¡MAJ2001
WARSAWTRADETOWER
PLANY2001
NA PRZYSZ¸OÂå
WYSTAWA POD HONOROWYM PATRONATEMPREZYDENTA M. ST. WARSZAWYPAW¸A PISKORSKIEGO
2
3
JeÊli architektura jest zapisem ˝ycia miasta, to setki obiektów powsta∏ych w Warszawie w ostatnich latach potwierdzajà, ˝e obecne lata
sà dla miasta dobre. Wielka liczba realizowanych projektów, ich ró˝norodnoÊç, rozmach odzwierciedla dynamik´ rozwoju, pokazuje,
jak szybko Warszawa si´ zmienia. Tak jak architektura przeobra˝a si´ w Êlad za zmianami spo∏eczno-gospodarczymi, tak i ona sama
warunkuje charakter ˝ycia miasta, pomaga w jego rozwoju. Jako Prezydent Warszawy mam pe∏nà ÊwiadomoÊç tego, jak jest ona wa˝na.
Wiele nowych obiektów oceniane jest jako kontrowersyjne, inne poddawane sà surowej krytyce. SpontanicznoÊç powstajàcych
obiektów oddaje z pewnoÊcià charakter pierwszych lat warszawskiego boomu budowlanego oraz przemian dokonujàcych si´
w naszym kraju. DziÊ, znajdujemy si´ w nowej sytuacji ekonomicznej a Warszawa staje si´ atrakcyjnym miejscem inwestycji. W∏adze
Miasta tej kadencji wprowadzi∏y istotnà zmian´ w polityce zagospodarowania przestrzeni miejskiej. Opracowane zosta∏y regu∏y
rozwoju przestrzennego miasta na najbli˝sze 10 – 20 lat. Zasady te, nazwane Nowà Politykà Przestrzennà, znajdujà swój wyraz
w nowym planie zagospodarowania Warszawy. Nowa Polityka Przestrzenna z jednej strony tworzy fundamenty dla rozwoju Warszawy
jako nowoczesnej metropolii europejskiej, z drugiej zaÊ chroni historyczne miejsca przed utratà to˝samoÊci. Warszawa wyró˝nia si´
wÊród stolic Europy tym, ˝e odbudowana i rozbudowana po wojnie ma du˝o terenów, tak˝e w centrum, które sà nie zagospodarowane,
a przez to kryjà w sobie cennà wartoÊç: majà szans´ zab∏ysnàç naprawd´ pi´knà architekturà.
Z niektórymi miejscami, takimi jak plac Pi∏sudskiego, czy pierzeje Alej Jerozolimskich i ulicy Marsza∏kowskiej w centrum, zwiàzane sà
wielkie oczekiwania i emocje warszawiaków. Inne, jak tereny ¸uku Siekierkowskiego, kryjà w sobie ogromne mo˝liwoÊci rozwoju. Architekci
i urbaniÊci, tworzàcy w ponad 90 sto∏ecznych pracowniach, majà ró˝norodne i bardzo ciekawe pomys∏y na zagospodarowanie tych
obszarów. We wrzeÊniu 2000 roku, aby wyzwoliç ten potencja∏ zainicjowa∏em warsztaty architektoniczne pn. „Warszawa naszych marzeƒ”,
które majà byç idealnym uzupe∏nieniem i uszczegó∏owieniem dokumentów Nowej Polityki Przestrzennej. Ka˝dy warsztat koƒczy publiczna
dyskusja z udzia∏em warszawiaków, co stanowi równie˝ rozwiàzanie bezprecedensowe i ustala dobry wzór debaty obywatelskiej. Jej
wyniki sà wykorzystywane w pracach planistycznych. Niektóre pomys∏y z tego cyklu mo˝ecie Paƒstwo oceniç na wystawie.
Jest mojà ambicjà aby ukierunkowaniem procesu wprowadzania Nowej Polityki Przestrzennej by∏o powo∏anie w wyniku konkursu
architekta miasta wyposa˝onego ju˝ wtedy w realne instrumenty czuwania nad przestrzenià Warszawy.
Na tegorocznej wystawie efekty pracy znakomitych warszawskich architektów znalaz∏y si´ we wspania∏ym towarzystwie. Ciesz´ si´
ogromnie, ˝e mo˝emy zobaczyç osiàgni´cia architektów z Pragi, Bratys∏awy i Budapesztu. Mamy okazj´ sprawdziç, na czym polega
warszawskoÊç naszej architektury, przekonaç si´, ˝e prawdziwe dzie∏o ma wartoÊç uniwersalnà.
Zadaniem tej wystawy, podobnie jak poprzednich, jest pokazanie, jak b´dzie wyglàdaç Warszawa za kilka lat, byÊmy nie byli zdziwieni,
nie przeoczyli tego, czemu warto si´ przyjrzeç, mogli porównaç warszawskie projekty z zagranicznymi. Pochylmy si´ nad tymi
pracami, bo sà tego warte. Spróbujmy sobie wyobraziç, co zmienià, ile wniosà do urody miasta.
Mam nadziej´, ˝e pomogà nam wszystkim zrealizowaç Warszaw´ jako miasto marzeƒ ka˝dego z nas.
Pawe∏ PiskorskiPrezydent m. st. Warszawy
4
Katarzyna HagmajerDyrektor Centrum ¸OWICKA
Katalog ten dokumentuje szóstà edycj´ wystawy pt. „Plany na przysz∏oÊç. Rysunki architektoniczne i makiety nowych
warszawskich inwestycji”.
Dzi´ki wspó∏pracy Instytutów Kultury: Instytutu S∏owackiego w Warszawie, W´gierskiego Instytutu Kultury w Warszawie,
Instytutu Polskiego w Pradze znalaz∏y si´ w tym roku na wystawie zdj´cia z Bratys∏awy, Budapesztu i Pragi.
Na nast´pnych stronach, gospodarze tych trzech stolic europejskich piszà o rozwoju architektury i powstajàcych inwestycjach.
Gdy przeglàdam katalogi z poprzednich wystaw spostrzegam, jak wiele projektów sta∏o si´ rzeczywistoÊcià. „Plany na
przysz∏oÊç” jakie powstawa∏y na deskach kreÊlarskich, mieszkaƒcy Warszawy widzà na co dzieƒ.
KoniecznoÊç dyskusji na temat estetyki miasta i sztuki architektury by∏y êród∏em pomys∏u zorganizowania przez Centrum
„¸owicka“ takiej wystawy. W latach ubieg∏ych Êrodowiska architektów i urbanistów organizowa∏y debaty, w∏adze miasta zaÊ warsztaty
dla architektów. I mam nadziej´, ˝e tak b´dzie nadal.
Wobec wieloÊci potrzeb i zadaƒ inwestycyjnych mamy prawie pewnoÊç, ˝e za rok b´dzie okazja, by spotkaç si´ ponownie.
Dzisiaj serdecznie zapraszamy, do oglàdania tych projektów, które zgromadziliÊmy na ekspozycj´ 2001 r.
PLANY2001
NA PRZYSZ¸OÂå
WARSZAWA
6
Lokalizacjapl. Pi∏sudskiegoAutor projektuFoster & Partners/JEMS ArchitekciInwestorHINES/Gmina CentrumGeneralny wykonawcaHOCHTIEF POLSKAData powstania projektu2000
Dane techniczneKubatura: 240 148 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 66 876 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 55 603 m2
IloÊç kondygnacji nadziemnych: 7 i 8 – technicznapodziemnych: 2
IloÊç podziemnych miejsc parkingowych: 632
THE METROPOLITAN
7
Lokalizacjakwarta∏ pomi´dzy Dworcem Centralnym, ulicamiEmilii Plater, Z∏otà i alejà Jana Paw∏a IIAutor projektuThe Jerde PartnershipAutor konstrukcjiOve Arup & PartnersInwestorING Real Estate Data powstania projektu2001
Dane techniczneKubatura ca∏kowita: 1 000 000 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 200 000 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 154 000 m2
IloÊç kondygnacji: 26 pi´ter (cz´Êç hotelowa)IloÊç miejsc parkingowych: 1 400
Wielofunkcyjny obiekt biurowo-handlowo--rozrywkowo-hotelowy.
Z¸OTE TARASY
8
LokalizacjaAl. Jerozolimskie róg Marsza∏kowskiej (Rondo Romana Dmowskiego)Autorzy projektuMajewski Wyszyƒski Hermanowicz – Architekciarchitekci:Wojciech Hermanowicz, Piotr Majewski,Andrzej Wyszyƒski, Anna Polkowska,Katarzyna Górecka, Joanna KopaczInwestorBANK PKO BP S.A.Data powstania projektu2000
Dane technicznePowierzchnia brutto: 25 996,2 m2
Powierzchnia netto: 21 977,6 m2
IloÊç kondygnacji podziemnych gara˝owych: 4, nadziemnych: 26
Miejsc parkingowych: 127
BUDYNEK BIUROWY „PKO-ROTUNDA”
-0.20 ±0.00
+5.45 +5.60
-6.65-6.55
-12.50
-9.525
-12.60
-9.625
-3.675-3.575
+41.825+41.675
+15.95
+10.35 +10.50
+16.10
+23.30
+19.625 +19.775
+24.45
+30.65
+26.975 +27.125
+30.80
+38.00
+34.325 +34.475
+38.15
+49.175+49.025
+45.35 +45.50
+56.375
+52.70 +52.85
+56.525
+63.725
+60.05 +60.20
+63.875
+71.075
+67.40 +67.55
+71.225
+78.425
+74.75 +74.90
+91.875+91.725
+78.425 +78.575
+85.775
+82.10 +82.25
+85.925
+99.225+99.075
+95.55+95.40
+105.025
+108.00
250
77.5
4025
040
77.5
250
77.5
4057
9.7
4077
.525
077
.540
250
367.
549
056
036
7.5
297.
529
7.5
297.
536
7.5
367.
536
7.5
367.
536
7.5
367.
536
7.5
367.
536
7.5
367.
536
7.5
367.
536
7.5
367.
536
7.5
560
606
367.
536
7.5
367.
536
7.5
367.
536
7.5
230
1050
7.5
280
4047
.525
7.5
257.
540
4052
050
317.
540
4025
7.5
280
404047
.528
04040
47.5
280
404047
.528
040
47.5
280
4047
.528
040
47.5
280
4047
.528
040
520
4047
.528
04040
47.5
4047
.528
040
47.5
280
4047
.528
040
47.5
280
4047
.528
040
47.5
280
4047
.555
540
47.5
280
4047
.528
040
47.5
280
4047
.528
040
47.5
280
4047
.528
040
47.5
367.
536
7.5
367.
536
7.5
367.
5
402.
5
1
3
5
6
7
4
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
04
02
01
2
9
Lokalizacjaul. Marsza∏kowska róg Ho˝ejAutorzy projektuSAP-PROJEKT Sp. z o.o.arch. Piotr Zubala
arch. Aleksandra Masalska,tech. Marcin TurlejInwestorBUDEXPORT Sp. z o.o.JFK Development S.A.Data powstania projektu2001
Dane techniczneKubatura: 28 853 m3
podziemna: 4 093 m3
nadziemna: 24 760 m3
Powierzchnia netto: 6 203 m2
Powierzchnia ca∏kowita: 7 902,4 m2
IloÊç miejsc parkingowych: 35
BUDYNEK BIUROWY
10
Lokalizacjaul. Zielna 37Autorzy projektuSAP-PROJEKT Sp. z o.o.arch. Piotr Zubala,arch. Andrzej Macur
arch. Katarzyna Kula,arch. Eleonora Hoffmann,tech. Marcin TurlejInwestorFundacja Wspó∏pracy Polsko-NiemieckiejData powstania projektu1999
Dane techniczneKubatura: 49 981,1 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 13 605,2 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 5 399,7 m2
Powierzchnia us∏ugowa: 903,9 m2
Powierzchnia biurowa: 4 579,3 m2
IloÊç miejsc parkingowych: 48
SIEDZIBA FUNDACJI WSPÓ¸PRACY POLSKO-NIEMIECKIEJ
11
Lokalizacjaul. Ogrodowa 59aAutorzy projektudr arch. Tomasz Kazimierski,arch. Andrzej Ryba,arch. Mi∏osz ProchInwestorElektrownie Szczytowo-Pompowe S.A. Generalny wykonawcaHOLMAData powstania projektu1999 – 2000
Dane techniczneKubatura ca∏kowita(z gara˝em podziemnym): 24 528 m3
Powierzchnia ca∏kowita(z gara˝em podziemnym): 7 389 m2
Powierzchnia u˝ytkowa biur: 4 200 m2
IloÊç kondygnacji nadziemnych: 2podziemnych: 2
Budynek swoimi gabarytami nawiàzuje dokamienic z przed II wojny Êwiatowej, z którychdwie przy ul. Towarowej – ocala∏y (d. Kercelak).
BUDYNEK BIUROWY ELEKTROWNI SZCZYTOWO-POMPOWYCH S.A.
12
Lokalizacjaul. Drogomilska/BemowoAutorzy projektuKancelaria Inwestycyjna „Property – Project”arch. Adrian Górecki,arch. Adam Kulikowski,arch. Renata Strzeszewska,arch. Zenon ZapaÊnikWspó∏pracatech. arch. Anna Brejwo, arch. Artur Bronisz, arch. Ma∏gorzata Saganek, tech. arch. El˝bieta ZajàcInwestorDECSOFTData powstania projektu2000
Dane techniczneKubatura ∏àcznie: 29 076,9 m3
Powierzchnia ca∏kowita ∏àcznie: 8 561,1 m2
Powierzchnia u˝ytkowa budynku ∏àcznie: 7 502 m2
Powierzchnia biurowo-us∏ugowa: 3 424,6 m2
IloÊç kondygnacjinadziemnych: 7podziemnych: 2
IloÊç miejsc parkingowych w gara˝u: 89IloÊç miejsc parkingowych na terenie: 13
DECSOFT
13
Lokalizacjaul. Kasprzaka 25Autorzy projektuJednacz & Malanowski Architekciarch. Miros∏aw Jednacz,arch. Marek Malanowski,arch. Wojciech Oleƒski,arch. Jacek SzlisAutorzy konstrukcjiin˝. Krzysztof Paw∏owski,in˝. S∏awomir SzarlejaInwestorPolskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A.Data powstania projektu2000/2001
Dane techniczneKubatura: 42 750 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 11 543,5 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 9 709 m2
IloÊç kondygnacji: 5 + pi´tro techniczneIloÊç gara˝y: 1IloÊç miejsc parkingowych
podziemnych: 50 naziemnych: 190
BUDYNEK BIUROWY
14
Lokalizacjaul. RydygieraAutorzy projektuPLAN Sp. z o.o.arch. Janusz B. Jaworski,arch. Marcin Koz∏owskiWspó∏pracastud. arch. Andrzej ¸och, stud. arch. Tomasz KrólInwestorPOLMOT HOLDING S.A.Data powstania projektu2000
Dane techniczneKubatura: 87 022 m3
mieszkaƒ – 11 958 m3
us∏ug – 700 m3
parkingów – 6 614 m3
biur – 5 434 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 28 411 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 24 706 m2
IloÊç kondygnacji: 8IloÊç miejsc parkingowych: 256IloÊç mieszkaƒ: 137Powierzchnia mieszkaƒ: 30 m2 – 110 m2
BUDYNEK MIESZKALNO-BIUROWO-US¸UGOWY POL-MOT-PARK
15
Lokalizacjaul. ZawiszyAutor projektuBudimex Projektarch. Wojciech Go∏àbInwestorBudimex S.A.Data powstania projektu2000
Dane techniczneKubatura ca∏kowita: 40 000 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 6 000 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 5 657 m2
IloÊç kondygnacji: 6 + 1 podziemnaIloÊç gara˝y: 1IloÊç miejsc parkingowych
podziemnych: 150naziemnych: 120
SIEDZIBA „BUDIMEXU”
16
Lokalizacjaul. Grójecka 127Autorzy projektu„ArchiCo-projekt”architekci: Konrad Tanasiewicz,Dariusz SkalskiWspó∏pracaarchitekci: Piotr Pi´tka, Piotr Zmarz∏owski, Anna Zawitkowska – Popielarek, Wojciech WiciejowskiInwestorNKA INVESTMENT Sp. z o.o.Generalny wykonawcaENERGOBUDOWA S.A.Data powstania projektu2000
Dane techniczneKubatura ca∏kowita: 33 000 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 8 500 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 7 850 m2
IloÊç kondygnacji: 5IloÊç miejsc parkingowych
podziemnych: 87naziemnych: 14
BUDYNEK BIUROWY „PROKOM SOFTWARE” S.A.
