magazynpacjenta Dolnośląskiego Centrum Laryngologii Medicus

NR 1 / WRZESIEŃ 2015

Chrapanie to problem,bezdech to choroba

Historia Pacjenta

Z czym się udaćdo laryngologa?

magazynpacjenta3

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Q3_Audi Centrum Wroclaw-Lease_205x288.5.ai 1 17.03.2015 13:07

Wydawca: Medicus Dolnośląskie Centrum Laryngologii Sp. z o.o. Sp.k., ul. Wyszyńskiego 110, 50-307 Wrocław. Wszelkie uwagi dotyczące tematów poruszanych na łamach „Magazynu Pacjenta” prosimy kierować drogą e-mailową na adres: kszczypka@medicus.com.pl lub pocztą tradycyjną na adres Medicus Dolnośląskie Centrum Laryngologii Sp. z o.o. Sp.k., ul. Wyszyńskiego 110, 50-307 Wrocław z dopiskiem „Dział Marketingu, Karolina Szczypka”. Nakład magazynu: 5000 szt. Skład graficzny: Lemonhills

Dolnośląskie Centrum Laryngologii Medicus / REJESTRACJA TELEFONICZNA 71 74 96 000

www.medicusdcl.plwww.facebook.com/MedicusDCL

ul. Legnicka 5654-204 Wrocławtel.: +48 71 353 00 30 poniedziałek-piątek 8.00-20.00poniedziałek-piątek: 8.00-20.00

sobota: 8.00-14.00

ul. Kard. Wyszyńskiego 11050-307 Wrocławtel.: +48 71 323 63 00

4

5

6

8

10

12

13

16

19

23

25

List od redakcji.

Najważniejsze informacje o Klinice.

„Z tego jesteśmy dumni” - wywiad z Dyrektor

Zarządzającą Grupy Medicus Joanną Mikołajczyk.

W czym możemy pomóc?

„Nowa jakość opieki laryngologicznej” - wywiad z Dyrektor

Marketingu Grupy Medicus Dagmarą Lejszys.

Z czym się udać do laryngologa?

Niedosłuch – to się leczy?

Przewlekłe zapalenie zatok.

Chrapanie to problem, bezdech to choroba.

Historia Pacjenta - lidera zespołu Dziubek Band.

Czas walki z alergią.

Spis treści

magazynpacjenta4 5

Najważniejszeinformacje o Klinice

Jest mi ogromnie miło powitać Państwa na łamach nasze-go magazynu. Pierwszy numer jest efektem pracy wielu osób. Z ogromną przyjemnością oddaję go w Państwa ręce. Jedno-cześnie mam nadzieję, że „Magazyn Pacjenta” spełni Państwa oczekiwania, rozwieje wszelkie wątpliwości i pozwoli uzyskać odpowiedzi na nurtujące pytania. Niniejsze wydanie „Magazy-nu Pacjenta” pozwoli Państwu przede wszystkim lepiej poznać Dolnośląskie Centrum Laryngologii Medicus.

Zachęcam do zapoznania się z artykułami poświęconymi do-legliwościom laryngologicznym w obrębie uszu, nosa, gardła

i krtani. Przedstawiamy nowoczesne metody diagnostyki i lecze-nia, dzięki którym gwarantujemy naszym Pacjentom komplekso-wą opiekę na najwyższym poziomie.

W numerze, poza cennymi informacjami, znajdują się również wywiady, w tym rozmowa z Pacjentem DCL Medicus, który podzielił się swoimi wrażeniami po przeprowadzonym za-biegu operacyjnym leczenia zatok przynosowych.

Życzę Państwu przyjemniej lektury!

Karolina SzczypkaRedaktor Naczelny

poznaj nas

Dolnośląskie Centrum Laryngologii Medicus istnieje od 2007 roku, a więc już ponad osiem lat specjalizuje się w komplek-sowej diagnostyce i leczeniu schorzeń uszu, nosa, gardła i krtani. Aktualnie w ramach DCL Medicus funkcjonują dwie, wyposażone w najnowszą aparaturę, prywatne placówki medyczne – przy ul. Wyszyńskiego 110 oraz przy ul. Legnickiej 56.

Nasza Klinika jest jedną z najnowocześniejszych placówek laryngologicznych w Polsce. Blok operacyjny, pracownie i gabinety zostały wyposażone w najnowszy sprzęt medyczny, w tym unity laryngologiczne, mikroskopy operacyjne, koblatory, endoskopy sztywne i giętkie, videostroboskopy, apnografy.

Nowoczesna aparatura i sprzęt medyczny wspierają pracę do-świadczonych specjalistów podczas każdego z oferowanych przez Klinikę zabiegów operacyjnych:

• chirurgii endoskopowej nosa i zatok przynosowych,• operacyjnego leczenia chrapania i bezdechów śródsen- nych,• usunięcia migdałków – adenotomia (usunięcie migdałka gardłowego), tonsillektomia (usunięcie migdałków pod- niebiennych),• mikrochirurgii krtani i ucha, w tym nacięcia błony bębenkowej i drenażu uszu.

Dolnośląskie Centrum Laryngologii Medicus jest kilkukrotnym laureatem nagród, które potwierdzają, że skutecznie realizujemy misję upowszechniania wysokich standardów opieki medycznej w Polsce:

2015 – I miejsce w plebiscycie Dolnośląski Hipokra-tes w kategorii „Przyjazna Przychodnia”

2014 – nagroda SUPERMEDICUSA za najwyższy poziom jakości obsługi Pacjenta

2013 – I nagroda w kategorii „Szpitale monospecjali-styczne” w konkursie Perły Medycyny

2012 – wyróżnienie w rankingu „Przyjazna przychodnia”.

SzanowniPaństwo

4

magazynpacjenta7

Z tego jesteśmy

dumniwywiad z Dyrektor

Zarządzającą Grupy Medicus,

Joanną Mikołajczyk

poznaj nas

Misją Dolnośląskiego Centrum Laryngologii Medicus jest oferowanie Pacjentom z chorobami uszu, nosa, gardła i krtani najwyższych standardów diagnostyki i leczenia. W jaki sposób jest ona realizowana?

Ten cel, który przed sobą postawiliśmy, jest ustawicznie realizo-wany przez pracowników tworzących Klinikę. Odpowiedzialność za niego biorą nie tylko lekarze i pielęgniarki, lecz również perso-nel administracyjny. Poza wykwalifikowanymi pracownikami do realizacji misji przyczynia się również wyposażenie w najnowszy sprzęt medyczny oraz posiadanie własnej nowoczesnej sali ope-racyjnej. Tylko taka konfiguracja pozwala nam już od 8 lat ofero-wać opiekę laryngologiczną na najwyższym poziomie.

Kto dokładnie pracuje na wspólny sukces?

W Dolnośląskim Centrum Laryngologii Medicus przyjmu-ją specjaliści z dziedziny otolaryngologii, foniatrii, alergologii, pulmonologii, a także anestezjolog i chirurg twarzowo--szczękowy oraz specjaliści ds. badań audiologicznych, któ-rzy diagnozują wszelkie problemy ze słuchem. Doskonale wykwalifikowane pielęgniarki na co dzień otaczają troskliwą opieką każdego Pacjenta, bez względu na to, czy korzysta z konsultacji, czy jest poddawany jednemu z licznych za-biegów, które wykonujemy na bloku operacyjnym. W Dolnośląskim Centrum Laryngologii Medicus pracują osoby zaangażowane w działania operacyjne, w tym panie recepcjonistki, koordynatorki ds. hospitalizacji i inne oso-by. Jesteśmy bardzo dobrze współpracującym zespołem i cieszymy się, że Pacjenci mają nie tylko swoich ulubionych le-karzy, ale również doceniają wkład pozostałych pracowników Kliniki. Klinika słynie ze skutecznego diagnozowania wszelkich schorzeń laryngologicznych.

Nasi lekarze są wybitnymi specjalistami, ale trudno byłoby wy-konywać im swoją pracę bez specjalistycznego sprzętu me-dycznego. Każdy gabinet laryngologiczny w Dolnośląskim Centrum Laryngologii Medicus wyposażony jest w nowo-czesny unit laryngologiczny, który umożliwia przeprowadze-nie precyzyjnych, endoskopowych badań nosa, ucha, gardła i krtani.

Trudno mi sobie wyobrazić co to jest unit laryngologiczny…

Unit jest to wielofunkcyjne stanowisko pracy, które składa się z zestawu endoskopów: ssaków, mikroskopu oraz innych na-rzędzi laryngologicznych. Posiada także monitor, na którym wy-świetlane są obrazy w powiększeniu. Do zestawu dołączony jest wygodny fotel dla Pacjenta, który można ustawiać w pozycjach umożliwiających sprawne badanie. Wszystko jest tak zaprojekto-wane, aby lekarz zajmujący się Pacjentem miał łatwy dostęp do narzędzi, endoskopów czy podglądu obrazów na monitorze.

Czy mam rozumieć, że unit laryngologiczny to taki panel, w któ-rym lekarz laryngolog ma wkomponowane sprzęty do wykony-wania badań, dzięki którym może postawić trafną diagnozę?

Tak, ale nie tylko. Unit pozwala również na przeprowadzenie drobnych zabiegów laryngologicznych, takich jak np. płukanie ucha, odsysanie wydzieliny z ucha, nosa, gardła, krtani, badanie błony bębenkowej pod mikroskopem. To bardzo wszechstronne urządzenie. Czy posiada jeszcze jakieś funkcjonalności?

