NR 32/33 (3501) 6/13 SIERPNIA 2012 CENA 3,99 ZŁ · Podróż za jeden bezcen Cioty, geje i pedały...

Podróż za jeden bezcen

Cioty, geje i pedały

Kto się boi Pussy Riot

Czy GMOto samo zło?

w tym 8% VAT

NR 32/33 (3501) / 6/13 SIERPNIA 2012 / CENA 3,99 ZŁ

w w w . p r z e k r o j . p l

INDEKS371424

Bunt miast, bunt nasz

06-08-PZ-1-U-001-KO.indd 106-08-PZ-1-U-001-KO.indd 1 12-08-03 01:0312-08-03 01:03

� s i e r p n i a � � p r z e k r ó j �

w t y m t y g o d n i u

n i e p i s z e m y o t y m . . .

Założył w roku ��w Krakowie redaktorMarian Eile

O nepotyzmie: z publikacji medialnych wynika, że jedyną szczerą nazwą partii była Liga Polskich Rodzin.

l a s t m i n u t e k r z y s z t o f p ł y t a

m a r e k r a c z k o w s k i

… że w dniu końca świata według Ma-jów, czyli �� grudnia tego roku, w Boliwii za-cznie obowiązywać zakaz sprzedaży coca-co-li. Ma to być początek końca kapitalizmu i in-auguracja nowej ery, kiedy nastanie prawdzi-wie kulturalne życie. Poza tym Boliwia wraz z Peru wyprzedziły Kolumbię w produkcji ko-ki. I w Boliwii robi się na bazie koki wodę ga-zowaną o niczego nieprzypominającej nazwie Coca-Colla.

… że wreszcie dotarła do nas dobra wiado-mość o straży miejskiej, która zamiast wal-czyć o prawo do noszenia i używania bro-ni palnej, zajmie się, przynajmniej w Łodzi, handlem zarekwirowanymi wcześniej warzy-wami. Lepsza pietruszka w dłoni niż spluwa w kaburze.

… że Wenezuelczyk Ruben Limardo z Piasta Gliwice zdobył olimpijskie złoto w szermierce, pokonując Norwega Bartosza Piaseckiego.

… że – jak dowodzą naukowcy – mężczyźni masowo udają orgazmy, żeby nie deprymo-wać partnerek.

… że na Twitterze, minuta za minutą, ulica za ulicą, trwa powstanie warszawskie. Historia na żywo. Czekamy, aż sprawozdanie ze zdobycia past-y pokaże tvn��.

… że rosyjski multimilioner Jurij Milner ufundował wielomilionowe nagrody dla wy-bitnych fi zyków teoretycznych. Zawsze mieli-śmy sympatię dla praktyki teoretycznej.

… że czekamy, aż armia Anonymousów roz-niesie w pył francuską fi rmę Early Flicker, która zarejestrowała logo i slogan hakerskiej grupy Anonymous jako znak handlowy.

… że w trosce o polskie tory zamykane są toalety w pociągach zbliżających się do stacji.

… że olimpijscy pływacy i pływaczki sika-ją do basenów. A gdzie mają sikać, jak cią-gle pływają?

roman kurkiewicz

Świat jest z miasta

Większość mieszkańców planety Ziemia zamieszkuje, zaludnia, za-pełnia miasta. Pierwszy raz w hi-

storii. Miasto stało się więc główną areną, rynkiem, potrzebą, podażą i popytem. Mia-sto przestało być przestrzenią do życia ludzi, tym bardziej przyjazną. Jest frontem robót, inwestycji, rozwoju, rozbudowy, przebudowy, przemodelowania. Jest ko-smosem zysku. Jest modelem świata już nie w pigułce, ale w wielomilionowych sku-piskach. Miasto stało się fi rmą i biznesem.