HW-25W-30
u1 u2 u3 u4 u5 u6 u7
uA
u9 u10 u11 u12 u13 u14
uB
uE
uF
uG
m7
u8
u1 u2 u3 u4 u5 u6 u7 u9 u10 u11 u12 u13 u14m7
u8
uD
uA
uB
uE
uF
uC
uG
HW-25W-30
17
Lokalizacjaul. Domaniewska 39Autorzy projektuJEMS Architekciarch. arch. Olgierd Jagie∏∏o, Marcin Sadowski,Jerzy Szczepanik-Dzikowski
arch. arch. Ma∏gorzata Cybulska-Marks, Piotr Henger, Kasper MàczeƒskiInwestorGTC Galeria Sp. z o.oData powstania projektu2000
Dane techniczneKubatura ca∏kowita: 72 000 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 21 550 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 19 140 m2
IloÊç kondygnacji: 7IloÊç kondygnacji gara˝u podziemnego: 2215 podziemnych miejsc postojowych
BUDYNEK BIUROWY „TOPAZ”
18
Lokalizacjaul. Popularna 82/W∏ochyAutorzy projektuMS PROJEKT: arch. arch. Jacek Mazur, Grzegorz Rogacki, Jurij Sadowski, Izabela OlbryÊWspó∏pracaarch. Tomasz RynekInwestorHeidelberg Polska Sp. z o.o.Generalny wykonawcaBudokor S.A.Data powstania projektu1999
Dane techniczneKubatura ca∏kowita: 22 595 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 5 275 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 4 589 m2
IloÊç kondygnacjiw cz´Êci biurowej: 4, w cz´Êci serwisowej: 3, w cz´Êciach magazynowej i wzorcowni: 1
93 miejsca postojowe na parkingu naziemnym
BUDYNEK BIUROWY – SIEDZIBA FIRMY „HEIDELBERG”
19
Lokalizacjaul. Jana Kazimierza 62aAutorzy projektu Pracownia Projektowa jot-ka-em S.C.arch. Joanna Kurpaska,arch. Krystyna Trautsolt-Kleyff,arch. Barbara Pop∏awskaWspó∏pracatech. arch. Alicja OstafinAutor konstrukcjiin˝. Waldemar ZiachInwestor„BAKOMA” S.A. Data powstania projektu2000
Dane techniczneKubatura ca∏kowita: 87 224 m3
w tymkubatura cz´Êci podziemnej: 43 600 m3
kubatura cz´Êci nadziemnej: 67 262 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 17 257 m2
Powierzchnia u˝ytkowa cz´Êci nadziemnej: 14 381 m2
Powierzchnia gara˝u: 5 724 m2
Liczba kondygnacjinadziemnych: 11podziemnych: 1
IloÊç miejsc postojowychpodziemnych: 184naziemnych: 82
BUDYNKI BIUROWE
M0
00
20
Lokalizacjaul. 17 StyczniaAutorzy projektuBudimex Projektarch. Boles∏aw Niebudek, arch. Wojciech Go∏àbInwestorPrzedsi´biorstwo Paƒstwowe Polskie Porty LotniczeData powstania projektu1999/2000
Dane techniczneKubatura ca∏kowita: ca 92 000 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 25 000 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 15 468 m2
Liczba kondygnacji: 11 + 1 (gara˝ podziemny)402 miejsca parkingowe
BUDYNEK BIUROWY DLA POLSKICH PORTÓW LOTNICZYCH
27 26 24 23 22 20 19 18 17 15 14 13 11 10
-0,42=29,18 m.n.p.W.
21
Lokalizacjaul. 17 StyczniaAutorzy projektuBudimex Projektarch. Boles∏aw Niebudek, arch. Wojciech Go∏àbAutorzy konstrukcjiin˝. Krzysztof Kakowski, in˝. Mariusz WronaInwestorPP Polskie Porty LotniczeGeneralny wykonawcaBudimex Unibud S.A.Data powstania projektu2001
Dane techniczneKubatura ca∏kowita: 10 650 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 1 800 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 1 603 m2
IloÊç kondygnacji: 2
SALA WIELOFUNKCYJNA PRZY BUDYNKU BIUROWYM POLSKICH PORTÓW LOTNICZYCH
22
Lokalizacjaul. Domaniewska 50Autor projektuJSK Architekci Sp. z o.o.arch. Mariusz RutzWspó∏pracaDomar S.C. Ryszard DomarackiInwestorBilfinger + Berger Polska Sp. z o.o.Data powstania projektu2000
Dane techniczneKubatura
nadziemna A: 52 592,7 m3
nadziemna B: 43 217,8 m3
nadziemna C: 5 322,2 m3
Powierzchnia ca∏kowita nadziemna A: 8 862,53 m2
nadziemna B: 9 239,46 m2
nadziemna C: 1 023,1 m2
Powierzchnia u˝ytkowa nadziemna A: 8 099,5 m2
nadziemna B: 8 147 m2
nadziemna C: 958,06 m2
IloÊç kondygnacji nadziemne: Budynek A: 6+1 techniczna
Budynek B: 6+1 technicznaBudynek C: 2
podziemne: 1IloÊç miejsc parkingowych
podziemnych: 255naziemnych: 93
DOManiewska 50
23
Lokalizacjaal. Niepodleg∏oÊci 71Autor projektuJSK Architekci Sp. z o.o.architekci: Mariusz RutzWspó∏pracaDomar S.C. Ryszard DomarackiInwestorBTC – Invest Sp. z o.o.Generalny wykonawcaEnergobudowa S.A.Data powstania projektu2000
Dane techniczneKubatura
nadziemna: 27 018,69 m3
podziemna: 5 331,98 m3
Powierzchnia ca∏kowita nadziemna: 10 579,19 m2
podziemna: 1 756,09 m2
Powierzchnia u˝ytkowa nadziemna: 8 707,86 m2
podziemna: 1 226,61 m2
IloÊç kondygnacji nadziemne: 10+1 technicznapodziemne: 1
IloÊç miejsc parkingowych kondygnacja -1: 30naziemnych: 125
BTC – METRO
24
Lokalizacjaul. Po∏czyƒska 97/99Autorzy projektuMS PROJEKT: arch. arch. Jacek Mazur, Grzegorz Rogacki, Jurij Sadowski, Joanna Papierzyƒska, Agnieszka PoleckaInwestorDrukarnia PerfektGeneralny wykonawcaKano s.c.Data powstania projektu1999
Dane techniczneKubatura ca∏kowita: 3 000 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 665 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 577 m2
IloÊç kondygnacji: 214 miejsc postojowych na parkingu naziemnym
BUDYNEK BIUROWY DRUKARNI „PERFEKT”
25
Lokalizacjaul. ¸opuszaƒskaAutorzy projektuMajewski Wyszyƒski Hermanowicz – Architekciarchitekci: Wojciech Hermanowicz, Piotr Majewski, Andrzej Wyszyƒski, Dorota Borysiewicz, Pawe∏ TrojanInwestorMOTOZBYT S.A.Data powstania projektu2000
Dane technicznePowierzchnia brutto: 8 786 m2
Powierzchnia netto: 7 600 m2
Liczba kondygnacji podziemnych gara˝owych: 1nadziemnych: 6
IloÊç miejsc parkingowychnaziemnych: 103podziemnych: 142
Liczba mieszkaƒ: 22Powierzchnia u˝ytkowa mieszkaƒ: 1 825 m2
BUDYNEK BIUROWY „MOTOZBYT”
26
Lokalizacjaul. Burakowska 5/7Autorzy projektuPracownia Projektowa jot-ka-em S.C.arch. Joanna Kurpaska, arch. Krystyna Trautsolt-Kleyff,arch. Jan KleyffWspó∏pracatech. arch. Alicja OstafinAutorzy konstrukcjiin˝. Kinga Schier, in˝. W∏adys∏aw MagieraInwestor„INTRA“ Stanis∏aw BogdaƒskiData powstania projektucz´Êç nadbudowana 2000, rozbudowa 2001
Dane techniczneCz´Êç nadbudowana:Kubatura ca∏kowita: 2 258 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 760 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 440 m2
Liczba kondygnacji: 3 + podwy˝szenie istniejàcegobudynku o jednà kondygnacj´Cz´Êç rozbudowana:Kubatura ca∏kowita: 75 320 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 19 800 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 12 460 m2
Liczba kondygnacji: nadziemnych – 3:7podziemnych – 1
Liczba miejsc parkingowych: 98 w gara˝upodziemnym, 60 na terenie Liczba mieszkaƒ: 22
Powierzchnia u˝ytkowa mieszkaƒ: 1 825 m2
Nadbudowa mia∏a utrzymaç zabytkowy charakterStarej Fabryki Koronek, jednego z nielicznychzachowanych w Warszawie przyk∏adów architekturyprzemys∏owej prze∏omu wieków XIX i XX.
NADBUDOWA STAREJ FABRYKI KORONEK WRAZ Z PROJEKTEM ZABUDOWY CA¸EJ DZIA¸KI
27
Lokalizacjaul. Ciurlionisa/MarkiAutorzy projektuAPA Wojciechowskiarch. Szymon Wojciechowski,arch. Micha∏ SadowskiWspó∏pracaarch. Jacek Nowodworski,arch. Sergiusz Fràckiewicz,arch. Beata Ksià˝ekAutor konstrukcjiarch. Barbara BalaInwestorSICPA POLSKA Sp. z o.o.Data powstania projektu2001
Dane techniczneKubatura ca∏kowita: 10 738 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 2 586 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 2 410 m2
IloÊç kondygnacji: 239 naziemnych miejsc parkingowych
Ca∏y obiekt posiada urzàdzenia zapewniajàcebezpieczeƒstwo i ca∏kowite wyeliminowanienegatywnego wp∏ywu na Êrodowisko zarównow czasie normalnej pracy, jak i w wypadku awariilub po˝aru. Sà to: instalacja tryskowawysokociÊnieniowa ESFR, instalacja hydrantowa,sieç eksplozymetrów, monitoring czystoÊcipowietrza i gleby, retencja wody popo˝arowej.
FABRYKA FARB DRUKARSKICH „SICPA”
28
LokalizacjaWolica 16C, gmina NadarzynAutorzy projektu„ArchiCo-projekt”architekci:Konrad Tanasiewicz, Dariusz SkalskiWspó∏pracaarchitekci: Piotr Pi´tka, Piotr Zmarz∏owski, Anna Zawitkowska-Popielarek, Wojciech Wiciejowski, Andrzej SowiƒskiInwestorMAN ROLAND Sp. z o.o.Generalny wykonawcaHOCHTIEF Polska, Branch BudokorData powstania projektu2000
Dane techniczneKubatura ca∏kowita: 12 000 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 3 085 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 2 622 m2
IloÊç kondygnacji: 245 naziemnych miejsc parkingowych
CENTRUM DYSTRYBUCYJNE MASZYN DRUKARSKICH „MAN ROLAND” Sp. z o.o.
29
LokalizacjaLegionowoAutorzy projektuPracownia Projektowa jot-ka-em S.C.arch. Joanna Kurpaska,arch. Krystyna Trautsolt-Kleyff,arch. Stanis∏aw PolitalskiWspó∏pracatech. arch. Alicja OstafinInwestorZak∏ad Energetyczny Warszawa Teren S.A.Data powstania projektukoncepcja poszerzona 2000
Dane techniczneKubatura budynku
administracyjno-socjalnego: 14 630 m3
magazynowo-warsztatowego: 6 930 m3
Powierzchnia ca∏kowita budynkuadministracyjno-socjalnego: 3 048 m2
magazynowo-warsztatowego: 1 260 m2
Powierzchnia u˝ytkowa budynkuadministracyjno-socjalnego: 2 540 m2
magazynowo-warsztatowego: 1 050 m2
IloÊç kondygnacji budynkuadministracyjno-socjalnego:
nadziemnych – 2podziemnych – 1
magazynowo-warsztatowego: nadziemnych – 2
Liczba miejsc parkingowych na terenie: 120
BUDYNEK ADMINISTRACYJNO-SOCJALNY I BAZA TECHNICZNA DLA REJONU ENERGETYCZNEGO „LEGIONOWO”
30
Lokalizacjaul. Pu∏awska/GruchaczaAutorzy projektuJednacz & Malanowski Architekciarch. Miros∏aw Jednacz,arch. Marek Malanowski,arch. Wojciech Oleƒski,arch. Jacek SzlisAutorzy konstrukcjiin˝. Krzysztof Paw∏owskiin˝. S∏awomir SzarlejaInwestorPolmot HoldingData powstania projektu2000/2001
Dane techniczneKubatura: 12 300 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 4 760 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 3 228 m2
IloÊç kondygnacji: 2IloÊç gara˝y: 1IloÊç miejsc parkingowych
podziemnych: 50 naziemnych: 80
SALON SAMOCHODOWY „SKODA”
31
Lokalizacjaul. OstrobramskaAutor projektuSzczeÊniak Denier Architekciarch. Marek SzczeÊniakInwestorCARMAN POLSKA Sp. z o.o.Data powstania projektu2000/2001
Dane techniczne:Kubatura: 4 505 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 750 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 706 m2
IloÊç kondygnacji: 215 miejsc parkingowych
STACJA OBS¸UGI POJAZDÓW „CARMAN”
32
Lokalizacjaul. PuszczykaAutor projektuARTINEX – arch. Krzysztof WolskiWspó∏pracastud. arch. Marcin GnichInwestorScientificData powstania projektu2000/2001
Dane techniczneKubatura ca∏kowita: 3 275,11 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 1 006 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 966,87 m2
IloÊç kondygnacji: 2
BUDYNEK HANDLOWO-US¸UGOWY FIRMY „SCIENTIFIC”
33
Lokalizacjaul. Czerniakowska róg BartyckiejAutor projektuARTINEX – arch. Krzysztof WolskiWspó∏pracaarch. Ma∏gorzata MatusiakAutor konstrukcjiin˝. W∏adys∏aw DanielukData powstania projektu2000/2001
Dane techniczneKubatura: 24 784 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 6 338 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 5 282 m2
5 kondygnacji nadziemnych120 miejsc parkingowych na poziomie terenu
DOM HANDLOWY „VALDI”
Dane technicznePark WodnyPowierzchnia u˝ytkowa ca∏kowita: 13 478 m2 + 720 m2 (master blaster)Powierzchnia basenowa na poziomie ± 0,00: 5 473 m2 (bez master blaster)Urzàdzenia do rekreacji: czynnej (rzeka, zje˝d˝alnia,flow rider, master blaster, basen z falà); bierneji relaksacyjnej (whirpool, ∏aweczki, le˝anki wodne,urzàdzenia do masa˝u wodnego).Najwi´ksza projektowana powierzchnia basenowaw Polsce.Przyj´ta wydajnoÊç Parku Wodnego: 800–900osób przebywajàcych jednoczeÊnie = 12 000–13 000 osób dziennie.HotelKubatura: 37 440 m3
Powierzchnia zabudowy: 1 560 m2
Powierzchnia ca∏kowita dla 200 pokoi: 8 650 m2
150–200 pokoiMiejsca parkingowe: 499Dwie restauracje, bar, dwie sale konferencyjne
34
Lokalizacjaul. Nowo-Wincentego/MalborskaAutor projektu„AMC i Partnerzy” Sp. z o.o. arch. Andrzej M. Cho∏dzyƒski – Generalny ProjektantWspó∏pracaarch. Pawe∏ Kornecki, arch. Artur Cho∏dzyƒski, arch. Bogumi∏ KidziakAutor konstrukcji„BWL – Projekt” Sp. z o.o.Inwestor zast´pczy„AMC & Associates Llc”Data powstania projektu2001
PARK WODNY I HOTEL, WARSZAWA – TARGÓWEK
35
Lokalizacjaul. ¸abiszyƒska 20Autorzy projektuKancelaria Inwestycyjna „Property – Project” Sp. z o.o.arch. Adrian Górecki, arch. Jacek PleskaczWspó∏pracaarch. Marcin Szczesiuk,arch. Joanna WójcikAutor konstrukcjiin˝. Andrzej Ko∏dejInwestorGmina Warszawa – TargówekData powstania projektu2001
Dane techniczneKubatura: 25 000 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 4 600 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 4 100 m2
IloÊç miejsc parkingowych: 213 stanowisk w tym48 podziemnych, 163 naziemne, 2 dla autokarówBasen sportowy: 16 x 25 mBasen rekreacyjny: 170 m2
Brodzik: powierzchnia 15 m2
Zje˝d˝alnia: 110 m d∏ugoÊci, wie˝a: 10 m
BASEN OSIEDLOWY MI¢DZYSZKOLNY W OÂRODKU SPORTU I REKREACJI GMINY WARSZAWA-TARGÓWEK
36
LokalizacjaPlac Defilad 1Autorzy projektuJEMS Architekci/Towarzystwo Projektowearch. arch. Olgierd Jagie∏∏o, Maciej Mi∏ob´dzki,Jerzy Por´bski, Marcin Sadowski, Jerzy Szczepanik-Dzikowski
arch. arch. Kasper Màczeƒski,W∏odzimierz SidorczukAutor konstrukcjiin˝. Piotr PachowskiInwestorMiasto Sto∏eczne WarszawaInwestor zast´pczyZarzàd PKiNData powstania projektu2000
Dane technicznePowierzchnia dachu: 2 450 m2
Powierzchnia ca∏kowita cz´Êci zamkni´tej: 658,4 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 446 m2
IloÊç kondygnacji nadziemnych: 1podziemnych: 1
FUNKCJAObiekt u˝ytkowany b´dzie jako:– okresowe lodowisko– przestrzeƒ targowo – wystawiennicza– kino letnie– scena dla imprez artystycznych
OBIEKT SPORTOWO-REKREACYJNY „ARENA”
37
Lokalizacjaul. KlimczakaAutorzy projektuAPA Kury∏owicz & Associates:dr arch. Stefan Kury∏owicz,dr hab. arch. Ewa Kury∏owicz,arch. Katarzyna Stawowa (na etapie koncepcji),arch. Piotr ˚abicki,stud. arch. Jacek CieçwierzAutor konstrukcjiPROINVEST Sp. z o.o.InwestorDENIZ Investment Company Sp. z o.o.Data powstania projektu2000–2001
Dane techniczneKubatura ca∏kowita
Ratusz: ca 12 000 m3
Budynek komercyjny: ca 9 000 m3
Powierzchnia u˝ytkowa ca∏kowita:Ratusz: 3 500 m2
Budynek komercyjny: 3 320 m2
IloÊç kondygnacji Ratusz: 4Budynek komercyjny: 4
1 wspólny gara˝ IloÊç miejsc parkingowych: 168 podziemnych,12 na terenie
RATUSZ GMINY WILANÓW
38
Lokalizacjaul. Szegedyƒska/BielanyAutorzy Projektuarch. arch. Ma∏gorzata Kotarska, Marek PapiernikWspó∏pracazespó∏ projektowy KOTARSKA, T& M PROJEKT, PROTERBUDAutorzy konstrukcjiin˝. Bogdan Osiƒski, in˝. Wojciech Nazi´b∏oInwestorTowarzystwo Budownictwa Spo∏ecznegoGminy Warszawa – BielanyData powstania projektu2001
Dane techniczne Kubatura: 5 000 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 1 441 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 1 150 m2
IloÊç kondygnacji: 2IloÊç gara˝y: 1IloÊç miejsc parkingowych
podziemnych: 12 naziemnych: 24
OÂRODEK PRACY POZASZKOLNEJ
39
Lokalizacjaul. Zaruby/KabatyAutor projektuarch. Wojciech SzymborskiWspó∏pracaarch. Leszek Ko∏aczAutor konstrukcjiin˝. Marek JanasInwestorZgromadzenie Sióstr Niepokalanego Pocz´cia N.M.P.Generalny wykonawcaBudimex Unibud S.A.Data powstania projektu2000/2001
Dane techniczneKubatura: 53 000 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 13 800 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 9 400 m2
IloÊç kondygnacji: II – IVIloÊç miejsc parkingowych: 24
Program obiektu:przedszkole, szko∏a podstawowa, gimnazjum,kaplica.
