Obrady Zespolu Tlumaczy - GRABNIK 2009-05
-
Upload
lama-rinczen -
Category
Documents
-
view
218 -
download
0
Transcript of Obrady Zespolu Tlumaczy - GRABNIK 2009-05
-
8/2/2019 Obrady Zespolu Tlumaczy - GRABNIK 2009-05
1/11
1. Pisownia dui ma liter
Budda, Buddowie zawsze od duej litery Dharma nauka Buddy
dharma zjawisko
Sangha obiekt schronieniasanghakoci buddyjski (unika uywania na okreleniespoecznoci czy grupy praktykujcych)
Trzy Klejnoty (Budda, Dharma, Sangha) i Trzy Korzenie (Lama,Jidam, Opiekun)niezalenie od czstotliwoci wystpowania wtekcie
Lamagdy mowa o konkretnej osobie, samo lub w poczeniu zimieniem
lamafunkcja, tak jak ksidz (np. przyjechao wielu lamw)
Natura Buddy (wymiennie z sanskryckimi terminami:tathagatagarbha, sugathagarbha, zwaszcza w tekstachspecjalistycznych), te:Stan Buddy, Potencja Buddy wpublikacjach specjalistycznych i w tekstach do praktyk pisane odduej litery, w publikacjach pop moe by ma
Przebudzenie (zamiast: Owiecenie, ktre niesie inne, niepotrzebneskojarzenia) pisane od duej litery, ale w zalenoci od rodzajupublikacji moliwy te zapis ma, np. w ksikach bardziej pop
Trzy Kaje (Dharmakaja, Sambhogakaja, Nirmanakaja) Czysta Kraina, Czyste Krainy (Krainy Buddw i Krainy
Bodhisattww) od duej litery, eby unikn skojarze typuposprztana kraina
J Dalajlama (nie: Dalaj Lama, gdy pisownia czna ju siprzyja), J Karmapadu liter
-
8/2/2019 Obrady Zespolu Tlumaczy - GRABNIK 2009-05
2/11
dalajlama, karmapadla okrelenia zawoduma, np. Dokompetencji dalajlamy naley..., Poprzedni karmapowie...
2. Odmiana przez przypadki, liczba mnoga
RinpoczeRinpoczego, z Rinpoczem, Rinpoczowie, Rinpoczw, zRinpoczami itd. (ale mona te nie odmienia, zwaszcza w
poczeniu z imieniem)
odmiana dwuczonowych imion:gdy oba czony kocz si spgosk, oba s odmieniane (zSynamem Tsultrimem), a gdy jeden czon koczy si samogosk(zwaszcza inn ni a, ktre jest nieco bardziej podatne naodmienianie), mona go nie odmienia (o Jeszie Ningpie, z CiekjiNim)
mahasiddhamahasiddh, mahasiddzieSanghaSangh,Sandze
klesiaklesie, kle, z klesiami itd. mynlam mynlamu, na mynlamie, z mynlmem itd. j > ji (zapisujemyji zamiast i, aby nie deformowa rdzenia):
kaja > kaji,Dharmakaja > Dharmakaji, Majtreja > Majtreji, sakja> sakji
tulku, guru nie odmieniamy (tak jak: kiwi) naga > l. mn.: nagowie (nie: nagi, aby podkreli rodzaj mski)
podobnie: Budda > Buddowie; Mara > marowie; dewa >dewowie)
-
8/2/2019 Obrady Zespolu Tlumaczy - GRABNIK 2009-05
3/11
3. Spolszczona pisownia sw i imion tybetaskich
Budda (nie Buddha, gdy ju si przyjo, ale: Dharma, Sangha) zmikczenia d/dzi i/ci: Dzionang, Dzioo, dzokcien itp.
zamiast przejtych z angielskiej transkrypcji d i cz (z wyjtkiemtych, ktre ju si zadomowiy, jak: Rinczen, dorde, Szamarpa)Uwaga generalna: trzeba sobiejednak zdawa spraw z tego, e w
jzyku polskim wystpuje tendencja do utwardzania, gdyzmikczenia brzmi dla nas infantylnie, i moe ona bra gr.
