NAŁĘCZÓWi okolice

INFORMATOR TURYSTYCZNY

Proszę sobie przedstawić dolinkę, tak małą jak wszystko co jest dobrem na świe-cie, otoczoną wieńcem tak łagodnych pagórków, że każdy z nich dziecko mogłoby za-kryć rączkami. W tej dolinie proszę umieścić park, zaludniony wszelkiego rodzaju ro-ślinnością. (...) Proszę tę dolinkę połączyć z resztą świata za pomocą mnóstwa cieni-stych wąwozów, wąwozików, na które nie można spoglądać bez westchnień, a bę-dziecie mieć bardzo niedokładne wyobrażenie o pięknościach nałęczowskiej natury.

Czy to już wszystko?... Bynajmniej. Są tu jeszcze dwie rzeczułki, z których jedna prowadzi zuchwałych turystów aż do Kazimierza, druga - zasila parkową sadzawkę, po której zakochani mogą pływać czółnami, karmić białopióre łabędzie, wzdychać przy bladolicym księżycu lub przypatrywać się budynkom hydropatycznym, odbitym w zwierciadle wody.

Zaprasza: od 1 października do 30 kwietnia: poniedziałek – sobota w godz. 8.00 - 16.00od 1 maja do 30 września: codziennie w godz. 9.00 - 17.00

Serwis turystyczny gmin: Nałęczów, Kazimierz Dolny, Janowiec,Opole Lubelskie, Poniatowa, Puławy, Wąwolnica, Wojciechów oraz Miasta Puławy

ww

w.krain

a.org

.pl

Oferta turystyczna i kulturalna:

CENTRUM INFORMACJI TURYSTYCZNEJw Nałęczowie ***

Profesjonalna informacja na temat:

al. Kasztanowa 2, 24-150 Nałęczów, tel. 81 501 61 01, info@kraina.org.pl

Ponadto:

Bolesław Prus - Kurier Codzienny 1894 nr 23

ww

w.krain

a.org

.pl

www.kraina.org.pl

noclegi, gastronomia, atrakcje i szlaki turystyczne, ważne adresy, aplikacja GPS,najważniejsze wydarzenia kulturalne i turystyczne,

działania Lokalnej Organizacji turystycznej „Kraina Lessowych Wąwozów”

Strona dostępna także w wersji mobilnej

usług turystycznych, bazy noclegowej

i gastronomicznej

połączeń komunikacyjnych

atrakcji turystycznych oraz imprez

foldery, przewodniki, mapy, pamiątki

wycieczki

materiały promocyjne

nawigacja GPS

Powstania narodowe przerwały pomyślny okres. Wskrzeszenie uzdrowiska i powołanie w końcu XIX wieku spółki udziałowej do prowadzenia zakładu lecz-niczego było zasługą lekarzy-Sybiraków: Fortunata Nowickiego, Wacława Lasockiego i Konrada Chmielewskiego. Upór i determinacja, wsparta do-świadczeniem zdobytym na zesłaniu, pozwoliła im stworzyć nowoczesny zakład kąpielowy. W krótkim czasie zmodernizowano i rozbudowano obiekty uz-drowiskowe zgodnie z planem architekta Karola Ko-złowskiego. Przebudową i zagospodarowaniem parku kierował Walerian Kronenberg. Ogromne zasługi dla rozwoju Nałęczowa jako uzdrowiska położył Michał Górski, administrator i współtwórca koncepcji „mia-sta-ogrodu”, łączącej oryginalną zabudowę z kraj-obrazem. Rozwój zakładu szedł w parze z rozbudową miejscowości. Wielu przemysłowców i ziemian z kre-sów wschodnich lokowało tu swoje kapitały, budując okazałe wille wzdłuż głównych ulic. Uruchomienie kolei nadwiślańskiej w 1877 roku ułatwiło dojazd do uzdrowiska. Nałęczów stawał się ulubionym miejscem odpoczynku i pracy twórczej, przyciągał niezwykłą atmosferą wolności.

Nałęczów – historia i nowoczesność

Uzdrowisko Nałęczów to miejsce niepowtarzal-ne, gdzie historia idzie pod rękę z nowoczesnością. Jego renomę tworzy połączenie tradycji i najnow-szych osiągnięć medycznych oraz szczególna dba-łość o kuracjusza i turystę odwiedzającego ten zaką-tek Lubelszczyzny. Bogata oferta kulturalna sprawia, że każdy znajdzie tu coś dla siebie. Atrakcyjność po-bytu podnoszą imprezy o zasięgu ponadregionalnym: Nałęczowskie Divertimento, Festiwal Wokalny Bel-canto, doroczne Majówki z Prusem. Coraz częściej Nałęczów jest miejscem międzynarodowych imprez sportowych: rozgrywane są zawody balonowe, kolar-skie. Kontynuowane są również dawne tradycje arty-styczne, cykliczne organizowane są konkursy: Bien-nale Sztuki Najmłodszych, Konkurs na Rysunek im. Andriollego. Odpoczynek na łonie natury, szeroka oferta rozrywki, relaksu i zdrowia gwarantują poprawę nastroju, kondycji, leczą serce ale i duszę.

Nazwa miejscowości pochodzi od herbu Mała-chowskich i z działalnością tego rodu wiążą się po-czątki uzdrowiska. W latach 1771-1773 starosta wą-wolnicki, Stanisław Małachowski, herbu Nałęcz, w centralnej części parku wzniósł okazały pałac, według planów architekta Ferdynanda Naxa. Cierpią-cy na podagrę kolejny właściciel Nałęczowa, Antoni Małachowski, skuteczny środek na ukojenie bólu znajdował w okładach z wody źródlanej. Analiza che-miczna wykonana w 1817 roku przez Józefa Celiń-skiego, profesora Uniwersytetu Warszawskiego, po-twierdziła walory lecznicze nałęczowskich wód. Wkrótce na potrzeby kuracjuszy w 1821 roku zbudo-wano i nowocześnie wyposażono łazienki kąpielowe, urządzono dom gościnny z pokojami do wynajęcia. Nałęczów cieszył się coraz większą renomą. Kuracji w Nałęczowie zażywał sam książę Adam Czartoryski.

Był wówczas jedynym miejscem w Królestwie, gdzie o Polsce mówiło się po polsku. Adam Pług, Jan i Mieczysław Karłowiczowie, Stanisław Witkiewicz, Antoni Odyniec, Jadwiga Łuszczewska „Deotyma”, Ignacy Jan Paderewski, Walery Eliasz Radzikowski, Henryk Siemiradzki, Gustaw Daniłowski, a nade wszystko wierny wielbiciel Nałęczowa – Bolesław Prus, stały bywalec uzdrowiska w latach 1882-1910, stworzyli w Nałęczowie „letni salon”, tzw. kolonię lite-racką. Kilkakrotnie (w latach 1882, 1883, 1884, 1899) gościł w zakładzie i willi „Podgórze” Henryk Sienkie-wicz. W tutejszym pejzażu znalazł inspirację Michał Elwiro Andriolli. Wybrał Nałęczów na miejsce zamie-szkania, a po śmierci spoczął na nałęczowskim cmen-tarzu. Historię miejscowości tworzyły także osiadłe ro-dziny Chmielewskich, Górskich, Talków, Nagórskich, Malewskich, Morzyckich, Szelburgów, Truszkowskich oraz ludzi przybyłych jakby przejazdem, tak jak Stefan Żeromski czy architekt Jan Koszczyc-Witkiewicz. W Nałęczowie dorastała i ukończyła szkołę elemen-tarną Ewa Szelburg, tutaj też spoczęła po śmierci.

Atrium – nowoczesny obiekt SPAPanny Nałęczowskie

Stare Łazienki - fot. Zbigniew Czarkowski 1913

Wnętrze Domu Zdrojowego

Majówka z Panem Prusem

Tablica nad Źródłem Celińskiego

Willa Podgórze

Na warunki klimatyczne Nałęczowa mają wpływ zarówno gleby wytworzone ze skał lessowych, bogac-two roślinności – około 400 gatunków, jak i ukształto-wanie powierzchni – łagodne, rozciągające się od pół-nocy i południa wzniesienia stanowiące osłonę od wiatrów. Położenie miejscowości na Płaskowyżu Nałęczowskim, gdzie wzniesienia sięgają do 210 m n.p.m., determinuje ciśnienie i temperaturę powietrza. Mikroklimat Nałęczowa, zdaniem wielu lekarzy, samo-czynnie obniża ciśnienie tętnicze i wpływa pozytywnie na osoby cierpiące na choroby serca, układu odde-chowego oraz nerwice. Chorzy szybciej zapadają w sen, we śnie wypoczywają i budzą się rześcy, w znacznie mniejszym stopniu odczuwają zmiany meteorologiczne.

Stację meteorologiczną dla stałych obserwacji klimatu założono już w 1892 roku. Wiele lat obserwa-cji pozwala na stwierdzenie, że w Nałęczowie rzadko bywają upały, wieczory są dość ciepłe, a poranki rze-śkie. Najniższe temperatury powietrza notowane są w styczniu, najwyższe w lipcu. Wiosna bywa chłod-niejsza od jesieni. Współcześnie dalej notuje się duże nasłonecznienie miasta w okresie od maja do sierp-nia, brak upałów, względną wilgotność powietrza ocenia się na ok. 69%. Liczba dni z opadem jest mniejsza od średniej określanej dla polskich uzdro-wisk, niewielka jest ilość dni mglistych, a pokrywa śnieżna przykrywa ziemię najczęściej od listopada do marca. Przeważają wiatry z kierunku wschodniego i zachodniego o nieznacznej prędkości.

