Narodziny wcześniaka Zdrowie kobiety Czuły dotyk Poród...

8
FOT: ISTOCK Emolienty dla niemowlaków, dzieci i dorosłych, do pielęgnacji skóry wrażliwej, suchej i alergicznej (AZS, łuszczyca). Delikatne hipoalergiczne składniki zapewniają komfort dla dzieci i dorosłych 0% parabenów, substancji zapachowych, konserwujących, ani barwiących Oillan to najczęściej polecana marka emolientów * Zapraszamy do dobrych aptek: www.oillan.eu badania przeprowadzone w aptekach w roku 2010, przez czasopismo „Świat Farmacji”: 62% farmaceutów wskazało markę OILLAN jako najczęściej polecaną w kategorii „Kosmetyki pielęgnacyjne dla niemowląt i dzieci” CIĄŻA NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ Narodziny wcześniaka Poród przed czasem to próba miłości Zdrowie kobiety Wstydliwe problemy przyszłych mam Czuły dotyk Pielęgnacja malucha buduje silną więź Marzec 2011 BEZPIECZNEJ CIążY 4 ZASADY Dr n.med. Elżbieta Nowacka: Znieczulenie ma na celu zmniejszenie i złagodzenie bólu. Odpowiednio stosowane środki i techniki są bezpieczne dla matki i dziecka. ŁAGODZENIE BóLU PORODOWEGO UŁATWIA RODZENIE

Transcript of Narodziny wcześniaka Zdrowie kobiety Czuły dotyk Poród...

Page 1: Narodziny wcześniaka Zdrowie kobiety Czuły dotyk Poród ...zrosty.pl/upload/rze0311.pdfznieczulenie do porodu: fakty i mity ... Zawsze powinno się omówić z pacjentką procedurę

fot: istock

Emolienty dla niemowlaków, dzieci i dorosłych, do pielęgnacji skóry wrażliwej, suchej i alergicznej (AZS, łuszczyca).

● Delikatne hipoalergiczne składniki zapewniają komfort dla dzieci i dorosłych● 0% parabenów, substancji zapachowych, konserwujących, ani barwiących● Oillan to najczęściej polecana marka emolientów*

Zapraszamy do dobrych aptek: www.oillan.eu✳badania przeprowadzone w aptekach w roku 2010, przez czasopismo „Świat Farmacji”: 62% farmaceutów wskazało markę OILLAN jako najczęściej polecaną w kategorii „Kosmetyki pielęgnacyjne dla niemowląt i dzieci”

CIĄŻA

NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ

Narodziny wcześniakaPoród przed czasemto próba miłości

Zdrowie kobietyWstydliwe problemyprzyszłych mam

Czuły dotykPielęgnacja maluchabuduje silną więź

Marzec 2011

bezpiecznejciąży

4zasady

dr n.med. elżbieta nowacka: Znieczulenie ma na celu zmniejszenie i złagodzenie bólu. Odpowiednio stosowane środki i techniki są

bezpieczne dla matki i dziecka.

Łagodzenie bólu porodowego uŁatwia

rodzenie

Page 2: Narodziny wcześniaka Zdrowie kobiety Czuły dotyk Poród ...zrosty.pl/upload/rze0311.pdfznieczulenie do porodu: fakty i mity ... Zawsze powinno się omówić z pacjentką procedurę

2 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ

wyzwAnIA

„Badania morfologii krwi są nieodłącznym elementem prawidłowo prowadzonej ciąży.”

polecamy

dr n. med. beata sterlińskaGinekolog -położnikSTRONA 6

3 EDYCjA – MARZEC 2011

business developer: Beata Kaczmarek

Redakcja: anna Wilkmonika kaszuba

project Manager: magdalena RoszkoTel.: +48 22 401 75 24e-mail: magdalena.roszko@ mediaplanet.com

dystrybuowane z: Rzeczpospolitadruk: Presspublica Sp. z o.o nakład: 115 000 egzemplarzy

skład: Graphics & Design studio, michał Ziółkowski, www.gdstudio.pl

Kontakt z Mediaplanet: Fax: +48 22 412 01 93e-mail: [email protected]

Mediaplanet jest wiodącym domem wydawniczym na rynku europejskim. Specjalizujemy się w tworzeniu wysokiej jakości publikacji tematycznych w prasie codziennej, online oraz broadcast. Mediaplanet nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam.

Scenariusz na życie – narodziny Joachima

Moja rodzina jest najlepszą rzeczą, jaka przytrafiła mi się w życiu – mówi Magdalena Sadecka-Makaruk, mama dwóch cudownych chłopców (8 i 6 lat). Ktoś powie, to żadne odkrycie, a jednak do magii macierzyństwa (i tacierzyństwa) też trzeba dojrzeć, by ją docenić i przeżyć na swój sposób.

Myśl o zostaniu rodzi-cami pojawiła się w naszym życiu bardzo naturalnie. Stwierdziliśmy, że tego chcemy i nie-

długo od tej decyzji cieszyliśmy się z „dwóch kreseczek”. To był napraw-dę piękny i wzruszający czas. Najmi-lej wspominam beztroskie wyobra-żenia, jak będzie wyglądać życie w trójkę i wspaniałe poczucie, że poza moim maleństwem i Mężem nic tak naprawdę mnie nie interesuje, że je-steśmy najważniejsi. Dziś wiem, że taki dystans może mieć tylko kobie-ta, która jest kochana przez swojego partnera, ma w nim wsparcie i przez to posiada absolutne poczucie bez-pieczeństwa.

Z racji bycia życiową optymistką nie myślałam o bólu porodowym czy zagrażających chorobach. Śmiałam się często i nawet walcząc z mdło-ściami starałam się nie zapominać, że taka reakcja mojego organizmu świadczy jedynie o prawidłowym przebiegu ciąży. I tak też było, wy-niki były prawidłowe, cieszyłam się świetną formą i coraz okrąglejszym brzuszkiem.