ts: tsipa, Tsurpu, tsampa (nie jako c, gdy ze wzgldu naskojarzenia anglojzyczne wystpuje tendencja do czytania c jakok)
Tenzin Gjatso (nie: Gjamtso, cho ta forma jest blisza oryginalnejwymowie, pierwsza forma jednak ju si przyja)
Trinle (nie: Trinlej, przejtego z angielskiej transkrypcji: Trinley)(Trinlemu, Trinlego)
-ejna kocu sw takich jak: rigpe, dorde itp. Gjala (nie: Giala)
Ciekji (nie: cieki)
samsara (we wszystkich zachodnich publikacjach przyja sipisownia przez mnie przez n)
4. Terminy
pusto (nie: pustka; nie budzi negatywnych skojarze, odwoujesi do cechy zjawisk, a nie jakoci samej w sobie, np.
urzeczywistni pusto nie trzeba dopowiada kogo?, czego?;
-
8/2/2019 Obrady Zespolu Tlumaczy - GRABNIK 2009-05
4/11
przy czym w tekstach, ksikach pierwszemu uyciu tego terminupowinien towarzyszy przypis wyjaniajcy)
dualizm/dwoistostosowa zamienniedualistyczne/dwoiste postrzeganie (nie: dualistyczny/dwoistyumys, bo to nie cecha samego umysu, tylko skonno, tendencja,np. wykroczy poza dualistyczne postrzeganie)
abhiszeka (nie: przekaz mocy, inicjacja, gdy chodzi oukoronowanie pewnych przygotowa, a nie zainicjowanie nowegoprocesu)
osiem samsarycznych dharm(nie: wiatowych, bo to brzmi jakglobalnych)
XIII Dalajlama lub Trzynasty Dalajlama (nie: DalajlamaTrzynasty, Dalajlama XIII)
Budda Matka, Buddy Matki(nie: eski Budda, escyBuddowie)
(np. pojawia sipiciu Buddw Ojcw i pi Budd Matek)
bodhisattwini, bodhisattwinie(nie: eski bodhisattwa); alebodhisattwinie i bodhisattwowie razem: wszyscy
bodhisattwowie
naldziorpa i naldziorma (stosowa okrelenia tyb., nie sanskr.:jogin i jogini/joginka, eby unikn skojarze z indyjskimi fakirami)
innowierca(tirtika) (nie: niewierny, czowiek maej wiary)
-
8/2/2019 Obrady Zespolu Tlumaczy - GRABNIK 2009-05
5/11
wadra lepiej ni: dorde (eby rzadziej posugiwa si twprawdzie przyjt ju, ale nieprawidow tward transkrypcjsowa dordzie)
Wadra-Mistrzmistrz taki jak wadra, kto kto wprowadzi nasw wadrajan (nie: Mistrz Wadry, gdy sowo wadrapeni turaczej funkcj przymiotnika)wadra-mistrz mistrz ceremonii (jest moim Wadra-Mistrzem;peni funkcj wadra-mistrza)
wadra-samadhisamadhi podobne do wadry, takie jakwadra (nie: samadhi wadry)
buddyzm palijski (nie: hinajana, taka jest obecna tendencjapoprawnociowa)buddyzm sanskrycki, buddyzm / tradycja Nalandy (nie:mahajana, j.w.)
dzieryciel linii przekazu (tyb. dziupej lama), ew. posiadacz(nie: dzierawca/mistrz/patriarcha linii przekazu)
rdzennylama(tyb. tsai lama) (zostawiamy, cho jest tonadawanie nowego znaczenia sowu rdzenny)
pouczenia/nauki (nie: instrukcje)
zjawiska mentalne, zaciemnieniamentalne(lepiej niumysowy, ktry dotyczy intelektu; mentalnyma szersze znaczenie,dotyczy te postaw, skonnoci itp.) (wany szyk: przymiotnik porzeczowniku)
Uwaga oglna Przymiotnika uywa si po rzeczowniku, by okreli jegoistotny atrybut, brak tego przymiotnika powoduje zmian
-
8/2/2019 Obrady Zespolu Tlumaczy - GRABNIK 2009-05
6/11
znaczenia rzeczownika (np. zupa pomidorowa, nie: pomidorowazupa, analogicznie zatem: wiadomo zaciemniona, nie:zaciemniona wiadomo itp.).
