[Nr 128] Wartość prognostyczna wysokiej ekspresji cyklooksygenazy-2 u pacjentek napromienianych z powodu rakapiersi

Agata Szulc 1,*, Adam Maciejczyk 1, Paweł Surowiak 2

1Dolnośląskie Centrum Onkologii, Wrocław2Uniwersytet Medyczny, Wrocław

*PrelegentAdres email: szulc.a@dco.com.pl

Cel: Celem pracy była prospektywna analiza wartości prognostycznej immunohistochemicznego oznaczenia ekspresjicyklooksygenazy-2 w rakach piersi.

Materiał i metody: Badaniem objęto 616 pacjentek operowanych latach 2004–2005 z powodu raka piersi. EkspresjęCOX-2oceniano metodą immunohistochemiczną na skrawkach parafinowych.

Wyniki: Przeprowadzone badania wykazały ujemną korelację pomiędzy nasileniem ekspresji COX-2 a wiekiem badanychpacjentek (P < 0,05). W grupie raków inwazyjnych stwierdzono, że pacjentki wykazujące nadekspresję HER-2 (3+ w skaliDAKO) cechują się istotnie wyższą ekspresją COX-2 (P = 0,0303). Podobną zależność wykazano w grupie rakówprzewodowych (P = 0,0234) oraz w grupie raków obejmujących raki przewodowe i zrazikowe (P = 0,0184). W grupiepacjentek leczonych chemioterapią wg schematu AC wykazano, że przypadki nie wykazujące ekspresji HER-2 (0 w skaliDAKO) cechują się istotnie niższym nasileniem ekspresji COX-2 w porównaniu z przypadkami wykazującymi ekspresjęHER-2 (1 i 2 w skali DAKO) oraz nadekspresję HER-2 (3 w skali DAKO) (P = 0,0188), podobne zależności wystąpiłyu chorych napromienianych (P = 0,0092) i z cechą pN+ (P = 0,0288). Stwierdzono również, że pacjentki z rakiem inwazyjnymw zaawansowaniu T4 charakteryzują się istotnie wyższą ekspresją COX-2 (P = 0,0322). Ponadto badania wykazały, żeekspresja COX-2 jest istotnie wyższa w rakach wewnątrzprzewodowych niż w przewodowych rakach inwazyjnych(P = 0,0477). U pacjentek leczonych radioterapią stwierdzono, że osoby wykazujące wyższą ekspresję COX-2 charakteryzujeistotnie krótszy całkowity czas przeżycia (P = 0,01085).

Wnioski: Podwyższona ekspresja COX-2 jest niekorzystnym czynnikiem prognostycznym u pacjentek napromienianychz powodu raka piersi, koreluje z miejscowym zaawansowaniem guza, nadekspresją HER-2, młodszym wiekiem. EkspresjaCOX-2 jest istotnie wyższa w rakach wewnątrzprzewodowych niż w przewodowych rakach inwazyjnych. Inhibitory COX-2powinny zostać poddane badaniom nad zastosowaniem w terapii pacjentek z rakiem piersi wykazujących podwyższonąekspresję COX-2 w następujących przypadkach: leczonych napromienianiem, wykazujących nadekspresję HER-2 orazw rakach wewnątrzprzewodowych.

http://dx.doi.org/10.1016/j.onko.2013.09.129

[Nr 129] Ocena wybranych czynników prognostycznych i predykcyjnych w analizie czasu przeżycia całkowitegou mężczyzn chorych na raka piersi

Barbara Kozakiewicz 1,2,*, Ewa Dmoch-Gajzlerska 2, Małgorzata Stefaniak 2,*1Centrum Onkologii – Instytut im. M. Skłodowskiej-Curie, Oddział w Warszawie2Warszawski Uniwersytet Medyczny, Oddział w Warszawie

*PrelegentAdres email: onko11@wp.pl

Cel: Rzadkość występowania raka piersi u mężczyzn sprawia, że mało jest badań zajmujących się odrębnością przebieguchoroby u nich. Złe wyniki leczenia mężczyzn sprawiły, że podjęto badanie oceniające znaczenie rokownicze czynnikówprognostycznych i predykcyjnych ocenione czasem całkowitego przeżycia mężczyzn.