Myślę, że bardzo ważne jest nasta-wienie kobiety w tym okresie. Spo-kój, radość i naturalna akceptacja stanu „bycia w ciąży” sprawiają, że może czuć się dobrze sama ze sobą, a dzięki temu dziecko też czuje się spokojne, akceptowane i kochane.

niespodziewany poród

1 Mówi się, że „życie zawsze nas zaskakuje”. Tak było w naszym

przypadku. W dniu, w którym wy-bierałam się na wesele znajomych, mój synek w 29. tygodniu ciąży po-stanowił, że urodzi się teraz, zaraz, ani dnia później. Zamiast na wesele pojechałam w pięknej sukni i maki-jażu weselnym na izbę przyjęć do szpitala św. Zofii w Warszawie. Tam też po niespełna pięciu godzinach, urodził się mój skarb, malutki Jo-achim, który ważył 1600 g i był kom-pletnie nieprzystosowany do życia poza brzuchem mamy. W szpitalu byliśmy 5 tygodni. Był to czas próby dla nas jako związku, wy-szliśmy z niej mocniejsi i bliżsi so-bie. W takich momentach życia jest czas na przewartościowanie tego, co jest ważne i tego, co błahe, wtedy też

poznaje się prawdziwych przyjaciół. Nie powiem, że było łatwo, bo nie było. Strach przed nieznanym, wy-rwanie z bezpiecznego otoczenia, a co najgorsze świadomość zagro-żenia życia Joasia sprawiały, że były momenty trudne i ciężkie.

bezcenne wsparcie

1 Nasza historia z wcześniac-twem zakończyła się szczęśli-

wie. Personel szpitala był prawdzi-wym wsparciem. Zawsze mieli czas, pozwalali być z dzieckiem, uczyli, jak je przewijać i karmić, nawet kiedy jeszcze leżał w inkubatorze. Myślę, że takie zaufanie do lekarzy, wsparcie sióstr, które pokazywały mi zdjęcia innych wcześniaków, pocieszały, że z tego się wyrasta i że będzie dobrze – jest ogromnie ważne. Sądzę też, że dzięki tym po-zytywnym doświadczeniom nie bałam się drugiej ciąży, którą do- nosiłam do końca.

Mój urodzony o czasie młodszy synek pokazał mi, jak wygląda nor-malne macierzyństwo bez laktatora, monitora oddechu i wizyt u licznych specjalistów.

„Myśl o zostaniu rodzicami po-jawiła się w na-szym życiu bar-dzo naturalnie.”

dr Magdalena sadecka-MakarukSekretarz generalny Fundacji Wcześniak

Partner publikacji:

Page 3: Narodziny wcześniaka Zdrowie kobiety Czuły dotyk Poród ...zrosty.pl/upload/rze0311.pdfznieczulenie do porodu: fakty i mity ... Zawsze powinno się omówić z pacjentką procedurę

3NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ

– Szpitale oferują szeroką gamę metod znieczulających ból poro-dowy. Jak mogą one wpływaćna matkę i dziecko? – Łagodzenie bólu porodowego uła-twia rodzenie. Odpowiednio stoso-wane środki i techniki znieczulające są bezpieczne dla matki oraz dziec-ka: skracają pierwszy okres porodu, nie wpływają na czas trwania dru-giego i nie zwiększają odsetka poro-dów zakończonych drogą cesarskie-go cięcia. Zmniejszają także częstość występowania depresji poporodo-wej u matek.

Łagodzić, nie eliminować W ostatnich latach poglądy na znie-czulenie ewoluowały, dziś wiążą się z podawaniem coraz mniejszych stę-żeń. Podążamy za ogólnymi tenden-cjami – w Polsce stosuje się dawki rekomendowane przez międzyna-rodowe towarzystwa anestezjologii. Kiedyś stosowano wysokie stężenia, żeby wyeliminować wszystkie dole-gliwości. Prowadziło to do zaburzeń – pacjentka nie czuła skurczy i traciła odruch parcia. W tej chwili stosuje się znieczulenie na zasadzie łago-dzenia bólu. Aby nie blokować me-chanizmów fizjologicznych, lekarz zmniejsza jego odczuwanie do po-ziomu akceptowalnego przez rodzą-cą, uprzedzając pacjentkę, że może ona czuć dyskomfort – rozpieranie, ucisk na spojenie łonowe, odbytni-cę lub kość łonową. Pacjentka, która ma wykonane znieczulenie regio-nalne metodą zewnątrzoponową jest mobilna, czuje sygnały płynące z jej organizmu i może nawet chodzić.

Odpowiednio dobrana metodaW każdej metodzie analgezji po-rodu (zarówno drogą dożylną jak i zewnątrzoponową czy podpajęczy-nówkową) podawane są opioidy, któ-re wykazują bardzo dobre działanie w II fazie porodu. Dodatek opioidów w znieczuleniu regionalnym, takich

jak sufentanyl czy fentanyl zmniej-sza niekorzystny wpływ leków miej-scowo znieczulających, a jednocze-śnie powoduje wzmocnienie efektu analgezji porodu. Dla pacjentek, które mają przeciwskazania do znieczule-nia regionalnego ( są nimi m.in.: ma-łopłytkowość, zaburzenia krzepnię-cia, niektóre choroby serca i układu

neurologicznego, a także stosowanie leków, np. heparyny drobno cząstko-wej i aspiryny), dobrym lekiem jest remifentanyl (podawany dożylnie). Jest to nowy trend – ponieważ czas działania remifentanylu jest bardzo krótki, lek szybko się metabolizuje nie powodując działań ubocznych u matki i noworodka natomiast efekt analgezji jest zapewniony. Powyż-sze metody analgezji porodu mo-gą być wykonywane tylko przez le-karza anestezjologa! Jedynym le-kiem uśmierzającym ból, który mo-że stosować położnik jest dolargan (aplikowany ok. 20% pacjentkom), po którym mogą występować dzia-łania niepożądane takie jak depre-sja oddechowa, nudności i wymioty. Również czas działania leku jest aż 3 razy dłuższy u noworodka niż u mat-ki, a stosowana zazwyczaj rutynowo dawka dolarganu – 50 mg nie zawsze wykazuje skuteczność analgetyczną u wszystkich pacjentek.

