Pakiet Rekomendacji dotyczący Obszaru Ekonomii Społecznej ... · Koordynacja działań na rzecz...

1 | S t r o n a

Stowarzyszeni ef

PAKIET REKOMENDACJI

DOTYCZĄCY OBSZARU

EKONOMII SPOŁECZNEJ W WOJEWÓDZTWIE DOLNOŚLĄSKIM

GRUDZIEŃ 2017

2 | S t r o n a

Spis treści:

1. Wprowadzenie ...............................................................................................................3

2. Ekonomia Społeczna na Dolnym Śląsku .........................................................................5

A. Dane statystyczne województwa ............................................................................................7

B. Dane statystyczne poszczególnych subregionów ....................................................................8

3. Infrastruktura wsparcia ekonomii społecznej na Dolnym Śląsku ..................................9

A. Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej ...................................................................................9

a. Subregion wrocławski i m. Wrocław ..................................................................................... 18

b. Subregion wałbrzyski ............................................................................................................ 20

c. Subregion legnicko-głogowski .............................................................................................. 22

d. Subregion jeleniogórski......................................................................................................... 24

e. Całe województwo ................................................................................................................ 25

B. Dolnośląski Komitet Rozwoju Ekonomii Społecznej (DKRES) ................................................ 26

C. Dolnośląski Ośrodek Polityki Społecznej ............................................................................... 29

4. Wnioski i rekomendacje .............................................................................................. 32

3 | S t r o n a

1. Wprowadzenie

Koordynacja działań na rzecz sektora ekonomii społecznej jest zadaniem realizowanym przez

Dolnośląski Ośrodek Polityki Społecznej zgodnie z Ustawą o pomocy społecznej z dnia

12 marca 2004 r. art. 21 punkt. 4a, kierunkami interwencji publicznej na rzecz rozwoju

ekonomii społecznej, wyznaczonymi przez Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej

(KPRES) oraz założeniami Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa

Dolnośląskiego (RPO WD) na lata 2014-2020.

W latach 2017-2018 usługi wsparcia dla podmiotów ekonomii społecznej oraz

przedsiębiorstw społecznych są kontynuowane przez DOPS w ramach realizacji projektu

„Koordynacja ekonomii społecznej w województwie dolnośląskim” współfinansowanego ze

środków Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa

Dolnośląskiego 2014-2020, Priorytet inwestycyjny 9.3 (PI 9.v): Wspieranie gospodarki

społecznej, Działanie 9.4. Wspieranie gospodarki społecznej.

Celem nadrzędnym projektu jest podniesienie jakości i efektywności funkcjonowania

podmiotów ekonomii społecznej działających w województwie dolnośląskim w obszarze

pomocy i integracji społecznej oraz zwiększenie współpracy pomiędzy tymi podmiotami

a samorządem.

Celami szczegółowymi są:

a) zwiększenie komplementarności działań realizowanych przez Ośrodki Wsparcia

Ekonomii Społecznej (OWES) w poszczególnych subregionach województwa

dolnośląskiego;

b) wzmocnienie potencjału podmiotów ekonomii społecznej o charakterze

reintegracyjnym poprzez tworzenie sieci współpracy tych podmiotów oraz

tworzenie sprzyjających warunków do współpracy międzyinstytucjonalnej;

d) tworzenie korzystnych rozwiązań prawnych prowadzących do ekonomizacji

podmiotów ekonomii społecznej oraz rozwoju ekonomii społecznej w regionie;

e) wzmocnienie potencjału podmiotów ekonomii społecznej poprzez udział

w spotkaniach doradczych w latach 2017-2018 w województwie dolnośląskim;

f) podniesienie wiedzy na temat ekonomii społecznej w regionie.

Główne działania zaplanowane w ramach projektu to:

Tworzenie regionalnych sieci współpracy Ośrodków Wsparcia Ekonomii

Społecznej;

Tworzenie regionalnych sieci podmiotów ekonomii społecznej oraz włączanie PES

w już istniejące na poziomie regionalnym organizacje branżowe (klastry, sieci);

Tworzenie regionalnych sieci kooperacji podmiotów ekonomii społecznej

o charakterze reintegracyjnym (CIS, KIS, ZAZ, WTZ);

4 | S t r o n a

Inicjowanie współpracy na rzecz reintegracji PES, w tym o charakterze

reintegracyjnym, jednostek systemu pomocy społecznej, JST, w tym instytucjami

rynku pracy oraz OWES.

Budowanie powiązań pomiędzy nauką, biznesem i ekonomią społeczną na

poziomie regionalnym;

Zwiększanie widoczności podmiotów ekonomii społecznej jako dostawców

produktów i usług oraz wspieranie sprzedaży produktów i usług świadczonych

przez podmioty ekonomii społecznej na poziomie regionalnym;

Budowanie współpracy JST z innymi podmiotami lokalnymi, zwłaszcza PES,

w zakresie: tworzenia lokalnych planów rozwoju ekonomii społecznej;

Upowszechnianie wiedzy na temat usług użyteczności publicznej

Wyznaczenie Kierunków Rozwoju Ekonomii Społecznej głównie poprzez

monitorowanie i aktualizowanie Regionalnego Programu Rozwoju Ekonomii

Społecznej.

Reprezentowanie interesów sektora ekonomii społecznej.

Niniejszy Pakiet Rekomendacji zawiera:

Dane statystyczne dotyczące podmiotów ekonomii społecznej

Informacje dotyczące infrastruktury wsparcia ekonomii społecznej

Podsumowanie działań podejmowanych na rzecz rozwoju ekonomii społecznej

na Dolnym Śląsku w roku 2017

Opinie i wnioski dotyczące istotnych zagadnień z punktu widzenia rozwoju ekonomii

społecznej w regionie.

5 | S t r o n a

2. Ekonomia społeczna na Dolnym Śląsku

Ekonomia społeczna (ES) według definicji przyjętej na potrzeby Regionalnego Programu

Rozwoju Ekonomii Społecznej w województwie dolnośląskim na lata 2016-2020,

to zorganizowana i prowadzona w sposób ciągły działalność podmiotów niepublicznych oraz

CISów, KISów, ZAZów, WTZów, ukierunkowana na realizację celów społecznie użytecznych,

gdzie wypracowany zysk o ile istnieje, jest przeznaczony na działalność pożytku publicznego z

wyłączeniem podmiotów, które działają tylko dla zysku lub są jednostkami sektora finansów

publicznych, chyba, że są organem prowadzącym jednostki wyżej wymienione.

Na mapie dolnośląskich podmiotów ekonomii społecznej oraz przedsiębiorstw społecznych

znajdują się m.in.:

spółdzielnie:

spółdzielnie socjalne w tym spółdzielnie socjalne osób prawnych

spółdzielnie pracy;

spółdzielnie inwalidów i niewidomych

centra integracji społecznej;

kluby integracji społecznej

zakłady aktywności zawodowej;

warsztaty terapii zajęciowej;

spółki non-profit

organizacje pozarządowe (w pojęciu organizacji pozarządowych, mieszczą się

stowarzyszenia i organizacje społeczne, fundacje oraz ochotnicze straże pożarne,

które posiadają osobowość prawną).

Wykres 1. Podmioty ekonomii społecznej na Dolnym Śląsku, dane liczbowe (stan na 31.12.2017r.)

Dane zebrane przez Dolnośląski Ośrodek Polityki Społecznej

Tabela 1.

6 | S t r o n a

Tabela 1. Rozkład liczbowy PES w podziale na subregiony (stan na 31.12.2017r.). Dane liczbowe zebrane przez Dolnośląski Ośrodek Polityki Społecznej

Podmiot Ekonomii Społecznej Subregion

wrocławski i m. Wrocław

Subregion wałbrzyski

Subregion legnicko-głogowski

Subregion jeleniogórski

spółdzielnie socjalne 36

(w tym 3 w likwidacji)

42 (w tym 4

w likwidacji)

11 (w tym 1

w likwidacji)

11 (w tym 1

w likwidacji) w tym spółdzielnie socjalne osób

prawnych 2 2 1

spółdzielnie pracy 25 15 5 9

spółdzielnie inwalidów i

niewidomych 8 5 3 3

centra integracji społecznej 1 5

kluby integracji społecznej 1 3 2

zakłady aktywności zawodowej 2 2 2

warsztaty terapii zajęciowej 9 13 13 11

spółki non-profit 1 3

W powyższym zestawieniu zostały uwzględnione tylko spółki non profit, które utworzone

zostały w ramach wsparcia OWES lub przez podmioty ekonomii społecznej, bez udziału

w spółce sektora publicznego.

Wg najnowszego badania Stowarzyszenia Klon/Jawor na Dolnym Śląsku zarejestrowanych na

koniec 2017r. było 11 327 fundacji i stowarzyszeń, czyli na 10 tys. mieszkańców przypada 39

organizacji. Dynamika powstawania nowych organizacji w naszym województwie jest jedną

z najwyższych w Polsce. Liczba spółdzielni socjalnych zarejestrowanych w Krajowym

Rejestrze Sądowym na terenie województwa dolnośląskiego wynosiła pod koniec roku 2017 -

100 podmiotów, w tym 9 z nich postawionych było w stan likwidacji. Z informacji

przekazywanych przez OWES, a także pozyskanych przez DOPS, wynika, że blisko 20%

spółdzielni, mimo braku wpisu, że są w stanie likwidacji bądź zawiesili działalność nie

prowadzi aktywności w zakresie świadczenia usług czy wytwarzania produktów.

W roku 2017 na terenie województwa powstało 12 spółdzielni socjalnych. Nastąpił ogromny

wzrost w porównaniu z rokiem 2016, w którym powstała tylko jedna. Był on spowodowany

głównie zakontraktowaniem środków finansowych przeznaczonych na prowadzenie

Ośrodków Wsparcia Ekonomii Społecznej, przeznaczonych na utworzenie miejsc pracy

w nowopowstałych podmiotach oraz na tzw. wsparcie pomostowe. Oprócz spółdzielni

socjalnych, w wyniku działalności OWES, na terenie województwa zostało utworzonych

12 podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, które przyjęły formę stowarzyszenia

lub fundacji oraz 3 spółki non – profit, które skorzystały z dotacji na utworzenie miejsc pracy.

7 | S t r o n a

Jak wynika z ekspertyzy zleconej przez DOPS w 2017r., to że obok spółdzielni socjalnych osób

fizycznych powstają również inne podmioty jest zgodne z trendem ogólnopolskim

i zdecydowanie należy zarekomendować dalszy rozwój w tym kierunku. Spółdzielnia socjalna,

zwłaszcza założona przez osoby fizyczne, nie może być traktowana jako podstawowe

proponowane przez OWES rozwiązanie. W wyniku działalności OWES w 2017r. w sumie

powstało 20 organizacji pozarządowych prowadzących działalność odpłatną pożytku

publicznego lub działalność gospodarczą.

W grudniu 2017r. do rejestru został wpisany kolejny Warsztat Terapii Zajęciowej "Przystań"

Fundacji Ewangelickie Centrum Diakonii im. ks. Marcina Lutra we Wrocławiu, co zwiększyło

ich liczbę do 46 funkcjonujących obecnie na terenie województwa. W listopadzie i grudniu

do rejestru wpisane zostały trzy kolejne, na terenie województwa, Kluby Integracji

Społecznej: Dzierżoniowski Klub Integracji Społecznej, Klub Integracji Społecznej Muflon

z siedzibą w Wałbrzychu oraz Klub Integracji Społecznej „Żmigrodzki KIS”. Obecnie trwają

przygotowania do powołania dwóch kolejnych KIS w subregionie jeleniogórskim

oraz wrocławskim.

Utworzenie kolejnych miejsc pracy w sektorze ekonomii społecznej, a także nowych

podmiotów reintegracyjnych (1 WTZ, 3 KIS) jest odpowiedzią na zdiagnozowane w roku 2016

zapotrzebowanie na wyspecjalizowane podmioty działające zarówno w sferze reintegracji

społeczno –zawodowej osób bezrobotnych, zwłaszcza długotrwale pozostających bez pracy

i z niskimi/ zdezaktualizowanymi kwalifikacjami zawodowymi, jak i na podmioty zajmujące

się reintegracją i rehabilitacją osób niepełnosprawnych. Niemniej jednak potrzeba tworzenia

ww. podmiotów na terenie Dolnego Śląska jest nadal duża.

Ważnym, z punktu widzenia rozwoju i wzmacniania ekonomii społecznej na Dolnym Śląsku,

przedsięwzięciem było podpisanie porozumienia o współpracy branżowych podmiotów

z Dolnego Śląska a także terenu całej Polski, kończącego zainicjowany przez Spółdzielnię

Socjalną PANATO, dwuletni proces. Biorąc pod uwagę fakt, że klastrowanie/sieciowanie

podmiotów ekonomii społecznej na Dolnym Śląsku w rozumieniu definicyjnym i formalnym

nie jest rozpowszechnioną formą zawiązywania współpracy, a brak środków na bieżącą

działalność klastra/sieci wpływa na jakość i trwałość działań, partnerstwo PANATOBag jest

dobrą praktyką, którą należałoby implementować na terenie województwa.

A. Dane statystyczne województwa

Uczestnikami lub pracownikami podmiotów ekonomii społecznej są w większości osoby

zagrożone wykluczeniem społecznym, mające trudność w znalezieniu oraz utrzymaniu

zatrudnienia, często defaworyzowane na rynku pracy głównie ze względu na długie

pozostawanie bez pracy, niepełnosprawność, chorobę psychiczną czy uzależnienia.

Według danych GUS liczba ludności w województwie dolnośląskim wyniosła w czerwcu

2017r.: 2 902 400 osób, z czego na koniec grudnia 2017r. liczba bezrobotnych

8 | S t r o n a

zarejestrowanych w urzędach pracy w województwie dolnośląskim kształtowała się

na poziomie 68,8 tys. osób i była mniejsza o 20% (tj. o 17,2 tys. osób) niż w grudniu ub. roku.

Kobiety stanowiły 54,2% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych (tj. o 1,3 p. proc. więcej niż

przed rokiem). Osoby niepełnosprawne stanowiły 8,2 %, (mniej o 0.1 p. proc niż w roku

ubiegłym) ogółu wszystkich osób zarejestrowanych w UP (brak danych w podziale

na subregiony). Stopa bezrobocia w województwie zmniejszyła się w stosunku do

analogicznego okresu roku poprzedniego o 1,5 p. proc. i w grudniu 2017 wynosiła 5,7%.