ZESPÓ¸ EDUKACYJNY SIÓSTR NIEPOKALANEK
40
Lokalizacjaul. WrzecionoAutor projektuPLAN Sp. z o.o. arch. Micha∏ JaworskiWspó∏pracastud. arch. Andrzej ¸och, stud. arch. Jaros∏aw ¸ab´dzkiInwestorMARVIPOL Sp. z o.o. Data powstania projektu2000
Dane techniczneKubatura: 24 390 m3
Powierzchnia u˝ytkowa: 8 172 m2
mieszkaƒ: 5 040,2 m2
us∏ug: 203 m2
parkingów: 1 769,5 m2
komunikacja: 1 431,5 m2
inna: 161,8 m2
IloÊç kondygnacji: 8IloÊç gara˝y: 2IloÊç mieszkaƒ: 125Powierzchnia mieszkaƒ: 27 m2 – 73,5 m2
BUDYNEK MIESZKALNY WIELORODZINNY
41
Lokalizacjaul. Sobieskiego / al. SikorskiegoAutorzy projektu„ArchiCo-projekt”architekci: Konrad Tanasiewicz, Dariusz SkalskiWspó∏pracaarchitekci: Piotr Pi´tka, Piotr Zmarz∏owski, Anna Zawitkowska-Popielarek, Wojciech WiciejowskiInwestorSTOEN NieruchomoÊci Sp. z o.o.Generalny wykonawcaBudexport S.A.Data powstania projektu2000
Dane techniczneKubatura ca∏kowita: 95 400 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 30 000 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 24 700 m2
IloÊç kondygnacji: 1-15IloÊç miejsc parkingowych
podziemnych: 132naziemnych: 119
IloÊç mieszkaƒ: 207Powierzchnia mieszkaƒ: 12 000 m2
APARTAMENTY PRZY TRAKCIE KRÓLEWSKIM
42
Lokalizacjaul. Sienna i ul. ˚elaznaAutorzy projektuPracownia Architektoniczna „ARE” Sp. z o.o.arch. Jakub Wac∏awek, arch. Grzegorz Stiasny, tech. Janina Rygiel, tech. Gra˝yna Piórko, stud. arch. Adam KluczekInwestorSBM „Dembud”Data powstania projektu2000/2001
Dane techniczneKubatura
cz´Êç podziemna: 3 400 m3
cz´Êç nadziemna: 22 444 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 7 677 m2
Powierzchnia u˝ytkowa 4 877 m2
51 miejsc gara˝owych 9 kondygnacji nadziemnych, 1 podziemna
BUDYNEK MIESZKALNO-US¸UGOWY
43
Lokalizacjaul. Brac∏awska/al. Stanów ZjednoczonychAutorzy projektuTRYBO¡ PPI Sp. z o.o. arch. Krzysztof Tryboƒ, arch. Krystyna Anna Tryboƒ, arch. Jakub Szatkowski, arch. Pawe∏ ZawadzkiWspó∏pracaarch. Ewa Wierucka-LipkaAutorzy konstrukcjiin˝. Krzysztof Guraj,in˝. Jacek LipiecInwestorMi´dzyzak∏adowa Spó∏dzielnia Mieszkaniowa„NOWY DOM 82”WykonawcaBudimex Unibud S.A.Data powstania projektu2000
Dane techniczneKubatura: 145 240 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 70 000 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 62 000 m2
IloÊç kondygnacji: 11-16624 miejsca parkingowe IloÊç mieszkaƒ: 553Powierzchnia mieszkaƒ: 32 070 m2
ZESPÓ¸ BUDYNKÓW MIESZKALNO-US¸UGOWYCH „S¸ONECZNY STOK”
44
Lokalizacjaul. Pu∏awska 107Autorzy projektuPro Arte – Spó∏dzielnia Architektów, PracowniaAutorska nr 2arch. Andrzej Fabierkiewicz,arch. Grzegorz Rytel, arch. Artur CabanWspó∏pracatech. arch El˝bieta Ulicka,arch. Miros∏aw Orzechowski,arch. S∏awomir Wysokiƒski,arch. Artur Abramczyk,arch. Piotr Kudelski,stud. arch. Agnieszka Gradkowska,tech. arch. Alicja WojciechowskaInwestorECO CLASSICGeneralny wykonawcaPB ECOData powstania projektu1999
Dane techniczneKubatura budynku: 48 331 m3
Powierzchnia ca∏kowita budynku: 13 987 m2
Powierzchnia u˝ytkowa apartamentów: 6 239,1 m2
Powierzchnia u˝ytkowa lokali us∏ugowych: 745,6 m2
Powierzchnia u˝ytkowa gara˝u: 3 250 m2
Powierzchnia zabudowy: 1 413,4 m2
IloÊç kondygnacji: 8IloÊç apartamentów: 46IloÊç miejsc parkingowych w gara˝u: 85Powierzchnia apartamentów: 74,9–225,6 m2
BUDYNEK APARTAMENTOWO-US¸UGOWY
45
Lokalizacjaul. Mi∏a 6Autorzy projektuBiuro Architektoniczne EWA TARASarch. Ewa Taras-˚ebrowska – g∏ówny projektant,arch. Mariusz DàbrowskiInwestorPolska Korporacja Handlu M&MGeneralny wykonawcaWARBUDPIRSData powstania projektu1998/1999
Dane techniczneKubatura ca∏kowita: 26 000 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 7 970 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 6 760 m2
Powierzchnia lokali us∏ugowych: 560 m2
IloÊç kondygnacjinadziemnych: 7 podziemnych: 2
Liczba mieszkaƒ: 2645 podziemnych miejsc parkingowychPowierzchnia mieszkaƒ (∏àcznie z loggiami i tarasami): 4 170 m2
Niespotykanym od pó∏ wieku wyposa˝eniem sàprzewody dymowe umo˝liwiajàce zainstalowanie w mieszkaniach prawdziwychkominków z otwartym paleniskiem.Budynek posiada pierwsze w Polsce kabinowewindy samochodowe.
BUDYNEK MIESZKALNY Z US¸UGAMI
46
Lokalizacjaul. Wiktorska 65Autorzy projektuFirma Projektowa AKCENT Sp. z o.o.arch. arch. Rafa∏ Bujnowski, Jan S∏yk, Rajmund S∏ykWspó∏pracaarch. arch. Anna Brzezik, Magdalena Butryƒska,Beata Gaik, Grzegorz Mó˝d˝yƒski. Anna Petrlejtner –Afifi, Piotr Pleskot, Karolina Tulkowska – S∏yk,Przemys∏aw Wilk, stud. arch. Rados∏aw Szymborski,tech. arch. Ma∏gorzata SasInwestorWAR INWEST S.A.Generalny wykonawcaBUD INWEST S.A.Data powstania projektu2000
Dane techniczneKubatura ca∏kowita: 15 084 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 6 684 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 5 298 m2
IloÊç kondygnacji: 8IloÊç kondygnacji gara˝owych: 2IloÊç miejsc parkingowych: 34IloÊç mieszkaƒ: 22Powierzchnia u˝ytkowa mieszkaƒ: 3 120 m2
PLOMBOWY BUDYNEK APARTAMENTOWY
47
Lokalizacjaul. Rakowiecka 34Autorzy projektuSAWA–TECHarch. Leszek Jaromiƒski,arch. Mariusz KrupiƒskiWspó∏pracaarch. Janina Trepczyƒska,arch. Katarzyna CzubaszekInwestorCORP S.A. Agencja InwestycyjnaGeneralny wykonawcaINSBUD S.A.Data powstania projektu1998
Dane techniczneKubatura ca∏kowita: 30 000 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 8 558 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 7 200 m2
IloÊç kondygnacji: 11IloÊç gara˝y: 171 miejsc parkingowych IloÊç mieszkaƒ: 56Powierzchnia mieszkaƒ: 4 821 m2
BUDYNEK APARTAMENTOWY Z US¸UGAMI
48
Lokalizacjaul. SzajnowiczaAutorzy projektuPracownia Architektoniczna „ARE” Sp. z o.o.arch. Jakub Wac∏awek,arch. Grzegorz Stiasny,arch. Marcin CitkoGeneralny wykonawcaTYNKBUD 1Data powstania projektu2001
Dane techniczneKubatura cz´Êci mieszkalnej: 21 200 m3
Kubatura cz´Êci gara˝owej: 9 200 m3
Razem kubatura: 30 400 m3
Powierzchnia ca∏kowita cz´Êci nadziemnej: 6 300 m2
Powierzchnia ca∏kowita gara˝y podziemnych: 2 490 m2
Kondygnacjepodziemna: 1nadziemnych: 4, 5
Gara˝e podziemne: 64 stanowiska¸àcznie miejsc postojowych: 7260 mieszkaƒPowierzchnia u˝ytkowa mieszkaƒ razem: 3 486 m2
(bez loggi, balkonów, tarasów)
BUDYNEK MIESZKALNY
49
Lokalizacjaul. Kondratowicza i Êw. WincentegoAutor koncepcjiarch. Ranni ZissAutorzy projektuarch. Maria Janusz-Myszkiewicz,arch. Micha∏ G´bski,arch. S∏awomir Grygorczuk,arch. Kondrat ZduƒskiInwestorTurret Poland Sp. z o.o.Generalny wykonawcaGOGEX Sp. z o.o.Data powstania projektu2000
Dane techniczne etapu I:Kubatura: 78 456 m3
Powierzchnia u˝ytkowa: 22 016 m2
229 mieszkaƒ150 miejsc w gara˝u podziemnym69 naziemnych miejsc parkingowych
OSIEDLE „ZIELONE ZACISZE”
50
Lokalizacjaul. Ceramiczna/TarchominAutorzy projektuPA 2 Sp. z o.o.arch. arch. Andrzej Fabierkiewicz, Miros∏aw Orzechowski, S∏awomir WysokiƒskiWspó∏pracatech. arch. El˝bieta Ulicka, arch. arch. Grzegorz Rytel, Artur Abramczyk, Artur Caban, Piotr Kudelski, tech. arch. Alicja Wojciechowska, stud. arch. Agnieszka GradkowskaAutor konstrukcjiin˝. Ewa PrzybyszewskaInwestorMSM „Nowy Dom’82”Generalny wykonawcaPB „NOVUM“Data powstania projektu2000
Dane techniczneKubatura ca∏kowita: 84 200 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 22 000 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 16 000 m2
IloÊç kondygnacji: 4–7IloÊç gara˝y: 7IloÊç miejsc parkingowych: 232 w gara˝u, 50 na terenieIloÊç mieszkaƒ: 232Powierzchnia mieszkaƒ: 13 300 m2
OSIEDLE „MILENIUM”
51
Lokalizacjaul. LudowaAutorzy projektuKulczyƒski Architekt Sp. z o.o.arch. Bogdan Kulczyƒski, arch. Rados∏aw Sojka,arch. Piotr Prawdzik, Pawe∏ Py∏kaInwestorPRINCESS INVESTMENTData powstania projektu2000/2001
Dane techniczneKubatura ca∏kowita: 42 126,29 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 12 804 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 7 342 m2 (bez gara˝y)IloÊç kondygnacji: 9IloÊç miejsc parkingowych: 99+15IloÊç mieszkaƒ: 72Powierzchnia mieszkaƒ: 6 842 m2
REZYDENCJA „MORSKIE OKO”
52
Lokalizacjaul. W∏odarzewska 85Autorzy projektuKulczyƒski Architekt Sp. z o.o.arch. Bogdan Kulczyƒski,arch. Anna Borecka,arch. Filip Kuêniar,arch. Dorota Pilecka,arch. Maciej WysoczaƒskiInwestorSyrius – Grupa Inwestycyjna Sp. z o.o.Generalny wykonawcaBick KielceData powstania projektu1999
Dane techniczneKubatura: 108 562 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 31 832,8 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 27 222,4 m2
mieszkaƒ: 17 231,3 m2
gara˝u: 5 496,8 m2
IloÊç kondygnacji nadziemnych: 4 – 8IloÊç kondygnacji podziemnych: 1IloÊç lokali us∏ugowych: 2IloÊç miejsc parkingowych: 367 (podziemne)
PROJEKT ZESPO¸U ZABUDOWY WIELORODZINNEJ„W¸ODARZEWSKA 85”
53
Lokalizacjaul. Chodkiewicza/RostafiƒskichAutorzy projektuAPA Kury∏owicz&Associatesarch. Stefan Kury∏owicz,arch. Pawe∏ Grodzicki,arch. Pawe∏ Gumu∏a,arch. Agnieszka Stefaƒska,Budynek E: Staniszkis - ArchitektInwestorEko-Park S.A.Generalny wykonawcaMitex S.A.Data powstania projektu2000
Dane techniczneKubatura ca∏kowita: 51 103 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 17 386 m2
IloÊç kondygnacji: 4 nadziemne, 1 podziemna121 miejsc parkingowych w gara˝u podziemnymIloÊç mieszkaƒ: 74Powierzchnia mieszkaƒ: 44 – 161m2
Wyposa˝enie budynku:basen, fitness club, mieszkania z ogródkami, loggiami, tarasami, zielone dachy u˝ytkowe.
