Nauka o języku Ortografi a

4.1

Podręcznik z ćwiczeniami do szkoły podstawowej � klasa 4 część 1

Język polski w ćwiczeniachonlineOferta: sklep.wsip.pl

Publikacja, którą nabyłeś, jest dziełem twórcy i wydawcy. Prosimy, abyś przestrzegał praw, jakie im przysługują. Jej zawartość możesz udostępnić nieodpłatnie osobom bliskim lub osobiście znanym. Ale nie publikuj jej w internecie. Jeśli cytujesz jej fragmenty, nie zmieniaj ich treści i koniecznie zaznacz, czyje to dzieło. A kopiując jej część, rób to jedynie na użytek osobisty.

Szanujmy cudzą własność i prawo.Więcej na www.legalnakultura.pl

Polska Izba Książki

Autorzy: Ewa Horwath, Anita Żegleń

Podręcznik dopuszczony do użytku szkolnego przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania i wpisany do wykazu podręczników przeznaczonych do kształcenia ogólnego do nauczania języka polskiego, na podstawie opinii rzeczoznawców: dr. Wojciecha Kaliszewskiego, dr Marii Kopsztejn, mgr Agnieszki Pukowskiej.

Etap edukacyjny II.Typ szkoły: szkoła podstawowaRok dopuszczenia: 2012

Numer ewidencyjny w wykazie dla wersji tradycyjnej i elektronicznej podręcznika: 551/1/2012

© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o. Warszawa 2013

Wydanie I

ISBN 978-83-02-13831-7 (część I)ISBN 978-83-02-13833-1 (całość)

Opracowanie merytoryczne i redakcyjne: Robert Wyszomierski (redaktor koordynator) Magdalena Kapczyńska (redaktor merytoryczny)Redakcja techniczna: Monika Rudnik-KulikowskaRedakcja językowa: Agnieszka Czerepowicka, Milena SchefsProjekt okładki: Katarzyna TrzeszczkowskaProjekt graficzny i opracowanie graficzne: Anna WielbutFotoedycja: Natalia MarszałekSkład i łamanie: Monika Rudnik-Kulikowska

Zalecane wymagania systemowe i sprzętowePodręcznik elektroniczny w formacie PDF otwierany na komputerach PC i MAC wymaga zainstalowania bezpłatnego programu Adobe Reader (http://get.adobe.com/reader/); otwierany na tabletach i telefonach z systemem Apple iOS wymaga zainstalowania bezpłatnego programu iBooks (do pobrania ze sklepu App Store); otwierany na tabletach i telefonach z systemem Android wymaga zainstalowania bezpłatnego programu Adobe Reader (do pobrania z Google Play).

Pomoc techniczna: epomoc@wsip.com.pl

Materiały, do których masz dostęp, nie mogą być rozpowszechniane publicznie, nie mogą być przedmiotem dalszego obrotu. Rozporządzanie ich opracowaniem wymaga uzyskania zgody.

Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 00-807 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 96Tel.: 22 576 25 00Infolinia: 801 220 555www.wsip.pl

3

Jak korzystać z podręcznika z ćwiczeniami ● 4

Litery i głoski

Alfabet ● 8Głoska a litera ● 12

Samogłoski i spółgłoski ● 16O różnych funkcjach głoski i ● 19O sylabach ● 22To już znamy, powtarzamy

– wiadomości w pigułce ● 26Pół żartem, pół serio

– ćwiczenia powtórkowe ● 28Wiem, umiem, rozumiem

– sprawdzian wiedzy i umiejętności ● 30

Części mowy

Czasownik i jego znaczenia ● 34Formy osobowe i nieosobowe czasownika ● 41Czas teraźniejszy czasowników ● 48Czas przeszły czasowników ● 52

Czas przyszły czasowników ● 60

Rzeczownik i jego znaczenia ● 65Liczba i rodzaj rzeczownika ● 69

Rzeczowniki własne i pospolite ● 75

Przymiotnik i jego znaczenia ● 79

Liczba i rodzaj przymiotnika ● 83Przysłówek i jego znaczenia ● 89To już znamy, powtarzamy

