Booklet informacyjny Międzynarodowego Forum Młodzieży EYP Poland
PISA – analiza międzynarodowego badania oceny umiejetności ...
Transcript of PISA – analiza międzynarodowego badania oceny umiejetności ...
1
2
Przedmiotem badania PISA (Programme for International Student
Assesment) są umiejętności uczniów uporządkowane
w trzech następujących dziedzinach:
(reading
literacy),
(mathematical literacy)
(scientific literacy).
Te trzy dziedziny uważa się za decydujące o możliwościach dalszego
rozwoju, zarówno indywidualnego jak i społecznego i gospodarczego
państwa. Teoretyczne założenia pomiaru umiejętności zakotwiczone są w koncepcji uczenia
się przez całe życie (Lifelong Learning).
Badanie jest adresowane do uczniów z jednego rocznika, bezpośrednio po ukończeniu
piętnastego roku życia (urodzeni po 1996 roku). W Polsce są to głównie uczniowie trzecich
klas gimnazjum. Zasadniczym narzędziem, stanowiącym podstawę badania umiejętności
uczniów, jest test kompetencyjny. Pomiar opiera się na pytaniach wielokrotnego wyboru i
pytaniach otwartych, wymagających skonstruowania przez ucznia własnych odpowiedzi.
Zaletą PISA jest to, że
, czy wypada z tego
trendu i czy ma tendencję wzrostową, czy spadkowe na przestrzeni lat.
Analiza wyników testów PISA pozwala odpowiedzieć na pytania1:
W jakim stopniu młodzież jest przygotowana do podjęcia wyzwań przyszłości?
Czy młodzi ludzie potrafią efektywnie analizować, rozumować i jasno przekazywać
swoje myśli?
Czy są przygotowani, aby zachować zdolność uczenia się przez całe życie?
Jak kształtować programy szkolne i systemy edukacji, aby im w tym dopomóc?
Jak zmniejszać różnice życiowych szans między młodymi ludźmi poprzez oświatę?
1 https://www.men.gov.pl/index.php/badania-i-analizy/668-badania-pisa, stan na dzień 15.01.14 2 http://antymatrix.blog.polityka.pl/2013/12/04/mlody-polak-potrafi-czyli-pisa-2013/, stan na dzień
3
Polscy uczniowie po raz pierwszy w 2012 roku
Poprawili wyniki we wszystkich trzech badanych obszarach:
umiejętności matematycznych, rozumowania w naukach przyrodniczych oraz
czytania i interpretacji.
Co więcej – wyniki znacząco wzrosły zarówno w grupie uczniów najlepszych, jak i
najsłabszych. Polska, która w 2003 r. była poniżej średniej OECD, a w kolejnych
badaniach w 2006 r. i 2009 r. na poziomie średniej, w 2012 r. uzyskała wyniki
znacznie powyżej średniej OECD.
na świecie
Największą liczbę punktów osiągnęły kraje azjatyckie, mianowicie: Szanghaj (Chiny),
Singapur, Hongkong (Chiny), Korea Południowa, Makao (Chiny) i Japonia.
W analizie ujęte zostały kraje Unii Europejskiej (tabela 1.). W 2012 r. Polska znalazła się w
czołówce krajów Unii Europejskiej – obok Finlandii, która w poprzednich edycjach badania
była niedoścignionym liderem, Estonii i Holandii. Państwa te należą do najlepszych we
Wspólnocie Europejskiej, a osiągnięte rezultaty są niemal identyczne. Spośród krajów
europejskich, niestowarzyszonych w UE, Lichtenstein i Szwajcaria osiągnęły wyniki lepsze
niż Polska. Warto jednak zauważyć, że polscy uczniowie jako jedyni odnotowali tak znaczy
wzrost wyników – w 2012 r. uzyskali aż o 23 punkty więcej niż w latach 2009 i 2006,
przewyższając średnią w krajach OECD (wykres 1.).
