rok XLVI Nr 9 (923) wrzesień 1999 r. Cena 4.- z1

PL ISSN 0015-0975

60 •ocr, ebrory

Pozny Polsk ci

Polsk)) b() GR

PISMO POLSKIEGO ZWIĄZKU FILATELISTÓW

Fot. 3 - znaczek definitywny

Fot. 2 - drugi szkic

Fot. 1 - pierwszy szkic koncepcyjny

Znaczek z 1964 roku upamiętniający 20 rocznicę Powstania Warszawskiego

(PZP nr 1365)

Nie wydany znaczek poczty polowej AK z września 1944 r.

WARSZAWSKIEGO 194'1 19 69

.-. _ :-=--

'; O

WRZESIEŃ 1939-1999 1 września 1939 roku o godz. 4.45 salwa pancernika

„Schleswig-Holstein" na polską placówkę na Westerplatte dala początek 11 wojnie światowej. Annie niemieckie na rozkaz Hitlera przekroczyły bez wypowiedzenia wojny granice Rzeczypospolitej na czterech kierunkach operacyjnych i wkrótce wkroczyly na Mazowsze, Pomorze, Śląsk i Podkarpacie. Luftwaffe bombardowała i niszczyła głównie miasta i osiedla w głębi kraju oraz transporty kolejowe. Kriegsmarine rozpoczęla działania przeciwko polskim siłom obrony wybrzeża.

O godz. 6.30 Polskie Radio nadało komunikat specjalny: „A więc wojna. Z dniem dzisiejszym wszelkie sprawy i zagadnienia schodzą na plan dalszy. Cale nasze życie publiczne i prywatne przestawiamy na specjalne łozy. Weszliśmy w okres wojny. Cały wysilek narodu musi UE w jednym kierunku. Wszyscy jesteśmy rolnierzarni. Musimy myśleć tylko o jednym: WALKA AŻ DO ZWYCIĘSTWA".

Prezydent Wolnego Miasta Gdańska, gauleitner Forster odczytuje przez radio proklamację o wcieleniu Gdańska do Rzeszy Niemieckiej. Załoga Westerplatte pod dowództwem mjr. Henryka Sucharskiego odpiera kolejne szturmy niemieckie. Późnym wieczorem, po 14 godzinach walki, poddają się obrońcy Poczty Polskiej W Gdańsku (ośmiu poległo, sześciu zwarto z ran, a pozostałych 38 Niemcy rozstrzelali, odmawiając im praw jenieckich).

W tym samym dniu pod Mokrą toczy ciężki bój Wolyńska Brygada Kawalerii z niemiecką 4. Dywizją Pancerną, która traci około 170 pojazdów mechanicznych (w tym ok. 70 czołgów) i ok. 1000 żołnierzy. Kapral Leonard Z166 z 2 dok niszczy 14 czołgów i prawdopodobnie jako pierwszy polski żołnierz w czasie II wojny światowej zostaje przedstawiony do odznaczenia Krzyżem Virtuti Militari. Pod Krojantami ma miejsce szarża 18 pulko Ułanów Pomorskich powstrzymująca 2 Dywizje Piechoty Zmotoryzowanej. Po stronie polskiej ginie 25 ułanów na czele z dowódcą płk. Kazimierzem Mastalerzem (pierwszym d-cą pułku poległym w II wojnie światowej).

I września przybywa też do portu w Rosyth w Wielkiej Brytanii dywizjon polskich niszczycieli: „Grom", „Błyskawica" i „Burza" (d-ca komandor Roman Stankiewicz), który 30 VIII 1939 r. opuścił Gdynię. Daje to początek dzialaniom Polskiej Marynarki Wojennej na Morzu Północnym. Do końca dnia brygada pościgowa dowodzona przez płk. pil. Stefana Pawlikowskiego zestrzeliła 14 samolotów niemieckich.

Tak minął dzień pierwszy wojny i przyszły następne, a wojna miała trwać dla Polaków jeszcze 2076 kolejnych, długich dni. Stawką w tej wojnie było wszystko: nie tylko niepodległość kraju, ale także życie i byt jego mieszkańców. Wojsko Polskie mogło wówczas stawić tylko krótkotrwały opór, jednak z pełną determinacją oddziały polskie broniły się do ostatka. Do historii najświetniejszych czynów oręża polskiego przeszly obrona Westerplatte, Warszawy, Modlina, bitwa nad Rzurą, obrona Helu, bitwa pod Kockiem i wiele innych. Polska stanęła osamotniona i niedostatecznie przygotowana do walki z najsilniejszą ówczesną armią świata. Mimo olbrzymiej przewagi niemieckiej - przede wszystkim technicznej - opór zbrojny trwał 35 dni. 5 X 1939 r., po bitwie pod Kockiem złożyło broń - głównie ze względu na brak amunicji - ostatnie zgrupowanie Wojska Polskiego.

Klęska wojenna nie załamała woli oporu i walki narodu. Polacy podjęli natychmiast działania przeciw najezdicom i kontynuowali je przez caly okres wojny poza granicami i w kraju - w warunkach bezwzględnych reżimów okupacyjnych -hitlerowskiego i sowieckiego.

Okupacja ziem polskich stanowiła groźbę nie tylko utraty zgromadzonych przez wieki wartości

423

materialnych kulturalnych, ale przede wszystkim wyniszczenia elit przywódczych, duchowych i intelektualnych. Ogółem poległo lub zostało wymo dowanych 6028 tys. mieszkańców Polski, w tej liczbie 644 tys. w wyniku działań wojennych. Straty ludności Warszawy przekroczyły ączne straty ludności USA i Wielkiej Brytanii w czasie II wojny światowej. Straty materialne kraju sięgnęły 38 % stanu majątku narodowego.

Te wszystkie wydarzenia wojenne były i są nadal jeszcze bardzo żywe wśród Polaków. Ma to, rzecz oczywista, także swoje odbicie w filatelistyce. W latach 1941-1998 Poczta Polska wydała 3545 znaczków pocztowych, z czego aż 183 (5,2 %) jest związanych z wydarzeniami II wojny światowej. W Polsce powstalo też najwięcej zbiorów poświęconych martyrologii i walce Polaków w latach 1939-1945. Wśród najznakomitszych wystawców prezentujących swoje eksponaty na wystawach krajowych i zagranicznych, wymienić należy choćby tylko takie nazwiska, jak nieżyjący już: Czesław Jeryś, Czesław M alingiewicz, Tadeusz Molenda, Zofia Molińska, Wieslaw Nacheifiski, Stefan Ptycia, Zbigniew Sierpiński i Lucjan Teter, a także ciągle czynni: Zygmunt Baranowski, Stanisław Bilski, Józef Falkowski, Henryk i Krzysztof Filipowie, Bonawentura Grodziński, Leszek Guilkiewie z, Jerzy S zpakowski i Marian Wawrzynkowski. W rzeczywistości lista ta jest o wiele, wiele dłuższa. J. WITOLD ŻURAWSKI

BITWY WRZEŚNIA NA FDC Wojna polsko-niemiecka z września 1939 r. stanowi

jeden z przełomowych momentów w dziejach Polski XX wieku. Po śmierci Józefa Pilsudskiego zabrakło w Polsce męża stanu, który mógłby znaleźć rozwiązanie narastającego konfliktu w stosunkach polsko-niemieckich. Przez jakiś czas zdawało się, że stosunki te są tak dobre, że Polsce nic nie grozi ze strony zachodniego sąsiada. Okazało się to jednak ziudne.

Od czasu pamiętnego wystąpienia ministra Becka w Sejmie S maja 1939 r. byto już powszechnie wiadomo, że wojna polsko-niemiecka jest nieunikniona. Nie zdawano sobie jeszcze może w pełni sprawy z tego, że przekształci się ona w wojnę światową. Gorączkowe zabiegi dyplomatyczne zapobieżenia wojnie nie przyniosły oczekiwanego efektu.

1 września 1939 r. Polska została zaatakowana z zachodu, północy i części południowej granicy. Plany obrony kraju załamały się już w pierwszych dniach wojny. Polska osamotniona, opuszczona przez aliantów, nie mogła wygrać. Przewaga militarna Niemiec była tak znaczna, że skuteczna obrona i sukces były niemożliwe. Na nic zdały się odwaga i bohaterstwo żołnierza polskiego.

Zawiodły też rachuby na to, że ZSRR pozostanie neutralny w konflikcie Polski z Niemcami. 17 września 1939 r. - to druga historyczna data w dziejach Polski: wkroczenie Armii Czerwonej na

ziemie polskie w wyniku tajnego układu ZSRR z Rzeszą Niemiecką.

Większość żolnierzy i oficerów dostala się do niewoli niemieckiej lub sowieckiej, tylko część przeszła do Rumunii, na Litwę i Węgry, gdzie została internowana.

Tematyka września jest bardzo popularna w polskich zbiorach filatelistycznych. W latach 1984-1989 Poczta Polska upamiętniła na znaczkach szereg epizodów bitewnych i podobizny dowódców Wojska Polskiego z kampanii wrześniowej. W sumie, w ramach tej serii ukazalo się 15 znaczków. Uzupełnieniem znaczków są interesujące koperty pierwszego dnia, na których pokarano mapki lub szkice sytuacyjne niektórych terenów, gdzie doszło do walk obronnych oddziałów polskich z atakującymi formacjami wroga. Koperty te, będące drakami wydanymi przez Pocztę Polską, stanowią świetną ilustrację filatelistyczną do tematu kampanii wrześniowej.

Oto wykaz znaczków opisujących kampanię wrześniową, w porządku chronologicznym ich ukazywania się. • 2786 5 zł - Obrona Kępy Oksyvzslciej (fot. 1) . • 2787 6 zł - Bitwa nad Bzurą (fot. 2) • 2843 5 zł - Obrona Wizny (fot. 3) • 2844 10 zi - Bitwa pod Mlawą (fot. 4) • 2901 10 zł - Bitwa pod Jordanowem (fot. 5) • 2965 10 zł - Bitwa pod Mokrą (fot. 6)

424

45 nmnicu .jny obronnej 1439 1984

11.1M.

KOTNO "».. • .1«110

41[1,111 POLU

45 rowslcowairly obronnej 1939 • 1984

-12_

426

KRAKOW

WOJNA OBRONNA ISSS

A1 >»,. -,, , 1 ^,' --¥ AA ł

iA n i i A n

n

ł

I\

,

(`gin r\

n (

A P, n A A A "A A

fot. 5

POLSKA

fot. 6 • .......

KRAK6W T Lub•iski •■•■

fot.

POISS2..

(•

wojna obronna „ras

fot. 7

7")' 7' arem

POISKA

112311,11/.1111

60 rocznica wojny obronnej 1034

roi mat

fot. 9

fot 1 O

50 rocznica wojny obronnej 1990

'1. g &In& ..... fot. 12

50 rocznica wojny obronnej 939

'g\

rearmr. 0840.1 ■Pe

fot. II

• 2966 10 zi - Bitwa pod Oleszycami (fot. 7) • 2967 15 zl - Bitwy nad Warszawą (fot. 8) • 3011 15 zł - Obrona Modlina • 3012 20 zł - Bitwa o.Tomaszów Lubelski • 3013 20 zl - Obrona Warszawy • 3068 25 zl - Obrona Westerplatte (fot. 9) • 3069 25 zł - Obrona Helu (fot. 10)

• 3070 35 zł - Bitwa pod Kockiem (fot. 11) • 3071 35 z1 - Obrona Lwowa (fot. 12)

BRONISŁAW REJNOWSKI

427

i RADOM

01.~ 1. agawo,* 62.073:771 ))!y

b~ &A* rru Szpad Jolfddlu BADANA Al !kum ~mei)

L.Me _AFollo.walcnry, now« koka.14.«

S12,41* b. Gilom,* rel M 17..7,7.1,

ml2.7.12.1"ego 4!

IWad Odżal WRodos. P,

»?:

in O

(:1-%

POLSCY JEŃCY WOJENNI W OBOZIE I SZPITALACH RADOMSKICH

1939 -1940

W Radomiu stacjonowal przed wojną 72 Pułk Piechoty im. płk. Dionizego Czachowskiego. Koszary pułku usytuowane byty w narożu ulic Warszawskiej (dziś J. Malczewskiego) i Kozienickiej (dziś A. Stenga - fot. 1). W obliczu zagrożenia agresją niemiecką, w ostatnich dniach sierpnia 1939 r. pulk opuścił Radom i w składzie 28 Dywizji Piechoty, podporządkowanej Armii „Łódź", zajął pozycje obronne nad rz. Widawką. Po rozpoczęciu działań wojennych toczył krwawe bitwy osłonowe, cofając się na linię Wisły, a jego resztki kapitulowały 29 IX 1939 r. w Modlicie i Warszawie.

Nacierająca na Radom niemiecka 1 Dywizja Lekka gen. Loeppera i jednostki 13 Dywizji Piechoty Zmotoryzowanej gen. Ebnera w dniu 8 IX opanowały miasto. Wehrmacht po wkroczeniu do Radomia zajął niezwłocznie budynki urzędów państwowych i samorządowych oraz koszary 72 pp. Komendantem wojskowym miasta mianowany został gen. Ebner, a komendaturę ulokowano w gmachu starostwa przy ul. Żeromskiego 53.

fot. I

W połowie września, rozkazem komendanta miasta, na terenie koszar 72 pp utworzono prowizoryczny obóz przejściowy „Gefangenenlager Radom". Strzeżenie obozu powierzono XXIII batalionowi wartowniczemu z 13 DPZmot., dowodzonemu przez mjr. K. Schrantza. Początkowo najwięcej jeńców pochodziło z południowego zgrupowania Armii „Prusy", dowodzonego przez gen. S. Skwarczyńskiego, które zostało rozbite w bitwie pod Iłżą (8-9 IX). Później obóz jeniecki w Radomiu stał się także obozem etapowym dla jeńców zagarniętych na prawym brzegu Wisły. Panowała tu duża rotacja, ponieważ po kilkudniowym pobycie kolejne partie jeńców wywożono do obozów stałych (oflagów i stalagów) w głębi Rzeszy.

Równocześnie utworzony został polowy szpital jeniecki w gmachu Szkoły Technicznej przy ul. Kościuszki 7, którego polskim komendantem został kpt. dr Garlińsk i z Wilna. Szpital obsługiwali

i o w+A ,g2t.DItiOrri

Nw

Rudo., d..

1.1.f. r, r .1,..)-zrol, ab.

Rody..:., 7,,e74,si4., K4

Fot. 2. Najwcześniejsza ze znanych autorom pocztówek radomskiego oddziału PCK, pisana 7 X 1939 r. w szpitalu jenieckim przy ul. Żeromskiego 41 do Krakowa. Jak wynika z przystawionej pieczątka' PCK - dróga tej pocztówki do Krakowa wiodła przez Sosnowiec.

428

r - eirwer,

ormrr7tf ozweizr

vrtif

4,sr:

Ó?

46,24,

r2,1 ćr-er. t2.

,

annk-' 2̀

ralson

"1,;(tr,„2" ran,

POCZ1ÓWKA.

"IW Polsk] Czerwony K

AD RS

woje _.g2f~-1k*

.e•Owe. G 1,9e£T.,11k_.

naak AL: ZŁ&

pbo »AL

("Z.4

Radem. Z• 1934 r

KKow ...KL:, Wi[Ów

~^.11'<,, ~II w Radom,

PrznOM

radomscy lekarze, pielęgniarki i harcerze. W pierwszej dekadzie października 1939 r. Niemcy przenieśli szpital do budynku więzienia przy ul. Reja, gdzie były małe, ciemne i wilgotne cele na ok. 100 miejsc. Ulokowano tan) ok. 500 rannych jeńców na podłogach wymoszczonych słomą. Komendantem tego szpitala został pik dr Bentkowski z Poznania.

Kolejny szpital jeniecki uruchomili Niemcy w gmachu Domu Robotniczego (sala kina „Apollo") przy Placu Jagiellońskim, gdyż w więzieniu brakowało już miejsca. Fatalne warunki lokalowe, spowodowały przeniesienie szpitala z więzienia do gmachu Gimnazjum i Liceum im. Marii Konopnickiej przy ul. Żeromskiego 41. W nowym szpitalu były już łóżka pościel, stałe posiłki i apteka, wszystko przygotowane staraniem PCK i mieszkańców Radomia.

Nie udało się precyzyjnie ustalić, ilu jeńców polskich przeszło przez obóz i szpital w Radomiu. Oceny szacunkowe są bardzo rozbieżne i wahają się od 15 do 65 tys. żołnierzy Wojska Polskiego.

Fot. 3. Koperta listu, nadanego 19 X 1939 r. w obozie jenieckim w Radomiu do Szubina. Na odwroci widoczny stempel „BatI.XXIII/XIII/ Gefagenenlage Radom", co potwierdza nadzór XXIII batalionu 1 DPZmot.

. 44-4-6 -ż----- ,,2;17177/7':

ŻA (<7 .

Oeti. XXill/Xl Cwf..g.narnager Radom

Fot. 4. Podobna koperta lecz wysłana dzień póżniej do Bydgoszczy. Na odwrocie ten sam niemiecki stempel formacyjny, który prawdopodobnie pełnił też funkcję oznaczania przeprowadzonej cenzury korespondencji.

Fot. 5. Pocztówka PCK wysłana z obozu jeńców w Radomiu 4 XI do Zduńskiej Woli w sieradzkiem.

429

POCZTOWKA.

II" Pol,k1 Czerw., Ram. II«

N

F"~4-

kriegSge(augmppgf,

ed1R1.1:e5 Rutce Kreta + •• PO.. • 2 -

i5.9.\

ś.. s _

.14gy.

..5294o,, • tli: •

e:, ,e-une. larlibte . 2,,,rewnIRree

Brki, und P2Yele racz. .- rtWlwoder dard, 04 pilili OW %Wł Czerw,

PRW..e są. Zne,...~e7www, rowee DITNY-1 P.. iru>sinle.....c

_ j4;:). (A3,144

NADAWZA,

!'1:11t Ite:fmy Ortyt

1111112,1 f 111'104

Pli[ 01j1 1.

42W/w,,-1a, . .

Polski Czerwony Krzyt Oddział w Rcdornio,

Plac 3"go Molo 43

Rnaern, DRYR r.

J.e1ew eDeey)—:Rolduie D. w olani, IRR.D.

wejan,,w11 -1,1141), Rodomlu.

Fot. 6. Pocztówka PCK jak na fot. 5, pisana 4 XI 1939 r. w szpitalu jenieckim w Radomiu i wysłana 7 XI do Krakowa.

Fot. 7. huty typ pocztówki nadanej 20 XII 1939 • przez Zarząd Okręgu PCK w Poznaniu, do którego dotarła stosowna wiadomość i który pośredniczył w przekazaniu informacji o czasowym pobycie jeńca (g XI 1939 r.) w obozie radomskim.

w Rudawi, Ar -,4-14440. cc.c.c...-4'

Ohm,' a Rebylu wywiewie nego -We iccr eon znane.

Fot. 8. Inna wersja formularza pocztówki radomskiego Oddziału PCK z zawiadomieniem rodziny żołnierza we wsi Prożki, że jeniec znajdował się 7 Xl 1939 r. w obozie w Radomiu, w przejeździe z niewoli bolszewickiej (w ramach wymiany jeńców pomiędzy Rzeszą Niemiecką. i ZSRR - przyp. aut.).

C.,erwen, K.. z Oddy, w Ordoz,-. raweedcwia,

wr dRiu..iptlf, leRwew Dsee,..)

Nirp•11.1.0.C90

Fot. 9. Pocztówka jak na fot 8 z 22 XII 1939 r. do. adresatki w Krakowie, z zawiadomieniem, że por.Antoni Dąbrowski w dniu 12 XII znajdował się w obozie jeńców w Radomiu. Zwana uwagę naklejony znaczek oploty G.G, którego wymóg w stosunku do korespondencji prowadzonej przez PCK wprowadziły okupacyjne władze niemieckie.

430

111.-

POLKI CZERWONY 12101 oonnot csnmw

8elópele

71.

Fot. 10. Niemiecka kartka pocztowa „Feldpost" użyta 9 XII 1939 r. do przesłania wiadomości od jeńca ze szpitala w Gimnazjum im. M. Konopnickiej przy ul. Żeromskiego 41, skierowana do Małkini. Do opłaty użyto znaczka Poczty Rzeszy o nominale 15 fen.

Warunki w obozie jenieckim były bardzo ciężkie, a przetrzymywani w nim żołnierze cierpieli głód, zimno i niedostatek. Od początku istnienia obozu opiekował się nim radomski oddział PCK, którego główne biuro mieściło się przy Placu 3. Maja 8. Niezwykle istotną rolę w pomocy jeńcom wojennym w Radomiu odegrało też tamtejsze harcerstwo, zbierając artykuły żywnościowe, środki opatrunkowe, leki, koce i pościel. Harcerze pisali także rannym listy do rodzin, sprzątali szpitale, pomagali pielęgnować rannych, byli łącznikami itp.

PCK wydał wiele tysięcy specjalnych formularzy pocztówek według ustalonego zapewne wcześniej typowego wzoru, znanego także z innych obozów jenieckich na ziemiach polskich (zob. też „Filatelista", nr 9/863/ z 1994 r, s. 288, fot. 7; nr 9/887/ z 1996, s. 239-30, fot. 3-6). Formularze te służby PCK dostarczały do obozu i szpitali radomskich. Wypełnione przez jeńców lub ich opiekunów, były rozsyłane początkowo głównie przez specjalnych kurierów PCK, później już za pśrednictwem Deutsche Post Osten.

Fot. 11. Koperta listu skierowanego 29 II 1940 r. z Wiłkowyszek (lit. Vilkaviskis) poprzez PCK w Radomiu do tamtejszego obozu jeńców. Na odwrocie naklejka niemieckiej granicznej cenzusy wojskowej, przeprowadzonej prawdopodobnie w Królewcu (niem. Kiinigsberg).

W marcu i kwietniu 1940 r. ostatnie transporty jeńców z obozu w Radomiu wywieziono w głąb Rzeszy. Obóz opustoszał, a po pewnym czasie zajęli go żołnierze niemieccy, którym służył za koszary.

20 V 1940 r. niespodziewanie zlikwidowany został szpital jeniecki przy ul. Żeromskiego 41, a chorych i rannych jeńców wywieziono z Radomia prawdopodobnie do szpitala jenieckiego w Stalagu XXI w Ostrzeszowie, skąd po podleczeniu i selekcji część zwolniono do domów, część natomiast powędrowała do oflagów i stalagów na terenie Rzeszy.

CZESŁAW TADEUSZ ZWOLIŃSKI JÓZEF WITOLD ŻURAWSKI

Ilustracje pochodzą ze zbiorów: Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach, sygn. 1118/77, Z. Erdolanna z Szubina, T. Kościana ze Zduńskiej Woli, W. Nachchiskiego z Warszawy oraz autorów niniejszego szkicu.

Bibliografia: I. Grymm C.: Relacja b. jeńca w archiwum Sekcji KZ „Militaria"w Łodzi.

2. Hubert J.: Odwrócone losy, Warszawa 1977. 3. Juszkiewicz A.: Relacja b. jeńca nr 7/IV C sse archiwum Sekcji KZ „Militaria" w Łodzi. 4. Mola nowicz A.: Relacja b. jeńca nr 671 w archiwum Sekcji KZ „Militaria" w Łodzi. 5. Polski czyn zbrojny w H wojnie światowej. Wojna Obronna Polski 1939, praca zbiorowa pod red. E. Kozłowskiego, Warszawa 1979. 6. Zawils ki A.: Bitwy polskiego Września, Łódź 1989.

431

Pionierski i niezmiernie interesujący artykuł Bronisława Rejnowskiego o niemieckiej poczcie polowej w czasie kampanii wrześniowej („F" nr 9 (899) z 1997 n) spowodował, że zacząłem bacznie przyglądać się walorom niemieckiej poczty polowej z początkowego okresu II wojny światowej.

mtmm umtm4M.IL 1341..~.

. 752a. etyl. Intipt"..tumMta a5mee

Momtestutmastm.• 4seal .timtumnn mmtmr, ‚Wir* sm, mu Mekiten „mm, nn kita., um{ .tme tktntung. at,MMt m ,Mtmme..."-mm

thlt Ram. ,mcf w ws.. 111.1mmmu mtittum, mrteen,m, 'm,

3r nr ,IMPusm, .5...- Eueee raut. ■la LirammassIdelma aut kolta

Specjalny formularz Niemieckiej Poczty Polowe (awers i rewers), przeznaczony do informowani rodzin żołnierzy o przydzielonym numerze pp. wysłany 14.09.1939 r. z Fp nr 0304, PSSt. Kasse (zbiornica Kassel)

9Mmoslenoii',7„,

Niemiecka kartka pocztowa nadana 9.09.1939 r. za . pośrednictwem Fp nr 26841, PSSt Wien (zbiornica

Wiedeń)

432

Przesyłki tego typu, szczególnie z okresu kampanii w Polsce, są niezmiernie rzadkie i tylko sporadycznie oferowane na aukcjach. Widocznie zainteresowanie nimi nie jest wielkie, zaś o rzadkości świadczą stosunkowo wysokie ceny. Z trudem więc mogłem zgromadzić kilkanaście walorów tego typu, które pozwalam sobie przedstawić Czytelnikom.

Przesył ki żołnierskie nadane za pośrednictwem niemieckiej poczty polowej do rodzin w Niemczech w dniach 20.09.39 (z Torunia), 25.09.39 i 30.09.39 (z SS-Heimwehr Danzig) ze stemplem nadawczym dwuobrączkowym 29/19 mm tzw. „gdańskim" -wyróżnik I dug

PRZESYŁKI ŻOŁNIERZY NIEMIECKICH Z KAMPANII WRZEŚNIOWEJ

•

-4-

Polska widokówka, wysłana 28.09.1939 z Włocławka za pośrednictwem niemieckiej Fp .

Polskie koperty Ck 10, emisji 11 Xl 1938 r., wykorzystane przez żołnierzy niemieckich we wrześniu 1939 r., wysłane za po§r. Fp nr 21722 i 28624, PSSt. Dresden (Drezno)

.4./9/-0/14~. 4,4f--a44.