W oparciu o badania klimatologów lubelskich z UMCS wyróżniono trzy strefy bioklimatyczne na obszarze Nałęczowa. Najbardziej korzystna obejmuje tereny położone nad dnem doliny. Panują tu dobre warunki higieniczne powietrza, insolacyjne, termicz-ne, wilgotnościowe i wietrzne. Na tych terenach leży dzielnica uzdrowiskowa oraz część miasta. Zaliczono doń również tereny znajdujące się na wzgórzach na północ od ul. Armatnia Góra. Najlepsze warunki do le-czenia klimatycznego według autorów opracowania przypadają w okresie od maja do września.

Opracowanie:Wiesława Dobrowolska, Izabella Nowotny

Nordic Walking w nałęczowskim parku

SPA Nałęczów

Dzieci przy rzeźbie roweru w Parku Zdrojowym Rzeka Bochotniczanka

Nałęczów – miasteczko zdrowia

Serdecznie zapraszamy do Nałęczowa, gdzie można skorzystać z bogatej oferty zabiegów leczniczych i zdrowotnych, odnowy biologicznej oraz masaży. Zapraszamy na leczenie sanatoryjne, wczasy zdrowotne, aktywny wypoczynek, wczasy dla emerytów i rencistów, wycieczki, imprezy okolicznościowe i integracyjne.

Lokalna Organizacja Turystyczna „Kraina Lessowych Wąwozów” proponuje pakiety pobytowe w ramach produktu turystycznego „Kraina Zdrowia”.

Kraina zdrowia

Zakład Leczniczy „Uzdrowisko Nałęczów" S.A.al. Małachowskiego 5, 24-140 Nałęczówtel. 81 50 14 356, fax 81 501 46 08info@zlun.pl, www.zlun.pl

LUXMED-UZDROWISKO NAŁĘCZÓW Sp. z o.o.al. Kasztanowa 6, 24-140 Nałęczówtel. 81 501 60 12, fax 81 501 68 02

info.lun@luxmednaleczow.pl, www.luxmednaleczow.pl

Ośrodek Chirurgii Oka prof. Z. Zagórskiego Sp. z o.o.al. Kasztanowa 6, 24-140 Nałęczówtel. 81 501 57 98, 81 501 57 99ocho-naleczow@wp.pl, www.osrodekchirurgiioka.com

Willa „Monika” SPAul. Kolejowa 37, 24-150 Nałęczów,

tel. 81 501 51 25, 609 925 609rezerwacja@willamonika.pl, www.willamonika.pl

Dwór Nałęczowski Vitaligs SPAul. Słoneczna 20, 24-150 Nałęczów,tel. 81 501 47 24, 607 368 400 vitaligs@vitaligs.pl, www.vitaligs.pl

2 noclegi w komfortowych pokojach (1 lub 2-osobowych)całodzienne wyżywienie1 seans w Jaskini Solnej 1 wizyta w Centrum SPA w Atrium (basen, sauna sucha i mokra, jacuzzi, łóżka bąbelkowe, rzeka wodna, basen białej glinki)

zabiegi pielęgnacyjne na twarzmasaż częściowy kręgosłupamasaż stóp z peelingiemWybierając pakiet dodatkowy można skomponować usługidostosując je do indywidualnych potrzeb.

Pakiet SPA & Wellness

6 noclegów w komfortowych pokojach (1 lub 2-osobowych)całodzienne wyżywieniemonitorowany parking

wstęp na basen oraz jacuzzi (w tym sauna sucha i mokra)kąpiel perełkowamasaż bańską chińskąnordic walking lub gimnastyka fitness z instruktoremzabiegi przyrodolecznicze do wyboru (masaż limfatyczny, masaż Aquatonic, hydromasaż, kąpiel perełkowa, elektrostymulacja, fango)3 wizyty u dowolnych wykwalifikowanych lekarzy specjalistów

2 noclegi w komfortowych pokojach (1 lub 2-osobowych)całodzienne wyżywieniemonitorowany parking

masaż bańską chińskąkąpiel perełkowanordic walking lub gimnastyka fitness z intruktoremkąpiel w basenie białej glinkiwstęp na basen, jacuzzi (w tym sauna sucha i mokra)pielęgnacyjny zabieg na ciałozabiegi przyrodolecznicze do wyboru(masaż limfatyczny, masaż Aquatonic, hydromasaż, elektrostymulacja, fango)

Weekendowy pakiet relaksacyjno-leczniczy

Tygodniowy pakiet relaksacyjno-zdrowotny

Produkt turystyczny Kraina Zdrowia tworzą:

Program pobytu:

Program zabiegów:

Program pobytu:

Program zabiegów:

Pakiet podstawowy:

Pakiet dodatkowy:

Dwór Nałęczowski Vitaligs SPA

SPA Nałęczów

Zachęcamy Państwa do skorzystania z pakietów zdrowotnych wykonywanych przez wykwalifikowanych lekarzy specjalistów w LUXMED-UZDROWISKO NAŁĘCZÓW Sp. z o.o. Informacje na www.kraina.org.pl.

WILLAMONIKA SPAul. Kolejowa 37, 24-140 Nałęczów

e-mail: grupy@willamonika.pl (grupy zorganizowane) e-mail: rezerwacja@willamonika.pl (goście indywidualni)

tel. 81 50 15 125, 609 925 609fax 81 50 15 126

Zapraszamy serdeczniedo spędzenia czasu w naszej Willi!

37 komfortowych pokoi, 80 miejsc noclegowych,cztery sale szkoleniowo-konferencyjne,restauracja z tarasem,usługi wellness & SPA,ogród z domkiem myśliwskim.

Spacer jest sportem, który nie wymaga sta-dionów. To jest recepta bez leku, środek odchu-dzający bez diety, kosmetyk, jakiego nie sprze-dają w sklepie. Uspokaja bez tabletek, daje tera-pię bez psychoanalizy, jest prawdziwym zdrojem młodości.

Spacer jest urlopem, który nie kosztuje ani grosza. A cóż dopiero spacer po Nałęczowie.

Sercem Nałęczowa jest Park Zdrojowy, który przecina rzeka Bochotniczanka, dopływ Bystrej. Spiętrzona śluzą, tworzy malowniczy staw z Wyspą Miłości. Park jest miejscem spotkań i spacerów ku-racjuszy i mieszkańców miasta. Tutaj wyraźnie od-czuwa się leczniczy wpływ mikroklimatu, samoczyn-nie obniżającego ciśnienie tętnicze krwi.

Tutaj odczytuje się prawdziwość słów: „Nałę-czów leczy serce”.

Spacerypo Nałęczowie

Pod wieżyczką Starych Łazienek, wypływa woda ze Źródła Wiara (obecnie Celińskiego). Tablice upa-miętniają zasługi Józefa Celińskiego, autora pierwszej analizy chemicznej nałęczowskich źródeł oraz dokto-ra Fortunata Nowickiego. Skuteczność nałęczowskiej kuracji potwierdza (15) Figura Chrystusa ufundowa-na w 1905 r. przez kuracjuszkę wdzięczną za odzy-skanie zdrowia duszy i ciała. (16) Termy Pałacowe i (17) Atrium to nowoczesne obiekty Zakładu Leczni-czego „Uzdrowisko Nałęczów” S.A. W (18) Pijalni Wód Mineralnych (1964), obecnym Domu Zdrojo-wym, w cieniu okazałych palm i roślin egzotycznych Palmiarni, warto napić się słynnej wody z ujęcia Źródła Miłości lub delektować się filiżanką czekolady firmy Wedel. Kontynuując spacer, przez mostek na Bystrej można dotrzeć do (19) Lasu Zakładowego, urzekającego pięknem tras spacerowych wśród wąwozów.

Spacer po parku to obcowanie z przyrodą i spot-kanie z architekturą. Jest tu wiele urokliwych obiek-tów. (1) Pałac Małachowskich (1771-73) to najcen-niejszy zabytek, proj. Ferdynanda Naxa. Kryty man-sardowym dachem, fronton zdobi kartusz herbowy Małachowskich (Nałęcz) i Potockich (Pilawa). Na par-terze jedyne w Polsce Muzeum Bolesława Prusa, na piętrze barokowo-klasycystyczna sala balowa. Przed wejściem Ławeczka Prusa (2002) proj. przez S. i Z. Strzyżyńskich, w pobliżu (2) Pomnik Bolesława Pru-sa (1966) zaprojektowany przez Alinę Ślesińską – w hołdzie najwierniejszemu kuracjuszowi, który przy-jeżdżał tu 28 kolejnych sezonów.

Na fasadzie (7) Oficyny pałacowej, dawnego dworu zw. Starym pałacem, wmurowano tablicę upamiętnia-jącą pobyt Kazimierza Glińskiego, poety, dramaturga, autora „Królewskiej pieśni”. W dolnej części parku w otoczeniu dębów piramidalnych – (8) Pomnik Ste-fana Żeromskiego wg projektu (1928) Jana Kosz-czyc-Witkiewicza i Aleksandra Żurakowskiego.

W (9) Domku gotyckim (willa angielska), zbu-dowanym w latach 80. XIX w. w stylu włoskiego go-tyku mieści się Centrum Informacji Turystycznej oraz kliniki prywatne. Najbardziej rozpoznawalnym obiek-tem jest (10) Sanatorium Książę Józef, dawny Za-kład połączony z Hydropatią, w 1882 r. przebudo-wany przez Karola Kozłowskiego. Rzeźba przed bu-dynkiem (11) Panny Nałęczowskie (1976) to dzieło prof. ASP w Gdańsku - Adama Smolany. W pobliżu (12) Domku Greckiego (1904), dawnego ambulato-rium włościańskiego, niegdyś znajdowała się kumy-sarnia prowadzona przez Tatara Selimdżana. (13) Domek Biskupi (1809) wybudowany dla przyjeż-dżającego na kuracje biskupa łuckiego Cieciszow-skiego i (14) Stare Łazienki (1821) to najstarsze obiekty zdrojowe.