– wiadomości w pigułce ● 94Pół żartem, pół serio

– ćwiczenia powtórkowe ● 96Wiem, umiem, rozumiem

– sprawdzian wiedzy i umiejętności ● 100

Spis treściPiszę poprawnie

Słownik ortografi czny ● 104Pisownia wyrazów z rz ● 109Pisownia wyrazów z ż ● 115Pisownia wyrazów z rz i ż ● 120Pisownia wyrazów z ó ● 125Pisownia wyrazów z u ● 129

Pisownia wyrazów z ó i u ● 134To już znamy, powtarzamy

– wiadomości w pigułce ● 140Pół żartem, pół serio

– ćwiczenia powtórkowe ● 142Wiem, umiem, rozumiem

– sprawdzian wiedzy i umiejętności ● 146

Jak korzystać z podręcznika

Lekcja rozpoczyna się tematem.

Zapamiętaj! Ważne wiadomości, które trzeba zapamiętać.

Ćwiczenia wstępne, które pozwolą ci lepiej zrozumieć zagadnienia językowe.

49C z ę ś c i m o w y48

amiętaj!

1. Podkreśl czasowniki, które mówią o czynności odbywającej się w chwili mówienia.

2. Wypisz czasowniki nazywające czynności wykonywane przez osobę, która o nich mówi. Powiedz, co było dla ciebie wskazówką.

● grają ● czyta ● zbieram ● spotykamy się ● oglądasz ● wie ● filmuje

● rozmawiasz ● tańczą ● kolekcjonuję ● czytam ● lubimy ● znasz ● idę

Czasowniki w czasie teraźniejszym nazywają czynności lub stany, które dzieją się w chwili, gdy o nich mówimy, np. fotografuję, cieszymy się.

Czasowniki w czasie teraźniejszym odmieniają się przez osoby i liczby.

Liczba pojedyncza

1. os. (ja) interesuję się, zbieram, umiem,

2. os. (ty) interesujesz się, zbierasz, umiesz,

3. os. (on, ona, ono) interesuje się, zbiera, umie.

Liczba mnoga

1. os. (my) interesujemy się, zbieramy, umiemy,

2. os. (wy) interesujecie się, zbieracie, umiecie,

3. os. (oni, one) interesują się, zbierają, umieją.

Trudne formy Czasowniki umieć, rozumieć:

w 1. os. lp mają zakończenie -em – umiem, rozumiem,

w 3. os. lm mają zakończenie -eją – umieją, rozumieją.

3. Podkreśl w tekście czasowniki w czasie teraźniejszym. Policz je, a dowiesz się, na czyim koncercie był autor zdjęcia.Klucz do odpowiedziZespół Perfect [czytaj: perfekt] – 12 czasowników.Zespół The Beatles [czytaj: de bitels] – 13 czasowników.Zespół Maanam – 14 czasowników.

Kiedy zadzwoniła Ania i tajemniczym głosem oznajmiła: „Mam dla cie-bie coś dźwięcznego”, domyśliłam się, że to bilety na koncert zespołu, który uwielbiam. Musiałam się spieszyć, bo dochodziła siódma. Wycho-dzimy. Całe miasto oplakatowane. Ulicą idą tłumy fanów. Robi się co-raz tłoczniej i coraz głośniej. Muzycy wychodzą na scenę. Zaczynają grę. Pulsuje mi w skroniach. Ludzie obok tupią, wyją, drą się. Koncert trwa. Gdy wróciłam do domu, stwierdziłam, że przyjemniej jest posłuchać piosenek z płyt.

Oglądamy niemy film?!

Zagraliśmy w kilkudziesięciu komediach.

Skomponowałem wiele sonat fortepianowych. Gram „Sonatę księżycową”. Już nie namalujesz żadnego obrazu.

Malujesz mój portret?

