XIV DolnośląskiFestiwal Nauki odby-wał się we Wrocławiuw dniach 16-21 wrześ-nia 2011 r. Jak infor-mował biuletyn DFN:W stolicy DolnegoŚląska odbyło sięponad 800 imprez, awiele z nich – zewzględu na ogromnąpopularność – powta-

rzano kilkakrotnie.Festiwal gościł także w innych miastach DolnegoŚląska – Legnicy, Zgorzelcu, Jeleniej Górze, BystrzycyKłodzkiej, Wałbrzychu, Ząbkowicach Śląskich,Dzierżoniowie i Głogowie. Królową tegorocznejedycji była chemia.

DFN na Uniwersytecie Ekonomicznymwe WrocławiuW XIV edycji Dolnośląskiego Festiwalu Nauki na naszejUczelni zorganizowano ogółem 36 imprez, z powtórze-niami było ich 45. Imprezy miały miejsce we Wrocławiu,Jeleniej Górze, Zgorzelcu, Bystrzycy Kłodzkiej i w Wałbrzy-chu. Nasza Uczelnia reprezentowana była na także na im-prezie odbywającej się w sobotę i niedzielę pod nazwą ParkWiedzy – w Parku Staromiejskim przy Teatrze Lalek weWrocławiu.Najaktywniejszym wrocławskim wydziałem na festiwalubył Wydział Inżynieryjno-Ekonomiczny, który przygotował11 imprez (kilka wielokrotnie powtarzanych)! Bardzo ak-tywny był też w tym roku nasz Wydział Gospodarki Regio-nalnej i Turystyki. Pracownicy przygotowali 14 imprez doedycji regionalnej (prezentowali wybrane wykłady i pokazy,m.in. w Wałbrzychu, Bystrzycy Kłodzkiej i Ząbkowicach).Uczestniczyło w nich około 400 osób. Studenci z Koła Nau-

BĘ

DZ

IE

28

Nauka przez zabawęX I V D o l n o ś l ą s k i F e s t i w a l N a u k i

Tamara ChorążyczewskaJakiej wiedzy byśmy nie posiedli, nie będzie ona wiele warta, jeśli nie przekażemy jej społeczeństwu – powiedziałw swoim przemówieniu, rozpoczynającym XIV Dolnośląski Festiwal Nauki, pełniący funkcję przewodniczącegoKonferencji Rektorów Uczelni Wrocławia, Opola, Częstochowy i Zielonej Góry, rektor Uniwersytetu Ekonomicz-nego we Wrocławiu prof. Bogusław Fiedor. Uroczystość inaugurująca XIV DFN odbyła się 15 września 2011 r.w Auli Leopoldina, zaszczycili ją przedstawiciele biznesu i nauki, przedstawiciele władz miasta i wrocławskichuczelni. Przybyła także młodzież zainteresowana wykładem inauguracyjnym.Wszystkich serdecznie powitał Środowiskowy Koordynator Dolnośląskiego Festiwalu Nauki, prof. KazimierzOrzechowski.

Profesor Bogusław Fiedor, przewodniczący Kolegium Rektorów przemawia na inauguracji XIV edycji Dolnośląskiego Festiwalu Nauki

29

kowego LoGRiT poprowadzili warsztaty zatytułowane„I Ty możesz zostać logistykiem”. Przyjechało na nie aż50 osób z Jawora (uczniów szkoły o profilu logistyka).Uczestnicy byli bardzo zadowoleni i pytali o zasady dosta-nia się na studia na Wydział GRiT.Także na spotkaniach wrocławskich odnotowaliśmy dużezainteresowanie szkół spoza naszego miasta. Na warsztatyprzyjeżdżali uczniowie szkół z Legnicy, Polkowic, Mirska,Dobrzenia Wielkiego k. Opola.W organizację festiwalu zaangażowały się nie tylko wy-działy, ale także inne jednostki naszej Uczelni: StudiumJęzyków Obcych, Biuro Karier, Biuro Promocji oraz kołanaukowe: Koło Naukowe Chemików, działające przy Ka-tedrze Chemii Bioorganicznej.Studium Języków Obcych przygotowało warsztatyA ESCENA, które są propozycją skierowaną do rozpoczy-nających naukę języka hiszpańskiego. W tym roku w warsz-tatach uczestniczyła młodzież z wrocławskich liceów: IX LOoraz Liceum Ekonomicznego przy ulicy Worcella.Co roku do wrocławskich szkół średnich wysyłamy naszprogram i indywidualne zaproszenia. Na większość zajęćwarsztatowych obowiązywały zapisy. Największe zaintere-sowanie było warsztatami dotyczącymi autoprezentacji,zarządzania czasem i poszukiwania pracy.

Ekonomiści o chemi?Królową tegorocznej edycji DFN była chemia. Nasza eko-nomiczna uczelnia kształci specjalistów inżynierów-ekono-mistów, stąd w programie festiwalu znalazły się takżespotkania w laboratoriach chemicznych. W tym roku węd-rowaliśmy z licznym gronem licealnych gości po świecieniskich temperatur, wykonując doświadczenia z ciekłymazotem, mogliśmy zobaczyć jak wygląda suchy lód, dowie-dzieć się o najniższych notowanych na Ziemi temperatu-rach. Poznawaliśmy także znane tylko z podręczników

Twórcy programu DFN na UniwersytecieEkonomicznym we Wrocławiumgr Justyna Gruszczyńska-Wolak – warsztat Jak sprzedaćkota w worku, czyli profesjonalne przygotowanie się do pre-zentacji i wystąpień publicznychdr inż. Joanna Harasym – wykłady Co zboże może – wartośćowsa, a co może pseudozboże – zalety gryki i Beta-glukan –cukier, który faktycznie krzepidr Krzysztof Hauke – wykłady Telepraca jako nowa formapracy zawodowej i Nauczanie na odległość – ewolucja w pro-cesie kształceniadr Grzegorz Jokiel – gra logistyczna „Byczy bicz”dr Cyprian Kozyra – wykład pokaz, gra Natura zmienną jest– tako rzecze statystykadr hab. inż. Tomasz Lesiów, prof. UE i mgr inż. KamilaOrzechowska-Przybyła – wykład i prezentacja Tajemnicedobrej żywnościdr inż. Agnieszka Orkusz – wykład, warsztat, konkurs Co maEgipt wspólnego ze zdrowiem?dr Katarzyna Piwowar-Sulej – warsztat Nie tylko rozmowakwalifikacyjna – czyli o różnych technikach selekcji kandydatówna stanowiska pracydr Wojciech Sąsiadek i Koło Naukowe Chemików działająceprzy Katedrze Chemii Bioorganicznej – pokaz W świecieniskich temperaturdr Wojciech Sąsiadek i dr inż. Edyta Kucharska – pokazyO świeceniu ciał – luminescencja i Tajemnicze reakcje redoksmgr Urszula Sokolnicka – warsztat A ESCENAdr hab. inż. Katarzyna Szołtysek, prof. UE i mgr AgnieszkaPiekara – warsztat Od ziarenka do bochenkamgr Magdalena Ryś – warsztat Skok w dorosłość – zaplanujswoją karieręmgr inż. Marta Wilk i dr inż. Elżbieta Gąsiorek – wykładJak zagospodarować stałe oraz płynne produkty ubocznez wytwarzania biodiesela?

Portal nr 4 (11) 2011

BY

ŁO-

BĘ

DZ

IE

Warsztaty „Od ziarenka do bochenka”

tajemnicze reakcje red-oks, a laboratorium „O świeceniuciał – luminescencja” było najbardziej widowiskową che-miczną imprezą ekonomistów. Podjęliśmy także inne te-maty techniczne np. Jak zagospodarować stałe orazpłynne produkty uboczne z wytwarzania biodiesela?Wdzięcznymi gośćmi byli najmłodsi uczestnicy – dzieciprzedszkolne i z pierwszych klas szkoły podstawowej. Dlanich przygotowaliśmy łącznie 11 imprez! Dzieci miałyokazję w prezentacji „Od ziarenka do bochenka” dowie-dzieć się jak powstaje chleb. Wyedukowaliśmy w tej dzie-dzinie osiem 15-osobowych grup dziecięcych. Naspotkaniu pt. Co ma Egipt wspólnego ze zdrowiem? dzieciuczyły się tworzyć, a potem rywalizowały w budowie swo-ich piramid żywieniowych. Na koniec wszystkie „ekspo-naty” zjadły karmiąc nie tylko umysł, ale i ciało. Byłosmacznie i mądrze.

Refleksje pofestiwaloweObserwuję nasz regionalny Festiwal Nauki od ponad 10 lat.Jako organizator przyglądam się także jego ewolucji.W 2000 r. niewielu słuchaczy znało tajniki Internetu –pamiętam jak uczyliśmy seniorów wyszukiwania hasełw przeglądarkach, robienia zakupów w sieci. W tegorocz-nym festiwalu nie zabrakło imprez, których tematem jestproblem zmiany naszego postrzegania świata w związku zrewolucją internetową. Nasza Uczelnia od kilku lat z po-wodzeniem proponuje coraz bardziej aktualne tematyzwiązane z tymi przemianami – wykłady pt. Nauczanie naodległość i Telepraca. Zmniejszyła się jednak np. popu-larność paneli dyskusyjnych, jakby Internet przejął na siebiefunkcję wymiany poglądów. Może powinniśmy organizo-wać więcej czatów, np. z ekonomistami?