4
Źródło: Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów, OECD PISA, wyniki badania 2012
w Polsce, Ministerstwo Edukacji Narodowej: http://ifispan.waw.pl/pliki/wyniki_pisa.pdf Białe tło oznacza kraje, których wynik nie był istotnie różny od średniego wyniku dla OECD, jasnym kolorem
wyróżniono kraje o wynikach lepszych, a ciemnym – gorszych od średniego wyniku dla OECD.
Tabela 1.
Średnie wyniki uczniów z matematyki w badaniach z lat 2003, 2006 2009 i 2012 w krajach Unii
Europejskiej
5
Źródło: opracowanie własne na podstawie:
Umiejętności polskich gimnazjalistów – fundament innowacyjności, Wyniki PISA 2012:
http://edukacja.warszawa.pl/sites/edukacja/files/szkolenia-konferencje-
seminaria/5340/attachments/pisa_2012_polskie_wyniki.pdf
Wykres 1.
Średnie wyniki w kategorii: matematyka – Polska w porównaniu do krajów OECD w latach 2003,
2006, 2009 i 2012
6
Spośród wszystkich krajów, uczestniczących w badaniu najlepsze okazały się: Szanghaj
(Chiny), Hongkong (Chiny) i Singapur. Podobnie jak w poprzedniej kategorii Japonia i
Korea Południowa oraz Finlandia i Estonia uzyskały wyższe rezultaty niż Polska.
Analiza wyników osiągniętych przez polskich uczniów pozwala wysnuć wniosek, że z roku
na rok ich rezultaty są coraz lepsze – zauważalny jest aż 28-punktowy wzrost w stosunku
do roku 2006 (tym samym różnica w ilości punktów zdobytych przez Polskę w stosunku do
średniej OECD powiększyła się znacząco (wykres 2.). Polska została sklasyfikowana
ponadto w grupie krajów z najwyższą roczną zmianą punktową. W rankingu Polska
wyprzedziła m.in. Niemcy, Wielką Brytanię i Francję.
Źródło: Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów, OECD PISA, wyniki badania 2012
w Polsce, Ministerstwo Edukacji Narodowej: http://ifispan.waw.pl/pliki/wyniki_pisa.pdf Białe tło oznacza kraje, których wynik nie był istotnie różny od przeciętnego w krajach OECD, jasnym kolorem
wyróżniono kraje o wynikach lepszych, a ciemnym – gorszych od średniego wyniku.
Tabela 2.
Średnie wyniki uczniów z pomiaru umiejętności rozumowania w naukach przyrodniczych w
badaniach
z lat 2006, 2009 i 2012 w krajach Unii Europejskiej
7
Źródło: opracowanie własne na podstawie:
Umiejętności polskich gimnazjalistów – fundament innowacyjności, Wyniki PISA 2012:
http://edukacja.warszawa.pl/sites/edukacja/files/szkolenia-konferencje-
seminaria/5340/attachments/pisa_2012_polskie_wyniki.pdf
Wykres 2.
Średnie wyniki w kategorii: rozumienie w naukach przyrodniczych – Polska w porównaniu do
krajów OECD w latach 2006, 2009 i 2012
8
Azjatyckie państwa/regiony tj.: Szanghaj (Chiny), Hongkong (Chiny), Singapur, Japonia,
Korea Południowa również w pomiarze umiejętności czytania i interpretacji okazały się
bezkonkurencyjne.
Począwszy od 2000 roku wyniki polskich uczniów wykazują tendencję wzrostową (oprócz
niewielkiego spadku zauważonego w 2009 roku). W badaniu z 2012 roku Polska uplasowała
się na trzeciej pozycji, zdobywając 518 punktów – z różnicą 39 punktów w porównaniu z
rokiem 2000. Warto zwrócić uwagę, iż od 2003 roku systematycznie powiększa się różnica
punktowa pomiędzy Polską a średnią krajów OECD (obecnie wynik Polski jest lepszy aż o
22 punkty, co przedstawia wykres 3.). na
tle innych krajów. Polscy uczniowie okazali się lepsi od Holendrów, Belgów i Estończyków
– liderów z poprzedniej edycji PISA.
Tabela 3.