OSIEDLE MIESZKANIOWE „EKO PARK”
54
Lokalizacjaal. KEN 86/88Autorzy projektuPiotr Wicha Architekt Sp. z o.o.architekci: Janusz Szymaƒski, Piotr Wicha, Bo˝ena Góralska, Piotr Kalbarczyk, studenci: Mateusz Herbst, Tomasz ZdrodowskiInwestorSpó∏dzielnia Inwestycji Mieszkaniowych UrsynówGeneralny wykonawcaBudimex Unibud S.A.Data powstania projektu2001
Dane techniczneKubatura: 48 800 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 14 000 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 11 000 m2
IloÊç kondygnacji: 7–9IloÊç miejsc parkingowych (gara˝ + teren): 100 + 80IloÊç lokali us∏ugowych: 17IloÊç mieszkaƒ: 151Powierzchnia mieszkaƒ: 30 m2 – 110 m2
BUDYNEK MIESZKALNO-US¸UGOWY
55
Lokalizacjaal. KEN 90/92Autorzy projektuPiotr Wicha Architekt Sp. z o.o.architekci: Janusz Szymaƒski, Piotr Wicha,Bo˝ena Góralska, Piotr Kalbarczyk, studenci: Mateusz Herbst, Tomasz ZdrodowskiInwestorSpó∏dzielnia Inwestycji Mieszkaniowych UrsynówGeneralny wykonawcaBUDIMEX UNIBUD S.A.Data powstania projektu2000
Dane techniczneKubatura: 45 961 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 15 000 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 10 238 m2
IloÊç kondygnacji: 7–8IloÊç miejsc parkingowych (gara˝ + teren): 99 + 66IloÊç lokali us∏ugowych: 15IloÊç mieszkaƒ: 127Powierzchnia mieszkaƒ: 30 m2 – 110 m2
BUDYNEK MIESZKALNO-US¸UGOWY
56
Lokalizacjaul. Niedzia∏kowskiego i ks. SkrzeszewskiegoAutorzy projektuArchigraf Pracownia Architektonicznaarch. Micha∏ Brutkowski, arch. Waldemar Bezpa∏koInwestorZ.R.B. „ZBUD” Zdzis∏aw Zimnicki Generalny wykonawcaZ.R.B. „ZBUD” Zdzis∏aw Zimnicki Data powstania projektu2000
Dane techniczneKubatura: 6 682 m3
Powierzchnia u˝ytkowa: 2 131,4 m2
mieszkania: 1 103 m2
lokale u˝ytkowe: 318 m2
gara˝e: 710 m2
IloÊç kondygnacji nadziemnych: 4IloÊç miejsc w gara˝u: 24IloÊç mieszkaƒ: 24
BUDYNEK MIESZKALNY WIELORODZINNY
57
Lokalizacjaosiedle WY˚YNY, przy ul. KEN i MeanderAutor projektuLewant Sp. z o.o.arch. Zbigniew MajrowskiInwestorS.M. „WY˚YNY”Generalny wykonawcaZAB – BUDData powstania projektu2000
Dane techniczneKubatura ca∏kowita: 57 694,1 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 18 210,8 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 14 608,1 m2
Liczba kondygnacji: od 9 do 13 + podpiwniczenieGara˝ podziemny jednopoziomowy wyg∏´biony180 miejsc parkingowych w gara˝u podziemnym+ 103 naziemneLiczba mieszkaƒ: 148Powierzchnia u˝ytkowa us∏ug: 752,8 m2
Powierzchnia u˝ytkowa mieszkaƒ: 6 753 m2
Powierzchnia mieszkaƒ: 32–125 m2
BUDYNEK MIESZKALNY WIELORODZINNY „WY˚YNY – METRO”
58
Lokalizacjaul. Korytnicka 46Autorzy projektuhtt Architekci: Z. Hofman, W. Thumenas Sp. z o.o.arch. Zygmunt Hofman,arch. Witold Thumenas, arch. Joanna Pajàczkowska-Molska,arch. Ma∏gorzata Teschich-Markiewicz,arch. Jakub LipskiInwestor„HETMAN” Sp.z o.o.Generalny wykonawcaFirma „REM-G-BUD”Data powstania projektu2000
Dane techniczneKubatura ca∏kowita: 14 970 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 5 166 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 4 150 m2
IloÊç kondygnacji: 7IloÊç miejsc parkingowych: 35 na dwóchkondygnacjachIloÊç mieszkaƒ: 51Powierzchnia mieszkaƒ: 2 674 m2
BUDYNEK MIESZKALNY WIELORODZINNY Z US¸UGAMI
59
Lokalizacjaul. Zbyszka Cybulskiego 3Autorzy projektuATELIER 3 GIRTLER&GIRTLER BIUROARCHITEKTONICZNEarch. Ryszard Girtlerarch. Izabela AugustynikWspó∏pracaarch. Artur KlocekInwestorS.M. KOMFORTGeneralny wykonawcaBUDEXPORTData powstania projektu2001
Dane techniczneKubatura ca∏kowita: 33 538,7 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 11 012,6 m2
IloÊç kondygnacjinadziemnych: 6 podziemna: 1
IloÊç gara˝y: 1IloÊç miejsc parkingowych: 49IloÊç mieszkaƒ: 47
Wyposa˝enie budynku: basen, sauna, fitness club.
BUDYNEK MIESZKALNY WIELORODZINNY
60
Lokalizacjaul. ParkowaAutorzy projektuMajewski Wyszyƒski Hermanowicz – Architekciarchitekci: Wojciech Hermanowicz,Piotr Majewski, Andrzej Wyszyƒski,Anna Polkowska, Katarzyna GóreckaInwestorINWESTMED Sp. z o.o.Data powstania projektu2000
Dane technicznePowierzchnia ca∏kowita: 7 793 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 6 938 m2
Liczba kondygnacjipodziemnych gara˝owych: 2nadziemnych: 5
Miejsc parkingowych: 5725 apartamentówPowierzchnia mieszkaƒ: Êrednia 155 m2
BUDYNEK APARTAMENTOWY „PARKOWA”
61
Lokalizacjaul. Mochtyƒska/Bia∏o∏´kaAutor projektuarch. Zdzis∏aw JoƒcaInwestorAgencja Reklamowo-Deweloperska „NEFRYT”Data powstania projektu2000/2001
Dane techniczneKubatura ca∏kowita: 68 000 m3
Powierzchnia ca∏kowita: 22 000 m2
Powierzchnia u˝ytkowa: 16 000 m2
IloÊç kondygnacji: 3, 5284 naziemne miejsca parkingoweIloÊç mieszkaƒ: 217Powierzchnia mieszkaƒ: 40 m2 – 100 m2
OSIEDLE MIESZKANIOWE „MOCHTY¡SKA”
� �
�
�
�
62
Lokalizacjaul. Pó∏nocnaAutorzy projektuMajewski Wyszyƒski Hermanowicz – Architekciarchitekci: Wojciech Hermanowicz, Piotr Majewski,Andrzej Wyszyƒski, Dorota Borysiewicz,Agnieszka Piwowarska, Katarzyna Górecka,El˝bieta Koz∏owska, Anna Âcis∏owska,Ma∏gorzata Badzyƒska-TrojanInwestorSWISS INVEST Sp. z o.o.Data powstania projektu2000
Dane technicznePowierzchnia terenu: 4 700 m2
Liczba domów: 10Powierzchnia domu: Êrednia 224,4 m2
Liczba gara˝y: 13
OSIEDLE DOMÓW JEDNORODZINNYCH
KONCEPCJE
64
65
W dziale „Koncepcje” prezentujemy zamierzenia i plany wybiegajàce w przysz∏oÊç, których termin realizacji nie jest jeszcze
okreÊlony. Takimi w∏aÊnie projektami sà propozycje architektów przygotowane na warsztaty, zainicjowane przez prezydenta stolicy Paw∏a
Piskorskiego, „Warszawa naszych marzeƒ”. Ze wzgl´du na ograniczonà obj´toÊç katalogu i techniczne wymogi druku, do szerszej
prezentacji wybraliÊmy tylko dwa tematy warsztatów. Ponadto projektami dotyczàcymi zagospodarowania praskiego brzegu Wis∏y
i Stadionu Dziesi´ciolecia sygnalizujemy dwa kolejne problemy omawiane podczas warsztatów architektonicznych.
66
JEMS Architekci, architekci: Olgierd Jagie∏∏o, Maciej Mi∏ob´dzki,Marcin Sadowski, Jerzy Szczepanik-Dzikowski, Marek Moskal, Tadeusz Nikiel
OÂ SASKAZa∏o˝eniem studium jest przywrócenie rangi historycznej Osi Saskiej.Realizacji tego celu s∏u˝yç majà nast´pujàce zabiegi planistyczne:– odbudowa zachodniej i pó∏nocnej pierzei Pl. Pi∏sudskiego w obrysie nawiàzujàcym
do historycznej linii zabudowy;– nowe rozwiàzania ukszta∏towania posadzki i Placu, uporzàdkowanie zieleni miejskiej;– umieszczenie na osi Ogrodu wzd∏u˝ zachodniej pierzei ul. Marsza∏kowskiej
reprezentacyjnej budowli – ratusza;– regulacja ul. Królewskiej;– przed∏u˝enie obrysu Ogrodu Saskiego;– umieszczenie w rejonie Osi Saskiej nowych aktywizujàcych przestrzeƒ publicznà
funkcji, podnoszàcych równie˝ znaczenie i rang´ Placu Pi∏sudskiego;– zag∏´bienie jezdni Marsza∏kowskiej na odcinku Królewska – Plac Bankowy;– utworzenie nowych przestrzeni publicznych takich jak:
– dziedziƒce Pa∏aców Saskiego i Brühla;
– ulic´, plac z podcieniami wzd∏u˝ Królewskiej;– okràg∏y dziedziniec budynku wielofunkcyjnego tworzàcego pó∏nocnà pierzej´
Placu Pi∏sudskiego po∏àczony przejÊciami pieszymi z Placem i otaczajàcymiulicami;
– plac przed tylnà elewacjà Teatru Wielkiego;– plac przed ratuszem na zakoƒczeniu g∏ównej alei parku – nowy „Plac ˚elaznej
Bramy”.
PLAC PI¸SUDSKIEGOPrzyj´to nast´pujàce zasady kompozycji wn´trza Placu:Plac zamkni´ty z czterech stron zabudowà:– od zachodu budynkami na planie Pa∏aców Saskiego i Brühla;– od pó∏nocy – budynkiem wielofunkcyjnym firmy „Hotel Opera”– od wschodu – hotelem Europejskim i budynkiem wojskowym– od po∏udnia – nowoprojektowanym budynkiem wzd∏u˝ ulicy Królewskiej.
Aby wyeksponowaç przestrzeƒ ceremonii przed Grobem Nieznanego ˚o∏nierza i uczytelniçgeometri´ Placu, wn´trze Placu wype∏niaç ma p∏yta o kamiennej posadce, nieznacznieuniesiona. Od wschodu na p∏ycie zlokalizowano pomnik Marsza∏ka.
Warsztaty projektowe na temat studium kszta∏towania i zabudowy Placu Pi∏sudskiego w Warszawie
67
JesteÊmy przeciwni odtwarzaniu zabytków. PapierowoÊç powsta∏ych ostatnio makietzabytków jest a˝ zanadto widoczna. Decyzja o odbudowie zapad∏a, a „dyskusja” majedynie potwierdziç s∏usznoÊç rekonstrukcji zabytkowego skansenu.W miejscu dawnych kamienic przy ulicach Królewskiej i Marsza∏kowskiej móg∏by stanàçratusz lub budynek o funkcjach us∏ugowo-kulturalnych. Postulujemy podzia∏ Królewskiejna dwie cz´Êci: parkowà – od Marsza∏kowskiej do placu Ma∏achowskiego i miejskà –od placu Ma∏achowskiego do Krakowskiego PrzedmieÊcia. Zwornikiem tych dwóch
cz´Êci jest obiekt wzniesiony na osi ulicy Królewskiej, z frontem znajdujàcym si´naprzeciw elewacji koÊcio∏a Wizytek.Przez Plac Pi∏sudskiego nie powinny przebiegaç arterie o znaczeniu ponad lokalnym.Podstawowà funkcjà ulic w rejonie Placu b´dzie obs∏uga parkingów podziemnych:– pod p∏ytà Placu, ok. 1200 miejsc, trzy poziomy parkowania;– w podziemiach Pa∏acu Brühla i Saskiego.
68
Zespó∏ autorski – arch. arch.: Jerzy Grochulski, Marcin Oborski, Stanis∏awStefanowicz, Tomasz Dawidczyk, arch. krajobr. Wojciech Trzópek, wspó∏praca – arch. Aleksandra Wróblewska
Podstawowà przes∏ankà projektowà by∏o za∏o˝enie o honorowaniu Placu Pi∏sudskiego jakomiejsca na trwale zwiàzanego z historià Polski, majàcego stanowiç przestrzenne ramyistotnych uroczystoÊci paƒstwowych i spo∏ecznych. Za∏o˝enie to zadecydowa∏oo zaproponowaniu dzia∏aƒ inwestycyjnych prowadzàcych do powstania obszaru o realizujàcychten cel ramach przestrzennych i funkcjonalnych.Autorzy zrealizowali g∏ówne za∏o˝enia warsztatów, proponujàc odbudow´ w bryle i elewacjachz roku 1939:– Pa∏acu Saskiego, dla którego przewiduje si´ program u˝ytecznoÊci publicznej o randze
odpowiedniej do znaczenia miejsca, w kondygnacji parteru planowane sà funkcje otwartedla u˝ytkowników Placu, generujàce tu ich obecnoÊç w ciàgu ca∏ego dnia,
– Pa∏acu Brühla, w którym planowana jest funkcja administracji rzàdowej np. MSZ i budow´: – obiektu firmy Hotel Opera,– nowego sto∏ecznego Ratusza na naro˝niku Placu Pi∏sudskiego i ul. Królewskiej.
Dla budynku Ratusza projekt zak∏ada honorowanie historycznych (z sierpnia 1939 r.) liniizabudowy od strony ul. Królewskiej i Ogrodu Saskiego odpowiadajàcej obrysowi budynków,jakie lokalizowane by∏y na tych dzia∏kach przed rokiem 1939, i rozwiàzanie pozwalajàce naodczytanie pierwotnego podzia∏u w∏asnoÊciowego. Proponowana wysokoÊç budynkunawiàzuje do wysokoÊci Pa∏acu Saskiego z 3m przewy˝kà w p∏d.-zach. naro˝niku wzd∏u˝ul. Królewskiej. Zak∏ada si´ wprowadzenie w coko∏owej kondygnacji budynku pasa˝u∏àczàcego Plac Pi∏sudskiego z Ogrodem Saskim. Spodziewana powierzchnia Ratusza (ok. 20 000 m2) jest adekwatna do potrzeb okreÊlonych przez miasto. Projekt zak∏ada, ˝e parterowe fragmenty obiektu mieÊci∏y b´dà te cz´Êci funkcji, które realizujà atrakcyjnyprogram ogólnodost´pny (sale ekspozycyjne, program promocji miasta, jednostki informacjiitp.) z elementami programu komercyjnego dla pracowników urz´du i u˝ytkownikówzewn´trznych (gastronomia, punkty handlowe, podstawowa obs∏uga bankowa, itp.).
– pawilonów (pow. po ok. 3 700 m2), wyznaczajàcych po∏udniowà i pó∏nocnà pierzej´Placu, zaprojektowanych na planie prostokàtów.Pawilony zaplanowano jako wspó∏czesnà w charakterze struktur´ architektonicznà,rozwijajàcà rysunek Placu Pi∏sudskiego, o atrakcyjnych, ogólnodost´pnych funkcjachzwiàzanych z kulturà w kondygnacjach górnych, gastronomià w parterze (podcienia) orazkomunikacjà w podziemiu.
Ponadto projekt zak∏ada:– budow´ posadzki Placu o jednoznacznym i neutralnym rysunku i nowà lokalizacj´ pomnika
marsza∏ka Pi∏sudskiego,– odtworzenie historycznego uk∏adu przestrzennego Ogrodu Saskiego,– budow´ pawilonów ogrodowych w Ogrodzie Saskim, w tym pawilonów przy ul. Królewskiej
lokalizowanych w rytmie wyznaczonym osiami poprzecznymi Ogrodu,– przebudow´ obiektów Liceum im. M. Reja dla stworzenia kwarta∏u zabudowy Królewska-
Burszego-Pl. Ma∏achowskiego,– budow´ pawilonu flankujàcego korpus Pa∏acu Brühla od strony Ogrodu,– utworzenie pasa˝u pieszego na Osi Saskiej ∏àczàcego Krakowskie PrzedmieÊcie z Placem
Pi∏sudskiego.Autorzy uznajà wysokie znaczenie rozwiàzania uk∏adu komunikacji ko∏owej i systemuparkowania, jako determinant mo˝liwoÊci realizacji postulowanej koncepcji, przewidujàcw projekcie:
69
– wprowadzenie uk∏adu komunikacji ko∏owej na poziom podziemny przez budow´tranzytów prowadzonych w kierunku p∏n.-p∏d., lokalizacj´ dwupoziomowego parkingupodziemnego pod p∏ytà Placu Pi∏sudskiego,
– lokalizacj´ parkingu podziemnego pod ul. Tokarzewskiego-Karasewicza i w rejoniewschodniej pierzei Placu Pi∏sudskiego,
– lokalizacj´ parkingu podziemnego pod budynkiem w naro˝niku Placu Pi∏sudskiegoi ul. Królewskiej,
– lokalizacj´ parkingu podziemnego pod dziedziƒcem Pa∏acu Brühla,– zmian´ trasowania wschodniej jezdni ul. Marsza∏kowskiej (przesuni´cie w kierunku
zach.).Rozwiàzanie oparte jest na opracowaniu wykonanym w 1994 r. przez Zespó∏ AutorskiPRO ARTE 11 wspólnie z Pracownià PKZ Zamek i stanowi rozwini´cie zawartych tamza∏o˝eƒ.
70
Konrad Chmielewski & Jacek Marzan Architekci
Problem rozwiazaƒ przestrzennych Placu Pi∏sudskiego w Warszawie to problem nietylko projektowo-architektoniczno-urbanistyczny, ale równie˝ problem intelektualny.
Pierwszy plac III Rzeczpospolitej to przede wszystkim narodowy Panteon pod go∏ymniebem, dusza miasta i przestrzeƒ metafizyczna, promieniujàca na ca∏à Polsk´. Od naszale˝y jak jà ukszta∏tujemy. To, co zdecydujemy dziÊ b´dzie mia∏o realne konsekwencjena ca∏e dziesi´ciolecia. Taka jest wola realizacji zamierzenia przedstawicieli w∏adzi spo∏eczeƒstwa.Plac ten stanie si´ wreszcie skoƒczonà kompozycjà, którà mo˝na b´dzie modyfikowaçÊwiat∏em czy te˝ mobilnà architekturà stwarzanà dla potrzeb ró˝nych uroczystoÊci.Pami´tajmy o tym, ˝e przez wiele lat „NieoÊwiecony absolutyzm“ chcia∏ tu stworzyç„Plac Zwyci´stwa“. Przygotowane projekty jakby pod wp∏ywem niewidzialnej boskiejr ki nie doczeka∏y si´ realizacji. Do dziÊ miejsce to opiera∏o si´ zakusom wizji totalitarnegosystemu. Nadesz∏a chwila, kiedy musimy zdefiniowaç jego przestrzeƒ.