Polska kartka pocztowa Cp 88, wykorzystana przez żołnierza niemieckiego, nadana 22.09.39 za pośrednictwem Fp.

KAI■1KĄ POCZTOW4

LAfi, --• fot. 13 3

Fragment koperty"z datownikiem poczty okrętowej Niemieckiej Marynarki Wojennej - „Deutsche Kriegsmarine Nr. 40" (Schleswig-Holstein), 1.10.39.

433

434

Fragment formularza kartkowego niemieckiej poczty polowej (z doklejonymi znaczkami polskimi !), nadanego 23.10.1939 r. za pośrednictwem Fp nr 28874, PSSt. NUrnberg (zbiornica Norymberga).

Zdobyczne polskie kartki pocztowe (Cp 80 i Cp 82), wykorzystane do kores-pondencji przez żołnierzy niemieckich w okresie wrzesień-pażdziemik I939r., Fp nr 11910, 26934 i 28624.

KARTKA TOCZ] OWA 2 22.2 G • GG (At,

cli

KARTKA POC7 TOWA uoou...

ADRES «DAWCY

Ak.. no f r• C. Kinom.

F.,:..,:plaatnummup 29524.

■L.4

H,15 ą . Buda

• k 7 (1,111. 7.65•

Zwróćmy przede wszystkim uwagę na dwa niezmiernie interesujące dokumenty, nadane w Gdańsku:

fot. 5 - koperta listu nadanego 30.09:1939 r. przez członka SS-Heimwehr Danzig (Kompanie Baier); oddziały tej formacji atakowały budynek Poczty Polskiej w Gdańsku,

fot. 13 - list nadany z pancernika „Schleswig-Holstein" w dniu 1.10.1939 r., kiedy działa tego

kolosa ostrzeliwały jeszcze Mierzeję Helską (walki zakończyły się następnego dnia - 2.10.1939 b).

JANUSZ ZBIGNIEW PIEKUT

źródła ilustracji: I. Katalogi fornaukcyjnych niemieckich 2. „Poland Pkilately" (Japonia) nr 35 3. Deutsche Feldpost im GG 1939-1945 - ArGeGG

11.114 rc•J 21/..1.4153

"92 4 3

:54,C.2 10 ł

TRZY NIE ZNANE PROJEKTY ZNACZKÓW Z OFICERSKIEGO OBOZU JENIECKIEGO

II-C WOLDENBERG Oprócz oficjalnie wydanych przez Pocztę Obozową

znaczków i bloków w obozie oficerskim w Woldenbergu, zachowały się także projekty - wzory i próby pozakonkursowe lub nie przyjęte do realizacji przez Komisję Pocztową. Twórcami ich byli znani obozowi artyści-plastycy. Ze względu na to, że nie zostały one ujęte w wykazach urzędowych (poza zestawem 27. projektów ze specjalnego konkursu), określenie autorstwa i liczby egzemplarzy tych miniaturowych grafik nie zawsze jest możliwe.

Należy zaznaczyć, że znajomość nie zrealizowanych projektów i prób znaczkowych (ponadto szkiców, esejów i arkusików) została znacznie poszerzona, dzięki opublikowaniu kilku artykułów i doniesień następujących autorów: Cz. Jeryś [1], S. Barański i I. Falkowski [2], B. Rejnowski [3], M. Miszczak [4] i S. Walisch [5]. Jednak - podane niżej przykłady mogą świadczyć o tym, że jeszcze obecnie udaje się spotkać inne, nie ujawnione dotąd szerzej wzory znaczków obozowych, nie wprowadzonych do obiegu.

Pierwszy z nich to wizerunek krzyża Virtuti Militari, najwyższego w Polsce odznaczenia wojskowego (fot. 1). Przedstawiono go także na dwóch znaczkach W serii wydanej wraz z blokiem przez Pocztę Obozową w Woldenbergu z okazji 150-lecia (1792-1942) bitwy pod Zieleńcami. Projekt ten ma wszystkie cechy wymagane dla znaczka, a więc nazwę poczty, wartość nominalną oraz litery FWS (Fundusz Wdów i Sierot), brakuje na nim tylko nazwiska, względnie inicjałów autora. Z dwóch egzemplarzy w formacie 36x24 mm, jeden - w kolorze niebieskostalowym (z wyraźnie odciśniętymi szczegółami rysunku) sporządzono na papierze białym sztywnym, a drugi -czarny, na cienkiej bibułce. Na marginesach obu arkusików widać słabo zaznaczony zarys konturów matrycy (drewnianego klocka).

Drugi projekt w czarnym kolorze, ma umieszczone w dole inicjały J.R. (J. Hryniewiecki) i K.P. ( K. Puehalski). Przedstawia białego oda w koronie, lata 1798-1944 oraz wilczycę z rzymskimi bliźniakami -Romulusem i Remusem (fot. 2). Nie jest jednoznaczne, czy autorzy tego wzoru mieli na uwadze niezbyt okrągłą rocznicę 146-lecia sformowania Legionów Polskich przez

gen. Jana Dąbrowskiego, czy może chcieli raczej wyrazić w ten sposób spodziewany powrót walczących na Półwyspie Apenińskim żołnierzy II Korpusu, do uwolnionego przez nich u boku zachodnich Aliantów kraju. Temat ten nie został podjęty przez inne poczty obozowe, a tylko przez Pocztę Osiedli Polskich we Włoszech, na jednym ze znaczków z serii wydanej w 1946 r.

Trzeci projekt przedstawia portret znanego działacza niepodległościowego i polityka z okresu międzywojenego - Romana Dmowskiego (fot. 3). Projekt ten (26x45 mm) z inicjałami R-13. przypomina podobny wzór [2], wykonany inną techniką rysunku. Obydwa projekty - jak się wydaje, tego samego autorstwa - nie są sygnowane.

Odbitki projektów nie zrealizowanych przez Pocztę Obozową sporządzano na ogół w małej liczbie egzemplarzy, stąd nie są one szerzej znane kolekcjonerom walorów obozowych. Warto byłoby jednak zwrócić na nie więcej uwagi i dążyć do uzupełnienia znanych już informacji. Zarówno w krajowych, jak i zagranicznych zbiorach mogą się jeszcze znajdować nie ujawnione dotychczas projekty znaczków oraz inna grafika obozowa, związana z Pocztą.

Jakkolwiek projektowanie nowych wzorów znaczków obozowych nie zawsze chyba wynikało z zamysłu pocztowego ich wykorzystania, stanowią one wraz z wydaniami oficjalnymi tych poczt, integralną część zamkniętego rozdziału.

JERZY ZIĘBA

[1] Jaryś Cz.: Walka bez broni, „F" 1974, nr 16. [2] Barański S., Falkowski J.: Projekty maczków

Poczty Obozowej Oflagu II C, „F" 1955, nr 12. [3] Rejnowski B.: Prima Aprilis w Obozie

Oficerskim II C Woldenberg, „F" 1997, nr 4. [4] Miszczak M., Rzadkości poczt obozowych na

aukcji, Filatelistyka 1994, nr 5. [5] Waliach S.: Nieznany projekt znaczka jenieckiej

Poczty Obozowej II-C, „F" 1995, nr 9.

fot. 3

fot. I fot. 2

UWAGI O NIE WYDANYM ZNACZKU POCZTY POLOWEJ AK

z września 1944 r Wedlug informacji zamieszczonej w IV tomie

Polskich Znaków Pocztowych (s. 1226-7) forma drukowa dla znaczków nie wprowadzonego do obiegu drugiego wydania Poczty Polowej AK (nr 118 wg. KSZPZP 1990) została wykonana przy użyciu pramatrycy, obejmującej 6 (3x2) znaczków oraz krzyżyki wyznaczające środki odstępów między znaczkami. Poszczególne znaczki w pramatrycy różnią się następującymi drobnymi szczegółami:

Typ 1: wcięcie w dolnej części litery P z letZ1 strony i w „daszku" litery T u góry w wyrazie POCZTA,

Typ 2: wcięcie z prawej strony w czwartym

Typ 3: druga cyfra 4 roku 1944 połączona 7,

boczną ramką za pomocą grubiejącej ku ramce kreski,

Typ 4: szczerby w dolnym zewnętrznym obwodzie litery C wyrazu POCZTA,

• Typ 5: litera P wyrazu POCZTA połączona kreseczką z górną ramką: pogrubiona ukoś na kreska litery Z tegoż wyrazu,

Typ 6: szczerba w murze nad hełmem żołnierza.

Z pramatrycy, za pomocą odbitek białkowych przeniesiono rysunki na kamień litograficzny, ż którego drukowano znaczki. Arkusz zawierał 45 znaczków w układzie 9x5. W 2 cz. KSZPZP 1990 na s. 342 czytamy: „Druk w ark. 9x5 zn. (prawdopodobnie 2 sektory o różnych uktadach typów)". Zainteresowała ranie informacja dotycząca dwusektorowego układu arkusza drukarskiego.

Według PZP układ typów w arkuszu jest następujący:

1 2 3 1 2 3 1 2 3

4' 5 6 4 5 6 4 5 6

1 2 3 1 2 3 1 2 3

4 5 6 4 5 6 4 5 6

4 5 6 4 5 6 4 5 6

Wszedłem w posiadanie zdjęcia pełnego arkusza 9 x 5 znaczków, którego kserokopię prezentuję. Z tej reprodukcji wynika fakt, że układ znaczków w

arkuszu byl trochę inny niż się to podaje w PZP. Układ ten przedstawia się jak niżej:

I 2 3 1 2 3 I 2 3

4 5 6 4 5 6 4 5 6

1 2 3 I 2 3 I 2 3

4 5 6 4 5 6 4 5 6

4 5 6 4 5 6 1 2 3

Różnica polega na typach rzech ostatnich znaczków w arkuszu (43, 44, 45). Są to znaczk. wykazujące wyraźnie cechy typów odpowiednio: 1 2, 3, a nie 4, 5, 6, jak to podano w PZP.

Jako ostateczny dowód moich rozważań przedstawiam na II str. okładki parkę znaczków z dolnym i prawym marginesem z pozycji 44 i 45, o cechach opisanych dla typów 2 i 3. Wymienione znaczki mają na rewersie gwarancję p. Lesława Schmutza, a także określony typ, zgodny z podanym (tj. 2 i 3). Ta narożna parka jest dowodem na błąd w informacji podanej w PZP.

Nie chciałbym tu posuwać się zbyt daleko we wnioskach, ale wydaje mi się, że forma drukowa została wykonana w podany wyżej sposób i obejmowała tylko jeden sektor. Druk dwusektorowy pozostawiłby ślady w postaci parek, czy większych fragmentów z rniedzypolami. Nie spotkałem się z materiałem zdjęciowym, bądź oryginalnymi znaczkami dowodzącymi istnienia innego układu typów w arkuszu drukarskim, stąd informacja o prawdopodobieństwie istnienia dwóch sektorów wydaje mi się mado prawdopodobna.

Parę słów na temat ząbkowania wyżej wymienionych znaczków. Dostępne źródła określają je jako liniowe ZL 11. W uzupełnieniu tej informacji należy podać, że jest to ząbkowanie liniowe bardzo nieregularne, wahające się w zależności od gęstości rozmieszczenia igieł w listwie perfpracyjnej: od 10,50 do 11,44 dla ząbkowania pozioniego i od 10,70 do 11,38 dla ząbkowania pionowego (po zaokrągleniu do dwóch miejsc po przecinku). Pokazana parka ma ząbkowanie 11,42 11,32. Stąd wydaje mi się, że należałoby przyjąć raczej oznaczenie: ząbkowanie liniowe (nieregularne) 11 1/4.

Z usterek wspomnianych w PZP należy także skorygować jeden z opisów, a mianowicie na zn. 43: występuje usterka w postaci szczerby w lewej kresce pierwszej litery W (a nie A) wyrazu WARSZAWA.

Oczekuję wszelkich informacji od PT Kolegów, którzy posiadają odpowiedni materiał, mogący skorygować moje wnioski.

JERZY A. WALOCHA

436

" .

437

ZNACZEK Z 1964 ROKU UPAMIĘTNIAJĄCY 20. ROCZNICĘ POWSTANIA WARSZAWSKIEGO

(PZP nr 1365)

W tym roku obchodzimy 55. rocznicę Powstania Warszawskiego, wypada więc przypomnieć niełatwą drogę do „zauważenia" tego narodowego wydarzenia przez wladze pocztowe poprzedniego okresu. Jak wiadomo, dopiero w 1964 roku - w 20. rocznicę Powstania, zdecydowano się na wydanie pierwszego znaczka poświęconego temu wielkiemu zrywowi Stolicy przeciwko okupantowi.

Powstanie Warszawskie wybuchło 1 sierpnia 1944 roku i trwało 63 dni, pomimo że pierwotnie planowano je tylko na 5-7 dni, licząc na pomoc wojsk radzieckich zajmujących właśnie prawobrzeżną część Warszawy. Tak się jednak nie stało i mimo niewystarczającego uzbrojenia Armii Krajowej, a także olbrzymiej przewagi wroga, powstańcy zdołali utrzymać się do 2 października, kiedy to podpisano kapitulację.

Ten bohaterski zryw armii Podziemnej Polski do akcji „Burza" w niekorzystnej sytuacji militarnej i politycznej, musiał pociągnąć za sobą duże ofiary zarówno wojskowe, jak i wśród ludności cywilnej. Liczba zabitych żołnierzy Powstania jest szacowana na około 18 tysięcy, natomiast hekatomba ludności cywilnej wyniosła 150 tysięcy osób. Samo miasto w czasie Powstania, a zwłaszcza po jego upadku, na rozkaz Hitlera, zostało zniszczone prawie w 80% [1,2].

Emisje Poczty Polskiej lat powojennych obfitowały w różne rocznicowę wydania związane z ostatnią wojną i Warszawą, a więc „Warszawa wolna" z okazji I. rocznicy wyzwolenia stolicy (kat. nr 388-393), seria przedrukowa na wcześniej wydanych znaczkach ,,Warszawa oskarża" pokazujących zniszczenia miasta (kat. nr 380-385). Rocznicę KRN i utworzenie Rządu Tymczasowego, a także I. rocznicę Manifestu Lipcowego upamiętniono również wydaniami specjalnymi (kat. nr 344-346 oraz 373). W późniejszych latach czterdziestych uczczono też 5. rocznicę powstania w Getcie warszawskim (kat. nr 454), a także jeszcze kilka innych rocznic, z pominięciem jednak tematu „tabu" - Powstania Warszawskiego.

W 1954 roku, a więc w 10. rocznicę Powstania, mówili, się, że prawdopodobnie coś ukaże się z tej okazji. Ostatecznie wydano w związku z minioną wojną dwa znaczki poświęcone 10. rocznicy bitwy pod Studzienkami (kat. nr 726-7) oraz idąc niejako na

pod, - znaczki przypominające 160.

rocznicę Powstania Kościuszkowskiego (kat. nr 740-2). Po dalszych dziesięciu latach niepamięci, wreszcie w 1964 r. postanowiono wydać znaczek upamiętniający 20. rocznicę Powstania Warszawskiego.

Opracowanie projektu znaczka powierzono młodemu wówczas artyście plastykowi Ryszardowi Dudzickiemu, który miał już na swoim koncie zrealizowane projekty kilkunastu

polskich znaczków. Patrząc na projekty koncepcyjne (fot. 1.2) i na ostateczny kształt znaczka powstańczego (fot. 3 - D str. okł.), można zorientować się, jak artysta stopniowo dochodził do uzyskania maksymalnego efektu dramatycznego sceny walki powstańców na barykadzie. Wydaje się, że w ostatecznej wersji przez wypiętrzenie postaci do góry, autor uzyskal ten efekt: powstała bowiem jakby dodatkowa zapora chroniąca barykadę przed wrogiem.

Tu mimo woli na suwa się skojarzenie z dokumentalną powieścią Aleksandra Kamińskiego „Kamienie na szaniec" [3], opisującą harcerski ruch oporu i ofiary poniesione przez młodzież w okupowanej Warszawie i w całym kraju. W artystycznej działalności R. Dudzickiego ten znaczek może być zaliczony niewątpliwie do bardzo udanych.

Tematyka powstańcza ,,wracala" w twórczości Dudzickiego jeszcze kilka razy. Zaprojektował on m. in. kartkę pocztową Cp 1049, wydaną w 1993 r. z wizerunkiem wspomnianego już Aleksandra Kamińskiego, współorganizatora Szarych Szeregów i bardzo czynnego w działalności konspiracyjnej w okupowanej Warszawie. Z okazji 50 rocznicy Powstania Warszawskiego, Dyrekcja Okręgu Poczty w Warszawie wydała cykl bezznaczkowych formularzy kartkowych. R. Dudzicki byt projektodawcą 10 ilustracji na kartkach z tego cyklu.

STANLSLAW WALLSCH

Literatura: 1. Klrchmayer J.: Powstanie Warszawskie,

Książka i Wiedza, Wyd. IX, Warszawa 1984, s. 189-191, 461-464.

2. Nowak-Jeziorański J.: Kurier z Warszawy, Wydawnictwo „Znak", Wyd. Kraków 1997, s. 310-354.

3. Kamiński A.: Kamienie na szaniec, Wydawnictwo „Śląsk", Katowice 1989.

438

REWELACYJNIE WYSOKA FRANKATURA na liście z 1938 r. z Warszawy do Brazylii

Widywałem listy z czasów inflacji w Polsce, ofrankowane maczkami nawet za 6 000 000 marek, ale spotkanie listu z tzw. „normalnych czasów" z wysoką frankaturą nie jest częste.

Mam nadzieję, że prezentowany na 111 str. okładki ekspres polecony lotniczy nadany 27 XII 1938 r. w Warszawie via Berlin do Sao Paulo w Brazylii, za który opłata pocztowa wyniosła 28,50 zl, (a może nawet 31,50 d - ze względu na podejrzenie oderwania z koperty jednego znaczka za 3 zł), należy niewątpliwie do rzadko spotykanych.

Waga listu nie jest znana. Na nalepce kontroli dewizowej odciśnięty jest datownik WARSZAWA I

z wyróżnikiem Ż, 27 XII 38 godz. 15 , natomiast znaczki skasowane są tym samym datownikiem już z godziną przestawioną na 16. Datownik Warszawa 2 LOT wskazuje na godz. 17. Czerwony w kolorze stempel • DEUTSCHE LUFTPOST a EUROPA-SODAMERIKA nie ma daty. Stempel odbiorczy Sao Paulo ma datę 1.1.39.

Czy ktoś ma list sprzed września 1939 r. z podobnie wysoką lub wyższą frankaturą? Nie chodzi tu o żadne współzawodnictwo, ale o udokumentowanie szczególnie wysokich opłat pocztowych za jedną przesyłkę.

JERZY A. WALOCRA

OKAZJA RAZ NA JEDENAŚCIE LAT ! W „F" nr. 8 z 1989 r. omówiłem przesyłki listów

poleconych nadanych w dniu 8 sierpnia 1988 roku w takich urzędach pocztowych, które mają „ósemki" w swoich numerach kodowych (PNA). Odciśnięcie w takich placówkach datownika z datą „-8-8.88-8" lub „-8-8.8818" dawało możliwość uzyskania okazów z dużą liczbą ósemek.

Daty zbudowane w podobny sposób, czyli takie, w których cyfra dnia i miesiąca jest cyfrą występującą na dwóch ostatnich miejscach w dacie roku, pojawiają się w każdym stuleciu co 11 lat. Taka sytuacja będzie też w dniu 9.09.1999 e

Załóżmy, że ktoś zechce zebrać listy polecone nadane w tym wlaśnie dniu. Datownik będzie zawiera[ 4 dziewiątki, a może nawet 5, jeżeli przesyłka wstanie nadana między godziną 8.00 a 9.00 lub między 18.00 a 19.00. Dojdą do tego dziewiątki z numerów porządkowych urzędów pocztowych w większych miastach, np. Łódź 9 - oraz przypisanych im PNA.

Jest w kraju kilka takich urzędów pocztowych, które mają w nalepce polecenia maksymalnie 3 dziewiątki* np.: 85-799 Bydgoszcz 19, 41-909 Bytom 9 i 81-919 Gdynia 19. Nalepek polecenia z czterema i pięcioma dziewiątkami w nazwie placówki nie ma wcale. Jest też w kraju jeden urząd pocztowy z dwiema dziewiątkami w numerze porządkowym, tj. Warszawa 99, ale jego PNA 03-052 już dziewiątek nie zawiera.

Natomiast placówek pocztowych z dwiema dziewiątkami w PNA jest ponad 40. Dla przykladu wymieniam tylko niektóre z nich: 99-428 Bochen, 99.415 Boczki k. Łowicza, 59-920 Bogatynia 1, 59-916 Bogatynia 3, 85-099 Bydgoszcz 23, 99-331 Byszew k. Witonii, 98-291 Chadupia Mata, 99- 413 Chąśno, 59-309 Chocianów 3, 59.942 Czerwona Woda, 96-229 Dafików, 99.107 Daszyna, 42-599 Dąbie k. Będzina, 99.353 Dąbrowice k. Kutna, 59-911 Dlużyna Dolna, 89-509 Drożdzienica, 59-915 Dziaioszyn k. Zgorzelca, 99-122 Góra Świętej Małgorzaty, 59-941 Jagodzin, 99- 414 Kocierz e w , 99-340 Krośnie wite, 99-314 K rzyżanów, 90-449 Łódź 21. Dwie początkowe

dziewiątki w PNA mają też wszystkie urzędy pocztowe w Kutnie i szereg innych, należących do RUP Skierniewice.

Istnieje też spora liczba urzędów pocztowych, które mają jedną dziewiątkę w PNA i jedną w liczbie porządkowej, jak np. 43-309 Bielsko•Biala 9, 85-609 Bydgoszcz 9, 42-209 Częstochowa 9, 42-219 Częstochowa 19, 42-229 Częstochowa 29„ 80-009 Gdańsk 9, 80-019 Gdańsk 19, 80-329 Gdańsk 29, 80-792 Gdańsk 49,8]-209 Gdynia 9, 40-219 Katowice 39, 31-962 Kraków 29, 59-207 Legnica 9, 91-462 Łódź 9 i in.

A więc już wkrótce nadarzy się okazja zebrania przesyłek poleconych, które będą miały możliwie najwięcej dziewiątek w znakach pocztowych. Prwsylki takie są chętnie zbierane na całym świecie. Czy poczta może sprawić w tym dniu nieco radości filatelistom ? Myślę, że tak, a to głównie przez wyraźne i staranne stemplowanie paesylek. Można też pomyśleć, ażeby tego dnia w tych placówkach pocztowych, które mają przynajmniej trzy dziewiątki w nazwie, zastosować okolicznościowy stempel z odpowiednim tekstem, np.

41-909 BYTOM 9 9-09-1999

DATA SZCZEGÓLNA

Ale i bez tego dzień ten może przynieść filatelistom wiele satysfakcji, jeżeli - nie czekając nawet na specjalne udogodnienia ze strony poczty - sarni będą działać przedsiębiorczo, pomysłowo i zaradnie. O cnoty te apeluje się dziś powszechnie w Polsce, przeto niech ich nie zabraknie również w ramach filatelistycznego hobby.

JAN SZUBEK

Ta specyficzna data zostanie upamiętniona wydawnictwami okolicznościowymi i wystawą w Chorzowie. (red.).

• Por. Spis placówek pocztowych i telekomunikacyjnych, Warszawa 1998

439

DZIEJE KOLEKCJI KRÓLESTWA POLSKIEGO MIROSŁAWA BOJANOWICZA

cz. I

Największy zbiór znaków pocztowych Królestwa Polskiego z lat 1855-1870 posiadał przed II wojną światową Agatom Faberge (1876-1957), byly zamożny jubiler z St. Petersburga, pracujący przed I Wojną dla carskiej rodziny oraz arystokracji rosyjskiej.

Faberge, wielki zbieracz Rosji i Finlandii, interesował się też polskim znaczkiem oraz polskimi calostkami, traktując je jako uzupełnienie swojego zbioru Rosji. W 1907 r. zakupił największy ówczesny zbiór pierwszego znaczka polskiego od rosyjskiego kolekcjonera Mertensa, co było podstawą zbudowania własnego zbioru Królestwa Polskiego, obejmującego okres 1855-1870.

Drugą udaną transakcją było kupno archiwów Kolei Warszawsko-Petersburskiej, z setkami listów ofrankowanych pierwszym polskim znaczkiem, przeważnie adresowanych do I.E. Giinsburga, ówczesnego dyrektora kolei w St. Petersburgu. Równocześnie, drogą wymiany z Breitfussem ze St. Petersburga, otrzymał wszystkie próby polskiego znaczka i całostek, jakie po likwidacji samodzielności poczty Królestwa odesłane zostały do archiwów w St. Petersburgu.

Interesujące jest, że Breitfuss, największy ówcześnie zbieracz w Rosji, otrzymał te próby bezpłatnie od przyjaciela ministra, w którego gestii były te archiwa. Dysponując tak potężną bazą znaczkową i do tego mając duże możliwości finansowe, Fabergć skupował po calym świecie interesujące go obiekty filatelistyczne, także polskie.

Zbiór Królestwa Polskiego, razem z carską Rosją i Finlandią, A. Faberge pokazał tylko raz w życiu, na wystawie filatelistycznej WIPA 1933 w Wiedniu. Wszystkie te zbiory byty sensacją wystawy. W latach trzydziestych, Faberge będąc w trudnościach finansowych zaciągnął dużą pożyczkę w Londynie, dając jako zastaw swoje zbiory filatelistyczne, między innymi Polskę. Wybuch wojny w 1939 roku spowodował wypowiedzenie tej pożyczki. Ponieważ Fabergć nie potrafił spłacić pożyczki, bank angielski zdecydowal się na sprzedaż zastawionych zbiorów, polecając famie aukcyjnej Harmer w Londynie ich likwidację drogą aukcyjną.

Sprzedaż licytacyjna zbioru polskiego miała odbyć się 10 października 1939 r., jednak na skutek interwencji A. Faberge przełożono ją na 15 marca 1940 roku.