Materiał i metody: Przeprowadzono analizę całkowitego czasu przeżycia 96 mężczyzn chorych na raka piersi, leczonychw latach 1987–2012 wCentrumOnkologii – Instytutu im.Marii Skłodowskiej-Curie wWarszawie wwieku 35–89 lat (mediana65 lat) w korelacji z uznanymi już czynnikami prognostycznymi klinicznymi i mikroskopowymi. Dane kliniczne uzyskanoretrospektywnie z historii chorób pacjentów. Średni czas obserwacji zmian przez chorych od momentu wystąpienia objawówdo ustalenia diagnozy wyniósł 14,5 miesiąca (mediana 7). Stwierdzana wielkość guza w chwili zgłoszenia to 1–8 cm.W badanej grupie dominowali (45%) chorzy w II stopniu zaawansowania klinicznego, w III i IV było po 19%, a w I stopniu17%. Najczęściej rozpoznawanym typem histologicznym był rak przewodowy (u 67%). Receptory steroidowe określono u 56badanych. Ekspresję receptorów estrogenowych stwierdzono u 80% a progesteronowych u 75% chorych. Herecptor HER2zbadany był u 6 mężczyzn. Większość 93% była pierwotnie leczona chirurgicznie. Radioterapię uzupełniającą stosowano

Zeszyty Naukowe WCO, Letters in Oncology Science 10S (2013) 1–7970

u 30% chorych, a u 34% radiochemioterapię. Leczenie hormonalne prowadzono u 73% badanych. W badanej grupie96 mężczyzn zgon odnotowano u 37 chorych, tj. w 39%.

Wyniki: Stwierdzono, że prawdopodobieństwo przeżycia 5 lat wynosi 58%, a 10 lat 40%, zaś prawdopodobieństwoprzeżycia u mężczyzn z ekspresją receptora progesteronowego było najwyższe i wynosiło 66% (p = 0,01). Wykazano, żenajsilniej na przeżycia wpływa palenie tytoniu, które ponad 6-krotnie zwiększało ryzyko zgonu (p < 0,05) podobnie jakwystąpienie przerzutów, które sprawiło 5-krotny wzrost ryzyka zgonu (p < 0,001). Wielkość guza zwiększała ryzyko 3,3-krotnie (p < 0,001).

Wnioski:1. Palenie tytoniu istotnie zwiększa ryzyko zgonu i wpływa na skrócenie całkowitego czasu przeżycia mężczyzn chorych na

raka piersi.2. Brak receptorów progesteronowych w tkance raka u mężczyzn wpływa negatywnie na całkowity czas przeżycia.3. Wielkość guza pierwotnego oraz występowanie przerzutów odległych to silne i negatywne czynniki obniżające przeżycia

mężczyzn chorych na raka piersi.

http://dx.doi.org/10.1016/j.onko.2013.09.130

[Nr 130] Prognostyczne znaczenie albuminy i białka C-reaktywnego u chorych na raka regionu głowy i szyi poddanychradioterapii

Jolanta Mrochem-Kwarciak 1, Tomasz Rutkowski 2,*, Andrzej Wygoda 2, Aleksandra Chmura 1, Agata Hajduk 2,Zofia Kołosza 3, Piotr Widłak 4, Barbara Masłyk 1, Krzysztof Składowski 2