TrzydzieÊci lat temu przy kawiarnianym stoliku profesor Zbigniew Karpiƒski jako jedenz pierwszych rysowa∏ szkice rekonstrukcji placu z przedwojennà zabudowà.Koƒczy∏ si´ póêny modernizm i t´sknota za tym co zosta∏o zniszczone by∏a corazsilniejsza. By∏y to wr´cz konspiracyjne rysunki i akt odwagi kogoÊ, kto kwestionowa∏
wy˝szoÊç nowoczesnoÊci nad historycznà zabudowà. Jeszcze wi´kszej odwagiwymaga∏o w latach póêniejszych stwierdzenie, ˝e przedwojenny plac jest w jakimÊstopniu u∏omny.Profesor Karpiƒski rysowa∏ wówczas plac jak z podr´czników w∏oskiej literatury,z symetrycznie zbiegajàcymi si´ osiami budynków publicznych. Kamienice przyKrólewskiej by∏y równie przypadkowe, jak te przy Placu Teatralnym na rogu Bielaƒskiej.Nie by∏o i nie ma powodu by je rekonstruowaç. Istniejàcy przed wojnà, wzbogaconyo trzecià oÊ uk∏ad tworzy skoƒczonà kompozycj´. Miasto posiadajàce liniowe centraTraktu Królewskiego i Marsza∏kowskiej potrzebuje po∏àczeƒ poprzecznych i taka powinnabyç rola ulicy Królewskiej. Rekonstrukcja hotelu Brühla we wspó∏czesnej formie wydajesi´ równie˝ nieodzowna dla otoczenia Ogrodu Saskiego.
Elewacja Pa∏acu Saskiego powinna byç naszym zdaniem trójwarstwowa. Sà na niej,zatopione w szkle, twarze przywódców oraz ludzi kultury i sztuki. Za tà warstwà kryjesi´ zrekonstruowana historyczna elewacja, a kilka metrów dalej nowoczesna elewacjawspó∏czesnego budynku.Sam plac wymaga niezale˝nego opracowania poniewa˝, choç rzadko si´ to zauwa˝a,ró˝nica poziomów pomi´dzy Krakowskim PrzedmieÊciem a Grobem Nieznanego ˚o∏nierzawynosi 2,40 m. Ka˝de w∏oskie miasto wykorzysta∏oby ten atut dla stworzenia dramaturgiiprzestrzennej. Warszawski plac niestety, jest traktowany jako p∏aska hektarowa przestrzeƒ,nie zwiàzana organicznie z Traktem Królewskim.
71
72
Pracownia ArchitektonicznaBogus∏awski i Partnerzy Sp. z o.o.arch. Jerzy Bogus∏awskiarch. Marek Petruczynik
Podstawowe za∏o˝enia kszta∏towania zabudowy placu:
1. Ca∏oÊç kompozycji Placu Pi∏sudskiego zosta∏a podporzàdkowanamiejscu Grobu Nieznanego ˚o∏nierza.
2. Projekt zak∏ada pe∏nà konserwatorskà rekonstrukcj´ dwóch kubatur –arkad Grobu Nieznanego ˚o∏nierza zgodnie z projektem arch.Idzikowskiego oraz pa∏acu Brühla. Pozosta∏e budynki powinny byçwspó∏czesne.
3. WielkoÊç obecnego placu powinna byç ograniczona od stronypo∏udniowej i pó∏nocnej dwoma lekkimi pawilonami 2 kondygnacyjnymipe∏niàcymi funkcje muzeum sztuki nowoczesnej i galerii Warszawy.
4. Budynek nowego ratusza powinien byç kompozycyjnie zwiàzanyz Placem Ma∏achowskiego oraz osià ulicy Królewskiej od Wizytek.
5. Na terenie parku wzd∏u˝ ulicy Królewskiej projekt zak∏ada utworzeniealei kawiarni. Ma∏ych kubatur projektowanych przez zaproszone przezmiasto pracownie architektoniczne. Aleja przechodzi∏aby przez budyneknowego Ratusza dalej wzd∏u˝ nowego budynku muzeum sztukinowoczesnej a˝ do podcieni „domu bez kantów”.
6. OÊ od strony wschodniej powinna byç zakoƒczona budynkiemu˝ytecznoÊci publicznej np. Salonem Warszawy znajdujàcym si´w zielonym skwerku na terenie przedwojennej szko∏y sióstr Wizytek.
7. Projekt przewiduje utworzenie wzd∏u˝ wschodniej pierzei Placurównoleg∏ego do Krakowskiego PrzedmieÊcia pasa spacerowej zieleni.
73
74
PROJEKT Polsko-Belgijska Pracownia Architektury, architekci: Jerzy Czy˝, Leszek Klajnert, Adam Wagner.
Intencjà autorów jest stworzenie zespo∏u o najwy˝szych walorach architektonicznych,o charakterze odpowiadajàcym randze i powadze Grobu Nieznanego ˚o∏nierza, alejednoczeÊnie w∏àczonego w nurt ˝ycia centrum stolicy Polski.
Przyj´to zasady projektowe:
1. Odtworzenie historycznej pierzei zachodniej placu wg stanu z 1880 r. i sierpnia1939 r.
2. Przywrócenie pierwotnej skali placu oraz historycznych relacji przestrzennych, w tymosiowoÊci barokowego za∏o˝enia poprzez projekt dwu pawilonów w miejscu dawnych
oficyn Pa∏acu Saskiego. Odtworzenie podstawowych, historycznych wartoÊciwidokowo-krajobrazowych.
3. Utrzymanie istniejàcej zasady komunikacyjnej terenu z modyfikacjami wynikajàcymiz wprowadzenia nowych obiektów i nowych funkcji w obr´bie placu. Modernizacjaistniejàcego uk∏adu i budowa ogólnodost´pnego parkingu pod Placem Pi∏sudskiegoi Teatralnym oraz niezale˝nych parkingów podziemnych przy nowoprojektowanychbudynkach.
Proponowany program u˝ytkowy:
– Pa∏ac Saski – Kolumnada – Grób Nieznanego ˚o∏nierza w podziemiach – pomieszczeniazwiàzane z upami´tnieniem miejsc i osób zwiàzanych z walkami o niepodleg∏oÊç;skrzyd∏a boczne – siedziba NBP,
75
– Pa∏ac Brühla – siedziba Ministerstwa Spraw Zagranicznych lub pi´ciogwiazdkowyhotel dla VIP-ów,
– budynki wzd∏u˝ ul. Królewskiej – pó∏nocna pierzeja Placu Ma∏achowskiego – siedzibaw∏adz miasta – Ratusz,
– pawilony na Placu (dawniej oficyny pa∏acowe) – funkcje towarzyszàce imprezomorganizowanym na placu (informacja turystyczna, studio TV, ochrona, kawiarnie,restauracje itp.) oraz pionowa obs∏uga komunikacyjna i instalacyjna parkingu podp∏ytà placu,
– budynki wojskowe przy ul. Królewskiej – postulowana zmiana funkcji na rzeczogólnomiejskich us∏ug centrotwórczych (hotel, biura, w cz´Êci parteru sklepy, galerie,kawiarnie, restauracje),
– pod p∏ytà placu – parkingi (3 poziomy), ewentualnie gastronomia i us∏ugi.
Projekt zak∏ada równie˝ odtworzenie ogrodzenia Ogrodu Saskiego (tzw. „˝elaznej bramy”)oraz charakteru Ogrodu jako parku miejskiego, a tak˝e bezpoÊrednie po∏àczenie parkuz placem poprzez kolumnad´ Pa∏acu Saskiego.
76
Bart∏omiej Bie∏yszew, Andrzej Fabierkiewicz, Andrzej Skopiƒski.Biuro prowadzàce: PRO ARTE Spó∏dzielnia Architektów
Centralny Rejon Warszawy: obszar mi´dzy ulicami: Twarda, pl. Grzybowski, Królewska,Marsza∏kowska, Wspólna, Cha∏ubiƒskiego, Jana Paw∏a II – razem 84,5 ha.Projekt opracowany jest w nast´pstwie otrzymania I nagrody UIA w „Mi´dzynarodowymkonkursie na koncepcj´ rozwoju Âcis∏ego Centrum Warszawy” z roku 1992. Projektuwzgl´dnia dyskusj´ i debaty publiczne, fachowe konsultacje z w∏adzami miastaWarszawy i Gminy Centrum oraz wytyczne generalne dla terenów CRW sformu∏owaneprzez w∏adze stolicy, otrzymane w roku 2000.Opracowanie miejscowego planu obejmuje zarówno prac´ nad kszta∏towaniemprzestrzeni, programów u˝ytkowych, jak i in˝ynierii miejskiej, komunikacji, ochronyÊrodowiska i wartoÊci kulturowych oraz prognoz skutków finansowych.Podstawowe tezy projektu:zgromadzenie funkcji publicznych, us∏ugowych, handlowych, rozrywkowych, kultury
mieszkalnictwa na limitowanym i mocno zainwestowanym obszarze w postaciprzestrzennego porzàdku opartego na europejskich tradycjach formowania miasta –Centrum i nowoczesny symbol stolicy.Âwiadectwo i zapis historii kszta∏towania Warszawy poprzez zachowane kwarta∏y koƒcaXIX wieku, wiek XX a˝ do wspó∏czesnoÊci poczàtków XXI wieku – jako bogactwohistoryczne, kultury technicznej i formy przestrzennej.Obszar CRW dzieli si´ na dwie grupy terenów:a. tereny wokó∏ Pa∏acu Kultury – ulica Marsza∏kowska, Aleje Jerozolimskie, Emilii Plater,
Âwi´tokrzyska – tzw. „Âcis∏e Centrum”,b. tereny wokó∏ „Âcis∏ego Centrum” – Twarda, pl. Grzybowski, Królewska, Wspólna,
Cha∏ubiƒskiego, al. Jana Paw∏a II.W myÊl sformu∏owanych przez w∏adze miasta wytycznych pojemnoÊç terenu „Âcis∏egoCentrum“ nie mo˝e przekroczyç 1,5 miliona m2 zabudowy brutto.Program funkcjonalny projektowanej zabudowy przyj´to jako program elastycznyz mo˝liwoÊcià zmian i modyfikacji zale˝nie od potrzeb miasta i warunków ekonomicznych.
Warsztaty projektowe na temat studium sylwety i tektoniki elewacji ulicy Marsza∏kowskiej i Al. Jerozolimskich
77
Aktywizacj´ obszaru zapewniono przez przyj´cie zasady lokalizowania us∏ug i powierzchniszeroko dost´pnych dla publicznoÊci w podziemiach, parterach i antresolach budynków.Zaprojektowano szeroki program rozbudowy istniejàcych pasa˝y podziemnych w rejonieDworca Centralnego i skrzy˝owania Marsza∏kowskiej z Al. Jerozolimskimi, a˝ do ul.Królewskiej. Pasa˝e podziemne w wielu punktach majà byç odkryte, tak by na ichpoziomie umo˝liwiç penetracj´ powietrza, s∏oƒca i zieleni.Na podstawie przeprowadzonych analiz opracowano nast´pujàce proporcje g∏ównychelementów programowych:– biura, administracja – 45% zabudowy,– handel, us∏ugi, kultura, rozrywki – 30% zabudowy,– hotele, centra kongresowe – 10% zabudowy,– mieszkalnictwo apartamentowe – 15% zabudowy.Kszta∏towanie przestrzenne terenów „Âcis∏ego Centrum” zak∏ada pe∏nà integracj´z obszarami sàsiednimi przez kontynuacj´ i odtworzenie przedwojennej sieci ulic: Chmielnej,Z∏otej, Moniuszki, Sienkiewicza, Wielkiej, Widok, Pankiewicza. Wzd∏u˝ ulicy Marsza∏kowskiej
i Al. Jerozolimskich zabudowa do 8 kondygnacji; wewnàtrz Bulwaru Kolistego do 18kondygnacji, przy ul. E. Plater akcenty wysokoÊciowe do 30-40 kondygnacji.Zachowano 2 przestrzenie zielone: na pó∏nocy Park Âwi´tokrzyski o charakterze parkuangielskiego i Park Po∏udniowy, który wraz z otaczajàcymi go ulicami ma stanowiç t∏odla wszelkich manifestacji folkloru miejskiego: jarmarków, targów staroci, zwierzàtdomowych, teatrów i koncertów ulicznych itp. Przewidziano zapisy zró˝nicowanegotraktowania fasad zabudowy w Al. Jerozolimskich i ul. Marsza∏kowskiej tak, abyakcentowaç ró˝ny charakter tych ulic.Komunikacja w 85% oparta jest na transporcie publicznym (metro, tramwaj, autobus,PKP) projektuje si´ bezpoÊrednie po∏àczenie z Dworcem Lotniczym im. FryderykaChopina na Ok´ciu. Przewiduje si´ 10 tys. miejsc parkingowych wokó∏ „Âcis∏egoCentrum“ i 5 tys. na terenach obj´tych „Âcis∏ym Centrum“.Istniejàca sieç infrastruktury wymaga modernizacji i przebudowy. Obecna mo˝e obs∏u˝yçmaksymalnie 30% proponowanej kubatury.
78
Konrad Chmielewski & Jacek Marzan Architekci
Budynek Pa∏acu Kultury i Nauki ze wzgl´du na swà kubatur´ i wysokoÊç stanowiniekorzystnà dominant´ w mieÊcie. Z praskiego brzegu Wis∏y widoczny jest tzw. „grzebieƒwarszawski“, czyli szereg oko∏o 100-metrowych budynków oddalonych o kilkaset metrówod siebie. Sà one albo zbyt wysokie, bo nie tworzà pierzei ulic, albo zbyt niskie, bo niekonkurujà z Pa∏acem Kultury. Sam budynek Pa∏acu zajmuje powierzchni´ kilku kwarta∏ówi stanowi utrudnienie dla pieszej komunikacji w Êrodku miasta. Proponujemy wi´cporozcinanie w poziomie parteru tej wielkiej kubatury i stworzenie wewn´trznych ulic.Wymusi∏oby to zmian´ powierzchni magazynowych, s∏u˝bowych i warsztatówznajdujàcych si´ w parterach Pa∏acu na ogólnodost´pne przestrzenie publiczne.
Otoczenie Pa∏acu Kultury i Nauki, zaproponowane w konkursie z 1992 r., nieznaczniemodyfikujemy wprowadzajàc dwie aleje biegnàce po przekàtnych placu, ∏àczàce g∏ówneskrzy˝owania z g∏ównym wejÊciem do Pa∏acu. Pokrywajà si´ one z uk∏adem podziemnejkomunikacji ∏àczàcej te wa˝ne punkty oraz stacje metra.
Pierzeje Alej Jerozolimskich i Marsza∏kowskiej stanowià obecnie budynki pochodzàcez koƒca XIX-go i ca∏ego wieku XX-go. Nowe budynki, które pojawià si´ jakouzupe∏nienie tkanki miejskiej powinny, naszym zdaniem powtarzaç pewien za∏o˝onymodu∏, wprowadzajàc okreÊlony rytm zabudowy. Mo˝e to byç siatka konstrukcyjna,np. 18 x 18 metrów, korespondujàca z parkingami naziemnymi i podziemnymi,przerywana co trzy modu∏y dylatacjami.
Nie chcemy doprowadziç do zabudowania ca∏ej pierzei Alej Jerozolimskich i stworzeniaulicy – korytarza. Proponujemy przestrzennà struktur´ i komunikacj´ wizualnà pomi´dzystarymi kamienicami a zielenià od po∏udniowej strony Pa∏acu Kultury. Nowe budynkiAlej Jerozolimskich i Marsza∏kowskiej w pewnym stopniu korespondujà ze swoim vis– a – vis. Pojawiajà si´ w nich du˝e przestrzenne okna w skali urbanistycznej, którekadrujà widok z jednej strony na istniejàce pierzeje ulic, z drugiej na warszawski „downtown“.
79
80
Pracownia Architektoniczna maas
Jest to próba stworzenia zasady urbanistycznej, która inspirowa∏aby w tymrejonie ruch doÊrodkowy, przeciwstawny kierunkowi wzd∏u˝ szerokicharterii komunikacyjnych i prze∏amujàcego ich przestrzennà dominacj´.
Marsza∏kowska:Zdecydowany zabieg przestrzenny jakim by∏o postawienie w latach 60-tychÂciany Wschodniej, wykluczy∏ proste odtworzenie zarysu starej tkanki.Zrodzi∏a si´ idea pierzei wielop∏aszczyznowej, nie tworzàcej bariery, leczb´dàcej membranà – bramà, najbardziej zewn´trznym elementemstruktury, do której mia∏a zapraszaç.Kolejne warstwy – plany pierzei tworzone by∏yby na zasadzie wzajemnegoprzenikania si´ p∏aszczyzn o dwóch narzuconych wysokoÊciach. Pierwszanawiàzywa∏aby do wysokoÊci pierzei Âciany Wschodniej wy˝sza mia∏abygabaryt elewacji Al. Jerozolimskich. Warstwa najbli˝sza ul. Marsza∏kowskiej,powinna mieç trakt o podobnej szerokoÊci, co Âciana Wschodnia,a proponowane przewy˝szenia mog∏yby byç dopuszczone na 50 – 75procentach rzutu poziomego kwarta∏u.W tej warstwie sugerowalibyÊmy jako materia∏y elewacyjne, fasady zeszk∏a i ok∏adzin aluminiowych lub innych o lekkim a˝urowym charakterze.Nast´pna warstwa, w której dopuszczalibyÊmy wysokoÊç budynków 10– 12 kondygnacji, mia∏aby nawiàzywaç do pierzei ul. Aleje Jerozolimskie.Chodzi∏oby o nawiàzanie kolorystyczno – materia∏owe, z pozostawieniemdu˝ej swobody, co do kszta∏towania form.