Festiwal ewoluuje. Wydaje się, że jego przyszłością jestforma warsztatowa oraz ekspansja imprez do miast Dol-nego Śląska. Całoroczna szeroka oferta zajęć edukacyjnychwe Wrocławiu sprawia, że jesteśmy nieco „rozpieszczeni”,festiwal nie jest już – jak kiedyś – jedyną okazją do obco-wania z nauką, uczniowie bowiem także poza festiwalemodwiedzają laboratoria wyższych uczelni.Tymczasem głód wiedzy i samych wydarzeń – mądrychi widowiskowych – w mniejszych miastach regionu jestogromny. Spotykamy się z koordynatorami festiwalu w tychmiasteczkach na naszych festiwalowych zebraniach robo-czych – to prawdziwi aktywiści, animatorzy.Bardzo dobrze odbierane są imprezy weekendowego ParkuWiedzy – to oferta dla rodzin, np. w weekend 17 i 18września zainteresowanych ofertą tegorocznego ParkuWiedzy było kilka tysięcy odbiorców. Naukowcy, artyści,żołnierze i studenci z pasją wyjaśniali tajniki otaczającegonas świata, a pogoda sprzyjała spacerom po Parku Staro-miejskim.Nasza Uczelnia coraz mocniej stawia na „naukę przez doś-wiadczanie”, przygotowaliśmy liczne warsztaty i laboratoria.W tym roku przygotowaliśmy także grę logistyczną –i tu spotkało nas zaskoczenie. Wiodące licea wrocławskienie były zainteresowane udziałem w tej edukacyjnej zaba-wie. Podobno nauczyciele coraz częściej zastanawiają sięczy poświęcać dzień na imprezę pozaszkolną. Podobnepoglądy prezentowali nauczyciele podczas targów eduka-cyjnych. Chyba nadchodzi czas „misyjny”, czyli przybywa-nie „z dobrym słowem” do samych zainteresowanych.Organizatorom gwarantuje to frekwencję (a nie zawsze jestona przewidywalna), a szkołom – maksymalne wykorzys-tanie czasu uczniów. Takie formy pokazów wiążą się z innąorganizacją i wydatkami m.in. na transport. Już teraz przez

BĘ

DZ

IE

30

Laboratorium „W świecie niskich temperatur” przygotowane przez pracowników Wydziału Inżynieryjno-Ekonomicznego

31

BY

ŁO-

BĘ

DZ

IE

Wydział Oświaty finansowane są pokazy interaktywneodbywające się bezpośrednio w szkołach.

Co dalej? Organizacja Narodów Zjednoczonych ogłosiła rok2012 Rokiem Spółdzielczości. Rezolucja ONZ wzywa krajeczłonkowskie, aby podjęły wysiłki w celu podniesieniaświadomości na temat spółdzielczości oraz aby ją promo-wały. W szczególny sposób zostało podkreślone znaczeniespółdzielni rolniczych oraz spółdzielni usług finansowych.Już dzisiaj zapraszamy do zgłaszania imprez związanychz tym tematem (i nie tylko) do Biura Promocji!

DFN – edycja zamiejscowaW dniach 6-7 października 2011 r. Wydział GospodarkiRegionalnej i Turystyki w Jeleniej Górze Uniwersytetu Eko-nomicznego we Wrocławiu kolejny raz współorganizowałi uczestniczył w XIV Dolnośląskim Festiwalu Nauki. Tego-roczna oferta przygotowana przez pracowników wydziałuobejmowała zarówno wykłady otwarte, jak i warsztaty szko-leniowe. Poza Jelenią Górą pracownicy Wydziału dzielilisię swoją wiedzą w Ząbkowicach Śląskich, Zgorzelcu,Wałbrzychu oraz Bystrzycy Kłodzkiej.Oferta Wydziału Gospodarki Regionalnej i Turystyki w ra-mach XIV DFN prezentowała się następująco:• prof. dr hab. Tadeusz Borys – warsztat „W poszukiwa-

niu sensownej jakości życia”• dr hab. Jacek Potocki – wykład „Gdzie najchętniej

spędzamy urlop? Nowe spojrzenie na regiony tury-styczne Polski”

• dr Marek Obrębalski – wykład „Strategia rozwoju miasti gmin. Teoria w zdarzeniu z rzeczywistością”

• dr Andrzej Raszkowski – wykład „Strategia PromocjiMiasta”

• dr Beata Bal-Domańska – wykład. „Dlaczego potrze-bujemy danych statystycznych? Współczesne bazy da-nych jako źródło informacji o świecie”

• dr Anetta Zielińska – warsztat „Sztuka negocjacji w biz-nesie”

• dr Małgorzata Markowska – wykład „Polska przestrzeńw klasyfikacji NUTS. Zróżnicowanie przestrzeni regio-nalnej UE”

• dr Mirosława Sztemberg-Lewandowska oraz dr Małgo-rzata Sej-Kolasa – wykład „Potęga liczb”

• dr Anna Baraniecka oraz Dawid Waligóra, BartekŚwidzińskii i Sylwia Matyja z Koła Naukowego „Lo--GRiT” – warsztat „I Ty możesz zostać logistykiem.Wizerunek i kompetencje współczesnego logistyka”

• mgr Justyna Adamczuk – warsztat „ Biznesowy savoir-vivre”

• mgr Marcin Drzazga – warsztaty „Aktywne metody po-szukiwania pracy” oraz „Autoprezentacja w biznesie”.

Wykłady i warsztaty cieszyły się bardzo dużym zaintereso-waniem. W ciągu zaledwie dwóch dni odwiedziło nasblisko 350 osób.Koordynatorzy zajmujący się organizacją tej imprezy naWydziale GRiT pragną serdecznie podziękować wszystkimprowadzącym wykłady i warsztaty za przygotowanie i prze-prowadzenie ciekawych zajęć. Mamy nadzieję, że w przy-szłym roku uda nam się przygotować równie ciekawą ofertęspotkań z młodzieżą w trakcie Dolnośląskiego FestiwaluNauki.

Dział Informacji i Rozwoju na Wydziale GRiT

Współcześnie środki przekazu sprzyjają przystępności wiedzy i atrakcyjności jej upowszechniania. Postulat nauki przezosobiste doświadczenie i zabawę – stał się realny. Dlatego tak wielkim powodzeniem na świecie cieszą się festiwalei muzea nauki.

Portal nr 4 (11) 2011

Warsztaty „I Ty możesz zostać logistykiem” poprowadzili studenci z Koła Naukowego LoGRiT

BĘ

DZ

IE

32

Ideą Targów było jak co roku umożliwienie studentomi absolwentom zdobycia niezbędnej wiedzy na temat kie-runków rozwoju firm między innymi z branży finansowej,IT oraz branży produkcyjnej. „Spotkania z pracodawcą”dały możliwość bezpośredniego kontaktu studentówi absolwentów z interesującymi ich pracodawcami. Mielioni szansę zdobyć potrzebne informacje dotyczące rekru-tacji, kultury organizacji czy warunków pracy w firmie.Pracodawcy natomiast mogli odnaleźć spośród przybyłychstudentów i absolwentów swoich przyszłych pracowników.XII edycja Targów Pracy odbyła się po raz pierwszyw nowo otwartym budynku Dolnośląskiego Centrum In-formacji Naukowej i Ekonomicznej. W „Spotkaniach z Pra-codawcami” wzięło udział niemal 40 pracodawców oraz8 patronów medialnych (Pracuj.pl, Kariera, Absolvent.pl,Students.pl, Eurostudent.pl, Słowo Wrocławian, InfoPraca,LinguaJob.pl). Targi cieszyły się popularnością przedewszystkim dużych, dobrze prosperujących firm, takich jak:Deloitte, PwC, KPMG, Ernst&Young, Google, HewlettPackard czy Nestle. W Spotkaniach z Pracodawcamiuczestniczyli licznie studenci oraz absolwenci Uniwersy-tetu Ekonomicznego, którzy mieli możliwość osobiścieporozmawiać z pracodawcami, poznać zasady rekrutacji,zapytać o wolne wakaty i pozostawić swoje CV.

Magdalena RyśXII edycja Targów Pracy „Spotkania z Pracodawcą” odbyła się na Uniwersytecie Ekonomicznym 19 października2011 roku. Targi realizowane były w ramach projektu “Kuźnia Kadr 3, czyli wzmocnienie potencjału rozwojowegoUniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu poprzez rozszerzenie oferty edukacyjnej i lepsze przygotowaniestudentów i absolwentów do wejścia na rynek pracy” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramachEuropejskiego Funduszu Społecznego.

X I I e d y c j aT a r g ó w P r a c y

Pracodawcy obecni na XII edycji Targów Pracy„Spotkania z Pracodawcą”: Deloitte Audit Sp. zo.o., PwC Polska Sp. z o.o., KPMG Sp. z o.o., Ernst& Young Audit Sp. z o.o., Google Poland Sp. z o.o.,Hewlett - Packard Sp. z o.o., BNY Mellon (Poland)Sp. z o.o.,Grupa Allegro Sp. z o.o, UPS Polska Sp.z o.o., CARGILL (Polska) Sp. z o.o., Nestle PolskaSA, LG Display Poland Sp. z o.o., SENTE SystemyInformatyczne Sp. z o.o., FagorMastercook SA,Sitech Sp. z o.o., CRISIL Irevna Poland Sp. z o.o.,Credit Suisse (Poland) Sp. z o.o., Bank ZachodniWBK SA, Euro Bank SA, Invest-Bank SA, ING BankŚląski, TUiR WARTA S.A. i Kredyt Bank SA, LKWWalter Internationle Transportorganisation AG, Dol-nośląski Wojewódzki Urząd Pracy w WałbrzychuFilia we Wrocławiu, Innovation Technology GroupSA, Call Center Inter Galactica AG TEST HR, ELICAGROUP POLSKA Sp. z o.o., EXTERNAL WAY Sp.z o.o., Kancelaria Finansowa CreditFinance, OVBAll Finanz, Pozarządowy Ośrodek Kariery, Karieraw Finansach.pl Sp. z o.o., AXA Polska SA, PolluxSp. z o.o., JR Holding AG, Cyclad Sp. z o.o, PolandGermany Consult Winiarski, Akademickie Inkuba-tory Przedsiębiorczości.

Przemówienie mgr Magdaleny Kuźnickiej, p.o. Kierownika BiuraKarier i Promocji Zawodowej podczas uroczystego otwarciaXII edycji Targów Pracy „Spotkania z Pracodawcą”

Rektor prof. Marek Łyszczak kroi tort z okazji 5-lecia Biura Karieri Promocji Zawodowej

Zdję

cia

Tam

ara

Cho

rąży

czew

ska)

BY

ŁO-

BĘ

DZ

IE

Targi Pracy były ponadto dobrą okazją do świętowania5-lecia Biura Karier i Promocji Zawodowej na naszym Uni-wersytecie. Razem z zaproszonymi gośćmi, pracownikamiUniwersytetu, pracodawcami i studentami uczciliśmy te

owocne 5 lat pracy Biura, podziękowaliśmy za wsparciei pomoc przy realizacji naszych celów oraz wyraziliśmynadzieję na dalszą współpracę.

