Nauczyciel/ka z klasą 2.0

czyli jak uczyć w XXI wieku

Akcja edukacyjna Szkoła z klasą

6 zasad Szkoły z klasą: 10 lat akcji; ponad 7 tysięcy szkół

1. Szkoła dobrze uczy każdego ucznia

2. Szkoła ocenia sprawiedliwie

3. Szkoła uczy myśleć i rozumieć świat

4. Szkoła rozwija społecznie

5. Szkoła pomaga uwierzyć w siebie

6. Szkoła przygotowuje do przyszłości

• 500 szkół

• około 2200 nauczycieli

• około 50 000 uczniów

• ponad 1500 aktywnych blogów

Szkoła z klasą 2.0 edycja 2011/2012

Założenia i cele Szkoły z klasą 2.0Cele i pytaniaCele programu

Jak to robimy?

5

Edukacja XXI wieku

1. Kogo uczymy? Dzieci i młodzi ludzie są inni niż w Mezopotamii, a nawet w latach 90-tych XX wieku… Inaczej zdobywają wiedzę, nawiązują kontakty, komunikują się, kupują, organizują się i działają.

2. Czego uczyć? Umiejętności XXI wieku, czyli jakie? W 2015 r. 90% zajęć/zawodów będzie wymagać TIK.

3. Jak uczyć? Czyli jak sprawić, by młodzi ludzie chcieli i potrafili się uczyć… Nie chodzi o to, by te naczynia napełnić wiedzą, tylko pomóc budować własne pojazdy.

4. Jak pracować z innymi i uczyć się od nich? Im lepiej uczą inni, tym lepiej uczę ja…

Pilotaż 2.0 - przykłady

• uczenie się i innowacyjność: 4K czyli krytyczne

myślenie i rozwiązywanie problemów, kreatywność, komunikowanie się, kooperacja;

• kompetencje informacyjne, komputerowe i medialne;

• umiejętności życiowe i zawodowe: elastyczność, inicjatywność i samodzielność, efektywność, odpowiedzialność i przywództwo, budowanie relacji społecznych w świecie pełnym różnic i współzależności;

6

Umiejętności XXI wieku (USA)

• porozumiewanie się w języku ojczystym, • porozumiewanie się w językach obcych,• kompetencje matematyczne i podstawowe

kompetencje naukowo-techniczne,• kompetencje informatyczne, • umiejętność uczenia się,• kompetencje społeczne i obywatelskie,• inicjatywność i przedsiębiorczość• świadomość i ekspresja kulturalna• kompetencje medialne

7

Kompetencje kluczowe (UE)

8

Jak tego uczyć?

• autentyczne nauczanie, odnoszące się do realnych problemów i zjawisk, rzeczy przydatne i nieprzydatne

• uczenie się jako proces społeczny

• budowanie wewnętrznej motywacji uczniów

• korzystanie z różnych metod i form pracy z uczniami o różnych stylach uczenia się, ważna aktywność

• nauczanie przez tworzenie myślowych i wirtualnych

modeli, ułatwiających rozumienie procesów i zjawisk

• globalny i obywatelski wymiar: świat jako źródło wiedzy i motywacji (nauczycieli i uczniów)

• sprawdzanie na bieżąco wiedzy i umiejętności uczniów: zadania „kontrolne”, szybkie pytanie i odpowiedź (SRS), informacja zwrotna w trybie „śledź zmiany”;

• odwrócona lekcja: uczniowie wcześniej oglądają film, szukają informacji, słuchają nagrania (Khan Academy), a na lekcji wykonują zadania, ćwiczą, dyskutują, prowadzą obserwacje i doświadczenia;

• indywidualizacja nauczania: możliwość ćwiczenia „aż do skutku”, pokazywanie różnorodnych kontekstów i przykładów – tekst, obraz, dźwięk, wideo, uczniowie mogą wejść z nimi w interakcję;

9

Propozycje na lekcje (i po lekcjach)

• wspólne myślenie i tworzenie materiałów (np. mechanizm wiki, google.docs) • dzielenie się dobrymi praktykami, polecanie

sobie e-materiałów, stron, sposobów pracy i zadań (np. bank zadań, narzędzi, linków)

• spotkania w czasie rzeczywistym (np. lekcje przez skype, czaty i dyskusje online)

10

Propozycje na lekcje (i po lekcjach)

• praca w parach i zespołach: przed jednym ekranem, wspólne zadanie, wzajemne uczenie się, wspólna praca nad dokumentem lub prezentacją, wspólne notatki;

• projekt edukacyjny: wybór tematu, szukanie informacji, planowanie pracy, wspólny dokument roboczy, komunikacja na bieżąco, informowanie się o problemach i szukanie pomocy, wybór formy prezentacji, publiczne pokazanie efektów pracy.