Średnie wyniki uczniów z pomiaru umiejętności czytania i interpretacji w badaniach
z lat 2006, 2009 i 2012 w krajach Unii Europejskiej
9
Źródło: Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów, OECD PISA, wyniki badania 2012
w Polsce, Ministerstwo Edukacji Narodowej: http://ifispan.waw.pl/pliki/wyniki_pisa.pdf Białe tło oznacza kraje, których wynik nie był istotnie różny od przeciętnego w krajach OECD, jasnym kolorem
wyróżniono kraje o wynikach lepszych, a ciemnym – gorszych od średniego wyniku.
Źródło: Umiejętności polskich gimnazjalistów – fundament innowacyjności, Wyniki PISA 2012:
http://edukacja.warszawa.pl/sites/edukacja/files/szkolenia-konferencje-
seminaria/5340/attachments/pisa_2012_polskie_wyniki.pdf
Wykres 3.
Średnie wyniki w kategorii: czytanie i interpretacja – Polska w porównaniu do krajów OECD w
latach
2000, 2003, 2006, 2009 i 2012
10
W 2012 Polscy uczniowie uplasowali się w czołówce państw Unii Europejskiej.
Jako jedyny kraj Polska zanotowała największą dynamikę zmian wyników we
wszystkich badanych obszarach.
Polska już zrealizowała cel Unii Europejskiej na 2020 rok – spadek odsetka 15-
latków o najniższych kompetencjach do mniej niż 15%.
W Polsce zarówno wyniki grupy najlepszych, jak i najsłabszych uczniów, znacząco
się poprawiły.
Polska odnotowała największy na świecie wzrost grupy uczniów z najwyższymi
wynikami. Wzrost odsetka najlepszych uczniów w porównaniu do PISA 2009:
w matematyce z do 16,7%
w naukach przyrodniczych z do 10,8%
w czytaniu z do 10,2%.
W tabeli 4. zaprezentowano kraje, które uzyskały wyniki lepsze bądź podobne rezultaty do
Polski.
Kraje, które uzyskały wyniki lepsze/ podobne do Polski
Kraje z wynikami lepszymi niż
Polska
Kraje z wynikami podobnymi
do Polski
Matematyka Szanghaj (Chiny), Singapur,
Hong-Kong (Chiny), Korea
Południowa, Makao (Chiny),
Japonia, Lichtenstein,
Szwajcaria
Holandia, Estonia, Finlandia,
Kanada, Belgia, Niemcy,
Wietnam
Rozumowanie w naukach
przyrodniczych
Szanghaj (Chiny), Hong-Kong
(Chiny), Singapur, Japonia,
Korea Południowa, Finlandia,
Estonia
Wietnam, Kanada,
Liechtenstein, Niemicy, Tajwan,
Holandia, Irlandia, Australia i
Makao (Chiny)
Czytanie i interpretacja Szanghaj (Chiny), Hong-Kong
(Chiny), Singapur, Japonia,
Korea Południowa
Finlandia, Irlandia, Kanada,
Lichtenstein
Źródło: opracowanie własne na podstawie: Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności
Uczniów, OECD PISA, wyniki badania 2012 w Polsce, Ministerstwo Edukacji Narodowej:
http://ifispan.waw.pl/pliki/wyniki_pisa.pdf
Tabela 4.