indywidalne podejścieBez względu na obraną technikę, niezwykle ważną kwestią znieczu-lania porodu jest indywidualne po-dejście do każdej pacjentki, niezależ-ne od tego czy jest ona wieloródką, czy kobietą która jeszcze nie rodzi-ła. Dawkowanie leków miejscowo znieczulających rozpoczyna się od najniższych stężeń i zależy m.in. od: wrażliwości pacjentki, ułożenia płodu, od tego czy jest to poród fizjo-logiczny, czy stosowano leki induku-jące. Liczą się nawet subiektywne odczucia, tj. relacje z partnerem, czy fakt planowania ciąży.

znieczulenie do porodu: fakty i mity

czy wiesz, że...

fakty

■■ W polskich szpitalach, w któ-rych istnieje oddzielny pion ane-stezjologiczny, o różne metody łagodzenia bólu prosi ok. 50% pacjentek.

■■ Zawsze powinno się omówić z pacjentką procedurę znieczu-lenia (porodu lub cięcia cesar-skiego), wyjaśnić istniejące wąt-pliwości, możliwe i dające prze-widzieć się powikłania.

■■ Znieczulenie porodu moż-na prowadzić tylko w miejscach gdzie jest dostępne wyposaże-nie resuscytacyjne.

■■ Znieczulenie porodu mo-

że być prowadzone przez leka-rza posiadającego odpowiednie kwalifikacje i umiejętności.

■■ Niezbędne jest odpowiednie monitorowanie rodzącej i płodu w trakcie porodu.

■■ przyczyny małej ilości znie-czuleń regionalnych w polsce:- niewiedza pacjentek,- nieprawdziwe opowieści o powikłaniach i wpływie znie-czulenia na przebieg porodu,- niechęć położników,- brak stałego dyżuru anestezjologicznego,- koszt.

wyzwAnIAWiedza

eKspeRTóW

1zasada

Cięcie cesarskieNie zawsze istnieje możliwość porodu naturalnego. Czasem jest konieczny poród przez cesarskie cięcie - drogą zabiegu chirurgicz-nego polegającego na przecięciu i otwarciu powłok macicy i wydo-byciu płodu. Cięcie cesarskie, jak każda inna operacja może wiązać się z ryzykiem powstania zros- tów pooperacyjnych, które są nieprawidłowymi połączeniami pomiędzy tkankami i narządami wewnętrznymi.

Narządy wewnętrzne i wewnę- trzna ściany jamy brzusznej po-kryte są cienką błoną – otrzew-ną. Nawet niewielkie jej podraż-nienia, do których dochodzi w trakcie zabiegu operacyjnego mogą przyczynić się do powsta-wania zrostów, a te mogą prowa-dzić do sklejenia się tkanek i na-rządów, które fizjologicznie nie są ze sobą połączone. Zrosty po cięciu cesarskim mogą powsta- wać np. pomiędzy macicą i we-wnętrzną stroną ściany brzucha i mogą być przyczyną znacznego dyskomfortu życia codziennego jak również komplikacji kolej- nego cięcia cesarskiego.Poważne powikłania:

■■ niedrożność jelit – jest to naj-poważniejsze powikłanie, które najczęściej wymaga leczenia ope-racyjnego (powtórnej operacji),

■■ dysfunkcja przewodu pokar-mowego związana ze zwężeniem jelita,

■■ niepłodność – zrosty zlokali-zowane w miednicy małej i we-wnątrz narządu rodnego (np. po cięciu cesarskim),

■■ zespoły bólowe.

„Znieczulenie ma na celu zmniejszenie i złagodze-nie odczuwania bólu w taki sposób, aby podczas porodu zostały zachowane wszelkie odruchy i mecha-nizmy fizjologiczne.”

dr n. med. elżbieta nowackaI Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Page 4: Narodziny wcześniaka Zdrowie kobiety Czuły dotyk Poród ...zrosty.pl/upload/rze0311.pdfznieczulenie do porodu: fakty i mity ... Zawsze powinno się omówić z pacjentką procedurę

4 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ

zapalenie pęcherza w ciąży ze statystyk medycznych wynika, że na zapalenia pęcherza w czasie ciąży cierpi około 20 proc. przy-szłych mam. zdarzają się one znacznie częściej niż u innych kobiet.

Ryzyko zapalenia błony śluzowej wy-ściełającej pęcherz moczowy wzra-sta w czasie ciąży z wielu powodów. Najistotniejszym są zmiany hormo-nalne, które obejmują cały organizm kobiety. W okresie ciąży wszystkie tkanki zostają nieco rozluźnione, by dziecko mogło swobodnie rosnąć wewnątrz macicy. Problem powsta-je, bo rozluźnione zostają nie tylko narządy rodne, ale także moczowo-dy, pęcherz i cewka moczowa. Tak więc drobnoustroje chorobotwórcze mają ułatwioną wędrówkę do dróg moczowych. Na dodatek powiększo-na macica uciska przewody moczo-we, co powoduje zatrzymanie moczu w pęcherzu. Poza tym, cewka moczo-wa jest słabiej napięta, a dodatkowy nacisk powiększającej się macicy na pęcherz coraz silniejszy. Układ mo-czowy pracuje mniej wydajnie.