Część polska obejmowała 213 pozycji katalogowych, podzielonych następująco: • znaczki nie używane: - 115 sztuk, ze specjalizacją kolorów i usterek druku, • znaczki używane: 149 sztuk, w tej:liczbie pięć pasków po 3 znaczki, dwa paski po 4 znaczki i jeden pasek z pięciu sztuk, • ostemplowania pierwszego znaczka: 175 sztuk, w tym stemple kolorowe, ambulansowe oraz z różnymi numerami,

• listy ofrankowane pierwszym znaczkiem: 172 sztuki, w tym 12 listów z parkami znaczków oraz jeden list z paskiem trzech sztuk, • ostemplowania na listach: 30 listów ze stemplami dworcowymi oraz ambulansowymi, • zbiór stempli numerowych na listach: 131 listów, w tym z kolorowymi kasownikami: niebieskimi: nr 14 i 164, oraz czerwonymi: nr 18, 70, 108, 122 i 182, • rosyjskie znaczki użyte w Polsce: luźne i na listach, ze specjalizacją ostemplowań w liczbie ok. 500 sztuk, • próby: obie próby ramki znaczka oraz stempla do produkcji całostek 10 k., jak i rysunek z projektami dla znaczka i znaku opłaty na całostkach, • całostki: 3 koperty Poczty Miejskiej w St. Petersburgu, użyte próbnie w Warszawie w 1858 r., • dwie używane koperty 1,5 kop. i pięć używanych 3 kop. (pierwsze prow. wyd. 1859 r.) • siedem używanych całostek po 3 kop. definitywnego wydania 1860 r.

Ceny osiągnięte na licytacji odpowiadały ówczesnym cenom rynkowym: np. paski po 4 znaczki sprzedano po.9 funtów, pasek pięciu sztuk za 14 funtów, mulą kopertę Poczty Miejskiej za 6 funtów i 10 szylingów (na licytacji Bojanowicza przyniosła 15 tys. franków, to jest obecnie ponad 6000 funtów+22,546 dopłat (ówczesna wartość funta wynosila 25 złotych). W związku z wojną, zbieracze z Europy nie mieli możliwości zakupów z tego zbioru. Prawie cały materiał sprzedano w Anglii lub do USA.

Opisałem obszerniej zbiór Fabergć, ponieważ znaczki i listy z tego zbioru krążą od chwili licytacji w 1940 r. do dnia dzisiejszego po większych zbiorach i stanowiły u Bojanowicza dużą część jego kolekcji, szczególnie jeśli mowa o rzadkościach.

Dla przykładu, w moim zbiorze pierwszego znaczka, obejmującym 450 listów, okolo 25%• pochodzi od Faberge, co łatwo jest stwierdzić: listy bądź znaczki mają na odwrocie odręczną jego adnotację - kiedy, za ile i od kogo zostały zakupione.

W 1950 r. pewien zbieracz z USA (mówi się, że byl to byly polski dyplomata) oddał wiele materialu polskiego, pochodzącego ze zbioru Faberge, na sprzedaż famie aukcyjnej Harmer s. Nowym Jorku.

Miroslaw Bojanowicz (1906-1980, który w tym czasie byl kupcem filatelistycznym w Londynie (f- ma Arthur Boyle Lim.) otrzymat bardzo późno katalog tej sprzedaży tak, że wysłał swoje oferty telegraficznie do Nowego Jorku, zapominając jednak dodać, że są one w dolarach. Telegram ten spowodował nieprzyjemną niespodziankę: firma w Nowym Jorku przeliczyla jego oferty w funtach angielskich (I funt — 5 dolarów), czyli pięciokrotnie. Oczywiście prawie cały materiał otrzymał Bojanowicz, lecz po cenach pięciokrotnie wyższych, jak sobie wyobrażał.

Po otrzymaniu znaczków z Nowego Jorku Bojanowic"z usiłował je zwrócić, lecz bez skutku.

440

Fragment strony z katalogu aukcyjnego Harmera ze sprzedaży zbioru A. Fabergć, 15 III 1940 r.

Uzyskał jednak możliwość spłaty rachunku na dłuższe raty. Pomimo tego nie mógł sprzedać tego materialu, zakupionego po tak zawyżonych cenach. Wobec powyższego material ten poszedł „na magazyn" i zapoczątkowal zbiór ,,pierwszej Polski" Bojanowicza.

W USA w latach 1955/71 sprzedano licytacyjnie kilka wielkich zbiorów pierwszego znaczka: w 1960 r. - Richa, oraz w 197Ir. - dr. Kozakiewicza z Chicago.

Obie te licytacje przeprowadzila f-ma Mercury Stamp ćo. w Nowym Jorku, której właściciel Herbert Bloch był wielkim ekspertem, także polskich znaczków. W firmie tej pracował wtedy Włodzimierz Rachmanow, znawca pierwszego polskiego znaczka. Wiele ciekawego materialu z tych sprzedaży trafiło do Bojanowicza, szczególnie ciekawe ostemplowania ze zbioru Richa, przeważnie na listach.

Mając już dość pokaźny zbiór, Bojanowicz zaczął prezentować go na wystawach, lecz bez wielkich sukcesów. Dopiero w Warszawie na Polska'60 zbiór ten został odpowiednio nagrodzony w klasie narodowej Wielką Nagrodą Wystawy.

W roku 1965 za pośrednictwem f-my Gibbons z Londynu, Bojanowicz zakupil zbiór pierwszego znaczka polskiego, Myrona Steczyńskiego z Chicago.

Od lat siedemdziesiątych Bojanowicz pracował nad podręcznikiem o poczcie Królestwa Polskiego 1858.1870. Książka jego pt. „The Kingdom of Poland" ukazała się w 1979 roku, nakładem Królewskiego Towarzystwa Filatelistycznego w Londynie. Książka ta jest w zasadzie opisem własnego zbioru. W nienajlegzym fachowo tłumaczeniu na język polski, ukazała się w związku z Wystawą w Poznaniu w 1993 roku.

Bojanowicz sprzedał swój zbiór jeszcze za życia pewnemu wybitnemu wloskiemu zbieraczowi. Przez wiele lat nie był on pokazywany na wystawach filatelistycznych. Dopiero po śmierci właściciela, rodzina postanowila go sprzedać. Szwajcarska firma aukcyjna Corinphila zwróciła się do mnie ze zleceniem dokonania szacunku tego zbioru. Po zaakceptowaniu mojego szacunku, spadkobiercy, a raczej ich adwokat, zlecili sprzedaż tego zbioru firmie Corinphila w Zurychu (dok. w nast. numerze).

ZBIGNIEW MIKULSICI St. Galion Szwajcaria

441

PAMIĘĆ I PRZESTROGA Lata jakie niinęly od września 1939 roku do obecnej

rocznicy obejmują niemal polny cykl życiowy jednego pokolenia. Pomimo upływu tylu lat, prawie każdego dnia nadal co krok spotykamy materialne i duchowe dowody i ślady magicznych wydarzeń i przeżyć wojennych.

W utrwalaniu palnięci i przywoływaniu tragicznych wspomnień ma także swój udział filatelistyka, co prawda skromny - bona miarę jej partycypacji w toczącym się życiu społecznym- tym niemakj udział stały, powtarzalny i dobrze czytelny.

Od pierwszych lat powojennych, a właściwie już nawet w czasie wojny, uksztahowaly się zainteresowania zbieractwem filatelistycznych dokumentów. Zainteresowania tematyką wojenną narastały w miarę upływu czasu. Wzrastała też, rozproszona po całym kraju, gromada zbieraczy znaków, pocztowych, dotyczących lat wojny i okupacji.

Podkreślenie rozproszonegocharakteru zbieractwa, cojest przecież naturą filatelistyki, warte jest zaakcentowania, bowiem z niewyjaśnionych powodów nie ukształtował się dotychczas w zakresie tej problematyki zwarty klub kolekcjonerów, jak np. w Niemczech, co jest przyjętą i praktykowaną formułą wzajemnego wspierania się i utrzymywania kontaktów w ramach tej samej problematyki zainteresowań. Jednak, mimo braku klubu zainteresowań, zbiory filatelistyczne poświęcone problematyce II wojny światowej są obecne na wszystkich niemal wystawach filatelistycznych, których program nie jest, z założenia, ograniczony do wybranych ram tematycznych.

Sięgnijmy do przykładów. Najbardziej reprezentatywną formą ekspozycyjnej manifestacji filatelistycznej są ogólnopolskie, numerowane wystawy organizowane co cztery lata. Stanowią one pełny przegląd dorobku PZF i skupiają zbiory o wysokim poziomie. Spójrzmy na udział zbiorów o tematyce II wojny światowej na kilku wystawach, przy czym zostały uwzględnione tylko te eksponaty, które bezpośrednio dotyczą interesującego nas tematu: .

VII OWF Warszawa 1957 - 19 zbiorów VIII OWF Warszawa 1964 - 9 XII OWF Łódi1975 - 33 XIII OWF Katowice 1979 - 35 XV OWF Poznali 1987 - 35 XVII OWF Warszawa 1995 - 35 W miarę upływu lat rośnie liczba eksponatów

poświęconych preblematyce II wojny światowej. Wpływana to zarówno rosnąca wartość filatelistyczna tych zbiorów, jak i warastająca ranga społeczna dokumentów z tamtego olctesu. Podole liczby Me mówią wszystkiego. Podkreślić trzeba, że filateliści przedstawiają w swoich kolekcjach różne obszary wojny i wielorakie jej aspekty. Oto kilka przykładów tytułów zbiorów „Przyczyny II wojny światowej", „Polacy w II wojnie światowej", „Walka i męczeństwo narodu polskiego w latach 1939-1945", „Generalne Gubernatorstwo 1939-1945", „Korespondencja jeńców wojennych II wojny światowej", „Hitlerowskie obozy jenieckie na ziemiach polskich 1939-1945", „Harcerska poczta powstańcza", „Poczta Obozowa Oflagu KC Woklenberg", „KL Auschwitz", ,,Gross - Bom", „Drogi żołnierza polskiego w II wojnie światowej", „Poczty polowe Polskich Sil Zbrojnych na Zachodzie", «skosy rodziny wojskowej 1939-1946", „Korespondencja jeńca wojennego nr 11366", „Korespondencja i dokumentacja PCK-w latach 1939-1947".

Dorestawienia udziela filatelistów w upamiętnianiu wojny i okupacji dołączyć należy również wystawy poświęcone wyłącznie tej wiośnie problematyce. Kilka przykładów:

Oświęcim 1965: „Nigdy więcej wojny, faszyzmu i obozów koncentracyjnych",

Oświęcim 1970: .,Nigdy więcej obozów zagłady", Poznań 1984: „Korespondencja więźniów hitlerowskich

obozów koncentracyjnych", Łódź 1984: „Obozy jenieckie 1939-1945", Olsztyn 1985: „Nigdy więcej", Janów Lubelski 1994: 2orylowe Wzgórza". Publiczna ekspozycja jest finalnym produktem

filatelistycznym. Ale w przypadku omawianej problematyki powstaje produkt o istotnym znaczeniu społecznym. Gromadzeninznaków do zbioru filatelistycznego towarzyszy wnikliwa praca badawcza. Filateliści odkrywają i wydobywają naświallo dzienne z ukrytych zakamarków listy i dokumenty, odtwarzają losy ich nadawców i odbiorców, cegiełka po cegiełce budują obraz wydarzeń, jednostek i zbiorowości ludzkich. Szczególnie jest to widoczne i w przekonywający sposób przemawiające w odniesieniu do gett żydowskich. Ma ta praca badawcza wartość uzupełniania wiedzy historycznej i zaspokajania tęsknot i potrzeb emocjonalnych osób usihnących uzyskać wiedzę o losach osób bliskich i bliskich irn zbiorowości.

I jeszcze jeden aspekt, oryginalnie polski, w filatelistycznym dokumentowaniu lat wojennych. Chodzi o poczty organizowane w obozach jenieckich przez polskich oficerów. W swoim czasie była to zarówno forma terapii, jak i forma samoorganizacji wewnątrzobozowego obrotu korespondencji. W ramach bardzo przecież ograniczonych uprawnień przyznanych przez wladze obozowe, poczty te były konstruktywnym elementem aktywnych działań sprzyjających przetrwaniu . W miarę upływu lat nabierają rangi wartościowego walom filatelistycznego i dokumentu historycznego.

I jest jeszcze jeden swoisty dokument polskiego wkładu w walkę wyzwoleńczą - harcerska poczta powstańcza. Należy do najbardziej tragicznych dokumentów wojny. Wstrząsającym pomnikiem tego wydarzenia okresu wojny jest kwatera małych powstańców na warszawskich Powązkach. Jest to widok dławiący gardło. Nie można przejść bez porażającego rozum i wyobraźnię widoku rozległej kwatery równo ustawionych w szeregach krzyży z tekstami informującymi o poległych bojownikach Powstania: Adaś lat 13, Krzysiek lat II, Bolek lat 12... Tylko oświęcimskie stosy obuwia, wlotów, lalek, przemawiają z równie wstrząsającą

Norman Danina, autor głośnej historii Polski pt. „Boże igrzysko" nazywa nasz kraj „krajem na Mikach" z dwu powodów: orz skutek częstego przesuwania granic i jeszcze częstszej zmiany systemów politycznych. Na to nakładała się niechęć do Polaków. Zachodnie społeczeństwa - mowa jest o historii - nie rozumiały naszych reakęji, bowiem żyły w zupełnie odmiennych warunkach spoleczno-politycznych.

Pedantyczni astronomowie twierdzą że nawet grzechotka wypadająca z kołyski niemowlęcia ma wpływ na obroty ciel niebieskich.

Można by powiedzieć, że publiczne prezentowanie tematyki II wojny światowej przez filatelistów ma podobny wpływ na stabilizację sytuacji geopolitycznej, jak przemieszczanie się zabawki dziecęcej na deformację orbit ciel niebieskich. Jest jednak istotny czynnik aktywnie wyróżniający poczynania filatelistów. Są oni mianowicie częścią ogólnego ruchu społecznego, świadomie i z zaangażowaniernprowadzącego akcję ostrzegawczą Czynią to od kilkudziesięciu lat i jestem przekonany - będą czynić nadal. • .

• ZYGMUNT JANIK

442

ZAGRANICZNE AUKCJE FILATELISTYCZNE Znana nam już duża i prężna amerykańska firma

aukcyjna Cherrystone Audionu Inc. w Nowym Jorku przeprowadzila w ostatnich dniach kwietnia 1999 r. swoją wiosenną aukcję, na której znalazto się prawie 2,9 tys. lotów , w tym kilkaset zbiorków i zbiorów. Ponieważ na aukcjach tej firmy oferuje się zawsze sporo ciekawego materiale polskiego, udało mi się pozyskać katalog aukcyjny (którego firma niestety nie przydała); mimo jednak wielostronnych usiłowań, nie otrzymałem wyników aukcji. Podaję więc Czytelnikom tylko ceny wywoławcze, nie orientuję się bowiem, które walory zostałe sprzedane i za jaką cenę.

Na aukcjach Cherrystone nie ma z reguly „wystrzałowych" pozycji; tak bylo i tym razem, tylko 28 walorów wyceniono bardzo wysoko (5 tys. $ i powyżej tej sumy). Z tego warto wymienić trzy piękne bardzo drogie walory, rzadko pojawiające się na aukcjach: słynny austriacki „Zbity Merkury" z 1851 r. na opasce gazetowej zaoferowany został za 5 tys. $, piękna koperta Stanów Zjednoczonych z 1857 r. ofrankowana aż 12 szt. czarnych znaczków po 12 c., nadana w Nowym Orleanie, skierowana do Wielkiej Brytanii (cena także 5 tys. $) oraz rarytas poczty lotniczej, koperta z 1919 r. z lotu z Nowej Fundlandii do Wielkiej Brytanii (aeroplan „Raynor" zabrał na poklad tylko 30 listów) wyceniona 25 tys. $.

Było tylko 20 zbiorów wycenionych bardzo wysoko, a wśród nich najciekawsze: piękna kolekcja złożona z 270 szt. stemplowanych i nie stemplowanych znaczków „Levant" Austrii za 7,5 ty. 5, zbiór Estonii z lat 1791-1940 złożony z 200 szt. całości za 5 tys. $, tematyczny zbiór „Ptaki", złożony ze znaczków, prób i esejów z całego świata (w tym także wiele całości) zaoferowany za 10 tys. $ oraz najdrożej wyceniona pozycja (25 tys. 5)- specjalizowana kolekcja lotnicza Litwy z lat 1921-1940, złożona z 250 szt. znaczków, prób i esejów.

Pozycji polskich sporo, bo aż 110, w tym kilka ciekawych walorów. „Polskęm I" reprezentowal lot z 3 nie stemplowanych maczków zaoferowany za 1 tys. $ oraz 16 szt. kopert z ciekawymi ostemplowaniami z cenami od 500 $ do 2,5 tys. $. Ta najdroższa pozycja (fot. 1) to wyceniona 2,5 tys. $ mata koperta nadana w Radziejowie (znaczek unieważniony stemplem numerowym „246"), dwie inne koperty z cenami po 1,5 tys. $ to: „110" (Iwaniska) i „ 1 I I" (lągów); wszystkie te koperty zaadresowano do Warszawy.

Z innych walorów mogły zwrecie uwagę trzy rzadkie pozycje tzw. wydania krakowskiego z 1919 r. (wszystkie znaczki nie stemplowane): bardzo rzadka liliowa 10-

koronówka za 3 tys. $ oraz „porto": 1 kr za 2 tys. $ i 5 kr za 2,5 tys. $. Próbna seria „Na Skarb" była do kupienia za 2 tys. $ zaś ta sama seria znaczków ciętych za 1 tys. $. Ciągle poszukiwane są u nas koperty ze stemplem z odsłonięcia pomnika Chopina W 1926 r. w Warszawie; na aukcji zaoferowano taką calok za 100 $. Trzy ciekawe całości z Powstania Warszawskiego 1944 r. miały ceny: 1 tys„ 1,3 tys. oraz 1,5 tys. $.

Wśród jedenastu polskich zbiorów nie byk) rewelacji, stąd i ceny wahały się od 100 do 2,5 tys. $; najdrożej (2,5 tys. $) wyceniono kolekcję 93 szt. kopert przedznaczkowych z XVIII i XIX wieku, trochę niżej (1,5 tys. $) zbiór znaczków nie stemplowanych i czystych z lat 1918-1971; 200 szt. kopert ofrankowanych znaczkami ze stempelkami „Groszy" wyceniono 750 $ zaś 150 szt. kopert przedstawiających historię poczty polskiej od 1860 r. do 1918 r. można byto kupić za 1 tys. $.

Generalne Gubernatorstwo 1939-1945 reprezentowało sześć pozycji, w tym: czyste czworobloki przedruków na znaczkach polskich za 400 $, także w czworoblokach serie małych znaczków służbowych za 250 $ oraz- również w czworoblokach - serie nie wydanych „Górali- za 1 tys. $; słynny znaczek dywersyjny „Frank" mial cenę 500 $.

Z katalogu wychwytuję zwykle różne ciekawostki, tak byto i tym razem. Piękna koperta poczty paryskiej z 1870 r. „Ballon monte" z okresu wojny pnisko-francuskiej, adresowana do Warszawy (fot. 2) miała cenę 1,5 tys. $. Dziewięć kopert poczty polowej z okresu wojny rosyjsko-japońskiej 1904-1905 zaoferowano w cenach od 100 do 900 $. zaś rzadko spotykane na aukcjach znaczki ziemstw rosyjskich z XIX wieku byly na tej aukcji reprezentowane przez 83 pozycje, w tym kilka kopert, w cenach od 100 do 1 tys. $; najdroższe dwie koperty (wycenione po 1 tys.) byty nadane w Turcji w latach 1889 i 1892 zaś skierowano je do Charkowa, gdzie za doręczenie pobrano opłatę znaczkami ziemskimi.

Na aukcjach Cherrystone wystawiane są zwykle autografy sławnych ludzi; tym razem byto aż 41 pozycji, w tym: autograf D.D. Eisenhowera wyceniono 300 $, dwa autografy B. Mussoliniego miały ceny po 900 $, cztery autografy Napoleona Bonaparte miały ceny zróżnicowane-jeden 1,2 tys., dwa po 1,5 tys. i jeden - 2 tys. $; autograf Augusta ID Sasa, króla Polski w latach 1733-1763, byl do nabycia za 500 $ ale najdrożej (5 tys.) żądano za autograf Stalina.

JANUSZ ZBMN1EW PIERUT AIJP 1085

fot. 1 fot. 2

443

I WYSTAWA FILATELISTYCZNA DEBIUTÓW MŁODZIEŻOWYCH

„Pierwszy krok w dwutysięczny rok" Koszalin '99

W dniach 15-20 IV 1999 r. w Klubie „W Klocku" przy Koszalińskiej Spółdzielni Mieszkaniowej „Przylesie" w Koszulinie odbyła się kolejna wystawa eksponatów młodzieżowych. Protektorem wystawy byt Prezes KSM „Przylesie" - Kazimierz Okińczyc.

Nowością był podział wystawców na: debiutantów, osoby których eksponaty już oceniano, opiekunów kół młodzieżowych i wystawców kart telefonicznych (poza konkursem).

Sąd Konkursowy pod przewodnictwem kol. Józefa Grabarczyka ze Szczecina ocenił eksponaty w grupach wiekowych metodą punktową. Wystawcom przyznano nagrody oraz dyplomy w randze medalu: • debiutantom - w gminie A (do lat 15): *dużego srebrnego: „Światdziecka"-Anny Mieszkuć z Białegostoku, ,Architektura Polski" -Kamila Pawelca ze Zdzieszowic, - w grupie B (16 i 17 lat): *srebrnego - CM „Malarstwo" • Urszuli Golebiowskiej z Białegostoku, - w grupie C (18 i 19 lat): °poz ł acanego: „Pomorze Środkowe" - (lata 1945-90) z MKF przy KSM „Przylesie", *dużego srebrnego: „Młodzieżowe konkursy filatelistyczne'.' - MKF Szczep Głuchych ze Szczecina, *srebrnego: „Ptaki w ujęciu systematycznym" -MKF przy SP w Czernichowie, • wystawcom, których eksponaty były już oceniane na innych wystawach:

- w grupie A: *poz ł acanego: „Dyscypliny sportowe"- Joanny Slomskiej z MKF przy KSM „Przylesie" i ,,Ruch olimpijski w Polsce" - Alicji Łuszczyny ze Swiebodzic, - w grupie B: *duż ego pozlacanego:„Kró/estworof/in" - Katarzyny Gwardiak z MKF przy KSM „Przylesie", wraz z pucharem Protektora Wystawy za najlepszy eksponat, *duż ego srebrnego: „Kwialyrich środowisko" - Arkadiusza Blaszczyka z Łodzi i „Państwa świata" - Jacka Kalacha z Łodzi, - w grupie C. *dużego poz ł acanego: „Królestwo roślin", „Znani i mniej znani" i ,,Oni ratują nasze mienie"-MKF przy KSM „Przylesie", • eksponaty opiekunów kól młodzieżowych: ozlotego:CM„Rzeźby" - Jana Krzosa z Kolobrzegu, *du ż ego srebrnego: ,,71ekomunikacja" - Ireneusza Kolacińskiego z f miń.

Wystawcami eksponatów kart telefonicznych „Polskie karty telefoniczne 1992-96" oraz „Bajki". było rodzeństwo Amia i Paweł Skonieczni z Łodzi. Otrzymali oni nagrody Dyrektora Zakładu TP S.A. w Koszulinie.

JERZY MUSIAŁ AUP 1602

MŁODZIEŻOWA WYSTAWA FILATELISTYCZNA WARSZAWA '99

Z okazji ogólnopolskiego finału XXXVII Mlodzieżowego Konkursu Filatelistycznego, w dniach 4-17 czerwca br. w salach Warszawskiego Ośrodka Kultury w Warszawie odbyła się Młodzieżowa Wystawa Filatelistyczna „Warszawa '99". (W stopnia) o zasięgu krajowym. Protektorem wystawy byl Minister Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa - Jan Szyszko.

Ze względów technicznych - nie wszystkie zgloszone eksponaty mogły być przyjęte, a także nie wszystkie przyjęte udało się wyeksponować, ze

względu na odbywającą się w tym samym czasie w pomieszczeniach WOK wystawę papieską. W sumie, z około 70 zgłoszeń, na wystawę przyjęto 48 eksponatów, a nadesłano 40 (w tym 5 poza konkursem) w czterech grupach wiekowych. wystawców do 21 lat.

Sąd konkursowy pod przewodnictwem Jerzego Kozłowskiego z Warszawy przyznał dyplomy w randżemedaludu ż ego poz ł acanego ,ii,ast%u,,j.ancyryi eksponatom:,.

i mniej znani" - MKF przy KSM „Przylesie" w Koszulinie,

444

* „Filatelistyczny przewodnik po Sudetach" - Urszuli Jaworskiej ze Swiebodzic,

„Królestwo roślin" - MKF przy KSM „Przylesie" w Koszalinie,

,,Ruch olimpijski w Polsce" - Alicji Leszczyny ze świebodzic, * „Pomorze Środkowe" - MKF przy KSM „Przylesie" w Koszalinie.

Ponadto przyznano: 1 dyplom w randze medalu pozlacanego, 6 - dużego srebrnego, oraz 22 niższych rang.

Podobnie, jak na wystawie w Koszulinie, tematyka zbiorów była różnorodna. Spośród 35 ocenionych eksponatów, najliczniej prezentowały się eksponaty z grupy wystawców najmłodszych (do 15 lat) -bowiem aż 10, co szczególne cieszy. Dwa z nadesłanych eksponatów nie mialy określonego wieku wystawców, dlatego jury apeluje do Komisji Wystaw w Okręgach o przestrzeganie w tym względzie regulaminów wystaw.

(red.)

FILATELISTY KA UCZY I BAWI MDK '99

W dniach od 1-12 czerwca br. w Młodzieżowym Domu Kultury w Legnicy czynna była Okręgowa Młodzieżowa Wystawa Filatelistyczna. Organizatorami wystawy byli: Młodzieżowy Dom Kultury wraz z Młodzieżowym Kotem PZF nr 5 przy MDK. Wydatnej pomocy udzieliło Koło PZF nr 27 oraz Rejonowy Urząd Poczty w Legnicy.

Eksponowano 21 zbiorów, w tej liczbie 19 młodzieżowych (w tym 3 z okręgu PZF Zielona Góra i 1 ze Szczecina), w większości po raz pierwszy. Pokazano również zbiór kartek pocztowych Legnicy z lat 1890-1945 i eksponat kart telefonicznych.