Warto dodać, że gabinety wyposażone są również w komputer, połączony systemowo z unitem, dzięki czemu możliwy jest pod-gląd, zapis elektroniczny i wydruk obrazów z badania endosko-powego. Cała historia badania i leczenia danego Pacjenta wpro-wadzana jest i archiwizowana w specjalnie zabezpieczonym systemie komputerowym Dolnośląskiego Centrum Laryngologii Medicus, dzięki czemu lekarze konsultujący zawsze mogą do niej powrócić.

Co dla Dolnośląskiego Centrum Laryngologii Medicus oznacza kompleksowość opieki laryngologicznej?

Pacjent wybierając naszą Klinikę może liczyć na fachową kon-sultację, badanie za pomocą nowoczesnego sprzętu, a także na zabieg operacyjny, jeżeli jest taka potrzeba. Wszystko odbywa się w jednym miejscu.Zabiegi wykonywane w Dolnośląskim Centrum Laryngologii Medicus dotyczą leczenia przewlekłego zapalenia zatok i chrapa-nia. Poza nimi wykonujemy również korektę przegrody nosowej, małżowin nosowych, plastykę błony bębenkowej, operacje ucha środkowego, nacięcia błony bębenkowej i drenaże uszu, wycina-nie polipów ucha środkowego, operacje migdałków.

Klinika ma swoją renomę, jest znana z najwyższej jakości usług laryngologicznych, najlepszych lekarzy i nowoczesnego sprzętu. Może Pani zdradzić, jakie są kolejne plany rozwoju Centrum?

Na pewno nie osiądziemy na laurach. Ciągle pracujemy nad zwiększeniem satysfakcji naszych Pacjentów, poprawiamy swo-je procedury i rozwijamy się w kwestii nowych metod leczenia schorzeń laryngologicznych. Ale to nie wszystko. Czytelnikom Magazynu Pacjenta mogę zdradzić, że już wkrótce planujemy przeprowadzkę do przestronnego, zupełnie nowego i absolutnie nowoczesnego budynku Dolnośląskiego Centrum Laryngologii Medicus.

Rozmawiała Karolina Szczypka

6

magazynpacjenta8 9

Precyzyjne zdiagnozowanie choroby i jej przyczyn jest kluczowe dla przeprowadzenia skutecznego leczenia. Dolnośląskie Centrum Laryngologii Medicus współpracuje z wybitymi specjalistami z dziedziny laryngologii, których wiedza i umiejętności są wspierane przez najnowszą aparaturę medyczną. Takie połączenie umożliwia nie tylko postawienie trafnej diagnozy, ale przede wszystkim opracowanie odpowied-niej metody leczenia dolegliwości w obrębie uszu, nosa, gardła i krtani.

W Dolnośląskim Centrum Laryngologii Medicus korzystamy z najnowszej technologii, dzięki której stawiamy celne diagnozy i leczymy wszelkie pro-blemy laryngologiczne.

PRObLEMy ZE SłuChEM I RóWNOWAgą

Audiometria tonalnaBadanie to umożliwia określenie progu słuchu. Stosuje się w nim dźwięki o określonej częstotliwości i natężeniu. Badanie pozwa-la na wstępne określenie charakteru i głębokości niedosłuchu. Przeprowadza się je zarówno na drodze przewodnictwa po-wietrznego, jak i przewodnictwa kostnego. Celem badania jest ustalenie minimalnego natężenia dźwięku, które słyszy Pacjent.

Audiometria mowyBadanie to określa zdolność rozumienia mowy przy różnym po-ziomie głośności. Podczas badania Pacjent słucha i powtarza sło-wa, które są odtwarzane z różnym natężeniem dźwięku. Badanie można wykonać w słuchawkach nagłownych bądź w wolnym polu słuchowym.

Audiometria w wolnym polu słuchowymBadanie to określa zdolność rozumienia mowy przy różnym poziomie głośności. W wyniku badania uzyskuje się informację o stopniu rozumienia mowy. Badanie pomaga w ocenie sku-teczności dopasowania aparatów słuchowych i implantów.

TympanometriaTympanometria to bezinwazyjne i bezbolesne badanie ucha środkowego, polegające na ocenie ruchomości błony bęben-kowej. Dzięki niemu możliwa jest natychmiastowa ocena kon-dycji ucha środkowego. Tympanometrię można wykonać bez względu na wiek, również u bardzo małych dzieci. Dzięki temu badaniu rozpoznanie patologii, takich jak wysiękowe zapalenie ucha, czy upośledzenie funkcji trąbki słuchowej, szczególnie w sytuacjach wyjątkowych, jest dużo łatwiejsze i szybsze.

Badanie otoemisji akustycznejBadanie otoemisji akustycznej jest metodą, która pozwala na ocenę stanu i funkcji samego ślimaka.Pacjent z podejrzeniem niedosłuchu, u którego należy wykonać badanie, kierowany jest do dźwiękoszczelnego pomieszczenia.

poznaj nas

Pacjentowi umieszcza się w uchu sondę pomiarową, która skła-da się z głośnika nadającego dźwięk i czułego mikrofonu odbie-rającego sygnały ze ślimaka. Sonda pomiarowa połączona jest z aparatem przetwarzającym dane oraz z komputerem, na któ-rym rejestrujemy wynik w postaci wykresu.

Badania przesiewowe słuchu noworod-ków (RETEST)Badanie wykonywane jest niemowlętom, które znajdują w gru-pie ryzyka uszkodzenia słuchu ze względu na wystąpienie okre-ślonych czynników ryzyka uszkodzenia słuchu i/lub ze względu na nieprawidłowy wynik pierwszego badania przesiewowego, przeprowadzanego na oddziale noworodkowym. Badanie RE-TEST jest powtórnym badaniem słuchu niemowląt metodą oto-emisji akustycznej, ewentualnie z audiometrią impedancyjną (tympanometria).

Badanie BERA (ABR)Badanie BERA (ABR) – badanie słuchowych potencjałów wywo-łanych z pnia mózgu. Badanie jest bezbolesne, nieinwazyjne określa miejsce uszkodzenia słuchu w obrębie drogi słuchowej. Badanie jest nieinwazyjne i całkowicie bezbolesne. Niezależnie od wyniku, końcowym etapem badania BERA (ABR) jest konsul-tacja lekarska, podczas której laryngolog omówi z Pacjentem wynik badania.

Badanie wideonystagmograficzne VNGBadanie wideonystagmograficzne (VNG) jest badaniem wyko-rzystywanym w diagnostyce zawrotów głowy. Pobudzenie czyn-nikiem o zmiennej temperaturze lub zmiany chorobowe układu równowagi decydują o wystąpieniu dwóch objawów: oczoplą-su i zaburzeń równowagi (zawroty głowy są jedynie objawem subiektywnym). Badanie polega na śledzeniu ruchu punktów świetlnych kamerą umieszczoną w specjalnych goglach.

Badanie elektronystagmograficzne (ENG)Polega ono na ocenie oczopląsu, który jest objawem zaburzeń narządu przedsionkowego. Oczopląs rejestruje elektronystag-mograf - urządzenie połączone z komputerem oraz z elektroda-mi umiejscowionymi na czole i skroniach osoby badanej.

Wymazy z uchaWymazy najczęściej pobiera się od osób chorujących na upo-rczywe infekcje ucha w celu wykrycia mikroorganizmów cho-robotwórczych (grzybów, bakterii). Są one dalej podstawą do stwierdzenia czy przyczyną infekcji jest bakteria czy grzyby. Wiedza ta jest niezbędna dla lekarza do rozpoczęcia właściwego leczenia.

Badanie foniatryczne z endoskopiąW poradni dysponujemy videostroboskopem: endoskopem badającym w świetle przerywanym. Pozwala to na ocenę pra-widłowości ruchomości fal śluzówkowych w trakcie fonacji, których nie da się dostrzec gołym okiem. Jest to badanie

bardzo istotne w ocenie początkowych stadiów nowotworów złośliwych. Z badania często korzystają osoby zawodowo pracujące głosem, m.in. śpiewacy, aktorzy, wykładowcy, nauczyciele.

ZATOKI I NOS

Badanie laryngologiczne z endoskopiąBadanie endoskopowe polega na wprowadzeniu przez nos endoskopu oraz obserwacji w powiększeniu miejsc niedostępnych dla oka, dodatkowo na monitorze. Ze względu na silne unerwienie narządów głowy i szyi badanie nosa i ujść zatok obocznych można przeprowadzać w znieczuleniu miejscowym.Podczas konsultacji mogą zostać wykonane zabiegi:• usunięcie ciał obcych z nosa,• elektrochirurgia małżowin nosowych (RaVoR),• toaleta nosa i uszu,• zaopatrywanie krwawień z nosa,• ewakuacja krwiaków i ropni nosa.

Badania mikrobiologiczneBadania mikrobiologiczne są istotną częścią procesu diagno-stycznego. Stwierdzenie, czy i jaki mikroorganizm wywołuje schorzenie (bakteria czy grzyb) jest ważne dla rozpoczęcia wła-ściwego leczenia.

ChRAPANIE

Badanie apnografemApnograf jest urządzeniem, które monitoruje stan Pacjenta przez całą noc: rejestruje ilość przerw w oddychaniu (bezdechów) oraz spłyconych oddechów na godzinę, poziom wysycenia krwi ob-wodowej tlenem, pracę serca, głośność chrapania, pozycję w jakiej dany Pacjent śpi i czy ma ona wpływ na częstość i ciężkość chrapania.