Objawy zapalenia Czasem zapalenie pęcherza może nie dawać żadnych objawów. Wy-krywa się je w czasie ogólnego lub bakteriologicznego badania moczu. Taki stan nazywany jest bezobjawo-wym bakteriomoczem. W połowie przypadków zakażenie mija samo-istnie, mimo to zawsze należy się skonsultować z lekarzem prowa-dzącym ciążę.

Zwykle jednak zapaleniu pęcherza towarzyszy uczucie parcia w pęche-rzu, silna i nagła potrzeba oddania moczu, przy czym wydala się bardzo małe jego ilości. Kolejny objaw to ból w dole brzucha, kłujący ból w cew-ce moczowej, pieczenie lub palenie w czasie oddawania moczu. Niekie-dy temperatura podnosi się do 38 st. C, a mocz ma nieprzyjemny zapach.

Kiedy do lekarza?Każda infekcja pęcherza moczowego wymaga konsultacji z lekarzem pro-wadzącym ciążę. Przede wszystkim dlatego, że nie ma potrzeby cierpieć. Poza tym, niekiedy konieczne jest podanie antybiotyku, który rozprawi się z mnożącymi się bakteriami. Nie

wolno przyjmować leków, a zwłasz-cza antybiotyków na własna rękę, bo niektóre z nich mogą uszkodzić rozwijający się płód. I jeszcze jedna ważna rzecz – z pozoru niewinne za-palenie pęcherza może rozwinąć się i doprowadzić do zapalenia miedni-czek nerkowych, czyli poważnej cho-roby nerek. Kolejnym zagrożeniem jest także przedwczesny poród.

Jeżeli lekarz zaleci kurację anty-biotykiem, nie należy jej modyfi-kować według własnego pomysłu, nawet wtedy, gdy ustąpią dokucz-liwe objawy. Trzeba zażyć wszyst-kie zalecone leki, aby ochronić się

przed powrotem infekcji, która może być o wiele silniejsza niż poprzednia i mniej podatna na leczenie.

Wspomaganie terapiiW trakcie zapalenia pęcherza, ale także profilaktycznie, należy pić co najmniej 2-2,5 litra płynów dzien-nie. To ważne, ponieważ w rozcień-czonym moczu bakterie trudniej się namnażają. Częste oddawanie moczu wypłukuje bakterie choro-botwórcze z pęcherza. Warto pić sok żurawinowy, bo nadaje on moczowi kwaśny odczyn i powstrzymuje roz-wój bakterii. Ważne jest i to, aby po stosunku płciowym oddać mocz, aby spłukać bakterie, które mogły być przeniesione do twojego organizmu na członku partnera. Okolice intym-ne muszą być utrzymywane w czy-stości, lecz przesadna higiena może zaszkodzić – ponieważ podrażnienie wrażliwej śluzówki ułatwia wnika-nie bakterii chorobotwórczych do cewki moczowej.

pORadź się leKaRzaz pozoru niewinne zapalenie pęche-rza może rozwinąć się i doprowa-dzić do poważnej choroby nerek.fot: istock

AnnA Wilk

[email protected]

nowośCI

Cewka moczowa u kobiet jest znacznie krótsza niż u męż-

czyzn (ma tylko około 4-5 cm dłu-gości, a u panów aż 18-24 cm). Dla-tego też bakterie mają krótką tra-sę do pokonania, by dotrzeć do pęcherza moczowego, a potem da-lej – moczowodami w kierunku nerek. Za 90 procent zapaleń pę-cherza odpowiada bakteria o na-zwie Escherichia coli – pałeczka okrężnicy, która naturalnie jest obecna w naszym organizmie. Przy niedostatecznej higienie mo-że przedostać się z okolic odbytu do cewki moczowej.

Na liście winowajców są też chlamydie – bakterie prze-

noszone drogą płciową, które ata-kują pęcherz i moczowody dosta-jąc się do nich przez cewkę mo-czową.

Infekcjom sprzyjają również przeziębienia i przemarznię-

cia, ale i... alergiczna reakcja na podpaski higieniczne. Powodem kłopotów może być też bielizna z włókien syntetycznych.

cZy WiesZ, że...

dbajO siebie

2zasada

Page 5: Narodziny wcześniaka Zdrowie kobiety Czuły dotyk Poród ...zrosty.pl/upload/rze0311.pdfznieczulenie do porodu: fakty i mity ... Zawsze powinno się omówić z pacjentką procedurę

5

Często wypowiadane przez pacjentki zdanie: „Dostałam hemoroidów po porodzie…” jest błędne, jako że hemoroidy ma każdy człowiek od urodzenia i właściwie należy mówić o poja-wieniu się dolegliwości hemoroidalnych lub o początku choroby hemoroidalnej. Ocenia się, że 25% kobiet cierpi z powodu choroby hemo-roidalnej, a częstość występowania dolegliwo-ści wzrasta w wieku rozrodczym. Kobiety cię-żarne są szczególnie narażone na dolegliwości hemoroidalne. Około 85% kobiet w trzecim trymestrze ciąży cierpi z powodu dolegliwo-ści związanych z hemoroidami.

najczęstsze objawy choroby hemoroidalnejWiększość pacjentów uważa, że najczęstszym objawem choroby hemoroidalnej jest ból, ale nie jest to prawda. Hemoroidy zlokalizo-wane są w obszarze nieunerwionym bólowo i objaw bólu w tej chorobie występuje rzadko. Głównymi objawami choroby hemoroidalnej są krwawienia i wypadanie guzków krwa- wniczych. Zdarza się, że pacjentka ciężar-na pojawia się u lekarza z bolesnym, sinym guzkiem w okolicy odbytu. Jest to wtedy inna choroba zwana zakrzepem żył około- odbytowych. Często leczeniem jest chirur-

gicznenacięcie i opróżnienie zakrzepu. Wtedy ból jest objawem dominującym.

