Napoleon Bonaparte a sprawa Napoleon Bonaparte a sprawa polskapolska

Legiony DąbrowskiegoLegiony Dąbrowskiego

• Utworzone w 1797 r. na mocy umowy między J.H. Dąbrowskim a rządem Republiki Lombardzkiej

• Legiony liczyły wtedy 7 tysięcy ludzi• Legioniści otrzymywali żołd i obywatelstwo Republiki

Lombardzkiej, prawo powrotu do Polski, polskie mundury, sztandary, stopnie i język komend

Udział w kampaniach NapoleonaUdział w kampaniach Napoleona

• 1797 r. – klęski w bitwach pod Mantuą, Magnano i Trebbią.

• 1798 r. – Legia Naddunajska Karola Kniaziewicza przyczyniła się do zwycięstwa pod Hohenlinden.

• W tym czasie (1801) Napoleon zobowiązał się w układach z Austrią i Rosją, że nie będzie popierał wolnościowych ruchów w Europie Środkowej i Wschodniej. Legiony rozwiązano i wcielono do armii francuskiej.

• Ok. 6 tys. Polaków wysłano na wyspę San Domingo (Haiti), aby stłumili powstanie murzyńskich niewolników (wróciło kilkuset).

• Reszta z nich pozostała we Włoszech, tłumiąc bunty antynapoleońskie i walcząc z Austrią.

Powstanie Księstwa Warszawskiego – Powstanie Księstwa Warszawskiego – 18071807

• Na mocy pokoju w Tylży (7 VII 1807) z ziem zaboru pruskiego, Napoleon utworzył Księstwo Warszawskie – pow. ponad 100 tys. km2, 2.5 mln ludności.

• Napoleon zaproponował carowi Aleksandrowi I, aby ten został księciem nowego państwa, ten odmówił, proponując na to miejsce brata cesarza – Hieronima Bonaparte

• Ostatecznie na czele Księstwa stanął elektor saski, Fryderyk August

• Podstawą ustroju Księstwa była narzucona przez Napoleona konstytucja (autorstwa Adama Czartoryskiego)

• W roku 1809 Księstwo zostało powiększone o część zaboru austriackiego

Księstwo WarszawskieKsięstwo Warszawskie

• Księstwo miało charakter polski: językiem urzędowym był polski, walutą talar. Urzędy sprawowali jedynie obywatele Księstwa. Pomimo tego, stale polskie władze były kontrolowane przez rezydenta francuskiego.

• Księstwo nie miało odrębnej dyplomacji, polityka zagraniczna należała do uprawnień króla saskiego.

• Księstwo miało własną armię, pod zwierzchnictwem francuskim (ok. 30 tys. żołnierzy). Ministrem wojny w Radzie Ministrów był książę Józef Poniatowski

Somosierra, 30 XI 1808Somosierra, 30 XI 1808

• Na rozkaz Napoleona wojska polskie brały udział w walkach z Hiszpanami (po obaleniu Józefa Bonaparte)

• Marsz armii napoleońskiej na Madryt został powstrzymany przez Hiszpanów na odcinku drogi biegnącym wąwozem w górach Sierra de Guadarrama. Gdy oddziały straży przedniej marszałka Victora nie mogły sforsować hiszpańskiej obrony (8 tys. ludzi i 16 dział), Napoleon nakazał przybocznemu 3 szwadronowi szwoleżerów gwardii, kpt. Jana Kozietulskiego (135 ludzi) wykonanie szarży na 4 hiszpańskie baterie.

• Szarżujący czwórkami w krętym wąwozie szwoleżerowie wykonali zadanie tracąc przy tym 57 ludzi.

• Szarża ta obrosła legendą i stała się jednym z najważniejszych składników tradycji polskiej kawalerii.

January Suchodolski - SomosierraJanuary Suchodolski - Somosierra

Udział Polaków w wojnach z Austrią i Udział Polaków w wojnach z Austrią i RosjąRosją

• 1812 – 100 tys. armia Księstwa wzięła udział w wyprawie na Moskwę. Jednostki polskie walczyły o Smoleńsk, pod Borodino, wkroczyły do Moskwy, i osłaniały odwrót wojsk francuskich pod Berezyną (w tej bitwie, polskie formacje utraciły wszystkich dowódców dywizji i 300 oficerów)

• 1813 – Księstwo zostało zajęte przez wojska rosyjskie. Wojska polskie walczyły pod Lipskiem (Bitwa Narodów); resztki armii polskiej (70% zabitych, rannych, zaginionych) wycofały się do Saksonii, a po abdykacji Napoleona wróciły do kraju pod rosyjską komendę wielkiego księcia Konstantego

• W 1815 r. decyzją kongresu wiedeńskiego, Księstwo Warszawskie zostało podzielone. Na czele nowego Królestwa Polskiego stanął car, w zaborze pruskim powstało Księstwo Poznańskie, a Kraków stał się wolnym miastem.

January SuchodolskiJanuary SuchodolskiPrzejście przez BerezynęPrzejście przez Berezynę