Polska na tle innych krajów – PISA 2012
11
Wczytując się w teksty publicystów i wypowiedzi ekspertów oraz polityków rysują się
czynniki, które miały/mogły mieć wpływ na coraz wyższe pozycje zajmowane przez
polskich uczniów. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że opinie o polskim sukcesie są
spolaryzowane i często zależne od barw politycznych. Oto zebrane próby wyjaśnienia
powodów zajmowanej pozycji:
reforma oświaty w 1999 roku:
o zwiększenie autonomii polskich szkół i nauczycieli pod względem
pedagogicznym, mających bardzo dużą swobodę w kreowaniu nauczanych
treści, w metodach stosowanych w szkole, w wyborze podręczników, czy
innych materiałów dydaktycznych;
o zmiany w podstawach programowych, w których jedynie wskazuje się jakie
umiejętności powinni mieć uczniowie na koniec danego etapu nauczania i
nie podaje, jakie konkretnie treści i zadania powinny być realizowane na
każdej lekcji;
o wprowadzenie obowiązkowego egzaminu maturalnego z matematyki oraz
poprawa atmosfery wokół kształcenia matematyczno- przyrodniczego;
o funkcjonowanie systemów egzaminów zewnętrznych;
o wprowadzenie gimnazjów;
o parametryzacja całości procesu edukacji;
o rezygnacja z egzaminów na studia;
wpływ coraz lepiej wykształconych rodziców – wzrasta liczba ludzi w wieku 25-35
lat z wykształceniem wyższym co może mieć wpływ na inwestowanie w
intelektualny rozwój swoich dzieci;
duży odsetek uczniów biorących dodatkowe korepetycje;
intensywne programy szkolne pomagające najsłabszym uczniom – pojawiają się
głosy, że awans Polski w rankingach, to zasługa najsłabszych uczniów, którzy
wypadają lepiej niż najsłabsi uczniowie z innych krajów;
nacisk od najmłodszych lat szkolnych kładziony na kształtowanie umiejętności
rozwiązywania testów;
wprowadzenie karty nauczyciela, ustawy regulującej prawa i obowiązki nauczycieli;
inwestowanie w technologie IT w szkołach;
zasługa dyrektorów szkół i nauczycieli, uczniów i rodziców oraz wydawnictw, które
poprzez wzajemną konkurencję dostarczają dobrej jakości narzędzia edukacyjne;
niż demograficzny wymuszający konkurowanie poprzez podnoszenie jakości oferty
dydaktycznej polskich szkół.
12
Analogicznie poszukano opinii, na temat drastycznego spadku pozycji Szwecji i Francji.
Pojawiąjące się głosy:
SZWECJA:
obniżenie poziomu kadry nauczycielskiej - w zasadzie szwedzcy nauczyciele nie
muszą posiadać ani wykształcenia pedagogicznego, ani wykształcenia
przedmiotowego;
brak kontroli nad procesem edukacyjnym - nauczyciele nie są hospitowani, nie
wymaga się od nich ani uczestnictwa w szkoleniach zawodowych, ani nie proponuje
wsparcia dydaktycznego;
gminy a nie państwo nadzorują szkoły podstawowe i średnie – najbardziej
zdecentralizowane szkolnictwo w Europie;
relacyjnie niskie wynagrodzenia nauczycieli;
słaba polegająca, zakaz stosowania surowszych konsekwencjach dla najbardziej
niesubordynowanych uczniów;
zbytnie zaangażowanie nauczycieli w kwestie „papierowo-biurowe”.
FRANCJA:
głównym hamulcem francuskiej edukacji są ogromne nierówności między uczniami,
segregacja (najczęściej rasowa) na lepszych i gorszych - lepsi zapewniają Francji
średnią OECD, ale słabsi ciągną w dół.
fiński dziennik „Helsingin Sanomat”: Wynik nie jest zaskakujący, o tyle nikt nie potrafił
dotąd w sposób wiarygodny go wytłumaczyć. […] Finowie uwierzyli w to, że system
kształcenia nauczycieli w Finlandii jest doskonały i przede wszystkim w potęgę
dziewięcioletniego szkolnictwa podstawowego.”
duński dziennik „Jyllands-Posten”: Mamy najdroższą szkołę publiczną na świecie, ale
nic nie wskazuje na to, że mamy najgłupsze społeczeństwo. Mamy więc powody, by
oczekiwać, że najdroższa szkoła na świecie zapewni nam również najlepsze kształcenie i w
związku z tym lepiej wykształcone społeczeństwo.
francuski dziennik „Le Figaro”: Różnice między dobrymi a słabymi uczniami wciąż się
pogłębiają. […] Wciąż potrafimy kształcić przyszłych noblistów w dziedzinie fizyki i
medycyny i wciąż produkujemy nieuków.
niemiecki dziennik „Der Spiegel”: Wstrząsowi psychicznemu towarzyszy zazwyczaj
chwilowy paraliż, po którym pojawia się uczucie zagubienia. […] Po jakimś czasie
przystosowujemy się do sytuacji, po czym następuje wyleczenie – niemiecki system
edukacyjny właśnie do tego punktu doszedł. […] Czas zastąpić wyrażenie „wstrząs po PISA”
wyrażeniem „postęp po PISA”.