profilaktykaPodstawowym działaniem prewencyjnym jest odpowiedni styl życia polegający na sto- sowaniu diety przeciwzaparciowej oraz umiarkowanym ruchu fizycznym. Zaleca się wypijanie szklanki przegotowanej, ciepłej wody przed każdym posiłkiem (ciepło dodat- kowo pobudza perystaltykę), częste, małe po- siłki o tych samych porach, w tym co najmniej 2 posiłki bogate w błonnik (sałatki, owoce). Wprowadza się również ograniczenia diete-tyczne: unikanie pikantnych przypraw oraz wysokokalorycznych posiłków. Jeśli nie ma zastrzeżeń ze strony ginekologa-położnika, wskazany jest umiarkowany wysiłek fizycz-ny (ruch, gimnastyka, spacery).

lekiStosowanie jakichkolwiek leków u kobiety ciężarnej powinno być zawsze poprzedzo-ne wizytą u ginekologa. Niedopuszczalna jest sytuacja, kiedy ciężarna leczy się sama, kupując w aptece leki bez recepty. Należy bowiem pamiętać o możliwości działania teratogennego leków na płód. Leki należy stosować tylko w szczególnych przypadkach bardzo nasilonych dolegliwości i zawsze po pierwszym trymestrze ciąży. Leki działające ogólnie, których stosowanie w ciąży nie jest przeciwskazane, to przede wszystkim prepa-raty diosminy, które działają przeciwobrzę-kowo, przeciwzapalnie, antyagregacyjnie oraz zwiększają napięcie naczyń żylnych. Leki działające miejscowo, które mogą być bezpiecznie stosowane w ciąży to maści i czopki działające przeciwzapalnie z dodat-kiem wyciągów roślinnych (olejek rumian-kowy, eskulina).Przestrzegam przed niekon-trolowanym stosowaniem leków przeczysz-czających, które mogą spowodować poważne komplikacje zdrowotne u ciężarnej.

Częsty problem przyszłych mam

dOlegliWOści heMOROidalne.Większość pacjentów uważa, że naj-częstszym objawem choroby hemoro-idalnej jest ból, ale nie jest to prawda.fot: istock

■■ pytanie: jak wielu kobiet w ciąży dotyka problem żylaków odbytu i z cze-go to wynika?

■■ Odpowiedź: Nazwa „żylaki odbytu” nie jest prawidłowa, gdyż dotyczy hemoroidów. Natomiast na dolegliwo-ści hemoroidalne w III trymestrze ciąży cierpi ok.85% kobiet.

nowośCI

zdROWenaWyKi

3zasada

dr hab . n. med. Małgorzata KołodziejczakChirurg, Kierownik Proktologii Szpitala na Solcu w Warszawie

3

Guzki krwawnicze, nazywane powszechnie hemoroidami lub krwawnicami, ma każdy człowiek. Ich rolą jest uszczelnianie kanału odbytu. Zdrowe są niewidoczne i niewyczu-walne podczas badania odbytu, chore są po-większone. Na temat hemoroidów krąży wie-le nieprawdziwych opinii. Oto najpowszech-niejsze z nich.

Dolegliwość dotyka tylko starszych ludziChoroba może się pojawić w każdym wie-ku, ale zwykle dotyka nas około 30. roku ży-cia, ale ryzyko jej pojawienia się zwiększa się z wiekiem. Dotyczy zarówno kobiet, jak i męż-czyzn. Cierpią także kobiety w ciąży. Według danych medycznych schorzenie dokucza 6 mln Polaków.

Choroba jest skutkiem siadania na zimnej powierzchniChorobie sprzyja dieta uboga w owoce, wa-rzywa, nadmiar ostrych przypraw, słodyczy i alkoholu. Powodem może być słabość tkan- ki łącznej i regularne stosowanie środków przeczyszczających, częste biegunki, ciąża i poród. Nie bez znaczenia są skłonności ge-netyczne. Z powodu hemoroidów cierpią nie- kiedy osoby ciężko pracujące fizycznie oraz sportowcy dźwigający ciężary.

Objawem schorzenia jest ból przy wypróżnianiuChoroba hemoroidalna może się objawiać na wiele sposobów. Jeden z pierwszych jest świąd odbytu. Nasila się wskutek niewielkich uszkodzeń skóry i śluzówki odbytu. Miejsca te, drażnione kałem, ulegają stanowi zapalne- mu, a to jest powodem świądu. Ale silny świąd może być również reakcją alergiczną na sto- sowane leki, kosmetyki, brak higieny a nawet silny stres. Bezbolesne krwawienie jest też jednym z objawów. Krew można zauważyć na papierze toaletowym, bieliźnie lub niekiedy w samym stolcu. Ból zwykle współistnieje z innymi schorzeniami, np. szczeliną odbytu czy powikłaniami zapalnymi i zakrzepowy- mi. O istnieniu hemoroidów mogą też świad- czyć trudności z utrzymaniem gazów oraz nietrzymanie stolca.

Każda kobieta w ciąży ma hemoroidyNa tę dolegliwość cierpi wiele pań, ale nie wszystkie. Mechanizm ich powstawania jest dość prosty. Ucisk powiększającej się w cza-sie ciąży macicy utrudnia odpływ krwi żylnej z miednicy mniejszej i sprzyja zaparciom. Jeśli uda się utrzymać regularne wypróż-nienia, można uniknąć kłopotów. Więk- szy wpływ na powstawanie hemoroidów w ciąży mają receptory estrogenowe znaj- dujące się w okolicy krwawnic. To one za-trzymują krew i powodują powiększanie się hemoroidów.

Raz usunięte hemoroidy, nigdy nie odrastająNawet po radykalnej operacji istnieje moż-liwość powstania nowych hemoroidów. To przecież część splotu naczyń krwionoś- nych. Jeżeli nie będziemy przestrzegać diety ułatwiającej wypróżnienia i innych zaleceń profilaktycznych kłopoty powrócą. W lecze-niu choroby hemoroidalnej często stosuje się diosminę, lek zmniejszający przepusz-czalność naczyń.

anna jarosz

[email protected]

Pytanie:■■ Czy nasza wiedza na temat hemoroidów jest wystarczająca?