Aleje Jerozolimskie:Pierzeja po∏udniowa Alei Jerozolimskich mia∏aby nawiàzywaç do stronyprzeciwnej. Dotyczy∏oby to zarówno gabarytów jak i zasady tworzeniaelewacji Êciana – okno z ok∏adzinà kamiennà lub/i tynkiem szlachetnymjako materia∏em dominujàcym.PostanowiliÊmy wzorowaç si´ na typie kamienicy z podwórzami otwartymina ulic´ ukszta∏towanym w Warszawie pod koniec XIX wieku,.Podwórka te odgrywa∏yby rol placyków poszerzajàcych trotuary, jednoczeÊniewydzielonych z nich na tyle, by wy∏àczyç si z dynamiki trasy komunikacyjneji prowokujàce do dalszej penetracji kwarta∏u. Taka zasada narzucona tejpierzei nada∏aby jej zdecydowanie wertykalny charakter i pozwoli∏a uniknàçjednolitego, monotonnego bloku zabudowy tego fragmentu Alej.Charakter obu ulic podbudowany by∏by zró˝nicowanym, odmiennymprogramem u˝ytkowym. Lekkie elewacje ul. Marsza∏kowskiej zdominowaneby∏yby przez handel i biura, a tradycyjne w swym charakterze budynkipo∏udniowej pierzei Alej Jerozolimskich wype∏nia∏yby hotele i apartamenty.Pozwoli∏yby na to podwórka, zmniejszajàc g∏´bokoÊci traktów i zwi´kszajàcd∏ugoÊci elewacji o po∏udniowej ekspozycji.Przenikanie i wielowarstwowoÊç obu pierzei dawa∏yby naszym zdaniemnajwi´ksze szanse uzyskania dobrego przestrzennie efektu poprzezsymulacj´ naturalnego sposobu wspó∏istnienia dawnych i nowychsposobów projektowania w mieÊcie.
81
82
Bulanda, Mucha Architekci, architekci: Andrzej Bulanda, W∏odzimierz Mucha,¸ukasz Stanaszek, Gildas Boursin, Katarzyna Joƒczyk-Staszewska, GrzegorzArtymiƒski, Micha∏ Rudnicki, Rafa∏ Turno.
Cztery za∏o˝enia koncepcyjne:
1. Park – planujemy zachowanie parku przy ulicy Âwi´tokrzyskiej, na ca∏ej d∏ugoÊcibloku, eliminujàc proponowane budynki naro˝ne. Park ustala skal´ bloku; jest onotwartà przestrzenià wpisany w blok g∏ównych ulic (Marsza∏kowska – Emilii Plater)nie zaÊ przestrzenià przypadkowo wyci´tà z tkanki miejskiej. Ma to przyczyniç si´do zespolenia miasta.
2. Naro˝nik – skrzy˝owanie nowych pierzei eksponuje w wi´kszym stopniu ni˝ do tejpory Aleje, pokazujàc dominujàcy w Warszawie kierunek wschód-zachód. Budynekprzy rondzie Dmowskiego musi mieç otwarty parter, ∏àczàc wejÊcia do metra z rondem.G∏ówne kondygnacje by∏yby w pe∏ni przeszklone, eksponujàc schody ruchomei funkcje publiczne.
3. Aleje Jerozolimskie – charakter zabudowy pierzei: wspó∏czesna wersjadziewi´tnastowiecznych kamienic (nie zaÊ atrapa lub obiekty historyzujàce), stworzonaz wykorzystaniem szlachetnych materia∏ów o drobnych podzia∏ach, pe∏na Êwiat∏ocienia,wycofanych dachów (mansardowych) i galerii na parterach. Program: biurowo-us∏ugowy. Druga linia zabudowy, czyli Pasa˝ Dworcowy przy ulicy Widok, ∏àczy
83
projektowane wejÊcie do nowego Dworca Centralnego, parterowe wejÊcia do DworcaWKD ÂródmieÊcie i stacj´ metra Centrum. Pasa˝ ten stoi na g∏ównej osi pieszej, odDworca Centralnego do Nowego Âwiatu.
4. Marsza∏kowska – charakter zabudowy pierzei: wspó∏czesny, jednolity, tworzàcy zespó∏z zastanà Êcianà kurtynowà po drugiej stronie. Elewacje stworzone ze szk∏a, blachyperforowanej, pleksi i innych przezroczystych materia∏ów, umo˝liwiajà „o˝ywienie“
elewacji kontrastujàcych z mlecznym szk∏em Galerii Centrum. Program: handlowy(ale nie drobny handel); jego przejawy by∏yby widoczne z zewnàtrz przez elewacje.W drugiej linii zabudowy, symetrycznej do Âciany Wschodniej i pasa˝u Wiecha,przewidziano drobny handel. Pasa˝ pieszy ∏àczy Naro˝nik z Parkiem.
84
Stadion Dziesi´ciolecia
WAZA Sp. z o.o. arch. Wojciech Zab∏ocki, arch. Beata Bojno-Sobucka.
Wiodàcym programem jest funkcja widowiskowo-sportowa i sportowo-rekreacyjna:stadion narodowy, hala wielofunkcyjna i park sportowo-rekreacyjny. Mo˝liwoÊç realizacjii prawid∏owego funkcjonowania zespo∏u sportowego uwarunkowana jest towarzyszàcymprogramem komercyjnym, który jednoczeÊnie zwi´ksza atrakcyjnoÊç terenu, tworzàctzw. Salon Warszawy. Na program ten sk∏adajà si´ zespo∏y handlowe, rozrywkowe,edukacyjne, hotelowe i biurowe.
Praktycznie nie da si´ przystosowaç istniejàcych trybun ziemnych stadionu X-lecia dobudowy nowoczesnego obiektu. Dlatego autorzy proponujà usytuowanie nowego stadionuobok istniejàcego stadionu X-lecia i wykorzystanie jego trybun do zorganizowaniaunikalnego parku sportowo-rekreacyjnego na specjalnie uformowanych tarasach. Parks∏u˝y∏ b´dzie do spacerów, biegów, jazdy na rolkach itp., a zielone skarpy zapewniaçb´dà wymagany 50% udzia∏ zieleni.
Na istniejàcej arenie stadionu przewiduje si´ budow´ hali widowiskowo-sportowej na16 000 widzów.
Stadion narodowy z trybunami na 50.000 widzów posiadaç winien rozsuwany dachumo˝liwiajàcy organizowanie widowisk sportowych i rozrywkowych przez ca∏y rok. Abyzapewniç elastycznoÊç u˝ytkowania projektujemy wysuwane boisko pi∏karskie i mo˝liwoÊçadaptacji (bez skomplikowanych mechanizmów) dla potrzeb lekkiej atletyki z trybunamina 60.000 widzów w razie Igrzysk Olimpijskich.
ZASADY KOMPOZYCJIKompozycja planu nawiàzuje do owalnych form stadionu X-lecia, do krajobrazowegorysunku Êcie˝ek Parku Skaryszewskiego i radialnych ulic Saskiej K´py. WysokoÊçzabudowy zwi´ksza si´ od strony Wis∏y w kierunku Pragi. Uwa˝amy za celowe powiàzanieprzestrzenne przysz∏ej zabudowy przy ulicy Targowej i Zielenieckiej z zabudowà PortuPraskiego. Zak∏adajàc wysokà zabudow´ Portu proponujemy wprowadzeniekorespondujàcych punktów wysokich, spinajàcych kompozycj´ terenów stadionu z nowym
centrum Pragi. Przedstawiamy tak˝e alternatywnà propozycj´ tego naro˝nika w razierealizacji na terenie Portu zabudowy Êrednio-wysokiej, na przyk∏ad CentrumKongresowego.
KOMUNIKACJA I PRZESTRZENIE PUBLICZNEMo˝liwoÊç p∏ynnego u˝ytkowania codziennego powinny zapewniç drogi dojazdowei parkingi na inwestowanym terenie, przyjmuje si´ wst´pnie jedno i dwu-kondygnacyjneparkingi pod placami i przejÊciami pieszymi. Daje to oko∏o 7 000 miejsc postojowych,jednak wielkoÊci te zale˝eç b´dà ostatecznie od przepustowoÊci w´z∏ów dojazdowych.U˝ytkowanie w czasie du˝ych imprez powinna zapewniç komunikacja masowa: autobus,tramwaj, kolej i metro, jak to si´ obecnie przyjmuje na Êwiecie (z wyjàtkiem USA).
Przestrzenie publiczne utworzone sà przez plac przed g∏ównym wejÊciem na stadion,szerokie promenady wÊród zieleni i park na tarasach. Z korony stadionu i górnegoobejÊcia hali sportowej mo˝na b´dzie podziwiaç panoram´ lewobrze˝nej Warszawy.
Przewidujemy po∏àczenie z Parkiem NadwiÊlaƒskim szerokim przejÊciem dla pieszychpod uniesionà jezdnià Wybrze˝a Szczeciƒskiego. Po∏àczenie to umo˝liwia tak˝e kontaktekologiczny obu terenów (alternatywa). Wprowadzamy tak˝e mo˝liwoÊç przejÊcia ponadjezdnià z tarasów stadionu X-lecia (schody ruchome, windy).
Po∏àczenie z Portem Praskim przewiduje przejÊcie zarówno do∏em pod jezdnià ulicySokolej, jak i przejÊcie ponad torami. Funkcjonalne po∏àczenie obu tych terenów mawa˝ne znaczenie dla obopólnej funkcji.
Po∏àczenie z Parkiem Skaryszewskim zapewnia przejÊcie pod ulica Zielenieckà. W efekcieprojekt zapewnia mo˝liwoÊç bezkolizyjnego po∏àczenia pieszego lub rowerowego terenówParku Skaryszewskiego i Stadionu z Parkiem NadwiÊlaƒskim, terenami zielonymii nadwodnymi Portu Praskiego, a tak˝e z lewobrze˝nà Warszawà poprzez proponowanek∏adki piesze w kierunku terenów uniwersyteckich przy moÊcie Poniatowskiego. Taostatnia ma za zadanie roz∏adowanie ruchu pieszego po meczach bez zak∏óceƒfunkcjonowania komunikacji na moÊcie.
85
86
Autorskie Zespo∏y Architektoniczne Sp. z o.o.G∏ówny projektant – arch. Leszek Ko∏aczWspó∏praca – architekci: Krystyn Olszewski, Krzysztof P´szkal, Andrzej Witkowski
Program u˝ytkowy– Centrum Kongresowe,– Centrum Handlowe,– Biura – Us∏ugi,– MieszkaniaKubatura ca∏kowita 700 000 m3
Powierzchni ca∏kowita 220 000 m2
Powierzchnia u˝ytkowa 180 000 m2
IloÊç kondygnacji IV – XXIV1 200 miejsc parkingowych (podziemne, nadziemne)Data powstania projektu 1998
1. Projektowany obszar pe∏ni rol´ „bramy wjazdowej“ do Centrum z kierunku pó∏nocno-zachodniego, z terenów podlegajàcych dynamicznej urbanizacji.Te uwarunkowania przesàdzajà koniecznoÊç uwzgl´dnienia w rozwiàzaniuarchitektoniczno-urbanistycznym wielkomiejski charakter tego obszaru, jako zachodniejgranicy Centrum.
2. Podstawowym za∏o˝eniem proponowanej koncepcji zagospodarowania obszaru jestuzyskanie rozwiàzania ca∏oÊciowego, podporzàdkowanego wzajemnej, kontrolowanej,nieprzypadkowej relacji poszczególnych elementów architektoniczno-urbanistycznych.
3. Koncepcja uk∏adu przestrzennego:Powiàzania komunikacyjne z miastem:Teren obj´ty opracowaniem posiada bardzo dobre powiàzania z centrum miasta orazpodstawowymi ciàgami komunikacyjnymi na kierunkach wschód – zachód.
4. Koncepcja uwzgl´dnia postulat Zarzàdu Gminy Warszawa-Centrum, aby CentrumKongresowo-Wystawiennicze stanowi∏o preferowanà funkcj´ w zagospodarowaniuobszaru.Usytuowanie Centrum Kongresowo-Wystawienniczego u zbiegu dwóch wa˝nycharterii komunikacyjnych, tj. Al. Jerozolimskich i ul. Bitwy Warszawskiej oraz nadaniemu charakteru dominanty przestrzennej, jest podstawowà cechà rozwiàzania uk∏aduarchitektonicznego-urbanistycznego tego terenu.
5. Projekt uwzgl´dnia wielkomiejski charakter zabudowy, przy zachowaniu uwarunkowaƒwynikajàcych z po∏o˝enia obszaru na g∏ównym kierunku nawietrzania.Rozmieszczenie programu uwzgl´dnia strefy ucià˝liwoÊci od tras komunikacyjnych(Al. Jerozolimskich, ul. Bitwy Warszawskiej i ul. Kopiƒskiej). Budownictwomieszkaniowe sytuuje si´ wewnàtrz projektowanego zespo∏u urbanistycznego, wzd∏u˝po∏udniowo-wschodniej granicy, w bezpoÊrednim sàsiedztwie istniejàcej zieleniterenów szkolnych. Obiekty us∏ugowe sytuowane wzd∏u˝ tras komunikacyjnych b´dàstanowi∏y przegrod´ akustycznà dla zabudowy mieszkaniowej.
Projekt koncepcyjny architektoniczno-urbanistyczny obszaru po∏o˝onego przy skrzy˝owaniu Al. Jerozolimskich i Bitwy WarszawskiejCentrum Zachód
87
88
Zagospodarowanie praskiego brzegu Wis∏y – mosty piesze
dr arch. Ewa Taras-˚ebrowska, stud. arch. Magdalena Biskupska-Jóêwiak,stud. arch. Mariusz Dàbrowski Konsultanci – konstrukcje: dr in˝. Janusz Kotwica, in˝. Kalina Jaworska
komunikacja: in˝. Zygmunt U˝dalewiczWspó∏praca – stud arch. Marcin Siedlecki
Celem pracy jest zagospodarowanie zaniedbanego pasa wybrze˝a, uzyskanie pi´knegowidoku ze Starego Miasta oraz zintegrowanie obu brzegów Wis∏y.Uwa˝amy, ˝e cz´Êciowa zabudowa brzegu Wis∏y naprzeciwko Starego Miasta jestkoniecznoÊcià, gdy˝ bez niej i bez wprowadzenia sta∏ych mieszkaƒców nie uda si´dokonaç sanacji tego kryminogennego terenu. Program powinien byç ró˝norodny –jednoczeÊnie przynoszàcy zysk i podnoszàcy presti˝ miasta. Proponujemy:wielkowymiarowe akwaria, arboretta, ptaszarnie, hotele, zabudow´ mieszkaniowà, basenp∏ywacki, restauracje, budynki wystawowe.
Brzegi Wis∏y po∏àczono dwoma mostami pieszymi. Most od ulicy Mostowej do Ratuszowejjest p∏aski, jak najmniej widoczny, ˝eby nie przes∏oniç Starego Miasta. Przeznaczony jestg∏ównie do ruchu turystycznego i rekreacji. ¸àczy Stare Miasto z Ogrodem Zoologicznym.Jest to most romantyczny, z ∏aweczkami i latarniami. Jego g∏ówna podpora stanowijednoczeÊnie przystanek dla w´drowców, z obrotowà kawiarnià poni˝ej p∏yty drogi.Projektowany jest w konstrukcji skrzynkowej stalowej z p∏yt ortotropowych. Drugi mostpieszy prowadzi od ulicy Bednarskiej do K∏opotowskiego, od Kollegium Pijarów do KomoryWodnej, od Uniwersytetu i Krakowskiego PrzedmieÊcia do Centrum Pragi. Jest to krytymost, przeznaczony do codziennego u˝ytku o ka˝dej porze roku. Zaprojektowano gow konstrukcji kratownicowej z maksymalnym wykorzystaniem ci´gien w elementachkratowych. Od poziomu drogi w gór´ a˝urowa konstrukcja stalowa zosta∏a przeszklona.Nie proponujemy utwardzania brzegów Wis∏y nie tylko ze wzgl´dów przyrodniczych,ale równie˝ ze wzgl´dów estetycznych. ChcielibyÊmy, ˝eby nasze miasto le˝a∏o nadprawdziwa rzekà.
89
Projekt: Biuro Architektoniczne EWA TARASAutor koncepcji: Mariusz Dàbrowski
Kszta∏t willi dostosowany jest do wyd∏u˝onej dzia∏ki. Architektura utrzymana jest w prostej,surowej formie. Budynek jest prostokàtny. Na zewnàtrz nie posiada tradycyjnych okieni drzwi. Elewacje operujà wy∏àcznie du˝ymi p∏aszczyznami o okreÊlonej fakturze – np.p∏aszczyzna kamienna czy p∏aszczyzna szklana. WysokoÊç budynku jest maksymalnieograniczona przez niskie usytuowanie parteru oraz zastosowanie p∏askiego dachu. Dzi´kitemu drzewa rosnàce na dzia∏ce ju˝ teraz w du˝ym stopniu b´dà zas∏ania∏y budyneka w ciàgu kilku lat korony drzew wyrosnà ponad dom.