Spacer po parku

Nowoczesny (3) Pawilon Angielski, postawiony w miejscu dawnego, ufundowanego przez Angielkę Sue Ryder i (4) Szpital Kardiologiczny, to obiekty Zakładu Leczniczego „Uzdrowisko Nałęczów” S.A., gdzie prowadzona jest wczesna rehabilitacja kardiolo-giczna. (5) Dwór Górskich, murowano-drewniany, przebudowany w k. XIX w., należał do Michała Gór-skiego – inżyniera kolejnictwa, budowniczego kolei i mostów w Besarabii, udziałowca Zakładu Leczni-czego. W latach 1890-92 mieszkał tu Stefan Żeromski – guwerner córek właścicieli. Za dworem bije Źródło Nadzieja. W pobliżu Sanatorium dla Rolników znaj-dują się (6) Werandki – część zabiegowa Zakładu Przyrodoleczniczego i miejsce planowania zabiegów.

Pałac Małachowskich

Pawilon Angielski

Tabliczka na ścianie Pałacu Małachowskich

Pomnik Stefana Żeromskiego

Domek Grecki

Sanatorium Książę Józef Stare Łazienki

TR

AS

A I

Od Bramy Żelaznej kierujemy się w stronę skrzy-żowania. W pobliżu, przy ul. Kolejowej, (20) Willa Ma-ria należąca niegdyś do rodziny Malewskich. Bracia Gustaw i Bronisław Malewscy byli założycielami To-warzystwa Kredytowego oraz Stowarzyszenia Spo-łecznego „Oszczędność”. Bronisław Malewski praco-wał jako lekarz w Zakładzie Leczniczym. Na skwerze przy zbiegu ulic (21) Pomnik Zakładników rozstrze-lanych przez hitlerowców 24.X.1942 r. (22) Willa Ma-rzanna (1905) r. zbudowana w stylu włoskim, należa-ła do inż. Jana W. Siekluckiego z Litwy. W latach 50. XX w. mieszkał w niej Zenon Kononowicz, artysta ma-larz i rysownik. (23) Góra Poniatowskiego – malow-nicze wzniesienie, dawne grodzisko, miejsce manife-stacji i spotkań działaczy w 1905 r. W 1916 r. społecz-ność Nałęczowa zasadziła tam Dąb Wolności. U stóp wzgórza przy (24) Kapliczce, odnowionej przez hr. Marię Krasicką w 1891 roku, wg miejscowej tradycji, podejmowano powracającego z Kaniowa, króla Stani-sława Augusta Poniatowskiego. (25) Wille: Swoboda (obecnie Ośrodek Odnowy Biologicznej Feniks), (26) Zabawka (gdzie częstym gościem bywał Bolesław Prus), (27) Marianówka i (28) Poniatówka to przykła-dy dominującej architektury szwajcarskiej z zachowa-nymi charakterystycznymi ażurowymi zdobieniami werand, balkonów i tarasów.

Od Bramy Zachodniej ulica Paderewskiego prowadzi w kierunku Wąwolnicy. Vis a vis dawnej (32) Batorówki (obecnie nowoczesny ośrodek Hotel Ter-my Pałacowe-Nałęczowianka) – zakopiańska willa (33) Czekoladka, w pobliżu (34) Kurzajka (potem zwana Józefinką) Franciszki Walickiej, niegdyś siedzi-ba ochronki prowadzonej przez nałęczowskie spo-łeczniczki. (35) Wołyń (1897-1902) murowana willa z drewnianymi elementami dekoracyjnymi zbudowana dla pochodzącej z Wołynia hr. Marii Krasickiej, była siedzibą szkoły Macierzy. (36) Starówka proj. Jana Koszczyc-Witkiewicza to dawna szkoła Towarzystwa Popierania Przemysłu Ludowego. Cienisty lessowy wąwóz otula kompleks Zespołu Szkół, któremu patro-nuje Zygmunt Chmielewski (syn Konrada – wskrzesi-ciela nałęczowskiego uzdrowiska) ceniony spółdziel-ca. (37) Chata Stefana Żeromskiego zbudowana w 1905 r. w stylu zakopiańskim wg proj. Jana Kosz-czyc-Witkiewicza, to dawna letnia pracownia pisarza. W 1928 r. otwarto w niej Muzeum Stefana Żeromskie-go. Największym walorem muzeum jest autentycz-ność zachowanej ekspozycji. (38) Mauzoleum Ada-ma Żeromskiego (1922), grobowiec zmarłego przed-wcześnie na gruźlicę w 1918 r. syna Stefana i Oktawii, jest dziełem Jana Koszczyc-Witkiewicza. Projekt zo-stał nagrodzony na wystawie w Paryżu w 1925 r.

Od Bramy Żelaznej ulicami: Ponia-towskiego, Pałuby, Głębocznicą

Od Bramy Zachodniej ulicami: Paderewskiego, Chmielewskiego, Spółdzielczą, Żeromskiego, Różaną, Lasockiego, Armatnia Góra

Dawna (29) Ochronka (1906-1907) – zaprojekto-wana w stylu zakopiańskim przez Jana Koszczyc-Wit-kiewicza, to pionierska na owe czasy placówka oświa-towa, zbudowana przez Stefana Żeromskiego, ze składek społecznych, honorarium za Dzieje grzechu i wydaną na ten cel książkę Na nową szkołę. Niepo-zorna (30) Szopa na Pałubach, znana z literatury Stefana Żeromskiego, była miejscem spotkań działa-czy Towarzystwa Oświatowego „Światło”, siedzibą Uniwersytetu Ludowego, prowadzonego przez pisa-rza, nałęczowską „siłaczkę” – Faustynę Morzycką i Gustawa Daniłowskiego. (31) Willa Brzozy (1908) zbudowana wg proj. Jana Koszczyc-Witkiewicza dla mecenasa Wacława Łypacewicza, prezesa TO „Światło”, członka warszawskiej loży masońskiej i park z wieloma gatunkami pomnikowych drzew to jeden z piękniejszych zespołów parkowo-willowych w Nałęczowie (obecnie należy do kompleksu obiek-tów Ośrodka odnowy biologicznej SPA w Raju). Ulicą Głębocznica - malowniczym lessowym wąwozem schodzimy do centrum miasta.

W (39) Domu księży Salwatorianów wielokrot-nie przebywał profesor KUL – Karol Wojtyła, później-szy papież Jan Paweł II, o czym informuje tablica pa-miątkowa. Ulica Lasockiego (nazwa pochodzi od na-zwiska doktora, wskrzesiciela Zakładu Leczniczego - Wacława Lasockiego) prowadzi do ulicy Armatnia Góra. Kolejne wille (40) Widok (1880), (41) Osłoda (1897) – dawny hotel żydowski rodziny Tanenbau-mów, prezentują styl szwajcarski. (42) Kaplica pw. św. Karola Boromeusza (1917) zbudowana jest na wzór zakopiańskiej Jaszczurówki, z fundacji Luizy Benni wg proj. Stanisława Grochowicza. Ołtarz wyko-nany w nałęczowskiej szkole Jana Żylskiego, artysty rzeźbiarza, ucznia zakopiańskiej szkoły artystycznej, absolwenta ASP w Petersburgu.

(43) Podgórze (1882-85), jedna z najokazal-szych willi typu szwajcarskiego, zbudowana przez Aleksandra Oskierko, Sybiraka, ziemianina litew-skiego. Kolejnym właścicielem willi był doktor Karol Benni. Przebywało w niej wielu znakomitych lumina-rzy kultury polskiej: Jadwiga Łuszczewska Deotyma, Antoni Odyniec, Henryk Sienkiewicz, Jan i Mieczy-sław Karłowiczowie. (44) Willa Oktawia (1880) wybu-dowana przez doktora Konrada Chmielewskiego (wskrzesiciela i dyrektora Zakładu Leczniczego, oj-czyma Oktawii, żony Stefana Żeromskiego) była miejscem spotkań postępowej inteligencji. (45) Willa Ukraina (1894) zbudowana przez rodzinę Cieci-szowskich jest jedną z najpiękniejszych murowanych willi w stylu włoskim. (46) Borowianka to drewniana willa w stylu szwajcarskim, obecnie odnowiona.

TR

AS

A II

Willa Marianówka

Ochronka

Willa Brzozy

Muzeum Stefana Żeromskiego

Kaplica pw. św. Karola Boromeusza

W parku w pobliżu Bramy Wschodniej – (47) Ka-mień Pamiątkowy dla uczczenia pontyfikatu Jana Pawła II i upamiętnienia jego pobytów w Nałęczowie. (48) Gmach Urzędu Miasta i Gminy to dawny Hotel Centralny, zbudowany na pocz. XX w. przez M. Gór-skiego, pierwsza siedziba Uniwersytetu Ludowego założonego w 1906 r. Na placu Nałęczowskiego Oś-rodka Kultury – siedziby m.in. Kina Cisy oraz Bibliote-ki Publicznej im. Faustyny Morzyckiej znajduje się (49) Kamień poświęcony Ewie Szelburg-Zarembi-nie, ufundowany w 10 rocznicę śmierci pisarki. W (50) Willi Uciecha zbudowanej wg. proj. Staniasława Thielego, wiosną 1955 roku przebywał prezydent PRL – Bolesław Bierut. Od tego czasu przyjęła się popular-na nazwa willi – Bierutówka.