W otwarciu wystawy uczestniczyli przedstawiciele wladz miejskich z wiceprezydentem miasta Romanem Ogonowskim, delegacja ZO PZF z Wroclawia z prezesem Stanislawon Pilchem, zaproszeni goście i licznie przybyła młodzież szkolna. Otwarcie wystawy

w Legnicy

uświetnił występ młodzieży z Zespołu Szkól Muzycznych.

Sąd konkursowy pod przewodnictwem Jana Orlowskiego przyznał 4 dyplomy w randze medalu pozłacanego, 9 - srebrnego i 6 niższych rang. Ważnym sukcesem wystawy jest uaktywnienie młodego środowiska filatelistycznego Legnicy, Zlotoryi i Lubawki, skąd w większości pochodziły eksponaty.

Na szczególne wyróżnienie i uznanie zasłużyli organizatorzy wystawy: przewodniczący Komitetu Organizacyjnego, opiekun MKF nr 5 przy MDK w Legnicy - Włodzimierz Szyposz, prezes Kola PZF w Legnicy Roman lwanowski, dyrektor MDK Jerzy Osiecki, a także Janusz Kowalski, Jerzy Kozak i in. Wystawa cieszyła się dużym powodzeniem. Zwiedziły ją liczne wycieczki szkolne i mieszkańcy Legnicy.

LEON WRÓBEL

KONKURS NA PROJEKT ZNACZKA

w Chorzowie pocztowej i plakatu o tematyce ochrony środowiska naturalnego. Do konkursu zaproszono uczniów szkól podstawowych z terenu Oddziału. Naplynęlo w sumie ponad 200 prac, wykonanych różnymi technikami plastycznymi.

14 maja br. w Miejskim Domu Kultury „Batory" w Chorzowie odbył się final młodzieżowego konkursu plastycznego na projekt znaczka, kartki

445

Komisja konkursowa, składająca się z członków Zarządu Oddziału PZF przyznala Grand Prix Wojciechowi Domańskiemu ze Szkoły Podstawowej nr 29 (klasa 8) w Chorzowie, za projekt znaczka pocztowego.

Pozostałe nagrody przyznano za prace w kategoriach: • na projekt znaczka pocztowego - grupa starsza - Wojciech Zaczek, SP nr I Świętochłowice, - grupa młodsza - Monika Sz5ma, SP nr 4 Świętochlowice, • na projekt kartki pocztowej - grupa starsza - Sabina Bobek, SP nr 6 Swiętoehlowice - grupa młodsza - Karolina Chorąży, SP nr 4 Swiętochlowice •naprojekt plakatu - grupa starsza - Karolina Urbańczyk , SP nr 14 Chorzów, - grupa młodsza - Aleksandra Grabowska.

Organizatorzy konkursu przygotowali dla zwycięzców wiele cennych nagród, ponadto każdy uczestnik wystawy prac konkursowych otrzymał pamiątkowy upominek.

Prace nadesłane na konkurs można było obejrzeć w czasie wystawy pokonkursowej w holu głównym MOK w dniach 14-21 maja br. W czasie otwarcia wystawy pracownicy RUP Chorzów przeprowadzili wśród młodzieży ankietę w ramach Ogólnopolskiego Konkursu na najładniejszy znaczek pocztowy wydany w roku 1998.

II KOLONIA

ARKADIUSZ KAFKA

w MKF przy Szkole Podstawowej w Kolsku (gmina Bierzwnik)

Od 1985 roku przy Szkole Podstawowej w Kolsku działa Młodzieżowe Kolo Filatelistyczne (Gorzowski Okręg PZF). Wspólnie z Nadleśnictwem Bierzwnik w ramach „Festynu ekologicznego" zorganizowaliśmy konkurs na projekt znaczka pocztowego o tematyce ekologicznej. Urządzono też pokaz młodzieżowych zbiorów filatelistycznych o tematyce przyrodniczej.

Konkurs na projekt znaczka pocztowego obejmował uczniów z klas I-1V z ośmiu szkól leżących na terenie Nadleśnictwa. I etap konkursu odbył się w każdej ze szkół,. w grupach wiekowych kl. 1-11 i kl. 111-1V. Wyłoniono po 2 projekty, które byty prezentowane 27 maja br. na „Festynie ekologicznym" w Zieleniewie (gmina Bierzwnik). W czasie festynu każda ze szkół prezentowała również przygotowany zbiór filatelistyczny o tematyce przyrodniczej. Zbiory i projekty znaczków cieszyły się dużym zainteresowaniem uczestników festynu. Miejmy nadzieję, że to zainteresowanie zaowocuje powstaniem nowych kól filatelistycznych w szkotach.

Trzech członków MKF przy Szkole Podstawowej w Kolsku prezentuje już swoje zbiory na wystawach filatelistycznych. Są to: Mar lena Byczkiewicz, Cyprian Siaro i Wojciech Tomalak. Ostatnio zaprezentowali swoje eksponaty na Młodzieżowej Wystawie Filatelistycznej III stopnia „Warszawa 99", gdzie każde z nich uzyskało medale brązowe.

MARIAN KALKA opiekun kola

FILATELISTYCZNA PZF Istebna 26. 06 - 10. 07. 1999

Okres wakacyjny może być z powodzeniem wykorzystany do szkolenia młodych filatelistów, dlatego Komisja ds. Filatelistyki Młodzieżowej ZG PZF zor-ganizowała kolonię filate-listyczną dla dzieci ze szkół podstawowych. Udział w niej wzięli) 15 uczestników z Kra-kowa, Katowic, Opola, Rudy śląskiej, Swiebodzic i Wroc-ławia.

Program kolonii był bardzo bogaty i wypełniony zajęciami, ale był także czas na wypo-czynek i zajęcia sportowe. Odbyło się kilka wycieczek, w tym na Słowację (Mała Fatra), do Cieszyna, Ustronia i Wisły, oraz na Stożek, wycieczki po okolicznych miejscowościach, jak Koniaków <pracownia koronek, kurna chata, „Koczy" zamek), Jaworzyn]. -Trzycatek - miejsce styku granic trzech państw: Polski, Czech i Sło-wacji. W Istebnej zwiedzono

446

VI. :1.155 /C04.0... 4,3

i, 7 .

4A bib

[ 3 0"A"°. CO Odi ■ r. ..71;71:71

Izbę Pamięci himalaisty Jerzego Kukuczki, pracownię malarki Iwony Konarzewskiej, galerię rodziny Wałachów. W trakcie wycieczki do Cieszyna, jej uczestnicy zwiedzili zabytkową drukarnię, gdzie mieści się Muzeum Drukarstwa. Oprócz możliwości poznania różnych technik drukowania można byle własnoręcznie odcisnąć sygnet drukarni (tzw. suchy druk).

Odbywały się również zajęcia filatelistyczne. Dużo uwagi poświęcono budowie eksponatu filatelistycznego, sporządzeniu planu, doborowi materiału oraz technice wykonania. Odbyły się zajęcia praktyczne, w ramach których zwiedzono Urząd Pocztowy w Istebnej, gdzie stosowany był datownik okolicznościowy. Serdeczne podziękowania składamy paniom z UP w Istebnej za życzliwość i udzieloną pomoc. Wydana została koperta upamiętniająca II Kolonię (pomysł i projekt kol. Jadwiga Ostrasmwska, wykonanie kol. Stanisław Wieczorek).

Organizatorzy kolonii składają serdeczne podziękowania kolegom: Józefowi Lehmannowl z Opola,

Andrzejowi Nowakowi i Romanowi Pawliszakowi z Oddziału PZF w Rudzie Śląskiej, panom Krzysztofowi Pawlakowi i Grzegorzowi Bujnarowskiemu z Centrum Usług Szkoleniowych i Wypoczynkowych SKRZAT w Opolu oraz tym wszystkim, szczególnie rodzicom młodych filatelistów, dzięki którym kolonię można było zorganizować.

JADWIGA OSTRASZEWSKA ANDRZEJ SŁODZIŃSKI

0/06LIWOJCI [ZNACZKÓW POLSKIGH1

Zwrot grzebienia perforacyjnego na znaczkach nr kat. 3232

Arkusze znaczków drukowanych techniką rotograwiury mają perforację grzebieniowa. Perforacja odbywa się w końcowej fazie przechodzenia wstęgi zadrukowanego papieru z roli przez maszynę drukującą f-my Goebel, z szybkością około 660 uderzeń perforatora na minutę. Każde uderzenie

grzebienia musi być ściśle zgrane z mchem papieru w maszynie, ażeby pionowa linia otworów perforacyjnych znalazła się centrycznie na białym polu między rysunkami znaczków. Czuwa nad tym urządzenie elektroniczne, zwane autotronem.

Na załączonej ilustracji pokazujemy fragment arkusza zn. „Wodospady Świdra" (Fi: 3232), na którym zauważyć można ciekawy przypadek chwilowego zaburzenia równomierności uderzeń perforatora w czterech ostatnich rzędach pionowych

447

MANEWRY W. P. URZAD POCZTOWY

znaczków w arkuszu. W rezultacie tego, w siódmym i ósmym rzędzie znaczki są nieco węższe i mają o jeden „ząbek" mniej niż inne, a w dwóch ostatnich rzędach otrzymały perforację pionową przesuniętą nieco w lewo, a więc niesymetryczną. Po zakończeniu perforacji tego arkusza, perforator „odskoczył" na właściwe miejsce względem wizerunku znaczków w kolejnym arkuszu. Tak powstał „szeroki odstęp" między ostatnim, jedenastym uderzeniem perforatora w tym arkuszu, a pierwszym - stykowym w arkuszu kolejnym.

Przypadek ten umożliwia okreś lenie zwrotu grzebienia perforacyjnego w czasie perforacji arkuszy powyższych znaczków. Jak widać, grzebień perforacyjny zwrócony był w lewą stronę w stosunku do wizerunków znaczków.

Bit

Częściowa podwójna perforacja arkusza znaczków nr 3537

W partii znaczków czystych, otrzymanych w abonamencie z UP Tarnów 6 dla Kota PZF, były dwa arkusze nr kat. 3537 z serii „Boże Narodzenie", prod. PWPW S.A. 1997, na których dolny rząd znaczków został wyperforowany dwukrotnie z trzech stron (perforacja grzebieniowa). Jest to sektor 6.

Ciekawi mnie, czy ktoś jeszcze ma te arkusze z wadliwą perforacją.

JAN SKOLUCKI Koto nr 33, Tarnów

STEMPEL „R" Z MANEWRÓW WOJSKA POLSKIEGO

w 1925 roku

W 1925 r., pod dowództwem ministra spraw wojskowych gen. Władysława Sikorskiego, odbyly się manewry Wojska Polskiego. Manewry te przeprowadzono w dniach 9-14 sierpnia na wschodnich terenach Polski, a następnie - od 13 do 20 sierpnia na terenach zachodnich. Manewrom towarzyszyly cztery pociągi, przeznaczone dla dowództwa i zaproszonych gości. W przedziale jednego z pociągów uruchomiono na okres manewrów urząd pocztowy, w którym przyjmowano listy zwykłe i polecone.

Szczegóły na temat tych manewrów oraz działań wspomnianego urzędu pocztowego zostały zamieszczone w artykule J. Jagodzińskiego i J. Parnniewicza „Poczta na uslugach manewrów Wojska Polskiego w 1925 r" - ,,F" nr 3/94 oraz w notatce J. Z. Piekuta - „F" nr 7-8/94. W publikacjach tych pokazano m.in. odcisk datownika okolicznościowego, używanego przez ten urząd do

korespondencji wysyłanej w czasie manewrów. Jak się okazuje, do listów poleconych byl używany okolicznościowy stempel polecenia „R" o wymiarach 41x19 mm. Prezentowane odciski datownika oraz stempelka polecenia są grzecznościowe, niemniej wykonano je prawie na pewno w czasie trwania manewrów, na co wskazuje • tusz użyty do Odcisku - dla datownika czarny, a dla stempelka „R" czerwony, a więc zgodnie z ówczesnymi przepisami.

JERZY JAKUBEK

440

....... -,-, ............- ,,,,,,

o - Citt; dol Valicano 1 i

j00 *

2' O O • „.!

44.

INTERESUJĄCY STEMPELEK DOPŁATY „T"

Stempelki dopłaty „T" służą do oznaczania przesyłek niedostatecznie opłaconych. Z zasady trudno jest okreś lić, w której placówce pocztowej taki stempelek został odciśnięty. Mogło to być zrobione albo w miejscu nadania przesyłki (przeważnie), albo w miejscu jej przeznaczenia, lub gdzieś po drodze. Brak informacji na ten temat w samym stempelku uniemożliwia stwierdzenie tego faktu.

Prezentowany stempelek jest pod tym względem wyjątkowy, bowiem obok litery „T" znajduje się nazwa urzędu pocztowego „U.P. Brześć n/B. 2". List został wysłany 17.07.1935 r. Mimo, że posiadam zbiór kilku tysięcy stempelków „T", dotychczas nie spotkałem drugiego podobnego z nazwą placówki pocztowej.

JERZY JA KUBIK

WIADOMOŚCI ZE ŚWIATA

JAN PAWEŁ II O WOJNIE W KOSOWIE

Niedawny konflikt zbrojny w jugoslowiańkiej prowincji Kosowo pozostawił po sobie ślad w filatelistyce. Kilka krajów wydało znaczki pocztowe, z których dochód przeznaczono na pomoc dla uchodźców. W tej intencji 25 maja br. również poczta Watykanu wydala znaczek „Koso vo 1999" o nominale 3600 lirów. Nominat ten odpowiada opłacie za ekspres. Znaczek przedstawia na pierwszym planie grupę uchodźców.

Rola papieża Jana Pawła II w próbach zażegnania konfliktu w Kosowie jest znana. Znaczek należy zaliczyć do papaliów, gdyż w dolnej części umieszczono wypowiedź Jana Pawła II Papa sta eon il popolo che soffre, e a lwri gnida: e sempre Pora delta pace! i pod tym autograf IP H. (Papież jest z narodem, który cierpi, i wzywa wszystkich: zawsze jest czas na pokój!).

Szwajcarska firma Hćlio Courvoisier, która wydrukowała znaczki w nakładzie 450 tys. egz. zrezygnowała z wynagrodzenia. Na znaczku nie ma jednak uwidocznionej doplaty na pomoc dla uchodźców, nie widomo więc, czy znaczki użyte dla celów pocztowych zostaną odliczone od ogólnej kwoty osiągniętej z ich sprzedaży.

r.

KORESPONDENCJA Z IZRAELA

Trzy znaczki z flagą Izraela, o nominatach 2.15, 3.25 i 5.35 szekla, które ukazały się 17 grudnia 1998 r. w czasie strajku Drukami Państwowej (p. „F" nr 3/99 s 128), maja nadruk ochronny zabezpieczający przed fałszerstwami: O FLAGA IZRAELA (w języku hebrajskim), widoczny tylko w promieniach UV. Pierwszy znaczek z tej serii za 1.15 szekla, wprowadzony do obiegu 24.11.98 r. nie ma tego zabezpieczenia, gdyż wydrukowany został w dużym pośpiechu dla zaopatrzenia okienek pocztowych w brakujący nominał. Te znaczki „strajkowe", wydrukowane techniką fleksografli, mają już wysokie notowania w nowym katalogu "Carmel" na 1999 rok.

Konflikt rządu ze związkiem zawodowym drukarzy z Drukami Państwowej, w której drukowane są znaczki dla poczty izraelskiej, chwilowo został zażegnany. W drukami De La Rue w Wielkiej Brytanii wydrukowano tylko jeden znaczek obiegowy małego formatu - „hiacinthus orientalis" - bez nominalu (1.15 NS), ale Służba Filatelistyczna Izraela zastrzegla sobie, że w przyszłości nie zrezygnuje z drukowania znaczków za granicą.

A. WILDENBERG Nazareth Illit

WSPÓLNY ZNACZEK BELGIJSKO-IZRAELSKI

16 maja br. ukazały się znaczki poczt Belgii i Izraela o wspólnym motywie, przedstawiającyt6podobiznę słynnego malarza belgijskiego Jamesa Ensora (1860-1949), wydane w pięćdziesiątą rocznicę jego śmierci. Portret Ensora pokazany na znaczkach stanowi mały szczegół obrazu tego artysty (olej 99.7x80 cm), zatytułowanego „Mój ulubiony pokój". Obraz ten powstał w 1892 r. i przedstawia wnętrze pokoju artysty z jego mieszkania w Ostendzie, gdzie żył i pracował. Obecnie znajduje się w Muzeum Sztuki w Tel Awiwie. Natomiast sam portret Ensona, wiszący na jednej ze ścian w tym pokoju, namalował w roku 1886 luidor Verheyden. Jest to więc „obraz na obrazie". Oba znaczki - belgijski i izraelski, wydrukowała techniką rotograwiury drukarnia poczty belgijskiej, ta sama, w której drukowano wspólny znaczek polsko-belgijski w ub. roku.

449

ROK 2000

ni= ert SOUVENIR LEM

n")5]-5Niv, trortna 512 npol EMISSIO■ C ONINIUNE DU TIMBRE MTV 1;0111 Y.

GWEENSCH 1.1.1-1.1.11;1. UtrGIFTE VANPOSIZECCI ISRAEL.BELGI

Oprócz znaczka wspólnego z Izraelem, 13 września br. poczta belgijska wyda jeszcze trzy dalsze znaczki (13. emisja 1999 r.), na których pokazane będą trzy inne obrazy Ensora.

red.

ADRESY W INTERNECIE

Federacja Filatelistyczna Izraela. Informacje o znaczkach i życiu organizacji filatelistycznych w Izraelu, nowości poczty izraelskiej, wykazy i adresy stowarzyszeń i klubów oraz firm filatelistycznych z ich specjalizacją: www.israelphilstely.org.11

Collectors Club «Chicago. 1029 North Dearbom Street, Chicago III. 60610, USA. Organizacja niedochodowa, istnieje od 1928 r.: http:// www.askphil.org

22 czerwca br. poczta izraelska wprowadziła do obiegu znaczki emisji „Pielgrzymka do Ziemi Świętej", stanowiącej zapowiedź roku dwutysięcznego ery chrześcijańskiej. Na trzech znaczkach o nominale 3 szekli Jśażdy, pokazano: widok na rzekę Jordan, źródło (stiidnię) Maryi w Nazarecie i Bazylikę Grobu Świętego w Jerozolimie. Znaczki drukowano techniką offsetową w arkusikach po 10 egz. Na przywieszkach majdają się te same elementy krajobrazu w zmniejszeniu, co na znaczkach. Ponadto, na przywieszkach, oraz na marginesach czterech znaczków w arkusiku, wydrukowano symbol roku dwutysięcznego: liczbę 2000, pod nią w języku angielskim HOLY LAND (Ziemie Święta), w hebrajskim - IZRAEL, oraz w trzech językach -angielskim, hebrajskim i arabskim - wyraz POKÓJ (grafika p. - ,F" nr 3/99 s. 128, górna część datownika fot. 3)

red.

450

POLONICA NA UKRAINIE

500-lecie krakowskiej drukarni Szwajpolta Fiola

W RUMUNII Józef Bem

Pierwsze książki w języku ukraińskim byty drukowane w Krakowie, w drukarni Szwajpolta Fiola. W roku 1491 z oficyny tej wyszły na. in. „Okroix-, „Tukana ultima" i „Bacomma".

Z okazji 500. rocznicy ukazania się pierwszych drukowanych tekstów w języku ukraińskim, poczta Ukrainy wydala 17 grudnia 1994 r. znaczek pocztowy o nominele4000 kk., na którym, wiło narodowych barw ukraińskich - niebieskiej i zóhej,pokazano kagrnent oblicza średniowiecznego drukarza, trzymającego W rękach otwartą książkę. Wokół rysunku rozmieszczono tekst objaśniający w jęz. ukraińskim: ,,Sz. Fioł, „Czasoslow" , 500-lecie ukraińskiego drukowanego słowa", zaś w dolnej części znaczka pokazano sygnet drukarski Szwajpolta Fiola z 1491 r.

Projekt znaczka opracowal W.I. Dwornik, wydrukowano techniką offsetową w arkuszach po 36 egz. (656). W świetle UY znaczek wykazuje ukośne linie fluorescencyjne, nachylone pod kątem 45° do podstawy, rozmieszczone w odstępach ok. 8 nun

Za początkową datę w dziejach drukarstwa krakowskiego, a zarazem i polskiego, uważany jest rok 1474, kiedy to do Krakowa paybyt z Bawarii z przewoźną prasą drukarska wędrowny drukarz, Kasper Straube. Drugą krakowską drukarnią w końcu XV w. była właśnie oficyna Szwajpolta Dola.

Korzystającz katalogu wydanego z okazji tegorocznej KWF „Grafika '99, (s.6) pragnę pokazać w powiększeniu sygnet drukarski Sz. Fiola, umieszczony na znaczku ukraińskim. M m nadzieję, że znaczek ten zainteresuje nie tylko k lekcjonerów poloników, ale również tematyk ów, interesujących się drukarstwem.

,...11...,:vŁgwo , \ \.,,..,_o m 1:911,14,,(1"4 01 • . - 7:2:.W.Z„

h, _, 4%1- 10rk,- ..11 ~■ •/1■

° a 111. 339944 3444.4°9

Urząd pocztowy 4000 Sfantu Gheorghe w Rumunii stosował 24.04.1999 r. datownik okolicznościowy z podobizną gen. Józefa Bema, bohatera rewolucji 1848-1849, in. in. uczestnika walk w Siedmiogrodzie.

RECENZJE • 9

NOWY KATALOG ZNACZKÓW IZRAELA

Od nazwy góry Carmel w Hajfie bierze swoją nazwę wydawnictwo katalogu znaczków izraelskich. Nowe wydanie katalogu Carmel ukazało się jako jubileuszowe 1948-1998 i obejmuje znaczki wydane do marca 1999 r. Wszystkie ilustracje są kolorowe.

Układ katalogu jest podobny do katalogu firmy Postmark, tzn. w jednej kolumnie umieszczone są ilustracje, obok w drugiej - opisy walorów w wersji hebrajskiej i angielskiej. Opisy zawierają nazwę emisji, datę wprowadzenia do obiegu, nazwisko autora projektu, technikę drukowania, rodzaj wodnego znaku i miarę perforacji oraz numery oznaczeń na marginesach. Pod ilustracjami nie ma numeracji odpowiadającej numerom katalogowym znaczków. W obecnym wydaniu pominięto odpowiednie numery katalogowe Scotta, Yverta i Michla, chociaż we wstępie informuje się, że są one podane. Numeracja stron prowadzona jest na sposób europejski.

Ceny podane są na znaczki czyste i kasowane, bez przywieszek i z przywieszkami oraz na FDC, też z przywieszkami, ponadto odpowiednio w dolarach USD w przeliczeniu wg kursu 4 n.szekle = I S. W oddzielnych rozdziałach wyceniono karnety oraz znaczki z automatów.

Dla przykładu podam kilka notowań. Pierwsza seria, zwana „Doar Ivri", czysta bez tabsów wyceniona jest na 1300 $, a z tabsami 16,5 tys. $ ; blok nr I (wystawa Tabul 1949 r.) ma cenę 350 $; seńa Nowy Rok 5710 (1949) z tabsami - 1500 5; Janusz Korczak - 2,8 $: 25. roczn. Powstania w Getcie Warszawskim - 1,2 $, blok Wystawa Izrael-Polska 1991 r. - 4 $; wspólne wydanie Polski i Izraela „50 roczn. Powstania w Getcie Warszawskim" :oba arkusiki 120 $. Wysokie ceny mają pamiątkowe karnety: od 60 do 600 $ nawet. Nowości uzyskują od razu notowanie cztero-pięciokrotnie wyższe od ceny nominalnej waloru.

B.R.

CARMEL - 'grad Stamps Catalogue 1999, Carmel Publishing, Halfa 1999, s. 129+40+16 nlb.+16.

451

CO_€. peszą INNI BULLETIN

of the Polish Philatelic Society of Australia

Nr 179 (VI 1998). Krzysztof Ceremuga przestrzega przed pochopnym nabywaniem rzekomych rzadkości (listy z „Polską m l' wydania przedrukowe warszawskie i lubelskie 1918/19), które po szczegółowym zbadaniu okazują się falsyfikatami. (s. 16).

Nr 180 (XII 1998). Ryszard Asznowicz opisuje różnice między poprzednio stosowanym i nowym datownikiem „The Summit Mt. Kosciuszko" w 2630 Cooma w Australii, K. Ceremuga kontynuuje listę falsyfikatów znaczków polskich z okresu międzywojennego. (s. 24).

Nr 181 (VI 1999) poświęcony ŚWF „Australia'99", strona tytułowa i kilka ilustracji w kolorze. K. Ceremuga informuje o falsyfikatach polskich z lat 1944-1950. (s. 24)

W każdym numerze redaktor R. Asznowicz zwraca się z jakimś problemem do czytelników z prośbą o pomoc w wyjaśnieniu zagadnienia. Ponadto informacje z życia PPh.S, ciekawostki, notowania aukcyjne itp.

Biuletyn ukazuje się w języku angielskim. Adres redakcji: Polish Philatelic Society, P.O. Box 1179 St. Kilda South, Vic. 3182, Australia.

PORANDO YUSHU Biuletyn

Polskiego Towarzystwa Filatelistycznego w Japonii

Wydawany jest w transkrypcji japońskiej. Począwszy od nr. 40 spis treści również w jęz. angielskim. W każdym numerze bogaty przegląd nowości polskich, z ilustracjami wszystkich znaczków, FDC, książeczek, całostek i in. W treści m. in.:

Nr 36 (XII 1997): wykaz placówek pocztowych w Łodzi w 1944 r., tereny włączone do Litwy w 1939 r., rekonstrukcja arkusza drukarskiego arkusików „Moskwa «97".

Nr 37 ( Q 1998): wykaz agencji pocztowych na polskich jednostkach pływających w czasie II wojny światowej, zestawienie porównawcze znaczków dopłaty z lat 1950-1980, omówienie różnic produkcyjnych znaczków emisji „Znaki Zodiaku", przegląd ciekawszych publikacji na tematy polskie w czasopismach filat.

