Nowe podejście do programów studiów i przedmiotów

jako konsekwencja

USTAWYo zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie

wyższym

Art. 1.

W ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr ...)

wprowadza się następujące zmiany w art.2. ust.1:

1) w art.2. ust.1 ... po pkt 18 dodaje się pkt 18a–18m w brzmieniu:

a) efekty kształcenia – zasób wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych

uzyskanych w procesie kształcenia przez osobę uczącą się;

b) kwalifikacje – efekty kształcenia, poświadczone dyplomem, świadectwem,

certyfikatem lub innym dokumentem wydanym przez uprawnioną instytucję

potwierdzającym uzyskanie zakładanych efektów kształcenia;

c) Krajowe Ramy Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego – opis, przez określenie

efektów kształcenia, kwalifikacji zdobywanych w polskim systemie szkolnictwa

wyższego;

USTAWA z dnia 18 marca 2011 r.o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym

oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw

7) art. 9 otrzymuje brzmienie:

1. ...

2. …

3. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego określi, w drodze rozporządzenia:

1) ...

2) warunki, jakie musi spełniać program kształcenia uwzględniając:

a) zakładane efekty kształcenia,

b) opis procesu kształcenia prowadzącego do uzyskania tych efektów

z punktami ECTS przypisanymi do poszczególnych modułów,

c) sposób weryfikacji efektów;

USTAWA z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym

oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw

10) art. 11 otrzymuje brzmienie:„Art. 11. 1. ...Uchwała senatu uczelni określa efekty kształcenia, do których

są dostosowane plany studiów i programy kształcenia, odpowiednio do poziomu i profilu kształcenia.

37) po art. 48 dodaje art. 48a w brzmieniu:1. ...2. ...

3. Polska Komisja Akredytacyjna dokonuje oceny

jakości kształcenia na kierunkach studiów

(ocena programowa), mając na uwadze efekty

kształcenia odpowiadające Krajowym Ramom Kwalifikacji w

zakresie obszarów kształceni i

kierunków studiów oraz spełniania

warunków niezbędnych do prowadzenia studiów określonych w

przepisach wydanych na podstawie

art. 9...

USTAWA z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym

oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw

Istotą zmiany jest przeniesienie uwagiz „procesu kształcenia” na „efekty kształcenia”.

Przygotowując zajęcia odpowiadamy na pytanie:

Istota nowego podejścia do kształcenia

Czego będę uczył (zgodnie ze standardami)

Czego nauczę (wypełniając ramy kwalifikacji)

Istota nowego podejścia do kształcenia

Kwalifikacja (dyplom, świadectwo, …), to potwierdzenie

ukończenia procesu kształcenia (szkoły …) uzyskania określonych efektów

kształcenia.

NIEWAŻNE CO SKOŃCZŁEŚ I JAKĄ ŚCIEŻKĘ PRZESZEDŁEŚ

WAŻNE CO WIESZ, UMIESZ i JAKIE MASZ KOMPETENCJE

Krajowe Ramy Kwalifikacji

Krajowe Ramy Kwalifikacji to zbiór efektów kształcenia

pogrupowanych ze względu na kwalifikacje.W Polsce zostało określonych 8 poziomów KRK:

1- świadectwo szkoły podstawowej, …

6 – dyplom licencjata/inżyniera,7 – dyplom magistra,8 – dyplom doktora.

Ramy kwalifikacji dla szkolnictwa wyższego

Efekty kształcenia w obszarze studiów

humanistycznych

Efekty kształcenia w obszarze studiów

społecznych

Efekty kształcenia w obszarze studiów

technicznych

Efekty kształcenia w obszarze studiów

medycznych

Efekty kształcenia w obszarze studiów

rolniczych …

Efekty kształcenia w obszarze studiów

ścisłych

Efekty kształcenia w obszarze studiów

przyrodniczych

Filologia

Informatyka

Na poziomie 6 i 7 zostały wydzielone obszary studiów, którym przyporządkowano odpowiednie efekty kształcenia. Tworząc

programy studiów powinniśmy mieścić się w odpowiednich ramach.