Badanie laryngologiczne z endoskopiąDo badania endoskopowego gardła czy krtani w Dolnośląskim Centrum Laryngologii Medicus stosuje się endoskop sztywny, o średnicy większej niż endoskop stosowany do badania nosa i zatok. W przypadku endoskopii gardła i krtani stosuje się czasami znie-czulenie miejscowe, polegające na rozpyleniu leku w obrębie gardła. Badanie endoskopowe polega na wprowadzeniu przy-rządu optycznego (endoskopu) przez jamę ustną, czasem przez nos i obserwacji narządów na monitorze. Zaletą tego badania jest dokładna ocena badanych obszarów. Film z badania jest re-jestrowany cyfrowo na komputerze. Na jego podstawie wybiera się klatki ze zdjęciami przedstawiającymi stan miejscowy narzą-du. Nagranie można odtwarzać wielokrotnie, bez konieczności powtarzania kolejny raz badania.

W czym możemypomóc?

8

magazynpacjenta10 11

Nowajakośćopieki

laryngologicznej

wywiad z DyrektorMarketingu

Grupy Medicus,Dagmarą Lejszys

10

poznaj nas

Dolnośląskie Centrum Laryngologii Medicus jest niekwestiono-wanym liderem na lokalnym prywatnym rynku laryngologicz-nym. Na jakich wartościach opieracie Państwo strategię?

Dolnośląskie Centrum Laryngologii Medicus to jedna z najno-wocześniejszych w Polsce prywatnych klinik laryngologicz-nych, w której w sposób kompleksowy są leczone schorzenia uszu, nosa, gardła i krtani. Od 2007 roku konsekwentnie re-alizujemy naszą misję: kompleksowo, skutecznie i komfor-towo rozwiązujemy wszystkie problemy laryngologiczne. Osiągamy nasz cel dlatego, że słuchamy naszych Pacjentów i staramy się urzeczywistniać ich wizję kliniki idealnej.

Hasłem przewodnim Dolnośląskiego Centrum Laryngologii Me-dicus jest „Nowa Jakość Opieki Laryngologicznej”. W czym prze-jawia się ta nowa jakość?

Aby zrozumieć czym jest Nowa Jakość Opieki Laryngologicznej należy podkreślić, że w naszej Klinice najważniejsze jest dobro osób, które powierzyły nam swoje zdrowie. Każdy z naszych pra-cowników podchodzi do Pacjenta bardzo indywidualnie, dbając o to, aby poziom opieki odpowiadał najwyższym standardom. Może wydać się to oczywiste, ale warto podkreślić, że my rze-czywiście koncentrujemy się głównie na zadowoleniu Pacjenta.

Czego oczekują Pacjenci od prywatnej kliniki laryngologicznej?

W DCL Medicus Nowa Jakość Opieki Laryngologicznej nie jest tylko pustym sloganem. Nowa jakość przejawia się w tym, cze-go oczekują od nas Pacjenci. To przede wszystkim - tak jak już wspomniałam - indywidualne podejście do każdego Pacjenta, ale również profesjonalny personel i nowoczesny sprzęt.Nasza Klinika wyposażona jest w nowoczesny i zaawansowany sprzęt medyczny, dzięki któremu mamy możliwość postawienia trafnej diagnozy i zaplanowania skutecznej formy leczenia ukie-runkowanej na rozwiązanie problemów laryngologicznych. Po-siadamy również salę operacyjną wyposażoną w specjalistyczną aparaturę medyczną, dzięki której mamy możliwość przeprowa-dzania zaawansowanych laryngologicznie zabiegów operacyj-nych, między innymi zabiegi dotyczące przewlekłego zapalenia zatok, leczenia chrapania i bezdechu śródsennego.Jednak sprzęt to nie wszystko. Gdyby nie profesjonalni pracow-nicy zatrudnieni w Dolnośląskim Centrum Laryngologii Medicus nasza Klinika nie byłaby liderem na rynku dolnośląskim. To wła-śnie zespół znakomitych ludzi tworzy największą wartość Kliniki. Profesjonalni lekarze oraz koordynatorki ds. hospitalizacji, uprzej-me i pomocne pielęgniarki oraz recepcjonistki to osoby, które dają na co dzień swoją pracą i zaangażowaniem świadectwo Nowej Jakości Opieki Laryngologicznej. Ich pracę każdego dnia doceniają zadowoleni Pacjenci.

Czy oprócz tych najważniejszych aspektów odróżniających Pań-stwa od konkurencji są jeszcze jakieś działania dodatkowe, które podejmujecie, aby zwiększyć satysfakcję Pacjenta z usług me-dycznych?

Każde działanie, które podejmujemy, nawet to najdrobniejsze, poprzedzamy zawsze pytaniem: czy to działanie zwiększy zado-wolenie naszego Pacjenta? Dla przykładu: w naszej poczekalni

wyodrębniliśmy miejsce zabaw dla naszych Małych Pacjentów, tak aby oczekiwanie na wizytę nie było nudne. Tradycją stało się, że każdy Dzielny Pacjent otrzymuje w nagrodę drobny upomi-nek, a w czasie świątecznym lub w Dniu Dziecka czeka na malu-chy jakaś niespodzianka. Dla dorosłych oferujemy w poczekalni aktualną prasę i wyśmienitą kawę, dostępną dla każdego bez-płatnie. Ważnym elementem zwiększającym zadowolenie jest podejście lekarzy do Pacjenta.

Nasi lekarze bardzo rzetelnie przedstawiają diagnozę i sposób leczenia. Każdy Pacjent otrzymuje wydrukowaną kartę, na której zamieszczone są informacje dotyczące obecnego stanu zdrowia, zalecenia lekarza oraz zdjęcia badanych podczas wizyty narzą-dów (ucha, nosa, gardła, krtani, zatok).

Wykonujecie szereg zabiegów, konsultacji. Skąd Wasi obecni i potencjalni Pacjenci dowiadują się o zakresie oferty Dolnoślą-skiego Centrum Laryngologii Medcius?

Staramy się zawsze na bieżąco informować Pacjentów o naszej ofercie i usługach. Przede wszystkim na naszej stronie interne-towej (www.medicusdcl.pl) zamieszczamy aktualne informacje o zabiegach, konsultacjach, schorzeniach, sposobach leczenia. Ponadto uruchomiliśmy niedawno nasz nowy fanpage na Face-booku: www.facebook.com/MedicusDCL, na który serdecznie zapraszamy.Najważniejsze informacje są również dostępne bezpośrednio w naszych Klinikach. Udostępniliśmy zestaw ulotek, które zawie-rają opisy schorzeń oraz sposoby ich leczenia.

Satysfakcja Pacjentów jest dla Państwa najważniejsza. Jak mie-rzycie zadowolenie Pacjentów?

Nieustannie staramy się, aby każdy czuł się u nas komfortowo. Analizujemy szczegółowo proces opieki począwszy od kontaktu telefonicznego z naszą recepcją, skończywszy na wizycie kontro-lnej. Przeprowadzamy również szereg badań marketingowych w których pytamy naszych Pacjentów o ich poziom zadowole-nia, o nasze mocne strony i ewentualne elementy do poprawy. Każda uwaga, sugestia Pacjenta jest dla nas najcenniejsza.Możemy pochwalić się bardzo wysokim odsetkiem Pacjentów zadowolonych, a co najważniejsze również odsetkiem Pacjentów lojalnych, czyli polecających naszą Klinikę rodzinie i znajomym.Potwierdzeniem najwyższej jakości opieki laryngologicznej w Dolnośląskim Centrum Laryngologii Medicus jest wysoki wskaźnik satysfakcji i rekomendacji Pacjentów, na co dowodem jest otrzymanie wielu nagród, między innymi: Dolnośląski Hipo-krates 2015, SUPERMEDICUS 2014 za najwyższy poziom jakości obsługi Pacjenta, 2013 Perły Medycyny - I nagroda w kategorii Szpitale monospecjalistyczne.Bardzo dziękuję wszystkim Pacjentom Dolnośląskiego Cen-trum Laryngologii Medicus za dotychczasowe zaufanie i mogę obiecać, że będziemy starać się zawsze spełniać Państwa oczekiwania.

Rozmawiała Karolina Szczypka

magazynpacjenta12 13

Z czym się udaćdo laryngologa?Lekarz laryngolog zajmuje się wszystkimi proble-mami zdrowotnymi w obrębie uszu, nosa, gardła i krtani.

Laryngolog zajmuje się diagnostyką, leczeniem i profi-laktyką chorób: ucha, kości skroniowej, nosa, zatok przy-nosowych, jamy ustnej, gardła, krtani, tchawicy, oskrze-li, przełyku, głowy, szyi oraz przyległych do nich struktur, a także narządów zmysłów - słuchu, równowagi, węchu i smaku.

Dolegliwości zatok i nosa

Problemy z gardłem, migdałkami, krtanią

Dolegliwości uszu

Szumy uszne, zawroty głowy

Problemy ze słuchem

Chrapanie i bezdechy śródsenne

Problemy alergologicznei pulmunologiczne

Niedosłuchto się leczy?

Słuch to jeden z najważniejszych zmysłów. Daje nam poczucie bezpieczeństwa, informuje o zagro-żeniach i zdarzeniach, które mają miejsce wokół nas. Prawidłowe słyszenie jest również warunkiem do opanowania mowy, która jest głównym sposo-bem komunikowania się między ludźmi, sposobem odnalezienia się w życiu społecznym oraz wyraża-nia siebie. Bodźce słuchowe kształtują osobowość człowieka, jego rozwój emocjonalny i pozwalają na-wiązywać relacje międzyludzkie. Brak komunikacji ze światem to poważny problem, nie tylko w kon-tekście komfortu życia i bezpieczeństwa, ale przede wszystkim z uwagi na całkowity rozwój człowieka.