Nr 38 (IV 1998): obszerne omówienie na przykładach, zasad korespondowania przez więźniów obozu koncentracyjnego Auschwitz, ciekawostki, recenzje.

Nr 39 (V 1998): przedruki 1945 r. na Traugucie i Kościuszce, seria „10 miast", różnice technik drukowania 25 i 60 gr z emisji X-lecie PRL, przegląd publikacji.

Nr 40 (VIII 1998): przesyłki z czasów wojny do zagranicy: na zakonspirowane adresy, redaktor Tsutomu Yamamoto z wizytą w Polsce.

Nr 41 (X 1998): stroje ludowe 1959 r., taryfy na kartki pocztowe 1994-1998, porównanie perforacji autentycznego bloku nr 1 z fałszywym, ilustracja kilku stron z książki ,,Unsere Arbeit - unsere Hoffnung" M. Schabu i S. Peuiuka o getcie łódzkim, przegląd czasopism.

Nr 42 (XII 1998): wojna na znaczki (reedycja 15 gr z serii historycznej), Zaolzie, przedruk 55 gr/60 gr, recenzje, przegląd czasopism.

Adres redakcji: Tsutomu Yamamoto, 4-38-105 Kariguchidai, J-655-0049 TARUMI/KOBE, JAPONIA. Prenumerata roczna 2 tys. jenów.

SYRENA Biuletyn Klubu Kolekcjonerów Polskich Znaków Pocztowych

w Republice Czeskiej i Słowackiej

W roku 1988 wydano 8 zeszytów od nr 86-93. Każdy numer oprócz szczegółowych informacji o nowościach polskich zawiera opisy licznych całości ze Śląska Cieszyńskiego, a także sporo interesujących publikacji i przyczynków z różnych dziedzin filatelistyki polskiej. Publikują Jiri Kwil (głównie), Emil Karzełek, Ola Srubar i in., między in. na następujące tematy:

Nr 86 (I/98): przesylki polecone z polskiego Zaolzia, problem perforacji arkuszy zn. 60 gr emisji „Wielkanoc" 1997 r., przykłady osobliwości perforacji znaczków polskich.

Nr 87 (III/98): spolszczone stemple z lat 1919-20 na śląska Cieszyńskim, znaczki bez przedruku S.O. na liście poleconym 6.VII.1920 r. z Bielska, stemple i nalepki polecenia ze Śląska Cieszyńskiego 1939-40, ciekawostki, osobliwości.

Nr 88 (V/98): 40 lat Klubu Zainteresowań „św. Gabriel", sprawa dopłaty na odbudowę Warszawy po reformie walutowej 1950 r., warianty perforacji zn. nr kat. 1050 i 1051, bloki z 1937 r. na listach poleconych ż Cieszyna.

Nr 89 (VI/98): bloki OWF „Warszawa'38" na listach z Cieszyna, liri Król odznaczony Złotą Odznaką Honorową PZF, stempel „Gdynia-Port Polski", koperta do lotu balonu do stratosfery, poczta Legionów Polskich 1916-1917, przesyłki c. i k. poczty polowej z I wojny światowej wysłane z Krakowa.

Nr 90 (VIII/98): adres pomocniczy z Dąbrowy Śląskiej do Mostani z XII.1914 r., list S.O. z Lutym Niemieckiej, stempel z Dąbrowy Ślaskiej z 1938 r., kartki polskie Cp 88 z dodatkową frankaturą niemiecką z Zaolzia po IX 1939 r. i opisy in. całości.

Nr 91 (IX/98): listy z Cieszyna z 1875 r. do Nawsi, ze stemplem odbiorczym Jabłonkowa, polecony z Koniakowa z 1906 r., nowe taryfy w Polsce, zagadka perforacji sektora 3 arkusika „75 lat ruchu filatelistycznego w Polsce",

Nr 92 (XI/98): list polecony z Karwiny z 1913 r., przepołowiony zn. dopłaty na kartce z Cieszyna do Kocobędza z XII 1919 r. i inne całości, ozdobny datownik z Karwiny z 1944 r., czy był ambulans

452

kolejowy Kraków-Bogumin 135 w 1924 roku?, jak to bylo z terminem wprowadzenia okrągłych stempli cenzury w 1946 r.?

Nr 93 (XII/98): niemiecko-czeski datownik z Frysztatu z 1880 r. i niemiecko-polski z 1903 r., kartka z ambulansu Bielitz-Hullein Nr 73 z 1920 r. i z ambulansu Cieszyn-Bielsko 341 z 1938 r., kartka ze schroniska „Beczka" na Kubalonce z 1939 r., usterka perforacji arkusza zn. 2.000.000 Mk., znaczek prawdziwy a falsyfikat, propagandowe antypolskie wydanie przed plebiscytem na Górnym Śląsku.

Nakład 110 egz. Biuletyn nie jest dostępny w sprzedaży.

DYLIŻANS NADODRZAŃSKI

Wydaje Zarząd Okręgu PZF w Zielonej Górze. Przewodu. zespołu red. - Boguslaw Olechnowski.

Nr 8 (IV 1998). Relacja z wyborów nowych władz Okręgu Zielonogórskiego. Sylwetkę nowego prezesa Zdzislawa Wiatrowskiego, kreśli B. Olechnowski, M. Jasny pisze o emisji „Poczet królów i książąt polskich", na s. 32-39 pokazano kartki pocztowe wydane przez RUP w Legnicy z okazji KWF „Polska Miedt,98" i RUP w Zielonej Górze w kwietniu 1998 r. (s. 46).

Nr 9110 (XII 1995). Relacja z przebiegu XVII Walnego Zjazdu Delegatów PZF w Szczecinie, z półfinału XXXVI MKF w Głogowie, z KWF „Polska Miedź'98, lista wyróżnionych odznakami organizacyjnymi PZF w Okręgu, ilustracje serii 21 kartek pocztowych wydanych przez RUP w Zielonej Górze z okazji XX tuczo. pontyfikatu Jana Pawia 11. (s. 52).

OPOLSKI Informator Filatelistyczny

Nr 4/29 z 1998 r. Zygmunt Dynowski kontynuuje opis fałszywych znaczków polskich (nr 344 i 2052), ponadto informacje o wystawach filatelistycznych 1998 r., przedruki z prasy lokalnej, informacje związkowe. (s. 36).

Nr 1/30 z 1999 r. Jerzy Lehmann zamieszcza wykaz pruskich stempli pocztowych nadawczych w rejencji opolskiej do 1868 r., a Bolesław Tokar kreśli rys historyczny poczty w Gronowie oraz b. powiecie grodkowskim do 1945 r., ponadto relacje z obchodów dnia filatelisty, z wystaw, przedruki z prasy lokalnej, nowości kartek RUP Opole.

„P I E S" 'Biuletyn Informacyjny

Nr 1(24)- HI 1999 r.: sprawozdanie z działalności Klubu w 1998 r., wykaz i adresy cz/on ów, wypowiedź Iwony Jedlińskiej nt. budowy eksponatu tematycznego, prezentacja rasy „Chihuahua" (s.24).

Nr 2(25) - VI 1999 r.: informacje z życia Klubu, psy w Internecie, Mieczysław Kula pisze o psach sł użbowych w formacjach wojskowych, M. Widmański - o rasie „Buldog".

Ponadto w każdym numerze odcinki cyklu „Całostki pocztowe świata w zbiorze tematycznym Pies" H. Blaszczyka.

13.1t

czytelnicy piszą

CENZURA W KOWLU

W nawiązaniu do artykułu pana Piotra S. Madeja o stemplach cenzury wojskowej w Kowlu z 1919 r. („F" nr 5/99, s. 220), paesylann kserokopię kartki pocztowej z Chmielnilca, datowanej 25 grudnia 1919 r. (czwartek - pierwszy dzień świąt Bożego Narodzenia). Niestety - znaczek pocztowy, prawdopodobnie za 15 halerzy, został z tej kartki zerwany. Widoczne są tylko resztki odcisku datownika w typie VIII Bj wg KSZP. Adresatem tej kartki jest żołnierz z II tromp. baonu etapowego we Włodzimierzu Wolyńskim. Na kartce odcisnięty jest w kolorze fioletowym stempel cenzora II w Kowlu, zgodny z opisanym przez p. Madeja.

Załączam też kserokopię kartki z Kowla, wystanej za pośrednictwem Frontowej Poczty Polowej No 16 we wrześniu 1919 r. (data dzienna słabo czytelna) do Tomaszowa Mazowieckiego. Na kance tej brak jest stempla cenzorskiego. Funkcję taką spelnia odcisk pieczęci urzędowej z godłem i legendą w otoku Zarząd Kwaterunkowy • Garnizonu Kowel.

Jak podaje Władysław Kowarzyk (Poczty wojskowe na ziemiach polskich w latach 1914-1919, reprint 1988, s. 60) okręg kowalski z powiatami Włodzimierz Wołyński, Kowel, Luc k, Równe, Dubno, Krzemieniec, Ostróg i Zastaw po zajęciu

453

Z-4 JILrkILLIWR" f{L. -

przez oddziały polskie, stanowił samodzielną jednostkę administracyjną. Okręg ten należał do Dyrekcji Poczt i Telegrafów w Lublinie. Wg Kowarzyka, urząd pocztowy w Kowlu został uruchomiony 1 września 1919 r.

ZDZISEAW M. DANYLUK Katowice

ZNACZKI NALEPIA SIĘ JAK POPADNIE

Mam okazję oglądania kopert z korespondencji i to czasem wysylanej przez b. poważne instytucje i zakłady. Znaczki nalepia się jak popadnie. Jeden tak, drugi siak -jak tylko sobie „karykaturzysta" wymyśli.

Myślę, że jest to wina osób, które niedbale spełniają swoje obowiązki. Wstydzę się tym bardziej, że w zakładzie, w którym kiedyś pracowałem, jest to nagminne. Czy na ten fakt nie powinno się zwrócić uwagi? Wiele razy zastanawiałem się - pisać nie pisać. A może sprawa tu poroszona znajdzie jakiś „odzew". Nie piszę, kto to powinien zrobić, bo najogólniej wiadomo.

Co redakcja o tym myśli? (nazwisko do wiadomości redakcji)

Rozumiemy, że autor tego listu chciałby, ażeby zużyte koperty z korespondencji miały estetyczny wygląd, gdyż tylko takie nadają się ewentualnie do kolekcji. Jesteśmy tego samego zdania. Ale w kancelariach przedsiębiorstw i instytucji, które jeszcze nie przeszły na system opłat bezznaczkowych, gdzie nieraz trzeba zaadresować i zważyć setki listów, a następnie nakleić na każdym przeważnie po kilka znaczków, wpisać przesyłki do książki pocztowej i odnieść je do urzędu pocztowego, pracownicy kancelarii nie mają czasu na takie sprawy. „Filatelista" nie jest czytany przez personel kancelarii, więc nie spodziewamy się, ażeby ten apel odniósł pozytywny skutek, ale może władze pocztowe zechcą przyportudeć swoim klientom, jak i gdzie powinny być umieszczane maczki na przesyłce.

Redakcja

Y 4-12 V 1999 R. W CHORZOWIE

4 maja 1995 r. miasto Chorzów otrzymało swojego Patrona - św. Floriana. W tamtych dniach chorzowski Oddział PZF zorganizował małą wystawę niekonkursową z tym związaną.

W piątą rocznicę tego wydarzenia w dniach 4-12 maja 1999 r. w Muzeum w Chorzowie zorganizowano także niekonkursową wystawę, nad którą patronat .sprawował przewodniczący Rady Miasta, p. Florian Lesik. Zaprezentowano na niej eksponaty filatelistów

Okręgu śląsko-Dąbrowskiego PZF. Z tej okazji Oddział PZF w Chorzowie wydał kartkę z ilustracją wg projektu J. Słoty, przedstawiającą kościół pw. św. Floriana, w którym znajdują się relikwie Patrona, a UP Chorzów 1 stosował datownik okolicznościowy (p. „F" nr 6, plansza na str. 294).

ARKADIUSZ KAFKA

. KVVF GRAFILEX '99

Stało się już tradycją upamiętnianie przez filatelistów krakowskich ważnych rocznic kulturalnych. Tym razem okazją były obchody 525. rocznicy drukarstwa krakowskiego i polskiego zarazem, któremu początek dał Kasper Straube, uruchomiając w Krakowie pierwszą drukarnię i tłocząc w niej pierwszy na ziemiach polskich drak -kalendarz na rok 1474.

Przygotowana z okazji tego jubileuszu Krajowa Wystawa Filatelistyczna „Grafilex '99" odbyta się w dniach 15.22 maja br. w gmachu Poczty Głównej w Krakowie. Mogła ona dojść do skutku dzięki dużej pomocy czterech najstarszych i największych drukarń krakowskich: Drukarni Uniwersytetu Jagiellońskiego (istniejącej od 325 lat), Drukarni Narodowej (funkcjonującej 141 lat), Drukami Wydawniczej im. W.L. Anczyca (dzialającej 129 lat) i Centrum Prasowo-Poligraficznego (z rodowodem 117 lat).

Na wystawie, akcentującej drukarstwo i osiągnięcia kultury, zaprezentowano w klasie pozakonkursowej

454

~WAM WYS177i4.11.911.181,41,01

T TLI

eksponat Stanisława Guzowskiego „Prasa na znaczkach pocztowych" oraz 23 eksponaty (w tym 4 młodzieżowe) w pięciu klasach konkursowych.

lury pod przewodnictwem Kazimierza Pakki przyznało najwyższe wyróżnienie - dyplom w randze medalu z ł otego- eksponatowi „Drukowanie znaczków polskich w latach 1944-1945" Zdzisława Mąki ze Szczecina. Wielu zwiedzających zafrapowalo to, że liczne z prezentowanych w tym eksponacie walorów zostały wydrukowane w Drukarni Narodowej w Krakowie, która - jak wiadomo - była w latach 1945-1949 miejscem, gdzie powstawaly polskie znaczki pocztowe.

Duże zainteresowanie wywolal też drugi zbiór, związany z tematem wystawy - „Książka i drukarstwo na przestrzeni wieków", Zbigniewa Piwska z Bielska-Białej, który zdobył medal du ż y srebrny. Znaki pocztowe o tematyce poligraficznej i jej wytworach - książce i prasie - można było zobaczyć również i w innych eksponatach.

Na uroczystości otwarcia wystawy prezes Zarządu Okręgu PZF Jan Malik podkreślił, że tą wystawą filateliści krakowscy przypomnieli dzieje drukarstwa polskiego i jego rolę kulturotwórczą. Dyrektor Drukarni UJ - Adam Moksy, przedstawił rozwój największych drakami krakowskich, starszy kustosz Muzeum Historycznego Miasta Krakowa- Stanisław

Piwowarski, omówił rozwój, drukarstwa krakowskiego i ochronę jego zabytków, a dyrektor DOP Kraków - Jerzy Spolltakiewiez, przekazał wyrazy uznania organizatorom wystawy i najlepsze życzenia dla krakowskich poligrafów.

Otwarcia wystawy dokonał nestor drukarstwa krakowskiego, liczący 92 lata Eugeniusz Kruczala, pracujący nieprzerwanie od 76 lat w swoim zawodzie - dawniej jako kopista offsetowy, a obecnie jako retuszer w Drakami Narodowej.

Dużą wartość poznawczą przedstawia 80-stronicowy katalog wystawy, zawierający artykuły: Lucjana Piekarza - „Drukarstwo w Krakowie" i ,,Prasa polska na znakach pocztowych", Jana !Walika - „Drukarstwo polskie w filatelistyce", Adama Moksy - „ Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego", Jerzego Kowalika - „Drukarnia Narodowa" i „Drukarnia Wydawnicza im. W.L Anczyca" oraz Stefana Ciepłego - „Centrum Prasowo-Poligraficzne. Historia i teraźniejszość'.

Z okazji wystawy Dyrekcja Okręgu Poczty w Krakowie wydała 4 kartki, przypominające dzieje drukarstwa krakowskiego, a UP Kraków 1 stosowal 15 maja br. okolicznościowy datownik.

LUCJAN PIEKARZ

455

CiLly

i 1 rr ryun SCO.1995r

Red. „Filatelisty" Al 'S Moa 12

łL Warszawa

a

W MUZEUM PiT W GDAŃSKU ""iff/Nualiffl"1111~ 2 czerwca br. w Muzeum PiT - Oddział w

Gdańsku, otwarto wystawę filatelistyczną pt. „Jan Paweł II - Papież Pielgrzym w Ojczyźnie". Ekspozycja ta jest próbą ukazania wszystkich polskich znaków pocztowych, dotyczących Jana Pawła II. Na wystawie zaprezentowano też emisje poczty watykańskiej oraz inne poloniki, upamiętniające wizyty papieża w Polsce.

Oprócz dokumentacji chronologicznej, przedstawiającej dotychczasowe wizyty Ojca Sw. w Polsce, eksponat ilustruje rocznice urodzin i pontyfikatu Jana Pawła II, Jego udział w Swiatowym Dniu Młodzieży w Częstochowie w 1991 r. i w 46. Międzynarodowym Kongresie Eucharystycznym we Wrocławiu w 1997 r.

Każde wydarzenie przedstawiono za pomocą znaków pocztowych pochodzących z dwóch źródeł: w pierwszej części - z zasobów Muzeum PiT we Wrocławiu (zrealizowane i niezrealizowane projekty, próby, akcepty, pełne arkusze znaczków, FDC i kartki pocztowe), w drugiej części - z daru poznańskiego filatelisty p. Bronisława Jasickiego, przekazanego Muzeum PiT we Wrocławiu (wszystkie sektory arkusza drukarskiego, usterki i osobliwości, całostki i całości filatelistyczne i in.)

Autorami scenariusza wystawy byli p. Alina Synnonowicz - st. kustosz Muzeum PiT we Wrocławiu oraz Bronisław Jasicki z Poznania. Opracowanie graficzne - artysta-plastyk p. Joanna Cialowicz.

Red.

...W STARYM SĄCZU

Z okazji wizyty Ojca świętego Jana Pawła II na Ziemi Sądeckiej, podczas której w Starym Sączu została kanonizowana błogosławiona Kinga, Zarząd Oddziału PZF w Nowym Sączu przy współudziale dyrekcji RUP w Nowym Sączu oraz Muzeum Regionalnego w Starym Sączu zorganizował niekonkursową wystawę filatelistyczną pod hasłem .,Jan Paweł II na znakach pocztowych". W

P. Alina Symonowicz i p. Bronisław Jasicki przy ekspozycji zbiorów

uroczystym otwarciu wystawy uczestniczyli przedstawiciele władz lokalnych oraz filateliści sądeccy.

Swoje zbiory o tematyce papieskiej i sakralnej eksponowali kol.: Jerzy Plechowie., Jan Szara, Adam Szczygieł i Jan Orchel. Wystawa była czynna od 14-20.05.1999z w sali Muzeum Regionalnego w Starym Sączu i cieszyła się dużym zainteresowaniem nie tylko filatelistów, ale również pielgrzymów przybyłych na spotkanie z papieżem.

Z okazji wystawy ukazały się Pamiątki w postaci kartki pocztowej, nalepki polecenia i datownika okolicznościowego a także wydania upamiętniające pobyt papieża na Zielni Sądeckiej (3 kartki pocztowe oraz 4 datowniki okolicznościowe), które można było nabyć w stoisku pocztowym czynnym przez cały czas trwania wystawy.

JAN SZUBA

PHILEXFRANCE ' 99

Z okazji jubileuszu 150-lecia wydania pierwszych znaczków francuskich, w dniach 2-11 lipca 1999 r. odbyła się w Paryżu światowa Wystawa Filatelistyczna, na której eksponaty wystawców polskich zdobyły następujące medale:

du ż y pozlacany Zbigniew Korszed - Polska - wydania lokalne 1918-1920 (86 plci) Marian Broni. - Przedznaczkowe stemple nadawcze na ziemiach polskich XVIII-XIX w. (85 pkt.) poz ł acany Przemyslaw Drzewiecki - Wschodnia Galicja-Zachodnia Ukraina-Wschodnia Małopolska 1914-1923 (82 pkt.) Mirosław Skilmiewski - Placówki pocztowe regencji gdańskiej w XIX w. (82 pkt.) du ż y srebrny Henryk Monkos - 22.01.1945 - Romuald Traugutt. Wznowiony nakład znaczka za 25 gr z serii _Wodzowie" z nadrukiem Okolicznościowym. Zbiór badawczy (78 pkt.)

456

Witold Winter - Rzeczpospolita Polska 1944-1948 78 pkt.)

Literatura duż y srebrny PZF OfBie/sko-Biala - Historia poczty i filatelistyki W Bielsku i Białej (78 pkt.) PZF 0/Łódź - HBBF (76 pkt) ZG PZF Filatelista (75 pkt.) srebrny PZF O/Warszawa - Warszawski Biuletyn Filatelistyczny (72 pkt.) Michał Jankowski, Zbigniew Korszea - Katalog znaczków i całostek ziem polskich t. UIl - (72 pkt.) posrebrzany PZF O/Poznań - Wielkopolskie Wiadomości Filatelistyczne ( 69 pkt.) ks. Waldemar Chrostowski - Papież-pielgrzym, Jan Paweł II na znaczkach pocztowych świata 1978-1996 (67 pkt.) PZF O/Katowice - Katowicki Kurier Filatelistyczny (67 pkt.)

PRAGA

W dniach 10-12 września 1999 r. z udziałem kolekcjonerów z dwudziestu krajów odbędą się w Pałacu Wystaw w dzielnicy Holeszowice w Pradze II Międzynarodowe Targi Kolekcjonerskie znaczków, monet, kart telefonicznych, minerałów i in. przedmiotów kolekcjonerstwa. Dojazd metrem linii C do stacji Nadraźi Holegovice lub tramwajem nr 5, 12 i 17. Jednorazowy bilet 'wstępu kosztuje 40 KZ. Bliższe informacje w Internecie: www.ppadvertezt gb/sberatel/index.html

RZESZÓW

W terminie od 18-25 września 1999 r. w Domu Filatelisty przy ul. PCK 2 odbędzie się Krajowa Wystawa Filatelistyczna II stopnia „60 rocznica Września". Eksponaty wystawione będą w klasach pozakonkursowej i konkursowej (nt. in. historia 1 i II wojny światowej). W klasie konkursowej - dział filatelistyki młodzieżowej. Z okazji wystawy stosowany będzie okolicznościowy kasownik z wizerunkiem gen. Stanisława Maczka.

red.

z życia PZF Z DZIAŁALNOŚCI ODDZIAŁU PZF

w PŁOCKU

Zarząd Oddziału PZF w Płocku organizuje w dniach 18-24.10.1999 r., w gościnnych pomieszczeniach Domu Technika przy ul. Kazimierza Wielkiego 41, wystawę filatelistyczną II stopnia. Przewidziana jest również organizacja 5 pokazów: w Płocku, Gostyninie i Sierpcu.

Płocki Oddział PZF skupia obecnie 500 czlonków w 15 kolach. A jeszcze niedawno do 20 kół należało 1550 miłośników znaczka pocztowego. Przyczyny tak znacznego spadku liczby członków działacze Oddziału upatrują w sytuacji ekonomicznej regionu. Zresztą - wyraźnie artykułują to osoby rezygnujące z członkostwa w Związku.

Zarząd Oddziału pokłada duże nadzieje w tym, że organizacja wystaw i pokazów filatelistycznych, jako forma wyjścia naprzeciw odbiorcy wartości kulturalnych może wpłynąć pozytywnie na zwiększenie społecznego zainteresowania filatelistyką, jej ideami, formami dzialania i kulturotwórczymi funkcjami. W szczególności ważne jest dotarcie z tymi pozytywnymi sygnałami do młodzieży.

Wychodząc z tych przesłanek, powołano do życia Płocki Klub Filatelisty, który znalan dla siedzibę w Spóldzielczym Domu Kultury przy ul, Bolesława Krzywoustego 3. Zadaniem Klubu jest skupienie całej płockiej młodzieży filatelistycznej, zrzeszonej w 12 kołach., w liczbie 120 osób. Pod względem aktywności i liczebności - na czolo wysuwa się Kolo nr 21 z Plocka i Koło nr 100 z Gostynina.

Spotkania W Klubie odbywają się w każdy wtorek w godz. 170D-1908. Ponadto Klub organizuje w każdą pierwszą niedzielę miesiąca, w godz. od 10.-1300, otwarte spotkania, w czasie których każdy może dokonać wymiany walorów, nawiązać nowe kontakty, a także - co najważniejsze - zasięgnąć fachowych opinii i rad doświadczonych płockich rzeczoznawców

457

filatelistycznych, wśród których jest 8 absolwentów Studium Filatelistyki.

Podobne spotkania, już od wielu lat odbywają się również w każdą ostatnią niedzielę miesiąca w godz. 110042. w Domu Technika przy ul. Kazimierza Wielkiego 41.

Inną formą działalności jest przedstawienie historii Związku na żywych przykładach. W bieżącym tuku 50-lecie swego istnienia obchodzi najstarsze płockie kolo - Koło nr 5.

Członkowie Zarządu Oddziału PZF w Placku liczą na to, że te formy popularyzacji filatelistyki zahamują spadek liczebności członków, a może nawet przyczynią się do ponownego wzrostu stanu liczebnego Oddziału.

EDWARD JANKOWSKI Neck

Z żałobnej karty

20 kwietnia 1999 r. zmarł w Jaśle, po długiej i ciężkiej chorobie, nasz Kolega, Przewodniczący Koła nr 8 przy Jasielskim Domu Kultury.

Urodzi! się w Jaśle 2.03.1932 k Ukończył w 1952 r. Gimnazjum w Jedliczu k, Krosna n. Wisłokiem. Był zasłużonym długoletnim pracownikiem budownictwa (zatrudniony kolejno w MPRB Jasło, „Naftobudowa" Jasło, PTS „Transbud" Rzeszów, Kier. Ekspozytury w Jaśle i dyr. Oddz. w Krośnie) do przejścia na rentę w 1989 r. przewodniczący WPZZ w Krośnie. Także spe4ecznie: działacz Federacji Konsumentów, członek Komisji Rewizyjnej Krajowej. Za pracę zawodową i społeczną odznaczony Krzyżem Kawalerskim Ordom Odrodzenia Polski.