Podręcznik "Ramy kwalifikacji dla szkolnictwa wyższego"

Krajowe Ramy Kwalifikacji

Zestawienie definicji KRK

Ramy kwalifikacji dla szkolnictwa wyższego

Efekty kształcenia odpowiadające KRK dla szkolnictwa wyższego (poziom 6 i 7) z podziałem na wspomniane obszary nauki zostały opisane w podręczniku "Ramy kwalifikacji dla szkolnictwa wyższego„, który można znaleźć na stronie MNiSW

Czym są ramy kwalifikacji

Ramy kwalifikacji dla szkolnictwa wyższego to szczególna metoda opisu kształcenia, jakie uczelnie oferują studentom.

Metoda ta wyróżnia się dwiema charakterystycznymi cechami:

A) Opisy sformułowane są w języku efektów kształcenia, to znaczy przedstawiają wymagania, jakim powinien sprostać student po ukończeniu nauki w ramach danego cyklu kształcenia.

B) Opisy te są porównywalne z europejskimi ramami kwalifikacji.

Wszystkie kraje Unii Europejskiej zadeklarowały [do 2012] utworzenie Krajowych Ram Kwalifikacji oraz raportu referencyjnego odnoszącego te ramy do Europejskich Ram Kwalifikacji.

Czym są ramy kwalifikacji dla szkolnictwa wyższego?

Co nam to daje? Możliwości porównania poziomu kwalifikacji w jednym kraju (uczelni) z kwalifikacjami

w innych krajach (uczelniach) Europy poprzez odniesienie jednych i drugich do poziomu kwalifikacji w Europejskich Ramach Kwalifikacji;

Uznawalność dyplomów;

Zwiększenie autonomii uczelni. Ministerstwo przestaje narzucać odgórnie kierunki studiów i treści kształcenia (standardy). Uczelnie będą same decydowały o programach, treściach i formach kształcenia, przy czym przejmują one odpowiedzialność za efekty kształcenia;

Wyjście naprzeciw zapotrzebowaniu zróżnicowanemu i zmiennemu rynkowi pracy. Autonomiczne uczelnie same tworzą nowe programy szybko reagując na rynek zgłaszający odpowiednie zapotrzebowanie (programy studiów i kwalifikacje opisane są językiem efektów);

Sprostanie studiom masowym (tworzenie różnych ścieżek - profili); elastyczność kształcenia (patrz rynek pracy);

Integracja systemu nauczania w kraju;

Możliwość realizacji studiowania przez całe życie.

Co dają ramy kwalifikacji dla szkolnictwa wyższego?

Proces kształcenia

Program studiów

Projektowanie programów studiów: na bazie efektów kształcenia

Projektowanie programów studiów na bazie efektów kształcenia

Standardy kształcenia

Program studiów

Proces kształcenia

Efekty kształcenia

Planowane efekty

kształcenia

Obszarnicze i uczelniane RK

Zapotrzebowanie rynku

Weryfikacja efektów

kształcenia

Projektowanie programów studiów: na bazie efektów kształcenia

Procedura tworzenia programu studiów obejmuje:

I. Określenie – przez jednostkę prowadzącą studia – szczegółowych efektów kształcenia odpowiadających danym kwalifikacjom (dyplomowi ukończenia studiów na danym „kierunku”).

II. Opracowanie wstępnego projektu programu studiów. Opracowany projekt określa: zbiór przedmiotów, ich szczegółową zawartość treściową i zamierzone efekty kształcenia, a także odpowiadające im formy prowadzenia zajęć i techniki nauczania (wykłady, ćwiczenia, zajęcia w laboratorium, konsultacje związane z realizacją projektów itp.), formę zaliczenia i punkty ECTS.

III. Weryfikacja i korekta wstępnego projektu programu studiów.

IV. Stworzenie mechanizmów sprawdzania, czy i w jakim stopniu zamierzone efekty kształcenia są w istocie osiągane w realizowanym procesie kształcenia.

Projektowanie programów studiów na bazie efektów kształcenia

Projektowanie programów studiów: na bazie efektów kształcenia

1) Są definiowane na różnych poziomach kształcenia (z coraz większym

stopniem szczegółowości). Są podstawą opisu:

KRK i obszarniczych RK (domena ministerstwa)

programów studiów

Efekty kształcenia - uwagi ogólne

Np. po ukończeniu …, spec. „Rachunkowość i Finanse” student posługuje się nomenklaturą fachową, …

Np. po ukończeniu modułu „Bankowość”student używa terminologii bankowej, …

Np. po ukończeniu przedmiotu „Prawo bankowe”student zna przepisy prawa bankowego, …