W ujęciu rocznym stopa bezrobocia zmniejszyła się we wszystkich powiatach, w tym

w największym stopniu w powiatach: wałbrzyskim (o 5,3 p. proc.), kłodzkim (o 3,5 p. proc.),

lwóweckim (o 4,0 p. proc.), kamiennogórskim (o 2,9 p. proc.) oraz złotoryjskim (o 2,9 p.

proc.). W grudniu 2017r. w powiatowych urzędach pracy zarejestrowano 10,7 tys. nowych

bezrobotnych, tj. o 23,8 % mniej niż przed rokiem. Osoby rejestrujące się po raz kolejny

stanowiły 88,8% nowo zarejestrowanych (w grudniu 2016 r. – 89,3%). Udział osób

rejestrujących się po raz pierwszy zwiększył się w skali roku o 0,5 p. proc. (do 11,2%)*.

B. Dane statystyczne poszczególnych subregionów

Dane statystyczne subregionu wałbrzyskiego

Liczba ludności w subregionie wałbrzyskim zmniejszyła się o 8 903 osób w stosunku do roku

2015 i w roku 2016 wyniosła: 660 923 (dane GUS).

Liczba zarejestrowanych bezrobotnych w subregionie wyniosła w grudniu 2017r. 19 641 osób

i była niższa o 5 879 osób w porównaniu do analogicznego okresu w roku 2016. (dane DWUP

XII 2017 r.). W subregionie w ramach funkcjonowania OWES utworzonych zostało w sumie

38 miejsc pracy.

Dane statystyczne subregionu wrocławskiego i m. Wrocław

Liczba ludności w subregionie wrocławskim i m. Wrocław zwiększyła się o 11 025 osób

w stosunku do roku 2015 i w roku 2016 wyniosła:: 1 222 3806 (dane GUS)




35 miejsc pracy.

Dane statystyczne subregionu jeleniogórskiego

Liczba ludności w subregionie jeleniogórskim zmniejszyła się o 5 448 osób w stosunku

do roku 2015 i w roku 2016 wyniosła: 567 941 (dane GUS).




26 miejsc pracy.

9 | S t r o n a

Dane statystyczne subregionu legnicko-głogowskiego

Liczba ludności w subregionie legnicko-głogowskim zmniejszyła się o 1 421 osób w stosunku

do roku 2015 i w roku 2016 wyniosła: 451 040 (dane GUS).



XII 2017 r.). W subregionie w ramach funkcjonowania OWES utworzone zostały w sumie 34

miejsca pracy.

Reasumując, w roku 2017 w konsekwencji przyznania dotacji na utworzenie nowych

lub wsparcie istniejących przedsiębiorstw społecznych, 133 osoby wykluczone lub zagrożone

wykluczeniem społecznym znalazło zatrudnienie w sektorze ekonomii społecznej,

co oznacza, że założony przez OWES docelowy wskaźnik utworzonych miejsc pracy, który ma

zostać osiągnięty do końca maja 2019r, został zrealizowany na poziomie 43%.

3. Infrastruktura wsparcia ekonomii społecznej na Dolnym Śląsk

A. Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej

W roku 2017 nadal wzmacniana i rozwijana była infrastruktura wsparcia ekonomii społecznej

na czterech wyodrębnionych obszarach terytorialnych tj. subregion wrocławski

i m. Wrocław, subregion wałbrzyski, subregion legnicko-głogowski i subregion jeleniogórski.

OWES świadczyły w ww. subregionach usługi wsparcia ekonomii społecznej, w szczególności

zdefiniowane w Krajowym Programie Rozwoju Ekonomii Społecznej tj. animacja, inkubacja i

usługi biznesowe, z zastosowaniem różnego rodzaju narzędzi np. szkoleń, doradztwa,

wsparcia finansowego, działań na rzecz rozwoju partnerstw.

Wszystkie Dolnośląskie Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej posiadają akredytację

Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zgodnie z § 8 ust. 10 Zarządzenia Ministra

Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 kwietnia 2016 r., która została przyznana OWES

na okres 2 lat tzn. do dnia 18 kwietnia 2018r.

OWES dla poszczególnych subregionów realizują projekty w ramach działania RPO WD 2014-

2020, Działanie 9.4 A. Wsparcie gospodarki społecznej, w okresie od 01.06.2016r.

do 31.05.2019 r. Natomiast Dolnośląski Ośrodek Wspierania Ekonomii Społecznej

prowadzony przez Fundację Rozwoju Ekonomii Społecznej w partnerstwie z Regionalnym

Centrum Wspierania Inicjatyw Pozarządowych nie otrzymał dofinansowania z RPO WD 2014-

2020 Działanie 9.4.

10 | S t r o n a

Tabela 2. Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej w województwie dolnośląskim

Podmioty prowadzące OWES

Dane kontaktowe Terytorialny obszar wsparcia

(powiat)

Subregion

Skład konsorcjum: Lider: Regionalne Centrum Wspierania Inicjatyw Pozarządowych Partner: Stowarzyszenie Centrum Wspierania Przedsiębiorczości

RCWIP Mennicza 1 50-057 Wrocław 71 796 30 00 [email protected] [email protected] www.rcwip.pl/dowes-2/ CWP ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 95 50-016 Wrocław tel. 71 78 99 215 [email protected] www.cwp.wroclaw.pl/osrodek-wspierania-es/

milicki oleśnicki oławski strzeliński średzki trzebicki wołowski wrocławski

m. Wrocław

wrocławskim.

Wrocław

Skład konsorcjum: Lider: Forum Aktywności Lokalnej Partner: Fundacja Rozwoju Ekonomii Społecznej

FAL ul. Ludowa 1 c 58-304 Wałbrzych II piętro, pokoje: 219, 220 i 221 tel./faks 74 848 01 00 [email protected] www.dowes.pl FRES ul. Beethovena 1-2 pok. 26 58-300 Wałbrzych tel./faks 74 647 88 90 [email protected] www.fres.org.pl

dzierżoniowski kłodzki świdnicki wałbrzyski ząbkowicki m. Wałbrzych

wałbrzyski

Skład konsorcjum: Lider: Legnickie Stowarzyszenie Inicjatyw Obywatelskich Partner: Sudecki Instytut Rozwoju Regionalnego

LSIO ul. Kościuszki 25/1 59-220 Legnica tel./faks 76 862 58 25 [email protected] www.lgowes.lsio.org.pl SIRR ul. Muzealna 9A/2 58-500 Jelenia Góra tel. 690 095 540 [email protected] www.owes.sirr.pl

głogowski górowski legnicki lubiński polkowicki m. Legnica

legnicko - głogowski

Skład konsorcjum: Lider:

SIRR ul. Muzealna 9A/2 58-500 Jelenia Góra tel. 690 095 540

bolesławiecki jaworski jeleniogórski

jeleniogórski

mailto:[email protected]


http://www.rcwip.pl/dowes-2/


http://www.cwp.wroclaw.pl/osrodek-wspierania-es/

http://www.cwp.wroclaw.pl/osrodek-wspierania-es/


http://www.dowes.pl/


http://www.fres.org.pl/


http://www.lgowes.lsio.org.pl/


http://www.owes.sirr.pl/

11 | S t r o n a

Legnickie Stowarzyszenie Inicjatyw Obywatelskich Partner: Sudecki Instytut Rozwoju Regionalnego

[email protected] www.owes.sirr.pl LSIO ul. Kościuszki 25/1 59-220 Legnica tel./faks 76 862 58 25 [email protected] www.lgowes.lsio.org.pl

m. Jelenia Góra kamiennogórski lubański lwówecki zgorzelecki złotoryjski

Skład konsorcjum: Lider: Fundacja Rozwoju Ekonomii Społecznej Partner: Regionalne Centrum Wspierania Inicjatyw Pozarządowych

FRES ul. Beethovena 1-2 pok. 26 58-300 Wałbrzych tel./faks 74 647 88 90 [email protected] www.fres.org.pl RCWIP Mennicza1 50-057 Wrocław 71 796 30 00 [email protected] www.rcwip.pl

całe województwo dolnośląskie

dolnośląski

Opracowanie własne Dolnośląskiego Ośrodka Polityki Społecznej


http://www.owes.sirr.pl/


http://www.lgowes.lsio.org.pl/


http://www.fres.org.pl/


http://www.rcwip.pl/

12 | S t r o n a

Tabela 3. Grupy docelowe i formy wsparcia oferowane przez OWES

OWES Dla kogo Formy wsparcia

subregion wrocławski i m. Wrocław

osoby fizyczne zagrożone ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, w tym os. bezrobotne sprofilowane jako najbardziej oddalone od rynku pracy zgodnie z ustawą oraz nieaktywne wymagające aktywizacji społeczno-zawodowej,

lokalni liderzy, ośrodki pomocy społecznej, powiatowe centra pomocy rodziny, podmioty reintegracyjne (m.in. CIS, ZAZ), powiatowe urzędy pracy, jednostki samorządu terytorialnego i ich

jednostki organizacyjne, Podmioty Ekonomii Społecznej i

Przedsiębiorstwa Społeczne (np. fundacje, stowarzyszenia, spółdzielnie socjalne),

przedsiębiorstwa, ciała konsultacyjne/doradcze, przedstawicieli nauki i otoczenia ekonomii

społecznej.

spotkania animacyjne wizyty studyjne warsztaty edukacyjne gry animacyjne cykle edukacyjne dot. klastrów/partnerstw doradztwo ogólne, specjalistyczne i biznesowe wsparcie dotacyjne dla osób, które mogą uzyskać zatrudnienie

w nowo tworzonych przedsiębiorstwach społecznych w tym: szkolenia z zakresu m.in. : a) budowania zespołu; b) aspektów formalno-prawnych prowadzenia działalności ekonomicznej w przedsiębiorstwach społecznych, c) zagadnienia prawne i księgowo-podatkowe; d) biznesplan działalności gospodarczej w przedsiębiorstwie społecznym; e) zasady konstrukcji i pisania biznesplanów; f) proces generowania produktów; g) marketing, sprzedaż, reklama w przedsiębiorstwie społecznym (techniki marketingowe, opakowanie i reklama produktów przedsiębiorstw społecznych, techniki sprzedaży w przedsiębiorstwach społecznych); h) zarządzanie przedsiębiorstwem społecznym; i) szkolenia i kursy zawodowe nakierowane na zdobycie konkretnych kompetencji/ kwalifikacji; oraz wsparcie finansowe dla osób ubiegających się o zatrudnienie w nowo utworzonych przedsiębiorstwach społecznych

wsparcie dotacyjne dla istniejących przedsiębiorstw społecznych (podmioty ekonomii społecznej, które chcą się ekonomizować) w tym: szkolenia z zakresu m.in. a) aspekty formalno-prawne prowadzenia działalności ekonomicznej w Podmiotach Ekonomii Społecznej (zagadnienia prawne i księgowo-podatkowe); b) Biznesplan działalności odpłatnej lub gospodarczej w Podmiotach Ekonomii Społecznej (zasady konstrukcji i pisanie biznesplanów, proces generowania produktów); c) Zarządzanie, zatrudnianie, marketing, planowanie strategiczne, sprzedaż, reklama w Podmiotach Ekonomii Społecznej (techniki marketingowe, techniki sprzedaży w Podmiotach Ekonomii Społecznej); szkolenia i kursy zawodowe oraz wsparcie finansowe na utworzenie miejsc pracy w istniejących przedsiębiorstwach społecznych.

cykle edukacyjne dla istniejących fundacji, stowarzyszeń, które chcą podjąć działalność odpłatną/gospodarczą

szkolenia stacjonarne: dla osób fizycznych, które chcą założyć i rozpocząć działalność w podmiotach ekonomii

społecznej dla podmiotów prowadzących podmioty reintegracyjne i dla nieekonomizowanych

podmiotów ekonomii społecznej

subregion wałbrzyski osoby zagrożone ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, w tym osoby bezrobotne sprofilowane jako najbardziej oddalone od rynku pracy zgodnie z Ustawą o promocji

usługi animacji; wsparcie finansowe na zatrudnienie w istniejących przedsiębiorstwach społecznych; wsparcie finansowe na zatrudnienie w nowo utworzonych przedsiębiorstwach społecznych; doradztwo charakterze ogólnym (m.in. rejestracji i prowadzenia przedsiębiorstwa społecznego

13 | S t r o n a

zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz osoby nieaktywne wymagające aktywizacji społeczno-zawodowej

Podmioty Ekonomii Społecznej: Fundacje, Stowarzyszenia, Spółdzielnie socjalne, Przedsiębiorstwa społeczne, Centra i Kluby Integracji Społecznej, WTZ, Kluby sportowe, Ochotnicze Straże Pożarne ( w przypadku posiadania KRS), Koła gospodyń wiejskich ( w przypadku posiadania KRS), ZAZ, Spółdzielnie pracy, Spółdzielnie inwalidów i niewidomych, Kościelne osoby prawne.

