Pismo ŚwięteZagadnienia wstępne

Dr hab. Krzysztof Mielcarek, prof. KUL

Pismo Święte

Zbiór ksiąg, które chrześcijanie uważają

za święte, to jest pochodzące od Boga

oraz kanoniczne, czyli normatywne dla

wiary i religijnego życia.

Nazwy BibliiPismo święte(gr. graphe – pismo; hagia – święte;

por. 2 Mch 8,23; J 10,35; Rz 1,2; 2 Tm 3,14).

Biblia. (gr. biblion– zwój papirusowy, księga; biblia (lm.)

Stary i Nowy Testament. Testament (łac.: testamentum; hebr. berit; gr.: diatheke lub syntheke);

ST (2 Kor 3,14; Hbr 8,13); NT (Mt 26,28; Łk 22,20; 2 Kor 3,6; Hbr 8,8-12; Jr 31,31).

Języki BibliiStary Testament

Hebrajski – większość ST

Aramejski – tylko fragmenty (Jr 10,11; Dn 2,4b-7,28; Ezd 4,8-6,18; 7,11-26);

Grecki – dwie księgi: Mdr, 2 Mch; (zachowały się: Ba, 1 Mch; Tb i Jdt).

Nowy Testament – spisano w języku greckim z wyjątkiem Mt.

Treść Biblii

Treścią Biblii jest

Boży plan zbawienia człowieka

i realizacja tego planu w historii

(KDK 41; KO 15).

Okresy historii zbawienia

1. Okres pierwszy – od Stworzenia do Abrahama

2. Okres drugi – od Abrahama do Jezusa Chrystusa

3. Okres trzeci – od narodzenia Chrystusa do Paruzji

Pierwszy okreshistorii zbawienia

a. Stworzenie (Rdz 1–2)

b. Grzech pierwszych ludzi (Rdz 3)

c. Epopeja grzechu (Rdz 4–6)

d. Potop (Rdz 8–9)

e. Genealogia rodzaju ludzkiego (Rdz 10)

f. Wieża Babel (Rdz 11)

Drugi okreshistorii zbawienia

a. Patriarchowie (Rdz 12–50)

b. Mojżesz i Jozue (Wj, Kpł, Lb, Pwt, Joz)

c. Sędziowie (Sdz)

d. Pierwsi królowie izraelscy: Saul, Dawid, Salomon (1-2 Sm; 1 Krl; 1 Krn; 2 Krn 1–9)

e. Podzielone Królestwo (1 Krl 12-22; 2 Krl 1-17; 2 Krn 10–28; Am; Oz; Iz; Mi)

f. Restauracja: epoka perska, hellenistyczna, rzymska (Ezd; Ne; Ag; Za; Ml; 1 Mch; 2 Mch; Dn 11)

Trzeci okreshistorii zbawienia

a. Wcielenie (Mt 1–2; Łk 1–2)

b. Działalność publiczna Jezusa (Mt, Mk, Łk J)

c. Wydarzenia Paschalne (Mt, Mk, Łk, J, Dz 1–2)

d. Początek czasu Kościoła (Dz)

Teandryczna natura Pisma Świętego

1. Aspekt Boski

2. Aspekt ludzki

Ludzkie komunikaty w historii

1. Podlegają ludzkiemu kontekstowi

2. Starzeją się (mają swoją historię)

3. Domagają się interpretacji

NatchnieniePisma Świętego

Natchnienie biblijne jest bezpośrednim, pozytywnym i nadprzyrodzo-

nym wpływem samego Boga na umysł i wolę piszącego, dzięki czemu

powstała pod tym wpływem księga jest dziełem dwóch autorów:

autora głównego – Boga

i

autora podporządkowanego – człowieka.

Rodzaje natchnienia

A. NATCHNIENIE DO DZIAŁANIA (Mojżesz, Jozue)

B. NATCHNIENIE DO MÓWIENIA (prorocy)

C. NATCHNIENIE DO PISANIA (2 Tm 3,16)

Cechy boskiego autorstwa(skutki natchnienia):

1. Jedność

2. Prawda

3. Świętość

Jedność:

1. ST zapowiada NT

2. NT tkwi korzeniami w ST

3. Charakter historiozbawczy

Prawda:

1. Autonomia nauk szczegółowych

Gatunki literackie

2. Historia w Biblii

Świętość:

1. Dynamiczne rozumienie świętości

2. Boża pedagogia w historii

3. Typy oceny moralnej w Biblii

Bóg mówi w historii

1. Wielokrotnie

2. Wielorako

3. przez SYNAHbr 1,1-2

A. Chrystus kontynuacjąhistorii zbawienia

a. Łączność z historią universumb. kontynuacja historii powszechnejc. kontynuacja ludu Bożego

Relacja między ST i NT

– kontynuacja – dyskontynuacja – postęp

B. Chrystus w centrumhistorii zbawienia

a. Centrum Bożego planub. Uniwersalizm dzieła Chrystusac. kontynuacja ludu Bożego

Historia kanonu ST

a. Pięcioksiągb. Prorocyc. Pisma

Historia kanonu NT

a. Ewangelie (+ Dz)b. Listy (dydaktyka)c. Apokalipsa (proroctwa)

Proces powstawania Ewangelii

1. Jezus (słowa i czyny)

2. Tradycja apostolska

3. Redakcja Ewangelii

Słowo jest żywe

1. Sąd słowa (Hbr 4,12)

2. Pokarm człowieka (Mt 4,4)

3. Trwały drogowskaz (1P 17-25)

Słowo Jezusa

1. Słowo mocy (Łk 4,31-37)

2. Słowo sprawcze (Łk 7,1-10)

3. Słowo łaski (Łk 4,22)