Na tropie planetoid …Na tropie planetoid …

Wojciech Wojciech KułynyczKułynycz Iwona UlmanIwona Ulman

opiekun:opiekun:dr Waldemar dr Waldemar OgłozaOgłoza

I A S C –I A S C –International Asteroid Search International Asteroid Search

CampaignCampaign

► 15 szkół15 szkół► 9 państw: USA, Portugalia, Chiny, 9 państw: USA, Portugalia, Chiny,

Polska, Polska,

Niemcy, Włochy, Maroko, Rosja, JaponiaNiemcy, Włochy, Maroko, Rosja, Japonia► od od 16 marca 16 marca dodo 2 maja 2008 2 maja 2008 - 6 tygodni - 6 tygodni ► setki przeanalizowanych zdjęć …setki przeanalizowanych zdjęć …

w poszukiwaniu …w poszukiwaniu …

► nieznanych planetoid pasa głównego i nie nieznanych planetoid pasa głównego i nie

tylkotylko► NEO – Near Earth Object, czyli obiektów o NEO – Near Earth Object, czyli obiektów o

orbitach bliskich orbicie Ziemi, mogących orbitach bliskich orbicie Ziemi, mogących

stanowić realne zagrożenie zderzeniemstanowić realne zagrożenie zderzeniem► potwierdzanie współrzędnych znanych potwierdzanie współrzędnych znanych

planetoid i NEO planetoid i NEO

Administracja :Administracja :

► EU-HOU i dr hab. Lech Mankiewicz, dyr. CFT EU-HOU i dr hab. Lech Mankiewicz, dyr. CFT PAN PAN

w Warszawiew Warszawie► ARI - ASTRONOMICAL RESEARCH INSTITUTE, ARI - ASTRONOMICAL RESEARCH INSTITUTE, Charleston, IL, dyr. Patrick Miller Charleston, IL, dyr. Patrick Miller ► Hardin-Simmons University (Abilene, TX)Hardin-Simmons University (Abilene, TX)► MPC – Minor Planet Center (część IAU) MPC – Minor Planet Center (część IAU) (Smithsonian Astrophysical Observatory, (Smithsonian Astrophysical Observatory,

Harvard)Harvard)► NASA w tle - Near Earth Objects Observations NASA w tle - Near Earth Objects Observations ProgramProgram

Dwie dekady temu po dokładnej analizie tarczy Księżyca zrytej kraterami, nieżyjący już Eugene Shoemaker oszacował, że prawie 2 000 asteroidów liczących sobie co najmniej 1 kilometr średnicy ma szansę zderzyć się z Ziemią. Od tego czasu śledzeniem tych potencjalnie niebezpiecznych asteroidów zajęły się małe zespoły astronomów. Ostatnio narasta wśród nich przekonanie o tym, że szacunki E.Shoemakera dotyczące zagrożenia zderzeniem były zawyżone. Ostatnie obserwacje zmniejszyły liczbę asteroidów o wielkości 1 kilometra znajdujących się w pobliżu Ziemi poniżej 700.

Najbardziej niebezpieczne NEO :Najbardziej niebezpieczne NEO :Odkryta w 2004 r należąca do grupy Atena planetoida Odkryta w 2004 r należąca do grupy Atena planetoida 2004 MN4 2004 MN4

Rok powstania:Rok powstania: 20062006

TeleskopyTeleskopy► 0.81m  -  32 cale0.81m  -  32 cale

► 0.61m  -  24 cale0.61m  -  24 cale

Dane Dane teleskopów :teleskopów :

► Średnica zw. głównego 0.81 m 0.61 mŚrednica zw. głównego 0.81 m 0.61 m ► Ogniskowa 3680 mm 3180 mmOgniskowa 3680 mm 3180 mm ► Max. rozdzielczość 0.143” 0.190"Max. rozdzielczość 0.143” 0.190" ► Pole widzenia 25.6’ x 25.6’ 27.20’ x 27.20’Pole widzenia 25.6’ x 25.6’ 27.20’ x 27.20’

► CCD SBIG STL-1001E, 24micr. 1024x1024CCD SBIG STL-1001E, 24micr. 1024x1024

► Rozdzielczość CCD 1.34 1.55Rozdzielczość CCD 1.34 1.55

” ” / pixel/ pixel

► Min. jasność obiektu Min. jasność obiektu 21.7421.74 M - M - 300 s300 s 20.4 M -20.4 M - 60s60s