Czas więc, żeby miasto odebrać i odzy-skać, uczynić je frontem walki z zawłasz-czeniem kapitału, który miastem się żywi, pasie, bogaci. Czas przywrócić je tym, dla których powstało i którzy oraz które utrzymują je przy życiu, zbyt często mil-cząc na temat tego, jak się przepoczwa-rza. Mamy do miasta prawo. Chcemy mieć na nie wpływ. To mówią dziesiątki ruchów

miejskich na całym świecie, w Polsce też. Chcemy mieć ulice miejskie – nie banko-we, chcemy mieć place publiczne do sie-dzenia, wypoczynku i manifestacji, a nie do rabunkowej, biurowej zabudowy. Chcemy wiedzieć, na co, jak i ile miasto wydaje pieniądze. I chcemy o tym współ-decydować.

Rewolucja w XXI w. albo będzie miej-ska, albo żadna. Powiedzmy więc z mocą: miasto to nie fi rma, miasto to nie biznes. Miasto to nasz dom, nasza ziemia, nasze życie. A wszystko to więcej warte niż kro-ciowe zyski, które miasto przynosi nielicz-nym kosztem pozostałych. Miasto to zbyt poważna przestrzeń i szansa, żeby oddać je deweloperom oraz urzędnikom, samo-chodom i biurokratom.

Miasta dla mieszkanek i mieszkańców! Miasta dla ludzi, a nie ludzie dla miasta! Rewolucję miejską uważamy za otwartą! •ry

s. K

rzys

ztof

Tka

czyk

na

pods

t. z

djęc

ia S

zym

ona

Szc

ześn

iaka


� p r z e k r ó j � s i e r p n i a � �

s p i s t r e � c i

Artykułów niezamó-wionych nie zwracamy. Redakcja zastrzega sobie prawo do zmian i skrótów w nadesła-nych arty-kułach i li-stach.

Okładka:JagodaTurska

adres redakcji: ul. Prosta ��, ��-�� Warszawa, �� , www.prze-kroj.pl, e-mail: [email protected] lub [email protected] redagu-je zespół: Roman Kurkiewicz (redaktor naczelny), Aleksandra Bilewicz, Ka-tarzyna Czarnecka, Patrycja Dołowy, Julia Kubisa, Magda Papuzińska, Jacek Tomczuk, Klementyna Suchanow, Maria Świetlik rozmaito�ci, krzy�ówka: [email protected], Marcin Pieszczyk, Kaliber �� projekt graficzny: Ka-sper Skirgajłło-Krajewski pracownia graficzna: Andrzej Figatowski foto-edycja: [email protected], Katarzyna Serek, Franciszek Mazur korekta: Ling Brett obróbka zdj��, przygotowanie do druku: Bogumiła Kreczmańska, Bartosz Wójcik, Tomasz Kieras, Krzysztof Rzeszotek strona internetowa i ipad: [email protected], Cezary Niewiarowski, Renata Wróbelwydawca: Presspublica sp. z o.o. ul. Prosta ��, ��-�� Warszawapromocja i marketing: Agnieszka Gajzler – Dyrektor Marketingu i Rozwoju,Michał Krześniak – Kierownik Marki ([email protected]) biuro reklamy: Presspublica sp. z o.o. ul. Prosta ��, ��-�� Warszawa; faks: �� , �� ; automatyczna centrala telefoniczna: �� + numer wewnętrzny; łączenie przez telefonistkę �� dyrektor działu agencyjnego: Filip Weichert– �� [email protected] druk: RR Donnelley.

PRENUMERATA REDAKCYJNA Cena prenumeraty �� r.:roczna: �!!,"# zł, półroczna: $%,&# zł, kwartalna: "�,!# złZamówienie na prenumeratę należy składać: e-mailem: [email protected] lub faxem: �� . Dodatkowe informacje pod nr. tel. �� PRENUMERATA KOLPORTERSKA oddziały Ruch SA,www.prenumerata.ruch.com.pl, urzędy pocztowePRENUMERATA e-WYDANIA www.egazety.plPRENUMERATA ZAGRANICZNA Ruch SAwww.ruch.pol.pl; �� , �� , ��

p r e n u m e r a t a t y g o d n i k a „ p r z e k r ó j ”

Cena abonamentu na iPada i w Internecie: tygodniowy – %,!' zł, kwartalny – %#,() zł;roczny (z rabatem �� proc.) – '' zł.Do wykupienia na www.przekroj.pl oraz w App Store.Informacje: [email protected]

d o s t � p n a s t r o n � w w w i w e r s j � n a i p a d a

� Jaki bunt? Jakich miast? Rewolucja miejska ru-szyła powoli, jak żółw ociężale, ale jest nie do za-trzymania, bo ma w sobie energię dziesiątków innych rewolt i buntów: ekologicznych, femini-stycznych, lokatorskich... Kiedy odzyskamy mia-sto, przywrócimy do życia świat.