A kademia Ta lentówr u s z y ł a d r u g a e d y c j a

Michał Gawlik – laureat pierwszej edycji AkademiiTalentów (nagrodzony stażem w PowszechnymDomu Kredytowym SA) tak ocenia swój udział:Uczestnictwo w I edycji Akademii Talentów, organizowa-nej przez Forum Edukacji Biznesowej UniwersytetuEko-nomicznego, umożliwiło mi odbycie płatnego stażuw Powszechnym Domu Kredytowym SA – jednej ze spółekznanego inwestora Leszka Czarneckiego. […] Trzy miesiącespędzone w PDK SA ukazały mi namiastkę kultury jaka

panuje w korporacjach. Warto podkreślić, że osoby, którepoznałem oraz z którymi miałem możliwość współpraco-wać, wykazały się życzliwością i nieodpartą chęcią pomocyprzy rozwiązywaniu bieżących zadań. Po ukończeniu stażu,mój osobisty bagaż doświadczeń wyraźnie się zwiększył,zauważyłem jak istotna w życiu jest umiejętność efektyw-nego zarządzania czasem, zyskałem również nowychznajomych oraz otrzymałem propozycję dalszej współpracyw firmie.

W drugiej edycji nieco zmieniono cykl zmagań o laury. Formalnie konkurs rozpoczął się 8 listopada 2011 r.,po uruchomieniu elektronicznych zapisów do etapu pierwszego. Kolejne etapy to:

etap I – indywidualne rozwiązywanie studium przypadku – 23 listopada 2011roku,etap II – gra biznesowa – 7 grudnia 2011 roku,etap III – zespołowe rozwiązanie problemu badawczego z zakresu zarządzania i finansów – 14 grudnia 2011 roku,etap IV – symulacje procesu rekrutacji i sporządzenie listy rankingowej laureatów II edycji Akademii Talentów– 11 stycznia 2012 roku.

Więcej informacji na stronie: www.at.ue.wroc.pl

33

Portal nr 4 (11) 2011

Zdję

cia:

Mag

dale

naRy

ś

Studenci i patroni medialni oraz pracodawcy uczestniczący w XII edycji Targów Pracy

Akademia Talentów zrodziła się z inicjatywy grupy studentów Wydziału Zarządzania, Informatyki i Finansów,wspieranych przez prof. Jerzego Niemczyka. Organizatorzy postawili sobie za cel służenie pomocą studentom,którzy są zainteresowani (co zweryfikują kolejne niełatwe etapy Akademii) w zdobywaniu pierwszych doświadczeńzawodowych.W pierwszej edycji wzięło udział 120 osób. Finałowa dwunastka została wyłoniona w styczniu 2011 r. Przyznano20 nagród – staże, praktyki, kursy, mentoringi. Do grona Rady Prezesów i Dyrektorów AT dołączyły nowe firmy:Credit Agricole, reprezentowany przez wiceprezes Beatę Janczur, i TSP Institute, reprezentowany przezprezesa Tomasza Szpikowskiego.

BĘ

DZ

IE

34

I IGala PracodawcówP ł o m i e ń K u ż n i K a d r d l a z a a n g a ż o w a n y c h

Patrycja SpychalskaNa Galę zaproszeni zostali Pracodawcy, którzy w ramach projektu Kuźnia Kadr 3 we współpracy z Sekcją ObsługiProjektów Rozwojowych zapewnili staże zawodowe studentom Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.

1 grudnia 2011 r. sala konferencyjna DolnośląskiegoCentrum Informacji Naukowej i Ekonomicznej Uniwersy-tetu Ekonomicznego we Wrocławiu gościła wyjątkowychgości – pracodawców, którzy umożliwili studentomodbycie w swoich firmach staży, a co za tym idzie zdoby-cie im pierwszych szlifów na drodze profesjonalnej kariery.Projekt Kuźnia Kadr 3 przewiduje formę podziękowaniapracodawcom za udział w programie płatnych staży,zaoferowanie miejsca odbywania stażu oraz bogategoi różnorodnego programu stażu jak i za czas poświęconystudentom. Certyfikat może otrzymać pracodawca, któryprzygotował co najmniej pięć miejsc stażu dla studentówi absolwentów UE w minionym roku akademickim2010/2011. Oceny pracodawców dokonano na podstawieankiet ewaluacyjnych wypełnianych przez stażystów orazza całokształt współpracy.Certyfikaty dla nominowanych oraz nagrody w postaciPło-mienia Kuźni Kadr, firmom uznanym za najlepsze, wrę-czali JM Rektor Uczelni prof. zw. dr hab. Bogusław Fiedororaz Menedżer Projektu dr inż. Dorota Kwiatkowska--Ciotucha. Goście wzięli udział w przygotowanym spe-cjalnie na ten wieczór bankiecie, a oprawę artystycznązapewnił muzyk Wiktor Golc, który wykonał koncertna kubańskich i afrykańskich bębnach.

Honorowe certyfikaty za udział w programie stażowymprzyznano następującym firmom: Kredyt Bank SA, Invest--Bank SA, Tauron Dystrybucja SA, Manpower PolskaSp. z o.o., Biuro Rachunkowe LIBRUM Sp. z o.o.Płomień Kuźni Kadr w kategorii Ocena realizacji stażyw przedsiębiorstwach otrzymali:1. Eurobank SA2. nFinity Sp. z o.o.3. Tauron EkoEnergia Sp. z o.oPłomień Kuźni Kadr w kategorii Ocena realizacji stażyw urzędach otrzymali:1. Urząd Skarbowy Wrocław Stare Miasto2. Urząd Miasta Wrocławia3. Urząd Skarbowy Wrocław FabrycznaPłomień Kuźni Kadr w kategorii Skuteczność na rynkuotrzymali:1. Cargill (Polska) Sp. z o.o.2. HP Global Business Center Wrocław3. Impel SANagroda SpecjalnaPłomień Kuźni Kadr dla honorowego partnera Kuźni Kadr 3przypadł firmie KGHM Polska Miedź SA.

Statuetki dla uhonorowanych

Zdję

cie

Adam

Rudn

icki

N a s z e s u k c e s yNagroda MinistraProfesor Barbara Kudrycka, minister Nauki i SzkolnictwaWyższego nagrodziła pracowników naszej uczelni.W prestiżowym gronie uhonorowanych Nagrodą Ministradla Nauczyciela Akademickiego za całokształt dorobkujest prof. dr hab. Aniela Styś.W gronie nauczycieli wyróżnionych Nagrodą Ministraza osiągnięcia naukowe, dydaktyczne i organizacyjneuzyskane w 2010 r. są:dr hab. Romuald Jończy – Nagroda indywidualna II stop-nia za osiągnięcia naukowe,prof. dr hab. Bogusław Fiedor, dr Wiktor Szydło, mgrBogdan Piątkowski, dr Karol Kociszewski, dr ZbigniewJakubczyk, dr Zbigniew Dokurno, dr Agnieszka Beclaoraz dr hab. Zbigniew Wiktor (Uniwersytet Wrocławski)i dr Johannes Platje (Uniwersytet Opolski) – nagrodazespołowa za osiągnięcia dydaktyczne.

Honorowe członkostwo BCC dla JM RektoraProfesor Bogusław Fiedor został Honorowym CzłonkiemBusiness Centre Club. Podczas uroczystości z okazji20-lecia BCC prezes Marek Goliszewski i Marek Woron,kanclerz Loży Dolnośląskiej BCC wręczyli prof.Bogusławowi Fiedorowi dyplom Honorowego CzłonkaBCC. Laudację wygłosił prof. Tadeusz Luty, HonorowyPrzewodniczący KRASP, pełnomocnik prezydentaWrocławia ds. współpracy z uczelniami.

Profesor Stanisław Urban uhonorowanyProfesor dr hab. inż. Stanisław Urban, doktor honoriscausa Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, został człon-kiem honorowym Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwai Agrobiznesu. Zarząd Stowarzyszenia przyznał prof.Urbanowi ten honorowy tytuł w podziękowaniu i uznaniuza wieloletnie zaangażowanie i twórczą pracę na rzecz in-tegracji środowiska naukowego ekonomistów rolnictwa.

Nagroda PTE im. Edwarda LipińskiegoProfesor Bożena Borkowska została laureatem konkursuPolskiego Towarzystwa Ekonomicznego im. prof. EdwardaLipińskiego. Nagrodzono książkę prof. Borkowskiejpt. „Regulacja monopolu naturalnego w teorii i praktyce”wydaną przez Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicz-nego we Wrocławiu w 2009 r. Nagroda PTE im. prof.Edwarda Lipińskiego jest przyznawana corocznie przezPolskie Towarzystwo Ekonomiczne za książkę wnoszącąnowe wartości do dorobku nauk ekonomicznych w Pol-sce, opublikowaną w dwóch kolejnych latach poprze-dzających rok, w którym nagroda jest przyznawana.

PowołaniaProfesor dr hab. Leszek Maciaszek, dyrektor Instytutuinformatyki Ekonomicznej, został 16 grudnia 2011 r.powołany na lata 2012–2014 w skład rządowej RadyInformatyzacji IV kadencji działającej przy MinistrzeAdministracji i Cyfryzacji Michale Bonim.Dr Andrzej Raszkowski z Wydziału Gospodarki Regio-nalnej i Turystyki w Jeleniej Górze został wybrany do RadyMłodych Naukowców II kadencji. RMN jest organem

pomocniczym ministra NiSW. Jej głównym zadaniem jestwspieranie rozwoju karier młodych naukowców.Dr inż. Małgorzata Krzywonos z Katedry Inżynierii Bioproce-sowej Wydziału Inżynieryjno-Ekonomicznego została po-wołana na eksperta w 7 PR w konkursie „People” na 2011 rok.

Prestiżowe wyróżnienie dla mgr Agnieszki Pietrus-RajmanW dniu 28. września 2011 mgr Agnieszka Pietrus--Rajman otrzymała Europejski znak innowacyjnościw dziedzinie nauczania i uczenia się języków obcych(ELL). Ten europejski certyfikat jakości jest wyróżnieniemza innowacyjne techniki kształcenia oraz osiągnięcia me-todyczno-dydaktyczne i przyznawany jest w drodze kon-kursu za oryginalne i twórcze inicjatywy o wymiarzeeuropejskim, wykorzystujące nowatorskie rozwiązaniaw dziedzinie nauczania i uczenia się języków.

Inauguracja projektu TALARIA1 października 2011 r. uruchomiono projekt TALARIA(Teaching and E-Learning Advances in European MobilitySpace), zgłoszony w ramach naboru do programu Leo-nardo da Vinci „Uczenie się przez całe życie”. Projektrealizowany jest przez Centrum E-learningu UniwersytetuEkonomicznego we Wrocławiu wspólnie z partneramizagranicznymi: Universität Duisburg-Esseniversiteit Leuven(Belgia), Dublin City University (Irlandia) i Universidadde Salamanca (Hiszpania). Kierownikiem projektu jestdr Andrzej Niesler.