1Zakład Analityki i Biochemii Klinicznej, Centrum Onkologii – Instytut im. M. Skłodowskiej-Curie, Oddział w Gliwicach2 I Klinika Radioterapii i Chemioterapii, Centrum Onkologii – Instytut im. M. Skłodowskiej-Curie, Oddział w Gliwicach3Zakład Epidemiologii i Śląski Rejestr Nowotworów, Centrum Onkologii – Instytut im. M. Skłodowskiej-Curie,Oddział w Gliwicach4Centrum Badań Translacyjnych i Biologii Molekularnej Nowotworów, Centrum Onkologii – Instytutim. M. Skłodowskiej-Curie, Oddział w Gliwicach

*PrelegentAdres email: jmrochem@io.gliwice.pl

Cel: Powszechnie stosowane czynniki kliniczne często są niewystarczające dla trafnej oceny prognozy i predykcjiw radioterapii (RT) chorych na raka regionu głowy i szyi (RRGiSz). Istotny udział wśród markerów agresywności guzanowotworowego, wpływających na rokowanie oraz wybór optymalnego leczenia, zajmują białka ostrej fazy. Celem pracy jestocena stężenia albuminy (ALB), białka C-reaktywnego (CRP) oraz wskaźników wyliczanych, tj. wskaźnika ryzykaniedożywienia (NRI) oraz Glasgow Prognostic Score (GPS) jako czynników prognostycznych radioterapii chorych naRRGiSz.

Materiał i metody: Badaną grupę stanowiło 108 chorych na RRGiSz. Chorych leczono radykalnie z zastosowaniemsamodzielnej RT (42%) lub jednoczesnej radiochemioterapii (58%). Miejscowe zaawansowanie guza T1–2 oraz T3–4stwierdzono odpowiednio u 47 (44%) i 61 (56%) chorych. Przerzuty do regionalnych węzłów chłonnych (N+) były obecne u 75(69%) chorych. Skuteczność leczenia oceniano jako całkowitą remisję guza (CR) lub niewyleczenie bądź nawrót (N/N).Oznaczenia białek wykonano w surowicy chorych przed (CRP0, ALB0) i bezpośrednio po zakończonym leczeniu (CRP1,ALB1). Dodatkowo dla każdego chorego na podstawie stężenia ALB0 i CRP0 wyliczono wartość wskaźnika GPS oraz,wykorzystując stężenie ALB0 i wagę chorego przed i po leczeniu – wartość NRI.

Wyniki: Mediana obserwacji wynosiła 16 m-cy, u 69 (63%) chorych stwierdzono CR, u 39 (37%) N/N. Wykazano ujemnąkorelację pomiędzy stężeniem ALB0 i zaawansowaniem T (p = 0,004) oraz zaawansowaniem N (p = 0,045). W grupiechorych z N/N obserwowano istotnie niższe stężenie ALB0 (p = 0,02) i wskaźnika NRI (p = 0,008) oraz istotnie wyższestężenie CRP0 (p = 0,01) i wskaźnika GPS (p = 0,0001) w porównaniu z chorymi z CR. U wszystkich chorych wystąpiłznamienny wzrost CRP (p = 0,0001) oraz znamienny spadek stężenia ALB po zastosowanym leczeniu (p = 0,0001).

Wnioski: Niskie stężenie albuminy przed leczeniem wiąże się z bardziej zaawansowanym nowotworem. Uzyskane wynikisugerują udział białek ostrej fazy w procesie progresji nowotworu. Hipoalbuminemia, niedożywienie, wysokie stężenie CRPoraz wyższy wskaźnik stanu zapalnego są niekorzystnymi czynnikami prognostycznymi, świadczącymi o podwyższonymryzyku niewyleczenia lub wznowy. Wzrost stężenia dodatniego białka ostrej fazy – CRP oraz spadek ujemnego białka ostrejfazy – albuminy podczas leczenia jest najprawdopodobniej związany z ostrym odczynem popromiennym po zastosowanej RT.

http://dx.doi.org/10.1016/j.onko.2013.09.131

Zeszyty Naukowe WCO, Letters in Oncology Science 10S (2013) 1–79 71