�� Ostolski o kreatywnej polityce �� Wezwanie na barykady. David Harvey w „Buncie

miast” przepisuje historię kapitalizmu, przeno-sząc środek ciężkości z walk fabrycznych na wal-ki uliczne – pisze Bartłomiej Kozek

�� Piątek o Hołowni, chociaż nie �� Szkoła marzeń o lepszych miastach. O bezpłat-

nej szkole projektowania miast prowadzonej przez Rema Koolhaasa opowiada architekt i wy-kładowca Kuba Snopek w rozmowie z Martą Karaś

�� Prawo do Krakowa. Krakowscy Oburzeni konty-nuują walkę o zmianę sytuacji pod Wawelem – relacjonuje Piotr Malinowski

�� Ziomecki liczy bezzwrotne butelki i zyski koncer-nów piwnych

�� Pussy bat na Putina. Krótka historia Pussy Riot, czyli opis rosyjskich zmagań z wolnością działań twórczych autorstwa Anastasii Nabokiny i Ewy Majewskiej

�� Wolność wyhamowana. Prezydent Putin zabrał się za dokręcanie śruby – ostrzegają Adam Bod-nar i Dominika Bychawska-Siniarska

�� Ekonomista zaangażowany. Profesora Tade-usza Kowalika żegna Przemysław Wielgosz

�� Dziadek z KPP. O ulubionym straszaku prawicy – Komunistycznej Partii Polski – pisze Przemy-sław Witkowski

�� Lewica z przyszłością. Polemika Julii Kubisy �� In vitro: gra na czas. Czy tysiące rodzin docze-

kają się uregulowania leczenia niepłodności, czy też padną ofi arą partyjnych gierek? Z wicemar-szałkinią Sejmu Wandą Nowicką i posłanką Mał-gorzatą Kidawą-Błońską rozmawia Zuzanna Dąbrowska

�� Sipowicz wykłada tuskodyceę �� Podróż za jeden uśmiech i co tam jeszcze masz.

O turystyce społecznościowej piszą Tomasz Si-kora i Andrzej Woźniak

�� Biedny świat Polski nie obchodzi. Przez lata ko-rzystaliśmy z pomocy. Teraz czas wesprzeć bar-dziej potrzebujących. Na co więc czeka rząd? – pytają Monika Matus i Magdalena Trojanek

�� O Czeczence, której się udało. Reportaż Anny Pietruszki-Dróżdż

c y w i l i z a c j a o d � r o d k a �� GMO to nie samo zło. Jeśli zaprzestaniemy prac

nad wprowadzaniem odmian genetycznie zmo-dyfi kowanych, to ucierpią głodujący mieszkańcy globalnego Południa. Na nas spoczywa odpowie-dzialność za ich życie! – mówi prof. dr hab. Jacek Hennig w rozmowie z Patrycją Dołowy

�� Gill-Piątek o polityce „Polityki” w sprawie GMO �� Kto od-ciąży młodzież? Dzisiaj na wakacyjny

telefon zaufania zadzwonią kolejne osoby,które padły ofi arą braku edukacji seksualnej w polskich szkołach – ostrzega Alina Synakiewicz

�� Czy(m) Bóg każe bić dzieci? I czy na pewno o tym mówi Biblia – zastanawia się Anna Golus

k o n i e c z k u lt u r � �� &$ spojrzeń na Homiki. O „Wielkim Atlasie

Ciot Polskich” jego twórcy opowiadają Jackowi Tomczukowi

�� Pedałów z nas nie rób! O odmiennym PRL z Krzysztofem Tomasikiem, autorem książki „Gejere...”, rozmawia Agnieszka Weseli

�� Metal zakazany. Ostre granie w Bagdadzie, Bejrucie i Damaszku prezentuje Marcelina Obrzydowska