Laureaci nagrody I stopnia WR FSNT NOT19 października 2011 r., w ramach Inauguracji XXXVIIWrocławskich Dni Nauki i Techniki wręczono nagrodyw konkursie „Za wybitne osiągnięcia w dziedzinie tech-niki za 2010 r.” Laureatem nagrody I stopnia zostaładr inż. Joanna Harasym z Katedry Biotechnologii Żyw-ności wraz z zespołem w składzie: mgr inż. Jerzy Brach,dr Jerzy Lech Czarnota, prof. dr hab. inż. Maciej Cho-rowski, dr inż. Agnieszka Kowalska, mgr Anna Madera,mgr Józef Rać, mgr inż. Andrzej Słabisz i mgr inż. MarekWinkowski. Nagrodzone rozwiązanie nosiło tytuł „Zestawi sposób produkcji beta-glukanu, preparatu białek owsai błonnika nierozpuszczalnego”. Nagrody wręczył prezesWrocławskiej Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Tech-nicznych Naczelnej Organizacji Technicznej dr hab. inż.Czesław Szczegielniak. Wręczono również podziękowa-nie dla prof. Jerzego Pietkiewicza, kierownika KatedryBiotechnologii Żywności za stwarzanie przyjaznychwarunków do rozwoju innowacyjności w ramach pracKatedry.

Laureaci konkursu Naukowego Towarzystwa Informa-tyki Ekonomicznej na najlepsze prace dyplomoweAbsolwenci i pracownicy naszego Uniwersytetu (WydziałZarządzania, Informatyki i Finansów, Instytut InformatykiEkonomicznej) odnieśli sukces zdobywając nagrody w XVedycji konkursu na najlepsze prace dyplomowe w obsza-rze informatyki ekonomicznej. Konkurs odbywa sięcorocznie i prace w trzech kategoriach (licencjackie,magisterskie i doktorskie) są nadsyłane z całej Polski.

wy

br

@n

ez

e-

Po

rt

al

u

Portal nr 4 (11) 2011

35

BĘ

DZ

IE

36

W grupie prac magisterskich laureatami zostali:I miejsce (równorzędnie z pracą UE Poznań) praca AdamaAdamkiewicza pt. Propozycja nowej formy komunikacjiw Internecie, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu,promotor – prof. dr hab. Jadwiga Sobieska-Karpińska,II miejsce (równorzędnie z pracą UE Poznań) pracaWaltera Łuszczyka pt. Wizualna eksploracja łańcuchówtransakcji bankowych, promotor – prof. dr hab. JerzyKorczak, III miejsce praca Adama Pukocza pt. Proceswdrażania zintegrowanych systemów informatycznych klasyERP na przykładzie systemu XL firmy Comarch, promotor –prof. dr hab. Adam Nowicki.W grupie prac doktorskich:I miejsce rozprawa Moniki Kaczmarek pt. Selection ofSemantic WEB Services for Business Processes, UniwersytetEkonomiczny w Poznaniu, promotorzy: prof. dr hab.Witold Abramowicz i prof. dr hab. Leszek Maciaszek(UE Wrocław),II miejsce rozprawa Agaty Filipowskiej pt. Spatial Indexingfor Creating Company Profiles, promotorzy: prof. dr hab.Witold Abramowicz i prof. dr hab. Leszek Maciaszek(UE Wrocław).

Sukcesy studentów UE w ogólnopolskim KonkursieAmatorów Rachunkowości „Uczelniada 2011”

W dniach 16-18 listopada 2011 r. w Sopocie odbył sięIX Ogólnopolski Konkurs Amatorów Rachunkowości„Uczelniada 2011” zorganizowany przez Koło NaukoweRachunkowości AUDYTOR, działające na WydzialeZarządzania Uniwersytetu Gdańskiego. Udział w konkur-sie wymagał wykazania się szeroką wiedzą z zakresurachunkowości finansowej, rachunkowości zarządczej,podatków oraz praktycznego zastosowania metod i tech-nik wykorzystywanych podczas badania sprawozdańfinansowych.Drużyna Koła Naukowego Audytor Uniwersytetu Ekono-micznego we Wrocławiu w składzie: Emilia Serwicka,Paulina Rząsa, Lidia Sobańska zajęła 1. miejsce. Opieku-nem KN Audytor oraz drużyny jest dr hab. MirosławaKwiecień, prof UE.Sukces osiągnęła również drużyna z KNRZ Controller zaj-mując 3. miejsce. Skład drużyny: Mariola Kotłowska,Marta Kalisz, Joanna Murzyńska. Opiekunem KNRZ Con-troller oraz drużyny jest dr hab. Bartłomiej Nita, prof. UE.

Laury studentów UE w Ogólnopolskim Teście Wiedzyo Inwestowaniu

W Ogólnopolskim Teście Wiedzy o Inwestowaniu studentkierunku Master Study in Finance, Michał Skuza zająłdrugie miejsce w klasyfikacji indywidualnej. Drużyna UEwe Wrocławiu w składzie: Michał Skuza (MSIF), KrzysztofKubiszewski (MSIF), Marta Szudzichowska (MSIF)

i Joanna Wieleba (MSIF) zajęła trzecie miejsce w klasyfi-kacji drużynowej.

FunEnglish.pl– firma założona przez naszych studentów – zostaławyróżniona jako laureat w kategorii Instytucja w tegorocz-nej edycji prestiżowego, europejskiego znaku jakościi innowacyjności w dziedzinie nauczania i uczenia sięjęzyków obcych – European Language Label.

Nagrodzeni absolwenci i ich prace magisterskieW IV Edycji Konkursu Prezesa Narodowego Banku Pol-skiego na najlepszą pracę magisterską wyróżnienie otrzy-mała Marta Karaś za pracę Monetary Policy in the faceof global financial crisis 2007-2009, promotorem pracy jestprof. dr hab. Krzysztof Jajuga. Marta Karaś jest absol-wentką Master Studies in Finance, a obecnie doktorantkąw Katedrze Inwestycji Finansowych i Zarządzania Ryzykiem.

Najlepszy dyplom rokuZarząd Województwa Dolnośląskiego utworzył nagrodępn. „Najlepszy Dyplom Roku”. Komisja uczelniana wybrałaz grona studentów naszej uczelni najlepszego absolwenta.Wyróżniono Beatę Kisielewicz z Wydziału Nauk Ekono-micznych za pracę magisterską Wpływ integracji europej-skiej na rozwój społeczno-ekonomiczny województwaopolskiego oraz za wyniki w nauce (średnia ocen 4,81), atakże za działalność w kołach naukowych i udział w ogól-noświatowym konkursie kreatywności „Odyseja Umysłu”.

Laureaci konkursu im. Wincentego StysiaJury konkursu na najlepszą pracę magisterską z dziedzinyekonomii wyróżniło dwoje naszych absolwentów: MartęUchmanowicz za pracę magisterską pt. „Efekty funkcjono-wania Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy EkonomicznejInvest-Park” (zdobyła II miejsce) i Piotra Panka za pracęmagisterską pt. „Międzynarodowa emigracja zarobkowana przykładzie studentów Uniwersytetu Ekonomicznego weWrocławiu” (wyróżnienie). Obie prace zostały napisanepod opieką naukową dr hab. Bogusławy Drelich--Skulskiej, prof. UE.

Prezydent Bolesławca nagrodził naszą absolwentkęKapituła nagrody za najlepszą pracę magisterską lubdoktorską z zakresu historii i współczesności miasta Bo-lesławiec przyznała II nagrodę Alicji Karolinie Stempnie-wicz, absolwentce Wydziału Gospodarki Regionalneji Turystyki w Jeleniej Górze. Doceniono pracę magisterskąpt. „Wykorzystanie środków europejskich przez samorządlokalny na przykładzie gminy miejskiej Bolesławiec” na-pisaną pod kierunkiem dr. Jerzego Ładysza z KatedryGospodarki Przestrzennej.

N a s z e s u k c e s y

„Prawdziwe życie zaczyna się po czterdziestce” mówiliuczestnicy uroczystości gratulując prof. Anieli Styś jubileuszu

Uroczystość rozpoczęła prof. Krystyna Mazurek-Łopaciń-ska, dyrektor Instytutu Marketingu witając dostojną jubi-latkę oraz gości przybyłych z ośrodków akademickich,z którymi od lat współpracuje Pani Profesor Aniela Styś.Profesor Krystyna Mazurek-Łopacińska, podziękowałaprof. Anieli Styś za sukcesy w działalności naukowej, zaumiejętność wyszukiwania nowatorskich kierunków ba-dawczych, za otwartość na problemy i zjawiska gospodar-cze, oraz za serdeczne, miłe i bezpośrednie traktowaniewspółpracowników, za wspieranie ich aktywności i zachę-canie do rozwijania zainteresowań nie tylko w obszarzedyscyplin naukowych.Prof. Krystyna Mazurek-Łopacińska mówiła o wrocławskiejszkole marketingu i rozwijanych w jej ramach nurtach ba-dawczych. Podkreślała, że Instytut Marketingu swoje suk-cesy zawdzięcza właśnie osobowości prof. Anieli Styś –wrażliwej nie tylko na sprawy ludzi, ale także środowiska

akademickiego, szczególnie zaś uczelni, z którą związałaswoje całe życie zawodowe. Profesor Krystyna Mazurek--Łopacińska podkreślała charyzmatyczny styl zarządzaniaInstytutem przez Panią Profesor Anielę Styś przejawiającysię m.in. aktywnością w dyskusjach naukowych i do-tyczących dydaktyki, przekazywaniem pracownikominformacji o podstawach podejmowanych decyzji, sku-tecznymi działaniami interwencyjnymi w sprawachInstytutu Marketingu, Wydziału Nauk Ekonomicznych,Uczelni i całego środowiska akademickiego.Podsumowując swoje wystąpienie prof. Krystyna Mazurek--Łopacińska powiedziała „Szanowna Pani Profesor, stwo-rzyła Pani Instytut kreatywny i otwarty. Dała nam Pani dużowiary w nasze umiejętności, które przygotowały nas dotrudnych, ważnych wyzwań. Dziękujemy serdecznie,życzymy dużo dobra, dużo dalszych sukcesów, wiele ra-dości. Kosz czerwonych róż jest symbolem wdzięcznościcałego Instytutu.”W imieniu swoim i kierownictwa Uczelni życzeniai podziękowania złożył JM Rektor prof. Bogusław Fiedor.