Rodzaje niedosłuchówNiedosłuchem nazywamy pogorszenie zdolności słyszenia dźwięków. Niedosłuch może być wrodzony, czyli obecny już w momencie urodzenia dziecka, jako skutek wad genetycznych lub czynników uszkadzających płód, np. infekcja wirusowa u matki. Uszkodzenie słuchu może powstać również po porodzie - jest to niedosłuch nabyty. Niedosłuch nabyty może powstać w każdym okresie życia: okołoporodowym, dzieciństwie lub w życiu doro-słym. Najczęstszymi przyczynami niedosłuchów są uogólnione infekcje wirusowe i bakteryjne, niedotlenienia okołoporodowe, zażywanie leków ototoksycznych, stany zapalne ucha środkowe-go i wewnętrznego, urazy, nowotwory, nadmierna ekspozycja na hałas.

warto wiedzieć

magazynpacjenta13

14

Gorszy słuch – trudniejszy rozwójZmysły silnie wpływają na rozwój człowieka już od momentu narodzin. Postrzeganie świata przez dzieci z głębokimi wada-mi słuchu oparte jest na pozostałych, dobrze funkcjonujących zmysłach: wzroku, dotyku, wibracji, smaku i węchu. Różnice w rozwoju pomiędzy osobami słyszącymi i niesłyszącymi dotyczą zarówno aspektów ruchowych, jak i mentalnych. Dzieci z uszko-dzonym narządem słuchu mają gorszą koordynację ruchową i słabszą orientację w przestrzeni. Maluchy, u których zdiagnozo-wano wadę słuchu, często izolują sie od rówieśników, przez co ich rozwój socjalny jest gorszy.

Problem dotykający każdego, bez względu na wiek

Problemy ze słuchem dotykają również ludzi dorosłych. Nadal głównym powodem pogorszenia się zmysłu słuchu jest natural-ny proces starzenia się organizmu, jednak coraz częściej przyczy-ną okazuje się zbyt duże natężenie dźwięków płynących z oto-czenia. Drażniący hałas powoli staje się elementem codziennej egzystencji, tolerowanym przez większość z nas, a w niektórych sytuacjach ryzykiem ściśle związanym z życiem zawodowym. Okazuje się, że także stres ma pośredni wpływ na naszą zdolność słyszenia dźwięków. Coraz szybsze tempo życia naraża nas na wiele chorób mogących powodować problemy z układem krą-żenia, których następstwem może być przyspieszone pogorsze-nie się słuchu.

Izolacja od świata

Zarówno dzieci, które nie słyszą od urodzenia, jak i seniorzy, któ-rzy tracą słuch, mają problem z funkcjonowaniem w świecie peł-nym dźwięków. Brak rozumienia mowy i możliwości nawiązania kontaktu z drugim człowiekiem oraz odnalezienie się w grupie osób lub w otwartej przestrzeni to najważniejsze aspekty zwią-zane z tym problemem. Nie słysząc nie można się komunikować, korzystać z wielu możliwości, które daje dzisiaj świat. Nieudane próby kontaktu budzą stres, a z czasem lęk, co w perspektywie czasu prowadzi do odizolowania się od społeczeństwa lub na-wet depresji.

Implant słuchowy jest w 100% refundowany przez NFZ.

Cztery kroki do wyleczenia niedo-słuchuNiedosłuch się leczy. W wielu wypadkach wystarczy leczenie farmakologiczne lub operacyjne. Często komfort życia poprawia wykorzystanie aparatów słuchowych lub wszczepienie implan-tu. Warto wiedzieć, że w Polsce zastosowanie implantu, dzięki któremu Pacjent może usłyszeć, jest całkowicie refundowane przez NFZ.

KROK 1Problem ze słuchemKiedy zauważamy problem ze słuchem, w pierwszej kolejności musimy się skontaktować z internistą, który wyda skierowanie do lekarza specjalisty.

KROK 2Kontakt z lekarzem specjalistąLekarz specjalista przeprowadzi wywiad i, jeśli stwierdzi taką po-trzebę, zdecyduje o przeprowadzeniu badań w celu zidentyfiko-wania przyczyny problemów ze słuchem.

KROK 3DiagnostykaCzas trwania większości badań jest bardzo krótki i nie powoduje bólu czy dyskomfortu. Są to badania, dzięki którym możliwe jest określenie miejsca na drodze słuchowej, w którym zlokalizowana jest przyczyna problemu.

KROK 4Dalsza diagnostyka i leczenieWyniki badań pozwolą zdecydować jakie metody leczenia należy podjąć w celu poprawy słyszenia. Może to być lecze-nie farmakologiczne lub zabieg chirurgiczny. W sytuacjach, gdy podłoże problemu jest poważniejsze, lekarz może zaproponować nam skorzystanie z aparatów lub implantów słuchowych. W niektórych przypadkach konieczna jest dalsza diagnostyka i monitorowanie.

magazynpacjenta16 17

Chorobę przybliża dr n. med. Aleksandra Sztuka-Banel „Charakterystycznym objawem przewlekłego zapalenia zatok jest ucisk i ból okolic czoła, nasady nosa, policzków lub - gdy wszyst-kie zatoki są chore - nawet całej głowy. Bolesność nasila się przy pochylaniu głowy w przód, schylaniu się i po wysiłku fizycznym. Częste jest poczucie „zatkanego nosa” i zawroty głowy. Mogą się również pojawić zaburzenia smaku i węchu, opuchnięte powieki, złe samopoczucie”.

braku poprawy w leczeniu zachowawczym konieczne jest wyko-nanie tomografii komputerowej, która w porównaniu z klasycz-nymi metodami diagnostyki obrazowej takimi jak RTG (rentgen), USG, czy badanie termowizyjne zatok, pozwala na dużo bardziej precyzyjne zdiagnozowanie przyczyn zmian chorobowych.Po badaniach laryngolog często potrafi już wskazać źródło pro-blemu. Może nim być dotychczasowe nieprawidłowe leczenie, skrzywienie przegrody nosa, przerośnięcie małżowin nosowych, alergia albo przerost migdałka gardłowego u dzieci. Lekarz może dostrzec również polipy nosa oraz guzy zatok.

Leczenie przewlekłego zapalenia zatok

Leczenie musi być dostosowane do przyczyny i dobrane pod kątem objawów. Często występującą metodą leczenia przewle-kłego zapalenia zatok przynosowych jest farmakologia. Ważnym elementem stosowania leków jest kontrola. Pacjent mimo pro-wadzonej kuracji powinien znajdować się pod opieką lekarza laryngologa i na bieżąco weryfikować skuteczność terapii farma-kologicznej.Gdy Pacjent nie kwalifikuje się do zachowawczej formy leczenia, lub gdy nie przynosi ona oczekiwanych rezultatów możliwe jest leczenie operacyjne. Obecnie najlepsze efekty uzyskuje się dzięki najnowszej metodzie FESS.

FESS (ang. Functional Endoscopic Sinus Surgery, FESS)

Nowatorska metoda FESS, wykonywana w Dolnośląskim Cen-trum Laryngologii, pozwala doprowadzić zatoki do stanu pier-wotnego. Operacja jest wykonywana przy użyciu endoskopu i pozwala w sposób minimalnie inwazyjny poszerzyć naturalne ujścia za-tok tak, by wydzielina mogła się swobodnie z nich wydostawać. Zabieg endoskopowy może zatrzymać proces przerostu błony śluzowej na skutek dostarczonego do zatok powietrza przez po-szerzone naturalne ujścia i w ten sposób chronić nas przed po-ważniejszymi powikłaniami. Tak przeprowadzona operacja daje szansę na poprawę stanu zatok, a jednocześnie nie pozostawia widocznych blizn, gdyż jest wykonywana wewnątrz nosa. Za-bieg ma na celu przywrócenie prawidłowej funkcji zatok.

„Operacja jest przeprowadzana w znieczuleniu ogólnym. Narzędzia chirurgiczne wprowadza się przez otwory nosowe. Chirurg używa en-doskopu operacyjnego i dzięki temu może śledzić obraz na monitorze. Specjalnymi kleszczykami poszerza się naturalne połączenia zatok przy-nosowych z jamami nosa i usuwa się to, co zbędne – polipy, czy ma-sywne przerosty śluzówki. Dzięki temu poprawiane jest funkcjonowanie zatok, ich naturalne oczyszczanie się i wentylacja. Naturalna funkcja za-tok zostaje przywrócona bez ingerencji z zewnątrz.” – mówi dr n. med. Aleksandra Sztuka-Banel.

Po zabiegu należy pozostać w domu przez co najmniej półtora do dwóch tygodni. Całkowity powrót do zdrowia trwa około 4-6 tygodni, tyle bowiem trwa regeneracja błony śluzowej w zato-kach.Zabiegi wykonują dr n. med. Krzysztof Preś oraz dr n. med. Alek-sandra Sztuka-Banel - wykwalifikowani lekarze specjalizujący się m.in. w chirurgii zatok, którzy na stałe pracują w DCL Medi-cus. Dwa razy w roku do Dolnośląskiego Centrum Laryngologii Medicus przyjeżdża z Niemiec profesor dr med. Oliver Kaschke – jeden z najlepszych operatorów chirurgii endoskopowej zatok i operacji uszu w Europie.

