[Nr 64] Wpływ niedokładności ułożenia pacjentek z nowotworem piersi napromienianych w technice...

2
[Nr 63] Radykalna mastektomia a leczenie oszczędzające z następczą radioterapią u pacjentek z rakiem piersi do 2 cm i obecnością przerzutów do 13 pachowych węzłów chłonnych Michał Falco *, Bartłomiej Masojć, Agnieszka Czekała, Jolanta Pietruszewska, Alina Jarema Oddział Kliniczny Radioterapii PUM, Zachodniopomorskie Centrum Onkologii, Szczecin *Prelegent Adres email: [email protected] Cel: Celem pracy jest ocena wyników leczenia u pacjentek z rakiem piersi mniejszym niż 20 mm i obecnością przerzutów w13węzłów chłonnych pachowych, leczonych w Zachodniopomorskim Centrum Onkologii. Materiał i metody: W latach 19972007 w Zachodniopomorskim Centrum Onkologii leczono operacyjnie 4232 pacjentki z rakiem piersi. Pełne dane na temat zastosowanego leczenia i jego wyników uzyskano dla 3461 (81,8%) pacjentek. Do badania wytypowano pacjentki z guzem nowotworowym poniżej 2 cm i obecnością przerzutów do 13 pachowych węzłów chłonnych. W badanej grupie kryteria włączenia spełniło 216 pacjentek poddanych radykalnej mastektomii (RM) bez następczej radioterapii i 95 poddanych zabiegowi oszczędzającemu (BCT) z następczą radioterapią. Zależności pomiędzy grupami analizowano z wykorzystaniem testu x 2 . W analizie przeżycia wykorzystano krzywą Kaplana-Meyera, istotność statystyczną analizowano z wykorzystaniem testu log-rank. Okres obserwacji wynosił 12170 mies. (średnio 100 mies., mediana 95 mies.). Wyniki: Nie stwierdzono różnic między obiema grupami dla wieku pacjentek, wielkości guza, obecności receptora dla estrogenów i wartości indeksu proliferacyjnego. W grupie poddanej RM częściej obserwowano guzy z wysokim stopniem złośliwości (p < 0,0001) w porównaniu z grupą poddaną BCT (25% vs 17,9%). Nie stwierdzono różnic pomiędzy obiema grupami dla zastosowania uzupełniającej chemio- i radioterapii. Nawrót miejscowy wystąpił u 7 (3,2%) pacjentek poddanych RM i 2 (2,1%) poddanych BCT. U żadnej pacjentki nie zaobserwowano nawrotu choroby w jamie pachowej, zaś u 3 (1,4%) pacjentek poddanych RM wystąpiły przerzuty do węzłów chłonnych nadobojczykowych. Przerzuty odległe wystąpiły u 40 (18,5%) pacjentek poddanych RM i 10 (10,5%) poddanych BCT. W podgrupie pacjentek z guzami o wysokim i niskim stopniu złośliwości przerzuty odległe wystąpiły z podobną częstością. Znacząco częściej występowały przerzuty odległe u pacjentek poddanych RM z guzami w pośrednim stopniu złośliwości. Nie wykazano różnicy między obiema grupami dla czasu wolnego do wznowy miejscowej i nawrotu w węzłach chłonnych. Wykazano różnicę istotną statystycznie, na korzyść BCT, dla czasu przeżycia bez nawrotu loko-regionalnego (p = 0,017), przeżycia bez przerzutów odległych (p = 0,013) oraz dla czasu przeżycia związanego z rakiem piersi (p = 0,025). Wnioski: W grupie pacjentek poddanych leczeniu oszczędzającemu rzadziej dochodziło do nawrotu choroby pod postacią nawrotu regionalnego i przerzutów odległych. Całkowity czas przeżycia pacjentek poddanych leczeniu był dłuższych niż w grupie poddanej radykalnej mastektomii. http://dx.doi.org/10.1016/j.onko.2013.09.064 [Nr 64] Wpływ niedokładności ułożenia pacjentek z nowotworem piersi napromienianych w technice IMRT na plany leczenia Agnieszka Skrobała 1,2 , Agata Jodda 1 , Joanna Litoborska 1 , Marta Adamczyk 1 , Małgorzata Skórska 1 , Aldona Karczewska-Dzionk 3 1 Zakład Fizyki Medycznej, Wielkopolskie Centrum Onkologii, Poznań 2 Zakład i Katedra Elektroradiologii, Uniwersytet Medyczny, Poznań 3 Oddział Radiologii Onkologicznej, Wielkopolskie Centrum Onkologii, Poznań Adres email: [email protected] Cel: Celem badania była analiza dozymetryczna wpływu niedokładności ułożenia i ruchomości oddechowej dla planów leczenia w technice IMRT z i bez poszerzenia uencji (PF) poza obrys ciała dla techniki IMRT. Materiał i metody: Dla 10 pacjentek leczonych z 5 pól w technice IMRT utworzono plany z i bez poszerzenia uencji poza obrys piersi. Fluencję poszerzano o 8 mm w kierunku przednio-bocznym z wykorzystaniem narzędzia skin ash (SF) dostępnego w SPL Eclipse. W celu oceny adekwatności dodanego marginesu SF utworzono sztuczną strukturę 08 mm pod powierzchnią (PP) obrysu ciała dla planów z i bez PF. W celu werykacji ułożenia zastosowano dwa zdjęcia kV, a następnie zdjęcia megawoltowe dla dwóch skrajnych pól tangencjalnych. W celu symulacji wpływu ułożenia pacjentek na rozkład dawki w strukturze PP i objętości PTV, zgodnie z uzyskanymi wartościami przesunięć na podstawie zdjęć kV, przesuwano izocentrum planu leczenia w SPL. Ocenę przeprowadzano na podstawie obliczonych histogramów dawkaobjętość dla planów z i bez PF. Zeszyty Naukowe WCO, Letters in Oncology Science 10S (2013) 179 34