Pod wzgl´dem przestrzennym willa sk∏ada si´ z trzech cz´Êci:Cz´Êç Êrodkowa, jednoprzestrzenna, o wysokoÊci 6 metrów przeznaczona jest na funkcjedzienne. Jest ona oddzielona od ogrodu wy∏àcznie szklanà Êcianà. Od ulicy oddzielonajest Êcianà pe∏nà, lecz jakby odstawionà od budynku. Dystans mi´dzy Êciana pe∏nàa g∏ównym korpusem budynku os∏oni´ty jest szk∏em.
Dwa boczne skrzyd∏a budynku sà prawie symetryczne. Skrzyd∏o pó∏nocne mieÊcisypialnie wraz z obszernymi ∏azienkami i garderobami. W skrzydle po∏udniowym naparterze mieÊci si´ gara˝ oraz pomieszczenia techniczne i pralnia, a na pi´trze du˝asypialnia i biblioteka.
Willa
90
BRATYS¸AWA
BUDAPESZT
PRAGA
BRATYS¸AWA
BUDAPESZT
PRAGA
92
Burmistrz Bratys∏awy
Jozef Moravcik
93
Ostatnia dekada architektury Bratys∏awy
Pomimo tego, ˝e Bratys∏awa zawsze le˝a∏a na skrzy˝owaniu przecinajàcych Europ´ Ârodkowà szlaków i przez trzy stulecia by∏a
koronacyjnym miastem w´gierskich królów, dopiero od oÊmiu lat jest metropolià samodzielnego paƒstwa – Republiki S∏owackiej.
Ta jej nowa funkcja odzwierciedla si´ w wielu obszarach ˝ycia, z urbanistykà i architekturà w∏àcznie. Po kilku latach pewnego
niezdecydowania i fragmentarycznych decyzji stolica przystàpi∏a do kompleksowego opracowania planów swego dalszego rozwoju.
W∏aÊnie ukoƒczono prace nad Planem Zagospodarowania Przestrzennego Bratys∏awy i obecnie weryfikuje si´ zawarte w nim pomys∏y,
aby najtrafniejsze z nich wprowadziç w ˝ycie, dzi´ki czemu Bratys∏awa b´dzie si´ rozbudowywaç, rozrastaç i pi´knieç.
Celem tej koncepcji jest opracowanie dla stolicy Republiki S∏owackiej wizji nowoczesnego miasta, z wygodnymi rozwiàzaniami
komunikacyjnymi, centrami miejskimi oraz przestrzenià rekreacyjnà. Wizji, która u∏atwi ˝ycie mieszkaƒców Bratys∏awy i sprawi, ˝e
odwiedzajàcy jà turyÊci b´dà do niej wracaç.
Na warszawskiej wystawie chcemy zaprezentowaç najnowsze inwestycje, które charakteryzujà wspó∏czesnà Bratys∏aw . Naszym
zamiarem jest ukazanie rozmaitoÊci nowoczesnej architektury, zamiast prezentowania ca∏oÊciowych rozwiàzaƒ architektonicznych.
Na przyk∏ad, siedziba g∏ówna „Vseobecnej úverovej banky“ jest pierwszym wysokoÊciowcem Bratys∏awy. Zupe∏nie inne tendencje
architektoniczne prezentuje sobà siedziba g∏ówna Narodowego Banku S∏owacji, która nawiàzuje do tradycji pierwszych schodkowych
drapaczy chmur.
Innym podejÊciem do architektury, które chcemy zaprezentowaç na wystawie sà rodzinne wille. Pierwsza z nich, willa Srti’s by∏a
autorskim wyobra˝eniem domu jednorodzinnego i odnios∏a wielki sukces. Willa „na Kramároch“ jest natomiast budynkiem bardzo
skromnym w formie, ale doskonale uwzgl´dniajàcym ukszta∏towanie terenu i dlatego zaliczany jest do najlepiej pomyÊlanych budynków
w swej klasie.
Do Warszawy przyjechaliÊmy z myÊlà zaprezentowania koncepcji o˝ywienia Námestia Slovenského Národného Povstania, która
ma zmieniç ten plac w nowoczesne, centralne miejsce Bratys∏awy. Natomiast niedaleki Plac Hod˝y, obszar bogaty w historycznà
i nowoczesna zabudow´, dorobi∏ si´ jak do tej pory ju˝ trzech planów zabudowy.
Wierzymy, ˝e materia∏y zaprezentowane na wystawie uka˝à Bratys∏aw´ jako oryginalnà i interesujàcà Êrodkowoeuropejskà
metropoli´ o dynamicznym rozwoju, nale˝àcà do rodziny g∏ównych miast Europy.
BRATYS¸AWA
94
Centrala Narodowego Banku S∏owackiego, 1997 – 2000, autorzy: Martin Kusy∂ i Pavol Panák
Fot.
Mic
hal B
oger
95
Budynek Banku VU∑B, 1995 – 1997 r. autorzy: Ján Bahna, Igor Palco, L∂ubo Závodny∂, M. Juráni
Fot.
J. B
arto
s
96
Willa Kramáre, 1998 – 2000, autor: Sven SzokolaySiedziba studia K.F.A., 1996 – 1997, autor: Norbert Smondrk
Fot.
auto
r
Fot.
auto
r
97
Obiekt wielofunkcyjny „Kráter“, 1996 – 1997, autorzy: A. Alexy, R. Hájek
Fot.
Joze
f Sed
lak
98
Konkurs na plac S∏owackiego Powstania Narodowego, 1998
II nagroda – autorzy: P. Janco, E. Jancová, M. Steklacová, Z. Bzochová
99
KoÊció∏ we Vrakuni, 1993, autorzy: Michal Bogar, L∂ubomir Králik, L∂udovit Urban, Martin Krasnica
Fot.
Mic
hal B
ogar
100János Gerle
Architektura Budapesztu w minionych latach
We wst´pie chcia∏bym jedynie uzasadniç pokrótce ten jednostronny wybór.
Wizytówkà Budapesztu nie sà tu bowiem nowe budynki, lecz efekty, jakie przyniós∏ wzorcowy sposób obchodzenia si´ ze starymi
zasobami architektonicznymi. Nie dotyczy to, rzecz jasna, wszystkich realizacji, bo i wÊród nowych budynków sà lepsze i gorsze. Plon
ostatnich lat pozwoli∏ jednak˝e zgromadziç materia∏ wystawienniczy, którym mo˝na si´ chlubiç i który warto przedstawiç: istniejà liczne
przyk∏ady na to, ˝e najwartoÊciowszà substancj´ zabytkowà miasta, cz´Êç bardzo cennych budynków, stanowiàcych o specyfice
architektury Budapesztu, odrestaurowano, przebudowano lub rozbudowano w taki sposób, a˝eby zachowaç, w wielu wypadkach zaÊ
uchroniç od ca∏kowitej zag∏ady to, co stanowi wa˝ny element dawnego obrazu miasta, i aby to co nowe, zharmonizowane z dawnym,
stanowi∏o nowoÊç równie˝ pod wzgl´dem funkcjonalnym i estetycznym. Prezentowany wybór stanowi okazj´ do przeÊledzenia wielkiej
ewolucji stylów, jaka zachodzi∏a w architekturze stolicy W´gier w okresie od drugiej po∏owy XIX wieku a˝ po po∏ow´ wieku XX. Przyk∏ady
ilustrujàce ten proces istniejà zarówno poÊród dzie∏ utrzymanych w duchu historyzmu, neorenesansu jak i wÊród zabytków secesji czy
modernizmu. Realizacja wi´kszoÊci tych przedsi´wzi´ç sta∏a si´ mo˝liwa dopiero po okresie transformacji, wraz z pojawieniem si´
nowych inwestorów, kiedy to banki i firmy prywatne wykupi∏y budynki b´dàce wczeÊniej w∏asnoÊcià paƒstwa i jako takie pozostawione
w∏asnemu losowi. JeÊli uda∏o im si´ pozyskaç do wspó∏pracy architekta obdarzonego ambicjà i odpowiednim przygotowaniem, to taka
renowacja – a˝ po rekonstrukcj´ elementów, które ju˝ uleg∏y zniszczeniu – odpowiada standardom przyj´tym w dziedzinie ochrony
zabytków To w∏aÊnie od si∏y przebicia architekta, jego wytrwa∏oÊci i zapa∏u zale˝y, czy w wyniku renowacji maleje, czy te˝ roÊnie liczba
architektonicznych atrakcji miasta. W ostatnich latach równie˝ podczas renowacji budynków publicznych (szkó∏, szpitali, obiektów
kulturalnych) finansowanych z bud˝etu stolicy i instytucji paƒstwowych, troskliwiej dbano o zachowanie historycznej wartoÊci tych
budynków; w ka˝dym nieomal przypadku zachowanie ciàg∏oÊci kultury by∏o wzgl´dem wa˝nym, jeÊli nie decydujàcym.
Dzia∏alnoÊç architektów obj´∏a, rzecz jasna, równie˝ nowe budynki. To, co powsta∏o w tej dziedzinie, jest jednak nazbyt podobne
do tego, co widzimy w innych miastach: na peryferiach domy towarowe kszta∏tem przypominajàce magazyny, wyzywajàce willowe
osiedla, w centrum zaÊ budynki nie pasujàce do otoczenia, tworzone pod kàtem doraênych potrzeb reklamowych, które nie nadajà
miastu indywidualnego charakteru. W ka˝dym bàdê razie dla autora wyboru, równie˝ z punktu widzenia pewnej tendencji, wi´ksze
znaczenie ma ochrona dotychczasowego wizerunku miasta i dzia∏ania renowacyjne, które pozwalajà na zachowanie ciàg∏oÊci wsz´dzie
tam, gdzie to tylko potrzebne i mo˝liwe.
BUDAPESZT
101
Centrum Administracyjne MATÁV (Telekomunikacji W´gierskiej). Projektant: MihályBalázs i wspó∏pracownicy (Török és Bálint Épitészeti Kft), 1999. (G∏ówny wykonawca:Krisztina Iroda Kft) Budynek, którego budow´ zacz´to przed wojnà a dokoƒczonow stylu „socrealistycznym” (neoklasycystycznym) w roku 1954, zachowa∏ poodrestaurowaniu swojà wartoÊç historycznà i swój charakter, stajàc si jednoczeÊnienowoczesnym biurowcem, jednym z wzorcowych przyk∏adów nowych tendencjiw architekturze dzi´ki przykryciu dachem ogromnego wewn´trznego dziedziƒcai odpowiedniemu ukszta∏towaniu krajobrazu.
Dom jednorodzinny na Pasarét. Projektant: Tamás Tomay. 1999. Renowacjai rozbudowa funkcjonalistycznej willi powsta∏ej w okresie mi´dzywojennym. Za pomocà Êrodków wspó∏czesnej architektury uda∏o si´ harmonijnie po∏àczyçobie cz´Êci, a przez to ocaliç historyczne walory budynku. (Powszechna jestpraktyka, by za cen´ burzenia starego zyskiwaç przestrzeƒ dla tego, co nowei mniej warte).
Fot.
Jáno
s G
erle
Fot.
And
rea
Hai
der
102
Nowy Teatr. Projektant: Tamás König i Péter Wagner (König és Wagner Épitészekkft), 1987-90) (Wykonawca: Agroépszer Rt). NiegdyÊ lokal rozrywkowy Parisianaprzy ulicy Ede Paulayego, powsta∏ w 1908 roku wed∏ug projektu Béli Lajty. Od tamtejpory wielokrotnie przebudowywany, jego fasada, b´dàca jednym z czo∏owychosiàgni´ç nowoczesnej architektury owej doby, uleg∏a ca∏kowitemu zniszczeniu. W ramach renowacji zrekonstruowano fasad´, zmodernizowano te˝ wewn´trzneciàgi komunikacyjne, zachowujàc wszak˝e klimat miejsca.
Fot.
Jáno
s G
erle
Fot.
Jáno
s G
erle
103
Karuzela w Városliget. Projektant: Kornél Baliga, Tibor Szántó, AttilaNagy (Szántó és Mikó Épitészek Kft), 1988. (Wykonawcy: Horex Kft,Prachtbau Kft, Lotz Studió), nagroda Európa Nostra 1998.Odrestaurowano zbudowanà w 1906 roku karuzel´ i wzniesionyprzy niej budynek, rekonstruujàc wiele detali i oryginalny mechanizmkonstrukcji.
Renowacja Pierwszej Krajowej Kasy Oszcz´dnoÊci (Pesti Hazai Elsö Takarékpénztár). (Inwestor:Lindner Budapest Kft). Jeden z najpi´kniejszych zabytków neorenesansowej architekturyBudapesztu, powsta∏y wed∏ug projektu Miklósa Ybla w latach 1866-68. Dok∏adnej rekonstrukcjifasady, którà ocalono przed ca∏kowitym zniszczeniem, towarzyszà dzia∏ania majàce na celuprzekszta∏cenie budynku w biurowiec, unowoczeÊnienie go, przy jednoczesnym pieczo∏owitymposzanowaniu jego oryginalnych walorów.
Fot.
Jáno
s G
erle
Fot.
Jáno
s G
erle
104
Siedziba Nationale Nederlanden Hungary i ING Bank. Projektant: Erick vanEgeraat, wspó∏praca: Tibor Gál,1994 (G∏ówny wykonawca: CFE Hungary Épito∂∂ipariKft). Budynek znajdujàcy si´ przy alei Andrássyego zaprojektowa∏ w 1882 rokuMór Kallina. Przy okazji generalnego remontu zosta∏ weƒ wbudowany jako kryteatrium wewn´trzny kru˝ganek, a na jego szklanym dachu powsta∏a salakonferencyjna.
Budynek biurowy Földmu∂∂velésügyi és Környezetfejlesztési Minisztérium(Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Ârodowiska). Projektant: György Major (IpartervRt), 1998. Budynek przy ulicy Alkotmány zaprojektowali w roku 1911 Alfred Hajósi János Villányi jako siedzib´ zwiàzku spó∏dzielni rolniczych. Obecnie, obokgeneralnego remontu fasady, zmodernizowano wn´trze budynku, bioràc wszak˝epod uwag´ jego dawny wystrój.
Fot.
Jáno
s G
erle
Fot.
Jáno
s G
erle
105
Biurowiec Spó∏ki Resonátor. Projektant: Flóra Csabai.1998. Zbudowany w 1899 roku wed∏ug projektuarchitektów Alberta Körössyego i Artúra Sebestyéna jakowilla pierwszego z nich. By∏ to jeden z pierwszychw Budapeszcie i zarazem jeden z najpi´kniejszychbudynków w stylu art nouveau, bogaty w detaleówczesnego zdobnictwa przemys∏owego. Du˝à cz´Êçtych ostatnich, jak równie˝ znacznie tymczasemnaruszonà fasad´ budynku uda∏o si´ odtworzyç napodstawie jedynego zachowanego zdj´cia orazwspó∏czesnych projektów uwzgl´dniajàcych wymaganiaoryginalnego stylu.
Centrala Inter-Európa Bank przy placu Szabadság.Projektant: Tamás Dévényi i wspó∏pracownicy, 1989-98.Obok wzorcowej restauracji fasady historyzujàcegobudynku zastosowano tu nowoczesne rozwiàzaniawewn´trznych ciàgów komunikacyjnych i pomieszczeƒbiurowych, zrekonstruowano równie˝ zniszczony portal,zaprojektowany w 1913 roku przez Lajosa Kozm´.
Fot.
Jáno
s G
erle
Fot.
Ger
gely
Sza
tmár
y
106
Jan Kasi, dyplomowany architekt,
Prezydent miasta sto∏ecznego Pragi
Bez wàtpienia, jeÊli jest si´ prezydentem najpi´kniejszego miasta na Êwiecie, Pragi, a przy tym z zawodu architektem, to fakt ten
cz∏owieka uskrzydla.
Praga w swojej tysiàcletniej historii prze˝y∏a trudne okresy zniewolenia, wojen, wymuszonej przebudowy, ale równie˝ czasy
twórczego rozmachu i pomyÊlnoÊci, kiedy powstawa∏y wielkie koncepcje, póêniej zwykle (na szcz´Êcie?) niedokoƒczone. Przetrwa∏a
dzi´ki brakom Êrodków na inwestycje w dobie komunizmu, przetrwa te˝ inwestycyjny boom po „aksamitnej rewolucji“.
Po roku 1990 zasadniczo zmieni∏o si´ spo∏eczeƒstwo, tak ˝e mamy dzisiaj pluralizm poglàdów i gospodark´ rynkowà, zmieni∏y
si´ równie˝ w ciàgu tego dziesi´ciolecia architektura i budownictwo, a tak˝e warunki, w których tworzà architekci i realizuje si´ ich
projekty. Zmieni∏y si´ zdecydowanie na korzyÊç, sprzyjajà teraz jakoÊci architektury i budownictwa w ogóle.
Likwidacja nakazów w budownictwie i wolnoÊç twórcza architektów da∏y efekty, z których jako prezydent tego miasta mog´ byç
dumny. JednoczeÊnie jednak okaza∏o si´, ˝e sama wolnoÊç twórcza i dost´pnoÊç najnowszych materia∏ów i technologii nie wystarczajà.
Wprost przeciwnie, tym wyraêniej rysuje si´ potrzeba oÊwieconego inwestora i dobrego architekta. Tylko dzi´ki ich wspó∏pracy przy
dzisiaj ju˝, by tak rzec, automatycznie wysokiej jakoÊci wykonawstwa, powstajà dobre realizacje.