Do PZF wstąpił 1.09.1967 r., był członkiem zarządu Kołam 8 w Jaśle, a od 1989 r. jego przewodniczącym. Odznaczony Złotą Honorową Odznaką PZF. Był delegaterti na Walne Zebranie Okręgu PZF w Rzeszowie, a także członkiem Zarządu Okręgu, ponadto do czasu istnienia Oddziału PZF w Krośnie, członek jego Zarządu. Niezwykły pasjonat filatelistyki, wspaniały i nieodżałowany Kolega, uczciwy i skromny.

23 kwietnia 1999 r. w drodze ostatniej - oprócz rodziny i przyjaciół towarzyszyli Mu także koledzy filateliści i numizmatycy jasielscy.

Cześć Jego Pamięci ! Zarząd Kola PZF

nr 8 w Janie

STEFAN KAZANECKI 1935-1999

30 kwietnia br. zmarł nagle w wieku 64 lat Kolega magister inżynier Stefan Kazanecki.

Urodził się 18 kwietnia 1935 roku w Warszawie. Był absolwentem Wydziału Mechanicznego Politechniki - Warszawskiej. Uczestniczył w projektowaniu i realizacji zakładów przemysłowych w kraju i za granicą. Otrzymał tytuł Mistrza Techniki. Budował zakłady przemysłowe w Polsce i w Wietnamie. W Japonii byt ekspertem oceniającym urządzenia dla polskiego przemysłu.

Do Polskiego Związku Filatelistów wstąpił I stycznia 1976 roku do Kolam 200. Od lipca 1976 r. przeniósł się do Kola nr 324. Był aktywistą tego Kola, a także współpracował z Zarządem Oddziału PZF -Warszawa-Zachód. Za działalność filatelistyczną otrzymał brązową odznakę honorową PZF oraz Medal 35-lecia Okręgu Warszawskiego PZF.

Odszedł od nas Człowiek mądry, o wielkiej uczciwości, dobry i życzliwy Kolega.

Cześć Jego Pamięci ! Zarząd Oddziału PZF Warszawa-Zachód

Zarząd Kola nr 324 PZF

9 czerwca 1999 r. zmarł, w wieku 69 lat, po ciężkiej chorobie

Kol. ALFONS WIŚNIEWSKI członek PZF na Warmii i Mazurach od 1959 r., odznaczony Złotą Odznaką Honorową Polskiego Związku Filatelistów i medalem „Zasłużony dla Okręgu Olsztyńskiego PZF". Filatelistyka straciła oddanego działacza, opiekuna i wychowawcę wielu pokoleń młodych filatelistów z kół młodzieżowych w Pieniężnie, w tym licznych finalistów Młodzieżowego Konkursu Filatelistycznego.

Czele Jego Pamięci Zarząd Okręgu

Warmińsko-Mazurskiego PZF w Olsztynie

Z wielkim żalem żegnamy zmarłego 29 lipca br. w wieku 69 lat

Kolegę JANUSZA KSIĘSKIEGO

Członka Honorowego PZF, w latach 1973-1989 prezesa Zarządu Okręgu PZF w Bydgoszczy, członka rzeczywistego Polskiej Akademii Filatelistyki, jurora, wystawcę, publicystę, wybitnego filatelistę.

Cześć Jego pamięci Zarząd Główny

. Polskiego Związku Filatelistów

KAZIMIERZ

HANUSZ 1932 - 1999

458

nowości c::2 p OL SK ł E ŚWIATOWY DZIEŃ POCZTY

125- lecie Światowego Związku Pocztowego

9 października br. Poczta Polska wprowadzi do obiegu znaczek pocztowy wartości 1,40 ni emisji Światowy Dzień Poczty - 125- lecie Światowego

Związku Pocztowego". Znaczek wykonano techniką offsetową na papierze

fluorescencyjnym, w formacie 43 x 31,25 mm, w nakładzie 600 tys. szt. Arkusz sprzedażny zawiera 20 znaczków.

W dniu wejścia znaczka do obiegu będzie w sprzedaży FDC opatrzona datownikiem okolicznościowym, stosowanym w up. Wrocław 1.

Znaczek, kopertę i datownik zaprojektowało art. plastyk Agnieszka Sobczyńska.

150. ROCZNICA ŚMIERCI FRYDERYKA CHOPINA

17 października br. Poczty Polski i Francji wydadzą po I znaczku pocztowym wartości 1,40 zł (polski) dla upamiętnienia 150. rocznicy śmierci Fryderyka Chopina.

Znaczek wykonano techniką stalorytniczą na papierze fluorescencyjnym, w formacie 43 x 31,25 mm, w nakladzie 1,5 mln. szt. Arkusz sprzedażny zawiera 50 znaczków.

W dniu wejścia znaczka do obiegu będzie w sprzedaży FDC, opatrzona datownikiem okolicznościowym, stosowanym w up. Warszawa I.

Znaczek, kopertę i datownik zaprojektował art. plastyk Andrzej Heidrich. Ryt znaczka polskiego wykonał Czesław Słania.

TRAGIZM BOHATERÓW POLSKI WALCZĄCEJ

21 października br. wejdzie do obiegu znaczek pocztowy w formie bloku wartości 1 z! emisji „Tragizm Bohaterów Polski Walczącej".

Blok wykonano techniką offsetową na papierze fluorescencyjnym, w formacie: za. 31,25 x 39,50 non; blok - 93 x 70 mm, w nakładzie 400 tys. sztuk.

W dniu wejścia bloku do obiegu będzie w sprzedaży FDC, opatrzona datownikiem okolicznościowym, stosowanym w up. Warszawa I.

Blok, kopertę i datownik zaprojektował art. plastyk Tomasz Bogusławski.

KARTKI POCZTOWE 8 października br. będzie wprowadzona do obiegu

kartka pocztowa z wydrukowanym znaczkiem pocztowym wartości 60 gr emisji „ISO. rocznica utworzenia Królewskiej Dyrekcji i Kolei Wschodniej".

Projektantem kartki jest art. plastyk Maciej Jedrysik. Naklad 137 tys. szt.

29 października br. wejdzie do obiegu kartka pocztowa z wydrukowanym znaczkiem pocztowym wartości 60 gr emisji „Zbigniew Herbert 1924- 1998" .

Kartkę zaprojektowal art. plastyk Wojciech Freudenreich. Nakład 135 tys. sztuk.

Cena sprzedażna kanek 70 gr.

ERKI

Od 14 sierpnia br. (do wyczerpania nakładu) w up. Wałbrzych 8 jest stosowana okolicznościowa nalepka „R" z dodrukiem: 58-306 Wałbrzych 8 XVIII Ogólnopolska Wystawa Filatelistyczna

PLAN EMISJI ZNACZKÓW POCZTOWYCH NA 2000 ROK Styczeń • Jubileusz roku 2000 - I m. Luty • Polacy na świecie Józef Zwierzycki i Bronisław Malinowski - 2 m. Marzec • 1000. rocznica Zjazdu Gnieźnieńskiego i organizacji Każe iola katolickiego w Polsce - 3 mi. 1 w bloku • Wielkanoc - 2 zn. • Zwierzęta prehistoryczne - 6 m. Kwiecień • Kraków-Europejskie Miasto Kulmy roku 2000 - 3 zn. I w bloku • Stop narkomanii - I zn. Maj • Europa - I zn. • 80. rocznica urodzin Karola Wojtyły • Światowa Wystawa Filatelistyczna - 1 zn. • Piękno rodzicielstwa - I zn. Czerwiec • Bohaterowie „Pana Tadeusza" - 6 m. • Etos pracy K. Marcinkowski, E. Balaguer - 2 zn.

Lipiec • 200-lecie urodzin Piotra Michałowskiego - 4 zn. Sierpień • Sanktuaria Maryjne - 2 on. • Działalność Towarzystwa Salezjańskiego w Polsce - I zn. Wrzesień • XXVII Olimpiada w Sydney 2000 - 4 m. Październik • Poczet królów i książąt polskich wg Jana Matejki - 4 m. • Światowy Dzień Poczty- Poczta w oczach dzieci - 4 za. - 50-lecie Polskiego Związku Filatelistów - 1 bl.' Listopad • Boże Narodzenie - 4 m. Grudzień • 100-lecie warszawskiej Zachęty - 1 zn. • Stan wojenny a poczta - 1 zn.

Emisja obiegowa (w miarę potrzeb eksploatacyjnych) - 4 m. Razem Poczta Polska przewiduje wydanie 57 znaczków i 3 bloków.

459

„Wałbrzych Książ'99” (nalepka ma element graficzny).

Od 28 sierpnia br. (do wyczerpania nakładu) w up. Gdańsk I będzie stosowana okolicznościowa nalepka „R" z dodrukiem: 80-800 Gdańsk 1 Wystawa Filatelistyczna „60. rocznica wybuchu II wojny światower.

Od 12 września br. (do wyczerpania nakładu) w up. Rawicz 1 będą stosowane 2 okolicznościowe nalepki „R" z dodrukiem: 63-900 Rawicz 1 Wielkopolskie Dożynki „Rawica'99" i Wielkopolskie Dożynki • Królewski Turniej Zniwny Poczta Lotniowa (nalepki mają element graficzny).

Od 18 września br. (do wyczerpania nakładu) w up. Tarnowskie Góry 1 będzie stosowana okolicznościowa nalepka „R" z dodrukiem: 42-600 Tarnowskie Góry 1 „50 lat tarnowskiej filatelistyki".

Od 25 września br. (do wyczerpania naktadu) w up. Glogów 2 będzie stosowana okolicznościowa nalepka „R" z dodrukiem: 67-210 Głogów 2 X Ogólnopolskie Spotkanie Członków Klubu PZF „Znaki Polecenia".

Od 25 września br. (do wyczerpania nakładu) w up. Gniezno 1 będzie stosowana okolicznościowa nalepka „R" z dodrukiem: 62-200 Gniezno I KWF „Milenium kanonizacji św. Wojciecha" (nalepka ma element graficzny).

Od 27 września br. (do wyczerpania nakładu) w up. Warszawa 1 będzie stosowana okolicznościowa nalepka „R" z dodrukiem: 00-001 Warszawa 1 „60. rocznica powstania Szarych Szeregów" 1939-1999

Od 11 października br. (do wyczerpania nakładu) w up. Zabrze 1 będzie stosowana okolicznościowa nalepka „R" z dodrukiem: 41-800 Zabrze 1 Okręgowa Wystawa Filatelistyczna „Zabrze 2001" (nalepka ma element graficzny).

Od 22 października br. (do wyczerpania nakładu) w up. Lublin I będą stosowane 2 okolicznościowe nalepki „R" z dodrukiem: 20-001 Lublin 1 Krajowa Wystawa Filatelistyczna „Lublin'99" i Lot Śmigłowcowy Lublin - Kazimierz Dolny (nalepka z elementem graficznym).

Nakład nalepek po 2 tys. sztuk.

Stemple okolicznościowe Centralny Zarząd Poczty Polskiej wyrazil zgodę

na stosowanie następujących datowników okolicznościowych:

31 VII w up. 80-825 Gdańsk 25: Jarmark św. Dominika.

6 VM w up. 31-045 Kraków I: XXXIV (19) marsz szlakiem Kadrówki w 85. rocznicę wymarszu z Oleandrów.

Paiso-darliala

Matriaaa4naocrrMOzoitia

14 VIII w O. 80-801 Gdańsk 50: VI Międzynarodowy Bieg św. Dominika.

14 VIII w up. 70-900 Szczecin 2: Festiwal Bliźniąt. 20 VIII w up. 61-890 Poznań 1: 25-lecie AA w

Polsce. 26 VIII w op. 42-200 Częstochowa 1: Poświęcenie

pomnika Ojca świętego Jana Pawła II. 28 VIII w up. 80-800 Gdańsk 1: 20 lat Muzeum

Poczty i Telekomunikacji Oddzial Gdańsk. 28 VIII w up. 82-103 Stegna: I Mistrzostwa Świata

w Poławianiu Bursztynu Jantar - Stegna. 2 IX w up. 25-001 Kielce 1: VII Międzynarodowy

Salon Przemysłu Obronnego. 2 IX w up. 37-100 Łańcut: 650 lat miasta. 4 IX w up. 63-800 Gostyń Poznański 1: 100 lat

Ochotniczej Straży Pożarnej. 4 IX w up. 05-822 Milanówek: 80 lat Gimnazjum

i Liceum w Milanówku. 4 IX w up. 61-890 Poznań 1: 80-lecie Aeroklubu

Poznańskiego Poczta Balonowa. 8 IX w up. 62-800 Kalisz 1: Wyścig Kolarski Tour

de Pologne II Etap Ciechocinek - 9 IX w up. 63-400 Ostrów Wielkopolski 1: Wyścig

Kolarski Tom de Pologne IV Etap Ostrów Wlkp. -Jelenia Góra.

10 IX w up. 25-351 Kielce 12: 20 lat Muzeum Zabawkarstwa w Kielcach.

O emisjach tych pisaliśmy w nr. 8 str. 408,

pp i s 40 140 POLSKĄ 2209.1999 Ustrtyki Dolna

460

11 IX w up. 31-045 Kraków 1: Krajowa Wystawa w 100, rocznicę I Słowiańskiej Wystawy Kart Pocztowych Ilustrowanych.

11 IX w up. 62-067 Rakoniewice: 25 lat Wielkopolskiego Muzeum Pożarnictwa.

12 IX w up. 41-500 Chorzów 1: 2 dat.: Krajowa Wystawa Filatelistyczna „Chorzów'99" Poczta Specjalna Wesołe Miasteczko - Stadion • Krajowa Wystawa Filatelistyczna „Chorzów'99" Poczta Specjalna Stadion - Wesole Miasteczko.

12 IX w up. 62-031 Luboń 3: Diecezjalna uroczystość dziękczynienia za beatyfikację Edmunda Bojanowskiego.

12 IX w up. 63-900 Rawicz 1: Wielkopolskie Dożynki.

16 IX w up. 62-320 Miłostaw: 100. rocznica odsłonięcia pomnika Juliusza Słowackiego.

18 IX w up. 42-600 Tarnowskie Góry 1: Okręgowa Wystawa Filatelistyczna „50 lat Tarnowskiej Filatelistyki".

19 IX w up. 20-001 Lublin 1: Muzeum Wsi Lubelskiej pokazy ginących zawodów.

19 IX w up. 42-600 Tarnowskie Góry 1: Wystawa Filatelistyczna Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej.

19 IX w up. 29-100 Whaszczowa 1: 400. rocznica urodzin Hetmana Stefana Czarnieckiego.

20 IX w up. 00-001 Warszawa!: Światowy Zjazd Żolnierzy Armii Krajowej.

23 IX w up. 90-001 Lód/ 1: XXX-lecie Klubu PZF Frankotyp.

25 IX w up. 62-200 Gniezno 1: Krajowa Wystawa Filatelistyczna „1000-lecie kanonizacji świętego Wojciecha".

5 X w up. 43-300 Bielsko-Biała 1: Festiwal Kompozytorów Polskich - Fryderyk Chopin.

8 X w up. 00-096 Warszawa 84: 500. rocznica urodzin Jana Laskiego reformatora Kościoła.

9 X w up. 43-270 Brzeszcze 1: Okręgowa Wystawa Filatelistyczna „35-lecie Kola Polskiego Związku Filatelistów".

10 X w up. 38-200 Jasło: 100 lat Franciszkanów w Jaśle.

11 X w up. 31-045 Kraków 1: 80 lat Polskiego Komitetu Olimpijskiego.

11 X w up. 41-803 Zabrze 1: Okręgowa Wystawa Filatelistyczna „Zabrze 2001".

16 X w up. 46-200 Kluczbork 1: Wystawa w Muzeum im. Jana Dzierżona „XXI rocznica pontyfikatu papieża Jana Pawia II".

20 X w Op. 59-200 Legnica 1: Krajowa Wystawa Filatelistyczna „Filatelistyka - XX wiek".

20 X w pp. 20-001 Lublin 1: Krajowa Wystawa Filatelistyeżna „Nauka, Kultura, Sztuka".

22 X w up. 58-500 Jelenia Góra 1: Jeleniogórskie Stowarzyszenie Filatelistów i Kolekcjonerów Wystawa „1000 znaczków Czesława Siani".

22 X w up. 20-001 Lublin 1: Krajowa Wystawa Filatelistyczna „Lot Poczty Śmigłowcowej Lublin-Kazimierz Dolny".

23 X w up. 41-710 Ruda Śląska 10 (Wirek): 20- lecie osiedlowego domu kultury „Pulsar" Rudzkiej Spółdzielni Mieszkaniowej.

25 X w up. 34-500 Zakopane 1: 100 lat linii kolejowej Chabówka - Zakopane.

Stale, ozdobne, ze zmienną datą: Od 2 VIII

• w op. Łeba 1 (84-360, ul. Kościuszki 23): Morski Zapach Lata Pocztą do Adresata (w rys. deska surfingowa). • w up. Ustka 1 (76-270; ul. Marynarki Polskiej 47): Morski Zapach Lata Pocztą do Adresata (w rys. żagiel). Od 16 VIII w up. Wą wolnica (24-160; ul. Zamkowa 1): Matka Boska Kębelska (w rys. figurka M. B. Kębelskiej.

Ukazały się ZNACZKI

28 czerwca br. wszedł do obiegu znaczek pocztowy wartości 1,40 zl (podobizny Ignacego Paderewskiego i Romana Dmowskiego na tle Sali Lustrzanej Palacu Wersalskiego) emisji „80. rocznica podpisania Traktatu Wersalskiego" - p. „F" nr 5 i 6 (Zarządzenie Dyr. Gen. Poczty Polskiej nr 53 z 4 VI 1999 r.).

9 lipca br. weszły do obiegu 2 znaczki pocztowe wartości: 60 gr (wizerunek Matki Bożej Rokitniańskiej z kościoła NMP Królowej Polski w Rokitnie) i 70 gr (figura Najświętszej Marii Panny Jazłowieckiej z Kaplicy Sióstr Niepokalanek pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Szymonowie) emisji „Sanktuaria Maryjne" - p. „F" nr 6 i 8 (Zarządzenie Dyrektora Gen. Poczty Polskiej nr 60 z 30 VI 1999 r.).

16 lipca br. wprowadzono do obiegu 6 znaczków pocztowych wartości: 60 gr (wioślak punktowy); 60 gr (pływak żółtobrzeżka); 70 gr (widelnica paskowana); 70 gr (chruścik bagieniec); 1,40 zl (husarz władca); 1,40 M (jętka pospolita) -przedstawiono larwy i dorosłe osobniki emisji „Owady wodne" - p. „F' nr 6 i 7 (Zarządzenie Dyr. Gen. Poczty Polskiej nr 61 z 30 VI 1999 r.).

14 sierpnia br. Poczta Polska wprowadziła do obiegu znaczek pocztowy w formie bloczka wartości 1 zl (Zamek Książ) emisji „XVIII Ogólnopolska Wystawa Filatelistyczna Walbrzycb'99". Naklad 570 tys. szt. - w tym 120 tys. szt. nie perforowanych - p. „F" nr 7 i 8 (Zarządzenie Dyr. Gen. Poczty Polskiej nr 62 z 19 VII 1999 r.). KARTKI

28 czerwca br. wprowadzono do obiegu kartkę pocztową z wydrukowanym znaczkiem pocztowym wartości 60 gr (dwoje seniorów otwierających korespondencję) emisji „Międzynarodowy Rok Seniorów" (p. „F" nr 7).

Kartkę wydrukowano jednostronnie na kanonie białym, w nakładzie 80 tys. szt., w kofórach: żółtym, czerwonym, niebieskim i czarnym (Zarządzenie Dyr. Gen. Poczty Polskiej ar 57 z 17 VI 1999 r.).

10 sierpnia br. wprowadzono do obiegu kartkę pocztową z wydrukowanym znaczkiem pocztowym wartości 60 gr (reprodukcja portretu Kazimierza Rzewuskiego autorstwa Andrzeja Appiani) emisji „Galeria LanekoronsIdch" („F" nr 7).

Kartkę, o wymiarach 148 x 105 mm wydrukowano jednostronnie techniką offsetową na kartonie białym, w kolorach: żółtym, czerwonym, niebieskim i czarnym (Zarządzenie Dyr. Gen. Poczty Polskiej nr 65 z 6 VIII 1999 r.).

16 sierpnia br. weszła do obiegu kartka pocztowa z wydnikowanym znaczkiem pocztowym wartości 60

461

w co 47

15

26.06 99 ":"; CIECHOCINEH1ti FIEROS.KILLCE-99 '5, 26.011991

• i)4 '`%,› titli? 4.06.■0

/t/19,013.1949V. KONIN 2

'""=3'"udi i < •

No .mg

_ 11,1 A POe 2,

LEGA 7 Z7,6079910 V P

O

gr (przedstawiony schematycznie znicz olimpijski ptaki w locie, w kolorach odpowiadających barwom olimpijskim) emisji „III Międzynarodowy Kongre Naukowy - Współczesny Sport Olimpijski" („F" nr 7).

Kartkę wydrukowano jednostronnie techniką offsetową na kartonie białym, w kolorach: żółtym, czerwonym, niebieskim i czarnym (Zarządzenie Dyr. Gen. Poczty Polskiej nr 66 z 6 VIII 1999 r.).

POCZTA KOLEJOWA WĄSKOTOROWA

12 września br. z okazji KWF „Chorzów'99" pn. „Ostatni taki dzień 9.09.99" będzie zorganizowany przewóz przesyłek kolejką wąskotorową w Wojewódzkim Parku Kultury i Wypoczynku w Chorzowie pomiędzy stacjami końcowymi na trasie Wesole Miasteczko - Stadion Śląski (Narodowy) w godz. od 1000 do 16..

p:TA f ...

4t.' °`"2,

Co USTKA 1r lo

si ....._ i' &

Z26079910 .! C <

'...r., 01, s, V

16-08-99

Maika laska Kętehka

"WOLNICA

! O

463

Do przewozu „Pocztą Kolejową Wąskotorową" dopuszczone będą kartki pocztowe oraz listy krajowe i zagraniczne zwykle i polecone opłacone zgodnie z obowiązującą taryfą. Mogą być one (ale nie muszą) opatrzone nalepkami wydanymi przez Komitet Organizacyjny KWF „Chorzów'99". Nalepki w dwóch rodzajach, inna dla każdej stacji nadania, można zamawiać w Kom. Org. Wystawy w cenie 1 11 szt.

Przesyłki przeznaczone do przewozu PKW nalezy przesłać do Rejonowego Urzędu Pocztowego, 41-506 Chorzów, ul. Pocztowa 1 lub do Kont. Org. KWF „Chorzów'99", 41-506 Chorzów; ul. St. Batorego 6 w terminie do 10 września br. z dopiskiem „Poczta Kolejowa Wąskotorowa".

Organizatorami PKW są: DOP w Katowicach, RUP w Chorzowie, PZF Okręg Śląsko-Dąbrowski w Katowicach i Zarząd Oddziału w Chorzowie.

POCZTY LOTNIOWE

12 września br. z okazji Wielkopolskich Dożynek „Rawic.'99" zostanie zorganizowany przewóz lotniami przesylek na trasach Rawicz - Sł upia Kapitulna i Rawicz - Zielona Wieś.

Przesyłki w zamkniętej kopercie należy przekazać do Urzędu Pocztowego 63-900 Rawicz 1, z dopiskiem ,,Poczty Lotniowe" w terminie do 9 września br.

Organizatorami „Poczt Lutniowych" są: DOP w Poznaniu, RUP w Lesznie, Obwodowy UP w Rawiczu, PZF Okręg Wielkopolski Kolo w Rawiczu, Kom. Org. Wielkopolskich Dożynek „Rawicz'99", Bractwo Kurkowe w Rawiczu.

POCZTA ŚMIGŁOWCOWA 22 października br. w czasie trwania KWF

„Lubi in' 99" zostanie zorganizowana Poczta Smiglowcowa. Przewóz przesylek nastąpi na trasie Lublin - Kazimierz Dolny.

Do przewozu PS dopuszczone będą kartki pocztowe oraz listy krajowe i zagraniczne zwykle i polecone opłacone zgodnie z obowiązującą taryfą. Mogą być one (nie muszą) zaopatrzone w wydaną przez PZF Zarząd Okręgu w Lublinie nalepkę drukowaną w arkusikach po 3 szalki, w cenie 1.50 zlza sztukę. Nakład nalepek 2100 sztuk Uzyskać je można w Zarządzie Okręgu PZF Lublin; ul. Rowerowa 13; 20-018 Lublin - do 5 października br.

Przesyłki do przewozu P8 należy przesiać w zamkniętej kopercie do Urzędu Pocztowego 20.001 Lublin 1; ul. Krakowskie Przedmieście 50, z dopiskiem „Poczta Śmigłowcowa KWF Lublin 99" w terminie do 18 października br.

Organizatorami Poczty Śmigłowcowej są: PZF Zarząd Okręgu w Lublinie, DOP i RUP w Lublinie.

WYMIANA z zagranieg Litery w nawiasach oznaczają język, w jakim można

korespondować. Redakcja nie ponosi odpowie-dzialności za skutki korespondencji.

1. A. WILDENBERG, P. O. Boz 510, 17105 Nazareth Illit, ISRAEL. Za nadruki „groszy" na listach poleconych oferuje zn. Izraela i in. krajów (p.)

2. Kanokporn PRASERTSRI, 81 Soi Katenoot 10, Ladprao 64, Waog Tbonglang, Bangkok, 10310,

THAILANDIA. Bardzo interesuje się nowościami polskimi (a).

3. Fena IIABJIOB, ya. TIOIHIONIa 18, IM 301, 350080 Kpaenonap, ROSJA. Znaczki, całostki, stemple okolicznościowe, kalendarze kieszonkowe, wszystko o tenisie - książki, czasopisma, odznaki itp.(a, f, n).

4. Prof. Milki ROS, Via Sottopovolo 93, 33053 Latisana (UD), WŁOCHY. Listy i kartki pocztowe (1870-1945), banknoty wszystkich krajów (aw).

5. Jean-Marie SCHOLL, Cret Georges 42, 2720 Tramelan, SZWAJCARIA. Poszukuje ostemplowań do tematu „mistrzostwa Europy" (f).