�� Kwadraty, czosnek i koniec świata. Fenomen Bauhausu analizuje Jarosław Pietrzak

�� Filmowanie szczęku broni. Jak palestyńska młodzież chwyciła za kamery opisuje Julie Land

�� Sztuka kiedyś będzie zielona. O „Zielonym Jazdowie” Fabio Cavallucci opowiada Aleksandrze Bilewicz

�� Komiksowy bojkot sportu? Na to pytanie odpowiada Tomasz Marciniak

��–�� Witkowski politycznie analizuje nowego „Batmana”, a Surdykowski przygląda się śmieciowemu światu „Sunset Park” Austera. Drewniak zaprasza do Poznania na „Ocalenie” Podstawnego, a Sołtysiak poleca płytowy debiut Hansarda

z a w s z e w p r z e k r o j u�, �, ��, ��, ��, �� Raczkowski; �� Też pytanie;��–�� Rozmaitości z krzyżówką

p r z e d e w s z y s t k i mm a r e k r a c z k o w s k i


� � k w i e t n i a � � � � p r z e k r ó j �



uprzejmie informujemy

19 sierpnia �� r. umarł żydowski Otwock. Od godz. � Niemcy wypędzali ludzi z domów i

gnali na plac w pobliżu dworca kolejowego. Do wieczora wywieźli �– � tys. Żydów, zamordowali ok. � tys. Mieszkanki oraz mieszkańcy Otwocka i okolicy jak co roku wspominać będą ten dzień w Marszu Modlitwy i Pamięci, który rozpocznie się w niedzielę o godz. � przy bocznicy kolejowej od strony ul. Górnej.Obchody rocznicy zagłady getta otwockiego będą jednak w tym roku trwały cztery dni. Na piątek ( �.��) na godz. �� zaplanowano nocny spacer śla-dami otwockich Żydów prowadzony przez Seba-stiana Rakowskiego, prezesa Towarzystwa Przy-jaciół Otwocka. W sobotę ( �.��) o godz. � w MDK w Otwocku (ul. Poniatowskiego �) odbędą się wernisaż wystawy Menachema Kipnisa „Yidi-shland. Fotografi e z lat ��– ��” oraz koncert zespołu Sholem. Niedzielny wieczór po marszu wypełni prezentacja fotografi i z kirkutów w Kar-czewie i Anielinie oraz nowości wydawniczych, m.in. specjalnych zeszytów samorządowej „Gaze-ty Otwockiej”: „Otwoccy Sprawiedliwi wśród Na-rodów Świata”, „Losy otwockich Żydów” (klub Smok, ul. Warszawska / �). W poniedziałek zaś (��.��) dawni i obecni otwocczanie pojadą do Tre-blinki, aby oddać hołd swoim wymordowanym przed �� laty sąsiadom.

Wydarzenia przygotował Społeczny Komitet Pa-mięci Żydów Otwockich i Karczewskich. KC

I zrael może być pierwszym państwem na świe-cie, które zakaże handlu skórami zwierząt.

Na razie w tym kraju obowiązuje całkowity zakaz hodowli zwierząt na futra. Od końca lipca w Kne-secie trwa debata nad ustawą, która dopuszcza sprzedaż futer jedynie w celach naukowych i dla wyrażania tożsamości kulturowej (futrzane czapki noszone przez mniejszość chasydzką). To istotne uzupełnienie dotychczasowego stanu prawnego. Wiele innych państw zakazuje wprawdzie zabijania zwierząt (zwykle tylko niektórych gatunków) na fu-tra, ale nie ogranicza handlu nimi, co powoduje, że proceder przenosi się do Chin, gdzie nie ma żad-nych prozwierzęcych uregulowań prawnych.