Ogólnie rzecz bioràc, oceniam okres lat dziewi´çdziesiàtych w praskiej architekturze jako twórczy i cenny. Mimo kilku
nieprzemyÊlanych wyburzeƒ, mimo powstania paru budynków, które w przysz∏oÊci nie b´dà uwa˝ane za dzie∏a „architektury“, lecz tylko
za wytwory dzia∏alnoÊci budowlanej, mimo zatracenia pewnych oryginalnych elementów przy bezdusznie przeprowadzanej restauracji
niektórych obiektów, obraz ca∏oÊci jest niewàtpliwie zadowalajàcy.
Nowi politycy, którzy rozpocz´li swojà dzia∏alnoÊç z dnia na dzieƒ, musieli dopiero dowiedzieç si´ wszystkiego o demokratycznym
systemie kierowania spo∏eczeƒstwem w warunkach gospodarki rynkowej, tak samo architekci, wykszta∏ceni tak, ˝e znali wzgl´dnie
wàski zestaw Êrodków i dzia∏aƒ, musieli nauczyç si´ projektowaç budynki w nowej sytuacji, charakteryzujàcej si´ nastawienem rynkowym,
wielkim kosmopolityzmem, i postmodernistycznà wielorakoÊcià stylów. Niektórzy szukali inspiracji w mocnych tradycjach czeskiego
funkcjonalizmu, inni zwracali si´ do wspó∏czesnych nurtów ponadnarodowej architektury Êwiatowej.
Praga da∏a szans´ tak˝e kilku s∏ynnym architektom zagranicznym. Architekci czescy musieli zamieniç dawne ogromne
przedsi´biorstwa projektowe na dzia∏alnoÊç prywatnà, ale jednoczeÊnie przebiç si´ w Êwiecie developerów i mi´dzynarodowych
inwestorów. Wielkiej cz´Êci „projektantów” niezupe∏nie si´ to uda∏o, ale prawdziwi „architekci” dali sobie rad´.
Prosz´ teraz samemu przyjrzeç si´ osiàgni´ciom czeskich i zagranicznych architektów w Pradze lat dziewi´çdziesiàtych i oceniç,
czy i jak wzbogacili pi´kno i s∏ynnà architektonicznà wielokszta∏tnoÊç i ró˝norodnoÊç miasta nad We∏tawà.
JeÊli wolno mi przedstawiç w∏asnà ocen´, to powiem, ˝e szczególnie lubi´ takie realizacje, jak Taƒczàcy Dom, fabryka Sipral
i lotnisko Ruzyne, podoba mi si´ rówie˝ sposób, w jaki oderestaurowano Miejski Dom Reprezentacyjny oraz zaprojektowanà przez Loosa
will´ dr Millera.
PRAGA
107
„Taƒczàcy dom”arch.: Frank O’Gehry i Vlado MiluniçInwestor: Nationale NederlandenLokalizacja: Bulwar Rasçna Praga1996 r.
Biurowiec Przedsi´biorstwa Techniki Obliczeniowej
arch.: Jan HanclInwestor: Przedsi´biorstwo
Techniki ObliczeniowejLokalizacja: Praga-Vysocany
1996 r.
Fot.
Pave
l Ste
cha
Fot.
Est
er H
avlo
vá
108
Osiedle: „Hvezda”arch.: Vlado MiluniçInwestor: Rodop S.A., Areass S.A., Vosarea S.A.Lokalizacja: Praga-Petriny1999 r.
Zespó∏ mieszkalno-handlowo-administracyjnyarch.: Tomés Brix
Lokalizacja: Praga-Nové Butovice1999 r.
Fot.
Filip
Sla
pal,
Vlad
o M
iluni
ç
Fot.
Filip
Sla
pal,
Vlad
o M
iluni
ç
Fot.
Filip
Sla
pal,
Vlad
o M
iluni
ç
Fot.
Pave
l Ste
cha
109
„Pod Bo˝ym Okiem”Rekonstrukcja i rozbudowa domu.Projekt: ATELIÉR PAKInwestor: P.M. Equities Jnt.1994 r.
Rekonstrukcja i rozbudowa Szko∏y Podstawowej im. Króla Jerzego z Podjebradarch.: Petr KeilInwestor: Urzàd Dzielnicy Praga 31992 r.
Fot.
Pave
l Ste
cha
Fot.
Eck
stei
n
110
Teatr Pantomimy „Alfred w podwórku”arch.: Jindrich Smetana, Tomás Kulik, Atelier Lo-TechInwestor: Stowarzyszenie AlfredLokalizacja: ul. Fr. Krízka1997 r.
Teatr „Archa“arch. Miroslav Melena, Ivan PlickaInwestor: Teatr „Archa“ i Urzàd Miasta1994 r.
Fot.
Pave
l Ste
cha
Fot.
Pave
l Ste
cha
111
Rekonstrukcja Kawiarni Slaviaarch.: Jan Spacek, Jiri SpacekInwestor: Parnas Sp. z o.o.Lokalizacja: Aleja Narodowa, Pa∏ac La˝aƒskich1997 r.
Rekonstrukcja Domu ReprezentacyjnegoProjekt: AG&C, A.D.N.S Architekti, F.S.P., Heyworth StudioInwestor: Dom ReprezentacyjnyLokalizacja: Plac Republiki1997 r.
Fot.
Ivan
Nem
ec
Fot.
Pave
l Zho
r
112
Centrum Skandynawskie – projektarch.: Alena Sramková, Tomás Koumara, Jan Hájek1997 r.
113
Centrum Biurowe Vinohrady
Grand Prix Konkursu Stowarzyszenia Architektów z 1996 r.arch.: Vaclav Alda, Petr Dvorak, Martin Nemec, Jan Stempel – A.D.N.S. Architekci;Inwestor: OMG – PRAGA Sp. z o.o.Lokalizacja: Praga-VINOHRADY1994 r.
Izba Adwokackaarch.: Martin Kraupauer, Jiri Stritecky∂Inwestor: Czeska Izba Adwokacka1995 r.
Fot.
Slap
al –
Sta
ch
Fot.
Pave
l Ste
cha
114
Rozbudowa Terminalu lotniska RuzyneProjekt: Scott Associates Architects Inc., V Asociaci Brix & Franta Architeki, S.R.O.Inwestor: Czeski Zarzàd Lotnisk (CSL)1997 r.
Fabryka i budynek biurowy firmy SIPRALProjekt: D.A. STUDIOInwestor: SIPRAL S.A.Lokalizacja: Praga-Strasnice1996 r.
Fot.
Est
er H
avlo
vá
Fot.
Pave
l Ste
cha
115
Organizatorzy wystawy sk∏adajà serdeczne podzi´kowania osobom i instytucjom, które przyczyni∏y si´ do powstania wystawy i katalogu.
Szczególnie pomogli nam:
Helena Jacosova, dyrektor Instytutu S∏owackiego w Warszawie oraz Vaclav Jacos,
Andrzej Jagodziƒski, dyrektor Instytutu Polskiego w Pradze,
Pál Pap, dyrektor W´gierskiego Instytutu Kultury w Warszawie oraz Ewa Ambroziewicz,
Wydzia∏ Planowania Przestrzennego i Architektury Biura Zarzàdu m.st. Warszawy
W ofercie Ceramiki Gres znajdujà si´ produkty o najwy˝szymstandardzie:
– gres porcelanowy– p∏ytki Êcienne i pod∏ogowe– listwy, dekoracje oraz kszta∏tki ceramiczneCa∏oÊç oferty dost´pna w ró˝nych kolorystykach i formatachW chwili obecnej w Ceramice Gres na powierzchni 25 tys. m2
dzia∏ajà linie produkcyjne firmy SACMI – Êwiatowego lideraw bran˝y urzàdzeƒ do produkcji ceramicznej, na którychprodukowane sà p∏ytki gresowe. Docelowo wielkoÊç produkcjinowego zak∏adu osiàgnie poziom 8 ÷ 10 mln m2 p∏ytek rocznie.
Ceramika Gres S.A. jest firmà bardzo m∏odà,powsta∏à w 1999 roku. JesteÊmy nowoczesnympolskim przedsi´biorstwem, które w najbli˝szychlatach osiàgnie wiodàcà pozycj´ w Polsce w produkcjii sprzeda˝y p∏ytek ceramicznych. W tym kierunkukonsekwentnie budujemy wizerunek Ceramiki Grespoprzez: wysokà jakoÊç i nowoczesne wzornictwoproduktów spe∏niajàcych europejskie standardy, Êcis∏àwspó∏prac´ z partnerami handlowymi oraznowoczesne zarzàdzanie firmy. Firma uhonorowana:
Nagrodà „Z∏oty Produkt 2000“,„Nagrodà Polskiej Korporacji Targowej za stoisko
roku 2000“ wy∏onione spoÊród wszystkichwystawców Mi´dzynarodowych Targów Poznaƒskich.
„Z∏otà Kielnià” za imponujàcy rozmach,optymizm w dzia∏aniu oraz nadzwyczajnàkonsekwencj´ w dà˝eniu do sukcesu,
„God∏em Inwestora w kapita∏ ludzki na rok 2001“
Ceramika Gres S.A.26-200 Koƒskie • Kopaniny • tel. (041) 372 16 33, fax. (041) 372 16 34 www.ceramikagres.pl
Centrum ¸OWICKA prezentuje ró˝norodnezjawiska artystyczne: ma∏e formy teatralne,recitale, wieczory kabaretowe, wernisa˝e,koncerty, spotkania literackie, poetyckiei filmowe.W Galerii Centrum odbywajà si´ wystawy
prezentujàce wszystkie dziedziny sztuk m.in.fotografi´, malarstwo, wzornictwo przemy-s∏owe, grafik´, rzeêb´.
zdj´cia: ¸ukasz Wawrynkiewicz
120
Wst´p Prezydenta m. st. Warszawy Paw∏a Piskorskiego ..................................3
Wst´p Dyrektora Centrum ¸OWICKA Katarzyny Hagmajer ..............................4
I. PLANY NA PRZYSZ¸OÂå ............................................................................5
„The Metropolitan” ............................................................................................6
„Z∏ote Tarasy”....................................................................................................7
Budynek biurowy „PKO – Rotunda” ..................................................................8
Budynek biurowy – ul. Marsza∏kowska róg Ho˝ej..............................................9
Siedziba Fundacji Wspó∏pracy Polsko-Niemieckiej ........................................10
Budynek biurowy Elektrowni Szczytowo-Pompowych S.A. ............................11
DECSOFT ........................................................................................................12
Budynek biurowy PGNiG ................................................................................13
Budynek mieszkalno-biurowo-us∏ugowy POL-MOT-PARK ..............................14
Siedziba „Budimexu” ......................................................................................15
Budynek biurowy „Prokom Software” S.A. ......................................................16
Budynek biurowy „Topaz” ................................................................................17
Budynek biurowy – siedziba firmy „Heidelberg” ............................................18
Budynki biurowe przy ul. Jana Kazimierza ......................................................19
Budynek biurowy dla Polskich Portów Lotniczych ..........................................20
Sala wielofunkcyjna przy budynku biurowym Polskich Portów Lotniczych ............................................................................21
DOManiewska 50 ............................................................................................22
BTC – METRO ..................................................................................................23
Budynek biurowy drukarni „Perfekt” ................................................................24
Budynek biurowy „Motozbyt” ..........................................................................25
Nadbudowa starej fabryki koronek wraz z projektem zabudowy ca∏ej dzia∏ki ........................................................26
Fabryka farb drukarskich SICPA......................................................................27
Centrum dystrybucyjne maszyn drukarskich MAN ROLAND Sp. z o.o. ..........28
Budynek administracyjno-socjalny i baza techniczna dla rejonu energetycznego „Legionowo” ........................................................29
Salon samochodowy „Skoda”..........................................................................30
Stacja obs∏ugi pojazdów „Carman” ................................................................31
Pawilon handlowo-us∏ugowy firmy „Scientific” ................................................32
Dom handlowy „Valdi” ....................................................................................33
Park wodny i hotel............................................................................................34
Basen osiedlowy, mi´dzyszkolny w OÊrodku Sportu i Rekreacji ....................35
Obiekt sportowo-rekreacyjny „Arena” ............................................................36
Ratusz gminy Wilanów ....................................................................................37
OÊrodek Pracy Pozaszkolnej ..........................................................................38
Zespó∏ edukacyjny sióstr Niepokalanek ..........................................................39
Budynek mieszkalny wielorodzinny przy ul. Wrzeciono ..................................40
Apartamenty przy Trakcie Królewskim ............................................................41
Budynek mieszkalno-us∏ugowy przy ul. Siennej i ˚elaznej ............................42
Zespó∏ budynków mieszkalno-us∏ugowych „S∏oneczny Stok” ........................43
Budynek apartamentowo-us∏ugowy przy ul. Pu∏awskiej..................................44
Budynek mieszkalny z us∏ugami przy ul. Mi∏ej ................................................45
Plombowy budynek apartamentowy przy ul. Wiktorskiej ................................46
Budynek apartamentowy z us∏ugami przy ul. Rakowieckiej ............................47
Budynek mieszkalny przy ul. Szajnowicza ......................................................48
Osiedle „Zielone Zacisze”................................................................................49
Osiedle „Milenium” ..........................................................................................50
Rezydencja „Morskie Oko” ..............................................................................51
Projekt zespo∏u zabudowy wielorodzinnej „W∏odarzewska 85” ......................52
Osiedle mieszkaniowe „Eko Park” ..................................................................53
Budynek mieszkalno-us∏ugowy przy Al. KEN ..................................................54
Budynek mieszkalno-us∏ugowy przy Al. KEN ..................................................55
Budynek mieszkalny wielorodzinny przy ul. Niedzia∏kowskiego i ul. ks. Skrzeszewskiego......................................56
Budynek mieszkalny, wielorodzinny „Wy˝yny Metro” ......................................57
Budynek mieszkalny, wielorodzinny z us∏ugami przy ul. Korytnickiej ..............58
Budynek mieszkalny, wielorodzinny przy ul. Zbyszka Cybulskiego ................59
Budynek apartamentowy „Parkowa” ..............................................................60
Osiedle mieszkaniowe „Mochtyƒska” ..............................................................61
Osiedle domów jednorodzinnych ....................................................................62
II. KONCEPCJE ..............................................................................................63Wst´p ..............................................................................................................65
Warsztaty projektowe na temat studium kszta∏towania i zabudowy Placu Pi∏sudskiego JEMS Architekci..........................................................................................66-67
Zespó∏ autorski – architekci J. Grochulski, M. Oborski, St. Stefanowicz, T. Dawidczyk ....................................................................68-69
Konrad Chmielewski & Jacek Marzan Architekci ......................................70-71
Pracownia Architektoniczna Bogus∏awski i Partnerzy ................................72-73
Polsko-Belgijska Pracownia Architektury....................................................74-75
Warsztaty Projektowe na temat studium sylwety i tektoniki elewacji ulicy Marsza∏kowskiej i Alej Jerozolimskich Architekci B. Bie∏yszew, A. Fabierkiewicz, A. Skopiƒski ............................76-77
Konrad Chmielewski & Jacek Marzan Architekci ......................................78-79
Pracownia Architektoniczna maas..............................................................80-81
Bulanda&Mucha – Architekci ....................................................................82-83
Stadion narodowy, WAZA – arch. W. Zab∏ocki, arch. B. Bajno-Sobucka ..............................................................................84-85
Centrum Zachód – Autorskie Zespo∏y Architektoniczne, arch. Leszek Ko∏acz....................................................................................86-87
Zagospodarowanie praskiego brzegu Wis∏y – mosty piesze, dr arch. Ewa Taras-˚ebrowska ................................................88
Willa, Biuro Architektoniczne EWA TARAS ......................................................89
BRATYS¸AWA, BUDAPESZT, PRAGA.................................................. 91-114Podzi´kowania ..............................................................................................115
Strony reklamowe Warsawa Trade Tower ..............................................116-117
Strona reklamowa firmy „Ceramika Gres” S.A. ..............................................118
SPIS TREÂCI
Redakcja kataloguJoanna Maciejewska, Sylwia Papliƒska, Dorota Katner, Rados∏aw Katowicz, Urszula Âcibor-Rylska
Projekt katalogu¸ukasz Wawrynkiewicz
T∏umaczeniaze s∏owackiego – Jacek Bukowskiz czeskiego – Leszek Engelking
Wydane nak∏ademCentrum Edukacyjno-Kulturalnego ¸OWICKA
Sk∏ad i ∏amanieBartosz Mularczyk
DrukPPUH Zak∏ad Poligraficzny Jolanta i Zbigniew Bryk, ul. Bernardyƒska 25, 02-904 Warszawa, tel. 651 57 04
Dzia∏y zagraniczne opracowane w oparciu o materia∏y otrzymane z Instytutu S∏owackiego w Warszawie, W´gierskiego Instytutu Kulturyw Warszawie, Instytutu Polskiego w Pradze.
Dzia∏ Koncepcje, cz´Êç „Warsztaty projektowe na temat studium sylwety i tektoniki elewacji ulicy Marsza∏kowskiej i Alej Jerozolimskich” oraz „Warsztaty projektowe na temat studium kszta∏towania i zabudowy placu Pi∏sudskiego w Warszawie” opracowane w oparciu o materia∏y otrzymane z Wydzia∏u Planowania Przestrzennego i Architektury Biura Zarzàdu Miasta Sto∏ecznego Warszawy.
SPONSORZY
PATRONI MEDIALNI
OTIS
MIASTOSTO¸ECZNEWARSZAWA
GMINAWARSZAWACENTRUM
Biuro Architektoniczne EWA TARAS