Zap

Czasowniki w czasie teraźniejszym nw chwili, gdy o nich mówimy, np. fotografuj

Czasowniki w czasie teraźniejszy

Liczba pojedyncza

1. os. (ja)interesuję się, zbieram, umiem,

2. os. (ty)interesujesz się, zbierasz, umiesz,

3. os. (on, ona, ono)interesuje się, zbiera, umie.

Trudne formyCzasowniki umieć, ćć rozumieć:ćć

w 1. os. lp mają zakończenie -em –m umiem,

w 3. os. lm mają zakończenie -eją –ą umieją,

3.. Podkreśl w tekście czasowniki w czasie teraźsię, na czyim koncercie był autor zdjęcia.Klucz do odpoowiedziZespół Perfect [czytaj: perfekt] – 12 czasowników.Zespół The Beatles [czytaj: de bitels] – 13 czasowników.Zespół Maanam – 14 czasowników.

Kiedy zadzwoniła Ania i tajemniczym głosebie coś dźwięcznego”, domyśliłam się, że toktóry uwielbiam. Musiałam się spieszyć, bo dzimy. Całe miasto oplakatowane. Ulicą idąraz tłoczniej i coraz głośniej. Muzycy wychodPulsuje mi w skroniach. Ludzie obok tupią,Gdy wróciłam do domu, stwierdziłam, że piosenek z płyt.

135P i s z ę p o p r a w n i e134

Pisownia wyrazów z ó i u

1. Uzupełnij luki w przysłowiach, korzystając z wyrazów umieszczonych po-niżej. Litery z oznaczonych kółek przepisz na pudełka. Czytane kolejno utwo-rzą dziewięcioliterowy wyraz – nagrodę dla tych, którzy poprawnie wykonają zadanie.

2. Dopisz odpowiednie przykłady z ćwiczenia 1. do zasad podanych w bu-kieciku ortograficznym. Pomaluj kwiaty kolorami, które kojarzą ci się z każ-dą z liter.

I. Jedna wiosny nie czyni.

II. Gdy kota nie ma, myszy .

III. Nie śmiej się, bratku, z cudzego .

IV. i główka to szkolna wymówka.

V. Nie od razu zbudowano.

VI. Z dużej mały deszcz.

VII. Prawdziwych poznajemy w biedzie.

VIII. Gdyby nie skakała, toby nóżki nie złamała.

IX. W marcu jak w .

w zakończeniach: -ówna, np. Kraftówna,

-ów, -ówka,

gdy w innych formach wyrazu lub w wyrazach pokrewnych

ó wymienia się na: -a, np. odmówić – odmawiać, -o, -e,

w wyrazach z ó niewymiennym, np.

na początku kilku wyrazów, np. ówdzie

w wielu cząstkach kończących wyrazy, np. -usia, np. córusia,

-unia, np. ciotunia, -ula, -un, -unek, -uszek, -uszka, -uszko, -uś, -utki,

zazwyczaj na początku wyrazów, np.

zawsze na końcu wyrazu, np.

w formach czasu teraźniejszego czasowników zakończonych

w bezokoliczniku na -ować, np.

ó piszemy u piszemy

harcują ● kózka ● paluszek ● jaskółka ● chmury ● Kraków ● upadku ● przyjaciół ● garncu

I II III IV V VI VII VIII IX

w większości polskich wyrazów, w których nie ma

uzasadnienia pisownia ó, np.

Ortografi czne upominki

-ówna, np. Kraftówna,-ów,ww -ówka,

gdy w innych folub w wwyrazach

ó wymienió-a, np. oddmówić –

w wyrazach z ó niewymiennym, np.ó

na początku kilku wyrazów, np. ówdzie

zawsze

ó piszzemy

w wwyrazó

uzasad

Zasady ortograficzne, które pomogą ci pisać poprawnie.