Instytucje Otoczenia Ekonomii Społecznej przedstawiciele nauki i biznesu podmioty uprawnione do tworzenia PES o

charakterze reintegracyjnym społeczności lokalne z terenu subregionu

wałbrzyskiego

przez osoby fizyczne; tworzenia PES (fundacji, stowarzyszeń); tworzenia podmiotów reintegracyjnych ), przekształcania PES w Przedsiębiorstwa Społeczne, zewnętrznych źródeł finansowania Podmiotów Ekonomii Społecznej, działalności nieodpłatnej, odpłatnej i gospodarczej podmiotów ekonomii społecznej); doradztwo specjalistyczne (m.in. prawne, finansowe, marketingowe, IT); doradztwo biznesowe dla istniejących Przedsiębiorstw Społecznych (m.in. zewnętrznych źródeł finansowania przedsiębiorstw społecznych; doradztwo branżowe, związane z przedmiotem prowadzonej przez PES działalności gospodarczej lub/i statutowej odpłatnej (dopasowane dla konkretnego klienta (obejmuje doradztwo zawodowe i branżowe); doradztwo w zakresie negocjacji biznesowych; opracowywania i uaktualniania biznesplanów).

usługi szkoleniowe/edukacyjne z zakresu aspektów formalno-prawnych (m.in. rejestracji i prowadzenia przedsiębiorstwa społecznego przez osoby fizyczne; tworzenia PES (fundacji, stowarzyszeń); tworzenia podmiotów reintegracyjnych ), przekształcania PES w PS, zewnętrznych źródeł finansowania Podmiotów Ekonomii Społecznej); szkoleń zawodowych dla osób ubiegających się o wsparcie finansowe (dotację); animacji środowiska lokalnego (w tym m.in. organizacja inicjatyw lokalnych, działalność organizacji na rzecz środowisk lokalnych, wsparcie dla liderów społeczności); stosowanie klauzul społecznych przez JST; tworzenia programów współpracy z organizacjami pozarządowymi; pisania oraz rozliczania ofert pożytku publicznego; komunikacji w zespole; księgowości w PES i PS; marketingu w PES i PS; tworzenia biznesplanów w PES i PS,

rozwój sieci współpracy na rzecz ekonomii społecznej; nabór osób/przedsiębiorstw społecznych do wsparcia finansowego (dotacyjnego)

subregion legnicko-głogowski

osoby zagrożone ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, w tym osoby bezrobotne oraz osoby nieaktywne wymagające aktywizacji społeczno-zawodowej, zamieszkałe na terenie subregionu legnicko-głogowskiego;

Podmioty Ekonomii Społecznej, NGO, przedsiębiorstwa społeczne

instytucje wspierające ekonomię społeczną, , JST i ich jednostki organizacyjne oraz kierownicy wskazanych podmiotów,

przedstawiciele nauki i biznesu, mający siedziby na obszarze subregionu legnicko-głogowskiego;

społeczności lokalne z obszaru subregionu legnicko-głogowskiego.

usługi animacyjne poprzez realizację spotkań animacyjnych i wizyt studyjnych usługi doradcze dla nowopowstałych przedsiębiorstwo społecznych realizowane przez: a)

wsparcie psychologa/pedagoga w zakresie zdiagnozowania stopnia motywacji do udziału w projekcie, dogłębnej analizy potrzeb uczestnika ze względu na sytuację społeczno-osobistą, b) wsparcie doradcy zawodowego – przygotowanie wzoru indywidualnej ścieżki wsparcia merytorycznego, pomoc w diagnozie i ewentualnym potwierdzeniu zawodowych predyspozycji skorelowanych z działalnością PES.

usługi doradcze dla istniejących podmiotów ekonomii społecznej realizowane przez: a) doradztwo biznesowe, będące wsparciem w zakresie m.in. zagadnień branżowych związanych z przedmiotem prowadzonej przez PS działalności, poszukiwania partnerów, nisz rynkowych; b) doradztwo specjalistyczne, będące wsparciem w zakresie zagadnień księgowo-podatkowych, prawnych, osobowych, marketingowych, finansowych, c) doradztwo kluczowe, mające na celu pomoc w identyfikowaniu bieżących potrzeb przedsiębiorstw społecznych oraz dostosowywaniu instrumentów wsparcia, zapewnienie pomocy w bieżącym działaniu PS – wsparcie w procesie negocjacji z klientami, partnerami, dostawcami, personelem itp. c) wsparcie coach’a, którego zadaniem jest motywowanie i wzmacnianie postaw.

szkolenia dla nowopowstałych przedsiębiorstw społecznych dotyczące : a) ekonomii społecznej – ekonomia społeczna jako pomysł na własną działalność, źródła finansowania, działalność

14 | S t r o n a

społeczna, aspekty formalno-prawne działalności społecznej; b) Szkolenia/kursy zawodowe – zakres tematyczny i rodzaj wsparcia zależny od indywidualnych, zdiagnozowanych potrzeb uczestników.

Szkolenia dla istniejących podmiotów ekonomii społecznej w zakresie tworzenia nowych usług, produktów, nowych obszarów działań oraz wzmocnienia kompetencji kadry zarządzającej.

wsparcie finansowe z przeznaczeniem na rozwój miejsc pracy w nowopowstałych i już istniejących przedsiębiorstwach społecznych

subregion jeleniogórski

osoby zagrożone ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, w tym osoby bezrobotne oraz osoby nieaktywne wymagające aktywizacji społeczno-zawodowej, zamieszkałe na terenie subregionu jeleniogórskiego;

Podmioty Ekonomii Społecznej, NGO, przedsiębiorstwa społeczne

instytucje wspierające ekonomię społeczną, , JST i ich jednostki organizacyjne oraz kierownicy wskazanych podmiotów,

przedstawiciele nauki i biznesu, mający siedziby na obszarze subregionu jeleniogórskiego;

społeczności lokalne z obszaru subregionu jeleniogórskiego.

usługi animacyjne poprzez realizację spotkań animacyjnych i wizyt studyjnych usługi doradcze dla nowopowstałych przedsiębiorstwo społecznych realizowane przez: a)

wsparcie psychologa/pedagoga w zakresie zdiagnozowania stopnia motywacji do udziału w projekcie, dogłębnej analizy potrzeb uczestnika ze względu na sytuację społeczno-osobistą, b) wsparcie doradcy zawodowego – przygotowanie wzoru indywidualnej ścieżki wsparcia merytorycznego, pomoc w diagnozie i ewentualnym potwierdzeniu zawodowych predyspozycji skorelowanych z działalnością PES.

usługi doradcze dla istniejących podmiotów ekonomii społecznej realizowane przez: a) doradztwo biznesowe związane z przedmiotem prowadzonej przez PES działalności gospodarczej lub/i statutowej odpłatnej, w zakresie poszukiwania partnerów, identyfikacji nisz rynkowych, przygotowanie danych i ofert oraz przygotowywanie i praca nad biznesplanem i negocjacje z instytucjami finansującymi; b) doradztwo specjalistyczne w zakresie prawnych, księgowo – podatkowym, osobowym, finansowym i marketingowym; c) doradztwo kluczowe w zakresie m.in.: zakładania przedsiębiorstwa społecznego (PS) (z uwzględnieniem różnorodnych form prawnych i typów), zakładania podmiotu ekonomii społecznej (PES) (z uwzględnieniem różnorodnych form prawnych i typów), rejestrowania działalności PES, zewnętrznego finansowania PS i PES, prowadzenia działalności statutowej PES

Szkolenia dla nowopowstałych przedsiębiorstw społecznych: a) cykl szkoleń „ABC Ekonomii Społecznej” – ekonomia społeczna jako pomysł na własną działalność, źródła finansowania, działalność społeczna, aspekty formalno-prawne działalności społecznej; b) szkolenia/kursy zawodowe – zakres tematyczny i rodzaj wsparcia zależny od indywidualnych, zdiagnozowanych potrzeb uczestników.

szkolenia dla istniejących podmiotów ekonomii społecznej mające na celu wzmocnienie istniejących podmiotów ekonomii społecznej w zakresie tworzenia nowych usług, produktów, nowych obszarów działań oraz wzmocnienia kompetencji kadry zarządzającej

wsparcie finansowe dla nowopowstałych, jak i istniejących podmiotów ekonomii społecznej w formie dotacji na utworzenie stanowiska. Dla nowopowstałych przedsiębiorstw społecznych zakłada się przyznanie wsparcia pomostowego w formie finansowej, na rzecz sfinansowania podstawowych kosztów funkcjonowania przedsiębiorstwa społecznego w początkowym okresie działania. Wsparcie pomostowe w formie finansowej udzielane jest po spełnieniu określonych wymogów.

Opracowanie własne Dolnośląskiego Ośrodka Polityki Społecznej na podstawie informacji dostępnych w ofercie OWES na stronach www

15 | S t r o n a

Wartości wybranych wskaźników osiągniętych przez OWES

Dolnośląski Ośrodek Polityki Społecznej, jako jednostka koordynująca działania na rzecz

ekonomii społecznej w regionie, a także strona opiniująca działalność OWES na Dolnym

Śląsku (zgodnie ze ścieżką audytu akredytowanych OWES), agreguje informacje na temat

bieżącej działalności OWES. Kwestie związane m.in. z monitoringiem i sprawozdawczością

OWES reguluje Zarządzenie nr 23/2016 Dyrektora DOPS we Wrocławiu z dnia 6.10.2016 r.

w sprawie wprowadzenia wzoru „Harmonogramu działań OWES w województwie

dolnośląskim” oraz wzoru „Sprawozdania kwartalnego z realizacji form wsparcia w ramach

OWES”, a także „Protokół dotyczący ustalenia planu i zasad współpracy, realizacji wspólnych

inicjatyw oraz podziału i obszarów pomiędzy Dolnośląskim Ośrodkiem Polityki Społecznej,

a Ośrodkami Wsparcia Ekonomii Społecznej”. Zgodnie z przyjętymi zasadami

sprawozdawczości OWES przekazują DOPS dokumenty sprawozdawcze kwartalnie. Ponadto

w okresach półrocznych OWES przekazują informację odnośnie osiągniętych wskaźników

zawartych w Krajowym Programie Ekonomii Społecznej i Regionalnego Programu Rozwoju

Ekonomii Społecznej. Informacje przekazywane przez OWES podzielone są na trzy moduły

oferowanego wsparcia tzn. usługi animacyjne, usługi rozwoju ekonomii społecznej,

skierowane do nowopowstałych przedsiębiorstw społecznych oraz usługi wsparcia dla

istniejących przedsiębiorstw społecznych. OWES realizowały wszystkie z wyżej wymienionych

obszarów tematycznych. W zakresie animacji realizowane były spotkania oraz wizyty

studyjne, które odbywały się zarówno na terenie województwa dolnośląskiego, jak i poza

jego granicami. OWES realizowały spotkania zarówno z grupami inicjatywnymi chcącymi

utworzyć przedsiębiorstwo społeczne, jak również z istniejącymi PES, a także

społecznościami lokalnymi, Urzędami Pracy, Ośrodkami Pomocy Społecznej, lokalnymi

samorządami. W ramach usług wsparcia ekonomii społecznej na terenie województwa

powstały w sumie 32 nowe podmioty (spółdzielnie socjalne, fundacje, stowarzyszenia, spółki

non-profit), z których 25 otrzymało dotacje na utworzenie miejsc pracy. Ponadto 15

istniejących PES/PS otrzymało środki na utworzenie dodatkowych miejsc pracy w podmiocie.

Przedstawiciele wszystkich ww. podmiotów zostali objęci kompleksowym wsparciem, które

ma zapewnić docelowo trwałość funkcjonowania podmiotu oraz utrzymania miejsc pracy.

W sumie OWES udzieliły wsparcia finansowego w postaci dotacji i wsparcia pomostowego na

łączną kwotę 2 310 025,39 zł.

W roku ubiegłym podmioty wspierane przez OWES z subregionu wrocławskiego

i m. Wrocław, zarówno nowopowstałe jak i istniejące, współpracowały w zakresie sprzedaży

produktów bądź usług z 71 firmami. Ponadto, jak wykazało badanie przeprowadzone przez

OWES, nie tylko firmy stanowiły liczną grupę kontrahentów. Co najmniej 24 PS/PES oraz

7 samorządów dokonywało zakupów produktów w podmiotach wspartych dotacyjnie przez

OWES. Z kolei na terenie subregionu legnicko-głogowskiego powstały 3 spółki non-profit,

jedyne jakie powstały przy wsparciu dotacyjnym na terenie województwa. Warto również

wspomnieć o podjętej w roku 2017, partnerskiej współpracy projektowej podmiotów

prowadzących OWES z podmiotami ekonomii społecznej oraz reintegracyjnymi (m.in. CIS w

Krosnowicach, CIS w Bystrzycy Kłodzkiej, Wielobranżowa Spółdzielnia Socjalna „Arte”. W

16 | S t r o n a

ramach projektów pn. „Akcja reintegracja II”, Wsparcie osób zagrożonych wykluczeniem

społecznym w gminie Bystrzyca Kłodzka”, „Wsparcie osób zagrożonych wykluczeniem

społecznym w powiecie kłodzkim” oraz „Motyle z Dolnego Śląska” wsparcie otrzyma łącznie

350 osób wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem społecznym. Projekty mają na celu

pomoc osobom z trudnościami adaptacyjnymi wyjść z izolacji, poprawić jakość życia,

wyrównać deficyty umiejętności potrzebnych do wykonywania zadań życiowych

i samorealizacji poprzez m. in. staże, kursy zawodowe/szkolenia, coatching, warsztaty

kompetencji, doradztwo specjalistyczne.

Rezultaty działalności OWES znajdują się w poniższych zestawieniach tabelarycznych

i wykresach.

Tabela 4. Wybrane wskaźniki założone w ramach projektów RPO WD 2014-2020, Działanie 9.4 A. Wsparcie gospodarki społecznej osiągnięte przez OWES (stan na koniec roku 2017r.)

Nazwa wskaźnika

Wartość wskaźnika dla wszystkich subregionów osiągnięta od 1.06.2016

do 31.12.2017 Liczba grup inicjatywnych, które w wyniku działalności OWES wypracowały

założenia co do utworzenia podmiotu ekonomii społecznej 57

Liczba środowisk, które w wyniku działalności OWES przystąpiły do wspólnej

realizacji przedsięwzięcia mającego na celu rozwój ekonomii społecznej 61

*Liczba miejsc pracy utworzonych w wyniku działalności OWES dla osób,

wskazanych w definicji przedsiębiorstwa społecznego (wskaźnik dotyczy

nowopowstałych podmiotów) 96

Liczba organizacji pozarządowych prowadzących działalność odpłatną pożytku

publicznego lub działalność gospodarczą utworzonych w wyniku działalności

OWES 20

*Liczba miejsc pracy w przeliczeniu na pełne etaty utworzonych w wyniku

działalności OWES we wspartych przedsiębiorstwach społecznych (wskaźnik

dotyczy podmiotów istniejących) 37

Liczba podmiotów ekonomii społecznej objętych wsparciem 320

Liczba osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym objętym

wsparciem w programie 920

*Liczba miejsc pracy utworzonych w przedsiębiorstwach społecznych 133

Dane zebrane na odstawie informacji przekazywanych przez OWES *przy założeniu, że za miejsce pracy uznaje się stanowisko pracy, istniejące w przedsiębiorstwie społecznym nieprzerwanie przez okres co najmniej 12 m-cy.