6. Ronen WEISS, Rehov Hashiluna 27, Afridar, Ashkelon, 78413 IZRAEL. Ma 21 lat, pragnie wymieniać znaczki z kolekcjonerem z Polski (a).

7. Sergio BATTILANI, Casella Postale 29,06074 Eliera Umbra (PG), WŁOCHY. Wysyła oferty znaczków Włoch, Watykanu, S. Marino i in. krajów europejskich (a, n, w).

8. Giovanni BELOTTI, Casella Postale 71, 27100 Pavia, Wiochy. Wymieni znaczki, calości, monety, banknoty, karty telefoniczne (a, w).

9. Brigitte HA MELIN i Michel WEINGARTEN, 15 Rue des Sorbiers, 78300 Polusy, FRANCJA., tel. 0130658389. Pragną nawiązać kontakt z klubami i filatelistami w Polsce, oferują przede wszystkim znaczki francuskie. (a, f).

10. Stefan W. PAJCZE W, P.O. Box 1130, Dyndtrovgrad 6400, BUŁGARIA. Zbiera czystą Polskę i telekarty. Oferuje znaczki i bloki z całego świata wg kat. Michla i Yverta (a, r).

H. haremik hycam, zenonami* np. gola 144/ • 3 oo. 5., Mocrum - 526, ROSJA 117526. Znaczki, widokówki, kalendarzyki, bilety lotnicze, czasopisma filar (p, r.).

12. Wiktor NIECHEJMA, ul. Lenina 106, m.16, Swietlowodsk, 317000 UKRAINA. Stemplowane: malarstwo, nobliści, kompozytorzy, pisarze i in (a, n, r).

13. Antonio CARLOS, Ran Jeno Afonso No 10/ 702, Humaita, 22261-040 Rio de Janeiro, RJ, BRAZYLIA. Tematy: ptaki, motyle, grzyby, kwiaty, latarnie morskie, telekarty z ptakami (a, h).

14. J.P. JUVh, Apartado 23, 50170 Mequinenza, Zaragoza, HISZPANIA. Masówka na wagę (a, h).

15. Montalto ANTONINO, Via Variante SS 115 I trav. DX o. 2, 97015 Modica (RG) WŁOCHY. Przesyłki poczty polowej austro-węgierskiej marynarki wojennej z I wojny św. (a, n).

16. Andrey APHONIN, P.O.Box 522, 183034 Murmańsk 34, ROSJA. Fauna, malarstwo, okręty, samoloty, olimpiady, Touva, T.A.A.F., A.A.T., Falklandy (a, r).

17. Enrico FABRETf I, Via Tiraboschi 96, 60131 Ancona, WŁOCHY. Szuka partnerów do wzajemnej wymiany czystych nowości (a, w).

18. Ma Tia HUA, 31/19 Xi An Lu, 200080 Shanghni, CHINA. Zbiera nowości Polski i Europy, oferuje nowości Chin, Hongkongu i Macau, pragnie nawiązać kontakt z filatelistami z Polski (a).

19. Gerd DITIMAR, Stauffenbergstr. 6, D-99734 Nordhausen, NIEMCY. Zbiera kartki sprzed 1945 r, poczt polowych z I i II wojny św., dokumenty z obozów koncentracyjnych i pamiątki wojenne. Oferuje znaczki niemieckie i tematyczne z całego świata. (n).

464

nowości

ZAGRANICZNE AFGANISTAN. 7. IV. Psy. 6

zn.; I bl.: 10 000; 20 000; 30 000; 40 000; 50 000; 60 000 afs.; bl. 150 000 afs.

AFRYKI Pd. REP. 1. IV. Walka z Aids. 1 zm standard postage w zeszyciku 10 zn. (czerwona szarfa na tle makaty perci), 5 zn. z zielonym tłem, 5 zn. z niebieskim.

27. IV. „Ibra '99". 1 zn. 5 R (skin); w bl.

30. IV. „Sapda'99", Stow. Kupców Filatel. Afryki Poludn. 1 zn. 5 R (lok. parowa 19D); w bl.

ALBANIA. 15. III. Sławni Amerykanie. 3 za. x 150 Lek + grzyw. w czwórce (George Washington; Abraham Lincoln; Martin Luter King); przyw.: rzeźby na szczycie Rushmore.

ALGIERIA. 20. I. Obróbka wełny. 4 zn.: 5 (grzebień); 10 (szczotki); 20 (wrzeciono); 24 D (stół roboczy).

ANDORA Poczta Franc. 10. VI. Mistrz. Europy w piłce nożnej. I ni. 4,50 F okrągły (piłkarz w

3. VII. „Phiłexfrance « 99". 1 3 F (widok kośc'

. Zespól ds historii. 2 ( x 3 F (widoki miasta .

at Międ2. Feder. Sztuki Fotograf. 1 zn. 4,40 F (migawka, napisy).

ANTYLE HOLENDERSKIE. 28. IV. 50 lat państw. kursów dokształa. 3 zn.: 40 (malarz); 75 (lokaj); 85 c (ślusarz); nam. nazwy instrum. muz. : wiri; bamba; triangel.

ARABIA SAUDYJSKA. 6. II. Otwarcie portu lotu Dammam. 2 zm: 1 (zabudow. loro., samolot); 2 RI (samolot nad miastem).

16. III. Ochrona przyrody świata. 1 m. 1 RI (ręka z globusem, embl. FAO, godło państwa).

18. III. Pielgrzymka do Mekki. I zn. 2 RI (meczet, Kaaba, minarety).

ARGENTYNA. 5. VI. Malarstwo. 4 zn. x 75 c (Luis Felipe Noe; Carlos Alonzo; Antonio Bemi; Aida Caballo).

5. VI. Sławne kobiety. 2 zn. x 75 c (luneta Lanteri, lekarka; Rosario Vera Penaloza, nauczycielka).

12. VI. Gołąb pocztowy. 1 zn. 75 c.

AUSTRALIA. 13. V. 100 lat mennicy w Perth. 1 zn. 2 d (awers i rewers monety z 1899 r).

3. VI. Telewizja dla dzieci. 5 zn. x 45 c w pasku (Mr Squiggle; Here 's Humphrey; 2 x Play School; Bananas in Pyjamas).

8. VI 100 lat rugby. 2 zm x 45 c (sceny z gry), w parce.

AUSTRALIJSKIE TERYT. ANTARKTYKI. 13. V. Wy-prawa Sir Douglasa Mawsona. 4 zn.: 2 x 45 c w parce (Mawson przybywa na statku „Aurora"; fotogr. Franka Hurley 'a „Home of the Blizzard"); 90 c (husky); 1,35 d (odbudowa stacji, zniszczonej w 1911 r).

BARBADOS. 19. III. „Australia '99", żaglowce. I zn. 4 d. w bl.

BENIN. 28. III. Mistrz. Sw. w szachach. 5 zn.; 1 bl.: 135 (M. Tal); 150 (E. Lasker); 270 (A. Aljechin); 300 (M. Euwe); 400 CFA (M. Botwinnik); bl, 1000 CFA (W.

BIAŁORUŚ. 5. II. Kościoły. m. 800 r. św. Tr6'c .

Pojazdy z zakładów mińskich. 6 zm: 10 000; 2x 15 000; 2 x 30 000; 50 000; wark.

4. Ill. Wyroby szklane z muzeum w Mińsku. 3 on.: 2 x 30 000 (kielich; waza, talerz); 100 000 r (lampa naftowa).

Air ,OJWI ;£.14N./1 Aftbu1 Y 40

1;' i;25M ANNN. OF THE UPUJ. y

BRAZYLIA. 12. V. 30. roczn. istnienia eskadry transportowej. 1 za. 0,51 Rs (samolot, kula ziemska).

21. V. Obchody święta św. Ducha. 1 zn. 0,22 Rs (świętujący ludzie, napisy).

2. VI. „Philexfrance' 99", historia i kultura. 3 zn. x 1,05 Rs (miasta - zabytki UNESCO: Ouro Preto; Olinda; Sao Luis); w bl.

BRYT. TERYT. OCEANU INDYJSKIEGO. 19. III. „Australia '99". 2 za. x 60 p („Cutty Sark"; „Thermopylae"); w bl.

BUŁGARIA. 12. III. Kultura i sztuka, 100. roczn. urodzin. 4 m: 180 (Georgy Karakaszew, malarz, zm. 1970); 200 (Benczo Obreszkow, malarz, zm. 1970); 300 (lassen Najdenow, dyrygent, zm. 1995); 600 L (Pmczo Wladigerow, kompozyt., zm. 1978).

15. III. W. F. „Bułgaria '99". 4 zn. x 600 L. w bl. (papuzilci).

29. III. 50 lat NATO. 1 zn. 180 L. (liczba 50, kolo z promieniami).

1. N. Wielkanoc. 1 zn. 180 L (pisanki).

CHINY. 16. III. Kamee z dynastii Han. 6 zn.: 3 x 50 (orka z osłami; tkalnia; taniec); 3 x 150 F (zaprzęg; pokłon cesarzowi; podróż do nieba).

8. N. Porcelana z dyn. Jun. 4 ni.: 80 (czara); 100 (czara); 150 (pojemnik); 200 F (waza).

12. IV. Mao Tse Tung. 1 m. 5 jen. w bl. (Mao przed Wielkim Murem).

CZECHY. 5. V. Europa, parki. 2 zn.: 11 (Szumawa); 17 Kc (Podyji, rzeka Dyje).

5. V. Znaki zodiaku. I m. 9 Kc (waga).

DANIA. 2. VI. 150 lat rewii. 4 zn.: 4 (Kjeld Pedersen, Dirch Passa* 4,50 (Osvald Helmuth); 5,25 (Preben Kaas, Jorgen Ryg); 6,75 kr (Lina Wed); w zeszycikach 10 x 4 kr.; 10 x 5,25 kr.

/ VI. 1501at praw obywat. 1 m. 4 kr (litem G, paragraf).

EGIPT. 10. IV. Metro pod Nilem. 1 zn. 20 p. (przekrój tunelu).

21. N. 125 lat UPU. 2 zn.: 20; 125 p; 2 bl.: 125 p; . 1 f. (przekazanie wiadomości w stałoż-Egipcie, embl. UPU).

465

8. V. Egipski Czerwony Pólksiężyc. 2 zn.: 20; 125 p (ręce wyciągnięte do półksiężyca).

ESTONIA. 27. IV. Europa, rezerwaty przyr. I zn. 5,50 kr. (jezi

3. V. 80 lat banku. I zn. 5 (fasada banku, Talku .

BAPICJA. 7. VI. Mennica w

14. VI. Hrabina de Segur, „Male córeczki". 1 zn. 3 F (rys:

iewczynki na tle ałac tedra d'Auch - Gers.

1 zn. 6,70 F (witraż Almanda de Molas, 1507).

21. VI. Serdeczne powitanie. I za. 3 F (mozaika w kształcie uśmiechni te o Słońca

VI. GpactióWgeac. 1 m 3 F(dziedziniec .

. . Rene allie, poczui I ml 4,50 F (portret na tle muru miasta afrykańskiego).

5. VII. 150 lat Ceres. 1 bl. 6,70 F (reprod. zn. Ceres, nap.).

6. VII. Rok 2000. 1 20. 3 F (kręgi, napisy).

8. VII. Mój rok 2000. 1 zn. 3 F (figury geometr. w kształcie dzieci, gołąb, ciągnący szarfę z nap. inf.).

12. VII. Zaćmienie Słońca. 1 m. 3 F.

12. VII. Fotografia. 6 zn. x 3 F (Do isne au: lekcja; Carter - Bresson: scena ulkżna; Brassai: maszkara z Notre - Dame; Atget: scena uliczna; Lartigue: w aucie; Nadar: pierrot): karnet: 6 zn. + 2 przyw.: Niepce; Daguerre.

12. VII. Armada wieku, żaglowce. 10 zn. x I F (Amerigo Vespucci; Iskra; Staatsrad Lehmkuhl; Cuauhtemoc; Asgard II; Belem; Belle - Poule; Europa; Sagre •

r II. Zamek Arnac - Pompadour. 1 zn. 3 F (widok

koni FRANC. TERYT. ANTARK-

TYKI. 2. VII. „Philexfrance". 4 zn. x 5,20 F w bl. 25 F (reprod. m. Madagaskaru, stemplowane: Kerguelen, Crozet, St Paul; Terre Adelaide).

GRECJA. 19. II. Rok oceanów . 4 zn.: 40 (grecka triera); 100 (ikona w klasztorze Toplou, Kreta); 200 (statek oceanogr. „Aigaio", astrolabium); 500 Dr (Apollo siedzący na burcie statku).

GRENLANDIA. 7. V. Muzeum. 1 zn. 4,50 kr. + 50 ore (poduszka do igieł), jej fragm.

użyto do maku firm. muzeum. W czwórce i ozdobn. bl.

7. V. Europa, parki. 1 mi. 6 kr (biały niedźwiedź, rys. B. Pedersen).

7. V. Sztuka, znal. Peter Rosing, 1892-1965. 2 zn.: 7 (Człowiek z Aluk); 20 kr (Powrót).

HISZPANIA. 30. V. Mistrzostwa świata w lekkiej atletyce. 1 m. 70 pras. (maskotka, embl.).

7. V. 75 lat metra w Barcelonie. 1 zn. 70 pras (wagony).

INDIE. 5. I. 150 lat dziennika Assam. I zn. 3 R (str. tytuł.

pierwszego nomem). 13. I. 50 lat policji, IPS. 1 m. 3

R (policjant). 26.1. organizacja ochrony badań

i odkryć. 1 zn. 10 R (radar, rakieta, odrzutowiec, czołg ).

1. II. 100 lat uczelni hindu, Delhi. 1 zn. 3 R (budynek).

25.11. 175 lat uczelni sanskrytu, Kalkuta. I zn. 3 R (portal).

5. III. Biju Patnaik, kontr. 1 m. 3 R (portret uczonego, statki).

6. III. 100 lat pałacu hindu Kbajuraho. 1 zn. 15 R (rzeźby).

15. 111. 50 lat trustu prasowego. 1 zn. 15 R (kula ziemska z zazn. Indiami, skrót PTI).

IRLANDIA. 20.1V. Rocznice. 3 zn.: 30 (100 lat urodzin Sean Lemass, polityka i szefa IRA); 30 (wprowadzenie euro); 45 p (50 lat Unii Europejskiej, flagi państw).

29.1V. Europa , parki. 2 zn.: 30 (łabędzie w rezerw. Kilooman); 40 p (jelenie w parku Phoenix).

ISLANDIA_ 20. V. Europa, parki. 2 zn.: 50 (krater Skutustadir); 75 kr (skamieniała lawa na pólw. Snaefellsnes).

20. V. Grzyby. 2 m.: 35; 75 kr. IZRAEL 22. VI. Pielgrzymka

do Ziemi Świętej. 3 zn. z przyw. x 3 MS (święte miejsca).

22. VI. Serial TV dla dzieci, „Kochany motyl". 3 zn. x 1,20 NIS w ark. 3 x 3+ 3 przyw. (figury z serialu).

22. VI. Rabi Or Sharga. I zn. 5,60 NIS z przyw. (ilu str. z manuskryptu Musa -Nameh poety Shahin. Podobizny Mojżesza, Aarona, Hura, fragm. bitwy p-ko Amalekowi).

JERSEY. 19. VI. Ślub ks. Edwarda z Sophie Rhys - Jones. 2 zn. x 35 p w parce (młoda para).

KAJMANY. 26. fil. Wielkanoc, obrazy Gladwyn Bush. 4 zn.: 10 (Zmartwychwstanie); 20 (Chrystus

w grobie); 30 (świat prosi o pokój); 40 c (Golgota, krzyże).

KAMBODŻA. 30. III. Koty. 6 zn.; 1 bl.: 200; 500; 1000; 1500; 4000; 5400 CR, ten ostatni również w bloku.

KANADA. 27.1V. Storczyki. 12 zn.: 3 x 4 m. x 46 c (malarstwo chińskie).

29. IV. Rękodzieło. 8 zn.: 1 (introligator); 2 (kowal); 3 (formowanie szkła); 4 (łuskanie pereł); 5 (tkactwo); 9 (krawiectwo); 10 (stolarstwo); 25 c (rymarstwo).

KAZACHSTAN. 22. III. Rok Zająca. I zn. 40 T (m. zodiaku).

25. III. Kolejnictwo. 4 m.: 40 (lok. parowa); 50 (lok. diesl.); 60 (wagon); 80 T (poc. pośp.)

KIRGISTAN. 27. IV. Lis pustynny. 4 zn. w ark. 8 zn.: 2 x 10; 30; 50 c.

KOKOSOWE WYSPY. 17. VI. Życie wyspy. 20 zn.: 5 x 5; 5 x 10; 5 x 25; 5 x 45 c (ptaki wodne; ryby; żółwie; motyle; kwiaty).

KRLD. 8. V. 20 lat Unii Telekom. Azja-Pacyfik. 1 m. I won (embl., satelity).

20. V. Charles Darwin. 1 zn. 2 won w bl. (Darwin); 5 zn.: 30; 50 jon (ptaki); I (ryby); 1,20 (koń); 1,50 won (tancerz) w ark. ozdobnym.

8. VI. Piłka nożna kobiet 4 ze.: I; 2 x 1,50; 2 won (sceny z gry); w

10. VI. Mars i niebo. 3 zn. x 2 won w bl. (satelity, samolot, portrety: Kopernika, Keplera, Galileusza, Halley'a, Newtona).

30. V. 400. roczn. urodz. Diego Velasqueza. 2 zn. x 50 jon (reprod. obrazów); 1 bl. 3,50 won (autoportret, obraz).

20. VI. 125. roczn. UPU. 1 m. 2 won w bl. (dziewczynka z gołębiem, embl. ); tło: całostki poczt

2. VII. „Philexfrance '99". 1 zn. 2.50 won w ark. (reprod. zn. Francji: Ceres, m, KRLD „Róża Sharon", w tle Convallaria majalis); Bo: wieża Eiffla, pojazdy z różnych okresów.

8. VII. Wielki Wódz Kim Ir Sen. 2 zn. x 1 won w parce i w bl. (samochód i wagon, używane przez Kim Ir Sena); tło: Kumsusan, muzeum pamięci wodza.

10. VII. 105. cnem. urodzin Kim Hyong lik, przyw. rewol., poeta. 1 zn. 10 jon (..Jiwon", motto Kim

466

Hyong lika, w tle wzgórze Mongyong, m. urodz., tekst pieśni jego aut.).

KUBA. 22. III. Muzycy. 6 zn.: 5 (Damaso Perez Prado); 2 x 15 (Denny More - „Chamo Pozo"); 35 (Miguelito Valdes); 65 (Rola de Nieve); 75 c (Rita Montaner).

26. III. 40 lat organów bezpieczeństwa. 1 zn. 65 c (embl.).

KUWEJT. 25. II. Dni niepodległości. 2 m.: 50; 150 Fuk (liczba 38).

26. II. Dzień wyzwolenia. 2 zn.: 50 (gołąb nad meczetem, cyfra 8); 150 Fils (gołąb nad parlamentem, cyfra 8).

1. III. 20 lat transplantacji organów. 2 m.: 50 (nerka); 150 Fils (serce).

17. III. Miesięcznik ,,A I - Arabi". 2 zn.: 50; 150 Fils (strony pisma).

LIECHTENSTEIN. 25. V. Rocznice: Unia Europejska i Deklaracja Praw Człowieka. I zn. 70 Rp (logo), w ark. 20 zn.

LITWA. 24. IV. Podwójny krzyż. 3 za. 10; 20; 70 ct.

I. V. 50 lat Unii Europejskiej 1 zn. 70 ct. (flagi, gwiazdy). ŁOTWA. 24. N. Literatura. 1

zn. 110 s (Rudolf Blaumanis, nowelista, 1863-1908. karty do gry, jeździec).

3. V. 50 lat Unii Europejskiej. I zn. 30 s (gwiazdy).

5. VI. Transport w Rydze. 4 zn.: 10 (tramwaj); 30 (żaglowiec); 40 (dwupłatowiec); 70 s (lok. paro

15. VI. Kościół. 1 zn. 15 -(bazylika AtrIonas).

MACEDONIA. 3. III. Ikony. 4 zn.; I bl.: 4 (zwiastowanie); 8 (święta rodzina); 18 (M. Boska z Dzieciątkiem); 30 Den (Chrystus); bl, 50 Den (Jezus i anioł).

MALEZJA. 4. III. Król Mimo Zainal Abidan. 3 zn.: 30 (sułtan przed pałacem Maziah); 50 s (portret sultśna, pałac Maziah); 1 R (sułtan przed meczetem Tengah).

MARSHALLA WYSPY. 6.1V. Elvis Presley. 1 zn. 33 c.

27. IV. „Ibra '99". 4 m. x 60 c (zn. z 1901 r I; 2; 3; 5 M. SMS „Hohenzollern"); w bl.

1. V. 20 lat konstytucji. I m.33 c (zesp. redakc. konstytucji pod lupą filat.).

2. V. 15. rocznica niezależnej poczty. 4 zn. x 33 c w czwórce. (reprod. dawnych wyd. poczt.).

MAYOTTE. 24. V. Euro. 1 m. 3 F.

5. VI. Baobab. 1 m. 8 F. 19. VI. „Philexfrance '99". 1 bl.

3 F x 4 m MOŁDAWIA. 9. N. Rocznice.

2 zn.: 25 B (125Iat UPIJ: dyliżans); 2,20 L (50 lat Unii Europejskiej: embl., mapa Europy).

MONAKO. 16. IV. Wielka nagroda ASCAT. 1 m. 4,40 F (kola olimp., rzeźba „Dwa anioły na skale").

16. IV. 70 lat wielkiej nagr. automobilowej. I zn. 3 F (samochody wyścigowe).

16. IV. 75 lat zw. sportowego. 2 zn. x 7 F w parce (sportowcy różnych dyscyplin).

16. IV. Hippika. I es. 5,20 F (jełdziec na tle miasta)

. położenia kamienia węgieln. pod budowę muzeum etnograficznego. I zn. 5 F (fasada, fragm. budowli). _

25. IV. Targi Grimaldich. 1 m. 3

25. N. „Philexfrance '99", 150 lat zn. franc. 1 zn. 2,70 F (Ceres 1849 r, wieża Eiffla, logo, liczba 150).

. . VII. Kultura landów . 2 m.: 110 („Śmiejący się starzec", 1937, Ernst Bartach, 1870.1938); 220 f („Głowa myśliciela", 1918, Wilhelm Lehmbruch, 1881-1919).

15. VII. Służba dla bliźnich, zorg. 115 lat temu przez pastora Dominikusa Ringeisena w klasztorze Ursberg. I zn. 110 f. (fragment kilimu).

15. VII. 100 lat haskiej konfer. pokojowej. 1 zn. 110 f (gołąb, nazwy państw - uczestników).

15. VII. 100. roczn. urodz. Gustawa Heinemanna. 1 zn. 110 f (portret działacza partyjn. i rządowego).

NIUE. 24. II. „Australia '99", historia wyspy_ 4 za.: 70 c (pierwsza migracja); 1 („Reso-lution"odlaywaNiue); 1,20 (John Williams"); 1,50 d (kpt. James Cook).

NOFtFOLK. 27.1V. „1bra '99". 1 zn. 2,50 d (kaczka hawajska); w bl. na obrzeżu logo wyst., gęsie pióro, napisy inf.

27. V. Uratowany gatunek ptaka. 3 zn.; 1 bl.: 75 (Pterodroma solandri); 1,05 (łepek ptaka); 1,20 d (ptaki z młodymi); bl. 4,50 d. (ptak w locie, wyspy Filipin).

NORWEGIA. 11. VI. Norwegia 2000, historia. 4 zn.: 4; 6; 14; 26 kr.

467

NOWA KALEDONIA. 20. N. Instrumenty muzyczne. 3 zn.: 1,70 (bwanjep); 3,80 (dzwonki); 5,50 F (flet).

20. IV. Igrzyska sportowe Pacyfiku. 4 zn.: 0,30 (atletyka); 0,55 (tenis); 1,65 (kamie); 3,90 F (baseball).

18. VI. Misja humanitarna. I zn. 135 CFP.

2. VII. „Philexfrance '99", 140 lat poczty w N.K. 2 zn. x 70 CFP.

O. N. Z. 7. VII. Przestrzeń kosmiczna. 3 zn.: 3,50 szyi.; 0,45 F szw.; 0,33 dol.; 3 bl.: 13 styl.; 2 x2 F; 2 dol.

OWCZE WYSPY. 25. V. Wyspy północne. 6 za.: 0,50 (Kalsoy); I (Vidoy); 4 (Svinoy); 4,50 (Fogloy); 6 (Kutwy); 8 kr (Bordoy).

25. V. Rezerwaty przyrody, wodospady. 2 zn.: 6 (Svartifossur); 8 kr (Foldarafossur).

PALESTYNA. 10. III. Konfe-rencja Wye River. 1 zn. 900 Fas (Jaser Arafat i Bill Clinton podpisują porozumienie); w bl.

POLINEZJA FRANCUSKA. 27. V. Pozdrowienia dla matki. 2

4,70; 6,60 F (dzieci z wiankami na głowie; z wiankiem w kształcie serca),

24. V. Owoce. 12 zn. w karnecie 1200 CFP.

PORTUGALIA. 25. IV. 25 lat rozbicia dyktatury faszystowskiej. 2 zn. ; 1 bl.: 51 esc (czerwony goździk, napis: 25 de Abril); zn. w bl.

5. V. 50 lat Unii Europejskiej. I zn. 100 esc (emblem.).

PORTUGALIA, MAKAU. 19. IV 75 lat połącz. łom. z Portugalią. 2 zn. x 3 pat (dwupłat Breguet XVI „Patria", DH9).

28. IV. Zawody. 5 zn.: I; 1,50; 2; 2,50 pat (nosiwoda); 7 pat w bl.

ROSJA. 30. IV. Wędkarstwo. 5 zn.: 1 (połów na krążek); 2 x 2 (w legie; spinning); 2 ś 3 r (w zimie;"pod wodą).

5. V. Obszar ochr. biosfe Ok.. I 5 r (kran

5. V. 50 mi Europejskiej. 1 zn. 3 r (flaga, palac w Strasburgu, wieża Spaska

18. V. Jelenie. 2 zn. z 2,50 r; wyd. wsp. z Chinami.

SA INT PIERRE I MIQUELON. 5. N. Euro. I zn. 30 F.