Odpowiedź:■■ Nie. Choroba hemoroidalna to dolegliwość, która obrosła wieloma fałszywymi poglądami wpływającymi na jej bagatelizowanie.

INSPIRACJE

ZAPOZNAJ SIĘ Z CHOROBĄ

1KROK

Grzegorz Borstern,Specjalista medycyny wewnętrznej, kierownikprzychodni rejonowej w Warszawie.

Prawdy i mity o hemoroidach

KROK

CHOROBA HEMOROIDALNAChorobie sprzyja dieta uboga w owoce, warzywa, nadmiar ostrych przypraw, słodyczyi alkoholuFoto: istock

Page 6: Narodziny wcześniaka Zdrowie kobiety Czuły dotyk Poród ...zrosty.pl/upload/rze0311.pdfznieczulenie do porodu: fakty i mity ... Zawsze powinno się omówić z pacjentką procedurę

6 NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ

Mamy żelazne zasady

Badania morfologii krwi są nieodłącznym elementem prawidłowo prowadzonej ciąży. Dzięki nim wiadomo, jak funkcjonuje organizm kobiety, czy nie ma niedoborów ważnych dla rozwoju dziecka i kondycji kobiety witamin i minerałów. Jednym z problemów jest anemia, która często wymaga zmiany diety, ale i suplementacji żelaza.

Ż elazo jest jednym z pierwiastków bez którego nie możemy sprawnie funkcjo- nować. Jest ono składnikiem hemo-globiny, która uła-

twia krwinkom czerwonym trans-port tlenu do krwi, a więc do wszyst-kich naszych narządów. Jest też niezwykle ważne dla rozwijające-go się dziecka, ponieważ zapewnia sprawne działanie łożyska, dotle-nienie macicy, a przede wszystkim pomaga w prawidłowym kształto-waniu się mózgu dziecka.

Organizm rozwijającego się dziec-ka czerpie żelazo z zapasów, które przed ciążą nagromadził organizm matki. Później potrzebny mu pier-wiastek pobiera ze spożywanego przez matkę jedzenia. Najwięcej żelaza potrzebuje około 7 miesiąca, gdy zaczyna gwałtownie się rozwi-jać. Wtedy też u matki może wystąpić niedokrwistość, czyli anemia. Niedo-bór żelaza objawia się ciągłym zmę-czeniem, osłabieniem, bólami głowy oraz nienaturalną bladością skóry, a także wypadaniem lub łamliwością włosów i przesuszeniem skóry.

skąd czerpać żelazo?Niedokrwistość dotyczy ok. 40 proc. kobiet oczekujących dziecka. Prze-

ciętna dieta dostarcza 10–40 mg pier-wiastka, ale organizm wchłania za-ledwie 10 proc. Dlatego konieczne jest systematyczne uzupełnianie niedoborów, zwłaszcza, że w trzecim trymestrze ciąży zapotrzebowanie na żelazo wzrasta do 6 mg dziennie. W codziennej diecie powinny się za-tem znaleźć pokarmy bogate w żela-zo, np. ryby, czerwone mięso, drobio-wa wątróbka, ale przede wszystkim zielone warzywa, rośliny strączkowe, soja, suszone owoce, ciemne pieczy-wo i kasze gruboziarniste. Przyswaja-nie żelaza ułatwia witamina C, a więc nie można unikać owoców, soków, truskawek, pomidorów. Nie sprzyja temu procesowi czarna herbata, ka-wa, coca-cola i napoje gazowane. Gdy dieta nie pomoże wyrównać niedobo-rów, lekarz zaleca przyjmowanie odpo-wiedniego preparatu.

dwa żelazaW pożywieniu występują dwa ro-dzaje żelaza: hemowe, znajdujące się w produktach zwierzęcych oraz niehemowe, które zawierają głów-nie produkty roślinne. W tkankach zwierzęcych, czyli w mięsie 1/3 to żelazo hemowe, a 2/3 żelazo niehe-mowe. Żelazo hemowe jest wchłania-ne (tzw. biodostępność pierwiastka) w ok. 30 proc., podczas, gdy niehe-mowe przyswajamy zaledwie w ok.

2 proc. Dlaczego tak się dzieje? Otóż, wahania w stopniu przyswajania że-laza hemowego są małe, natomiast przyswajalność żelaza niehemowe-go zależy od wielu czynników. Pod-stawowym jest wysycenie organi-zmu tym pierwiastkiem. Organizm wchłonie więcej żelaza, gdy w posiłku będzie mięso, produkty z dużą ilością witaminy, kwas foliowy,miedź czy aminokwasy. Mniej żelaza pozostanie w organizmie, gdy posiłek będzie, np. tłusty i bogatobiałkowy.

bądź przezornaAnemia może być niebezpieczna nie tylko dla przyszłej matki, ale przede wszystkim dla dziecka. Jeżeli rozwinie się w pierwszym tryme-strze ciąży może spowodować wady wrodzone dziecka, zaburzyć rozwój i pracę łożyska oraz doprowadzić do przedwczesnego porodu. W póź- niejszym okresie ciąży wpływa na wagę urodzeniową noworodka.

Aby uniknąć anemii, zaleca się profilaktyczne przyjmowanie żela-za w drugiej połowie ciąży. Zwykle jest to około 60–80 mg/dobę, dawka taka, według badań, zapobiega nie-dokrwistości w 90 proc. Suplemen-tacja jest też niezbędna, gdy kobie-ta często wymiotuje, ma plamienia, jest wegetarianką lub, gdy oczekuje więcej niż jednego dziecka.