11

Propozycje na lekcje (i po lekcjach)

Pilotaż 2.0 - przykłady

1. Zajęcia z komputerem dla każdego ucznia

Powtórzenie wiadomości z biologii komórki.Uczniowie przygotowują bazę adresów stron internetowych i animacji. Nie mogą to być adresy encyklopedyczne (np. Wikipedia) i adresy typu „bryk” albo „ściąga”. Największy problem uczniów to selekcja informacji.

2. Zajęcia z jednym komputerem na zespół

Jak uniemożliwić bezmyślne kopiowanie z sieci? Każda grupa zebrała informacje o jednym z parków narodowych. Zadanie trwało 25 minut, informacje wpisywane ręcznie do karty pracy – konieczny był rozsądny wybór materiału, niemożliwa zaś strategia „kopiuj-wklej”.

3. Zajęcia z komputerem i rzutnikiem na całą klasę

Uczniowie zostali podzieleni na grupy. W każdej jeden uczeń został „ekspertem”, który miał zdobyć jak najwięcej informacji na temat różnych tkanek roślinnych. Pozostali uczniowie opracowali pytania. Ekspert przygotował prezentację, w trakcie której odpowiadał na pytania.

Przykłady z XI Liceum Ogólnokształcącego w Krakowie

TIK z mikroskopem Legalne zdjęcia

Nauczycielka zapoznaje uczniów z narzędziem TinEye, które wyszukuje pliki graficzne i źródłowe strony, z których te pliki oryginalnie pochodzą. Autorom pozwala sprawdzać, co się dzieje z ich twórczością, użytkownikom odnaleźć autora pliku i dowiedzieć się, co przedstawia.

W naszym gimnazjum wykorzystujemy stworzoną dwa lata temu prezentację o Patronie Szkoły, Stefanie Batorym. Zadaniem uczniów było sprawdzenie, czy ilustracje z prezentacji mogą być legalnie wykorzystywane. Znaleźli cztery wątpliwe ilustracje – zostały one zastąpione obrazami, które można prezentować nie łamiąc praw autorskich. Najciekawsze były chwile tropienia praw autorskich – czy obraz odwrócony o 180 stopni to ten sam obraz, czy inny? Czy amatorskie zdjęcie z wakacji można wykorzystać, jeśli jego autor nie zastrzegł sobie Copyright?

Gimnazjum nr 16 w Krakowie

Zadania TIK

Szkoła Podstawowa nr 11 w Oświęcimiu

Pracując z mikroskopami uczniowie mieli trudności z rozpoznaniem cech komórkowych na swoich aparatach. Nauczycielka podłączyła jeden z mikroskopów do komputera z projektorem dzięki temu mogła pokazać uczniom cechy komórki oraz zapisać obserwacje na dysku – zapoczątkowało to cyfrową bazę obrazów mikroskopowych na lekcje przyrody.

Uczymy siebie i innych

XI Liceum Ogólnokształcące w Krakowie

Uczennica pokazywała na rzutniku to, co równolegle przy komputerach widzieli dziadkowie. Każdemu towarzyszył wnuk. Starsi Państwo nauczyli się sprawdzać prognozę pogody, program telewizyjny oraz przeglądać miejski serwis informacyjny. Na koniec założyli konto mailowe i wysłali wiadomość wnuczce lub wnukowi.

Szkoła Podstawowa im. św. Jana Kantego w Bestwinie

W ramach powtórki materiału z języka polskiego, przy pomocy wybranych stron internetowych i aplikacji, szóstoklasiści sami przygotowali scenariusze lekcji powtórkowych oraz własne pomoce naukowe o częściach mowy i rodzajach literackich. Następnie opracowali kartkówkę i sposób jej oceny.