5. V. Kaczka. 1 zn. 20 F. 23. VI. „Phileafrance '99". I bl.:

4 zn. x.3 F. SALOMONA WYSPY. 19.1[1.

Australia '99, żaglowce. 2 zn. x 10 d. (HMS Endeavour, 1770; Los Reye s, 1568, przy brzegu Guadalcanal).

SALWADOR. 19. II. Filar. Wyst. Tematyczna. I zn. 2,50 col. (parowiec „Salvador", 1858).

24. II. 40. rocznica nadajn. TV Canal Cuatro. I zn. 4 col (liczba 40).

SAN MARINO. 12. V. 125 lat UPU. 2 zn.: 800 (artykuł z 9.X.1874 powoi. UPU do życia); 3000 L (mapa z zazn. członkami UPU).

12. V. 50 lat Unii Europejskiej. 1 zn. 1300 L (ludzie wspinający się po drabinie do litery C, liczba 50).

12. V. Azyl dla Garibaldiego w S. Marino, przed Austriakami. I zn. 1250 L (ludzie na p1. Kwirynalskim w Rzymie, Garibaldi).

SESZELE. 19. III. Australia `99, żaglowce. 4 zn.; 1 bl.: 1,50 (Vierg a du Cap, 172]); 3 (L'Elizabeth, 1741); 3,50 (Curieuse, 1768); 10 R (La Flache, 1801); bl. 20 R („Konik morski", franc. stal handlowy, 1774).

SLOWACJA. 5. V. 50 lat Unii Europejskiej. 1 zn. 16 Sk (emblem.).

5. V. Europa, parki. 2 zn.: 9; 11 Sk (park w Wysokich Tatrach, Tanap).

5. V. Duchowe odnowienie, 1999. 1 zn. 5 Sk („Przemienienie Pańskie").

SOMALIA. 30. III. Psy. 6 zn.; I bl.: 100; 200; 300; 400; 500; 700 sz.; bl. 1000 sz.

SRI LANKA. 3. II. Tańce ludowe. 10 zn.: 1; 2; 3; 3,50; 4; 5; 10; 13,50; 17; 20 Rs (tancerze Kandy.).

19. II. 50 lat telekomunikacji. 2 zn. x 3,50 Rs w parce (Ankar Ciarce, konstr. satelity telekom.)

28. IV. 116. roczn. Armii Zbawienia. I m. 3,50 Rs (książka, krzyż, napis inf.).

20. V. 50 lat British Council. I m. 3,50 Rs (różne postacie).

25. V. Vesak, święto buddyjskie. 4 zn.: 2 (narodziny księcia Siddhartha); 3,50 (jego nauka); 13,50 (śmierć, Maha Purinirvana); 17 Rs (obchody święta).

TAJWAN. 3. V. Malowane wyroby z drewna, dynastia Ming. 1 zn. 19 NTd.

27. V. Opera klasyczna, legendy z dyn. Ming. 4 zn.: 2 x 5 („Van Sha Chi"; „Historia pewnej pipy", pipa - rostr. muz.); 12 („Hung Fu"); 15 NTd ( „Paw Win' Pa iynch"); w czwórce i w bl.

TOGO. 27. III. Psy. 6 za. ; bl.: 100; 200; 300; 400; 500 CFA, 1000 CFA w bl.

TRISTAN DA CUM:LA.27.1V. Albatrosy, WWF. 4 zn.: 5; 8; 12, 15 p; wark. 16 m.

468

TUNEZJA. 27. II. Drzewa owocowe. 3 zn.: 2 x 250 (palma daktylowa; drzewo pomarań-czowe); 500 M (drzewko oliwne).

31. III. Archeologia, miasta. 3 zn.: 50 (Thuburbo Majus); 250 (Bulla Regia, m. punickie z 3 wieku p. nar. Chr.); 500 M (akwedukt Zaghouan - Kartagina, zbud. przez cesarza Hadriana).

TURCJA. 12. IV. 700 lat państwa osmańskiego. 3 m. x175000 L. (miniatury).

UKRAINA. 27. II. 75. urodziny reż. fil. S. Paradzanowa, zm. 1990. I zn. 40 k + przyw. (Paradżanow w masce); przyw.: kadr z f.

4, III. 50. urodziny W. Iwasiuka. I zn. 30 k (portret kompozytora i śpiewaka).

U. S. A. 26. II. Emigranci irlandzcy. I zn. 33 c (statek z 19 w.); wyd. wsp. z Irlandią.

2.111. Aktorzy. 1 zn. 33 c (Alfred Lunt, Lynn Fontanne).

12. 111. Mieszkańcy Arktyki. 5 zn. x 33 c w pasku. (zając; lis; sowa; niedźwiedź;

6. IV. żyjąca pustynia, Arizona Sonata Desert. I bl. 3,30 d. (flora

i fauna pustyni). 10 zn. x 33 c. 10. IV. Jeżyny. 4 zn. x 33 c

(j eżyna; malina; poziomka; jagoda).

16.1V. Kaczor Daffy. I m. 33 c (kadr z f. rys.).

22.1V. Ayo Raud, nowelistka. 1 zn. 33 c (portret).

1..V. Kwiaty tropików. 4 zn. x 33 c w czwórce (Strelitzia regime; Delonix regia; Hibiscus rosa - sinensis; Gloriosa superba).

12. V. Niagara. 1 zn. 48 c, p. lotu. (widok wodospadu).

18. V. John i William Bartram, botanicy. I zn. 33 c (kwiat).

26. V. XX wiek, 1950-1959. 15 zn. x 33 c wark. (wojna koreańska; satelita Explorer 1; moda; walka z polio; „The Cat in file Hat", aut. Th. Seus; technika; szkoły bez segreg. rasowej; kina „samo-chodowe"; TV Polaroid GO-3D; auto Dayton 500; rock'n'roll; film „I love Lucy"; Rocky Marciano, bokser; piłka nożna; wyścigi samochodowe).

28. V. Walka z rakiem prostaty. 1 zn. 33 c.

18. VI. Poszukiwacze złota. I en. 33 e.

I/11 SIM 11.41

C 411.,

24. VI. Ryby akwariowe. 4 zn. x 33 c wark. 4 x 5 M.

WALLIS I FUTUNA. 17. V. Życie w lagunie. I bl. 875 CFP.

14. VI. Ptaki. 4 m.: 10; 20; 26; 54 CEP.

2. VII. ,,Philmfrance '99". I bl. 200 CEP.

WATYKAN. 25. V. Kosowo. I zn. 3600 L (albańscy uchodźcy).

25. V. święte miejsca w Palestynie. 5 m.: 200; 500; 800; 900; 1300 L; 1 ark.: 4 zn. x 1000 L w czwórce (mapa Palestyny z 17 w.).

25. V. Rok 2000.4 zn.: 400; 700; 1300; 3000 L (sceny biblijne).

WIELKA BRYTANIA. 6. IV. Osadnicy. 4 m.: 20 (wędrówka do Szkocji); 26 (pielgrzym w Nowej Anglii); 43 (droga do Australii); 63 p (imigranci z kolonii).

WLOCHY. 7. VI. Piłka nożna. I zn. 800 L (gracze, embl. Milano).

12. VI. Kolarstwo. 1 zn. 800 L (Franco Coppi podczas wyścigu).

14. VI. Poczta priorytetowa. I on. 1200 L (napisy, litera P).

ZJEDNOCZONE EMIRATY ARABSKIE. 15. III. Owady, pajęczaki. 4 zn.: 50; 150; 250; 350 Fils (m. in. szarańcza, skorpion, chrząszcz pustynny).

18. IV. Dzień miast i pomników. 2 zn.: 150 (logo akcji, otwarcie szkoty AL - Alunedya); 250 flis (fort Al - Fabeidi, 200 lat, karawana).

Plan emisji na 2000 r.

BELGIA

1. I. Powitanie 2000 roku. - 1 zn. 24. I. Rozwój filatelistyki: rodzina królewska - 2

zn., I bl. • Bruksela, miasto kultury - 3 m. 21. II. 500. roczn. ur. króla Karola V. (wspólny z

Hiszpanią). - 2 zn., 1 bl. • Światowy Rok Matematyki - 1 m.• Dzieci projektują maczki - I zn.

27. III. Piłka nożna (wyd. z Holandią) - 2 zn. • Czerwony Krzyż - 1 m. z dopł. • Gady i płazy - 4 zn.

3. IV. Dzień znaczka - I ze. • Belgica 2001 - I m. 17. IV. Floralia genewskie - 3 zn. • Handel

zagraniczny, ks. Filip. - I zn. 8. V. Sport, Sydney - 3 zn., 1 bl. • Muzyka, J.S.

Bach, muzeum. - 6 zn. w ark. 9. V. Europa 2000 - I m. 19. VI. UNESCO, Zabytki - 3 zn. • Turystyka,

kościoły - 4 T31.

11. IX. Filatelistyka młodzieżowa - 1 zn. • Kwiaty -1 m.

9. X. Malarstwo - 4 zn. 20. XI. Boże Narodzenie - I zIL dodatk. Podróż przez XX wiek: wojna, sztuka - 8

469

Redakcja nie od-powiada za treść

ogłoszeń

Wyprzedaż: PRL (Fischer), USA (Vvert), CEPT, Włochy (Michel). Mankolisty adresować proszę do Redakcji. Hasło „RONT'.

! Ogłoszenia

Sprzedam czyste znaczki polskie z lat 1945-1982. Piotr Kitel; Stuttgart, tel. (0049711) 64 05 405.

Kupię korespondencję (listy, kartki, dokumenty) żołnierzy polskich przebywających w obozach jenieckich i internowania w czasie II wojny. Sławomir Ryndak; Radiowa 16/3; 10-206 Olsztyn; (089) 526-90-85.

Kupię znaczki i listy Chin, Europy Zach., Polski. Rosji, także korespondencję z obozów koncentracyjnych i wojskowych. Ceny amatorskie. Zbigniew Koniarski; 48-250 GIogówek; ul. Pasternik 2; tel. (077) 43-73-681.

Odstąpię z lat 1985-1991 znaczki polskie czyste i stemplowane, również w arkuszach, w rocznikach abonamentowych lub na maidoalistę, Cp, Ck, FDC. stemple okolicznościowe - już od 50 % katalogu Fischera oraz maczki PRL pozostałe lata i lata głównie osiemdziesiąte krajów RWPG. Także Francję czystą 1994-1999. tel. 0602 555-643.

Sprzedam oprawione roczniki „Filatelisty" 1961 - 1997, Polskie Znaki Pocztowe, encyklopedie, inną literaturę filatelistyczną. Tadeusz Biegański; 63-510 Mikstat; Ogrodowa 14.

Sprzedam czyste znaczki Rumunia 1970/99, Bułgaria 1950/99, Czechy, Słowacja, Węgry, Brazylia z lat 1990/99 flora, fauna, malarstwo, CEPT, kosmos, olimpiady, piłka i inne. Leszek Kawalec; 68-344 Bierz Gubiński.

MIĘDZYNARODOWA HANDLOWA WYSTAWA

ZNACZKÓW • MONET KART

TELEFONICZNYCH PRAGA

09 - 12.09.1999 r. Informacje: B. T. ATCo - Travel

00-855 Warszawa, ul. Grzybowska 39 tel. (022) 652 25 30; 654 90 77;

fax (022) 620 17 83

I AUKCJA

FILATELISTYCZNA

WROCŁAW HOTEL TECHMA AL. KROMERA 44

2 PAŹDZIERNIKA 1999 R., GODZ,. 10' ;

FILATELISTYKA WRATISLAWIA GOCKO EMIL I SP-KA.0

tel. (071) 328 70 29 fax (071) 325 16 15

PKO BP I OfW ROCL" 10205226-1250031-270-1

Kupię znaczki, listy Chin, Niemiec, Gdańska i Polski. Ceny amatorskie. Jan Brandys; 48-250 Głogówek; tel. (077) 4373-544.

Sprzedam według mankolisty znaczki, odmiany, usterki, kombinacje przywieszek od 50 % katalogu Fischera. Marek Laskowski; skr. poczt. 34; 05-070 Sulejówek 1.

Sprzedam z VI wizyty papieża Jana Pawia II w Polsce 1999 przesyłki poczt specjalnych - samolotowe, automobilowa, wozowa, kolejowa, szybowe i inne. Leszek Kawalec; 68-344 Biecz Gubiński.

Kupię znaczki, bloki (czyste) oraz FDC, stemple okolicznościowe, listy, karty pocztowe oraz inne walory filatelistyczne z całego świata do tematów: szachy, lotnictwo, szkło i szklarstwo. Ponadto poszukuję: frankatury mechaniczne z obecnego województwa Lubuskiego (dawnd'zielonogórskie i gorzowskie). Proszę_ o oferty cenowe. Roman Skopczyóski; 68-205 Lary 6; skr. poczt. Nr 3, woj Lubuskie.

• •~

WWF.

WEB SITE WWF STAMPS ▪ sian. koni 1969 - 1999 aro lisicd wich Grinh.Caudogue prices. Mini • Mini-Sheets. FDC and Maximunicards. Buying Prices and urany

oda, kocures. Also linkim dealcrs specialised in WWF Mantra.

www.groth.ch

470

MICHAŁ JANKOWSKI FIRMA FILATELISTYCZNA

Filatelisto - zapamiętaj:

MICHAŁ JANKOWSKI F. F. specjalizuje się w handlu rzadkimi znaczkami, próbami, błędami i całościami pocztowymi.

Prawie wszyscy wielcy kolekcjonerzy znaczków polskich są w kontakcie z naszą firmą.

Co kwartał wysyłamy naszym klientom aktualną ofertę na znaczki polskie w seriach i kompletnych rocznikach.

Poza detaliczną sprzedażą serii oferujemy wystawowe kolekcje tematyczne w całości, a także specjalizowane zbiory i zbiorki poszczególnych wydań Poczt Polskich.

Dostarczamy katalogi firmy MICHEL po atrakcyjnie niskich cenach.

Pomagamy rozparcelować poważne kolekcje znaczków polskich i zagranicznych, a także kupujemy je za gotówkę.

Firma nasza jest przyjazna klientom i pomaga im zarówno w rozwinięciu kolekcji, jak i w jej sprzedaży.

Czekamy na Twój list, fax bądź telefon

Biuro zakupów i sprzedaż wysyłkowa ul.Marszałkowska 83 lokal 70,

00-683 WARSZAWA

(022) 629-10-02 (022) 629-43-06

♦ Sklep: Warszawa, ul.HOŻA 19, tel./fax (022) 625-38-56

NR. KONTA BANKOWEGO: PKO BP IX OANARSZAVVA 10201097-319492-270-1-PLN

471

o INTERFIL

00-357 WARSZAWA, NOWY ŚWIAT 66, TEL./FAX (0-22) 826-83-22

godz. 11°°-17"

NAJSTARSZA WARSZAWSKA FIRMA FILATELISTYCZNA

Nasza specjalność to: s klasyczne pozycje polskie i tzw. „przyległości" s klasyczne znaczki z całego świata s listy, całostki, ostemplowania do r. 1946

stare pocztówki s sprzedaż wysyłkowa roczników (pełnych albo abonamentowych)

oraz znaczków z listy braków Warunki wysyłki są następujące:

1. Suma transakcji musi przekroczyć 100 zł. 2. Wysyłka następuje na koszt zamawiającego po uprzednim otrzymaniu zwykłego przekazu pieniężnego

(wpłata na konto lub telegraficznie jest możliwa, ale wydłuża procedurę o kilka dni). 3. Szczegóły i warunki transakcji potwierdzone są telefonicznie - przy zamówieniach prosimy podawać swój

nr telefonu - w razie wątpliwości zadzwonimy na pewno! Pertraktacje pisemne z naszej strony możliwe są tylko przy transakcjach, których wartość przekracza 5000.- zl.

naszą specjalnością są duże zakupy M

INTERFIL jest firmą, która dokonała najwięcej transakcji zakupu!!!

Dlaczego tyle osób sprzedaje u nas swoje zbiory? Oczy wiście również dlatego, że nie boimy się takiego zakupu.

Ale też dlatego, że proponujemy atrakcyjną procedurę. Z zasady nie wyceniamy zbiorów, których nie widzimy, de doradzamy wszystkim, by przyszli do nas, oszacować swoje zbiory.

KUPUJEMY STALE

• Specjalizowane zbiory • Lepsze polskie serie i szpice • Wszystkie błędnodruki, odmiany i próby znaczków polskich • Listy z powstań, obozów, wojenne itp. • Rzadsze stemple, listy o tematyce harcerskiej, szachowej, judaika i inne • Lepsze całostki ziem polskich xx, z obiegu • Dobre zbiory znaczków zagranicznych • Serie, luzaki Chin, Japonii, Korei i innych krajów tego regionu • Stare pocztówki

W naszej bogatej ofercie sprzedaży znajdziecie prócz bogatego wyboru znaczków -

listy, ostemplowania, calostki, karty, winietki, nalepki i literaturę

472

• INTERFIL • 00-357 WARSZAWA, NOWY ŚWIAT 66, TEL./FAX (0-22) 826-83-22

godz. 11"-17m NAJSTARSZA WARSZAWSKA FIRMA FILATELISTYCZNA

Aktualne ceny nie stemplowanych znaczków polskich z lat 1944-1997 w rocznikach

Oferta mienił Oferta Interfil

Rocznik Katalog Fischer

Cennik FKR

Cena 1 x hango lb

Rocznik Katalog Fischer

Cennik FKR

c,,,,,,

1x bahnialb

1944 palny 211.- 233.- 205.- 200.- 245.- 1280.- 60.- 115.- 1050.- 120- 55.- 100.- 125.- 170- 200.- 650.- 205 135.- 115.- 75.- 90.- 55.- 1100.- 105.- 60.- 280.- 30.- 220.- 25.- 125.- 25.- 30.- 25.- 20, 35.- 15.- 45.- 20.-

v

.›

60.- 1945 pełny 318.- 343.- 255.- 28.- 41.- 25.- 20.- 1946 pełny 1545,60 1601.- 1330.- 79,30 104.- 65.- 60.- 1946 abon. 75,60 101.- 65.- 33,30 42.- 25.- 20.-

1947 palny 126,50 149.- 120.- 46,60 55.- 35.- 30.- 1948 palny 1254,70 1320.- 1075.- 41.- 48.- 35.- 30.-

1948 abon. 149,70 180.- 125.- 50,90 66.- 40.- 35.-

1949 palny 68.- 81,- 60.- 31,90 33.- 20.- 15.- 1950 palny 79,80 139.- 105.- 41,30 52.- 30.- 25.- 1951 palny 149.- 160.- 130.- 22,70 35.- 20.- 15.-

1952 pełny 20/- 259.- 175.- 25,30 45.- 30.- 25.- 1953 palny 256,50 277.- 205.- 20,80 36.- 20.- 15.-

1954 polny 756,50 782.- 660.- 42,30 52.- 40.- 35.-

1954 abon. 256.- 302.- 210.- 25,50 32.- 25.- 20.- 1955 pełny 166,20 203.- 140.- 24.- 37.- 20.- 15.-

1956 pełny 130,50 155.- 120.- 26,70 44.- 30.- 25.-

1957 pełny 80,80 107.- 80.- 21,20 29.- 20.- 15.- 1958 palny 85,70 155.- 95.- 21,80 32.- 20.- 15.-

1959 pełny 64,10 106.- 60.- 34.- 50.- 30.- 25.-

1960 palny 1397,10 1536.- 1150.- 33,60 44.- 25.- 20.- 1960 abon. 137,10 176.- 110: 122,50 139.- 105.- 100.-

1961 palny 89,60 105.- 65.- 22,50 29.- 20.- 15.- 1962 palny 364,30 399.- 290: 64.- 88.- 60.- 55.- 1962 abon. 58,30 62.- 35.- 19.- 28.- 20.- 15.- 1963 palny 258,70 294.- 225.- 42,40 50.- 30.- 25.- 1963 abon. 48,70 54.- 30.- 25,40 33, 20.- 15.- 1964 palny 166,90 175.- 135.- 35,50 44.- 30.- 25, 1964 abon. 51,90 55.- 30.- 53,90 64.- 45.- 40.- 1965 pełny 54,80 56.- 35.- 79,90 99.- 60: 55.-

1966 palny 41,40 48.- 30.- 106,80 115.- 80.- 75.- 1967 pełny 35,50 45.- 25.- 77,50 89.- 70.- 65.-

1668 palny 59,60 71.-- 40.- 67,10 66.- 55.- 50.-

1968 abon. 29,60 36.- 20.- 75,60 79.- 70.- 65.-

1969 palny 68,75 85.- 50.... 107,70 119.- 110.- 105,

1969 abon. 33,75 40.- 25.-

OFERTA AKTUALNA DO WYCZERPANIA

CHCESZ KUPIĆ • ALBO • SPRZEDAĆ

INTERFIL TWOIM PARTNEREM

Nr konta: PKO BP I Oddz. W-wa 10201013-532165-270-1-111

473

Kupię maczki z oznaczeniami nakładów na

marginesie, pośrednictwa pocztowe, poczty hotelowe, poczty peronowe, 'maty lokalne 1918 - 19, wydania lokalne znaczków dopłaty, blankiety telegramów. Zbigniew Korami, Ekspert filatelistyczny PZF

skr.poczt. 82, 00-950 Warszawa I taliba 022- 629-49-47

PHILATRADE Wysyłkowa Sprzedaż Znaczków

Skr. Poczt. 576 • 00-950 Warszawa 1 tel./fax (0-22) 674-40-71

e-mail: philatra@polbox.com

Prowadzimy:

- sprzedaż wysyłkową tematycznych znaczków całego świata

- abonament nowości tematycznych całego świata

- sprzedaż zestawów znaczków kasowanych dla firm oraz osób prowadzących działalność handlową

- zakup zbiorów znaczków tematycznych

Udzielamy znacznych zniżek • w stosunku do detalicznych cen cennikowych dla stałych klientów, dla osób i firm prowadzących działalność handlową oraz przy zakupach abonamentowych

Pelną ofertę (cennik) wraz z warunkami sprzedaży wysyłamy po otrzymaniu zwrotnej, ofrankowanej koperty

W NUMERZE na 56 str. str.

• W. Żurawski - Wrzesień 1939.1999. 423 • B. Rejnowski - Bitwy Września na

F DC

424 • G. T. Zwoliński, J. W. Żurawski -

Polscy jeńcy wojenni w obozie i szpitalach radomskich 1939-1940 428 • J. Z. Piekut - Przesyłki żołnierzy

niemieckich z kampanii wrześniowej 432 • J. Zięba - Trzy nie znane projekty

znaczków z oficerskiego obozu je- nieckiego II C Woldenberg 435 • J. A. Walocha - Uwagi o nie wydanym

znaczku poczty polowej AK z września 1944 436 • S. Waliach - Znaczek z 1964 r.

upamiętniający 20. rocznicę Powstania

Warszawskiego (P ZP nr 1365) ...... 438

• J. A. Wałacha - Rewelacyjnie wysoka

frankatura na liście do Brazylii z 1938 r. 439

1 J. Szorek Okazja raz na jedenaście lat 439 • Z. Mikulski - Dzieje kolekcji Królestwa

Polskiego Mirosława Bojanowicm cz. I 440

• Z. Janik - Pamięć i przestroga 442 • J. Z. Piekut - Zagraniczne aukcje filatelistyczne 443

MLODY FILATELISTA 444 OSOBLIWOŚCI ZNACZKÓW POLSKICH 447 . • J. J akubi k - Interesujący stempelek

dopłaty „T" • Stempelek „R" z ma- newrów Wojska Polskiego w 1925 r 448 WIADOMOŚCI ZE ŚWIATA 449 POLONICA.. 451

RECENZJE 451

CO PISZĄ INNI 452 CZYTELNICY PISZĄ 453 WYSTAWY 454 ZŻYCIA PZF 457

NOWOŚCI POLSKIE 459

WYMIANA Z ZAGRANICĄ 464

NOWOŚCI ZAGRANICZNE 465

OGLOSZENIA 470

Adres redakcji Al. 3 Maja 12,00-391 Warszawa, e1.625-3S56. Pismo finansowane ze środków ZG PZF. Wydawca: Zarząd Główny PZF, AL 3 M ja 12,00-391 Warszawa, tel./fax 625-20-5E'

redaktor naczelny: Bronislaw Rejnowski • sekretarz redakcji: Beata Mickiewicz Artykułów nie zamówionych redakcja nie zwraca. Zastrzegamy sobie prawo skracania artykułów, adiustacji tekstów

i zmiany tytułów. Przyjmujemy ogłoszenia: drobne - I slowo 20 gr, I cm" w tamce-1 zl. Należność prosimy wpłacać na konto

ZG PZF Bank Gdański IV Oddział w Warszawie, nr 11601120-7054-132, z zaznaczeniem „ogłoszenia do „F", a tekst ogłoszenia przesiać do redakcji.

Warunki prenumeraty krajowej prowadzonej przez Pocztę PoIską; zamówienia na kwartał, pobocze, trzy kwartały i cały rok przyjmują wszystkie placówki pocztowe w terminach: do 25 listopada na następny rok, do 25 lutego

na II, III i IV kwartal, do 25 maja na 111 i IV kw., do 25 sierpnia na IV kwartał. Cena odpowiednio: I2.-; 24.-; 36.; 48.- .1.

Prenumerata za granicę droższa o 100 %. Bieżące numery „Filatelisty" można kupić w redakcji, sklepach filatelistycznych i ogniwach ?ZE Prowadzimy również sprzedaż starych numerów pisma.

Druk: Zakład Poligraficzny „Neodruk" 04-434 Warszawa; ul. Republikańska 37 • tel. 612-90-74

474

e d

o B

razy

lii

z 1

93

8 r

.

NTER TAINMENI • SCIENICE

WIEK XX

jest tematem cyklicznej emisji poczty Stanów Zjednoczonych. Kolejne, piąte już wydanie z tego cyklu, opisuje za pomocą znaczków pocztowych lata czterdzieste, które odmieniły oblicze USA. Po stronie gumy znajdują się opisy ilustracji przedstawionych na znaczkach.