Tabela 5. Wybrane wskaźniki z realizacji Regionalnego Programu Rozwoju Ekonomii Społecznej (stan na koniec roku 2017r.)

Nazwa wskaźnika


do końca 2017r. Liczba osób zatrudnionych w przedsiębiorstwach społecznych na podstawie 133

17 | S t r o n a

umowy o pracę i umów cywilnoprawnych

Liczba PES i osób (z tych PES) przeszkolonych z zakresu pozyskiwania i

zarządzania: środkami publicznymi i prywatnymi, działalnością statutową

odpłatną i gospodarczą.

170 osób

50 podmiotów

Liczba utworzonych planów ścieżek rozwoju (długoterminowa, długofalowa) osób

korzystających z instytucji rynku pracy, pomocy społ. i PES 117

*Wartość majątku przekazanego PES i wysokość środków dotacji inwestycyjnych

przekazywanych dla PES 2 310 025,39 zł

Liczba osób korzystających z różnych form edukacji 1203

Liczba przeprowadzonych szkoleń i innych form edukacyjnych 54

Liczba mediów na Dolnym Śląsku, które pisały lub współpracowały z PES 10

Liczba osób kierujących PES przeszkolonych w zakresie zarządzania PES 22

Liczba decydentów z administracji publicznej przeszkolonych w zakresie ES 50

Ilość kompleksowych ofert wsparcia, wypracowanych wspólnie przez podmioty

wspierające ES, liczba wspólnie realizowanych działań/ projektów/ inicjatyw przez

podmioty wspierające PES, liczba umów o współpracy pomiędzy instytucjami

wspierającymi PES

19

Liczba różnorodnych usług (doradczych, marketingowych) wspierających PES 95

Liczba liderów ES objętych wsparciem 22

Wzrost jakości usług i produktów PES 8

Liczba podmiotów uczestniczących w pracach sieci współpracy 6

Dane zebrane na podstawie informacji przekazywanych przez OWES oraz dane z dzialań DOPS * we wskaźniku określono wysokość środków przekazanych w formie dotacji oraz wsparcia pomostowego przez OWES. Nie zostały natomiast uwzględnione środki przekazane PES w ramach Funduszu Pożyczkowego dla PES, udzielanych w województwie dolnośląskim przez Fundusz Regionu Wałbrzyskiego.

Tabela 6. Wybrane wskaźniki z realizacji Krajowego Programu Rozwoju Ekonomii Społecznej (stan na koniec roku 2017r.)

Nazwa wskaźnika


do końca 2017r. Liczba miejsc pracy powstałych w PS w wyniku udzielonych dofinasowań

133

Liczba nowych podmiotów PES założonych w wyniku działalności OWES 32

Liczba NGO działających dłużej niż rok, które w wyniku działania OWES zaczęły

prowadzić działalność gospodarczą 3

Liczba partnerstw w które zaangażowane są OWES 8

Liczba PES, w których wdrożono Program rozwoju 8

Dane zebrane na odstawie informacji przekazywanych przez OWES

18 | S t r o n a

a. Subregion wrocławski i m. Wrocław

Dolnośląski Ośrodek Wspierania Ekonomii Społecznej Skład konsorcjum: Lider: Regionalne Centrum Wspierania Inicjatyw Pozarządowych Partner: Stowarzyszenie Centrum Wspierania Przedsiębiorczości

Tabela 7. Wartości niektórych wskaźników projektowych osiągniętych przez OWES (subregion wrocławski i m. Wrocław)

Wskaźnik

Wartość osiągnięta

w terminie od 1.06.2016

do 31.12.2017 Liczba grup inicjatywnych, które w wyniku działalności OWES wypracowały założenia co do

utworzenia podmiotu ekonomii społecznej 25

Liczba środowisk, które w wyniku działalności OWES przystąpiły do wspólnej realizacji

przedsięwzięcia mającego na celu rozwój ekonomii społecznej 22

*Liczba miejsc pracy utworzonych w wyniku działalności OWES dla osób, wskazanych w definicji

przedsiębiorstwa społecznego (wskaźnik dotyczy nowopowstałych podmiotów) 22

Liczba organizacji pozarządowych prowadzących działalność odpłatną pożytku publicznego lub

działalność gospodarczą utworzonych w wyniku działalności OWES 7

*Liczba miejsc pracy w przeliczeniu na pełne etaty utworzonych w wyniku działalności OWES we

wspartych przedsiębiorstwach społecznych (wskaźnik dotyczy podmiotów istniejących) 13


Liczba osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym objętym wsparciem w

programie 115

*Liczba utworzonych miejsc pracy w przedsiębiorstwach społecznych 35


Jednym ze wskaźników wykazanych powyżej jest liczba miejsc pracy utworzonych w wyniku działalności OWES dla osób, wskazanych w definicji przedsiębiorstwa społecznego. Wskaźnik ten określa liczbę miejsc pracy utworzonych w nowopowstałych podmiotach przy wsparciu OWES. W tabeli 8 zestawiono podmioty utworzone w roku 2017 w ramach wsparcia OWES. Tabela 8. Podmioty, które powstały w wyniku wsparcia OWES i otrzymały dotacje na utworzenie miejsc pracy - subregion wrocławski i m. Wrocław (stan na koniec 2017r.)

Nazwa Kontakt Rodzaj świadczonych usług, wytwarzanych produktów,

zakres działalności

SPÓŁDZIELNIA SOCJALNA "NORI"

ul. Wałbrzyska 10/31, 52-314 Wrocław,

Mała gastronomia, usługi cateringowe, onigiri - japońskie przekąski

19 | S t r o n a

SPÓŁDZIELNIA SOCJALNA PANATO SITO

ul. Jedności Narodowej 68A, 50-258 Wrocław [email protected]

Sitodruk, wytwarzanie produktów papierniczych

SPÓŁDZIELNIA SOCJALNA

WSW ul. Mostowa 10, 56-120 Brzeg Dolny

Prace remontowo-budowlane

FUNDACJA ZNACZNIE WIĘCEJ

ul. Krzywoustego 310a, 51-312 Wrocław [email protected]

Prowadzenie kawiarni stara piekarnia, catering zewnętrzny, ceramika, szycie

STOWARZYSZENIE

CENTRUM ROZWOJU

NAUKI I BIZNESU ul. Szybowcowa 42/26, 54-130 Wrocław

Roboty budowlane związane z wnoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych

STOWARZYSZENIE

TRYCHOLOGII PIĘKNE

ZDROWE WŁOSY

ul. Mennicza 1, 50-057 Wrocław,

Trychologia, działalność paramedyczna

STOWARZYSZENIE

„TWORZYMY” ul. Miernicza 6 /5, 50-435 Wrocław

Programowanie, projektowanie

materiałów graficznych

STOWARZYSZENIE

„CENTRUM FIZJOTERAPII I

SPORTU”

ul. Życzliwa 13C, 53-030 Wrocław

Usługi fizjoterapeutyczne, trening

personalny

Wykres 2. Wybrane rezultaty w zakresie animacji, inkubacji i rozwoju ekonomii społecznej osiągnięte przez OWES subregion wrocławski i m. Wrocław w okresie od czerwca 2016 do grudnia 2017

Dane zebrane na podstawie informacji przekazywanych przez OWES

W sprawozdawczości przekazanej przez OWES, Dolnośląskiemu Ośrodkowi Polityki

Społecznej, zostały ujęte działania w ramach projektu 9.4 A. oraz realizowane ze środków

własnych w ramach prowadzenia Pozarządowego Funduszu Pożyczkowego, w ramach

którego udzielona został 1 pożyczka.

20 | S t r o n a

b. Subregion wałbrzyski

Dolnośląski Ośrodek Wspierania Ekonomii Społecznej Skład konsorcjum: Lider: Forum Aktywności Lokalnej Partner: Fundacja Rozwoju Ekonomii Społecznej

Tabela 9. Wartości niektórych wskaźników projektowych osiągniętych przez OWES (subregion wałbrzyski)

Wskaźnik














Liczba osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym objętym wsparciem w

programie 430



Jednym ze wskaźników wykazanych powyżej jest liczba miejsc pracy utworzonych w wyniku działalności OWES dla osób, wskazanych w definicji przedsiębiorstwa społecznego. Wskaźnik ten określa liczbę miejsc pracy utworzonych w nowopowstałych podmiotach przy wsparciu OWES. W tabeli 10 zestawiono podmioty utworzone w roku 2017 w ramach wsparcia OWES. Tabela 10. Podmioty, które powstały w wyniku wsparcia OWES i otrzymały dotacje na utworzenie miejsc pracy- subregion wałbrzyski (stan na koniec 2017r.)



STOWARZYSZENIE "W-AKCJI"

ul. 11 listopada 6a, 58-340 Głuszyca [email protected]

Produkcja wyrobów ciastkarskich i ciastek (pierniki)

21 | S t r o n a

STOWARZYSZENIE JEDYNAK

ul. Główna 149/5, 58-312 Stare Bogaczowice [email protected]; [email protected]

Usługi gastronomiczne

STOWARZYSZENIE DOBRY FACHOWIEC

ul. Stanisława Staszica 1 /4, Boguszów Gorce [email protected]

Specjalistyczne roboty budowlane

CENTRUM MEDYCYNY BICOM GABINETY SPÓŁDZIELNIA SOCJALNA

pl. św. Małgorzaty 1-2 /36B, 58-100 Świdnica [email protected]

Działalność paramedyczna

SPÓŁDZIELNIA SOCJALNA PERFEKT

Zaułek 12, 57-400 Nowa Ruda [email protected]

Wykonywanie wykończeniowych robót budowlanych

STOWARZYSZENIE NIKOLAUS FILM STUDIO

ul. Harcerska 2/2, 58-300 Wałbrzych [email protected]

Działalność związana z produkcją filmów, nagrań wideo i programów telewizyjnych

Wykres 3. Wybrane rezultaty w zakresie animacji, inkubacji i rozwoju ekonomii społecznej osiągnięte przez OWES subregion wałbrzyski w okresie od czerwca 2016 do grudnia 2017


W sprawozdawczości przekazanej przez DOWES, Dolnośląskiemu Ośrodkowi Polityki

Społecznej, zostały ujęte tylko działania w ramach projektu 9.4 A.

22 | S t r o n a

c. Subregion legnicko-głogowski

Legnicko- głogowski Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej Skład konsorcjum: Lider: Legnickie Stowarzyszenie Inicjatyw Obywatelskich Partner: Sudecki Instytut Rozwoju Regionalnego Tabela 11. Wartości niektórych wskaźników projektowych osiągniętych przez OWES (subregion legnicko-głogowski)

Wskaźnik














Liczba osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym objętym wsparciem w programie 264



Jednym ze wskaźników wykazanych powyżej jest liczba miejsc pracy utworzonych w wyniku działalności OWES dla osób, wskazanych w definicji przedsiębiorstwa społecznego. Wskaźnik ten określa liczbę miejsc pracy utworzonych w nowopowstałych podmiotach przy wsparciu OWES. W tabeli 12 zestawiono podmioty utworzone w roku 2017 w ramach wsparcia OWES. Tabela 12. Podmioty, które powstały w wyniku wsparcia OWES i otrzymały dotacje na utworzenie miejsc pracy – subregion legnicko-głogowski (stan na koniec 2017r.)



SPÓŁDZIELNIA SOCJALNA AKADEMII AVATAR

ul. Św. Piotra 14, 59-220 Legnica [email protected]

Wystawianie przedstawień artystycznych

23 | S t r o n a

SPÓŁDZIELNIA SOCJALNA EFEKT

ul. Kościuszki 27/1, 59-220 Legnica [email protected]

Biuro księgowe

FUNDACJA PRACOWNIA ROZWOJU REGIONU

ul. Miodowa 3, 59-220 Legnica [email protected]

Geocaching, wycieczki krajoznawcze

"FOLWARK I STAJNIA OSIEK" SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ

ul. Św. Katarzyny 30A w Osieku, 59-300 Lubin [email protected]

Hotel dla koni, zajęcia terapeutyczne, jeździectwo

KRĘTA 6 SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ

ul. Kręta 6, 59-220 Legnica [email protected]

Gastronomia

DOMBUD SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ

Pątnów Legnicki 57, 59-216 Kunice Roboty budowlane

Wykres 4. Wybrane rezultaty w zakresie animacji, inkubacji i rozwoju ekonomii społecznej osiągnięte przez OWES subregion legnicko-głogowski w okresie od czerwca 2016 do grudnia 2017



Społecznej, zostały ujęte zarówno działania w ramach projektu 9.4 A jak i realizowane ze

środków własnych w ramach działalności statutowej.


24 | S t r o n a

d. Subregion jeleniogórski

Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej dla subregionu jeleniogórskiego Skład konsorcjum: Lider: Legnickie Stowarzyszenie Inicjatyw Obywatelskich Partner: Sudecki Instytut Rozwoju Regionalnego Tabela 13. Wartości niektórych wskaźników projektowych osiągniętych przez OWES (subregion jeleniogórski)

Wskaźnik

Wartość osiągnięta w terminie od 1.06.2016












Liczba osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym objętym wsparciem w programie 111



Jednym ze wskaźników wykazanych powyżej jest liczba miejsc pracy utworzonych w wyniku działalności OWES dla osób, wskazanych w definicji przedsiębiorstwa społecznego. Wskaźnik ten określa liczbę miejsc pracy utworzonych w nowopowstałych podmiotach przy wsparciu OWES. W tabeli 14 zestawiono podmioty utworzone w roku 2017 w ramach wsparcia OWES. Tabela 14. Podmioty, które powstały w wyniku wsparcia OWES i otrzymały dotacje na utworzenie miejsc pracy-

subregion jeleniogórski (stan na koniec 2017r.)