Np. po czterogodzinnych zajęciach … student analizuje umowy zawierane przez klientów z bankami, …

modułów (tj. grup przedmiotów mających spójne efekty kształcenia)

przedmiotów

pojedynczych zajęć

Projektowanie programów studiów: na bazie efektów kształcenia

2) EK muszą być osiągalne przez przeciętnego studenta;

3) EK musza być mierzalne/obserwowalne – możliwe do oceny;

4) EK muszą być prosto, jasno sformułowane (za pomocą czasowników w str. czynnej);

Efekty kształcenia - uwagi ogólne

- cytuje, definiuje, odtwarza, opisuje, relacjonuje, rozróżnia, streszcza, tłumaczy, porządkuje, wskazuje, wymienia, znajduje, ...- analizuje, interpretuje, korzysta, modyfikuje, opracowuje, organizuje, planuje, porównuje, rozwiązuje, stosuje, tworzy, uogólnia, wdraża, weryfikuje, wyznacza, … - prezentuje, posiada postawę …, przestrzega, ma świadomość …, posiada umiejętność (pracy w zespole, …), …

Student posługuje się językiem angielskim na poziomie B2

Student uczestniczy w projektach grupowych

5) EK można podzielić na dotyczące wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych;

6) EK można podzielić na ogólne i dziedzinowe;

Na podstawie art. 66 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. Nr 164, poz. 1365 ze zm.) postanawia się, co następuje:

§ 1W Uniwersytecie Łódzkim obowiązuje jednorodny w zakresie konstrukcji schemat opisu przedmiotu (sylabusa przedmiotu).

…

§ 2

Opis przedmiotu poza informacjami wynikającymi z planu studiów, takich jak nazwa przedmiotu, liczba godzin, typ zajęć, forma zaliczenia powinien obejmować:

1. skrócony opis, 2. wymagania wstępne, 3. efekty kształcenia, 4. treści kształcenia, 5. sposoby i kryteria oceniania 6. metody kształcenia 7. Literaturę 8. Informacje dodatkowe

ZARZĄDZENIE REKTORA UNIWERSYTETU ŁÓDZKIEGOw sprawie opisu przedmiotów w Uniwersytecie Łódzkim

§ 3

1. Opis przedmiotu jest wprowadzany do elektronicznego systemu USOSweb.

2. Opis przedmiotu jest opracowywany w języku polskim i języku angielskim. W przypadku filologii obcych drugim językiem opisów może być język właściwy dla tych filologii.

§ 4

3. Za opisy przedmiotów, ich aktualizację i wprowadzanie do systemu USOSweb odpowiedzialni są koordynatorzy przedmiotów.

4. …

5. …

c) Listy koordynatorów przedmiotów kierownicy podstawowych jednostek organizacyjnych UŁ przekazują na adres dso@uni.lodz.pl lub osobom odpowiedzialnym za obsługę USOSweba w danej podstawowej jednostce organizacyjnej UŁ do 10 września każdego roku.

d) Lista koordynatorów sporządzona w pliku Excel powinna wskazywać na dane dotyczące przedmiotu (nazwa i kod przedmiotu) oraz dane dotyczące koordynatora (imię i nazwisko, kod pracownika, o ile to konieczne nr ewidencyjny PESEL).

ZARZĄDZENIE REKTORA UNIWERSYTETU ŁÓDZKIEGOw sprawie opisu przedmiotów w Uniwersytecie Łódzkim

§ 5

Opisy przedmiotów sporządzone wg zasad określonych w § 2 wprowadzone powinny być do systemu USOSweb do 20 września 2012 r., przy czym w przypadku kierunków i specjalności nowych albo modyfikowanych, uruchamianych przed 1 października 2012, opis przedmiotu sporządzony wg zasad określonych w § 2 powinien zostać wpisany do systemu USOSweb przed ich uruchomieniem.

§ 6

Centrum Obsługi Studenta UŁ zamieszcza na stronach internetowych UŁ instrukcję edycji opisów przedmiotów w systemie USOSweb, a w razie potrzeby również szczegółowe wyjaśnienia dotyczące treści, o których mowa w § 2.

§ 7

Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.