Ćwiczenia w wersji elektronicznej, które rozwiążesz na stronie internetowej

a 1. do zasadmi, które koów z ó i u

2. Dopisz odpowiednie przykłady z ććwiczeniakieciku ortograficznym. Pomaluj kwiatty koloramdą z liter.

w zakończeniach:

ficznee,omogąą ci oprawwnie.

z ććwiczeniakolor

m o w y48

1 P dk śl iki k ó ó i ś i

cja rozpoczyna sięmatem

C zz ę ś c i m o w y

enia wstęępne,

Z

Skomponosonat fortso

Zapamiętaj!

94 9595959595959595599999599959559959

Czasownikinazywają czynności i stany.

rodzaje

Odmieniają się

przez

Wystepują w formie

osobowej i nieosobowej.

osoby

czasy

liczby

Wyprawa do Krainy Gramatyki

Po w t ó r z e n i e // To j u ż z n a m y, p o w t a r z a m y

REJON ODMIENNYCH CZĘŚCI MOWY

▶ Ułóż wypowiedź, która będzie składała się z wszystkich poznanych części mowy.

Wyróżniamy trzy rodzaje rzeczownika: męski, żeński i nijaki.

Rzeczowniknazywa osoby, zwierzęta, rośliny, rzeczy, zjawiska, uczucia.

Przysłówkiokreślają cechy

czasownika.

REJON NIEODMIENNYCH

CZĘŚCI MOWY

Przysłówek

jak? gdzie? kiedy?

Rzeczownikkto? co?

Przymiotnikjaki? jaka? jakie?

Czasownikco robi? co się z nim dzieje?

Przymiotniki określają cechy rzeczownika.

Odmieniają się przez liczby i rodzaje.

Rzeczownik odmienia się przez liczby.

Cznaz

RREJONNIEODMIENNYCH

CZĘŚCI MOWY

Przymiotnikiokreślają cechy rzeczownika.

Odmieniają się przez liczby i rodzaje.

z ćwiczeniami

Zadania do zeszytu Ćwiczenia, które wykonasz w domu w zeszycie przedmiotowym.

100 101Sp r a w d z i a n // W i e m , u m i e m , r o z u m i e m

szarego

2. Wypisz rzeczowniki, które:

● informują o porze spaceru –

● nazywają elementy otoczenia –

● w pieszczotliwy sposób określają różne rzeczy –

3. Zastąp podkreślone wyrazy przymiotnikami o podobnym znaczeniu.

● różne bajeczki i bzdurki –

● fajny spacerek –

4. Wypisz z tekstu przysłówki wraz z określanymi przez nie czasownikami. Opisz relacje między matką a córką.

5. Uporządkuj wyrazy. Do jednego koszyka wpisz rzeczowniki i łączące się z nimi przymiot-niki. Do drugiego – czasowniki i łączące się nimi przysłówki.

Spacerkiem po cz ciach mowy1. Przeczytaj wiersz i wypisz z niego czasowniki, które mówią:

wyro – czasowniki

rozmawiali

niki i łączącewki.

wszedł

rozejrzała się

bardzo

wiali

niepostrzeżenie

dł

ała się

rudego

niezwykłym

krótkiej

ą ię nim

lisa

wróbla

rozmprzechadzce

.niki. D

prz

cicho

strze

widokiem

zainteresował sięwał się

dookoła

● o planach mamy –

● o zajęciach córki podczas spaceru –

● o wspólnych działaniach matki i córki –

● o zachowaniu otoczenia –

Danuta Wawiłow Spacer

Wieczór błękitną chmurkąsfrunął na moje biurko.Rzucę do kąta pracę,pójdę na spacer z córką!A córka jak to córka –zbiera gołębie piórka,trzyma mnie mocno za rękę,śpiewa wesołą piosenkę.

I razem sobie zmyślamyróżne bajeczki i bzdurki –córka dla swojej mamy,mama dla swojej córki.Mrugają do nas reklamy,w liściach szeleści wiatereki szepce córka do mamy:„Ach, jaki fajny spacerek!”A księżyc strzyże uszamii słucha nas po kryjomu,i biegnie, biegnie za namiaż do samego domu.