FUNDACJA ECOLOG al. Wojska Polskiego 41/5 58-500 Jelenia Góra [email protected]

Produkcja wyrobów z drewna, korka, słomy i materiałów używanych do wyplatania

25 | S t r o n a

FUNDACJA OGRODY KARKONOSZY

ul. Brzozowe Wzgórze 6 58-562 Przesieka [email protected]

Działalność usługowa związana z zagospodarowaniem terenów zieleni

KARKONOSKA SPÓŁDZIELNIA SOCJALNA ANCORA

ul. Wolności 39Of 58-500 Jelenia Góra [email protected]

Wykonywanie pozostałych robót budowlanych wykończeniowych

SPÓŁDZIELNIA SOCJALNA CARE OF GREEN

ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 12, Zaręba 59-800 Lubań [email protected]

Działalność usługowa związana z zagospodarowaniem terenów zieleni

SPÓŁDZIELNIA SOCJALNA SILVERS

ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 12 Zaręba 59-800 Lubań [email protected]

Pozyskiwanie drewna

Wykres 5. Wybrane rezultaty w zakresie animacji, inkubacji i rozwoju ekonomii społecznej osiągnięte przez OWES subregion jeleniogórski w okresie od czerwca 2016 do grudnia 2017 Dane zebrane na odstawie informacji przekazywanych przez OWES


Społecznej, zostały ujęte tylko działania w ramach projektu 9.4 A.

e. Całe województwo

Dolnośląski Ośrodek Wspierania Ekonomii Społecznej Skład konsorcjum: Lider: Fundacja Rozwoju Ekonomii Społecznej Partner: Regionalne Centrum Wspierania Inicjatyw Pozarządowych


26 | S t r o n a

Na terenie województwa dolnośląskiego w roku 2017 funkcjonował jeszcze jeden

akredytowany OWES, który nie otrzymał dofinansowania w ramach projektu RPO WD 2014-

2020 9.4 A. OWES w roku 2017 nie przekazał informacji do DOPS o prowadzonych

działaniach.

B. Dolnośląski Komitet Rozwoju Ekonomii Społecznej (DKRES)

Dolnośląski Komitet Rozwoju Ekonomii Społecznej został powołany dnia 22 lutego 2016 r.

w drodze Uchwały Nr 1840/V/16 Zarządu Województwa Dolnośląskiego.

Do zadań Dolnośląskiego Komitetu Rozwoju Ekonomii Społecznej należy m.in.:

opiniowanie corocznych raportów z realizacji Programu, w tym ocena stopnia osiągania

celów Programu

inicjowanie i wspieranie współpracy pomiędzy jednostkami sektora publicznego,

prywatnego, organizacjami pozarządowymi i ośrodkami badawczymi na rzecz promocji

i rozwoju ekonomii społecznej

promowanie nowych rozwiązań w zakresie wdrażania ekonomii społecznej

wyznaczanie kierunków rozwoju ekonomii społecznej, aktualizacja Regionalnego

Programu Rozwoju Ekonomii Społecznej

W skład Dolnośląskiego Komitetu Rozwoju Ekonomii Społecznej wchodziły w 2017r.

następujące osoby:

1) Arkadiusz Czocher, Forum Aktywności Lokalnej

2) Bogusław Gałka, Spółdzielnia Socjalna Patron, Towarzystwo Pomocy im. Św. Brata

Alberta Koło Jeleniogórskie

3) Witold Gałuszka, Dolnośląski Wojewódzki Urząd Pracy

4) Jadwiga Góralewicz, Wrocławskie Centrum Integracji

5) Ewa Grzebieniak - Dolnośląski Wojewódzki Urząd Pracy

6) Mirosława Hamera - Regionalne Centrum Wspierania Inicjatyw Pozarządowych

7) Marek Karaś - Stowarzyszenie Centrum Wspierania Przedsiębiorczości

8) Piotr Klag - Dolnośląski Ośrodek Polityki Społecznej

9) Mariusz Kołodziej - Legnickie Stowarzyszenie Inicjatyw Obywatelskich

10) Aleksandra Kondracka - Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego

11) Tadeusz Kupczak - Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Bolesławcu

12) Maria Lewandowska-Mika - Dolnośląska Federacja Organizacji Pozarządowych

13) Izabela Łuków - Dolnośląski Ośrodek Polityki Społecznej

14) Zenon Matuszko - Fundacja Rozwoju Ekonomii Społecznej

15) Irena Nowak - Związek Pracodawców Dolnego Śląska

16) Agnieszka Piątkiewicz - Wojewódzka Rada Zatrudnienia

17) Waldemar Weihs - Fundacja "Merkury"

18) Sławomir Wieteska - Fundacja "Jagniątków"

27 | S t r o n a

19) Ewa Wójcik - Wrocławski Zakład Aktywności Zawodowej

20) Czesława Żebrowska - Centrum Integracji Społecznej w Bystrzycy Kłodzkiej

W latach 2015-2016 przy Komitecie funkcjonowało pięć grupy roboczych tj.: ds. reintegracji,

ds. zatrudnia socjalnego, ds. promocji, ds. edukacji oraz ds. aktualizacji planu. W 2017 roku

zostały one przekształcone w cztery grupy robocze: ds. społecznie odpowiedzialnych

zamówień, ds. reintegracji, ds. promocji i współpracy z biznesem oraz ds. aktualizacji planu.

W skład Grupy roboczej ds. społecznie odpowiedzialnych zamówień wchodzili, w 2017r.,

przedstawiciele następujących instytucji:

Urząd Miasta i Gminy Międzybórz;

Urząd Miejski w Trzebnicy;

Urząd Gminy Czernica;

Regionalne Centrum Wspierania Inicjatyw Pozarządowych;

Dolnośląski Ośrodek Polityki Społecznej;

Arte Wielobranżowa Spółdzielnia Socjalna

Stowarzyszenie na Rzecz Integracji Społecznej im. Św. Jadwigi Śląskiej;

Spółdzielnia Socjalna "PASJA"

Towarzystwo Pomocy im. Św. Brata Alberta, Koło Jeleniogórskie

Wrocławski Zakład Aktywności Zawodowej

W skład grupy roboczej ds. reintegracji wchodzili, w 2017r., przedstawiciele następujących

instytucji:

Fundacja Merkury;

Stowarzyszenie dla Dzieci i Młodzieży �Szansa;

Fundacja �Eudajmonia;

Sudecki Instytut Rozwoju Regionalnego;

Centrum Integracji Społecznej Gminy Bystrzyca Kłodzka;

UMWD, Departament Spraw Społecznych, Wydział ds. Osób Niepełnosprawnych;

Ośrodek Pomocy Społecznej w Szklarskiej Porębie;

Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Polkowicach;

Wrocławskie Centrum Integracji.

Główny Urząd Statystyczny we Wrocławiu.

W skład grupy roboczej ds. promocji i współpracy z biznesem wchodzili, w 2017r.,

przedstawiciele następujących instytucji:

Objectivity Bespoke Software Specialist Sp. z o.o;

Fundacja Dom Pokoju;

Wielobranżowa Spółdzielnia Socjalna PANATO;

Fundacja Opieka i Troska;

Zachodnia Izba Gospodarcza;

Fundacja Imago;

28 | S t r o n a


UMWD, Departament Spraw Społecznych, Wydział Współpracy z Organizacjami

Pozarządowymi;

Brytyjska-Polska Izba Handlowa

W skład grupy roboczej ds. aktualizacji planu wchodzili, w 2017r., przedstawiciele

następujących instytucji:

Fundacja �Jagniątków;

Dolnośląski Ośrodek Polityki Społecznej;

Forum Aktywności Lokalnej;

Dolnośląski Wojewódzki Urząd Pracy;

Fundacja Rozwoju Ekonomii Społecznej;

Wrocławski Zakład Aktywności Zawodowej;


Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu;

Wrocławskie Centrum Integracji;

Dolnośląska Rada Działalności Pożytku Publicznego.

W roku 2017 DKRES spotykał się czterokrotnie. Na spotkaniach omawiane były bieżące

kwestie dotyczące m.in.:

konsultowania strategicznych dokumentów m.in. „Wytycznych w zakresie realizacji

przedsięwzięć w obszarze włączenia społecznego i zwalczania ubóstwa

z wykorzystaniem środków Europejskiego Funduszu Społecznego i Europejskiego

Funduszu Rozwoju Regionalnego na lata 2014-2020” oraz listy weryfikacyjnej status

przedsiębiorstwa społecznego rekomendowanej przez MRPiPS;

koordynacji działań, skierowanych szczególnie na wspieranie osób

niepełnosprawnych w województwie dolnośląskim;

położenie nacisku na tworzenie nowych podmiotów reintegracyjnych tj. Centra

i Kluby Integracji Społecznej;

plan monitorowania RPRES

wykorzystania ES w procesie wdrażania programów rewitalizacji

planowanie działań Komitetu w roku 2018

Wypracowane przez Komitet rekomendacje dotyczące wykorzystania ekonomii społecznej

w programach rewitalizacji zostały przesłane do Wydziału Funduszy Unijnych UMWD oraz

do wiadomości Działu ds. rewitalizacji, natomiast liczne uwagi do ww. Wytycznych w

zakresie realizacji przedsięwzięć w obszarze włączenia społecznego do Ministerstwa Rodziny,

Pracy i Polityki Społecznej.

Komitet podsumowując działania zrealizowane w 2017r. zauważył, że udało się zrealizować

kilka ważnych kwestii, nie mniej jednak wiele jest jeszcze do zrobienia. Jako sukces Komitet

uznał uwzględnienie w CT9 niektórych zapisów zgłaszanych w ramach konsultacji, jako

porażkę natomiast nie uwzględnienie wszystkich. W wytycznych poszerzona została definicja

29 | S t r o n a

przedsiębiorstwa społecznego (dodano m.in. zapis dotyczący odpłatnej działalności pożytku

publicznego oraz zwiększenia kwoty dotacji dla jednego przedsiębiorstwa społecznego do 60

krotności średniego wynagrodzenia). W ramach zintensyfikowania działań w obszarze

wsparcia i tworzenia podmiotów reintegracyjnych, na przełomie 2017/2018r. powstaną na

Dolnym Śląsku kolejne 3 Kluby Integracji Społecznej (w powiecie jeleniogórskim,

wrocławskim, wałbrzyskim). W subregionie wałbrzyskim mocny nacisk został położony na

wsparcie spółdzielni uczniowskich, których powstanie ok. 5 w regionie. W 2017r.

zaobserwowany został trend wzrostowy w zakresie świadomości JST w zakresie stosowania

klauzul społecznych w zlecaniu usług podmiotom ekonomii społecznej, niemniej jednak

Na Dolnym Śląsku odbyło się wiele wydarzeń związanych z promowaniem ekonomii

społecznej oraz wymianą doświadczeń i wiedzy m.in. III Dolnośląski Kongres Obywatelski,

Dolnośląskie Targi Organizacji Pozarządowych, Biznes mixer czy Dolnośląskie Forum Rozwoju

Ekonomii Społecznej. Wsparcie szkoleniowe, animacyjne, dotacyjne na tworzenie miejsc

pracy w nowopowstałych i istniejących podmiotach ekonomii społecznej, wg Komitetu,

wywarło pozytywny wpływ na umacnianie pozycji PES, jako dostawców wysokiej jakości

usług i produktów, a zainicjowanie współpracy z biznesem daje szanse na otwarcie się PES

na nowe obszary dystrybucji produktów i usług.

Jakie wyzwania czekają na realizację w roku 2018? Będą to m.in. wzmocnienie współpracy

z mediami w zakresie promocji ekonomii społecznej, rozwijanie spółdzielczości uczniowskiej

również w pozostałych subregionach Dolnego Śląska, budowanie sieci wspólnych ofert

podmiotów ekonomii społecznej w ramach sieci/klastrów, działania systemowe w sferze

obowiązku zlecania PES realizacji usług z zakresu promocji i usług cateringowych, a także

dalsza praca z JST zakresie stosowania tzw. społecznie odpowiedzialnych zamówień

publicznych.

Grupy robocze działające przy Komitecie spotykały się w sumie 16 razy, po 4 spotkania każda

z grup. Różnorodność podmiotów uczestniczących w pracach grup pozwoliła na podejście do

podejmowanych tematów wielopłaszczyznowo z uwzględnieniem potrzeb wszystkich

interesariuszy i w wielu obszarach problemowych. Praca grup oparta była na

doświadczeniach i wiedzy członków, którzy pracowali nad rozwiązywaniem bieżących kwestii

dotyczących m.in. opracowania strategii marketingowej znaku Zakup Prospołeczny,

wypracowaniu założeń co do budowy portalu internetowego, promującego dolnośląskie

PES, konsultowaniem dokumentów strategicznych, zbieranie dobrych praktyk w zakresie

społecznie odpowiedzialnych zamówień publicznych oraz monitorowania realizacji

Regionalnego Programu Rozwoju Ekonomii Społecznej.

C. Dolnośląski Ośrodek Polityki Społecznej

Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej na lata 2014-2020 zakłada, że „za

monitorowanie rozwoju przedsiębiorczości społecznej na poziomie regionu odpowiadać

będzie samorząd województwa poprzez ROPS. Będzie on odpowiadał za zbieranie na

30 | S t r o n a

poziomie regionalnym według standardów określonych przez KSES – zarówno w zakresie

monitorowania polityki, planów działania (minimalne założenia), jak i monitorowania oraz

ewaluowania działalności podmiotów realizujących usługi na rzecz ekonomii społeczne”.

W województwie dolnośląskim, podstawowe kierunki działań zostały określone najpierw

w Wieloletnim regionalnym planie działań na rzecz promocji i upowszechniania ekonomii

społecznej oraz rozwoju instytucji sektora ekonomii społecznej i jej otoczenia

w województwie dolnośląskim (2012–2020), a później po weryfikacji Regionalny Program

Rozwoju Ekonomii Społecznej na lata 2014-2020.