ZARZĄDZENIE REKTORA UNIWERSYTETU ŁÓDZKIEGOw sprawie opisu przedmiotów w Uniwersytecie Łódzkim

Instrukcja edycji opisów przedmiotów w systemie USOSweb UŁ

*********

*********

Instrukcja edycji opisów przedmiotów w systemie USOSweb UŁ

Instrukcja edycji opisów przedmiotów w systemie USOSweb UŁ

Instrukcja edycji opisów przedmiotów w systemie USOSweb UŁ

Instrukcja edycji opisów przedmiotów w systemie USOSweb UŁ

Instrukcja edycji opisów przedmiotów w systemie USOSweb UŁ

12

345

6

789

10

1112

131415

16

17

1819

2021222324

2526

27

28

2930313233

Informacje ogólne o przedmiocie w cyklu zajęć

Informacje o wykładzie

Informacje ogólne o ćwiczeniach

Informacje o ćwiczeniach w grupie 1

Informacje ogólne o przedmiocie

3435363738

Informacje ogólne o przedmiocie

Informacje ogólne o przedmiocie w cyklu zajęć

12

3

4

5678

Edycja opisów przedmiotów w systemie USOSweb na UW i UŁ

2. Wymagania wstępne

W polu „Wymagania wstępne” należy sprecyzować jaką wiedzę i umiejętności musi

posiadać student zapisujący się na dany przedmiot. Nie jest wskazane podawanie

listy przedmiotów poprzedzających, ponieważ jest to również informacja dla

studentów przyjezdnych.

1. Skrócony opis (jest przekopiowany w USOSie):

W polu „Skrócony opis” należy opisać krótko cele przedmiotu. Jeżeli w istniejącym

„skróconym opisie” są już inne elementy (np. wymagania wstępne) należy je

przenieść do odpowiedniego pola poniżej.

Praktyczne uwagi dla koordynatorów przedmiotów

Celem przedmiotu Elementy dyrygentury jest zaznajomienie studenta z warsztatem dyrygenckim zespołów instrumentalnych.

Wymagania wstępne: umiejętność czytania nut, klasyfikacja instrumentów muzycznych, …

3. Efekty kształcenia W polu” Efekty kształcenia” przy definiowaniu efektów (optymalnie 5-10) należy:

a) definiować EK na poziomie osiągalnym dla przeciętnie zdolnego studenta;

b) definiować EK dla całego przedmiotu, bez rozdziału na formy zajęć;

c) upewnić się, że EK przedmiotu odnoszą się do ogólnych EK programu studiów;

d) pamiętać, że EK muszą być możliwe do zaobserwowania, zmierzenia i oceny;

e) rozpoczynać opis każdego EK czasownikiem w stronie czynnej, np.:

– charakteryzuje, cytuje, definiuje, objaśnia, opisuje, rozróżnia, tłumaczy, porządkuje, wskazuje, wymienia, znajduje, ...

– analizuje, interpretuje, korzysta, modyfikuje, opracowuje, organizuje, planuje, porównuje, posługuje się, prezentuje, rozwiązuje, stosuje, tworzy, uogólnia, uzasadnia, wdraża, weryfikuje, wyznacza, …

– prezentuje, posiada postawę …, …, posiada umiejętność (pracy w zespole, …),...

Praktyczne uwagi dla koordynatorów przedmiotów

Po zakończonym kursie student:1. charakteryzuje zespoły instrumentalne, 2. czyta partytury instrumentalne z uwzględnieniem

zagadnień techniczno-interpretacyjnych ,3. stosuje różne techniki dyrygenckie, …

Formułując EK pamiętamy o: programowych RK, zapotrzebowaniu rynku, wymaganiach innych przedmiotów…

4. Treści kształcenia (są przekopiowana w USOSie z Opisu ogólnego): W polu „Treści kształcenia” zagadnienia można wypisać w podpunktach lub litym tekstem. Nie ma znaczenia, czy treści dla poszczególnych form zajęć (wykłady, ćwiczenia…) będą określane osobno czy razem.

Praktyczne uwagi dla koordynatorów przedmiotów

Na ocenę z ćwiczeń składają się: aktywność (20%) oraz sprawdzian czytania partytury (80%). Zaliczenie ćwiczeń jest warunkiem podejścia do egzaminu.

Na ocenę z wykładu składają się: ocena z ćwiczeń (30%), test teoretyczny (30%) – sprawdzający efekty kształcenia z zakresu wiedzy, egzamin praktyczny z dyrygowania jednego z 10 wskazanych utworów (40%) . Ocena końcowa przedmiotu jest oceną z wykładu.