Żelazo w żywności występuje w dwóch postaciach: w produk-tach roślinnych jako trudno przyswajalne, trójwartościowe żelazo niehemowe, a w produk-tach pochodzenia zwie-rzęcego – łatwiejsze do przyswojenia, dwuwarto-ściowe żelazo hemowe.

SylwetkI

dr n. med. beata sterlińskaGinekolog-położnik

cZy WiesZ, że...

Tryb życia w ciąży:W Polsce obowiązują dość jasne standardy prowa-dzenia ciąży prawidłowej.

■■ po pierwsze kwas foliowy co najmniej na 3 miesiące przed po-częciem i minimum do 12 tyg. ciąży (profilaktyka wad cewy nerwowej);

■■ po drugie badania laboratoryjne, które warto wykonać przed pla- nowaną ciążą (grupa krwi i czyn- nik Rh, przeciwciała IgG i IgM różyczki i toxoplazmozy);

■■ warto także odwiedzić stomato-loga, aby usunąć wszelkie możliwe źródła infekcji.

W pierwszych tygodniach ciąży proponuję także ograniczenie kontaktów

z małymi dziećmi i unikanie więk-szych skupisk ludzi w celu zmniej-szenia ryzyka infekcji wirusowych bardzo niebezpiecznych we wcze-snej fazie organogenezy.

Współżycie seksualne w prawidłowo rozwijającej się ciąży nie jest zakazane,

ale wskazany jest pewnego rodzaju umiar, gdyż silne drażnienie szyjki macicy i gruczołów piersiowych może w pewnych sytuacjach pro-wadzić do skurczów macicy.

Ćwiczenia fizyczne nie są przeciwskazane w ciąży prawidłowej, choć do 20

tyg. ciąży polecałbym raczej basen i ograniczenie ekstremalnych wy-siłków fizycznych, potem zalecam ćwiczenia fizyczne wzmacniające i rozluźniające mięśnie miednicy ze szczególnym uwzględnieniem mięśni krocza.

Źródło:

Fundacja Wcześniak Rodzice-Rodzicomwww.wczesniak.pl

Żelazo o najlepszym wchłanianiu*

*Borch-iohnsen B, MeltzerHM Stenberg V, Reinskou T, Trygg K (1989). Bioavailibility of daily low dose iron supplements in menstruating woman with low iron stores. Eur. J. Clin. Nutr. 44, 29-34.**dane IMS sprzedaż wartościowa z aptek za rok 2010 ***Frykman E et al. Side effects of iron supplements in blood donors: Superior tolerance of heme iron. J Lab Clin Med 1994;123:561-4.

Producent: Cederroth International, DK-3540 Lynge, Dania, tel. +45 43 66 40 00Dystrybutor: CEDERROTH POLSKA S.A., ul. Polna 21, 05-250 Radzymin, tel. +48 22 358 13 00

inne związki żelaza

Ponad 3 razy lepsze wchłanianie*

wyjątkowy skład „żelazo hemowe i niehemowe oraz kwas foliowy”

brak skutków ubocznych*** nr 1 - najczęściej wybierany i kupowany

preparat z żelazem bez recepty**

uzupeŁniajdieTę

4zasada

Page 7: Narodziny wcześniaka Zdrowie kobiety Czuły dotyk Poród ...zrosty.pl/upload/rze0311.pdfznieczulenie do porodu: fakty i mity ... Zawsze powinno się omówić z pacjentką procedurę

7NIEZALEŻNY DODATEK TEMATYCZNY DYSTRYBUOWANY WRAZ Z RZECZPOSPOLITĄ

Skóra szczególnej troski

Podstawowa pielęgnacja powinna zaczynać się od czystości. Pierwszym krokiem jest więc codzienna kąpiel. Najlepszą porą na kąpiel jest wcze-sny wieczór, bo ciepła woda wycisza malucha i ułatwia mu zasypianie. Rodzice powinni zadbać o właści-wą temperaturę wody (37°), ale rów-nież o temperaturę w pomieszcze-niu (24°- 25°). Zgromadzenie wcze-śniej odpowiednich akcesoriów (myj-ka, miękki ręcznik, mydełko, szam-pon dla niemowląt) znacznie uła-twi przebieg całej „operacji”. Wła-ściwą toaletę zaczynamy od mycia buzi, najlepiej wodą przegotowaną, potem namydlamy ciałko. Podczas kąpieli ważne jest prawidłowe trzy-manie dziecka, a szczególnie pod-trzymywanie główki. W wanience

myjemy maluchowi włosy (łago- dny szampon możemy stosować po 1. m. ż.), na końcu spłukujemy wszystkie kosmetyki. Po osusze-niu skóry powinniśmy natłuścić ją oliwką. Nie wolno jej jednak nad-używać ponieważ może zatykać pory, powodując tzw. potówki.

Wybierz odpowiedni kosmetykSkóra niemowlęcia jest bardziej de-likatna i dwukrotnie cieńsza niż skóra osoby dorosłej. Naskórek nie jest jeszcze odpowiednio nawilżany i natłuszczany, jego płaszcz lipido-wy nie jest dostatecznie szczelny, to oznacza, że o wiele łatwiej przeni-kają przez niego szkodliwe czynni-ki, takie jak zanieczyszczenia, drob-noustroje promienie słoneczne czy chemiczne substancje (z detergen-tów, kosmetyków). To może stać się bezpośrednią przyczyną odpa-rzeń, zaczerwienienia, łuszczenia się skóry, jej mechanicznych urazów czy wreszcie alergii. Odpowiednia pielęgnacja może uchronić nie- mowlę przed osłabieniem funkcji obronnych jego skóry.

czuły dotykPielęgnacyjne rytuały to nie tylko sposób na zdrową skórę i unika-nie dermatologicznych problemów. Dotyk buduje silną więź pomiędzy dzieckiem i rodzicami. Delikatny masaż, głaskanie plecków, brzusz-ka, nóżek czy rączek to też komuni-kowanie się z maluchem, które daje mu ogromne poczucie bezpieczeń-stwa i komfort.