W myśl zapisów ww. dokumentów DOPS realizuje działania koordynacyjne w zakresie

ekonomii społecznej. W roku 2017 w ramach projektu „Koordynacja ekonomii społecznej

w województwie dolnośląskim” zostało zrealizowanych szereg działań prowadzących

wzmocnienia potencjału PES, wzmocnieniu współpracy pomiędzy OWES, tworzeniu

korzystnych warunków do ekonomizacji podmiotów ekonomii społecznej oraz podniesienia

wiedzy na temat ekonomii społecznej. Zostały zrealizowane następujące działania:

4 spotkania sieci OWES (Wrocław, Jelenie Góra, Wałbrzych i Legnica)

2 spotkania dedykowane z udziałem eksperta dla CIS, KIS (Wrocław, Bystrzyca

Kłodzka)

3 Spotkanie dedykowane z udziałem eksperta dla WTZ, ZAZ (Wrocław, Lubin

i Bolesławiec)

4 spotkania informacyjno-doradcze w zakresie zlecania usług użyteczności publicznej

PES (Wrocław, Jelenie Góra, Wałbrzych i Legnica)

3 spotkania w ramach weryfikacji działań marketingowych certyfikowanych PES

(Wrocław)

4 spotkania Forum Społecznie Zaangażowanych Samorządów (Wrocław, Jelenie Góra,

Wałbrzych i Legnica)

Doradztwo indywidualne dla JST z ekspertami zamówień publicznych i rozwoju

ekonomii społecznej

BIZnMixer (Wrocław)

2 spotkania Dolnośląskiej Kapituły Certyfikującej Znaku Zakup Prospołeczny.

Przyznanych zostało 8 certyfikatów Znaku „Zakup Prospołeczny”

Spotkanie dla przedstawicieli PES w tym KIS, CIS, PUP

3 wizyty studyjne do Wielkopolski

Spotkanie dla przedstawicieli PES w tym ZAZ, WTZ, PCPR (Legnica)

Dolnośląskie Forum Pomocy Społecznej (Wrocław)

Dolnośląskie Forum Rozwoju Ekonomii Społecznej (Wrocław)

„Koncepcja zamówień społecznie odpowiedzialnych w województwie dolnośląskim”

Ekspertyza „Podmioty Ekonomii Społecznej w otoczeniu instytucjonalnym.

Możliwości i perspektywy wsparcia”

Raport z realizacji Regionalnego Programu Rozwoju Ekonomii Społecznej w roku 2016

31 | S t r o n a

Rozpoczęte prace nad powstaniem portalu ekonomii społecznej kupujespolecznie.pl

W roku 2017 wsparciem projektowym zostało objętych w sumie 195 podmiotów. W ww.

formach wsparcia uczestniczyło 441 osób reprezentujących podmioty ekonomii społecznej,

jednostki samorządu terytorialnego, biznes oraz uczelnie.

Istotnym elementem z punktu widzenia rozwoju, sprzedaży produktów i łączenia zasobów

było zainicjowanie sieciowania i ekonomizacji Warsztatów Terapii Zajęciowej. W wyniku

spotkań sieciujących WTZ zapoczątkowanych już w 2016r. było ukonstytuowanie się,

i wpisanie do KRS w styczniu 2017r., Dolnośląskiego Forum Warsztatów Terapii Zajęciowej.

Dolnośląskie WTZ w utworzeniu Forum, reprezentującego interesy warsztatów, dostrzegły

szansę na połączenie zasobów zarówno merytorycznych jak i produkcyjnych

w celu realizowania bardziej kompleksowego wsparcia dla podopiecznych

z jednoczesną możliwością pozyskiwania środków ze sprzedaży wytworzonych produktów.

Kolejnym ważnym przedsięwzięciem było powołanie Dolnośląskiego Forum Centrów

i Klubów Integracji Społecznej oraz podpisanie porozumienia w ramach tzw. Akademii BIZnES

CLASS. W lipcu br. 8 podmiotów reintegracyjnych podpisało porozumienie, które

podyktowane było potrzebą wypracowywania nowych kierunków działania w ramach ustawy

z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym, a także reprezentowania stanowiska

centrów i klubów integracji społecznej województwa dolnośląskiego wobec innych instytucji

i podmiotów społecznych zaangażowanych w prowadzenie i finansowanie reintegracji

zawodowej i społecznej.

Natomiast Akademia BIZnES CLASS to projekt dotyczący współpracy na rzecz rozwoju

przedsiębiorczości i innowacyjności podmiotów ekonomii społecznej. Jest to przedsięwzięcie

edukacyjne, łączące kompetencje i doświadczenia przedstawicieli sektora publicznego,

prywatnego i pozarządowego. Celem Akademii jest przede wszystkim wzmocnienie

przedsiębiorczości i innowacyjności dolnośląskich PES. Projekt rozpocznie się w roku 2018,

a wsparciem objętych zostanie 8 podmiotów ekonomii społecznej, które zakwalifikują się

do udziału. Porozumienie podpisało 6 instytucji: DOPS, Objectivity, UBS, PwC, Laboratorium

Odpowiedzialnego Biznesu oraz Akademia Sztuk Pięknych.

1 września 2017r. Dolnośląski Ośrodek Polityki Społecznej zawarł porozumienie

z Dolnośląskim Oddziałem Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych,

mające na celu m.in. prowadzenie wspólnych działań w zakresie aktywizacji społecznej

i integracji osób z niepełnosprawnościami, podnoszenia świadomości społeczeństwa

dotyczących osób z niepełnosprawnościami, budowania akceptacji dla ich aspiracji

zawodowych oraz przeciwdziałaniu ich wykluczeniu społecznemu a także popularyzowanie

działań podejmowanych przez DOPS oraz PFRON na rzecz osób z niepełnosprawnościami,

w tym promocji dobrych praktyk w ich zatrudnianiu.

Przedstawiciele PFRON brali także udział w spotkaniu dedykowanym warsztatom terapii

zajęciowej i PCPR oraz w spotkaniu grupy roboczej ds. reintegracji. Współpraca ta będzie

kontynuowana również w kolejnych latach.

32 | S t r o n a

Wszystkie powyższe działania nakierowane były na wzmacnianie komplementarności

różnego rodzaju aktywności podejmowanych na Dolnym Śląsku na rzecz ekonomii

społecznej. DOPS jako jednostka koordynująca, nie tylko monitoruje realizację programu

rozwoju ekonomii społecznej, ale również stwarza warunki do wzmacniania współpracy

pomiędzy podmiotami ekonomii społecznej, JST, instytucjami wspierania ekonomii

społecznej jednocześnie kładąc duży nacisk na ekonomizację podmiotów i łączenie ich w sieci

branżowe.

4. Wnioski i rekomendacje

Pakiet Rekomendacji został podzielony na obszary tematyczne, które będą aktualizowane,

w miarę pojawiających się potrzeb również poszerzane o nowe zagadnienia, ważne z punktu

widzenia pełniących przez nie roli w rozwoju ekonomii społecznej na Dolnym Śląsku.

33 | S t r o n a

Tabela 15. Wnioski i rekomendacje

Wnioski i rekomendacje

L.p. Obszary tematyczne Wnioski Rekomendacje

Instytucje/

podmioty

odpowiedzialne

za realizację

I.

Ośrodki Wsparcia Ekonomii

Społecznej jako główne instytucje

tworzenia i rozwoju PES i PS na

Dolnym Śląsku

1. Dolnośląskie OWES po realizacji prac przygotowawczych

w 2016r., z początkiem roku 2017r. rozpoczęły

zaplanowane działania, oferując szereg form wsparcia

zarówno dla osób fizycznych jak i podmiotów. Z informacji

przekazywanych przez OWES oraz bieżącego kontaktu

mailowego i telefonicznego wynika, że wsparcie OWES

realizowane jest w większości założonych przez ośrodki

obszarach, jednak aktywność w zakresie klastrowania

i łączenia PES w sieci współpracy oraz działania w zakresie

wspierania i tworzenia podmiotów reintegracyjnych tj.

ZAZ, CIS, KIS, WTZ są podejmowane w niewystarczającym

stopniu. Ponadto OWES sygnalizowały problemy

w realizacji wskaźnika dotyczącego liczby miejsc pracy

utworzonych w istniejących przedsiębiorstwach

społecznych, co wynika głównie z braku możliwości

przyznania istniejącym podmiotom tzw. wsparcia

pomostowego.

2. Podobnie jak w roku 2016 realizowane prze OWES

wsparcie opiera się głównie na działaniach

podejmowanych w ramach finansowania z RPO WD 2014-

2020 Działanie 9.4. A. Jedynie dwa konsorcja (OWES

1. OWES powinny położyć większy nacisk na

podejmowanie działań w zakresie łączenia PES w sieci

współpracy/klastry oraz w zakresie wspierania i tworzenia

nowych podmiotów o charakterze reintegracyjnym.

Należy również zwrócić szczególną uwagę przy

konstruowaniu kolejnych wytycznych konkursowych RPO

WD 2014-2020 Działanie 9.4. A, na to aby dawały szerszy

wachlarz możliwych form wsparcia w tym w szczególności

wsparcia pomostowego dla podmiotów istniejących.

Konieczne jest położenie nacisku na tworzenie ścieżek

reintegracji dla osób uczestniczących w działaniach KIS,

CIS, WTZ, ZAZ. Ścieżki te powinny obejmować nie tylko

płynne przejście uczestników pomiędzy podmiotami

reintegracyjnymi (z KIS do CIS oraz z WTZ do ZAZ), ale

także obejmować współpracę z podmiotami ekonomii

społecznej i przedsiębiorstwami społecznymi np. poprzez

realizację praktyk i staży oraz tworzenie miejsc pracy w

PES i PES dla osób opuszczających podmioty

reintegracyjne po zakończeniu realizacji przewidzianej

ścieżki wsparcia.

2. Istnieje potrzeba włączenia w działania OWES również

innych źródeł finansowania niż tylko ujęte w Regionalnym

Programem Operacyjnym Województwa Dolnośląskiego.

Należy zwrócić uwagę, że Akredytowane Ośrodki powinny

UMWD, DWUP, DOPS,

OWES

OWES

34 | S t r o n a

legnicko-głogowski i wrocławski) wykazały, podobnie jak w

roku ubiegłym, że niektóre działania realizowane są

również ze środków własnych podmiotu lub funduszu

pożyczkowego.

3. We wszystkich spotkaniach sieciujących udział wzięli

przedstawiciele wszystkich 5 Akredytowanych OWES.

OWES czynnie uczestniczyły w konstruowaniu zakresów

problemowych, które powinny być podejmowane na

spotkaniach. Ponadto wzmocnieniu uległa komunikacja

pomiędzy OWES w zakresie konstruowania wspólnych

stanowisk oraz wymiany informacji o bieżących

działaniach.

4. Informacje o realizowanych działaniach i oferowanym

wsparciu na stronach internetowych OWES i mediach

społecznościowych często nie są aktualizowane lub

podawane w formie, która uniemożliwia identyfikację form

wsparcia w danym momencie. Ponadto informacje

o realizowanych przedsięwzięciach są przekazywane DOPS

nadal w niewystarczającym zakresie i często wyłącznie

w okresach kwartalnych.

funkcjonować nawet wtedy, gdy ich działania nie są

finansowane ze środków projektowych. Jest to ważne

z punktu widzenia zachowania płynności wsparcia

oferowanego osobom wykluczonych lub zagrożonych

wykluczeniem społecznym, która w ich przypadku jest

niezbędnym wyznacznikiem powodzenia powrotu na

rynek pracy czy społeczny.

3. Ważne jest, aby współpraca zarówno pomiędzy OWES

i DOPS, jak również, w szczególności, pomiędzy samymi

OWES była nadal umacniana. Jest to istotne z punktu

widzenia dalszego rozwoju ekonomii społecznej

i wypracowania pakietu wsparcia oferowanego na takim

samym poziomie we wszystkich subregionach

województwa.

4. Należy zwiększyć ilość i jakość informacji

przekazywanych przez OWES zarówno DOPS jak

i umieszczanych na platformach dostępnych w sieci, bo

nadal niewystarczający jest ich zakres, szczególnie

w zakresie m.in. specyfiki subregionów (charakterystyka

problemów danego subregionu ważnych dla rozwoju ES;

zjawisk dot. problemów społecznych i sposobów/planów

ich rozwiązywania z udziałem OWES; kondycji już

funkcjonujących PES i PS). Informacje te są istotne

z punktu widzenia oceny i identyfikacji stanu rozwoju ES

w regionie, w tym organizacji wydarzeń z obszaru ES;

informacji o przyjaznych ES samorządach, w tym

prowadzonych działaniach animacyjnych dla JST.

Ponadto ważne jest, aby rzetelne i aktualne informacje

trafiały bezpośrednio do odbiorców wsparcia tak, aby

możliwa była również identyfikacja instytucji, która tego

wsparcia udziela.

UMWD, DWUP, DOPS,

OWES

DOPS, OWES

35 | S t r o n a

II.

Podmioty ekonomii społecznej o

charakterze reintegracyjnym (WTZ,

ZAZ, KIS, CIS)

1. Z analizy sektora podmiotów ekonomii społecznej o charakterze reintegracyjnym wynika, że na terenie województwa dolnośląskiego liczba podmiotów reintegracyjnych, zwłaszcza WTZ oraz KIS, mimo, że w 2017r. powstało ich kilka jest nadal niewystarczająca. Podmioty reintegracyjne działające na rzecz osób z niepełnosprawnościami nie poszerzają zazwyczaj swojej oferty o działania na rzecz zatrudnienia poza pomiotem reintegracyjnym (ZAZ) lub aktywne działania służące aktywizacji zawodowej podopiecznego (WTZ).