142 143

Nie tylko o narciarzachPo w t ó r z e n i e // Pó ł ż a r t e m , p ó ł s e r i o

I. WYŚCIGI PSICH ZAPRZĘGÓW 1. Wybierz poprawne dokończenie zdania.

Dwuznak rz wymienia się w wyrazach pokrewnych i innych formacha. na r.b. na cztery różne litery w zależności od pory roku.

2. Wybierz poprawne dokończenie zdania.W wyrazie pszczoła piszemy sz, boa. pszczoła przypomina szerszenia, tylko jest mniejsza, więc ma jedno sz.b. jest to wyjątek w pisowni rz po spółgłoskach.

II. BOJERY, CZYLI ŚLIZGANIE NA ŻAGLÓWCE 6. Wybierz poprawne dokończenie zdania.

Litera ż wymienia się w wyrazach pokrewnych i innych formach tego samego wyrazua. na dz, g, h, s, z, ź.b. bardzo często, bo się zużywa.

7. Wybierz poprawne dokończenie zdania.Literę ż piszemy w wyrazie krążek, boa. jest okrągły jak kropka nad literą z.b. wymienia się na g w wyrazie okrągły.

8. Wymień spółgłoski, po których piszemy ż.

9. Wyjaśnij, dlaczego piszemy ż w wyrazach odwilż, żagiel, drużyna.

10. Zapisz na żaglach trzech bojerów nazwy drużyn biorących udział w zawodach, tak aby w każdej występowała nazwa zwierzęcia z ż, np. Błyskawiczne żuki.

3. Wymień spółgłoski, po których piszemy rz.

4. Jednym z zawodników startujących w wyścigu jest kolejarz. Zapisz, kim mogą być czterej pozostali, wiedząc, że w zakończeniu nazw ich zawodów występuje -arz lub -erz.

5. Wyjaśnij, dlaczego piszemy rz w wyrazach zaprzęg, mierzyć, saneczkarz.

kolejarz

102

6. Uzupełnij zdania kolejnymi wyrazami z ramki we właściwej formie. Przy czasownikach użyj czasu teraźniejszego.

Zadanie do zeszytu

● brzęczeć ● łąka ● trzepotać ● szeleścić ● boża krówka ● cicha● rechotać ● woda ● rozpoczynać ● ludzie ● zwierzęta

Trzmiele nad . Motyle nocne

skrzydłami. Suche trawy

nasionkami. Pasikonik z prowadzą

rozmowę. Żaby . Wiatr marszczy w stawie.

Świerszcze koncert. Łąka śpiewa

i kołysankę.

7. Ułóż cztery słowa z cząstką nie. W przypadku pisowni łącznej dopasuj czapeczki z sy-labami do żołędzi, w przypadku rozdzielnej – do kasztanów. Każdy z wyrazów zapisz pod wybranym rysunkiem.

8. Napisz opowiadanie zatytułowane: A miał to być zwyczajny spacer. Podkreśl w nim prostą linią trzy rzeczowniki wraz określającymi je przymiotnikami, a linią falistą trzy czasowniki wraz z określającymi je przysłówkami.

NIE

NIE

NIE

NIEGO DA

JAPO

NYDALDZI

TAĆ DEP

SIAJ

Sp r a w d z i a n

Wiem, umiem, rozumiemTest sprawdzający wiedzę i umiejętności.

Pół żartem, pół serioGry i zabawy powtórzeniowe.

To już znamy, powtarzamy Podsumowanie w formie graficznej.

Ćwiczenia utrwalające, które kształcą twoje umiejętności językowe.