Minąwszy Nałęczowski Ośrodek Kultury zwróćmy uwagę na (59) dom ro-dziny znanej ze społecznej i patriotycznej działalno-ści, zbudowany wg. proj. Adama Nagórskiego i Mi-chała Górskiego w stylu nawiązującym do tzw. lubel-skiego gotyku. Znana z niezwykłej urody Walentyna Nagórska prowadziła w Nałęczowie teatr amatorski. Jej portret na kurtynie w krakowskim Teatrze Słowac-kiego namalował H. Siemiradzki. (60) Willa Pod Mat-ką Boską zbudowana w latach 1896-98 w stylu wło-skim, należała do Edmunda Raciborskiego, warszaw-skiego krawca (obecnie kawiarnia Ewelina). W głębi ogrodu (61) Domek Prusa wybudowany dla pisarza przez właściciela willi, wielkiego miłośnika twórczości Bolesława Prusa.

W (62) Willi Aniela (1903-08) – mieści się Kra-jowy Ośrodek Apostolstwa Ruchu Trzeźwości im. św. Maksymiliana Kolbe. Przed willą znajduje się pomnik patrona ośrodka, dłuta S. i Z. Strzyżyńskich. (63) Chata (1925) to parterowy, drewniany dom z podda-szem, budowany z gotowych elementów przywiezio-nych z Podhala. Obok gmach Liceum Plastycznego im. Józefa Chełmońskiego (1966). Specjalność szko-ły: meblarstwo, zabawkarstwo i wikliniarstwo. (64) Dom Ludowy (1906) w stylu zakopiańskim, proj. Ze-nona Chrzanowskiego był siedzibą Nałęczowskiego Towarzystwa Kredytowego, Szkoły Rolniczej, Muze-um Ziemi Lubelskiej. Kasjerem w działającym tam sklepie był Antoni Szelburg, ojciec pisarki. W (65) Wil-li Pod Kraszewskim (1883-85) zbudowanej w stylu włoskim przez zaprzyjaźnionego z autorem Starej ba-śni doktora Fortunata Nowickiego, Faustyna Morzyc-ka prowadziła tajną szkołę.

Willę Nagórskich (1889-93), Od Bramy Wschodniej ulicami:1 Maja, Kościuszki, Prusa, Słowiczą

Aleją Lipową

TR

AS

A II

I

Warto wspiąć się na pobliskie wzgórze (56) Ja-błuszko (zwane inaczej Górą Prusa) i zatrzymać się przy kapliczce ufundowanej przez powstańca-sybira-ka Mateusza Korwin-Wójcickiego jako wotum dzięk-czynne za szczęśliwy powrót z zesłania. W obiektach dawnej Szkoły Ziemianek (1907-1912), działającej w latach 1912-38, i nowym obiekcie zbudowanym w latach 1979-82 mieści się (57) Dom Rekolekcyjny Diecezji Lubelskiej. Częstym gościem w latach 60. XX w. była tu Kazimiera Iłłakowiczówna. Spacer ulicą Słowiczą dostarczy niezapomnianych wrażeń este-tycznych i doprowadzi do Domu Rekolekcyjno-For-macyjno-Szkoleniowego (58) Promień prowadzone-go przez Zgromadzenie Sióstr Służek NMP Niepoka-lanej, które przybyły do Nałęczowa w 1922 r. W kap-licy nowego budynku (1998) przechowywane są relik-wie św. Faustyny Kowalskiej i założyciela zgromadze-nia – bł. ojca Honorata Koźmińskiego.(51) Willa Gioia (1926-27) zbudowana wg proj.

Franciszka Papieskiego i Bohdana Kelles-Krause, by-ła własnością mecenasa Wacława Salkowskiego, te-ścia Józefa Becka, ministra spraw zagranicznych II RP. (52) Willa Słoneczna, drewniana, zbudowana na pocz. XX w. przez M. Górskiego prezentuje styl zako-piański. (53) Sanatorium Fortunat, oddane do użyt-ku w 1971 r. (nazwa pochodzi od imienia doktora No-wickiego) i (54) Jesienna Rezydencja - nowoczesny pawilon wybudowany w 2005 r. to obiekty Zakładu Leczniczego „Uzdrowisko Nałęczów” S.A. (55) Willa Janina (1908), dawna własność Janiny ze Śliwińskich Łoskiewicz, jest obecnie siedzibą LO im. Stefana Żeromskiego, obok gmach Szkoły Podstawowej.

Wille (66) Zofiówka (1890-93) i (67) Tolin (1882) prezentują cechy typowe dla eklektycznej architektury uzdrowiskowej. Właścicielem willi Tolin był okulista doktor Józef Talko, przyjaciel Prusa i Żeromskiego. (68) Biały Dworek był własnością Władysława Tru-szkowskiego, weterana 1863 r., sybiraka. Panny Tru-szkowskie prowadziły tam szkołę powszechną. Z jed-ną z nich, Jadwigą, swatano Stefana Żeromskiego. (69) Willa Doktorska (1914) proj. Stefana Stępkow-skiego, należała do doktora Mariana Jakowskiego. Wille: (70) Nagórze (1882) Józefa Nagórskiego, (71) Mazowsze (1883), (72) Aurelia (1897) notariusza Do-minika Maślakiewicza to przykłady willi w stylu szwaj-carskim. (73) Raj (1912) – pałacyk (obecnie Ośrodek odnowy biologicznej SPA w Raju) budowany przez hr. Kaszowską z Wołynia, należał potem do Klemensa Osieckiego z Babina. (74) Willa Ustronie (1893) dok-tora Zawadzkiego z Warszawy i (75) Regina (1912) reprezentują styl szwajcarski.

TR

AS

A IV

Willa Uciecha

Willa Słoneczna

Willa Gioia

Jesienna Rezydencja

Willa Doktorska

Dom Ludowy

Willa Raj

Obiekty sakralne i cmentarz na Wzgórzu Kościelnym to interesujący zespół architektoniczno-krajobrazowy. (76) Kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela zbudowany w XVIII w. w stylu barokowym za czasów Sta-nisława Małachowskiego, jest trzecią w dziejach parafii świątynią. Wielokrotnie przebudowywany, ostatnio w la-tach 1956-62 wg proj. Karola Sicińskiego. Wewnątrz nagrobek Marianny z Potockich Małachowskiej wykonany w warsztacie Sebastiana Zeisla i późnobarokowa ambona z herbami Nałęcz i Pilawa na licu. W ołtarzu głównym

i bocznych obrazy z przełomu XIX i XX w. W kaplicy ołtarz XVIII w. z obrazem MB Łaskawej oraz tabli-ca pamiątkowa ufundowana przez Ewę Szelburg-Zarembinę. Na placu przykościelnym pomnik św. Franci-szka z Asyżu, rzeźba św. Maksymi-liana Kolbe i symboliczna mogiła ks. Jerzego Popiełuszki. (77) Stara Ple-bania zbudowana została za cza-sów Stanisława Małachowskiego. Za murem – (78) Cmentarz założony na początku XIX w., narodowe sanktuarium... z wieloma cennymi dziełami sztuki cmentarnej. Spoczywają tutaj wskrzesiciele Za-kładu Leczniczego: dr Fortunat No-wicki, dr Wacław Lasocki, dr Konrad Chmielewski, inż. Michał Górski; powstańcy-sybiracy: M. Korwin-Wójcicki, G. Jasiński, J. Morzycki, H. Rodkiewicz, W. Bończa-Tru-szkowski, lekarze: W. Talko, M. Gliń-

ski, S. Polaczek, R.A. Kapuścińscy, J. Wojtczak, W. Szczepiński; artyści rzeźbiarze: J. Żylski, M. Pudełko; ma-larze: M.E. Andriolli, K. Smuczak, R. Kononowicz, J. Zielińska, M. Żylska, K.H. Wiercieński, J. Olejnicki; nałęczowscy proboszczowie: S. Strus, Z. Łuczycki, S. Furmanik, F. Słomczyński, A. Miszczuk, wikariusz S. Szelewski.

Nałęczowski cmentarz stał się miejscem wiecznego spoczynku pisarki Ewy Szelburg-Zarembiny, jej męża i rodziców, Oktawii Żeromskiej, Walentyny Nagórskiej, oficera i powstańca listopadowego Tytusa Rakowskiego – właściciela nałęczowskich dóbr, poety Kazimierza Glińskiego, sędziego Michała Tarki, autora Dziejów Nałęczowa, Anity Baszanowskiej, żony Waldemara, wybitnego ciężarowca. Pochowani są tu Śli-wińscy, właściciele pobliskiego Antopola, Malewscy i wiele innych sławnych rodów, żołnierze AK, BCh, partyzanci, nauczyciele. Najwybitniejsze dzieło sztuki cmentarnej to grobowiec rodziny Wernickich, właścicieli pobliskich Czesławic, wykonany z kara-ryjskiego marmuru we Florencji przez Emilio Zocchi.

W cieniu nałęczowskich drzew leżą ludzie zasłużeni dla kultury narodowej i Nałęczowa, osoby zauroczone uzdrowi-skiem, które tu dokonały żywota.

Opracowanie: Maria Mironowicz-Panek, Krzysztof Zalech

małe

Bronice – wieś o średniowiecznym rodowodzie, w XIX w. należąca do Józefa Dembowskiego. Klasy-cystyczny pałac wzniesiony wg projektu Ch. Aignera, dawniej otoczony 15 ha parkiem w stylu angielskim, zasadzonym na wzór i z pomocą nadwornych ogrod-ników Czartoryskich. Ostatnimi właścicielami Bronic (do 1944 r.) była rodzina Wołk-Łaniewskich. Po wojnie w pałacu znalazła siedzibę składnica Wojewódzkiej Biblioteki im. H. Łopacińskiego w Lublinie.

Wzgórze Kościelne Okolice Nałęczowa

Kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela

Drzewce wieś należąca dawniej do klucza dóbr Bronice. Zachowany drewniany dwór, stary spichlerz, otoczony zabytkowym parkiem. Z dawnego układu zachowała się aleja lipowa i kasztanowcowa. W odda-leniu od drogi warto zobaczyć dworek myśliwski wzniesiony w poł. XIX w. przez rodzinę Wołk-Łaniew-skich. W sąsiedztwie tzw. „grubej lipy” cmentarz z ok-resu I wojny z pochówkami także z okresu II wojny światowej.