2. Współpraca podmiotów ekonomii społecznej o

1. W roku 2017 zwiększony został nacisk na tworzenie nowych podmiotów reintegracyjnych (zwłaszcza WTZ oraz KIS) poprzez zawężenie w ramach finansowania/konkursów RPO WD 2014-2020 powstawania nowych podmiotów o charakterze reintegracyjnym do powiatów/gmin, w których brak jest danego typu podmiotów reintegracyjnych lub, w których zgłoszono, a następnie zweryfikowano zapotrzebowanie na tworzenie nowych PES reintegracyjnych. W wyniku projektów 9.1.1 Aktywna integracja na terenie województwa powstały w 2017r. 3 Kluby Integracji Społecznej - w powiecie dzierżoniowskim, wałbrzyskim, trzebnickim, a kolejne zostaną utworzone we Wrocławiu i Jeleniej Górze. Również 3 CIS (50%) z sukcesem aplikowało o środki RPO WD na finansowanie działań w obszarze zatrudnienia socjalnego. W roku 2017 powstał jeden Warsztat Terapii Zajęciowe, co zwiększyło ich liczbę na terenie województwa do 46. 3 Warsztaty Terapii Zajęciowej (prowadzone przez PSONII w Głogowie, PSONII w Dzierżoniowie oraz Milickie Stowarzyszenie Przyjaciół Dzieci i Osób Niepełnosprawnych) uzyskały dofinansowanie ze środków RPO WD poszerzenia oferty wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami korzystających z wsparcia w WTZ. PSONII koło w Dzierżoniowie rozpoczęło także starania o utworzenie ZAZ. Zbyt mały odsetek WTZ korzysta z możliwości poszerzenia, dzięki środkom RPO WD, swojej oferty o działania na rzecz rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych. Jest to spowodowane brakiem potencjału podmiotów reintegracyjnych do samodzielnego przygotowania wniosku aplikacyjnego oraz obawą przed podjęciem zobowiązania dotyczącego realizacji projektu i osiągnięcia zakładanych rezultatów. Konieczne jest promowanie dobrych praktyk związanych z realizacją projektów w ramach WTZ oraz wsparcie podmiotów reintegracyjnych w aplikowaniu o środki RPO WD. 2. Istnieje konieczność wzmocnienia współpracy z OPS,

UMWD, DWUP, DOPS, OWES

UMWD, DWUP, DOPS,

36 | S t r o n a

charakterze reintegracyjnym, zwłaszcza Centrów Integracji Społecznej z instytucjami powiązanymi (gł. PUP, OPS, OWES) jest niewystarczająca.

3. Systemowe czynniki wpływające na pracę podmiotów

reintegracyjnych CIS i KIS:

niewielkie zainteresowanie osób młodych ofertą CIS

nieuregulowane zasady realizacji aktywizacji społecznej i zawodowej Brak systemowych rozwiązań w zakresie finansowania Centrów i Klubów Integracji Społecznej

niższe zainteresowanie ofertą Centrum ze względu na wysokość świadczenia integracyjnego

ograniczony katalog działań realizowanych w KIS, brak narzędzi bezpośredniej motywacji osób zagrożonych wykluczeniem społecznym

4. Na szczeblu krajowym prowadzonych jest szereg działań

prowadzących do poprawy sytuacji społeczno-zawodowej

PUP zwłaszcza w obszarze kierowania uczestników do reintegracji w CIS. Rozpoczęcie zajęć w CIS najczęściej skutkuje wyrejestrowaniem uczestnika z rejestru osób bezrobotnych ze względu na „brak gotowości do podjęcia zatrudnienia” w okresie realizacji zatrudnienia socjalnego. Mimo zbieżnych celów (aktywizacji zawodowej beneficjenta) CIS i PUP najczęściej nie współpracują w tym obszarze. Osoba uczestnicząca w zajęciach Centrum może pozostawać w rejestrze osób poszukujących pracy, w związku z tym nie może skorzystać z części instrumentów rynku pracy. 3. Centra i Kluby w sposób dowolny organizują i dokumentują prowadzone przez siebie zadania w zakresie reintegracji społecznej i zawodowej. Konieczne wydaje się ujednolicenie zasad przynajmniej na terenie województwa. Ponadto coraz częściej pojawia się kwestia wprowadzenia minimalnych standardów dla CIS i KIS oraz systemu akredytacji CIS i KIS. Konieczny jest udział podmiotów reintegracyjnych w pracach związanych z wprowadzeniem tego typu rozwiązań. Warto zwrócić uwagę na świadczenie integracyjne w wysokości zasiłku dla bezrobotnych, które nie jest atrakcyjne finansowo. Ponadto świadczenie integracyjne wliczane jest do dochodu podczas ustalania podstawy do wypłaty świadczeń pomocy społecznej. Z tego powodu uczestnicy CIS niejednokrotnie nie są obejmowane ubezpieczeniem zdrowotnym. Ważne jest także wykorzystanie w większym stopniu potencjału środowiska lokalnego w działania podmiotów reintegracyjnych. Powinny one w większym stopniu współpracować z PES i PS (przy udziale OWES) w zakresie przygotowania uczestników KIS i CIS do podjęcia zatrudnienia w sektorze ekonomii społecznej np. poprzez realizacje staży w PES, szkolenia zawodowe dostosowane branżowo do potrzeb PES i PS.

4. Podmioty reintegracyjne prowadzące działania na rzecz osób z niepełnosprawnościami powinny elastycznie reagować na zmiany w przepisach krajowych i

OWES, OPS, PUP, CIS, KIS

UMWD, DWUP, DOPS, OWES, OPS, PUP, CIS, KIS

UMWD, DWUP, DOPS, OWES, OPS, PUP, CIS, KIS, ZAZ, WTZ

37 | S t r o n a

osób z niepełnosprawnościami oraz ich opiekunów

(Rządowy Program za Życiem, Program „Dostępność Plus”,

nowelizacja ustawy o rehabilitacji społecznej i zawodowej

oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych

innych ustaw). Zmiany na szczeblu krajowym wpłyną

niewątpliwie na funkcjonowanie podmiotów

reintegracyjnych (WTZ i ZAZ) i mogą przyczynić się do

zwiększenia zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami

oraz poprawy ich sytuacji społecznej i ekonomicznej.

wykorzystywać nowe możliwości jakie dają programy rządowe. W związku z powyższym konieczne jest zacieśnienie współpracy w ramach sieci podmiotów reintegracyjnych, wypracowanie wspólnego stanowiska do procedowanych zmian prawa oraz stosowania wspólnych rozwiązań na rzecz osób z niepełnosprawnościami w oparciu o nowe możliwości wynikające z przyjętych Programów rządowych i zmian prawnych.

III.

Współpraca dolnośląskich JST

z PES i PS

1. W 2017 roku DOPS przeprowadził liczne działania edukacyjne z udziałem przedstawicieli dolnośląskich JST w formach: a) spotkań grupowych w subregionach, tematyka: „Realizacja usług użyteczności publicznej w oparciu m.in. o ustawy: Prawo zamówień publicznych oraz o Działalności Pożytku Publicznego i o Wolontariacie. Możliwości i wyzwania dla samorządów oraz podmiotów ekonomii społecznej”, „Ekonomia społeczna, a nowoczesny i konkurencyjny samorząd. W poszukiwaniu innowacyjnych rozwiązań” , b) doradztwa indywidualnego świadczonego na rzecz JST przez ekspertów ds. zamówień publicznych i ds. rozwoju ekonomii społecznej/LPRES, c) wyjazdów studyjnych do Wielkopolski, których celem była gł. prezentacja dobrych praktyk w zakresie współpracy finansowej pomiędzy JST a PES, w tym w obszarze zlecania usług m.in. użyteczności publicznej. Działania edukacyjne w terenie skierowane do samorządów prowadzone są od dwóch lat i objęły znaczną część samorządów Dolnego Śląska, w tym ich jednostek organizacyjnych. Można, więc stwierdzić ,że sukcesywnie następuje wzrost wiedzy z zakresu znaczenia i roli ekonomii społecznej w rozwiązywaniu lokalnych problemów społecznych oraz form zlecenia zadań publicznych (także w formie społecznie odpowiedzialnych zamówień). 2. Doświadczenia ze spotkań m.in. z przedstawicielami JST, ale również rozmowy z przedstawicielami PES biorącymi

1. W 2018 r. planowana jest kontynuacja działań edukacyjnych w zakresie współpracy finansowej JST-PES. Jednak z uwagi na wyczerpaną formułę/tematykę spotkań grupowych, a coraz większe zainteresowanie konsultacjami indywidualnymi planowana są zintensyfikowane działania w obszarze doradztwa indywidualnego. Ponieważ wizyty studyjne w 2017 r. cieszyły się sporym zainteresowaniem i zostały wysoko ocenione przez uczestników, ta forma wsparcia będzie nadal realizowana w 2018 r. W spotkaniach indywidulanych z przedstawicielami JST upatruje się szansy na nawiązanie większej współpracy z JST, poznania większych potrzeb samorządów i lobbowania na rzecz rozwoju ES (także z udziałem samorządów ) oraz wspierania istniejących PES (także z zastosowaniem społecznie odpowiedzialnych zamówień publicznych, klauzul społecznych). Nieodzowne jest w dalszym ciągu informowanie o korzyściach z tworzenia w ramach gmin/powiatów Lokalnych Planów Rozwoju Ekonomii Społecznej (LPRES), w celu m.in. identyfikacji i wykorzystania zasobów ES oraz kreowania kierunków lokalnego rozwoju ES we współpracy z OWES i DOPS. 2. Jest potrzeba ciągłego edukowania PES w tematyce zamówień publicznych, zachęcania PES do rozwijania,

UMWD, DWUP, DOPS,

OWES, PES i PS, JST

38 | S t r o n a

udział w organizowanych wydarzeniach dedykowanych dla JST i PES pokazały nie tyle niechęć, czy opór samorządów w stosowaniu klauzl społecznych/ preferowaniu PES jako realizatora zadań publicznych, ile brak potrzeby zlecenia zamówień publicznych PES, a co za tym idzie nie stosowania preferencji dla PES w ZP z uwagi na: nieznajomość oferty PES, niewielką liczbę PES, które mają potencjał, aby wykonywać „większe” zlecenia wykraczające poza tryb wynikając z Ustawy OPP i aktywnie ubiegają sią o takie zlecenia- chcą współpracować z JST. Problem pojawia się już na etapie szacowania ceny, która powinna być oszacowana wśród PES (często wyższa cena), do której potrzeba jest grupa podmiotów, które złożą propozycje cenowe. Fakt zastosowania klauzuli społecznej, lub innej preferencji np. dla spółdzielni socjalnej jest tu jedynie kwestią techniczną, proceduralną w procesie ubiegania się PES o dany rodzaj zamówienia publicznego. Kluczowa jest tu aktywność i operatywność przedstawicieli PES w ubieganiu się/ pozyskiwaniu zamówień z JST ponieważ leży to głównie w ich interesie. 3. Wciąż niewielka jest liczba PES tworzonych przez podmioty prawne, w woj. dolnośląskim jest ich zaledwie 6 (spółdzielnie socjalne), z czego dwie są powołane przez samorząd. 4. Na terenie subregionu wrocławskiego, właściwy terytorialnie OWES wraz DOPS prowadził dodatkowe inicjatywy z udziałem samorządów i PES. Mowa tu o działaniach na rzecz rozwoju ES w powiecie oleśnickim, działaniach rzeczniczych i edukacyjnych dot. zlecania zamówień publicznych PES (Spółdzielnia Socjalna Pasja). 5. W XII 2017 r. rozesłano pismo do dolnośląskich samorządów (w ramach badania wśród JST), które zawierało ankietę dot. zlecania usług użyteczności publicznej podmiotom ekonomii społecznej, stosowania klauzul społecznych oraz potrzeb edukacyjnych. Uzyskano odpowiedzi od 71 urzędów gmin/miast i 13 powiatów. Na podstawie przeprowadzonego badania zebrano

profesjonalizacji swojej oferty oraz budowania potencjału jako potencjalnego wykonawcy-realizatora ZP. Ponieważ pojedyncze PES, zajmujące się daną branżą/profesją są często rozproszone terytorialne i jest ich niewiele, a co za tym idzie mają mały potencjał do realizacji zamówień publicznych – należy realizować działania związane z klastrowaniem pod kątem branż PES, edukacją w zakresie korzyści płynących ze współdziałania i kooperatywy. Inną sprawą jest budowanie wizerunku PES, jako rzetelnego i wiarygodnego partnera dla JST, w tym certyfikacja kolejnych podmiotów znakiem jakości Zakup Prospołeczny. 3. Należy pokazywać dobre praktyki spoza regionu w obszarze tworzenia PES z udziałem samorządu i akcentować korzyści płynące z posiadania własnych zasobów PES przez samorząd (np. zamówienia in-house). Najlepszą formą są tu wyjazdy studyjne. 4. Rekomenduje się podjęcie większej współpracy z pozostałymi OWES w zakresie działań skierowanych do samorządów, inicjowanie i realizację wspólnych działań DOPS-OWES-y. 5.Monitoring realizacji zadań użyteczności publicznej – zlecanie zadań PES przez dolnośląskie samorządy będzie nadal kontynuowany w 2018 r. podobnie jak badanie potrzeb edukacyjnych JST. Oprócz funkcji zbierania danych z regionu, działania to pełni także funkcję komunikacyjną z JST (składnia JST do analizy swojej działalności w obszarze ES). Na pismo DOPS

39 | S t r o n a

następujące wnioski: a) zdecydowana większość gmin/miast zleca PES realizację działań (w zakresie zadań publicznych wynikających z Ustawy o samorządzie gminnym) realizację zadań w oparciu o Ustawę o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie i obejmujących sprawy: kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych; kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami; współpracy i działalności na rzecz organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2016 r. poz. 1817 i 1948 oraz z 2017 r. poz. 60 i 573); ochrony zdrowia; pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych; porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego. b) Większość powiatów zleca PES realizację działań (w zakresie zadań publicznych wynikających z Ustawy o samorządzie powiatowym) realizację zadań w oparciu o Ustawę o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie i obejmujących sprawy: kultury fizycznej i turystyki; kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami; wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej; wspierania osób niepełnosprawnych; współpracy i działalności na rzecz organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2016 r. poz. 1817 i 1948 oraz z 2017 r. poz. 60 i 573); pomocy społecznej; przeciwdziałania bezrobociu oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy. c) Zamówienia dla PES w ramach Ustawy Prawo zamówień publicznych zleciło kilka gmin/miast w obszarach: pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych; porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego; utrzymania gminnych obiektów i

odpowiedziało łącznie 13 powiatów oraz 71 gmin/miast – co stanowi 50% powiatów i 42% gmin/miast. Oczekuje się, że w przyszłym roku liczba odpowiedzi z samorządów będzie wyższa. Planuje się zaangażowanie OWES do dotarcia do samorządów, które wyróżniają się na tle regionu w obszarze współpracy z PES i rozwijania ES.