JJ ,III. BOJEERY, CZYLI ŚLIZGANNIE JNNA ŻAGGLÓWCE66.. Wybierz Wyb Wybierz W poprawnprawpoprawnpop nene dokończe dokończeończed nie zdnie zdie zn

LiterLiterLiterraLiterLiterLiteit ra ra żżż wyyymieniymienie iaaa się wsię ww wyw wyw w raaaazachachawywyymieniymienmieniaia się w się ę w wyw wyw wyraaaazachazach o pokrewnycpokrewnycpokrewnpokrewnych i innyh i innyi innyi ycych formachh formachformach tego tegoe

samsamamsamego wego wego wwyyyrazurazurazuggg yya. nananaa a a dzdzzz gg, gg, g,g hhh, ss, zz, ź., ź., źb. b ba ba baardzoardardzo ard ccczęstozęstoęsto, booo, bo isisiiię zużyię zużyę zużyyyywwa.wa.

7777.. Wybierz Wybierz Wybie Wyb poprawnpoprawnoprawnp nenene do dokończe dokończeończenie zdnie zddLiterLiterLiteriterę rę r żżż pispissp szemy szemy zeszemy y w wyrw wyrw wyrw wyrw razierazierazie kkkkkrążekkrążekążeżek, a.a. jest okrjest okrjest okrest okrągły jak ągły jak ągły jak ą kkkropka nakropka nakroppka r d literąd literąb. w w wwymiewymienwymiennianiaa się się się na nana gggg ww www wyraw wyraw wyrawy zizizie e eggg okrokr

88.. Wym Wym Wym Wymmień ńmień mień e spspsppółgłopółgłopópółgłopółgłoskskskski, poi, i,i, pooo któo któktóryryryyych ych ych piszpiszpiszpiszemy emy emy żżżż....

99.. Wyjaśni Wyjaś Wyjaśni Wyjaś j dlaczej dlaczeeeego piszemgo piszemgo pi yyżżżżżż w w w ww w odwilż, żagiel, drużyna.

100. ZapisZapisisnazwynazwynazwynaz

wodach, tak aby w każdejw zaww zawwystęwystęyz żżż, n

2. Wypisz rzeczowniki, które:

● informują o porze spaceru –

● nazywają elementy otoczenia –

● w pieszczotliwy sposób określają różne rze

3. Zastąp podkreślone wyrazy przymiotnikami

● różne bajeczki i bzdurki –

● fajny spacerek – j y

4. Wypisz z tekstu przysłówki wraz z określanymiędzy matką a córką.

5. Uporządkuj wyrazy. Do jednego koszyka wpiniki. Do drugiego – czasowniki i łączące się nim

wyo – czasowniki

wialirozmmawia iwiali

sżee

e

niepostrzeżenietrze

nn

kiekrótkiejkrótkiejkiejkrótkiejkiekrótkikiekrkrkrkrrr

ię nim

lisalisaaa

w

rozmm

eeprzechadzce

echadzce

.niki. D

prz

cii hhcichho

strz

okieemwidok

Litery i głoskiDowiesz się:● co to jest alfabet,● jak głoski wpływają

na znaczenie wyrazu,● jaką funkcję pełnią

samogłoski, a jaką spółgłoski,

● czym jest sylaba.

Nauczysz się:● układać wyrazy

w kolejności alfabetycznej,

● odróżniać głoskę od litery,

● dzielić wyrazy przy przenoszeniu.

L i t e r y i g ł o s k i8

I

II

III

IV

V

VI

1. Odgadnij słowo, które będzie głównym tematem lekcji. Z literowego murka wypisz wskazane znaki. Licz od lewej strony.

A, be, ce... uczę się. Zabawa literami

Trzecia litera z I rzędu.

Druga litera z III rzędu.

Czwarta litera z VI rzędu.

Pierwsza litera z IV rzędu.

Pierwsza litera z V rzędu.

Trzecia litera z IV rzędu.

Ostatnia litera z VI rzędu.

m n a ę

ć dź ń ś ź

j l ł m n ń r

a ą e ę i o u y

b d dz dż g e z ż/rz

c cz ch/h f k p s sz t

2. W XVIII wieku popularną zabawą była gra w abecadło. Polegała na tym, że uczestnicy wymyślali zdania, w których imiona osób oraz nazwy krajów i rze-czy zaczynały się na tę samą literę alfabetu, np. Anastazja przyjechała z Armenii i przywiozła arbuzy. Zapisz podobne zdania z literami B, C i D.ę jWiem więcej

Pierwszą literąalfabetu greckiegojest alfa, drugą –beta, a ostatnią –omega. Słowo alfabetpochodzi od nazwdwóch pierwszych liter. Zwrot być alfą i omegąoznacza: wiedziećwszystko na jakiśtemat, być autorytetemw jakiejś dziedzinie.

