OCENA WIARYGODNOŚĆ

OTWARTYCH ŹRÓDEŁ

INFORMACJI PRZEZ

INTERNAUTÓW

Dr Wojciech Filipkowski

Wydział Prawa

Uniwersytet w Białymstoku

1

II Ogólnopolski Kongres Analityków Informacji Centrum Badań nad Terroryzmem oraz Instytut Analizy Informacji

Collegium Civitas

Warszawa, 7 marca 2012 r.

Projekt badawczy 2009-2011

• Projekt rozwojowy pt. „Prawne i kryminologiczne aspekty

wdrożenia i stosowania nowoczesnych technologii służących

ochronie bezpieczeństwa wewnętrznego” (NCBiR

0R00003707)

• Odcinki poświęcone białemu wywiadowi:

• nr 12 pt. „Opracowanie metodologii pozyskiwania i analizy informacji z

otwartych źródeł, w szczególności Internetu”

• nr 14 pt. „Opracowanie założeń rozwiązania informatycznego

zbierającego informacje z otwartych źródeł, w szczególności Internetu”

2

Projekt badawczy 2009-2011

• P. Chlebowicz, W. Filipkowski, Analiza kryminalna. Aspekty

kryminalistyczne i prawnodowodowe, WoltersKluwer,

Warszawa 2011.

• W. Filipkowski, Wykorzystywanie otwartych źródeł informacji.

Wyniki badań ankietowych (w:) W. Filipkowski, W.

Mądrzejowski (red.), Biały wywiad. Otwarte źródła informacji

– wokół teorii i praktyki, C.H.Beck, Warszawa 2012.

• Projekt informatyczny CLUO – cluo.eu

3

METODOLOGIA BADAŃ

4

• Wykorzystane narzędzie zostało opracowane specjalnie

na potrzeby niniejszego badania.

• Badanie zostało zrealizowane w dniach 27 października

– 9 listopada 2011 r..

• Wykorzystana została technika CAWI (ang. Computer

Assisted Web Interview), wywiadu internetowego,

uzupełnianego samodzielnie przez respondentów.

• W badaniu wzięło udział 1001 internautów w wieku

minimum 15 lat.

• Próba została dobrana tak, by zapewnić

reprezentatywność pod względem płci, wieku

wykształcenia i wielkości miejscowości.

5

Struktura społeczno-demograficzna próby

6

OCENA WIARYGODNOŚCI

POSZCZEGÓLNYCH ŹRÓDEŁ

INFORMACJI

7

Tradycyjne i nowoczesne media – które

respondenci uznają za wiarygodne?

8

Najbardziej i najmniej wiarygodne źródła

informacji

9

W ramkach obok słupków podana jest uśredniona pozycja zajmowana przez dane

źródło informacji

Ocena wiarygodności źródeł

10

W ramkach obok słupków podano średnią ocenę wiarygodności

KRYTERIA

WIARYGODNOŚCI

11

Czynniki wpływające na wiarygodność

informacji

12

Czy łatwo jest odróżnić informacje

wiarygodne od niewiarygodnych?

13

Powody, dla których nie jest łatwo odróżnić

informacje wiarygodne od mniej wiarygodnych

14

Czy łatwo jest oddzielić obiektywną relację

ze zdarzenia od subiektywnego komentarza?

15

Powody, dla których nie jest łatwo oddzielić

obiektywną relację ze zdarzenia od

subiektywnego komentarza

16

Cechy i okoliczności przekazywania informacji, które mają

największy wpływ na pozytywną ocenę wiarygodności

danej informacji

17

Cechy strony internetowej, które mają największy wpływ

na pozytywną ocenę wiarygodności danej strony

18

WPROWADZANIE

CZYTELNIKA W BŁĄD –

DOPUSZCZALNOŚĆ I

CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA

ZJAWISKA

19

Umieszczanie na rządowych stronach internetowych

wiadomości celowo wprowadzających czytelnika w błąd

Czy respondenci dopuszczają taką możliwość?

20

Umieszczanie na rządowych stronach internetowych

wiadomości celowo wprowadzających czytelnika w błąd

Jak często zdaniem respondentów ma miejsce?

21

Umieszczanie na prywatnych stronach internetowych

wiadomości celowo wprowadzających czytelnika w błąd

Czy respondenci dopuszczają taką możliwość?

22

Umieszczanie na prywatnych stronach internetowych

wiadomości celowo wprowadzających czytelnika w błąd

Jak często zdaniem respondentów ma miejsce?

23

Pożądane funkcjonalności zautomatyzowanych

systemów informatycznych do OSInt: • Korzystanie z informacji niezależnie od publikatora, które albo pierwotnie albo wtórnie (po

przetworzeniu) miały postać elektroniczną (np. tekst, obraz, zapis dźwiękowy).

• Przetwarzanie zapisów audiowizualnych lub graficznych na postać tekstową.

• Wstępna selekcja źródeł, kanałów informacyjnych pod kątem wiarygodności według

różnych kryteriów,

• Poszukiwanie informacji dotyczących tego samego zdarzenia, podmiotu, miejsca, itd.

• Wskazywanie w informacjach danych, które powtarzają się w przekazach – podstawowy

korpus informacji o zdarzeniu.

• Analiza w czasie i przestrzeni pojawiania się nowych wątków.

• Oddzielanie danych od komentarzy poprzez porównywanie treści informacji z różnych

źródeł.

• Badanie sentymentu w informacjach

• Rozpoznawanie autora tekstu lub przypisywanie autorstwa osobom ukrywającym się pod

pseudonimami.

• Możliwość korzystania z encyklopedycznych, specjalistycznych zasobów wiedzy celem

weryfikacji niektórych informacji (np. publiczne bazy danych, eksperci).

• Porządkowanie informacji pod względem chronologicznym i geograficznym.

• Tworzenie mapy rozprzestrzeniania się informacji w czasie między krajami, między

serwisami informacyjnymi, poszczególnymi osobami.

• Lokalizowanie serwerów stron internetowych oraz rozbudowane usługi WhoIs.

24

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Dr Wojciech Filipkowski

fwojtek@uwb.edu.pl

25