–

Czesławice majątek wchodzący niegdyś w skład klucza byłych dóbr bochotnickich. Właścicie-lami majątku na przełomie XIX i XX w. był Wacław Wernicki i Elżbieta z Lilpopów. Pałac zbudowany wg projektu L. Marconiego, otoczony parkiem ze stawami rybnymi. Gościem szczególnym bywał tu Henryk Sienkiewicz, polujący w pobliżu na kuropatwy. Po woj-nie w majątku mieścił się Zakład Doświadczalny AR. Obecnie własność prywatna.

–

Antopol folwark wchodzący w skład klucza bo-chotnickiego, wywodzący swą nazwę od imienia Anto-niego Małachowskiego. Dwór zbudowany w XIX w., otoczony parkiem. Ostatnimi właścicielami była rodzi-na Śliwińskich, u których bywał w okresie międzywo-jennym marszałek Rydz-Śmigły. Po wojnie przez wie-le lat Zakład Doświadczalny IUNG w Puławach, kontynuujący m.in. tradycje szkółkarskie rodziny Śliwińskich.

–

Sadurki – znajduje się tu zabytkowy dworzec, jedna ze stacji Kolei Nadwiślańskiej, łączącej Prusy Wschodnie z Ukrainą (z Mławy przez Warszawę, Lub-lin, Chełm do Kowla). Droga ta została utworzona w 1877 roku. Na dworcu wysiadali kuracjusze spie-szący do Zakładu Leczniczego w Nałęczowie. Zapis takiej podróży znajdziemy w powieści S. Żeromskiego „Ludzie bezdomni” oraz w „Kronikach Tygodniowych” Bolesława Prusa.

Gminny Festiwal kolęd, obrzędów i zwyczajów świątecznych styczeń, Nałęczowski Ośrodek Kultury, tel. 81 501 40 69

Plener Malarski – styczeń/luty, Zakład Leczniczy „Uzdrowisko Nałęczów”, tel. 81 501 43 56

Faustynalia – maj, Biblioteka w Nałęczowie, tel. 81 501 42 98

Majówka z Panem Prusem – maj, Nałęczowski Ośrodek Kultury, tel. 81 501 40 69, Muzeum Bolesława Prusa, tel. 81 501 47 80

Wyścig Kolarski MTB i Skandia Maraton – maj/czerwiec, Zakład Leczniczy „Uzdrowisko Nałęczów”, tel. 81 501 43 56

Nałęczowskie Divertimento – maj/czerwiec, Nałęczowski Ośrodek Kultury, tel. 81 501 40 69

Nałęczowska Wiosna Kulturalna – maj/ czerwiec, Nałęczowski Ośrodek Kultury, tel. 81 501 40 69

Dzień z Bankiem Spółdzielczym – czerwiec, Bank Spółdzielczy w Nałęczowie, tel./fax 81 501 41 80

Nałęczowski Festiwal Tańca – czerwiec, Nałęczowski Ośrodek Kultury, tel. 81 501 40 69

Międzynarodowe Spotkania Folklorystyczne – lipiec, Nałęczowski Ośrodek Kultury, tel. 81 501 40 69

Międzynarodowe Spotkania Pianistyczne – lipiec, Nałęczowski Ośrodek Kultury, tel. 81 501 40 69

Festiwal Wokalny w Nałęczowie „Belcanto” – sierpień, Nałęczowski Ośrodek Kultury,tel. 81 501 40 69

Plener Malarski – sierpień, Zakład Leczniczy „Uzdrowisko Nałęczów”, tel. 81 501 43 56

Międzynarodowe Zawody Balonowe o Puchar SPA Nałęczów – sierpień/wrzesień, Zakład Leczniczy „Uzdrowisko Nałęczów”, tel. 81 501 43 56

Wigilia w Nałęczowska – grudzień, Zakład Leczniczy „Uzdrowisko Nałęczów”, tel. 81 501 43 56

Bieg Sylwestrowy „Nałęczów – Sao-Paulo” – grudzień, Nałęczowski Ośrodek Kultury, tel. 81 501 40 69

–Centrum Informacji Turystycznej, al. Kasztanowa 2, tel. 81 50 16 101

Urząd Miasta i Gminy al. Lipowa 3, tel. 81 501 45 00

Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Nałęczów, ul. Kolejowa 7, tel. 81 501 40 50

Posterunek Policji w Nałęczowie (KPP w Puławach), ul. Kościuszki 5, tel. 81 889 02 61

Straż Miejska Nałęczów, al. Lipowa 3, tel. 81 50 14 500 w. 35

Ochotnicza Straż Pożarna,ul. Poniatowskiego 12, tel. 81 501 40 08

Parafia pw. św. Jana Chrzciciela w Nałęczowie, ul. Bochotnica 3, tel./fax 81 501 40 11

Dworzec PKP, ul. Drzewce 18, kasy biletowe: tel. 81 503 70 50

Muzeum Bolesława Prusa, Pałac Małachowskich, tel. 81 501 45 52

Muzeum Stefana Żeromskiego, ul. Żeromskiego 8, tel. 81 501 47 80

Imprezy cykliczne Użyteczne adresy

Nałęczowski Ośrodek Kultury, Kino Cisy,Biblioteka Publiczna im. Faustyny Morzyckiej,al. Lipowa 6, tel./fax 81 50 14 069 Poczta:al. Lipowa 25, tel. 81 50 14 766ul. Głębocznica 23, tel. 81 50 14 600

Banki: Bank Spółdzielczy, ul. 1 Maja 16, tel. 81 501 45 04, 501 41 80PKO Bank Polski SA, ul. Nowickiego 2, tel. 81 501 40 90Bank Pekao SA, al. Lipowa 3, tel. 81 501 41 10SKOK im. Z. Chmielewskiego, ul. Nowickiego 2, tel. 81 501 60 35

Bankomaty: ul. 1-go Maja 10 (piekarnia) ul. 1-go Maja 16 - Bank Polskiej Spółdzielczościal. Lipowa 3 (przy banku) – Pekao SAul. Nowickiego 2 - Bank PKO BP

Apteki: ul. Nowickiego 2, tel. 81 501 47 29ul. Kolejowa 7, tel. 81 501 45 29ul. 1 Maja 17, tel. 81 501 45 32al. Lipowa 3, tel. 81 501 46 22Drzewce 18, tel. 81 50 37 152

Nałęczowski Ośrodek Kultury

Lokalna Organizacja Turystyczna „Kraina Lesso-wych Wąwozów” działa na obszarze o wyjątkowych walorach turystycznych, położonym w zachodniej części Wyżyny Lubelskiej. Każda z 10 gmin Krainy Lessowych Wąwozów ma do zaoferowania szereg niepowtarzalnych atrakcji oraz bogatą ofertę kultural-ną. Szczególną unikalność tego regionu zapewnia największa gęstość wąwozów w całej Europie.

Lokalna Organizacja Turystyczna poleca wycie-czki po „Krainie Lessowych Wąwozów”, jak również do innych atrakcyjnych miejsc – z nami zwiedzicie Państwo stolicę województwa, Kozłówkę czy Czarno-

Kraina Lessowych Wąwozów

las. Naszą propozycją są wycieczki szkoleniowe „Szlakiem Żelaza i Kowalskich Tradycji” oraz w ra-mach produktu turystycznego - „Sielska Kraina”.

Zachęcamy do odwiedzania strony internetowej www.kraina.org.pl, gdzie znajdziecie Państwo cieka-we informacje o atrakcjach turystycznych, noclegach, gastronomii, usługach, jak również bezpłatną aplikac-ję turystycznego GPS, dzięki której z łatwością traficie do najbardziej interesujących zakątków Krainy Lesso-wych Wąwozów !

Zapraszamy na www.kraina.org.pl

Gmina Janowiec położona na lewym brzegu Wi-sły zaprasza do zwiedzania przepięknych okolic Mało-polskiego Przełomu Wisły oraz do przemierzania wie-lu pieszych i rowerowych szlaków turystycznych. Bo-gata oferta kulturalna, wyjątkowe imprezy (m.in. Świę-to Wina, Festiwal Filmu i Sztuki Dwa Brzegi) przycią-gają turystów. Malowniczy krajobraz podkreśla piękno górującego nad okolicą XVI-wiecznego monumental-nego zamku, będącego niegdyś jedną z największych fortec Rzeczypospolitej. Oprócz zamku warto zoba-czyć: zespół dworski złożony z zabytkowych, drewnia-nych budynków przeniesionych z pobliskich terenów Lubelszczyzny, kościół pw. św. Stanisława Biskupa i św. Małgorzaty, kamieniołom w Nasiłowie.

Gmina Karczmiska - okolica stwarza świetne warunki do uprawiania turystyki aktywnej, wędrówek pieszych, rowerowych, wycieczek samochodowych, grzybobrania i spływów kajakowych. Zobaczymy tu najstarszy w regionie pomnik przyrody – dąb „Władek z Zagrzęby”, pamiętający czasy Władysława Łokietka. Grodzisko w Chodliku należy do największych i najle-piej zachowanych grodzisk wczesnośredniowiecz-nych w kraju. Warto zobaczyć także XIX-wieczne bu-dowle: kościół z dzwonnicą oraz zespół dworsko-parkowy, gdzie od 2009 r. w Dworku Wesslów funk-cjonuje Regionalna Izba Pamięci i Tradycji.