13
EDWIN BENDYK: Zasadniczy problem z badaniami tego typu jest
taki, że mierzą one tylko to, co mierzą w ramach przyjętej
metodologii. A to tylko fragment obrazu składającego się zarówno na
poziom wykształcenia, jak i na jakość całego systemu edukacyjnego. Bez
uzupełnienia o inne badania, pokazujące choćby kompetencje społeczne
(tych PISA nie mierzy) nie dowiemy się, jaki polscy uczniowie są np.
obywatelami. OECD tym się nie interesuje, jest organizacją gospodarczą,
więc interesuje się pomiarami „kapitału ludzkiego”. Młodzi Polacy
przekształcają się w kapitał ludzki coraz wyższej jakości. Czy w tym
samym czasie stają się lepszymi obywatelami, zdolnymi do
współdziałania?2
Polski skok edukacyjny, choć inne kraje
mogą go nam tylko pozazdrościć, ma
jednak również swoją ciemniejszą stronę.
Tylko 70 proc. naszych gimnazjalistów
stwierdziło, że czuje się w szkole
szczęśliwymi. Dla porównania - średnia w państwach OECD to 80 proc. Co ciekawe, do najmniej
szczęśliwych należą uczniowie z Finlandii (65 proc. deklaruje, że jest szczęśliwa) i Korei Południowej
(zaledwie 60 proc.). Mimo świetnych rezultatów Polscy uczniowie wydają się również najmniej
zmotywowani do nauki. Jedynie ok 80 proc. z nich uważa, że im bardziej będą się w szkole starać, tym
lepszą pracę mają okazję znaleźć w przyszłości. Nasi gimnazjaliści nie wierzą też, że ciężka praca w
szkole przynosi efekty.3
PISA zwróciła też uwagę
na to, że Polska obok
chińskiego Makau była
jednym z dwóch krajów,
w których odnotowano przyspieszenie w przyroście umiejętności matematycznych. Zdaniem
ekspertów ma to związek z przywróceniem w 2010 r. matematyki do obowiązkowego kanonu
przedmiotów maturalnych. Ta decyzja nie tylko podniosła rangę tego przedmiotu, ale też wymusiła
wyższy poziom jego nauczania.4
2 http://antymatrix.blog.polityka.pl/2013/12/04/mlody-polak-potrafi-czyli-pisa-2013/, stan na dzień
14.01.2014 3 http://polska.newsweek.pl/wyniki-badan-pisa-2012-rok-umiejetnosci-uczniow-newsweek-
pl,artykuly,276203,1.html, stan na dzień 15.01.14 4 http://www.rp.pl/artykul/1069681.html, stan na dzień 14.01.2014
14
Polscy 15-latkowie nie pamiętają
z lekcji takich podstawowych zadań, jak
równania liniowe, nie wiedzą, co to są liczby
zespolone, a do tego niewielu z nich spotkało się z
nauką matematyki powiązaną z rozwiązywaniem rzeczywistych problemów. Wniosek z tego można
wyciągnąć jeden: nastolatki uczone są tak, by sprawnie zdawać testy i egzaminy, a
niekoniecznie, by matematykę wykorzystywać w codziennym życiu.5
PROF. JANUSZ CZAPIŃSKI – psycholog
społeczny: Słyszałem nawet, że (tak dobre wyniki w
PISA – przyp. aut.) to zasługa dwóch poprzednich pań
minister oświaty. To mit (…) sukcesy polskich uczniów
zawdzięczamy przede wszystkim rodzicom, którzy
sami są lepiej wykształceni. I inwestują w swoje dzieci.(…)
Polska pobiła absolutny rekord świata, jeśli chodzi o
przyrost osób z wyższym wykształceniem w grupie matek i
ojców gimnazjalistów. W ciągu ostatnich 10 lat
średniorocznie przybywało 10 proc. osób z wyższym wykształceniem, w grupie wiekowej 25-35 lat. I
to rodzice sprawili, że dzieciaki zaczęły iść w górę, jeśli chodzi o osiągnięcia szkolne. Bo na potęgę
inwestują w wymiarze intelektualnym w dzieci6.