37

Portal nr 4 (11) 2011

J ub i l eu s z 45 - l e c i ap r a c y t w ó r c z e j p r o f . A n i e l i S t y ś

PE

RS

ON

ALI

A

Powiedział m.in.: „Pragnę Pani Profesor złożyć serdecznepodziękowanie za wieloletnią pracę na rzecz naszej AlmaeMatris. Tworząc przez ponad czterdzieści pięć lat wielkośći dumę dzisiejszego Uniwersytetu Ekonomicznego, udo-wadnia Pani Profesor słowa Ludwika Hirszfelda, którypowiedział kiedyś, że „Należy być optymistą na początkupracy, a krytycznym na końcu”.Optymizm towarzyszył Pani przezcałą zawodową drogę, i dzisiajmoże Pani Profesor swój dorobekśmiało poddać krytycznemuoglądowi. Jest z czego być dumnym.Dowodzi tego i ponad dwieścieopublikowanych prac, i wiele wyda-nych książek, i wypromowani dok-torzy…Znana dolnośląska pisarka, OlgaTokarczuk stwierdziła kiedyś: „Czasporządkuje rzeczywistość. Nie mapowodu, by się go bać”. Nie boimysię czasu, gdy przychodzi czas jubi-leuszy i rocznic, czas podsumowańi obrachunków z samym sobą,z wybraną drogą zawodową i dokonaniami, kamieniamimilowymi na tej drodze. One również – jak chce pisarka– porządkują rzeczywistość. Jestem przekonany, że dlaPani Profesor takim kamieniem milowym było zarównouzyskanie stopnia naukowego doktora nauk ekonomicz-nych w 1970 roku za pracę o podstawach określeniapopytu na usługi dla ludności, jak i współpraca z profeso-rem Kosteckim z Uniwersytetu w Neuchatel w ramachgrantu pt. „Zarządzanie marketingowe w sferze usług”.Takim kamieniem milowym było pełnienie funkcji członkaRady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego w latach1982-1990, jak i otrzymanie Krzyża Kawalerskiego OrderuOdrodzenia Polski.Trzeba kształcić się tak, by się stać zajmującym towarzy-szem dla siebie samego – powiedział kiedyś Tadeusz Ko-tarbiński, jedna z najwybitniejszych postaci polskiej nauki.Ten rys osobowości Pani Profesor będzie nam stale towa-rzyszył. Ciepło, poczucie humoru, życzliwość dla innych,otwartość na idee i poglądy innych okazywały się powo-

dami, dla których wykłady i seminaria Pani Profesor cie-szyły się takim zainteresowaniem – niezależnie od stopniaatrakcyjności prowadzonego przedmiotu. (...) Życzę PaniProfesor dalszych sukcesów na drodze naukowej, jak rów-nież w życiu osobistym, życzę uśmiechu i pogody ducha –my zawsze taką Panią Profesor mamy w swej pamięci.

Po oficjalnym otwarciu uroczystości wystąpiła prof. AnielaStyś obchodząca jubileusz 45-lecia pracy zawodowej nanaszej uczelni. Było to wystąpienie nietypowe, gdyżprof. Aniela Styś opowiadała o swoim życiu zawodowym,działalności publicznej i aktywności niepublicznej doku-mentując te wydarzenia materiałem fotograficznym.Pokazywane na zdjęciach osoby, miejsca i epizody wy-woływały spontaniczne reakcje osób na sali i komentarzeuczestników tych wydarzeń. Prof. Aniela Styś dziękowaławszystkim osobom, z którymi miała możliwość i przyjem-ność współpracować. Podkreślała znaczącą rolę prof.Stanisława Stysia w swoim życiu zawodowym i (oczywiś-cie) osobistym.

Następnie wystąpiły zaproszone osoby z ośrodków akade-mickich Katowic, Koszalina, Poznania, Szczecina, War-szawy i Wrocławia.Było wiele retreospekcyjnych wspomnień, chwil wzruszeń,zadumy. Wspominano czas wspólnie rozwiązywanych„problemów węzłowych”, działania wspierające awansekadr naukowych. Dziękowano Pani Profesor za krytycznelecz budujące recenzje naukowe, za twórcze i kompe-tentnie organizowane konferencje. Goście uroczystościżyczyli Pani Profesor Anieli Styś kolejnych ciekawychzadań do realizacji, sił i zapału do kontynuowania życiaz modelowym wręcz temperamentem naukowym, twór-czych pomysłów oraz satysfakcji i radości z sukcesówosiąganych w życiu zarówno zawodowym, jak i osobistym.Powtarzając za Gabrielem Marquesem cytowano jegosłowa: Być może dla świata jesteś tylko człowiekiem, aledla niektórych ludzi jesteś całym światem.

PE

RS

ON

ALI

A

38

Profesor Krystyna Mazurek-Łopacińska i prof. Aniela Styś

39

Rozmawiamy z Panią Profesor o książce i pracy w naszejuczelni

Pani Profesor proszę powiedzieć, co zadecydowałoo wyborze kierunku studiów? Jak ewoluowały Panizainteresowania?

Jestem Wrocławianką z urodzenia, ale moi rodzice, jakwiększość powojennych mieszkańców Wrocławia, przy-byli tutaj z różnych stron Polski: tato ze wschodniej Polski,mama z okolic Kielc. Rodzice nie wpływali na moje de-cyzje o wyborze studiów. Ja rozważałam studia prawniczena Uniwersytecie Wrocławskim lub ekonomię na naszejuczelni. Wybrałam studia na nowo utworzonym WydzialeZarządzania i Informatyki na kierunku cybernetyka eko-nomiczna i informatyka. Miałam szczęście trafić na wspa-niałą grupę studentów. O jej atutach pisała Pani prof.Stanisława Bartosiewicz w Portalu nr 1 (3) z 2009 roku.

Warto powiedzieć, że 11 osób z tej grupy zostało nauczy-cielami akademickimi, a kilka rozwinęło swoją karierę nau-kową. Studiowałam m.in. razem z Marią Piotrowską (nastudiach Stolcman), Teresą Jajugą (na studiach Jakobsche),Anną Błaczkowską (na studiach Bartosiewicz), KrzysztofemJajugą, Ireneuszem Kuropką, Ryśkiem Gumińskim, PawłemKubiakiem i Januszem Szponarskim – naukowcami pra-cującymi na naszej uczelni, oraz z Małgorzatą Misińskąi Danutą Kowalską, które rozpoczęły karierę naukową naUniwersytecie Wrocławskim, ale wkrótce zmieniły miejscepracy, podobnie jak niektórzy koledzy z naszej uczelni.

Program studiów mocno akcentował znaczenie przed-miotów ścisłych, wykorzystujących matematykę. Sprzyjałkształceniu ekonomistów, którzy podobnie jak przedsta-wiciele nauk przyrodniczych, tworzą modele, za pomocąktórych próbują nie tylko wyjaśniać, ale także przewidy-P

ER

SO

NA

LIA

40

N a grod a PTEi m . E d w a r d a L i p i ń s k i e g o d l a k s i ą ż k i

P r o f e s o r B o ż e n y B o r k o w s k i e j

Książka dr hab. Bożeny Borkowskiej, prof. UE pt. Regulacja monopolu naturalnego w teorii i praktyce, wydana przezWydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu w 2009 r., została nagrodzona w XX edycji konkursuo nagrodę Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego im. Edwarda Lipińskiego.

Wręczenie Nagrody PTE podczas uroczystego posiedzenia władz krajowych Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Krakowie.Na zdjęciu: prof. Bożena Borkowska, prof. Elżbieta Mączyńska (prezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego), prof. EugeniuszRychlewski (przewodniczący Sądu Konkursowego) i prof. Zdzisław Sadowski

wać przyszłość gospodarczą. Z perspektywy dzisiejszejwiedzy można twierdzić, że lansowane w ekonomiisformalizowane modele okazują się zawodne w przewi-dywaniu procesów i zjawisk ekonomicznych. Potrafimywyjaśnić pewne zdarzenia po ich zaistnieniu, ale nie jes-teśmy w stanie dokładnie prognozować przebiegu zjawiskekonomicznych. Już na studiach okazało się, że zmatema-tyzowany nurt wiedzy ekonomicznej nie jest mi bliski.Szukałam innych dziedzin ekonomii. Z naszej grupystudenckiej kilka osób dostało propozycję pracy nauczelni. Ja podjęłam starania o pracę w Instytucie Ekono-mii Politycznej. Zostałam zatrudniona czasowo dziękiporęczeniu Pani prof. Stanisławy Bartosiewicz (dowie-działam się o tym dopiero kilka lat później). W tym czasiebowiem bez przynależności do PZPR szanse na zatrudnie-nie były znikome. A ja nie chciałam się angażowaćw działalność polityczną. Miałam szczęście, trafiłam naostatnią dekadę funkcjonowania systemu PRL, był to bo-wiem rok 1979. Zatrudniono mnie 1 kwietnia, do pa-ździernika następnego roku. Przedłużenie angażu,ponieważ do partii się nie zapisałam, wisiało na włosku.„Uratowały” mnie sierpniowo-wrześniowe strajki 1980roku. Dzięki nim mogłam kontynuować pracę w ZakładzieSocjalizmu.

Powoli następował proces rozluźniania „gorsetu” partyj-nych nakazów i zakazów. Podczas zajęć ze studentamimożna było prezentować różne koncepcje ekonomiczne,wykazywać defekty socjalistycznej gospodarki oraz zwra-cać uwagę na znaczenie własności prywatnej i wolnościwyborów dla efektywności gospodarowania. Wiele argu-mentów, którymi wówczas dysponowałam, zgromadziłamw wyniku badań empirycznych, które prowadziłam jakoczłonek zespołu kierowanego przez Panią prof. DanutęMisińską. Badania te, prowadzone w ramach tzw. proble-

mów węzłowych, dotyczyły centralnego kierowaniaprzedsiębiorstwami i miały istotne znaczenie dla moich za-interesowań badawczych, które zaczęły się koncentrowaćwokół problemów związanych z oddziaływaniem państwana przedsiębiorstwa. Zagadnienia te były przedmiotemmojej pracy doktorskiej i pracy badawczej prowadzonejw transformującej się gospodarce polskiej, w którejpoczątkowo skoncentrowałam uwagę na zagadnieniachzwiązanych z prywatyzacją przedsiębiorstw, rozwojemrynków i ich regulacją w Polsce i w krajach o rozwiniętejgospodarce rynkowej. Dlatego też, gdy w czasie ostatnichkilkunastu lat gospodarka polska poddawana była liberali-zacji i pojawiło się pytanie co robić z monopolaminaturalnymi, zainteresował mnie właśnie ten problembadawczy, ponieważ okazał się istotny nie tylko w gospo-darkach poddanych transformacji, ale także w dojrzałychgospodarkach rynkowych. W nagrodzonej w XX edycjikonkursu Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego im.Edwarda Lipińskiego książce pt. Regulacja monopolu na-turalnego w teorii i praktyce analizuję problemy regulacjimonopoli naturalnych w Stanach Zjednoczonych, w Wiel-kiej Brytanii i Polsce.