ARI 32 ARI 24 ARI 32 ARI 24

Zdjęcia :Zdjęcia :

► brak filtrów – max. jasność obiektówbrak filtrów – max. jasność obiektów► czasy naświetleń rzędu 150 – 800 sekundczasy naświetleń rzędu 150 – 800 sekund► prześwietlone większe gwiazdyprześwietlone większe gwiazdy► 1 pakiet – 3 zdjęcia w odstępie 30 minut1 pakiet – 3 zdjęcia w odstępie 30 minut► czasem kiepski flatfield i darki - dużo czasem kiepski flatfield i darki - dużo

poruszających się gorących poruszających się gorących pixelipixeli

Metodyka obserwacji - gdzie Metodyka obserwacji - gdzie szukać ?szukać ?► obserwacje planetoid w opozycji do obserwacje planetoid w opozycji do

Słońca:Słońca:

- planetoidy są blisko a więc - planetoidy są blisko a więc są jaśniejsze, są jaśniejsze,

- są długo widoczne.- są długo widoczne. - możemy dostrzec słabo - możemy dostrzec słabo świecące a więc świecące a więc potencjalnie nieznane potencjalnie nieznane obiekty.obiekty.

ale są też minusy …ale są też minusy …

- w opozycji planetoidy zakreślają pętle, obserwujemy w opozycji planetoidy zakreślają pętle, obserwujemy ruch wsteczny i miejsca w których są prawie ruch wsteczny i miejsca w których są prawie

nieruchome – nieruchome – konieczność większego rozstawu zdjęć w czasie konieczność większego rozstawu zdjęć w czasie

Kolejne minusy obserwacji w Kolejne minusy obserwacji w opozycji ...opozycji ...

► bardzo popularne miejsce poszukiwań,bardzo popularne miejsce poszukiwań,► przeciwblask słoneczny - zwiększona przeciwblask słoneczny - zwiększona

jasność tła nieba utrudnia dostrzeżenie jasność tła nieba utrudnia dostrzeżenie

słabych obiektów,słabych obiektów,

a także ....a także ....

► bliższa odległość oznacza większą szerokość bliższa odległość oznacza większą szerokość pasa pasa

na niebie, a co za tym idzie na stopień na niebie, a co za tym idzie na stopień

kwadratowy przypada mało planetoid.kwadratowy przypada mało planetoid.► dalsza odległość oznacza mniejszą szerokość dalsza odległość oznacza mniejszą szerokość

pasa pasa

na niebie - na stopień kwadratowy przypada na niebie - na stopień kwadratowy przypada dużo dużo

planetoidplanetoid

… … ale spada ich jasność ale spada ich jasność

Zakładając mniej więcej jednakową Zakładając mniej więcej jednakową szerokość pasa planetoid wokół Słońca szerokość pasa planetoid wokół Słońca wynikającą z nachylenia ich orbit do wynikającą z nachylenia ich orbit do ekliptyki zauważamy, że :ekliptyki zauważamy, że :

Udział AP w kampanii :Udział AP w kampanii :

► 2828 przeanalizowanych pakietów zdjęć przeanalizowanych pakietów zdjęć► wiele obserwacji znanych planetoid wiele obserwacji znanych planetoid ► 82 propozycje nieznanych planetoid i NEO82 propozycje nieznanych planetoid i NEO► 0 odkryć planetoid 0 odkryć planetoid ► 0 obserwacji VIO – Visual Impactor Object 0 obserwacji VIO – Visual Impactor Object ► 13 potwierdzonych przez ARI obserwacji 13 potwierdzonych przez ARI obserwacji

NEO NEO

w tymw tym ► 3 oficjalne publikacje w MPC 3 oficjalne publikacje w MPC

Publikacje NEO w MPC :Publikacje NEO w MPC :

► 2008 GH110, K08GB0H 2008 GH110, K08GB0H

MPECMPEC 2008-G90  2008-G90 

► 2008 GG2008 GG, , K08G00GK08G00G   

MPECMPEC 2008-G12  2008-G12 

2008 HZ12008 HZ1, K08H01Z , K08H01Z

MPECMPEC 2008-H38 2008-H38

  