PROF. LECH MANKIEWICZ – astronom i fizyk: Politykom bardzo zależy na tym, żeby
ogłaszać publicznie kolejne sukcesy. Osoby wypowiadające się bardzo entuzjastycznie na temat
badania nie wiedzą, jaka jest sytuacja w szkolnictwie na świecie (…) Rozumiem, że poprawiliśmy
swoją pozycję np. w stosunku do Niemiec, ale Niemcy mają poważny problem z cyfrową demencją,
która dotyczy już 10-15 proc. młodzieży. (…) Cyfrowa demencja to proces, w którym dziecko,
wskutek braku zainteresowania ze strony rodziców, uzależnia się od Internetu i żyje
wirtualnym światem. (…) Kończy się to tym, że po czwartej klasie, a wtedy kończy się szkoła
podstawowa w Niemczech, dziecko nie umie pisać i liczyć. Niski wynik Niemiec mnie nie dziwi. (…)
Nas jeszcze nie dosięgła ta „choroba”, bo nie mamy pokrycia Internetem mobilnym całego kraju. (…)
Uczymy coraz lepiej odpowiadać pod testy.7
PROF. ZBIGNIEW MARCINIAK – matematyk, członek międzynarodowego zespołu
ekspertów pracujących przy PISA: W wielu krajach młody człowiek, w wieku 15 lat kończy naukę
i idzie na rynek pracy. Musi on mieć pewną wiedzę i umiejętności, by dalej radzić sobie w życiu.
5 http://serwisy.gazetaprawna.pl/edukacja/artykuly/763283,pisa-sukces-polskiej-edukacji-eksperci-
maja-watpliwosci.html, stan na dzień 14.01.14 6
http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114871,15078967,Czapinski__Sukces_w_badaniu_PISA_to
_nie_zasluga_szkoly.html, stan na dzień 15.01.14 7
http://www.tokfm.pl/Tokfm/1,103085,15078303,_Uczymy_dzieci_coraz_lepiej_odpowiadac_na_testy_
__.html, stan na dzień 15.01.14
15
Nasze badanie próbuje to zmierzyć (...) Zamysł jest taki, by sprawdzić czy młody człowiek umie
stosować to, czego szkoła go uczyła. To nie jest pomiar tego, czy sprawnie rozwiązuje zadania szkolne,
bo to robią inne badania.(…) Sednem badania jest sprawdzenie, czy umie pokonać zasadniczą
trudność zadania, czy umie sobie poradzić z problemem. (...) To samo jest tutaj, nawet jeśli
uczeń zrobi zadanie tylko do połowy, ale pokona zasadniczą trudność, to punkty dostanie. 8
AGNIESZKA SUŁOWSKA - ekspertka międzynarodowego zespołu PISA: Zadania
matematyczne są bardzo zanurzone w kontekście, mają bardzo rozbudowaną treść (…) Sprawdzają
trzy umiejętności: modelowania matematycznego, czyli przełożenia problemu na grunt
matematyki, tworzenia strategii, czyli wyznaczania drogi rozwiązania problemu i dojścia do niej
oraz rozumowania i argumentacji.