Transcript of [Nr 64] Wpływ niedokładności ułożenia pacjentek z nowotworem piersi napromienianych w technice...

Page 1: [Nr 64] Wpływ niedokładności ułożenia pacjentek z nowotworem piersi napromienianych w technice IMRT na plany leczenia

[Nr 63] Radykalna mastektomia a leczenie oszczędzające z następczą radioterapią u pacjentek z rakiem piersi do 2 cmi obecnością przerzutów do 1–3 pachowych węzłów chłonnych

Michał Falco *, Bartłomiej Masojć, Agnieszka Czekała, Jolanta Pietruszewska, Alina Jarema

Oddział Kliniczny Radioterapii PUM, Zachodniopomorskie Centrum Onkologii, Szczecin

*PrelegentAdres email: [email protected]

Cel: Celem pracy jest ocena wyników leczenia u pacjentek z rakiem piersi mniejszym niż 20 mm i obecnością przerzutóww 1–3 węzłów chłonnych pachowych, leczonych w Zachodniopomorskim Centrum Onkologii.

Materiał i metody: W latach 1997–2007 w Zachodniopomorskim Centrum Onkologii leczono operacyjnie 4232 pacjentkiz rakiem piersi. Pełne dane na temat zastosowanego leczenia i jego wyników uzyskano dla 3461 (81,8%) pacjentek. Do badaniawytypowano pacjentki z guzem nowotworowym poniżej 2 cm i obecnością przerzutów do 1–3 pachowych węzłów chłonnych.W badanej grupie kryteria włączenia spełniło 216 pacjentek poddanych radykalnej mastektomii (RM) bez następczejradioterapii i 95 poddanych zabiegowi oszczędzającemu (BCT) z następczą radioterapią. Zależności pomiędzy grupamianalizowano z wykorzystaniem testu x2. W analizie przeżycia wykorzystano krzywąKaplana-Meyera, istotność statystycznąanalizowano z wykorzystaniem testu log-rank. Okres obserwacji wynosił 12–170 mies. (średnio 100 mies., mediana 95 mies.).

Wyniki: Nie stwierdzono różnic między obiema grupami dla wieku pacjentek, wielkości guza, obecności receptora dlaestrogenów i wartości indeksu proliferacyjnego. W grupie poddanej RM częściej obserwowano guzy z wysokim stopniemzłośliwości (p < 0,0001) w porównaniu z grupą poddaną BCT (25% vs 17,9%). Nie stwierdzono różnic pomiędzy obiemagrupami dla zastosowania uzupełniającej chemio- i radioterapii. Nawrót miejscowy wystąpił u 7 (3,2%) pacjentek poddanychRM i 2 (2,1%) poddanych BCT. U żadnej pacjentki nie zaobserwowano nawrotu choroby w jamie pachowej, zaś u 3 (1,4%)pacjentek poddanych RM wystąpiły przerzuty do węzłów chłonnych nadobojczykowych. Przerzuty odległe wystąpiły u 40(18,5%) pacjentek poddanych RM i 10 (10,5%) poddanych BCT.W podgrupie pacjentek z guzami o wysokim i niskim stopniuzłośliwości przerzuty odległe wystąpiły z podobną częstością. Znacząco częściej występowały przerzuty odległe u pacjentekpoddanych RM z guzami w pośrednim stopniu złośliwości. Nie wykazano różnicy między obiema grupami dla czasu wolnegodo wznowy miejscowej i nawrotu w węzłach chłonnych. Wykazano różnicę istotną statystycznie, na korzyść BCT, dla czasuprzeżycia bez nawrotu loko-regionalnego (p = 0,017), przeżycia bez przerzutów odległych (p = 0,013) oraz dla czasu przeżyciazwiązanego z rakiem piersi (p = 0,025).