Przykłady projektów 2.0

Gimnazjum nr 1 w Lubaniu

Uczestnicy projektu za 200 zł sami zrobili tablicę interaktywną. Potrzebowali do tego wiilota – kontrolera ruchu, pióra na podczerwień, rzutnika z komputerem wyposażonym w bluetooth oraz darmowego oprogramowania.

Zespół Szkół Elektronicznych, Elektrycznych i Mechanicznych w Bielsku-Białej

Uczniowie przygotowali współczesną reklamę produktu wchodzącego na rynek w czasach Napoleona Bonaparte. Nakręcili także film „Nie płacz Ewka”, który pokazuje metamorfozę ich nauczycielki. Uczniowie pomogli jej opanować TIK w ramach ostatniego punktu Kodeksu: „Nauczcie tego dorosłych”.

Gimnazjum im. Macieja Rataja w Żmigrodzie

Robert Kolebuk zorganizował ze swoimi uczniami „Szkolne studio nagrań“. Przy pomocy zwykłych głośników, komputera i mikrofonu sami nagrywają płyty CD z muzyką, tekstami, piosenkami. Sami organizują sesje nagraniowe i zajmują się cyfrową obróbką plików.

Blogi 2.0

Blog „Przyjaciele” z Gimnazjum w Komańczy

Prowadzony przez trójkę uczniów pod okiem nauczycielki informatyki. Oprócz relacji z działań w programie blogerzy zamieszczają ciekawe i ważne dla klasy informacje „przedmiotowe” – blog pełni funkcję platformy e-learningowej. Uwagę zwraca również kapitalna wymiana opinii w formie komentarzy, w którą zaangażowana jest cała klasa.

Blog „TIK polonistycznie” Danuty Chwastek, nauczycielki Szkoły Podstawowej nr 6 w Inowrocławiu

Blog o uczeniu i uczeniu się oraz o wykorzystaniu TIK na lekcjach języka polskiego. Autorka umieszcza relacje z zajęć w szkole, ogłasza prace domowe, zachęca uczniów do działania.

Blogi 2.0

Blogi 2.0

Blogi 2.0

Zmiany rozpoczęły się od wspólnej oceny zasobów. Następnie opracowano grafik wykorzystania dwóch sal komputerowych. W grafiku, poza lekcjami informatyki, uwzględnione zostały zajęcia wyrównawcze oraz koła zainteresowań. Kolejnym krokiem było doposażenie szkoły w sprzęt (komputery, tablica interaktywna) oraz zorganizowanie szkolenia dla nauczycieli. Stworzyliśmy salę multimedialną, z której korzystać mogą wszyscy nauczyciele, po uprzednim wpisaniu się na listę. Zatrudniono nauczyciela wspomagającego, który pomaga nauczycielom innych przedmiotów w przygotowaniu i przeprowadzeniu zajęć w pracowni komputerowej. Dyrekcja zorganizowała konkurs na lekcję z wykorzystaniem TIK.

Szkoła Podstawowa Nr 30 w Lublinie

20

Jak dyrektorzy tworzą e-szkoły

1. Wi- Fi dostępne dla wszystkich uczniów. Wi-Fi tylko dla zarejestrowanych urządzeń.

2. Nie wprowadzamy tabletów. Pomysł nierealny (koszty i dostępność podręczników elektronicznych).

3. Dzienniki elektroniczne - tak! Łatwy dostęp do ocen, szybki przepływ informacji, ułatwienie dla pracy wychowawcy.

4. Sprawna i aktualna strona szkoły. Łatwy do zapamiętania adres, częste aktualizacje.

5. Nauczyciele i uczniowie korzystają z TIK.

6. Korzystajmy z wiarygodnych i sprawdzonych źródeł internetowych.

7. Szanujemy prawa autorskie i stosujemy się do zasad licencji. Zastrzegamy własne prawa. Nie wszyscy uczniowie zaakceptowali ten punkt, część zmieniła zdanie po burzliwej dyskusji.

8. Reagujemy na cyberprzemoc, informując nauczyciela bądź administratora strony. Ten punkt wzbudził wiele kontrowersji. Duża część uczniów uważała, że poradzi sobie sama.