DR MIROSŁAW DĄBROWSKI – matematyk: Czemu polscy uczniowie w badaniach PISA
wypadają słabo w zadaniach z zagadnień, które były objęte programem szkolnym, a zaskakująco
dobrze w pytaniach, które nie zostały tym programem objęte?9
PROF. BOGUSŁAW ŚLIWERSKI – pedagog: Wyniki PISA są lepsze, bo nasi gimnazjaliści są
tresowani jak szczury już od pierwszej klasy w rozwiązywaniu zadań testowych. Oni się nie uczą, nie
rozwijają, tylko mają automatycznie reagować na polecenia i wyszukiwać trafne odpowiedzi, nawet
jak nie rozumieją treści zadania.10
KATARZYNA HALL: W roku 2000 badaniu poddani byli
uczniowie szkół ponadpodstawowych, absolwenci 8-letniej
podstawówki i Polska wypadła wtedy poniżej średniej OECD. W
2003 roku PISA objęła drugi rocznik uczniów kończących
gimnazjum, a Polska znalazła się na poziomie średniej OECD. W
latach 2006 i 2009 udało się nam utrzymać obecność w tej grupie
dobrych „średniaków”. Dzięki tym wynikom nasz kraj był
podawany na świecie jako przykład udanych reform edukacyjnych. W 2012 roku badanie
objęło pierwszy rocznik, który w gimnazjum uczył się według nowej podstawy programowej
kształcenia ogólnego i Polska znalazła się mocno powyżej średniej OECD. To ogromny powód do
dumy. Oby tylko udało się ten wynik utrzymać w kolejnych latach! (…) Maturzysta lepiej
przygotowany do wyzwań współczesności, zgodnie z nowymi programami, pojawi się na studiach
dopiero po 2015 roku, na rynku pracy jeszcze później. Nasze zmiany już przynoszą wymierne efekty,
lepiej dostrzegalne i mierzalne jednak po latach. 11
8 http://wiadomosci.onet.pl/kraj/marciniak-pisa-nie-jest-testem-z-zadan-szkolnych/bctjg, stan na dzień
14.01.2014 9 http://publica.pl/teksty/studzenieentuzjazmu, stan na dzień 15.01.14 10 http://sliwerski-pedagog.blogspot.com/2013/12/coz-za-optymistyczny-zachwyt-wadzy.html, stan an
dzień 15.01.14 11 http://katarzynahall.natemat.pl/84281,pisa-2012, stan na dzień 14.01.2014
16
JOANNA KLUZIK-ROSTKOWSKA: Zapytałam ekspertów
z PISA jak to się stało, że w tak krótkim czasie udało nam się osiągnąć
tak dobre rezultaty. Okazało się, że ten pierwszy krok to właściwe
ustawienie problemów, które będą rozwiązywane na egzaminie
gimnazjalnym. Wystarczyło zmienić oczekiwania wobec tego,
co chcemy osiągnąć na egzaminie, żeby nauczyciele bardzo
szybko się przestawili w metodach pracy z uczniami. Ten
rezultat to także efekt powrotu matematyki do kanonu ważnych
przedmiotów, dzięki czemu coraz więcej osób decyduje się na studia na kierunkach ścisłych.12
DONALD TUSK: Mamy powody do dumy i satysfakcji. Nasza
młodzież jest najzdolniejsza na świecie. O tym moje pokolenie
mogło tylko marzyć. To efekt wielkiej pracy polskich
nauczycieli. Chciałbym się im nisko pokłonić […] To pokazuje, że
Polska szkoła nie potrzebuje rewolucji. Potrzebuje zmian,
potrzebuje więcej pieniędzy. Ale nie rewolucji.13
12 http://archiwum.men.gov.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=5783%3Asukces-
polskich-gimnazjalistow-ogoszono-wiatowe-wyniki-badania-pisa-2012&catid=314%3Abadania-i-
analizy-default&Itemid=408, stan na dzień 14.01.2014 13 http://pl.scribd.com/doc/189931806/Micha%C5%82-Wali%C5%84ski-Najzdolniejsi-na-
%C5%9Bwiecie-W-PISA, stan na dzień 15.01.2014
17
„Helena jechała na rowerze z domu nad odległą o 4 km rzekę. Zajęło jej to 9 minut.
Wróciła skrótem o długości 3 km, co zajęło jej 6 minut. Jaka była średnia prędkość
Heleny?”
18
19
20
Pytanie 1: Celem każdego z tych listów jest:
A - wyjaśnienie, co to jest graffiti.
B - wyrażenie opinii na temat graffiti.
C - wykazanie popularności graffiti.
D - uświadomienie ludziom, jak dużo pieniędzy wydaje się, aby usunąć graffiti.
Pytanie 2: Helena wspomina o „cenie”, na którą narażone jest społeczeństwo.
Jednym z jej rodzajów jest koszt usuwania graffiti z miejsc publicznych. Jaki jest inny
rodzaj „ceny”, do której odwołuje się Helena?".
21