Gmina Nałęczów – sercem gminy jest Nałęczów – jedyne w Polsce uzdrowisko o profilu wyłącznie kar-diologicznym. Sanatoria i pensjonaty gwarantują bo-gatą gamę badań i zabiegów. Goście mogą korzystać także z ośrodków odnowy biologicznej, salonów SPA, gabinetów kosmetycznych i masażu. Oprócz Parku Zdrojowego, Pałacu Małachowskich czy zabytkowych willi warto zobaczyć muzea Bolesława Prusa i Stefa-na Żeromskiego, odwiedzić Nałęczowskie Mini-Zoo, Plenerową Galerię Fotografii Współczesnej „Jaśmino-wa”, wybrać się na basen do Atrium lub Sanatorium Uzdrowiskowego dla Rolników, czy odbyć widokowy lot balonem z firmą Hardworkers Team S.C !

Gmina Opole Lubelskie – Dobrze rozwinięta i oznakowana sieć szlaków rowerowych, ścieżki pie-sze i spacerowe oraz dydaktyczne to tylko niektóre powody aby odwiedzić tę gminę. Okolice miasta sta-nowią idealne tereny dla myśliwych, wędkarzy i grzy-biarzy. Piękno tych terenów można podziwiać podró-żując „Nadwiślańską Kolejką Wąskotorową”. Warto zobaczyć: Pałac Lubomirskich, cmentarz – założony w roku 1772, kościół parafialny z zespołem klasztor-nym, pałac w Kluczkowicach, zespół kościoła parafial-nego we Wrzelowcu, Pomnik UFO w Emilcinie, Młyn w Woli Rudzkiej, odwiedzić Muzeum Multimedialne, skorzystać z otwartych stref sportu i rekreacji, kąpieli-ska z plażą. Coraz większym uznaniem cieszy się Manufaktura Smaków – impreza kultywująca wielo-wiekowe tradycje handlowe, rzemieślnicze oraz owo-cowe Opola Lubelskiego.

Gmina Kazimierz Dolny. Kazimierz Dolny – miasto artystów i malarzy, zachwycające zabytkami renesansowej architektury, słynie także z wielu imprez (m.in. Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Lu-dowych, Festiwal Filmu i Sztuki Dwa Brzegi, Festiwal Muzyki i Tradycji Klezmerskiej). Miasteczko pozwala wędrowcom „napoić duszę” pejzażem i magiczną at-mosferą. Warto zobaczyć: zamek i wieżę strażniczą, spichlerze, zespół klasztorny Reformatów, Cmentarz Żydowski przy ul. Czerniawy, Rynek z zabytkowymi kamienicami, kościół farny, odwiedzić Muzeum Sztuki Złotniczej, dom Marii i Jerzego Kuncewiczów, wejść na Górę Trzech Krzyży, zobaczyć Męćmierz, Bochot-nicę – z ruinami „Zamku Esterki”, Parchatkę (punkt wi-dokowy). Można wybrać się na spacer wąwozami lub skorzystać z rejsów po Wiśle.

Zamek w Janowcu

Makieta Grodziska w Chodliku

Dworek Wesslów

Rynek w Kazimierzu Dolnym

Turniej rycerski w Janowcu

Przystań w Kazimierzu Dolnym

Nadwiślańska Kolejka Wąskotorowa

Pomnik UFO w Emilcinie

Gmina Poniatowa. Poniatowa to enklawa ziele-ni, z kompleksem wodnym, plażą w centrum miasta oraz Doliną Dziewięciu Stawów. To także idealne miejsce dla miłośników jazdy konnej (Sekcja Jeździe-cka Poniatowa). Tutejszy specyficzny mikroklimat wy-korzystywany jest w leczeniu dróg oddechowych. Warto zobaczyć: zespół pałacowo-parkowy oraz ko-ściół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Kra-czewicach, kaplicę dworską pw. NMP Królowej Świata w Kowali, odwiedzić Izbę Pamięci Aptekarskiej oraz piekarnię Tadeusza Zubrzyckiego, zrelaksować się wędkując na terenie licznych stawów, czy korzystając z wodnych kąpieli obok gościnnego Hotelu Słowik.

Gmina Wąwolnica. Co roku tysiące pielgrzymów odwiedza Sanktuarium Matki Bożej Kębelskiej, gdzie najcenniejszym skarbem jest słynąca z cudów figura. Wąwolnicę upodobali sobie także miłośnicy wypo-czynku aktywnego oraz agroturystyki. Warto zoba-czyć: kościół pw. św. Wojciecha, kaplicę Matki Bożej Kębelskiej, cmentarz na zboczach wzgórz, kaplicę oraz zespół pałacowo-parkowy w Kęble, odwiedzić młyn w Celejowie-Iłkach, poszaleć na stokach narciar-skich (Nart-Sport Rąblów, stok w Celejowie), konno (Szkółka jeździecka – Bogusława Szewczyk), czy na quadach (Tor Quadów Stanisławka). W Rąblowie można skorzystać także z odkrytych basenów.

Gmina Wojciechów – Wąwozy, wzgórza i lasy, czyste powietrze zachęcają do spędzenia wolnego czasu na Ziemi Wojciechowskiej. Sam Wojciechów jest niewątpliwie jedną z najsłynniejszych wsi tema-tycznych, to współczesna stolica polskiego kowal-stwa. Odbywają się tu ogólnopolskie imprezy: Spotka-nia Kowali, Warsztaty Kowalskie oraz Targi Sztuki Ko-walskiej. Warto zobaczyć gotycko-renesansową Wie-żę Ariańską (gdzie można zwiedzić Muzeum Kowal-stwa i Muzeum Regionalne), kościół pw. św. Teodora, cmentarz, budynek Urzędu Gminy, czy kowalskie arcydzieła w kuźni Romana Czernieca, wybrać się do mini skansenu Wojciechosko Zagroda oraz odwiedzić Muzeum Minerałów w Nowym Gaju.

Puławy – miasto-ogród z zachwycającym zespo-łem pałacowo-parkowym Czartoryskich, to także miej-sce ze świetnym zapleczem sportowo-rekreacyjnym. Zwolennicy turystyki kulturowej znajdą tu pierwsze w Polsce muzeum - Świątynię Sybilli. Warto zobaczyć również: kościół pw. Wniebowzięcia NMP, wille przy ul. Zielonej, kościół pw. św Józefa we Włostowicach, odwiedzić Muzeum Oświatowe, Muzeum Czartory-skich oraz Obserwatorium Astronomiczne, skorzystać z usług Miejskiego Ośrodku Sportu i Rekreacji. Atrak-cją mogą być rejsy statkiem po Wiśle, spływy kaja-kowe Wisłą, Wieprzem i Kurówką, a także rajdy ro-werowe lub piesze. Puławy charakteryzuje także bo-gate życie kulturalne.

Gmina Puławy – jest położona po obu stronach Wisły. Znajdziecie tu duże kompleksy leśne, czyste powietrze, naturalne jeziora, a w leśnictwie Gołąb - rezerwat faunistyczny „Czapliniec”. Północną granicę gminy stanowi obszar chronionego krajobrazu „Pra-doliny Wieprza”. Warto zobaczyć: kościół parafialny i kaplicę pw. Matki Bożej Loretańskiej oraz posąg św. Jana Nepomucena w Gołębiu, kościół parafialny w Górze Puławskiej, cmentarz wojenny żołnierzy nie-mieckich w Polesiu, posłuchać opowieści właściciela i kustosza Muzeum Nietypowych Rowerów oraz spró-bować swoich sił na… muzealnych eksponatach. Mi-łośnicy jazdy konnej powinni zawitać do Leokadiowa, gdzie mieści się Stajnia Bajka.

województwa lubelskiego. Swoim zasięgiem obejmuje 11 gmin: Baranów, Janowiec, Miasto Puławy, Gmina Puławy, Końskowola, Kazimierz Dolny, Nałęczów, Ku-rów, Żyrzyn, Wąwolnica, Markuszów. To jeden z naj-bardziej interesujących regionów turystycznych Pol-ski, o niezwykle bogatej historii. Łączy w sobie nie-powtarzalne walory turystyczne, kulturowe i przyrod-nicze. Dolina przełomu Wisły wraz z dopływami, gęsty labirynt lessowych wąwozów porośniętych bujną ro-ślinnością oraz liczne zabytki i atuty kulturowe skła-dają się na wyjątkową atmosferę. Powiat dysponuje znakomitą bazą turystyczną. Znajdują się tu ośrodki wypoczynkowe, rozwija się agroturystyka. Występują tu znane już od 200 lat źródła wód mineralnych.