40 | S t r o n a

urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych; wspierania i upowszechniania idei samorządowej, w tym tworzenia warunków do działania i rozwoju jednostek pomocniczych i wdrażania programów pobudzania aktywności obywatelskie; promocji gminy; współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw. Zdarzały się również pojedyncze zamówienia do 30 tys. euro dla PES w tym w obszarze promocji gminy (5 wskazań) i pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych oraz pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych (3 wskazania). Zamówienia dla spółdzielni socjalnych w oparciu o art. 15 a Ustawy o spółdzielniach socjalnych stosowane były marginalnie (3 wskazania) w obszarach: ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej; ochrony zdrowia; promocji gminy. d) Powiaty nie wskazały na stosowanie zamówień dla PES w ramach Ustawy Prawo zamówień publicznych. Natomiast 4 wskazania dotyczyły zamówień podprogowych w zakresie: pomocy społecznej, wspierania osób niepełnosprawnych, utrzymywania powiatowych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych, promocji powiatu. e) 20 gmin/miast wskazało na zastosowanie klauzuli zatrudnieniowej/pracowniczej art.29 ust. 3a ustawy PZP; 8 gmin/miast na stosowanie aspektów społecznych np. pozacenowych kryteriów oceny ofert art. 91 ust.2 ustawy PZP; 4 na zamówienia „in-house” art. 67 ust.1 pkt.12 ustawy PZP; 2 gminy/miasta na użycie klauzuli społecznej zastrzeżonej art. 22 ust. 2 ustawy PZP; po jednym wskazaniu miały: klauzula społeczna prozatrudnieniowa art. 29 ust. 4 ustawy PZP; zamówienia związane z rewitalizacją art. 4d ust.1 pkt.5 ustawy PZP; art. 15 a ustawy o spółdzielniach socjalnych (zamówienia do 30 tys. euro wyłącznie dla spółdzielni socjalnych). f) Podobnie wskazywały Powiaty: 6 powiatów wskazało na stosowanie klauzuli społecznej zatrudnieniowej / pracowniczej art.29 ust. 3a ustawy PZP; po jednym wskazaniu miały: klauzula społeczna zastrzeżona art. 22

41 | S t r o n a

ust. 2 ustawy PZP; klauzula społeczna prozatrudnieniowa art. 29 ust. 4 ustawy PZP; aspekty społeczne np. pozacenowe kryteria oceny ofert art. 91 ust.2 ustawy PZP. g) Nieliczna grupa samorządów zdecydowanie chce się dzielić praktykami w zakresie współpracy z PES, które DOPS mógłby upowszechniać m.in. na terenie regionu i promować dany samorząd jako przyjazny ekonomii społecznej i społecznie zaangażowany. h) Większość samorządów w latach 2017-2018 nie powołało i nie planuje powołać własnych lub współtworzyć PES z udziałem samorządu. 38 gmin/miast i 8 powiatów zaznaczyło odpowiedź przeczącą. 22 gminy/miasta i 3 powiaty rozważą taką możliwość, natomiast 3 gminy/miasta i 1 powiat planuje takie przedsięwzięcie.

IV.

Współpraca PES z

Przedsiębiorstwami Społecznymi

(PS) oraz łączenie się w

sieci/konsorcja

Inicjowane były działania promujące w zakresie zwiększenia współpracy ZAZ i WTZ w kontekście np. przepływu uczestników WTZ do ZAZ lub z ww. podmiotów do przedsiębiorstw społecznych oraz wspólnego tworzenia ofert i łączenia realizacji zleceń. PES reintegracyjne oraz PS widzą w łączeniu się w sieci/konsorcja dużą szansę na realizację dużych zleceń, przy zapewnieniu kompleksowej obsługi klienta.

Niezbędne jest dalsza praca nad promowaniem i inicjowaniem współpracy pomiędzy PES a PS, szczególnie w kontekście łączenia się w sieci/klastry branżowe (na przykładzie sieci PANATOBag), bo jak wynika z praktyki takie sieci mają największą szansę na realizacje wspólnych przedsięwzięć i zwiększanie swoich możliwości produkcyjnych. Aby pozyskać klienta biznesowego podmioty reintegracyjne, szczególnie Warsztaty Terapii Zajęciowej powinny łączyć zasoby i maksymalizować ilość wytwarzanych produktów, nie tracąc na jakości. Ponadto nadal należy kłaść duży nacisk na wsparcie i promocję tworzenia przedsiębiorstw społecznych, które są potencjalnymi i kluczowymi pracodawcami dla osób wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem społecznym.

UMWD, DWUP, DOPS,

OWES, PES, PS

V.

Budowanie powiązań pomiędzy

nauką, biznesem i ekonomią

społeczną na poziomie regionalnym

1. Współpraca niefinansowa PES, PS z biznesem realizowana jest w coraz większym stopniu w ramach strategii Społecznej Odpowiedzialności Biznesu (CSR) firmy, czyli głównie poprzez takie formy wsparcia jak wolontariat pracowniczy, kompetencyjny, akcje charytatywne, sponsoring i darowizny. Coraz częściej firmy, szczególnie IT organizują tzw. hakatony, na których

1. Ważne są dalsze prace nad inicjowaniem współpracy PES z sektorem prywatnym w ramach m.in. społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR) oraz inicjowanie mentoringu biznesowego prowadzonego przez biznes dla PES, PS (wymiana doświadczeń, dzielenie się wiedzą, z perspektywą partnerstwa biznesowego). Nieodzowne jest prowadzenie przez OWES

UMWD, DWUP, DOPS,

OWES, PES, PS

42 | S t r o n a

zespoły pracowników pracują nad projektem, który ma wspomóc bieżące funkcjonowanie podmiotów ekonomii społecznej (np. aplikacje służące do kontaktu z darczyńcami itp.) Ponadto współpraca opiera się na przyjmowaniu do firm stażystów/praktykantów – podopiecznych podmiotów o charakterze reintegracyjnym. Instytucje otoczenia ekonomii społecznej poprzez realizowane działania w postaci randek biznesowych czy Akademii BIZnES CLASS zwracają coraz większą uwagę na to, jak ważne jest inicjowanie współpracy biznesu z PES, nie tylko na płaszczyźnie wspierania PES przez biznes, ale bardziej w kontekście partnerskiej współpracy i zakupu produktów i usług. 2. Współpraca finansowa PES, PS z biznesem nadal realizowana jest najczęściej w ramach okolicznościowych, jednorazowych zleceń, natomiast nie jest to częsta praktyka. PES i PS często nie są w stanie sprostać zamówieniom składanym przez firmy, ze względu na niewielką moc wytwórczą, brak kadry oraz wysokie koszty realizacji.

specjalistycznego doradztwa specjalistyczne dla PES, PS z zakresu przedsiębiorczości i marketingu. 2. Zwiększenie świadomości i wiedzy biznesu o potencjale PES i PS nie tylko w zakresie dotyczącym działalności społecznej i integracyjnej, ale również jako podmiotów działających w sferze ekonomicznej, wytwarzających produkty i świadczących usługi wysokiej jakości. Inicjowanie przestrzeni do nawiązywania współpracy pomiędzy PES, PS a biznesem poprzez kontynuowanie spotkań w ramach randek biznesowych oraz biznes mixera, a także nowych form wymiany doświadczeń, wiedzy oraz zawierania relacji biznesowych.

VI.

Widoczność podmiotów ekonomii

społecznej jako dostawców

produktów i usług.

Sprzedaż produktów i usług

świadczonych przez podmioty

ekonomii społecznej na poziomie

regionalnym

Podmioty ekonomii społecznej w tym przedsiębiorstwa społeczne nadal są niewystarczająco rozpoznawalne i widoczne, szczególnie w sieci, gdzie potencjalni kontrahenci, również biznesowi mogliby zakupić towary i usługi. Ponadto jakość zamieszczanych informacji, ich aktualizacja oraz intuicyjność wyboru towarów/ usług jest zaniedbywana z powodu braków kadrowych, a także nie traktowaniu działań marketingowych priorytetowo, co w konsekwencji powoduje brak profesjonalnego podejścia do ich wdrażania oraz obsługi klienta. Priorytetem dla PES są działania społeczne i wsparcie podopiecznych, pracowników, wymagających szczególnej uwagi. Dolny Śląsk nie posiada platformy, na której znalazłyby się informacje o oferowanych przez PES i PS produktach i usługach.

Niezbędne jest pogłębienie pracy nad prowadzeniem działań zmierzających do poprawy wizerunku i widoczności produktów/usług PES, PS poprzez: zwiększenie promocji podmiotów certyfikowanych

Znakiem Zakup Prospołeczny oraz zachęcanie

dolnośląskich PES o ubieganie się o ten znak jakości;

dopracowanie strategii marketingowej Znaku Zakup

Prospołeczny, która jednocześnie będzie wskazówką

dla wszystkich PES w zakresie promocji i marketingu;

wsparcie PES i PS w zakresie wiedzy na temat działań

promocyjnych i marketingowych, szczególnie

w kontekście widoczności w Internecie oraz obsługi

klienta na najwyższym poziomie;

utworzenie portalu skupiającego się na promocji

UMWD, DOPS, OWES,

PES, PS

43 | S t r o n a

produktów i usług wysokiej jakości oferowanych przez

dolnośląskie PES i PS;

zwiększenia uczestnictwa PES, PS w targach

branżowych, co umożliwi tworzenie sieci kontaktów

z kontrahentami i klientami;

Zwiększenie widoczności, promocji i liczby informacji o działalności ekonomicznej PES/PS wpłynie na zwiększenie liczby stałych zleceń z biznesu dla PES i PS w ramach odpowiedzialnych zakupów produktów i usług, co umożliwi tworzenie większej liczby miejsc pracy w PES, PS i umocni sektor ES.

44 | S t r o n a

Wykaz tabel:

Tabela 1. Rozkład liczbowy PES w podziale na subregiony (stan na 31.12.2017r.). Dane liczbowe zebrane przez Dolnośląski Ośrodek Polityki Społecznej .................................................................................................................... 6 Tabela 2. Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej w województwie dolnośląskim .................................................. 10 Tabela 3. Grupy docelowe i formy wsparcia oferowane przez OWES ...................................................................... 12 Tabela 4. Wybrane wskaźniki założone w ramach projektów RPO WD 2014-2020, Działanie 9.4 A. Wsparcie gospodarki społecznej osiągnięte przez OWES (stan na koniec roku 2017r.) .......................................................... 16 Tabela 5. Wybrane wskaźniki z realizacji Regionalnego Programu Rozwoju Ekonomii Społecznej (stan na koniec roku 2017r.) ............................................................................................................................................................. 16 Tabela 6. Wybrane wskaźniki z realizacji Krajowego Programu Rozwoju Ekonomii Społecznej (stan na koniec roku 2017r.) ...................................................................................................................................................................... 17 Tabela 7. Wartości niektórych wskaźników projektowych osiągniętych przez OWES (subregion wrocławski i m. Wrocław).................................................................................................................................................................. 18 Tabela 8. Podmioty, które powstały w wyniku wsparcia OWES i otrzymały dotacje na utworzenie miejsc pracy - subregion wrocławski i m. Wrocław (stan na koniec 2017r.) .................................................................................. 18 Tabela 9. Wartości niektórych wskaźników projektowych osiągniętych przez OWES (subregion wałbrzyski) ........ 20 Tabela 10. Podmioty, które powstały w wyniku wsparcia OWES i otrzymały dotacje na utworzenie miejsc pracy- subregion wałbrzyski (stan na koniec 2017r.) ......................................................................................................... 20 Tabela 11. Wartości niektórych wskaźników projektowych osiągniętych przez OWES (subregion legnicko-głogowski) ................................................................................................................................................................ 22 Tabela 12. Podmioty, które powstały w wyniku wsparcia OWES i otrzymały dotacje na utworzenie miejsc pracy – subregion legnicko-głogowski (stan na koniec 2017r.) ............................................................................................ 22 Tabela 13. Wartości niektórych wskaźników projektowych osiągniętych przez OWES (subregion jeleniogórski) ... 24 Tabela 14. Podmioty, które powstały w wyniku wsparcia OWES i otrzymały dotacje na utworzenie miejsc pracy- subregion jeleniogórski (stan na koniec 2017r.) ...................................................................................................... 24 Tabela 15. Wnioski i rekomendacje ......................................................................................................................... 33

Wykaz wykresów:

Wykres 1. Podmioty ekonomii społecznej na Dolnym Śląsku, dane liczbowe (stan na 31.12.2017r.) ....................... 5 Wykres 2. Wybrane rezultaty w zakresie animacji, inkubacji i rozwoju ekonomii społecznej osiągnięte przez OWES subregion wrocławski i m. Wrocław w okresie od czerwca 2016 do grudnia 2017 ................................................. 19 Wykres 3. Wybrane rezultaty w zakresie animacji, inkubacji i rozwoju ekonomii społecznej osiągnięte przez OWES subregion wałbrzyski w okresie od czerwca 2016 do grudnia 2017 ........................................................................ 21 Wykres 4. Wybrane rezultaty w zakresie animacji, inkubacji i rozwoju ekonomii społecznej osiągnięte przez OWES subregion legnicko-głogowski w okresie od czerwca 2016 do grudnia 2017 .......................................................... 23 Wykres 5. Wybrane rezultaty w zakresie animacji, inkubacji i rozwoju ekonomii społecznej osiągnięte przez OWES subregion jeleniogórski w okresie od czerwca 2016 do grudnia 2017 ..................................................................... 25

Źródła:

1. Komunikat o sytuacji społeczno-gospodarczej województwa dolnośląskiego w listopadzie 2017r. Urząd Statystyczny we Wrocławiu

2. Informacje zawarte na stronie Urzędu Statystycznego we Wrocławiu 3. Informacje zawarte na stronach www OWES, DOPS, DWUP http://www.dwup.pl/Statystyki-rynku-

pracy/Aktualna-statystyka 4. Sprawozdania kwartalne z realizacji działań przekazywane przez OWES 5. Ekspertyza „Podmioty Ekonomii Społecznej w otoczeniu instytucjonalnym. Możliwości i perspektywy

wsparcia”

http://www.dwup.pl/Statystyki-rynku-pracy/Aktualna-statystyka

http://www.dwup.pl/Statystyki-rynku-pracy/Aktualna-statystyka

Pakiet Rekomendacji dotyczący Obszaru Ekonomii Społecznej ... · Koordynacja działań na rzecz...

Documents

Transcript of Pakiet Rekomendacji dotyczący Obszaru Ekonomii Społecznej ... · Koordynacja działań na rzecz...