Podczas trwającego ok. 2-3 godzin zabiegu obecny jest również stały zespół operacyjny, jeden lekarz anestezjolog, dwie pielęgniarki instrumentariuszki, jedna pielęgniarka anestezjologiczna. Co 5 minut Pacjent na stole opera-cyjnym ma mierzone ciśnienie krwi, tętno, saturację. Po zakończonej operacji Pacjent jest wybudzany i trafia na salę budzeń, gdzie pod troskliwą opieką pielęgniarki ane-stezjologicznej spędza od trzydziestu do sześćdziesięciu minut.

nowoczesne metody leczenia

Przewlekłezapalenie zatokOstre zapalenie zatok przynosowych to choroba, którą w swoim życiu przebył przynajmniej raz co drugi Polak. Towarzyszące mu silne bóle głowy, wy-soka gorączka, zaburzenia drożności nosa, spływa-nie wydzieliny czy też osłabienie organizmu to ob-jawy, o których nie łatwo jest zapomnieć. Dla wielu Polaków to niestety codzienność związana z choro-waniem na przewlekłe stadium tej choroby.

Zatoki, podobnie jak jamy nosa, pokryte są błoną śluzową, wspól-ną dla nosa i zatok, produkującą fizjologiczną wydzielinę, która jest odpowiedzialna za nawilżenie dróg oddechowych. Głów-nym zadaniem zatok jest zmniejszenie ciężaru czaszki, ogrze-wanie powietrza w górnych drogach oddechowych, a także ochrona mózgu przed skutkami urazów. Mają one również udział w modulowaniu głosu (rezonator). Z racji pełnionej roli zatoki są jednak narażone na działalność bakterii i wirusów, które często prowadzą do utrudnienia przepływu powietrza między zatokami a nosem. Śluz nie ma ujścia i zaczyna zalegać w zatokach, sprzy-jając rozwojowi stanu zapalnego.

Przewlekłe zapalenie zatok jest zazwyczaj następstwem alergii, wad anatomicznych w obrębie nosa i ujścia zatok lub nieprawi-dłowo albo w ogóle nieleczonego ostrego zapalenia zatok. Nie wolno bagatelizować tych podobnych do zwykłego przeziębie-nia objawów! Pozostawione bez leczenia nawracające i przewle-kłe zapalenia zatok w znacznej części prowadzą do przerostu błony śluzowej, który może całkowicie zablokować ich drożność. Problem z zatokami wpływa bardzo negatywnie na stan dolnych dróg oddechowych, może prowadzić do powstania zespołu za-tokowo - oskrzelowego.

Badanie laryngologiczne

Schorzeniami górnych dróg oddechowych, a więc nosa, zatok, gardła i krtani zajmuje się lekarz laryngolog. Do niego należy się więc udać w sytuacji, w której pojawiają się objawy zapalenia za-tok.Punktem wyjścia każdej wizyty u laryngologa jest wywiad, pod-czas którego lekarz uzyskuje kompletną wiedzę na temat wy-stępujących dolegliwości, okresu ich występowania, a także do-tychczasowego leczenia.Po wstępnej rozmowie następuje badanie endoskopowe, które pozwoli określić stan górnych dróg oddechowych. Często przy

16

magazynpacjenta18 19

Chrapanie to problem, bezdech to choroba

W historyjkach dla dzieci chrapanie jest często przedstawiane jako rozkoszne mruczenie, nieodzowny element snu, moment, w którym bajkowa postać zapada w głęboki sen. Rzeczywistość zmienia tę bajkę w koszmar. Hałas, który powstaje podczas oddy-chania w czasie snu może przekroczyć nawet 60-70dB, czyli jest podobny do ruchu ulicznego. Dla porównania odkurzacz daje dźwięki o natężeniu 40dB, a przejeżdżający nieopodal motor bez tłumika 90db. Czy w takim hałasie można spać?Chrapanie to objaw zespołu zaburzeń oddychania w czasie snu. Ma ono miejsce, gdy dochodzi do zwiotczenia mięśni gardła (w tym podniebienia miękkiego), a przepływające w trakcie oddychania powietrze wprawia je w drgania, powodując poja-wienie się charakterystycznego dźwięku. Zostaje on wzmocnio-

ny, gdy Pacjent śpi na plecach. Wówczas język opada ku tyłowi, otwierają się usta i następuje obniżenie napięcia mięśnia bród-kowo - językowego, co powoduje zwężenie cieśni gardła.

Trudności, z którymi borykają się osoby chrapiące i ich rodzinyNajwiększym problemem jest uczucie senności, rozdrażnienie, ogólne zmęczenie i bóle głowy. Brak odpowiedniej ilości snu i nawet kilkunastokrotne pobudki w ciągu nocy, które są spo-wodowane chrapaniem, negatywnie wpływają na efektywność w pracy, koncentrację i odporność na stres.

nowoczesne metody leczenia

FAKTY I MITY

MIT Przewlekłe zapalenie zatok można wyleczyć tablet-kami na zatoki na bazie ibuprofenu.

Takie specyfiki łagodzą albo likwidują ból czasowo, ale nie leczą zatok. Pamiętaj, że długotrwałe przyjmowanie leków przeciwbó-lowych nie usuwa przyczyny choroby, a wyłącznie tłumi jej obja-wy. Dodatkowo bardzo często leki z dodatkiem ”zatoki” w nazwie zawierają pseudoefedrynę - związek, który wpływa negatywnie na układ nerwowy.

FAKT Katar może spowodować przewlekłe zapalenie za-tok.

Nie lekceważ kataru. Nieleczony może być nie tylko objawem, ale również przyczyną zapalenia zatok. Niedrożność nosa, gęsta wy-dzielina z nosa rozprzestrzeniająca się aż na tylną ścianę gardła, powodując uczucie ucisku lub rozpierający ból w obrębie twarzy to sygnał komunikujący potrzebę udania się do laryngologa.

TEST NA CHORE ZATOKI

Czy podczas głębokich skłonów odczuwasz ból w okolicy twarzy?

Czy mówisz „przez nos”, czyli masz tzw. „nosową barwę” głosu?

Czy masz zaburzenia węchu?

Czy odczuwasz ból zlokalizowany u nasady nosa?

Czy odczuwany ból zlokalizowany jest w okolicy czoła?

Jeśli na większość pytań odpowiedź brzmi TAK – nie zwlekaj! Umów się na wizytę w Dolnośląskim Centrum Laryngologii Medicus 71 74 96 000

MIT Jedyną przyczyną przewlekłego zapalenia zatok są zaniedbania w leczeniu przeziębienia.

Błędy w leczeniu przeziębienia i katar mogą prowadzić do zapa-lenia zatok, a w konsekwencji do przewlekłego stadium tej cho-roby, ale to nie jedyne przyczyny. Inne to zakażenia, alergie, wady w budowie nosa i ujścia zatok, a także problemy stomatologiczne, czy stan zapalny migdałków podniebiennych.

MIT Aby mieć zdrowe zatoki należy prewencyjnie jeść duże ilości czosnku.

To niestety nie wystarczy, choć rzeczywiście czosnek jest uważa-ny za naturalny antybiotyk, który zwalcza bakterie i niektóre wiru-sy. Jedzenie dużej ilości czosnku może chronić przed infekcjami, ale nie zapewni ochrony przed zapaleniem zatok.

Czy masz uczucie niedrożności nosa podczas oddychania przez nos?

Czy odczuwasz ból podczas dotykania lub uciskania skroni?

Czy dokucza Ci kaszel, który nasila się w nocy? Czy podczas biegów lub skoków odczuwasz ból w okolicy twarzy?

Czy po przebudzeniu czujesz w gardle zalegającą wydzielinę?

1. 6.

2. 7.

3. 8.

4. 9.

5. 10.

magazynpacjenta20 21

dr n. med. Aleksandra Sztuka-Banel „W Dolnośląskim Centrum Laryngologii Medicus zabieg UPPP wykonuje się za pomocą nowatorskiej i najmniej inwazyjnej metody operacyjnej – koblacji. Technika ta wykorzystuje energię fal radiowych. Dzięki temu, że operuje się w temperaturze 50-60°C, nie występuje efekt poparzenia, a ból po zabiegu jest zminimalizowany. Ale to nie wszystko! W trakcie jednego zabiegu dokonuje się pełnej plastyki gardła (jeśli trzeba z usunię-ciem migdałków podniebiennych), podniebienia, podniebienia miękkiego oraz języczka, które przez wielu lekarzy zazwyczaj są wykonywane osobno.”

W przypadkach chęci zlokalizowania zwężeń, które są przyczyną chrapania i bezdechów niezbędne są kolejne badania diagno-styczne. Dolnośląskie Centrum Laryngologii Medicus jest jed-nym z niewielu ośrodków w Polsce wykorzystujących apnograf do badania bezdechów sennych. Badanie wykonywane jest po konsultacji laryngologicznej, której uzupełnieniem jest zastoso-wanie apnografu.