Powiat Puławski – leży w zachodniej części

Sekcja Jeździecka Poniatowa

Pałac w Kraczewicach

Pałac Czartoryskich

Muzeum CzartoryskichDomek loretański w Gołębiu

Kościół parafialny w Górze Puławskiej

Figura Matki Bożej Kębelskiej

Pałac w Kęble

Wieża Ariańska w Wojciechowie

Ogólnopolskie Spotkania Kowali

CzłonkowieLokalnej Organizacji Turystycznej„Kraina Lessowych Wąwozów”

Noclegi:

Centrum Szkoleniowo-Wypoczynkowe „Energetyk”, ul. Paderewskiego 10, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 67 00, energetyk@cswenergetyk.lublin.pl„Cudowny Zakątek”- dom do wynajęcia, Kębło 9, 24-160 Wąwolnica, tel. 512 371 309, rezerwacja@domdowynajecia.plDomek Baby Jagi, ul 1-go Maja 22a, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 50 16 027, marketing@zlun.plDom Pielgrzyma, ul. Zamkowa 24, 24-160 Wąwolnica, tel. (81) 882 50 04, wawolnica@diecezja.lublin.plDom Turysty PTTK „Spichlerz” i Willa Murka, ul. Krakowska 59-61, 24-120 Kazimierz Dolny, tel. (81) 881 00 36, 509 678 350, hotel@kazimierz.pttk.plDwór Nałęczowski Vitaligs SPA, ul. Słoneczna 20, 24-150 Nałęczów, tel. (81)501 47 24, 607 368 400, vitaligs@vitaligs.plFolwark Walencja, ul. Góry 16, 24-120 Kazimierz Dolny, tel. (81) 882 11 65, folwarkwalencja@wp.plHotel „Słowik” - Restauracja, ul. Spacerowa 3, 24-320 Poniatowa, tel. (81) 820 41 61, info@hotel-slowik.plHotel Przepióreczka, ul. 1-go Maja 6, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 41 29, 696 056 322, rezerwacja@przepioreczka.com.plHotel Zacisze, ul. Przemysłowa 42A, 24-300 Opole Lubelskie, tel. (81) 827 29 72, 603 379 966, info@hotelzacisze.com.plJesienna Rezydencja, ul. Kościuszki 7, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 44 56 w. 600, marketing@zlun.plOśrodek Turystyki Zagrodowa Osada Terapeutyczno-Edukacyjna, Uściąż 114b, 24-120 Kazimierz Dolny,tel. (81) 828 84 90, 604 614 639, biuro-karmann@wp.plOśrodek warsztatowy "Siódmy Las", Zawada 51, 24-160 Wąwolnica, tel. (81) 723 82 65, info@siodmylas.plOśrodek Wypoczynku „Natura”, ul. Poniatowskiego 40, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 52 52, 664 789 056, m.jusiak@onet.euOrle Gniazdo, ul. Kolejowa 17, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 50 16 111, 601 911 666, orle@o2.plParkowe Tarasy, ul. Andriollego 9, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 50 14 972, 722 207 972Pawilon Angielski, ul. Małachowskiego 5, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 50 14 456 w. 308, marketing@zlun.plPensjonat KLIMATY, Męćmierz 5, 24-120 Kazimierz Dolny, tel. (81) 881 03 29, 509 970 549, klimaty@kazimierzdolny.plPensjonat „Monika”, ul. Lubelska 46, 24-120 Kazimierz Dolny, tel. (81) 881 01 56, 604 263 421, piekos.pawel@interia.plPensjonat Vincent, ul. Krakowska 11, 24-120 Kazimierz Dolny, tel. (81) 881 08 76, 519 058 669, rezerwacje@pensjonatvincent.plWiatrakowo - pensjonat, Cholewianka 60, 24-120 Kazimierz Dolny, tel. 606 667 186, kontakt@wiatrakowo.plPokoje Gościnne Moszyńska Marianna, ul. Andriollego 4, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 42 96, 697 408 079Pokoje Gościnne Pory Roku, ul. Spółdzielcza 3, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 42 31, 601 481 000, poryroku@adres.plPokoje Gościnne w Domu Strażaka, ul. Poniatowskiego 12, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 51 14, 691 420 600Pokoje Gościnne Zofia Zasada, ul. Andriollego 8, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 41 99, 501 560 500Termy Pałacowe - Nałęczowianka, ul. Paderewskiego 1a, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 44 56, marketing@zlun.plWilla Alba, ul. 1-go Maja 11, 24-150 Nałęczów, tel. 781 498 840, alba@willaalba.plWilla Anna, ul. Spółdzielcza 9, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 476 15 16, 691 233 802, willaanna9@o2.plWilla „Boże Oko”, Strzelce 28b, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 51 94, 509 367 574, recepcja@prywatnesanatorium.plWilla Brzozy, ul. Głębocznica 8, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 40 84, 668 127 745, oob-feniks@home.plWilla Faustynka, ul.Głębocznica 4 b, 24-150 Nałeczów, tel. 607 106 845, 601 731 963Willa Feniks, ul. Poniatowskiego 23, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 40 84, 668 127 745, oob-feniks@home.plWilla Jana, ul. Partyzantów 6, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 45 72, 665 888 518Willa Kolorowa, ul. Kolejowa 13, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 43 42, 691 725 673, willakolorowa@op.plWilla „Monika” SPA, ul. Kolejowa 37, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 51 25, 609 925 609 rezerwacja@willamonika.plWilla „Pod Basztą”, ul. Tyszkiewicza 26, 24-120 Kazimierz Dolny, tel. (81) 473 55 35, 693 150 835 info@podbaszta.plWilla Samoniówka, ul. 1-go Maja 26, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 47 47, 607 507 879, samoniowka@wp.plWilla Starówka, ul. Chmielewskiego 4, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 41 34, 506 436 119, j-psiuk@o2.plWilla Uciecha, ul. 1-go Maja 22, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 51 01, marketing@zlun.plWilla „u Ryszarda”, ul. Spółdzielcza 9a, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 43 60, 600 390 743, willauryszarda@wp.pl„Villa Aurelia" Hotel & SPA, al. Lipowa 17, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 41 26, 508 250 242, fax (81) 501 41 46, hotel@villaaurelia.plVilla Prezydent, Uściąż 99b, 24-120 Kazimierz Dolny, tel. (81) 881 01 56, 604 263 421, piekos.pawel.@interia.plUstronie Nałęczowskie, Batalionów Chłopskich 10a, 24-150 Nałęczów, tel. 502 758 784, tad.tomczyk@interia.pl

Kwatery agroturystyczne:

Zdrowie i uroda:

Gastronomia:

„Atmosfera”, ul. Batalionów Chłopskich 3, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 51 07, 608 073 381, izabela.sochaj@op.pl„Biały domek”, Łąki 12, 24-160 Wąwolnica, tel. (81) 882 52 97, 609 901 018, boguslawaszewczyk@wp.pl„Gajowianka”, Nowy Gaj 4a, 24-204 Wojciechów, tel. (81) 517 76 41, 665 261 385, kowalscy69@o2.pl Gospodarstwo Agroturystyczne Bogumiła Szyszkowska, Zarzeka 63, 24-160 Wąwolnica, tel. (81) 882 54 17, 600 472 333Gospodarstwo Agroturystyczne Czerniec Włodzimierz i Barbara, 24-204 Wojciechów 151a, tel. (81) 517 72 02, 607 261 556, karczmabiesiada@op.plGospodarstwo Agroturystyczne „Nad Debrzą”, Bronice 51A, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 503 71 36, 669 766 660, barbara.pawlowska1@op.plGospodarstwo agroturystyczne „Przy Wąwozie”, Karmanowice 4A, 24-160 Wąwolnica, tel. (81) 882 32 07, 609 054 893, nula-a@02.plGospodarstwo Agroturystyczne Rzeszot Marta, Kolonia Drzewce 144, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 503 72 94, 781 942 793, rzeszot@agroturystyka.plGospodarstwo Agroturystyczne Smaga Kazimierz, Kębło 30A, 24-160 Wąwolnica, tel. 698 664 631, 695 637 307, smaga.kazimierz@gmail.comGospodarstwo Agroturystyczne „u Kowalowej”, 24-204 Wojciechów 153, tel. (81) 517 73 05, 665 491 022, czerniec@czerniec.plGościniec, Sadurki 27, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 78 29, 606 397 606, gosciniec@poczta.onet.plŁubinowe Wzgórze, Łąki 46, 24-160 Wąwolnica, recepcja@lubinowe.pl, tel. 512 371 309Młyn Hipolit, Nowy Gaj 18A, 24-204 Wojciechów, tel. (81) 723 75 72, 505 288 292, mlynhipolit@poczta.onet.pl„Pod lipami”, Palikije II 100, 24-204 Wojciechów, tel. 603 996 700, podlipami100@wp.plSiedlisko Gaj, Nowy Gaj 26A, 24-204 Wojciechów, tel. (81) 748 60 93, 604 190 600, dariusz@misiurek.lub.plSiedlisko Lubicz, ul. Doły 24, 24-120 Kazimierz Dolny, tel. (81) 882 10 49, 600 705 004 siedliskolubicz@kazimierzdolny.plSiódmy Las, ul. Zawada 51, 24-160 Wąwolnica, tel. 817 238 265, 517 930 320, info@siodmylas.pW Dolinie Bystrej, Celejów 88, 24-120 Kazimierz Dolny, tel. 607 926 304, (81) 723 61 97, aniapiotrek@hotmail.com

Atrium, al. Grabowa 1A, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 44 56 w.102, marketing@zlun.plBar Restauracyjny „Tukan”, ul. 11-go Listopada 3, 24-320 Poniatowa, tel. (81) 820 37 90 Dom Przyjęć „Wołyń”, ul. Paderewskiego 5, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 42 71, 502 036 431Karczma Biesiada, 24-204 Wojciechów 151a, tel. (81) 517 72 02, 607 371 556, karczmabiesiada@op.plKarczma Opolska, ul. Kościuszki 6, 24-300 Opole Lubelskie, tel. (81) 827 42 20, info@karczmaopolska.plKawiarnia-Galeria „Jaśminowa”, ul. Klonowa 7, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 58 50, 793 830 585, jasminowa2@jasminowa.plKawiarnia Restauracja Amperia Cafe, ul. Paderewskiego 10, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 50 16 701, energetyk@cswenergetyk.lublin.pl Kawiarnia Pałacowa, al. Małachowskiego 3, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 43 56 w.331, marketing@zlun.plPawilon Angielski, al. Małachowskiego 1, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 60 27, marketing@zlun.plPiwnica Smaku Pizza&Restaurant, ul. Lubelska 13, 24-300 Opole Lubelskie, tel. (81) 745 50 50, 608 607 080, piwnicasmaku@gmail.comPub – pizzeria „Rufus-Cafe”, ul. 1-go Maja 5, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 40 31, 603 788 233, caferufus@neostrada.plRestauracja „Karczma Nałęczowska”, ul. Poniatowskiego 4, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 45 78, 509 33 44 38 karczmanaleczowska@wp.plRestauracja Patataj, Kol. Bochotnica 15, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 47 01, patataj@restauracjapatataj.plRestauracja „Słowik”, ul. Spacerowa 3, 24- 320 Poniatowa, tel. (81) 820 41 61, info@hotel-slowik.plStołówka w „Starej Aptece”, al. Lipowa 4, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 43 56 w. 296, 691 090 185, mpardyka@wp.plTermy Pałacowe, ul. Paderewskiego 1A, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 44 56, marketing@zlun.plWilla Starówka, ul. Chmielewskiego 4, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 41 34, 506 436 119, j-psiuk@o2.pl