Z ankiety przeprowadzonej na zlecenie Interna-tional Anti-Fur Coalition i Let the Animals Live wy-nika, że ok. �� proc. badanych Izraelczyków popie-ra wprowadzenie zakazu. www.antyfutro.pl. MERY

�� lat po zagładzie otwockiego getta

izrael bez futra

syria krwawiNa zdjęciu dzieci ranne podczas starć w mieście Al Houla. Petycję do Rady Bezpieczeństwa ONZ można podpisać na www.avaaz.org/pl/syria_will_the_world_look_away_c/

AFP

/EA

ST

NE

WS

EA

ST

NE

WS

/RE

X F

EAT

UR

ES


� s i e r p n i a � � p r z e k r ó j �

24 osoby wrzucone dyscyplinarnie z chińsko-tajwańsko-kajmań-

skiej fabryki Chung Hong w Specjal-nej Strefi e Ekonomicznej w Biskupi-cach Podgórnych pod Wrocławiem domagają się sprawiedliwości w są-dzie pracy. Przypomnijmy, że po nie-mal dwóch tygodniach strajku � lipca kierownictwo fabryki dokonało nielegalnego lokautu, zwalniając legalnie strajkujących pracowników. Zwolnień nie otrzymali jedynie prze-wodnicząca komisji zakładowej, skarbnik i członkowie komisji rewi-zyjnej. Te cztery osoby kilka dni póź-niej spotkały się z kolejną szykaną – zostały „zwolnione z obowiązku świadczenia pracy z prawem do wy-nagrodzenia”. – Nie mogą nas wy-rzucić, to chociaż chcą nam unie-możliwić kontakty z resztą załogi. Mamy płatne wolne do czasu zakoń-czenia sporu zbiorowego – mówi Jolanta Rynda, przewodnicząca ko-misji zakładowej. Nie wiadomo, kie-dy nastąpi owo zakończenie, skoro jedna strona sporu została usunięta z zakładu.

Jolanta Rynda i pozostali funk-cyjni członkowie komisji zakłado-wej otrzymali wezwania na policję w charakterze świadków w spra-wie nielegalnego strajku w fabry-ce Chung Hong. – Pracodawca zgło-sił tę sprawę do prokuratury, a ta zajęła się nią niezwłocznie – mówi Krzysztof Gazda, wiceprzewodniczą-cy komisji zakładowej, który został już przesłuchany. Gazda i kilkoro innych związkow-ców wrócili właśnie z Berlina, gdzie przedstawiciele OZZ Inicjatywa Pra-cownicza przebywali na zaproszenie FAU, niemieckiego Wolnego Związ-ku Pracownic i Pracowników.Inicjatywa Pracownicza apeluje o wpłaty na fundusz strajkowy wspie-rający zwolnionych, wśród których są dwie samotne matki. MAP

OGÓLNOPOLSKI ZWIĄZEK ZAWODOWY

INICJATYWA PRACOWNICZA

UL. KOŚCIELNA �, � -�� POZNAŃ

NR KONTA: ��

W TYTULE: „FUNDUSZ STRAJKOWY

CHUNG HONG”

W poprzednim numerze do arty-kułu Katarzyny Czarneckiej pt.

„»Przepraszam« nie boli” wkradł się błąd. Więźniowie z Zakładu Karnego w Białymstoku uporządkowali pas cmentarza żydowskiego w Jedwab-

nem o szerokości � m wzdłuż całe-go ogrodzenia, a nie – jak podano – o powierzchni � mkw. Za pomyłkę najmocniej przepraszamy autorkę i bohaterów artykułu. KOREKTA