Proszę wyjaśnić, co kryje się pod terminem monopolnaturalny.

Monopol naturalny to rynek, na którym jedno przedsi-ębiorstwo może zaspokoić popyt rynkowy, wytwarzającdane dobro po niższym koszcie przeciętnym niż dwa lubwięcej przedsiębiorstw. Wiąże się to z rosnącymi korzy-ściami skali, oznaczającymi, że wraz ze wzrostem skalidziałania przedsiębiorstwa produkcja wzrasta w większymstopniu niż nakłady, tak więc spada koszt jednostkowy wy-tworzenia tego dobra. Na takim rynku w sposób „natu-ralny” – niewymagający interwencji państwa – powstająsilne bariery wejścia na rynek dla konkurencji, takie jaknp. bardzo wysokie nakłady inwestycyjne i duże kosztystałe. Przykładami gałęzi, gdzie występują monopole na-turalne, są: energetyka, gospodarka wodno-ściekowa,telekomunikacja, transport kolejowy.

Jak obecnie w Polsce kształtuje się zjawisko monopoli-zacji? Czy są jeszcze obszary gospodarki, w których onowystępuje? Jaka przyszłość w opinii Pani Profesor czekamonopole naturalne?

W Polsce w związku z transformacją prywatyzacja i libe-ralizacja stanowiły warunki konieczne tworzenia rynkówi działania mechanizmu rynkowego. Taki kierunek zmianzaplanowano także w branżach o właściwościach mono-polu naturalnego, ponieważ uznano, że ma on charakterrezydualny i występuje tylko w tzw. sieciowych segmen-tach rynków dotychczas zmonopolizowanych, tj. w do-starczaniu dobra za pomocą sieci: gazowej, ciepłowniczej,energetycznej, kolejowej. Te segmenty są w dalszym ciągupoddane regulacji. Natomiast w produkcji energii elek-trycznej, w świadczeniu usług kolejowego transportu to-warowego i osobowego nie występują znaczące korzyści

41

Portal nr 4 (11) 2011

PE

RS

ON

ALI

A

skali – w relacji do pojemności rynku – zatem te segmentyrynku można poddać działaniu konkurencji.

Przykładowo, w minionych latach w Polsce dominowałytzw. monopole pionowe, np. w energetyce w gestii mo-nopolisty były złoża węgla, proces jego wydobycia, pro-dukcja energii elektrycznej, jej przesyłanie i dystrybucja(przez sieć wysokiego i niskiego napięcia). Obecnatendencja to pozostawienie monopolu w przesyłaniui dystrybucji energii za pomocą sieci, oraz rozwijanie kon-kurencji w produkcji i obrocie energią elektryczną.Widzimy takie przemiany również na przykładzie kolei,gdzie wyodrębniono spółkę posiadającą wyłączność na za-rządzanie infrastrukturą kolejową, natomiast usługi trans-portu towarowego i pasażerskiego świadczą różne firmyi w tych segmentach rynku powstaje konkurencja. Naj-większe zmiany obserwujemy w branży telekomunikacyj-nej. Wynikają one z przemian technologicznych. I chociażTP SA długo blokowała wejście do swojej sieci innym do-stawcom usług telekomunikacyjnych, to została zmuszonaprzez regulatora rynku do udostępnienia sieci konkuren-tom, a ponadto pojawiły się nowe technologie, m.in. mo-żliwość przekazu satelitarnego, i w efekcie mamy na rynkuwielu dostawców usług telekomunikacyjnych.Ale jest gdzieś granica multiplikowania dostaw produktu.Można zauważyć, że następuje proces odwrotny, czylifirmy posiadające poszczególne sieci zaczynają się znówkonsolidować, aby funkcjonować z zyskiem. Może tooznaczać, że na omawianych rynkach ukształtują się

oligopole z małą liczbą konkurentów. Warto jednakzauważyć, że proces przechodzenia od monopolu natu-ralnego do rynku konkurencyjnego z rezydualnym mono-polem naturalnym napotyka wiele trudności wynikają-cych z istnienia i działania różnych grup interesu.Na niektórych rynkach działaniu silnych branżowych grupinteresu towarzyszy często argumentacja o koniecznościtworzenia „championów narodowych” lub o występowa-niu tzw. strategicznych obszarów funkcjonowania gos-podarki, których nie można ani prywatyzować, ani libera-lizować.

Tematyka monopoli naturalnych była mi zupełnie obca.Do czytania książki podeszłam z obawą, czy jako laikekonomiczny nie zagubię się w złożoności zagadnień.Problemy analizowane są w książce w przystępny, prze-jrzysty sposób.

Cieszę się z Pani słów, to komplement. Podobnyusłyszałam przy opracowaniu wydawniczym książki,w czym bardzo pomogła mi Pani redaktor MałgorzataGrzybowska. Ją także zaciekawiła ta tematyka i zachęcałamnie do rozbudowania pewnych fragmentów o przykłady,o wyjaśnienia w języku zrozumiałym dla laika. Były tocenne sugestie. Jestem bardzo zadowolona z tej wydaw-niczej współpracy nad książką.

Czy Pani Profesor spodziewała się nagrody po zgłosze-niu książki do konkursu PTE?

Przyznanie nagrody PTE mojej książce było dla mniemiłym zaskoczeniem. Otrzymałam rekomendacje od Paniprof. Bożeny Klimczak (była pomysłodawcą zgłoszeniamojej książki do nagrody) oraz od Pana prof. BogusławaFiedora. To były dla mnie bardzo ważne opinie. Ale w pra-cach Sądu Konkursowego brało udział wielu profesorów:S. Ryszard Domański, Bogusław Fiedor, Bożena Klimczak,Joanna Kotowicz-Jawor, Witold Kwaśnicki, ElżbietaMączyńska, Jan Lipiński, Urszula Płowiec, Krzysztof Porwit,Stanisław Rudolf, Eugeniusz Rychlewski (przewodniczący),Zdzisław Sadowski, Czesław Skowronek i Andrzej Sławi-ński. Mogę zatem przypuszczać, że bardzo duże znaczeniemiała recenzja książki, w której, jak to wynika z komuni-katu Sądu Konkursowego, podkreślono walor wielostron-nego ujęcia problemu państwowej regulacji monopolinaturalnych, w sferach pozornie niepodlegających pra-wom ekonomii, takich jak polityka. Uwagę recenzentazwróciła także zastosowana w monografii metoda analizyporównawczej konfrontującej rozwiązania w różnych pa-ństwach, w zależności od rodzaju regulacji, wpływu grupinteresu czy branż. Badania i analizy prowadzone nad tymizagadnieniami pozwoliły wysunąć wiele wniosków, któremogą zainteresować przedstawicieli różnych dziedzin.

PE

RS

ON

ALI

A

42

Nagroda im. prof. Edwarda Lipińskiego jest przyznawana corocznie przez Polskie Towarzystwo Ekonomiczneza książkę wnoszącą nowe wartości do dorobku nauk ekonomicznych w Polsce, opublikowaną w dwóch kolejnychlatach poprzedzających rok, w którym nagroda jest przyznawana.

Prof. Bogusław Fiedor powiedział: Pani książka „Regulacje mo-nopolu naturalnego w teorii i praktyce”, wydana przez naszeuczelniane wydawnictwo, dzięki swoim walorom merytorycznymi popularyzatorskim jest najlepszą wizytówką wrocławskiej szkołyekonomicznej i środowiska naukowego wrocławskiego Uniwersy-tetu Ekonomicznego. Życzę Pani Profesor dalszych sukcesówna drodze naukowej, jak również w życiu osobistym.

Kiedy myślę o książkach powstających w Katedrze,nasuwa mi się jeszcze pytanie o podręczniki akademic-kie autorstwa Pani i Pani prof. Klimczak. Tworzą oneunikatowy w skali kraju zestaw materiałów dydaktycz-nych. Natomiast zaliczenie zajęć z mikroekonomiiw opinii studentów ma charakter gry losowej. Dlaczegote zajęcia wywołują wśród studentów tak negatywneemocje? Jakie jest stanowisko Pani Profesor codo tej opinii?

W tej kwestii nie mogę być obiektywna. Mogę jedynieprzypuszczać, że problemy wiążą się z tym, że studenciI roku na zajęciach z mikroekonomii spotykają się z nowądla nich terminologią, materiału do opanowania jest sporo,a wprowadzanie matematycznych modeli zjawisk ekono-micznych zazwyczaj sprawia trudności. W mojej ocenie,jeśli do nauki przedmiotu przystępuje się systematycznie,rozwiązuje się zadania i chodzi na wykłady! – to egzaminjest do zdania w pierwszym terminie. „Fani” mikroekono-mii zaliczają przedmiot później, a zaliczam do nich m.in.tych studentów, którzy przychodząc po wpis do indeksupytają mnie …kiedy można zastać panią Borkowską. Zwykleodpowiadam … niech to pozostanie tajemnicą mojąi „fanów” mikroekonomii.Mam wiele opinii o moich zajęciach, również tych z co-rocznych ankiet oceniających dydaktyków. Jedni studencipiszą o nich „horror”, inni zaś, że „..zajęcia są świetnie pro-wadzone, pozwoliły zrozumieć wiele zjawisk”, jeszcze innipiszą „…to mój najlepszy wykładowca”. Ilu studentów, tyle

komentarzy. Nie jesteśmy idealni, ale staramy się być rze-telni i do zaliczenia przedmiotu wymagamy więcej niż 30%punktów – czym zaskakujemy niedawnych maturzystów.