Monitoring chrapania we własnym domu

Nasza Klinika jest jednym z nielicznych ośrodków w Polsce, w których można wykonać badanie apnografem, czyli urzą-dzeniem do monitorowania stanu Pacjenta podczas snu. Do jego zadań należy między innymi rejestrowanie ilości przerw w oddychaniu oraz spłyconych oddechów na godzinę, moni-torowanie pracy serca, głośności chrapania, pozycji spania oraz lokalizacji miejsc zwężeń w drogach oddechowych. Zdajemy sobie sprawę, że najlepiej śpi się we własnym łóż-ku, a każda zmiana może wpłynąć na wyniki badań, dlate-go też badanie apnografem odbywa się w domu Pacjen-ta. Ustawienie i założenie aparatu ma miejsce w Klinice, w wieczór poprzedzający badanie. Wszystkie czynności, poza ką- pielą i jedzeniem kolacji, można wykonać tak, jak zwykle, u sie-bie w domu tuż przed snem. Aparat umożliwia położenie się w każdej pozycji bez groźby zresetowania ustawień lub wyłączenia się. Wyłączenie apnografu oraz odczytanie wyników badania ma miejsce w Klinice następnego dnia rano.Na podstawie wyniku badań apnografem i badania endo-skopowego lekarz laryngolog może stwierdzić, czy przyczy-na nasilenia chrapania lub bezdechów, leży w dolnych czy w górnych drogach oddechowych. Określa wówczas najlepszą metodę leczenia nieoperacyjnego lub zabiegu chirurgicznego.

W leczeniu chrapania ważne jest zadbanie o drożność nosa. Przywrócenie prawidłowego oddychania nosem umożliwia sep-toplastyka, czyli poprawa kształtu skrzywionej przegrody nosa oraz conchoplastyka, czyli zabieg zmniejszenia przerośniętych małżowin nosowych. W wielu przypadkach po wykonaniu tych czynności operacyjnych jakość snu Pacjenta poprawia się w spo-sób znaczący.„Najnowocześniejszym i najmniej inwazyjnym sposobem na zmniejszenie przerośniętych małżowin nosowych jest wykona-nie conchoplastyki poprzez metodę RAVOR. To metoda, która polega na obkurczeniu śluzówki małżowin bez uszkadzania jej wnętrza. Do przeprowadzenia zabiegu wystarczy znieczulenie miejscowe lub sedacja (wymuszony lekami sen), a Pacjent już po kilku godzinach może wrócić do domu.” Dr Aleksandra Sztuka-Banel

Powód chrapania może leżeć również w gardle. Przerośnięte migdałki podniebienne to istotna przeszkoda w normalnym od-dychaniu podczas snu. Popularny wśród dzieci zabieg wycięcia migdałków, zwany tonsillektomią, może przynieść również ulgę dorosłym Pacjentom (u dzieci często jest łączony z adenotomią – usunięciem migdałka gardłowego).

Najczęściej pojawiającym się problemem w obrębie gardła jest nieprawidłowe funkcjonowanie podniebienia miękkiego wraz z języczkiem, co jest związane z budową anatomiczną Pacjenta. W takich przypadkach konieczne jest wykonanie zabiegu UPPP, czyli plastyki języczka, podniebienia i gardła. Celem takiego le-czenia jest zwiększenie przestrzeni oddechowej poprzez nacię-cia błony śluzowej języczka oraz podniebienia wraz z usunięciem części języczka i wykonanie tuneli umożliwiając w ten sposób swobodny przepływ powietrza w gardle. Dzięki temu Pacjent zaczyna lepiej oddychać i niweluje swoje dolegliwości związane z chrapaniem.W sytuacjach, gdy za chrapanie odpowiada zbyt wiotkie podnie-bienie miękkie, którego drgania powodują bezdechy śródsenne, wykonuje się wszczepianie implantów podniebiennych metodą Pillar.Podczas kilkunastominutowego zabiegu, wykonywanego w znieczuleniu miejscowym, w podniebieniu miękkim umiesz-czane są 3 niewielkie implanty (około 0,7 cm długości i 0,08 cm szerokości). Zastosowanie implantów Pillar w podniebieniu miękkim nie ma wpływu na barwę głosu ani na przełykanie. Co więcej, założone w tkance implanty nie są widoczne, a z cza-sem – w naturalnym procesie gojenia – integrują się całkowicie z tkankami. Rozrastająca się tkanka włóknista obrasta je i spaja stwarzając dodatkowe usztywnienie podniebienia miękkiego.

nowoczesne metody leczenia

Przemęczenie spowodowane chrapaniem odbija się na wielu aspektach codziennego życia. Jednym z nich jest intymność. Chrapiący partner najczęściej ma obniżone libido. Problem odczuwają również partnerzy i partnerki osób chrapiących, gdyż ogólne zmęczenie oraz samo chrapanie nie sprzyja zbli-żeniom. Jest ono przyczyną braku zrozumienia, sprzeczek i kłótni, które niekiedy kończą się nawet rozstaniem. Problem jest istotny, bo spanie w towarzystwie osoby chrapiącej może pozba-wić partnera nawet 5 godzin snu tygodniowo. To aż 260 godzin w roku!

Chrapanie a bezdech Jednym z najważniejszych problemów zaburzeń oddychania w czasie snu jest bezdech śródsenny. Tak tłumaczy tę przypa-dłość dr Aleksandra Sztuka-Banel, specjalista w dziedzinie la-ryngologii – „Bezdechy to co najmniej 10-sekundowe momenty, w czasie których podczas snu następuje przerwa w oddychaniu, którym towarzyszy spadek saturacji na obwodzie o co najmniej 4% (duże niedotlenienie). Takich momentów może być aż 60 w ciągu jednej godziny snu! Normą jest do 5 bezdechów na godzinę. Bezdech to wynik zetknięcia się ścian gardła i zamknię-cia drogi przepływu powietrza. Następuje wówczas stopniowe zwiększanie wysiłku oddechowego. Można zaobserwować coraz silniejsze ruchy oddechowe klatki piersiowej i brzucha, którym nie towarzyszy wdech i wydech powietrza. Następuje wzrost dwutlenku węgla we krwi, co powoduje pobudzenie ośrodka oddechowego i wybudzenie Pacjenta, którego chory zwykle so-bie nie uświadamia. Przebudzenie skutkuje udrożnieniem gardła w wyniku wzrostu napięcia mięśni. Pierwszy skuteczny wdech objawia się zazwyczaj gwałtownym chrapnięciem”.

Zespół bezdechów śródsennych to stan chorobowy, który może powodować kolejne, w tym bardzo groźne problemy zdrowot-ne: udar mózgu, zawał, niedotlenienie mózgu, nadciśnienie tęt-nicze. Nieleczone bezdechy śródsenne mogą prowadzić również do zaburzeń rytmu serca, zaburzeń potencji, depresji, nasilenia cukrzycy i innych chorób ogólnoustrojowych.

Walka o tlenW zaawansowanej postaci bezdechów śródsennych chory w nocy może odczuwać duszności, dławienie, wielokrotnie wybudzać się ze snu, a także obficie się pocić. Podczas kilku-sekundowego bezdechu organizm walczy o dostęp do tlenu, a wysiłek, który podejmuje odbija się na porannym samopoczu-ciu. Sporadyczne chrapanie można zbagatelizować, ale gdy stało się ono conocnym rytuałem, warto się przebadać, gdyż droga oddechowa z czasem zwęża się, wiotkość mięśni gardła narasta, co powoduje powstanie bezdechów. Niedotlenienie organizmu to poważny problem.

Leczenie chrapania i bezdechów to procesChrapanie powstaje na skutek zwiotczenia tkanki miękkiej gardła środkowego, dolnego lub obecności patologicznej tkanki noso-gardła.

Zbadać chrapiącegoPodczas standardowej wizyty lekarz wykonuje badanie za pomocą endoskopu, czyli bardzo małej kamery, którą w bez-bolesny sposób można wprowadzić do nosa, krtani lub gar-dła. Podczas badania na ekranie monitora widać wszyst-kie narządy w powiększeniu, dzięki czemu laryngolog jest w stanie określić problem i wyznaczyć sposób leczenia. Już na tym etapie może się okazać, że chrapaniu sprzyja niedroż-ny nos, za co odpowiedzialna jest krzywa przegroda nosowa. W niektórych przypadkach skuteczna może być realizacja tylko jednego ze sposobów leczenia; w tych, w których jest więcej niż jedna przyczyna chrapania, konieczne będzie połączenie kilku metod.

Koordynator ds. hospitalizacji Katarzyna Jędryszek„Do Kliniki coraz częściej przychodzą Pacjenci uskarżający się na chrapanie. W każdym takim przypadku informuję Pacjenta, że ko-nieczna jest wizyta, w trakcie której lekarz zdiagnozuje ewentual-ne przyczyny anatomiczne chrapania. Po badaniu i diagnostyce nocnej urządzeniem APNOGRAPH specjalista zaproponuje moż-liwe leczenie operacyjne”.

magazynpacjenta22 23

Znamy Pana przede wszystkim jako muzyka, ale spełnia się Pan również w innych rolach…

Od dzieciństwa fascynuje mnie muzyka i dźwięki, bowiem wszystko wokół nas jest dźwiękiem o określonej bądź nieokre-ślonej wysokości. Kiedy do dźwięków dołączymy harmonię to będzie to jedność. Jedność ta wpływa na naszą duchowość, sa-mopoczucie, a nawet zdrowie. Jestem muzykiem, ale również mężem, ojcem i aktywnym obywatelem Wrocławia, miasta, które pięknieje z dnia na dzień i staje się swoistą kulturalną metropolią.

Rozumiem, że na pierwszym miejscu stoi muzyka. Od kiedy jest ona obecna w Pańskim życiu? Kiedy rozpoczął Pan naukę w tym kierunku?