Wnioski:W grupie pacjentek poddanych leczeniu oszczędzającemu rzadziej dochodziło do nawrotu choroby pod postaciąnawrotu regionalnego i przerzutów odległych. Całkowity czas przeżycia pacjentek poddanych leczeniu był dłuższych niżw grupie poddanej radykalnej mastektomii.

http://dx.doi.org/10.1016/j.onko.2013.09.064

[Nr 64] Wpływ niedokładności ułożenia pacjentek z nowotworem piersi napromienianych w technice IMRT na planyleczenia

Agnieszka Skrobała 1,2, Agata Jodda 1, Joanna Litoborska 1, Marta Adamczyk 1, Małgorzata Skórska 1,Aldona Karczewska-Dzionk 3

1Zakład Fizyki Medycznej, Wielkopolskie Centrum Onkologii, Poznań2Zakład i Katedra Elektroradiologii, Uniwersytet Medyczny, Poznań3Oddział Radiologii Onkologicznej, Wielkopolskie Centrum Onkologii, Poznań

Adres email: [email protected]

Cel: Celem badania była analiza dozymetryczna wpływu niedokładności ułożenia i ruchomości oddechowej dla planówleczenia w technice IMRT z i bez poszerzenia fluencji (PF) poza obrys ciała dla techniki IMRT.

Materiał i metody:Dla 10 pacjentek leczonych z 5 pól w technice IMRT utworzono plany z i bez poszerzenia fluencji pozaobrys piersi. Fluencję poszerzano o 8 mm w kierunku przednio-bocznym z wykorzystaniem narzędzia skin flash (SF)dostępnego w SPL Eclipse. W celu oceny adekwatności dodanego marginesu SF utworzono sztuczną strukturę 0–8 mm podpowierzchnią (PP) obrysu ciała dla planów z i bez PF. W celu weryfikacji ułożenia zastosowano dwa zdjęcia kV, a następniezdjęcia megawoltowe dla dwóch skrajnych pól tangencjalnych.W celu symulacji wpływu ułożenia pacjentek na rozkład dawkiw strukturze PP i objętości PTV, zgodnie z uzyskanymi wartościami przesunięć na podstawie zdjęć kV, przesuwanoizocentrum planu leczenia w SPL. Ocenę przeprowadzano na podstawie obliczonych histogramów dawka–objętość dlaplanów z i bez PF.

Zeszyty Naukowe WCO, Letters in Oncology Science 10S (2013) 1–7934

Page 2: [Nr 64] Wpływ niedokładności ułożenia pacjentek z nowotworem piersi napromienianych w technice IMRT na plany leczenia

Wyniki: Stosując SF, zwiększono średnio liczbę jednostek monitorowych o 15%, do 158 MU. Przesunięcie w kierunkuprzednio-bocznym > 5 mm, aż do 17 mm wystąpiło u 44/93 (47%) pacjentek. Obliczono średnie wartości różnic międzyplanami IMRT z i bez PF, uzyskano trzy podgrupy, kierując się wartościami przesunięć: I grupa � 4 mm (40%) pacjentek; IIgrupa 4–8 mm (42%) i III grupa > 8 mm (18%). Dawka średnia wraz z odchyleniem standardowym dla struktury PP i PTVwynosiła kolejno dla: I gr. = 0,99 � 0,54 i 0,29 � 0,52; II gr. = 3,09 � 1,94 i 0,56 � 0,61; III gr. = 5,09 � 3,89 i 0,56 � 0,69.Dawka maksymalna dla PP i PTV wynosiła odpowiednio dla: I gr. = 0,82 � 0,92 i 0,71 � 0,83; II gr. = 1,44 � 1,58 i 1,25� 0,65; III gr. = 2,34 � 2,62 i 1,62 � 1,35. Obliczono parametr określający pokrycie PTV wg wzoru: (D5% – D95%)/D95%dla: I gr. = 1,25 � 0,96; II gr. = 1,31 � 1,55; III gr. = 1,62 � 1,35.