stan pomieszania zostaje, na oglne okrelenie bycia podwpywem zaciemnie
zaciemnieniausuwalne (nie: nabyte)zaciemnienia wrodzone, pierwotne
trzy rodzaje zaciemnie, przesaniajcych, zakrywajcychnatur umysu (sanskr. avarana, tyb. dribpa):1)zaciemnieniaemocjonalne (sanskr. kleavarana, tyb. nien
mongpej dribpa)najbardziej gruby rodzaj zaciemnie2) zaciemnieniapoznawcze (sanskr. dniejavarana, tyb.sziebdziej dribpa) (nie: zaciemnienia niewiedzy)3) zaciemnienianawykowe (sanskr. ....avarana, tyb. bakcziakdribpa) (nie: nawykowe skonnoci), najsubtelniejsze
zaciemnienia grube(tyb. ragpa) zaciemnienia emocjonalne(klesie)zaciemnienia subtelne (tyb. traa) zaciemnienia poznawcze inawykowe
pi zaciemnie emocjonalnych (zamiennie z: pi kle)(te:pi trucizn umysu):1)pragnienie (tyb. dyciag) (nie: podanie, bo zawa si
znaczenie)2)zo (tyb. tratog) (nie: gniew)3)otpienie (tyb. timuk) (nie: gupota)4) pycha (tyb. nagjal) (nie: duma)5)zawi (tyb. .........) (nie: zazdro)
pierwotna wiadomo (tyb. rigpa, sanskr. vidia)niewiadomo (tyb. marigpa, sanskr. avidia) (nie: niewiedza)
-
8/2/2019 Obrady Zespolu Tlumaczy - GRABNIK 2009-05
7/11
umys bdcy poza przeszkodami (tyb. magadpa, ang.unobstacled, nie znajcy przeszkd)
proces budowania iproces speniania (tyb. dzogrim i kierim)(nie: faza budowania i faza doskonaoci, bo procesy te skadajsi z faz)
wyobraa sobiebstwo itp. (nie: wizualizowa; np. wyobraamsobie, e jestem w formie jidama, nie: wyobraam sobie siebie w
formie jidama; sowo wyobraaniejest pojemniejsze, nie zawaznaczenia do widzenia, obrazu, lecz uwzgldnia take takie aspektyjak poczucie obecnoci bstwa, towarzyszce wizualizacji uczuciaitp.)
czujce istoty, w potocznym uyciu: istoty (tyb. semcien, istotyobdarzone umysem, dziki dodaniu sowa czujce atwiejodwoa si do empatii i mdroci)
tak niezliczonejak nieograniczona jest przestrze (nie: takniezliczone jak przestrze)
metody(nie: zrczne metody, rodki)
urzeczywistniony mistrz (zostaje; taki, ktry osign gbiurzeczywistnienia)
i na odosobnienie(zostaje, zwaszcza w odniesieniu doinstytucji odosobnienia)
widniana(sanskr., tyb. namszie)wiadomo, aspektywiadomoci
-
8/2/2019 Obrady Zespolu Tlumaczy - GRABNIK 2009-05
8/11
pradnia(sanskr., tyb. szierab)najwysze zrozumienie(nie: mdro)dniana(sanskr., tyb.jeszie)mdro pierwotna (nie:czysta wiadomo)
....... (sanskr., tyb. rigpa)czysta wiadomo
rang rik jesziesamowiadoma mdro pierwotnanamszie jeszie ...........
osiem wiadomoci (sanskr.widniana, tyb. namszie):1-6zbiory wiadomoci zmysw (wzrokowa, suchowa,wchowa, smakowa, dotykowa, mentalna)7wiadomo zaciemniona (sankr. ...., tyb. .....) (zwyczajnyumys w stanie pomieszania, podlegajcy klesiom)8wiadomo bazowa (sankr. alaja, tyb. kynszi) (ew.wiadomo podstawowa, nie: wiadomo alaja/magazynujca)
wiadomoci niepojciujce lub: nie wytwarzajce (moe: nietworzce?)poj (15)wiadomo pojciujca lub: wytwarzajca(moe: tworzca?)pojcia(6)
pi skandh/zbiorw:1)skandha form/formy(nie: ksztatw)2)skandha odczu3)skandha wartociowania (tyb. ducie) (nie: postrzee,
interpretacji, percepcji)
4)skandha reakcji mentalnych (tyb. dudzie) (nie: mentalnychreakcji, gromadzenia)
5)skandha wiadomoci (8 wiadomoci / 8 widniana)
umys (tyb. sem, sanskr. citta)caoksztat wszelkich proceswmylowych, poznawczych, postrzeeniowych (najlepiej posugiwasi tym terminem, wytumaczywszyjednakna pocztku, e to cowicej ni tylko procesy intelektualne)
-
8/2/2019 Obrady Zespolu Tlumaczy - GRABNIK 2009-05
9/11
intelekt (tyb. lo, sanskr. buddhi)umys rozrniajcy,racjonalny, dualistyczny, wycigajcy wnioski(moeby tetumaczone jako umys, w zalenoci od kontekstu)
umys pojciujcy (tyb. jid, sanskr. manas)cao proceswmentalnych, inne propozycje: wiadomo mentalna, myleniepojciowe, psychika, duch (nieuzgodnione, do wyjanienia,propozycja:tumaczy w zalenoci od kontekstu)
samoistny byt (tyb. nypo, ang. entity) (nie: istota, substancja,byt)
pozbawiony samoistnego bytu (tyb. nypo mepa)
dharmata(natura umysu, ostateczna prawda), dharmadhatu(ostateczna natura umysu), dharmakaja (osignicie owocu) te terminy lepiej pozostawi w oryginale,zwaszcza w tekstach dopraktyki, a w literaturze popopatrywa przypisem, wyjanieniem
Cztery warunki .......:1)zewntrzny (obiekty) (tyb. mikcien)2)zasadniczy (zdolnoci zmysw) (tyb. dakcien)3)bezporedni (pojawianie si i zanikanie orodkw wiadomoci)
(tyb. ...........)