9. Uczniowie mają zapewniony kontakt z wszystkimi nauczycielami drogą mailową.

10. Wprowadzenie kserokopiarek lub drukarek w klasach licealnych. Uczniowie sami dbają o papier i tusz.

11.Telefony komórkowe. Uczniowie i nauczyciele mają wyłączone telefony komórkowe na lekcjach. Telefony mogą być wykorzystywane w celach dydaktycznych.

12.Sala komputerowa dostępna dla uczniów przynajmniej na jednej przerwie.

Zespół Szkół i Placówek Oświatowych w Bełchatowie

Szkolny Kodeks 2.0 (po debacie)

22

Jak poprawić polski system edukacji?

„Jak najlepiej doskonalone systemy szkolne na świecie stają się jeszcze lepsze” - raport McKinsey&Company z 2011 r. Wybrano 20 systemów szkolnych z całego świata, z których każdy ma znaczące, trwałe i powszechne osiągnięcia mierzone krajowymi lub międzynarodowymi testami.

20ArmeniaChileAngliaGhanaHongkongJordaniaLitwa ŁotwaPolskaSaksonia (Niemcy)SingapurSłowenia

Ontario (Kanada)Korea PołudniowaWestern Cape (RPA)Madhya Pradesh (Indie)Minas Gerais (Brazylia)Long Beach (Kalifornia,USA)Aspire (sieć szkół społecznych w USA), Boston (Massachusetts,USA)

Osiągnięcie podstawowej umiejętności czytania i pisania

Od bardzo dobregodo wspaniałegoOd dobrego

do bardzo dobrego

Stworzenie solidnychfundamentów

Formowanieprofesjonalistów

Współpraca koleżeńskai innowacje

Od słabegodo przeciętnego

Od przeciętnegodo dobrego

Etapy – motywy przewodnie interwencji

23

Aspire (2003+)Boston (2006+)Anglia (1995+)Hongkong (1989-1999)Long Beach (2005+)Łotwa (2001+)Litwa (2001+)Polska (2003+)Saksonia (2000-2005)Singapur (1988-1998)Słowenia (2006+)Korea Południowa (1983-1998)

Formowanie profesjonalistów

24

Od dobregodo bardzo dobrego

Na uniwersalnej skali 480-520 punktów.

• Rekrutacja nauczycieli: podniesienie poprzeczki.

• Przygotowanie i wprowadzenie do zawodu: jakość kształcenia wstępnego.

• Rozwój zawodowy: programy doskonalenia.

• Coaching w szkole: wsparcie dotyczące sposobu nauczania.

• Ścieżki kariery: dla nauczycieli i liderów, wyższe wynagrodzenia, fora współpracy.

• Samoocena: ewaluacja wewnętrzna, łatwy dostęp do rezultatów nauczania.

• Elastyczność: szkoły specjalistyczne.

25

Formowanie profesjonalistów

Hongkong (2000+)Korea Południowa (1999+)Ontario (2003+)Saksonia (2006+)Singapur (1999+)

Wszystkie te systemy znajdują się na drodze od bardzo dobrego do wspaniałego i choć wykazują coraz większą poprawę, to żaden z nich nie przekroczył jeszcze progu wymaganego do przejścia do kategorii wspaniały na uniwersalnej skali (560+).

Współpraca koleżeńska i innowacje

26

Od bardzo dobregodo wspaniałego

Na uniwersalnej skali 520–560 punktów.

• Społeczności ludzi uczących się: współpraca nauczycieli w ramach szkoły i między szkołami.

• Elastyczność: decentralizacja systemu certyfikacji, wysoka autonomia nauczycieli.

• Rotacja: programy rotacyjne między szkołami oraz między centralą a szkołami.

• Skupienie na nauczaniu i liderowaniu: zatrudnianie dodatkowego personelu administracyjnego.

• Innowacje: fundusze na programy innowacyjne, upowszechnianie.

27

Współpraca i innowacje

28

Każdy etap na drodze doskonalenia systemu szkolnego jest związany ze specyficznym zestawem „interwencji”.

Systemy powinny korzystać z doświadczeń krajów znajdujących się na podobnym poziomie. System nie będzie się poprawiał, jedynie kontynuując te działania, które sprawdziły się w przeszłości.

Każdy etap ma swoje wymogi…

Organizatorzy:

Honorowy patron:

Wspierają nas:

Partnerzy:

Organizatorzy i partnerzy