Jakie są najnowsze tematy działań naukowych podej-mowanych w Katedrze Mikroekonomii i EkonomiiInstytucjonalnej? Jak wykorzystujecie Państwo możli-wości wynikające z nowych zasad finansowania badań?Jakie plany zawodowe czekają do realizacji?W ostatnim czasie opracowaliśmy w Katedrze wniosek ogrant. Jest to projekt zgłoszony przez Panią prof. BożenęKlimczak wraz z zespołem. Projekt ma charakter teore-tyczno-empiryczny, a dotyczy ochrony konsumenta w Pol-sce. Chcemy przy jego realizacji współpracować z KatedrąPrawa Uniwersytetu Wrocławskiego. Celem grantu jestzbadanie, jak przebiega proces stanowienia instytucjiochrony konsumenta w Polsce. Na podstawie badań do-tyczących funkcjonowania wybranych rynków, działańgrup interesu, planujemy sprawdzić, jak chronione sąprawa konsumenta w Polsce. Chcemy „odkryć”, jakieczynniki wpłynęły na obecne w Polsce rozwiązaniaw zakresie ochrony konsumenta, jak polskie prawo dosto-sowało się do prawa Unii Europejskiej. Zamierzamy usta-lić, w jakim stopniu i dlaczego ochroną konsumentóww Polsce zajmują się organizacje wspierane przez państwoi od niego niezależne. Z wielką niecierpliwością czekamyna styczeń, kiedy zapadnie decyzja Narodowego CentrumNauki.

43

Portal nr 4 (11) 2011

PE

RS

ON

ALI

A

Nazwisko Borkowska Pseudo/przezwisko wśród studentów: Borcia

Imiona Bożena, EwaZawód: wyuczony/wykonywany/wymarzony

ekonomista/ nauczyciel akademicki/ rozważanyjako alternatywny to zawód prawnika

Hobby Pielęgnacja roślin w ogrodziei górskie wędrówki Największy sukces to… Mam nadzieję, że ciągle jeszcze przede mną

Jakie książkikolekcjonuje

Różne, kiedyś były to książkiFiodora Dostojewskiego, późniejStanisława Lema, o Chinach ,obecnie głównie oryginalna litera-tura o tematyce ekonomicznej

Lubi zbierać grzyby

Lubi chwalić się (czym?) nie lubię mówić o sobie Postać historyczna Intrygowali mnie dyktatorzy, zarówno z czasówrzymskich, jak i współczesnych

Ulubiona książka/autor Jeśli odkrywam jakiegoś autora, to czytam wszystkie jego książki

film/reżyser Pierwsza spokojna noc V. Zurliniego – to włoski film oglądany przeze mnie wielokrotnie w czasach studenckich

Ulubiony szlagier Yesterday Beatlesów Utwór muzyczny Kiedyś utwory grane przez L. Armstronga.Ostatnio „Mazurki” Fryderyka Chopina

Ulubiony i uprawiany sportW czasach szkolnych trenowałampływanie, ostatnio wprawiam sięw jeździe na rowerze

Dowcip z żelaznegorepertuaru

Turysta, widząc bacę siedzącego nad potokiem,pyta: Baco, a co tak siedzicie? A bo mom troskecasu – odpowiada baca. A co robicie jak maciedużo czasu? A to wtedy sobie siędnę i pomyślę

Dewiza lub powiedzonko móc spojrzeć sobie w lustrze w oczy i nie mieć wyrzutów sumienia

LUBI NIE LUBI

Deser lody bakaliowe gofra z bitą śmietaną i malinami

Napitek niealkoholowy kawę Pepsi i Coca Coli

Napitek alkoholowy wino, szczególnie Bordeaux, ostatnio odkryłamnalewkę z czeremchy czystej wódki

Inne ulubione „zjadliwości” wszystkie rodzaje orzechów tzw. mocno dojrzałych serów

PE

RS

ON

ALI

A

44

Józef Pinior jest absolwentem (1978) prawa na Uniwersy-tecie Wrocławskim. Ukończył też Podyplomowe StudiumEtyczno-Religioznawczego UWr (1980) oraz Szkołę NaukSpołecznych przy Instytucie Filozofii i Socjologii PAN(1994). W latach 1993-1994 był stypendystą New SchoolUniversity w Nowym Jorku. Od 1994 prowadzi wykładyna Uniwersytecie Ekonomicznym we Wrocławiu.Działalność politycznaW 1980 r. organizował m.in. wraz z Władysławem Frasy-niukiem struktury „Solidarności” na Dolnym Śląsku. Byłczłonkiem zarządu Regionu NSZZ „S” i jej rzecznikiemfinansowym. Tuż przed wprowadzeniem stanu wojennegopodjął z konta związku 80 mln zł, dzięki czemu nie zostałyone zajęte przez władze komunistyczne. Fundusze tezostały zdeponowane u metropolity wrocławskiegoHenryka Gulbinowicza i w następnych latach posłużyły doorganizacji podziemnych struktur „Solidarności”. Po 13grudnia 1981 r. ukrywał się, poszukiwany listem gończym.Po aresztowaniu Władysława Frasyniuka (we wrześniu1982) reprezentował Dolny Śląsk w Tymczasowej KomisjiKoordynacyjnej. Został aresztowany 23 kwietnia 1983 r.,w 1984 skazany na karę czterech lat pozbawienia

wolności. Zwolniono go na mocy amnestii w lipcu tegosamego roku. Do 1988 kilkakrotnie więziony, w tym zazłożenie kwiatów pod wrocławską zajezdnią MPK w rocz-nicę sierpnia 1980 (1984) i za próbę wywołania strajkuw zakładach „Dolmel” (1988). W 1984 i 1988 był podopieką Amnesty International jako więzień sumienia. Jestwspółtwórcą słynnego, podziemnego Radia Solidarność weWrocławiu. Od lipca 1987 Józef Pinior pełni funkcję rzecz-nika strony polskiej Solidarności Polsko-Czechosłowackiej.W tym okresie aktywnie uczestniczył w happeningachPomarańczowej Alternatywy, promując je w mediach nie-zależnych i zagranicznych. W 1987 r. był współzałożycie-lem PPS. Pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Unii Pracyds. zagranicznych w latach 1998-1999. Od września 2002 r.był pełnomocnikiem Wojewody Dolnośląskiego ds.Referen dum Europejskiego, od sierpnia 2003 r. pełno-mocnikiem Wojewody Dolnośląskiego ds. Europejskich.W latach 2004-2009 był posłem do Parlamentu Europej-skiego, reprezentując Grupę Socjalistów Europejskich(PES). Sprawował funkcję wiceprzewodniczącego Podko-misji Praw Człowieka. Był również członkiem KomisjiRozwoju Regionalnego oraz Delegacji ds. Stosunków zeStanami Zjednoczonymi. W wyborach parlamentarnychw 2011 jako bezpartyjny kandydat do Senatu z ramieniaPlatformy Obywatelskiej, uzyskał mandat senatorski, otrzy-mując 40.703 głosy.

Po 1989 r. Józef Pinior zajmuje się pracą badawcząi dydaktyczną. Koncentruje się na analizie porównawczejprocesów wychodzenia z reżimów niedemokratycznychw Europie Południowej, Ameryce Łacińskiej i EuropieŚrodkowo-Wschodniej. W 1989 na zaproszenie organi-zacji pracowniczych prowadził badania w Brazyliii w Argentynie. Jego program badawczy otrzymał w 1993 r.Democracy Fellowship z The Pew Charitable Trusts, USA.Opracowuje wykłady dotyczące współczesnych systemówpolitycznych, stosunków międzynarodowych oraz integra-cji europejskiej.

Wykorzystano informacje z Internetu

Serdecznie gratulujemyP a n u J ó z e f o w i P i n i o r o w i w y b o r u d o S e n a t u

R P V I I I k a d e n c j i

Wyniki wyborów ukazały, jak dużym zaufaniem społecznym cieszy się Pan w społeczności naszego miasta.Z tym większą satysfakcją składam gratulacje znając Pańskie zasługi wobec naszej uczelni i środowiska naukowego.Jestem przekonany, że zapowiadana przez Pana aktywność parlamentarna skierowana na prawa człowieka zosta-nie ukoronowana dużymi sukcesami. Życzę owocnej pracy na niwie społecznej w przekonaniu, że warto„słowa ważyć, a nie liczyć” – powiedział rektor prof. Bogusław Fiedor na posiedzeniu Senatu naszej Uczelni.

PE

RS

ON

ALI

A

45

Portal nr 4 (11) 2011

Zacznijmy od przeszłości. Jakie są Pana związki z nasząuczelnią?Formalnie na naszej uczelni pracuję od 1983 roku. Dopracy w bibliotece przyjął mnie rektor prof. Józef Kaleta.Po wyjściu z więzienia, do którego trafiłem w staniewojennym, szukałem pracy we Wrocławiu i miałem szansętylko na pracę w „zieleni miejskiej”. Rektor Kaleta byłjedyną osobą z wrocławskiego środowiska akademickiego,która odważyła się mnie zatrudnić. Mimo, że to ja, przy-bywszy z Wrocławskiego Uniwersytetu, współuczestni-czyłem ze studentami NZS Akademii Ekonomicznej,w rozpalaniu studenckiego strajku w końcówce roku 1981.Jestem za to wdzięczny profesorowi Józefowi Kalecie.Przypomina mi się też pewna historia z tamtych czasów.Służba Bezpieczeństwa inwigilowała mnie nadal, „węszyła”

jaką krecią robotę rozwijam w nowym miejscu pracy. Rów-nolegle, zupełnie poza moją wiedzą, pracownicy naszejBiblioteki drukowali gdzieś na Sępolnie tzw. podziemnąliteraturę. Ale były to niezwiązane ze sobą działania.W Bibliotece pracowałem aż do zrobienia doktoratuw 1989 roku, wtedy uzyskałem angaż dydaktyczno-nau-kowy w naszej uczelni.I porwał Pana świat.Nie tak od razu. Jestem z wykształcenia prawnikiem kon-stytucjonalistą. Na początku lat dziewięćdziesiątych prof.Bronisław Geremek zaprosił mnie do współpracy przy two-rzeniu Małej Konstytucji. Miała ona regulować organiza-cję oraz funkcjonowanie organów państwa w zakresiewładzy ustawodawczej (Sejm i Senat) oraz wykonawczej(prezydent i rząd). Zawierała także podstawowe ustalenia

P o l a c y u c z ą ś w i a td e m o k r a c j i

Spotykamy się z Panem dr. Bartłomiejem Nowotarskim, pracownikiem Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu,adiunktem Katedry Filozofii i Komunikacji Społecznej, współzałożycielem Instytutu Studiów nad Islamem. Naszrozmówca – prawnik konstytucjonalista – występował na otwarciu obrad parlamentu tunezyjskiego, po doradcyNelsona Mandeli i wspólnie z reprezentantką byłej „concertation”, czyli grupy partii politycznych, które przeciw-stawiły się referendum konstytucyjnemu Pinocheta. Właśnie powrócił z Tunezji i Egiptu, gdzie uczestniczy w mis-jach i projektach demokratyzacyjnych.