Wnioski: Dodany 8 mm margines SF ze względu na ruchomość i niedokładność ułożenia w kierunku przednio-bocznymokazał się być wystarczający. Z porównania planów w technice IMRT z i bez PF wynika, że brak korekcji ułożenia zwiększadawki dla struktury PP i objętości PTV. Stąd, stosując PF, należy przeprowadzać codzienną kontrolę ułożenia pacjentki wcelu uniknięcia zwiększania dawki zwłaszcza w strukturach przypowierzchniowych piersi.

http://dx.doi.org/10.1016/j.onko.2013.09.065

[Nr 65] Bezpieczeństwo i skuteczność metastazektomii laserowej mnogich przerzutów do płuc

Paweł Zieliński *, Piotr Gabryel, Cezary Piwkowski, Mariusz Kasprzyk, Krystian Pawlak, Bartłomiej Gałęcki, SzymonSmoliński, Wojciech Dyszkiewicz

Katedra Kardio-Torakochirurgii i Klinika Torakochirurgii Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiegow PoznaniuOddział Torakochirurgii Wielkopolskiego Centrum Pulmonologii i Torakochirurgii w Poznaniu

*PrelegentAdres email: [email protected]

Cel: Płuca są najczęstszym narządem, w którym pojawiają się wtórne nowotwory złośliwe. Operacje wycięcia przerzutówz płuc mają ugruntowaną pozycję jako element leczenia onkologicznego, zwłaszcza przy braku alternatywnych metod.Przeprowadzone radykalnie i z odpowiednich wskazań pozwalają na wydłużenie czasu przeżycia, a w części przypadkówrównież na wyleczenie choroby nowotworowej. Resekcja klinowa miąższu płuca wraz ze zmianą przerzutową jestpodstawową metodą operacyjną, lecz jej wykonywanie ma ograniczone zastosowanie u chorych z przerzutami mnogimi.

Materiał i metody: Na podstawie 249 operacji wykonywanych za pomocą lasera neodymowo-yagowego o długości fali1312 nm w Klinice Torakochirurgii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu dokonano porównania resekcji pojedynczych imnogich u 178 chorych. Do pierwszej grupy zakwalifikowano operacje usunięcia zmian 1–3 do drugiej grupy operacje,w których usunięto więcej niż 3 zmiany. Pozwoliło to na ocenę bezpieczeństwa i skuteczności resekcji mnogich przerzutów dopłuc. Do analizy porównawczej wykorzystano test Manna-Whitneya oraz korelacje porządku rang Spearmana. W analiziewieloczynnikowej wykorzystano test Kruskala-Wallisa.

Wyniki: Średnia ilość zmian usunięta w grupie zmian pojedynczych wynosiła 1,90, w grupie zmian mnogich 8,55 (max. 31).Największa ilość zmian usuniętych u jednego chorego podczas dwóch kolejnych operacji w Klinice Torakochirurgii wynosiła208. Średnie przeżycie wyniosło odpowiednio 38,84 miesiąca i 30,09 miesiąca. Nie stwierdzono statystycznie różnicw przypadku czasu przeżycia (p = 0,0700), czasu drenażu (p = 0,1096) oraz czasu hospitalizacji (p = 0,5446).

Wnioski: Obustronny i mnogi charakter zmian przerzutowych nie przesądza o nieoperacyjności. Leczenie wielokrotnemnogich przerzutów do płuc w określonych przypadkach jest metodą bezpieczną dającą w leczeniu skojarzonym bardzodobre efekty.

http://dx.doi.org/10.1016/j.onko.2013.09.066

[Nr 66] Osteopontyna – niezależny czynnik prognostyczny w niedrobnokomórkowym raku płuca

Barbara Masłyk *, Dorota Butkiewicz, Monika Giglok, Regina Deja, Joanna Gliwińska, Katarzyna Galwas-Kliber,Marzena Gawkowska-Suwińska, Zofia Kołosza, Piotr Widłak, Rafał Suwiński

Centrum Onkologii – Instytut, im. Marii Skłodowskiej-Curie, Oddział w Gliwicach

*PrelegentAdres email: [email protected]

Cel: Celem pracy była ocena wartości prognostycznej stężenia osteopontyny, białka związanego z niedotlenieniem orazangiogenezą, u chorych na niedrobnokomórkowego raka płuca.

Zeszyty Naukowe WCO, Letters in Oncology Science 10S (2013) 1–79 35