Treści kształcenia: Zespoły instrumentalne; Partytura instrumentalna; Techniki dyrygenckie (batuta,...); Podstawowy repertuar na zespoły instrumentalne; …

5. Sposoby i kryteria oceniania W polu „Metody i kryteria oceniania” należy określić sposób weryfikacji i oceniania wymienionych efektów kształcenia z uwzględnieniem wszystkich form zajęć. Informacje podane w tym polu powinny być precyzyjne i jednoznaczne. Można wskazać terminy ustalone dla zaliczeń (procesu zaliczenia).

6. Metody kształcenia W polu „Metody kształcenia” należy wpisać informacje o metodach nauczania stosowanych przez prowadzącego podczas zajęć, zwracając szczególną uwagę na metody aktywizujące studenta, zaś w mniejszym stopniu niż dotychczas – na metodę podawczą (frontalną), która angażuje wyłącznie wykładowcę.

7. Literatura (jest przekopiowana w USOSie): W polu „Literatura” należy wpisać pozycje literatury w podpunktach (optymalnie 2-8 pozycji literatury podstawowej). Dodatkowo może być podana literatura uzupełniająca. Wskazywana jest literatura, która pozwoli uzupełnić wiedzę w zakresie określonych efektów kształcenia.

8. Informacje dodatkowe W polu „Informacje dodatkowe” można uzupełnić opis o takie informacje, jak: praktyki zawodowe, zalecenia fakultatywne lub inne ważne informacje dla opisu.

Praktyczne uwagi dla koordynatorów przedmiotów

► charakteryzuje sylwetki wybitnych dyrygentów

► zna jęz. angielski na poziomie B1

► analizuje partytury

► prowadzi orkiestry symfoniczne

Projektowanie programów studiów: na bazie efektów kształcenia

MACIERZ KOMPETENCJI

► potrafi pracować w zespole

► przestrzega zasad etyki zawodowej …

Efekty kształcenia opisujące program studiów

Np. kier. DYRYGENTURACzytanie partytur

Historia dyrygentury

(w j ang.)

Praktyki dyrygenckie

Przedmioty programu studiów

Projektowanie programów studiów: na bazie efektów kształcenia

Podsumowanie

3. Strona internetowa

Wszelkie informacje, zarządzenia, instrukcje i wzory opisów można znaleźć na

stronie

www.sylabusy.uni.lodz.pl

2. Programy studiów

Dla każdego nowego programu studiów określamy efekty kształcenia

uwzględniając „obszarnicze ramki kwalifikacji”.

Dla skontrolowania programu budujemy macierz kompetencji.

1. Sylabusy przedmiotów

Każdy nowy przedmiot opisujemy w USOSie wg nowego wzorca.

Do 20 września 2012 roku uzupełniamy w USOSie opisy wszystkich

przedmiotów wg nowego wzorca – w języku polskim i angielskim.

SZKOLENIA: Szkolenia o tematyce: „ Instrukcja na temat tworzenia nowych programów studiów i tworzenia opisu przedmiotów.” odbędą się w Sali Senatu przy ul. Narutowicza 68 w terminach: 13 maja 2011r. (piątek), godz.10:00,

16 maja 2011r. (poniedziałek), godz.10:00, 30 maja 2011r. (poniedziałek), godz.13:00, 02 czerwca 2011r. (czwartek), godz.: 12:00,

Streszczenie materiałów ze spotkań szkoleniowych – w przygotowaniu

SYLABUSY PRZEDMIOTÓW:

Praktyczne uwagi dotyczące opisów przedmiotów

Instrukcja opisów przedmiotów w USOSweb

Przykłady: opisy przedmiotów w przygotowaniu

PROGRAMY STUDIÓW:

W przygotowaniu

Podręcznik "Ramy kwalifikacji dla szkolnictwa wyższego"

AKTY PRAWNE:

Zarządzenie Rektora w sprawie opisu przedmiotów w Uniwersytecie Łódzkim – w przygotowaniu

USTAWA z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym

UŻYTECZNE LINKI: Strona Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego

www.sylabusy.uni.lodz.pl

Weryfikacja uzyskanych efektów kształcenia w zakresie tworzenia opisów przedmiotów

Opracowanie (w grupie) opisu przedmiotu realizowanego na

własnym wydziale wg nowych zaleceń.

Wysłanie ich na adres (będzie podany na stronie).

Najlepsze opisy zamieścimy na stronie jako

wzory dla innych.

W ten sposób powstanie reprezentatywny zbiór

przykładów opisów przedmiotów dla

Uniwersytetu Łódzkiego. Dziękujemy za uwagę.