Muzyka, jak wspomniałem, jest nieodzownym elementem życia każdego człowieka. Każdy z nas się styka z tą dziedziną sztuki, biernie bądź czynnie. Myślę, że u mnie wykształcenie w dziedzinie muzyki (ukoń-czyłem studia dyrygentury na Uniwersytecie Muzycznym w Warszawie oraz podyplomowe w Gdańsku i Wrocławiu, ak-tualnie się doktoryzuję) idzie w zgodzie z pasją do muzyki, a przede wszystkim do dźwięków instrumentów dętych. „Dę-ciaki” bowiem elektryzują mnie od zawsze, szczególnie te-raz, gdy poziom gry na tych instrumentach jest coraz wyż-szy. Zespoły złożone z instrumentów dętych, a więc orkiestry dęte (przede wszystkim wojskowe), nie są kojarzone już tylko z maszerowaniem i graniem podczas parad, ale są w stanie za-prezentować wspaniały koncert muzyki poważnej i rozrywko-wej. Wiem, co mówię, bowiem sam taką orkiestrę prowadzę we Wrocławiu (uśmiech).

„Byłem zaskoczony profesjonalizmem oraz wy-posażeniem gabinetów w wysokiej klasy apa-raturę. Cieszę się, że diagnoza została oparta na kompleksowym badaniu za pomocą bardzo małych kamer, a nie na wykorzystaniu latarki i drewnianego patyczka”

Uśmiecha się Pan, a Pańskie osiągnięcia są imponują-ce, szczególnie w tak młodym wieku. Pasja, talent i zdoby-wanie wiedzy doprowadziły do tego, że w 2011 roku zało-żył Pan własny zespół Dziubek Band. Proszę opowiedzieć w czym się specjalizujecie, ilu muzyków uczestniczy w występach i dla kogo gracie?

Urzeczywistnieniem niesłabnącej pasji do „dęciaków” jest Dziubek Band – big–band niekonwencjonalny i niepokorny, złożony z trąbek, puzonów, saksofonów z domieszką gitar, in-strumentów klawiszowych i perkusyjnych. Specjalizujemy się w oprawie artystycznej dużych eventów, takich jak pełnowy-miarowe koncerty z szeroko rozumianą muzyką rozrywkową w nowych aranżacjach. Gramy również koncerty łączone, tzn. Dziubek Band + gwiazda muzyki pop. Naszą domeną są również wykonania jingli muzycznych podczas ceremonii, które ożywią jej każdą oficjalną część.

O zespole zrobiło się głośno po Waszym udziale w programach telewizyjnych „Mam Talent” i „Must be the music”. Jak wspomi-nacie te produkcje? W jaki sposób zmienił się Dziubek Band po programach?

Udział w programie TV to nowe patrzenie na scenę i muzykowa-nie, to w pełni profesjonalna przygoda z produkcją telewizyjną i możliwość zakomunikowania światu, że muzyka „żywa” wciąż żyje! Szczerze mówiąc, nie spodziewałem się, że będzie aż tak pozytywny odzew po programach i tak wielka potrzeba patrze-nia i słuchania „żywych” orkiestr.

Zawód dyrygenta i lidera zespołu nie jest zbyt popularny i zdecydowanie różni się od siedzenia za biurkiem. Jak wygląda rozkład Pańskiego dnia pracy, np. przed koncertem?

Ale ten zawód jest fascynujący! Przygotowanie do koncertu roz-poczynam już przy domowym komputerze aranżując utwory, które wykonać ma big-band. Następnie odbywa się próba, pod-czas której instrumenty dęte osobno oraz pozostali instrumenta-liści zapoznają się z zadanym materiałem. Ostatnia faza przygo-towań to próba całego zespołu, do którego również dołączają

Wywiad z liderem orkiestry dętej Dziubek Band Mariuszem

Dziubkiem

HistoriaPacjenta

historia pacjenta

5 KROKÓW DO WYLECZENIA CHRAPANIA:

Skontaktuj się z DCL Medicus i umów się na wizytę 071 74 96 000.

Przyjdź na wizytę u laryngologa i umów się na badanie apnografem.

Zaśnij z apnografem, we własnym łóżku, w najbardziej komfortowych warunkach.

Wróć do lekarza na konsultację wyników badań i ustalenie sposobu leczenia.

Poddaj się zabiegowi lub innej metodzie leczenia zaproponowanej przez lekarza.

22

OBJAWY BEZDECHÓW SENNYCH:

Poranne zmęczenie

Bóle głowy

Nadmierna senność w ciągu dnia

Zaburzenia pamięci

Niedotlenienie

Zasypianie w ciągu dnia

Zaburzenia koncentracji

Chrapanie

24

Czas walkiz alergią

Ciepłe promienie słońca budzą przyrodę do życia. To idealny moment na spacery, pikniki i aktywne sposoby spędzania czasu na świeżym powietrzu. Rośliny kwitną, ludzie biorą się za porządki i wszyscy mają jakby więcej energii. Niestety dla alergików to najtrudniejszy czas w całym roku, w którym objawy alergii, takie jak kaszel, katar i łzawienie oczu stają się smutną codziennością.

Pylenie roślinLekkie, wiatropylne pyłki roślin kwitnących już wczesną wiosną są błyskawicznie roznoszone przez wiatr. Najszybciej dają się we znaki pyłki leszczyny i olchy, one zaczynają kwitnąć już na prze-łomie lutego i marca. W kwietniu z objawami alergii muszą się zmagać osoby uczulone na brzozę.Poza drzewami spory problem stanowią pyłki traw i zbóż, które z różnym nasileniem pylą od drugiej połowy maja aż do przełomu lipca i sierpnia, a niekiedy nawet do połowy września. Sezon py-lenia traw jest bardzo długi, a ich stężenie w powietrzu duże ze względu na ogromne rozprzestrzenianie się traw w przyrodzie.

magazynpacjenta25

soliści – wokaliści. Uporządkowanie ich wizji muzycznej, wrażli-wości, przekonanie artystów do swojej interpretacji to zadanie do wykonania dla dyrygenta – lidera grupy. W Dziubek Band jest to o tyle proste, że za pulpitem instrumentalisty siedzą znakomici muzycy, mający za sobą bagaż doświadczeń, a jednocześnie od-czuwający głód nowych artystycznych doznań.

Brzmi bardzo ciekawie, ale po przygotowaniach są też koncerty i tu mozolna praca zmienia się w wybuch emocji, żywiołowość i ogień na scenie. Czy prowadzi Pan zdrowy tryb życia, uprawia jakiś sport, który pomaga utrzymać kondycję?

Posługując się nomenklaturą muzyczną można stwierdzić, że obecny czas upływa w tempie prestissimo (do wiadomości - określenie muzyczne, z włoskiego „bardzo szybko’’). Idąc dalej tym muzycznym tropem - grając przez cały czas w takim tem-pie istnieje spore prawdopodobieństwo, że nie unikniemy błędu po drodze. Takim błędem podczas życia codziennego jest na pewno nieregularność – diety, snu, odpoczynku itd. Mając tę świadomość staram się prowadzić zdrowy tryb życia, lecz jest to bardzo trudne.Ekspresja, którą chciałbym przekazać muzykom i publiczno-ści podczas koncertów, wiąże się z wysiłkiem fizycznym. Kiedy zmęczony, z kroplami potu na twarzy i na całym ciele wyjdę na powietrze, jest duże prawdopodobieństwo zainfekowania orga-nizmu. Jeśli dołożyć do tego struny głosowe, których również nie oszczędzam podczas prób czy prowadzenia koncertu, kli-matyzowane pomieszczenia, w których często gramy, to gardło, krtań, uszy, zatoki narażone są na liczne infekcje. Dlatego też od pewnego czasu zacząłem odczuwać anginy, bóle zatok, uszu, przewlekły katar.

To wszystko to problemy laryngologiczne, które nieleczone mogą zamienić normalne życie w pełne ograniczeń i bólu.

Tak było w moim przypadku. Pogorszył się mój komfort życia, doskwierały mi ciągłe bóle głowy, uszu i te najgorsze – bóle zatok, które nasilały się rano i przy pochylaniu głowy do przo-du. Najprostsze czynności powodowały okropny ucisk w oko-licach skroni. Do tego doszły fizyczne trudności w komuniko-waniu się, ogólne zmęczenie, większa potliwość, osłabienie i niekończący się katar.

Rozumiem, że leczył się Pan…

Oczywiście! Brałem różne lekarstwa i inne środki ogólnodostęp-ne. Robiłem inhalacje z soli, soli fizjologicznej i różnych pachną-cych mieszanek ziołowych. Zrezygnowałem z włączania klima-tyzacji w swoim samochodzie, kupiłem nawilżacz powietrza i zacząłem pić więcej wody. W najgorszych momentach robiłem sobie nawet ciepłe okłady na twarz.

Pomagało?

Niektóre z tych sposobów były skuteczne, ale tylko na chwilę. Wtedy zacząłem podejrzewać, że to może być przewlekłe zapa-lenie zatok.

I trafił Pan do Dolnośląskiego Centrum Laryngologii Medicus…

Tak. I muszę za to podziękować moim znajomym muzykom, któ-rzy Was polecili.

W jaki sposób zdiagnozowano u Pana chorobę? Proszę opowie-dzieć o badaniu, czy było bezbolesne, kłopotliwe, długotrwałe?

Zależało mi na tym, aby badanie było przede wszystkim sku-teczne, to znaczy, aby wyeliminować niedokładność. Chciałem mieć pewność co do nazwy choroby, bo wtedy mógłbym mieć przekonanie, że zaproponowana metoda leczenia przynie-sie upragnioną ulgę. Badanie komputerowe okazało się bez-bolesne i krótkie. Wysokiej jakości sprzęt, wyposażenie Kliniki i kwalifikacje lekarza, wszystko to złożyło się na szybkie i popraw-ne zdiagnozowanie choroby i właściwe leczenie.