Publikacje NEO w ARI :Publikacje NEO w ARI :

► 2008ED692008ED69 2008/03/20.36 2008/03/20.36

http://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?http://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=2008%20ED69;orb=1sstr=2008%20ED69;orb=1

► 2008CN12008CN1 2008/03/24.06 2008/03/24.06

http://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?http://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=2008%20CN1;orb=1sstr=2008%20CN1;orb=1

► 8G3C17A 2008/04/05.218G3C17A 2008/04/05.21► 2008EV682008EV68 2008/04/05.13 2008/04/05.13

http://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?http://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=2008%20EV68;orb=1sstr=2008%20EV68;orb=1

► 2008FO2008FO 2008/04/02.26 2008/04/02.26

Publikacje NEO w ARI …Publikacje NEO w ARI …

► 2008GJ 2008/04/02.252008GJ 2008/04/02.25► 1999TA101999TA10 2008 04 18.11 2008 04 18.11http://http://ssd.jpl.nasa.govssd.jpl.nasa.gov

/sbdb.cgi?sstr=1999%20TA10;orb=1/sbdb.cgi?sstr=1999%20TA10;orb=1► 2008GC1102008GC110 2008/04/16.30 2008/04/16.30http://http://earn.dlr.deearn.dlr.de//neanea/K08GB0C.htm/K08GB0C.htm ► 2008GV3 2008 04 15.282008GV3 2008 04 15.28http://earn.dlr.de/nea/K08G03V.htmhttp://earn.dlr.de/nea/K08G03V.htm► 2008GX21 2008/04/14.242008GX21 2008/04/14.24http://earn.dlr.de/nea/K08G21X.htmhttp://earn.dlr.de/nea/K08G21X.htm

Potwierdzenia obserwacji :Potwierdzenia obserwacji :

►NEONEO

potwierdzenia obserwacji w ARI:potwierdzenia obserwacji w ARI:http://ari.home.mchsi.com/http://ari.home.mchsi.com/

neo_followup_table_2007.htmneo_followup_table_2007.htm

potwierdzenia publikacji w MPC:potwierdzenia publikacji w MPC:http://ari.home.mchsi.com/ari_publications_2008.htmhttp://ari.home.mchsi.com/ari_publications_2008.htm

Program „Astrometrica” :Program „Astrometrica” : Autor - H. Raab, AustriaAutor - H. Raab, Austria Jak to się robi ? – analiza przykładowego pakietu zdjęćJak to się robi ? – analiza przykładowego pakietu zdjęć 8G3C17A_58G3C17A_5

Co dalej ?Co dalej ?

► instrukcja do programu „Astrometrica”,instrukcja do programu „Astrometrica”,► cykliczne kampanie wiosna-jesień,cykliczne kampanie wiosna-jesień,► możliwe prace mgr i lic. związane z tą możliwe prace mgr i lic. związane z tą

tematyką,tematyką,► udział studentów w ramach Prac. Astr. udział studentów w ramach Prac. Astr. ► udział w weryfikacji raportów,udział w weryfikacji raportów,► większa współpraca z ARIwiększa współpraca z ARI

Program „Astrometrica” & SuhoraProgram „Astrometrica” & Suhora – –przystosowanie programu „Astrometrica” do pracy na zdjęciach przystosowanie programu „Astrometrica” do pracy na zdjęciach

z Suhory z Suhory (60 cm i Celestron) lub na Lubomirze (50 cm(60 cm i Celestron) lub na Lubomirze (50 cm w przyszłości) w przyszłości)

► mniejsze pole widzenia 60 cm - 6x6'mniejsze pole widzenia 60 cm - 6x6'► zysk - lepszy dark i flatfieldzysk - lepszy dark i flatfield► podobny zasięg - do 18 Mpodobny zasięg - do 18 M► nowe obserwacje nowe obserwacje ► analiza serii istniejących danych analiza serii istniejących danych fotometrycznych – pierwsze, środkowe fotometrycznych – pierwsze, środkowe

i i ostatnie zdjęcieostatnie zdjęcie

Gratulacje od NASAGratulacje od NASA

Dziękuję za uwagęDziękuję za uwagę