Atrium, al. Grabowa 1A, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 44 56 w. 101, marketing@zlun.plCentrum Medyczne prof. Marka Masiaka NZOZ Prywatne Sanatorium, Strzelce 28B, 24-140 Nałęczów, tel. (81) 501 51 94, 509 367 574, 519 133 240, recepcja@prywatnesanatorium.plDwór Nałęczowski Vitaligs SPA, ul. Słoneczna 20, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 47 24, 607 368 400, vitaligs@vitaligs.plJaskinia Solna, ul. 1-go Maja 6, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 61 68, biuro@jaskinie.com

Luxmed - Uzdrowisko Nałęczów Sp. z o.o., al. Kasztanowa 6, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 60 12, info.lun@luxmednaleczow.plOśrodek Chirurgii Oka prof. Z. Zagórskiego Sp. z o.o., al. Kasztanowa 6, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 57 98, 501 57 99, 603 490 777, ocho-naleczow@wp.plSalon Beauty, ul. 1-go Maja 16, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 58 88 w. 32, 501 397 198, kstudzinska1@op.plSanatorium Fortunat, ul. Kościuszki 7, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 43 56 w. 600, marketing@zlun.plSanatorium Książę Józef, al. Kasztanowa 6, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 43 56 w. 400, marketing@zlun.plSanatorium Uzdrowiskowe dla Rolników, ul. Górskiego 14, 24-140 Nałęczów, tel. (81) 501 47 51, rolnik@sanatoria.com.plTermy Pałacowe - Nałęczowianka, ul. Paderewskiego 1A, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 44 56, marketing@zlun.plStare Łazienki, al. Grabowa 4, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 43 56 w. 400, marketing@zlun.plSzpital Kardiologiczny, ul. Górskiego 5, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 43 56 w. 200, marketing@zlun.plWilla „Monika” SPA, ul. Kolejowa 37, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 51 25, 609 925 609 rezerwacja@willamonika.plWilla Raj Ośrodek Odnowy Biologicznej „Feniks”, al. Lipowa 15, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 40 84, oob-feniks@home.pl„Villa Aurelia” HOTEL & SPA, al. Lipowa 17, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 41 26, 508 250 242, fax (81) 501 41 46, hotel@villaaurelia.pl

Loty balonem - Hardworkers Team s.c., ul. 600-lecia 42, 24-300 Opole Lubelskie, tel. 509 185 045, 693 230 787, info@hardworkers.plKuźnia Artystyczna Romana Czernieca, 24-204 Wojciechów 153, tel. (81) 517 73 05, 691 053 403, czerniec@czerniec.plMiejski Ośrodek Sportu i Rekreacji, ul. Partyzantów 11, 24-100 Puławy, tel. (81) 886 27 31, biuro@mosir.pulawy.plMłyn Hipolit - Muzeum minerałów, Nowy Gaj 18A, 24-204 Wojciechów, tel. (81) 723 75 72, 505 288 292, mlynhipolit@poczta.onet.plMuzeum Kowalstwa, Muzeum Regionalne - Gminny Ośrodek Kultury, 24-204 Wojciechów 9, tel. (81) 517 72 10, (81) 517 76 22, gok@agroturystyka.plMuzeum Nietypowych Rowerów, Gołąb, ul. Puławska 1, 24-100 Puławy, tel. 601 814 527 muzeumrowerow@gmail.comNałęczowski zwierzyniec Małe ZOO, ul. Kamieniak 23B, 24-150 Nałęczów, tel. 665 363 262, 695 924 854, minizoo@naleczow.com.plOśrodek Nartsport – Wyciąg Narciarski, Rąblów 27, 24-160 Wąwolnica, tel. (81) 882 55 00, 502 168 054, biuro@nartsport.plOśrodek warsztatowy „Siódmy Las”, Zawada 51, 24-160 Wąwolnica, tel. (81) 723 82 65, info@siodmylas.plSzkółka Jeździecka – Bogusława Szewczyk, Łąki 12, 24-160 Wąwolnica, tel. (81) 882 52 97, 609 901 018, boguslawaszewczyk@wp.plWojciechosko Zagroda, Wojciechów Kolonia Piąta 114, 24-204 Wojciechów, tel. 695 177 327, wojciechoskozagroda@interia.pl

Urząd Gminy Janowiec, ul. Radomska 2, 24-123 Janowiec, tel. (81) 881 52 15, gmina@janowiec.plUrząd Gminy Karczmiska, Karczmiska Pierwsze, ul. Centralna 17, 24-310 Karczmiskatel. (81) 828 70 26, karczmis_g@woi.lublin.plUrząd Gminy Puławy, ul. Dęblińska 4, 24-100 Puławy, tel. (81) 887 41 21, sekretariat@pulawy.gmina.plUrząd Gminy Wąwolnica, ul. Lubelska 39, 24-160 Wąwolnica, tel. (81) 882 50 01, gmina@wawolnica.plUrząd Gminy Wojciechów, Wojciechów 5, 24-204 Wojciechów, tel. (81) 517 72 41, info@wojciechow.plUrząd Miasta Nałęczów, al. Lipowa 3, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 45 00, um@naleczow.plUrząd Miejski Poniatowa, ul. Młodzieżowa 2, 24-320 Poniatowa, tel. (81) 820 48 36, sekretariat@um.poniatowa.plUrząd Miasta Puławy, ul. Lubelska 5, 24-100 Puławy, tel. (81) 880 45 00, um@um.pulawy.plUrząd Miasta Kazimierz Dolny, ul. Senatorska 5, 24-120 Kazimierz Dolny, tel. (81) 881 01 12, um@umkd.plUrząd Miejski Opole Lubelskie, ul. Lubelska 4, 24-300 Opole Lubelskie, tel. (81) 827 20 45, sekretariat@opolelubelskie.plStarostwo Powiatowe w Puławach, ul. Królewska 19, 24-100 Puławy, tel. (81) 886 11 00, starostwo@pulawy.powiat.pl

Biuro podróży „ANAS”, ul. Bernardyńska 12/10, 20-109 Lublin, tel. (81) 532 38 88, turystyka@anas.lublin.plSklep „Pod Cisami”, ul. 1-go Maja 11, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 47 06

Bank Spółdzielczy w Nałęczowie, ul. 1-go Maja 16, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 41 80, info@bsnaleczow.pl

Atrakcje:

Samorządy:

Inne:

Członkowie wspierający:

Informacja turystyczna

JanowiecPunkt Informacji TurystycznejGminny Dom Kultury, ul. Plac Wolności 1,24-123 Janowiec,tel. 81 881 52 89, gokjanowiec@o2.pl

Kazimierz DolnyCentrum Informacji TurystycznejKazimierski Ośrodek KulturyRynek 14, 24-120 Kazimierz Dolnytel. 81 88 100 40, itkazimierz@onet.pl, info@kazimierzdolnyinfo.pl

NałęczówCentrum Informacji Turystycznejal. Kasztanowa 2, 24-150 Nałęczówtel. 81 501 61 01, info@kraina.org.pl

Opole LubelskieCentrum Informacji Turystycznejul. Strażacka 1, 24-300 Opole Lubelskie,tel. 81 475 50 10, cit@opolelubelskie.pl

PoniatowaPunkt Informacji TurystycznejSekretariat Centrum Kultury, Promocji i Turystyki w Poniatowejul. Fabryczna 1, Poniatowa 24-320,tel. 81 820 45 54, ckpit@poczta.onet.eu

PuławyCentrum Informacji Turystycznejul. Wojska Polskiego 4, 24-100 Puławy,tel. 81 886 10 57, promocja@um.pulawy.pl

WąwolnicaPunkt Informacji Turystycznejul. Rynek 32, 24-160 Wąwolnica,tel. 81 882 50 14, info.wawolnica@onet.pl

WojciechówPunkt Informacji TurystycznejGminny Ośrodek KulturyWojciechów 9, 24-204 Wojciechów,tel. 81 517 72 10, 81 517 76 22,gok@agroturystyka.pl

©Wydawca:Lokalna Organizacja Turystyczna „Kraina Lessowych Wąwozów”

al. Kasztanowa 2, 24-150 Nałęczów, tel. (81) 501 65 94, e-mail: info@kraina.org.plwww.kraina.org.pl

Redakcja: Wiesław Czerniec

Tekst:Wiesława Dobrowolska, Katarzyna Kucaba, Maria Mironowicz-Panek,

Izabella Nowotny, Krzysztof Zalech

Zdjęcia:Marek Bartkowiak, Wiesław Czerniec, Janusz Filipczak, Sławomir Kłak, Hubert Mącik,

Janusz Ogiński, Agnieszka Ozimek, Wiesław Pardyka, Antoni Rękas, Wojciech Santarek, Maks Skrzeczkowski, Blanka Skowronek-Kolibska , Dorota Szczuka, Elżbieta Żółkiewska

oraz ze zbiorów Centrum Kultury, Promocji i Turystyki w Poniatowej, Urzędu Miasta Opole Lubelskie, Gminnego Ośrodka Kultury w Wojciechowie, Zakładu Leczniczego „Uzdrowisko Nałęczów” S. A.

i Lokalnej Organizacji Turystycznej „Kraina Lessowych Wąwozów”

Opracowanie graficzne:Grzegorz Jaworski

Nałęczów 2011