N ikt się nie spodziewał, że za-mieszki, które na początku

sierpnia zeszłego roku ogarnęły naj-większe miasta Wielkiej Brytanii, są w ogóle możliwe. Ich skala oraz gwałtowność przekroczyły najśmiel-sze wyobrażenia na temat tego, jak w Europie mogą wyglądać dziś pro-testy społeczne. Jedną z ważnych ról w tym spektaklu miał odegrać Twitter, za pomocą którego uczest-nicy zamieszek mieli się rzekomo organizować. Szef londyńskiej policji Tim Godwin oświadczył, że jego zda-niem serwis powinien zostać za-mknięty. Premier również sugerował ograniczenie dostępu do tego typu usług, gdy służą one uczestnikom zamieszek.Pomijając oczy-wistą falę kryty-ki związaną z pró-bą ograniczenia wolności słowa, w dyskusji wokół roli mediów społeczno-ściowych pojawił się jeszcze jeden głos – dziennika „� e Guardian”. W ramach projektu „Reading the Riot” (Czytając zamiesz-ki), który gazeta prowadziła razem z London School of Economics, zbadano ponad �,� mln tweetów (wiadomości publiko-wanych w serwisie Twitter), które miały jakikolwiek związek z sierp-niowym kryzysem. Wyniki badań były zaskakujące.Okazało się, że najczęściej cytowa-nym użytkownikiem serwisu był pro-fi l o nazwie RiotsCleanup (Sprzą-tanie po zamieszkach), którego wiadomości ponownie publikowano ponad �� tys. razy. Dla porównania: wiadomości z profi lu London_Riots (Londyńskie zamieszki) cytowane były zaledwie �� razy. Okazuje się zatem, że ludzie rzeczywiście korzy-stali z Twittera, by się organizować, ale nie do palenia miast, lecz do ich sprzątania. Dodatkowo serwis stał się również wyśmienitym kana-łem przekazywania informacji na te-mat zagrożenia w różnych dzielni-

cach – wiadomości takie wrzucały błyskawicznie osoby, które były na miejscu.„� e Guardian” opublikował serię ar-tykułów wraz z kompletem danych zebranych w trakcie badania oraz przygotował sugestywną wizualiza-cję, która nie pozostawiała wątpli-wości, że władze Wielkiej Brytanii rozpoczynają dyskusję w oparciu o własne wyobrażenia na temat świa-ta, którego fundamentalnie nie ro-zumieją. Dodajmy, dyskusję na te-mat potencjalnego ograniczenia wolności słowa. „Guardian”, odda-jąc głos samym danym, ucina tę roz-mowę. Na podstawie danych stara się odtworzyć przebieg wydarzeń, zrozumieć społeczną dynamikę bry-

tyjskich zamieszek i w końcu „Zamie-nić dane w akcję” (tak brzmi tytuł fi l-mu kolektywu Tacti-cal Tech), wyjmując Davidowi Camerono-wi jakiekolwiek argu-menty z dłoni.W świecie, w któ-rym Internet staje się podstawowym środkiem wymiany wiedzy, dane gene-rowane są w zastra-szającym tempie i ten, kto potrafi wy-

dobyć z nich historię, może wpływać na zmianę życia społecznego. Lon-dyńskie zamieszki to tylko jeden z przykładów. Obojętnie, czy będzie to pokazanie, jak bardzo uprzedze-nia kierują policją w nieprowadzą-cych donikąd rewizjach osobistych na terenie Nowego Jorku, czy zobra-zowanie na mapie aktów korupcji w Maroko, dane – dostępne w Interne-cie lub dopiero tam zbierane – sta-ją się dziś wielkim sprzymierzeńcem nowego typu aktywistów zwanych infoaktywistami.

Zaciekawionych infoaktywizmem zapraszamy na warsztaty bezpłat-nej Letniej Szkoły Infografi ki we wrześniu �� r. (nabór trwa do � sierpnia). Więcej na stronie www.centrumcyfrowe.pl/projekty/szko-la-infografi ki/.

MAŁGORZATA GĄSIOROWSKA

chung hong – płatne wolne za strajk

sprostowanie

infoaktywi�ci: „zamieni� dane w akcj�”

R E K L A M A



Em

man

uel D

unan

d/A

FP

Jaki bunt? Jakich miast?Rewolucja miejska ruszyła powoli,

ale jest nie do zatrzymania, bo ma w sobie energię dziesiątków innych buntów: ekologicznych, feministycznych, lokatorskich...

Kiedy odzyskamy miasto, przywrócimy do życia świat

Sojusz przeciw nadużyciom nowojorskiej policji – muzułmanie wspierani przez ruch Occupy Wall Street modlą się na Foley Square, �� listopada �� r.

k ł ó t n i e p r z e k r o j u


NR 32/33 (3501) 6/13 SIERPNIA 2012 CENA 3,99 ZŁ · Podróż za jeden bezcen Cioty, geje i pedały...

Documents

Transcript of NR 32/33 (3501) 6/13 SIERPNIA 2012 CENA 3,99 ZŁ · Podróż za jeden bezcen Cioty, geje i pedały...