Proszę opisać pobyt w DCL, wizytę u lekarza.

Bardzo miła obsługa! Leczyłem się u lek. med. Bartosza Pach-ciarka i lek. med. Marii Wachałowicz. Byłem zaskoczony pro-fesjonalizmem oraz wyposażeniem gabinetów w wysokiej klasy aparaturę. Cieszę się, że diagnoza została oparta na kompleksowym badaniu za pomocą bardzo małych kamer, a nie na wykorzystaniu latarki i drewnianego patyczka.

Gdy padła diagnoza – przewlekłe zapalenie zatok, zapro-ponowano Panu leczenie metodą FESS. To operacyjny za-bieg wykorzystujący endoskop oraz mikroskop. Poprawa funkcjonowania zatok jest powiązana z możliwie mało inwazyjnym poszerzeniem połączeń zatok przynosowych z jamami nosa. Dlaczego zdecydował się Pan na wykonanie za-biegu w Dolnośląskim Centrum Laryngologii?

To kwestia zaufania. Wiem, że są podstawy do wykonania tego zabiegu, ponieważ zostałem gruntownie przebadany. Lekarz poinformował mnie na czym FESS polega, a miła pani koordy-nator ds. hospitalizacji opowiedziała mi o wszystkich sprawach organizacyjnych związanych z zabiegiem. Ważne jest to, że ope-racje odbywają się na miejscu w Klinice i w dniu zabiegu będą mi towarzyszyły znajome już twarze lekarzy, pielęgniarek i po-zostałych pracowników Kliniki. A najważniejsze jest to, że raz na zawsze pozbędę się bólu zatok.

Czy ma Pan jakąś radę dla osób, które cierpią na podobną przy-padłość, co Pan?

Słuchać muzyki i unikać przeciągów. Jeśli ktoś nie lubi nosić czapki, proponuję słuchawki na uszy z dobrą muzyką – wówczas przynajmniej uszy się nie przeziębią (śmiech). Jeśli jest możli-wość to spróbować podjąć naukę gry na instrumencie, a najle-piej na instrumencie dętym, wówczas przy muzykowaniu ból przemija. Jeśli muzyka okaże się niewystarczająca – odwiedzić Dolnośląskie Centrum Laryngologii Medicus, a tam już szybko zdiagnozują, co należy zrobić.

Rozmawiała Karolina Szczypka

magazynpacjenta26 27

Czym jest alergia tłumaczy dr n. med. Urszula Marciniak „Aler-gia jest obecnie jednym z najczęściej rozpoznawanych schorzeń. Wynika z nieprawidłowej reakcji organizmu na czynniki, które powinny być obojętne dla zdrowia. Winne jest nieprawidłowe działanie układu immunologicznego człowieka, który zamiast lekceważyć niegroźne dla zdrowia bodźce, takie jak pyłki roślin, sierści zwierząt, grzyby, roztocza kurzu domowego, czy niektóre pokarmy reaguje zwiększoną gotowością do obrony. Powstaje wówczas reakcja alergiczna i może pojawić się katar, kaszel, dusz-ność, łzawienie oczu, problemy gastryczne lub zmiany skórne. Najczęściej spotykane są alergie wziewne i pokarmowe. W przy-padku alergii wziewnej substancje uczulające dostają się do or-ganizmu przez układ oddechowy, a w alergii pokarmowej przez układ pokarmowy”.

To tylko kurz

Niebezpieczeństwo narażenia na czynniki uczulające występu-je również w domu. Częstym alergenem są roztocza kurzu do-mowego, które występują w każdym mieszkaniu, a najczęściej w centralnym ogrzewaniu, klimatyzacji, wykładzinach i meblach tapicerowanych. Roztocza kryją się w dywanach, pościeli, plu-szowych zabawkach. Najlepszą pożywką jest dla nich złuszczony naskórek ludzki i zwierzęcy.

Rodzaje alergenów

Alergeny to substancje, które znajdują się w otoczeniu człowieka. U osób zdrowych nie wywołują dolegliwości i nie wpływają na funkcjonowanie organizmu.

Pyłki roślinPyłki należą do grupy alergenów wziewnych, czyli takich, które działają głównie na układ oddechowy. Mogą one również wy-woływać objawy oczne oraz rzadziej zmiany skórne. Znaczenie kliniczne mają przede wszystkim pyłki traw, drzew i chwastów.

RoztoczaRoztocza są mikroskopijnymi (śr. 0,1 – 0,5 mm) pajęczakami, żyją-cymi w kurzu domowym, w magazynach żywności i na terenach rolniczych. Idealne warunki do ich rozwoju stanowi temperatura ok. 25 st. C i wilgotność powietrza powyżej 60%. Objawy alergii na roztocza występują najczęściej przez cały rok, a nasilają się w nocy i rano po obudzeniu. Jesienią i wczesną zimą ilość roztoczy może wzrosnąć, gdyż zaczynamy wówczas ogrze-wać mieszkania i rzadziej je wietrzymy.

PleśnieZarodniki grzybów pleśniowych mają wpływ głównie na drogi oddechowe, czasami na oczy, ale wchodzą również w kontakt ze skórą lub są przyjmowane z pokarmami. Osoby uczulone mogą odczuwać ich działanie zarówno w pomieszczeniach mieszkal-nych, jak i na świeżym powietrzu. Występują zwłaszcza w po-mieszczeniach ciepłych, wilgotnych i źle wietrzonych, takich jak piwnice czy łazienki. Często można się na nie natknąć w miej-scach szczególnie sprzyjających ich gromadzeniu: na zawilgoco-nych murach, tapetach, z tyłu szaf, obrazów, pod wykładzinami oraz w urządzeniach nawilżających, klimatyzatorach, w roślinach doniczkowych. Zarodniki grzybów mogą być wreszcie obecne w pokarmach (owoce, warzywa, pieczywo, ser).

Alergeny zwierzęceAlergeny zwierzęce znajdują się w sierści, naskórku, piórach oraz ślinie i moczu zwierząt. Do kontaktu z nimi dochodzi, gdy do-tykamy zwierzęcia lub materiałów czy przedmiotów, z którymi miało ono kontakt (odzież, narzuty, koce, dywany, itp.). Możliwe jest również wdychanie alergenów unoszących się w powietrzu. Gatunki zwierząt, które uczulają najsilniej to koty, chomiki, świnki morskie, szczury, myszy, króliki. Nieco słabszą reakcję alergiczną wywołują psy, ptaki, konie.

Jak rozpoznać alergię?

Pierwszym etapem walki z alergią jest określenie alergenów. Dia-gnostyka chorób alergicznych i ustalenie ich przyczyny polega w pierwszej kolejności na wywiadzie przeprowadzonym przez le-karza alergologa z chorym. Wywiad dotyczy objawów choroby, okoliczności ujawnienia się lub nasilenia objawów, warunków środowiskowych, miejsca pracy i odpoczynku, podobnych scho-rzeń u członków rodziny. Kolejnym etapem są badania, tj. testy skórne punktowe, testy serologiczne z krwi i spirometria.

Co dalej?

O metodzie leczenia decyduje lekarz na podstawie wyników przeprowadzonych badań. Warto jednak pamiętać o kilku za-sadach życia z alergią. Alergicy uczuleni na pyłki roślin powin-ni, o ile to możliwe, omijać miejsca, w których stężenie pyłków jest najwyższe. Łąka pełna kwitnących traw nie jest najlepszym pomysłem.

warto wiedzieć

Ważne jest dbanie o porządek we własnym otoczeniu. Częste pranie bielizny pościelowej w wysokiej temperaturze i odku-rzanie zmniejsza ilość roztoczy kurzu domowego. Warto za-stanowić się również nad wystrojem wnętrz i zrezygnować z dywanów, zasłon i mebli tapicerowanych.

Objawy alergii mogą dotyczyć:

• oczu – łzawienie, świąd, obrzęk i zaczerwienienie spojówek,

• nosa – świąd, kichanie, wodnista wydzielina, obrzęk śluzówki i blokada nosa,

• oskrzeli – kaszel, duszność, świszczący oddech,

• skóry – świąd, pieczenie, wysypki,

• przewodu pokarmowego – bóle brzucha, wymioty, biegunka, kolki.

Zapraszamy na wizytę u alergologa w Dolnośląskim Centrum Laryngologii Medicus.

Testy skórne punktowePodstawowa metoda diagnostyczna w alergologii, oparta na zjawisku nadwrażliwości natychmiastowej. Badanie polega na umieszczeniu kropli roztworu za-wierającego alergen na skórze przedramienia lub ple-ców i delikatnym nakłuciu skóry w obrębie kropli roz-tworu. Czas oczekiwania na wynik testów to 15 minut.

Testy serologiczne z krwiBadanie serologiczne w alergologii to badanie krwi, które może potwierdzić uczulenie Pacjenta na dany alergen. Wyniki badania mogą pozwolić choremu uni-kać alergenów, a niektórym Pacjentom umożliwiają podjęcie leczenia odczulającego. Metody serologiczne mają szczególne zastosowanie u małych dzieci oraz u Pacjentów, którzy nie mogą odstawić leków przed testami.

SpirometriaJest badaniem czynnościowym układu oddechowego. Pozwala ocenić objętość płuc oraz przepływy powie-trza przez oskrzela. Ma ona na celu określenie rezerw wentylacyjnych układu oddechowego.

magazynpacjenta27

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Reklama ASP - ACW.ai 1 15-03-10 15:50