4)przyczynowy (alaja) (tyb. dziujcien)
poznanie prawomocne (ang. direct valid cognition) (sanskr.pramana) (termin uywany przez filozofw, w ksikach bardziej
pop stosowa z przypisem albo w formie: poznanie prawdziwe)
pi cieek:1)cieka nagromadzenia (tyb. ...)2)cieka zastosowania (tyb. dziore) (nie: poczenia)3)cieka wgldu (tyb. ...) (nie: widzenia)4)cieka medytacji (tyb. gomlam) (nie: praktyki)5)cieka doskonaoci (tyb. dzoglam) (nie: nieuczenia si)
-
8/2/2019 Obrady Zespolu Tlumaczy - GRABNIK 2009-05
10/11
pi wolnoci i dziesi (sprzyjajcych) warunkwciaomawolnoci i warunki (nie: jest nimi obdarzone), przy czym pisprzyjajcych warunkw zewntrznychnaley formuowa:narodzenie si w wiecie, w ktrympojawi si Budda, narodzenie
si w wiecie, w ktrym jest dostpna Dharmaitd.
nieuzgodnione do koca: oznaki doskonaoci Buddy:gwne (wiksze) (32) i poboczne
(mniejsze) (80) (nie: drugorzdne)
dwanacie ogniw wspzalenego powstawania:1)niewiadomo (tyb. marigpa, sanskr. awidia)2) gromadzenie (tyb. dudzie, sanskr. samskara)3) wiadomoci (tyb. namsie, sanskr. widniana)4)nazwa forma (tyb. mingzuk, sanskr. namarupa)5) bramy zmysw (tyb. ciemcie, sanskr. sadajatana)szebram, kada skada si z organu i zdolnoci postrzegania6) kontakt (tyb. rekpa, sanskr. sparsia)7)odczucia (tyb. tsora, sanskr. wedana)8) pragnienie (tyb. sepa, sanskr. trszna)9) chwytanie (tyb. lenpa, sanskr. upadana) (nie: lgnicie)10) stawaniesi (tyb. sipa, sanskr. bhawa)11) narodziny (tyb. kiea, sanskr. dziati)12) staro i mier (tyb. geszi, sanskr. dziara-marana)
dobro (tyb. dziampa, sanskr. maitri) (nie: miujca yczliwo,mio)
sze paramit:1) szczodro (tyb. dzinpa, sanskr. dana) (nie: dobroczynno)2)etyczno(ew.: etyczne postpowanie) (tyb. tsultrim, sanskr.
sila) (nie: etyka, etyczne postpowanie, samodyscyplina,moralno)
3)cierpliwo (tyb. ..., sanskr. ......)4)gorliwo (tyb. ..., sanskr. wirja) (nie: radosne/entuzjastyczne
wysiki, zapa, pilno, wytrwao)5)skupienie (tyb. samten, sanskr. dhjana)
-
8/2/2019 Obrady Zespolu Tlumaczy - GRABNIK 2009-05
11/11
6)najwysze zrozumienie (tyb. ..., sanskr. pradnia)
modlitwy dobrych ycze (tyb. solatabpa?) (nie: modlitwyaspiracji)modlitwy o pomylno (tyb. mynlam?)
pereeczki :-)korzenny lamaniezaprzeszkadzalny umysczuakientuzjastyczna mka (czwarta paramita)gniewny jedyny