PE

RS

ON

ALI

A

46

dotyczące samorządu terytorialnego. Przyświecała namidea, aby w sposób prawny zamanifestować ostateczneodejście od modelu ustrojowego okresu tzw. konstytucjo-nalizmu socjalistycznego, a także, jak głosi wstęp „uspraw-nienia działalności naczelnych władz państwa”. MałąKonstytucję uchwalono w 1992 roku. Współtworzyłemtakże normy dla ordynacji wyborczej do Sejmu i Senatu RPoraz ustawy o partiach politycznych. Nadal angażowałemsię w działalność publiczną, tym razem nareszcie w oficjal-nym nurcie. Przez 12 lat byłem radnym Wrocławia, a w la-tach 1994-1998 wiceprezydentem Wrocławia.Jakie Pana pomysły zostały wdrożone we Wrocławiu?Byłem między innymi inicjatorem utworzenia Straży Miej-skiej. Przypominam, że na początku lat dziewięćdzie-siątych zapewnienie społeczeństwu bezpieczeństwa byłobardzo poważnym problemem. Po otwarciu polskich gra-nic nasiliła się przestępczość zorganizowana – nagminnebyły kradzieże samochodów, nastąpił rozkwit przemytu.To z tamtych czasów pochodzi dowcip: oferta turystycznadla Niemców – Jedźcie do Polski, tam już jest wasz samo-chód. Społeczeństwo oczekiwało bezpieczeństwa, wyma-gało patroli na ulicy i zadbaliśmy o to między innymipowołując Straż Miejską, której patrole wspierała policja.Na urzędzie wiceprezydenta zastała mnie „powódź stule-cia”. Powódź zniszczyła ponad 700 mieszkań. Musieliśmyrozwiązać problem zapewnienia lokali poszkodowanymmieszkańcom. Projekt trwał dwa lata i udało nam się wy-budować osiedla dla wykwaterowanych osób. Znaleźliśmytakie rozwiązanie, że budowano i szybko, i dobrze.

Przez tych kilkanaście lat byłem bardzo zaangażowanypolitycznie, a w związku z tym cierpiała moja pracanaukowa. Przypomniałem sobie słowa Zbigniewa Brze-zińskiego, który – kiedy byłem na stypendium w BiałymDomu – powiedział mi: Jeśli poświęcisz się pracy politycz-nej, nie będziesz miał czasu czytać nic mądrego, zawyjątkiem dokumentów. Tak właśnie było. Ale w końcupowróciłem do nauki. Przedmiotem moich zawodowychzainteresowań jest proces demokratyzacji różnych świato-wych dyktatur, a od pewnego czasu możliwości demokra-tyzacji państw islamskich. Zostałem ekspertem InstytutuSpraw Publicznych i członkiem Rady Programowej Insty-tutu Studiów nad Islamem oraz Stowarzyszenia WiedzyObywatelskiej.Wrócił Pan właśnie z Egiptu. Obserwował Pan wyborydo egipskiego Zgromadzenia Ludowego. Proszę powie-dzieć jakie szanse na demokratyzację Pan dostrzegaw krajach islamskich?To ważny moment w dziejach Afryki. Akredytację na ob-serwację wyborów w Egipcie jako reprezentanci Europyotrzymaliśmy tylko ja i Zbigniew Bujak oraz EuropejskieCentrum Solidarności. Po raz pierwszy poczułem, jak toprzyjemnie być Polakiem. Słowo „Solidarność” otwierałotam wszystkie drzwi. Tunezyjczycy wymawiali to słowo wpolskim brzmieniu. No i oczywiście wszędzie słyszałemnazwisko Wałęsa. Spotykaliśmy się z przedstawicielamiróżnych frakcji politycznych i religijnych. Wydarzenia„afrykańskiej wiosny ludów”, jakie miały miejsce w Tunezjii Egipcie były protestem przeciwko trwającemu od kilku

Księga Koranu na dworcu kolejowym w Teheranie

47

Portal nr 4 (11) 2011

dekad uciemiężeniu, korupcji i tyranii. Teraz te krajepotrzebują prawnych uregulowań dla wprowadzaniademokratycznych zasad rządzenia.Recepcja tych wydarzeń przez świat Zachodu była taka,jak interpretowały to media.To prawda. Wydarzenia te były przedstawiane i dyskuto-wane na Zachodzie w szczególny sposób. Z jednej strony,niektórzy reprezentanci zachodnich elit intelektualnychodnieśli się pozytywnie do demokratycznych zrywównarodu egipskiego i tunezyjskiego, z drugiej, część opiniipublicznej, a także znani politycy i intelektualiści, ludziekultury, wyrazili swe zaniepokojenie tym, że do władzyw krajach historycznie muzułmańskich mogą dojść repre-zentanci ruchów islamskich (a więc ugrupowania religijne).Bractwa muzułmańskie zapewne włączą się w procesdemokratyzacji, one bowiem były w opozycji do rządówHosniego Mubaraka i Ben Alego. W mojej ocenie nieoznacza to jednoczesnego obowiązywania szariatu,źródłem fundamentalizmu bowiem jest bieda i niedosta-tek, a tylko w skrajnym odłamie (np. salafickim) religia.Każde z państw musi więc wypracować swój własnymodel, wynaleźć własne panaceum na rozwiązanie pro-blemów, oczywiście uwzględniając przy tym żądaniaspołeczeństw.Jaka była Pana rola w tych wydarzeniach?Od wielu lat jestem zainteresowany procesami demokra-tyzacji. Byłem w celach naukowych w Afryce, AmerycePołudniowej i Północnej, w Azji, a w szczególnościw Islamskiej Republice Iranu, spotykałem sięz osobami, które walczyły i walczą nadal o swobodydemokratyczne. Również mój życiorys polityczny i doro-bek prawny są – jak mniemam – moimi dodatkowymiatutami i prawdopodobnie dlatego zostałem zaproszonydo Egiptu i Tunezji na konsultacje konstytucyjne i jakoobserwator.Dla społeczności północnej Afryki, my – ludzie EuropyŚrodkowej – jesteśmy wiarygodni. Jesteśmy dla nichprzykładem narodu ciemiężonego, który nie miał impe-rialnej przeszłości. Oni nie chcą słuchać przedstawicieliStanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Francji, ale właś-nie nas. Jako nacja jesteśmy symbolem walki o wolność,o swobody obywatelskie. My zaczęliśmy kruszyć imperiumsowieckie. I nam się udało. A dodatkowo jako konstytu-cjonalista mogłem wspierać ich prace nad zmianami praw-nymi, promować projekty konstytucyjne, prowadzićkonsultacje z partiami i ze społeczeństwem, przekonywaćdeputowanych do różnych rozwiązań. Taka była moja rola.W Tunezji i Egipcie obserwowałem entuzjazm ludzi, któ-rzy mogli poprzez wybory parlamentarne wyrazić swójobywatelski wkład w budowanie lepszej przyszłości. Wartopodkreślić, że tamtejsze ordynacje wyborcze zakładajądzielenie się władzą. Na razie szczegółowiej przyglądałemsię, jak przebiegają procesy demokratyzacji w Tunezji.Widziałem tłumy ludzi oglądających telewizyjne trans-misje obrad parlamentu. No i rozmawiałem, dyskuto-

wałem, opowiadałem jak było u nas w Polsce. Oni sąciekawi tych doświadczeń, gdyż nie chcą popełniaćbłędów, które mogłyby zaprzepaścić ich osiągnięcia.Czy publikuje Pan swoje wrażenia i opinie w związkuz udziałem w tych wydarzeniach?Za dwa miesiące wyjdzie moja książka Jak budować, a jakburzyć demokracje? Opisuję doświadczenia od AfrykiPołudniowej, po Europę i Azję Centralną. Mam już pro-pozycję, aby wydać ją w języku w arabskim, jak wspomi-nałem, w tych postkolonialnych państwach nie masympatii do dawnych imperiów, jest wręcz niechęć dokorzystania z literatury francuskiej, czy anglosaskiej.Mam pomysł na trylogię – składać się będzie na niąwspomniany już tytuł oraz Erozja demokracji (gdzie jakoprzykłady przedstawię, między innymi, Argentynę i Węgry– ku przestrodze), a także Erozja autokracji, od EuropyŚrodkowej i Wschodniej aż po Iran. W najbliższym czasiechciałbym obronić habilitację. Moją ambicją naukową jestnapisanie takiej książki, która o zagadnieniach konstytu-cjonalizmu będzie mówiła w sposób zrozumiały, nie przezpryzmat prawnej nomenklatury. W mojej ocenie pisanieprac naukowych, których prawie nikt nie czyta, mija sięz sensem. Chciałabym, aby moje doświadczenia i prze-myślenia były przydatne także dla ludzi wchodzącychw życie, w struktury demokratyczne, nie tylko dla specja-listów.Czy są narody, które nigdy nie dorosną do demokracji?Wydaje mi się, że w społeczeństwach klanowych, gdziestanowiska zarządzające obsadzane są przez członków ro-dziny trudno o demokrację. W niektórych kulturachnepotyzm nie jest naganny, jest wręcz wartością. W takichkrajach, jak Afganistan, Tadżykistan, Kirgistan zmiana wiążesię tylko z dojściem do władzy innego klanu. Jednak każdabariera, kiedyś pęka. Każda jednostka chce być wolnai oczekuje, że inni będą szanować jej niezależność. Prote-sty w krajach arabskich na nowo zdefiniowały funkcjeinternetowych portali społecznościowych, są one dziświodącym motorem zmian w politycznej rzeczywistości.Ale wydaje mi się, że do zmian dochodzi tam, gdzieskupia się zainteresowanie świata, to miejsca, z którymijest stała, aktywna współpraca międzynarodowa. Jeśli tawspółpraca zamiera, jak np. teraz na Ukrainie, to odra-dzają się stare nawyki. Łamana jest kultura demokratyczna,władza zawłaszcza wszystko.Na świecie niestety tylko 27 procentom państw, któreuwalniały się w ciągu ostatnich 40 lat z różnych formdyktatur, udało się z sukcesem skonsolidować swojedemokracje. Pozostałe niestety utkwiły w formach auto-kratyczno-demokratycznych hybryd. Są w nich, co prawda,demokratyczne instytucje (z reguły fasadowe np. po-wszechne wybory), ale władza już nie jest demokratyczniesprawowana. W szczególności, nie respektowane lubnaruszane są – formalnie lub nieformalnie – prawa opozycji.Clou demokracji to istnienie opozycji.

PE

RS

ON

ALI

A