W poszukiwaniu pieluszki idealnejNie wyobrażamy sobie dzisiaj życia bez wygodnych, jednorazowych pie-luch. Na rynku mamy ich ogromny wybór, ale przy zakupie nie wystar-czy kierować się tylko ceną. Najlepsza pieluszka:

■■ Pozwala skórze swobodnie od-dychać, najwięcej zależy tutaj od jej zewnętrznej warstwy. Nie powinna przepuszczać wilgoci na zewnątrz, ale również nie może być wykonana z całkowicie nieprzepuszczalnej folii bo spowoduje podrażnienia.

■■ Jest chłonna, odpowiada za to jej wkład (kulki lub granulki), dzięki jego specjalnej konstrukcji wilgoć jest utrzymywana z dala od skóry malucha.

■■ Dopasowuje się do ciała dziecka. Najlepsze są pieluszki na tyle ela-styczne, by dopasowywały się do kształtu ciała dziecka, nie krępowa-ły swobody ruchów, ale też nie były za luźne i nie pozwalały zawartości wylewać się na zewnątrz.

czysTOść TO pOdsTaWaniektórzy pediatrzy zalecają w pierwszych tygodniach życia niemowlęcia kąpiel co 2-3 dni.fot: istock

MonikA kAszubA

[email protected]

■■ pytanie: jak właściwie za-dbać o skórę niemowlęcia?

■■ Odpowiedź: To pytanie zadaje sobie większość świeżo upieczonych rodziców. Wbrew pozorom nie jest to trudne wyzwanie. Wystar-czy poznać kilka prostych zasad.

InSpIrACJeWażNe

gdy maluszek ma skórę atopową

■■ Z myślą o codziennej pielęgna-cji niemowląt i dzieci, z proble-mem bardzo suchej skóry, która ma cechy atopowe i jest skłon-na do podrażnień powstała Seria Pharmaceris AT. Preparaty prze-znaczone są do pielęgnacji skóry dzieci i niemowląt od 1. miesią-ca życia. Otrzymały pozytywną opinię Centrum Zdrowia Dziecka. W serii znajdują się ATOPIC – BALNEO GEL Łagodzący kre-mowy żel myjący dla dzieci, ATO-PIC – DERMO CREAM Delikatny krem do twarzy dla dzieci oraz ATOPIC – DERMO BALM Delikat-ny balsam dla niemowląt i dzieci. Specjalistyczna receptura balsa-mu ma właściwości zmiękcza-jące i wygładzające skórę, a za-wartość kwasów omega-3 i ome-ga-6 zapewnia jej prawidłowe funkcjonowanie. Balsam działa odżywczo, odnawiając ochronny płaszcz lipidowy skóry. Specjal-nie dobrany kompleks lipidowy przywraca właściwy poziom na-wilżenia. Zmniejsza swędzenie i łuszczenie skóry oraz inne nie- przyjemne objawy wywołane czynnikami alergogennymi. Nie zawiera konserwantów i para- benów oraz jest bezzapachowy.

Page 8: Narodziny wcześniaka Zdrowie kobiety Czuły dotyk Poród ...zrosty.pl/upload/rze0311.pdfznieczulenie do porodu: fakty i mity ... Zawsze powinno się omówić z pacjentką procedurę

Każdego dnia nie tylko dbasz o skórę swojego maleństwa, ale również otaczasz je miłością i troską. Często je przytulasz i robisz wszystko, by czuło się bezpieczne.

Niestety nie wszystkie dzieci mają tyle szczęścia. Są niemowlęta, których nikt nie przytula i nie kocha. Dzieci porzucone w szpitalu. Do chwili narodzin czuły się bezpieczne. Teraz każdy dzień pozbawiony ciepła i troskliwej opieki matki powoduje trudne do odwrócenia zmiany w ich rozwoju psychicznym i fi zycznym.Interwencyjna Placówka Opiekuńcza (IPO) to miejsce, w którym maleńkie, porzucone dzieci otoczone opieką zespołu specjalistów i wolontariuszy czekają na nowych, kochających rodziców. Osoby te często dokonują rzeczy niemożliwych, bo zdają sobie sprawę z tego, że każdy dzień, każda godzina oczekiwania jest czasem straconym bezpowrotnie.IPO potrzebuje naszego wsparcia. Będąc w domu ze swoim ukochanym Skarbem, Ty również możesz pomóc. Bez wysiłku możesz przyczynić się do tego, aby porzucone niemowlęta, czekając na nowych rodziców, czuły się kochane i bezpieczne. Aby uniknęły pobytu w domu dziecka.

PRZEKAŻ 1% SWOJEGO PODATKU na Fundację Rodzin Adopcyjnych*. KRS 0000151113To niewiele kosztuje, a tak bardzo wzbogaca.

Spraw wielką radość małym dzieciom! Pomóż im razem z Balneum Baby Basic.

Omega kąpielcodziennie dla zdrowia skóry

*Fundacja Rodzin Adopcyjnych prowadzi Interwencyjną Placówkę Opiekuńczą w Otwocku, w której przebywają porzucone, maleńkie dzieci. Mają tam zapewnioną profesjonalną pomoc medyczną oraz opiekę troskliwych Wolontariuszy. Placówka sta-ra się jak najszybciej uregulować sytuację prawną dzieci, aby bez przeszkód mogły trafi ć do rodziny adopcyjnej. Ponieważ Fundacja jest Organizacją Pożytku Publicznego, utrzymuje się wyłącznie z wpłat darczyńców. www.adopcja.org.pl. Fundacja Rodzin Adopcyjnych ul. Nowogrodzka 49, IIIp. 00-695 Warszawa. KRS: 0000151113 Nr konta: 10 1160 2202 0000 0000 6084 1643

sic.

BB/2

2/20

11

www.pielegnacjadziecka.pl