Alfabet

9

Zapamiętaj!

Alfabet to zbiór wszystkich liter ułożonych według ustalonej kolejności. W języku polskim to:

O kolejności alfabetycznej decydują pierwsze lub – jeżeli wyrazy rozpoczynają się tak samo – kolejne litery, np. Ala, ale, alfa.

W polskim piśmie stosuje się też dwuznaki, np. ch, cz, dz, dź, dż, rz, sz.

litera a ą b c ć d e ę f g h i

nazwa a ą be ce cie de e ę ef gie ha i

litera j k l ł m n ń o ó p q r

nazwa jot ka el eł em en eń o o* pe ku er

litera s ś t u v w x y z ź ż

nazwa es eś te u fał wu iks igrek zet ziet żet

* o kreskowane. q, v, x – litery używane w wyrazach obcego pochodzenia.

3. Pokoloruj pierwsze litery wyrazów wiersza, a następnie wykonaj polecenie.

Małgorzata Strzałkowska Abecadło (fragment)

[…] ara budzi cara, durne emu fika,

gna hiena i jenot krokiem lunatyka,

łypie mors na osę, pstry rak sadzi tuje

upiór woła yeti, zaś źrebak żongluje.

Zapisz litery alfabetu nieuwzględnione przez poetkę. Podkreśl te, które nigdy nie rozpoczynają słowa.

10 L i t e r y i g ł o s k i

4. Ułóż wyrazy w kolejności alfabetycznej.

● wydawca, pisarz, korektor, redaktor

● komiks, kabaret, kulturalny, kreować

● książka, księgozbiór, księgarnia, książkowy

5. Wyobraź sobie, że do Biblioteki Jagiellońskiej – jednej z największych bibliotek w Polsce – prowadzi droga przez labirynt. Dotrzesz tam trasą wyzna-czoną przez kolejne litery alfabetu. Narysuj ją.

6. W sejfach Biblioteki Jagiellońskiej znajdują się pewne cenne dokumenty. Jeżeli chcesz się dowiedzieć, co to za skarby, musisz złamać szyfr. Cyfry ozna-czają kolejne litery alfabetu.● De revolutionibus… Mikołaja Kopernika 22 – 12 – 7 – 24 – 30 – 20 – 6 – 24 – 28 – 14:

f

j

l

m

ń

o ó

p

q

n

wo

p

q

s

t

r

r

n

k

ł

g

ch

i

j

kl m

11

Zapisz tytuły książek, które znajdą się na półkach oznaczonych literami:

● A–J

● K–N

● O–R

● S–Ż

8. Naucz się na pamięć polskiego alfabetu. Ułóż tekst, który ci w tym pomoże.

● Pamiątka po Fryderyku Chopinie 1 – 28 – 27 – 20 – 10 – 24 – 1 – 9:

● Dary polskich laureatów Nagrody Nobla w dziedzinie literatury 24 – 8 – 14 – 20 – 22 – 12 – 25 – 32:

Dopasuj odgadnięte wyrazy do podanych definicji.

● Własnoręczny podpis – .

● Pierwsze drukowane wydanie utworu – .

● Tekst napisany ręcznie – .

7. Uporządkuj książki w kolejności alfabetycznej według nazwisk autorów.

Zadanie do zeszytu

Mark Twain

Królewicz i żebrak

RoksanaJędrzejewska-Wróbel

Kosmita

Rudyard Kipling

Księga dżungli

MałgorzataMusierowicz

Czarna polewka

Anna Onichimowska

Dzień czekolady Ida Pierelotkin

Ala Betka