Młodzież – perspektywy na rynku pracy

Prof. UW dr hab. Jacek MęcinaDyrektor Instytutu Polityki Społecznej WNPiSM

Uniwersytet Warszawski

Instytucje rynku pracy (urzędy pracy, agencie pracy itp.)

Osoby szukające

pracy Pracodawcy

PracobiorcyEdukacja (szkoły,

uczelnie)

Absolwenci szkół

Media

Sytuacja gospodarcza

Trendy

RYNEK PRACY

3,6%

5,0%

1,6%1,4%

3,3%

3,8%

2,7%

2,1%

1,7%

-0,5%

0,3%

1,7%

2,2%

1,9%

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Polska UE 28 Liniowy (Polska) Liniowy (UE 28)

REALNY WZROST PKBEUROSTAT

21,9%21,6%

21,2%20,9%

20,6%20,4%

20,2%

30,8% 30,8% 30,9% 30,8% 30,6%30,3%

29,9%

28,1%27,8%

27,5%27,3%

27,1%26,9% 26,8%

19,2%

19,8%

20,4%

21,1%

21,7%

22,4%

23,1%

17,0%

19,0%

21,0%

23,0%

25,0%

27,0%

29,0%

31,0%

33,0%

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

0-19 r.ż. 20-39 r.ż. 40-59 r.ż. 60+ r.ż.

STRUKTURA DEMOGRAFICZNA W POLSCE EUROSTAT

58,9%

59,3%

59,7%60,0%

61,7%

62,9%

64,5%

64,1% 64,2% 64,1% 64,1%

64,8%

65,6%

66,6%

58,0%

59,0%

60,0%

61,0%

62,0%

63,0%

64,0%

65,0%

66,0%

67,0%

68,0%

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Polska UE 28

AKTYWNOŚĆ ZAWODOWAEUROSTAT

6,0%

7,0%

8,0%

9,0%

10,0%

11,0%

12,0%

13,0%

STOPA BEZROBOCIA W POLSCEGUS BAEL

STOPA BEZROBOCIA WG WOJEWÓDZTW- PAŹDZIERNIK 2017

9,5%

9,8%

11,6%

6,5%

8,6%

8,6%

7%

8,5%5,8%

8,5%

3,8%

5,6%

5,3%

5,2%

6,8%

5,6%

POLSKA – 6,6%MRPiPS

Źródło: EUROSTAT, GUS

• Polska jest jednym z 4 krajów w UE, w którym liczba studentów > 2 mln

• Około 70% studentów to osoby w wieku 19-24 lata

• Współczynnik skolaryzacji netto w szkolnictwie wyższym > 40%

• Co roku rozpoczyna studia przeciętnie 450 tys. Osób

• Około 70% z nich kończy studia co najmniej z dyplomem licencjata

• Co roku ponad 300 tys. absolwentów szkół wyższych wchodzi na rynek pracy

40,1%

41,5%

42,4%42,8% 42,7%

38%

39%

40%

41%

42%

43%

44%

0

500 000

1 000 000

1 500 000

2 000 000

2 500 000

2007 2008 2009 2010 2011

Studenci szkół wyższych (ISCED 5) w wieku innym niz nominalny

Studenci szkół wyższych (ISCED 5) w wieku nominalnym 19-24

Współczynnik skolaryzacji netto

WSPÓŁCZYNNIK SKOLARYZACJI NETTO W SZKOLNICTWIE WYŻSZYM

Absolwenci zarejestrowani w PUP według poziomu wykształcenia z poszczególnych lat szkolnych

Status absolwentów z lat 2011-2015 po roku ukończeniu szkoły

BADANIE LOSU ABSOLWENTÓW SZKÓŁ ZAWODOWYCH 2016

Źródło: Obserwatorium rynku pracy

POPULARNOŚĆ POSZCZEGÓLNYCH OBSZARÓW KSZTAŁCENIA

38,6%

13,9%13,7%

8,7%

8,1%

7,8%

7,4%1,7%

Nauki społeczne, ekonomiczne iprawo

Inżynieria, przemysł, budownictwo

Pedagogika

Nauki humanistyczne i sztuka

Zdrowie i opieka społeczna

Nauki matematyczne i informatyka

Usługi

Rolnictwo

Dane: Eurostat

KOMPETENCJE POSZUKIWANE PRZEZ PRACODAWCÓW

Źródło: Future work skills 2020, Palo Alto 2014

WNIOSKOWANIE

Umiejętność określenia głębszego sensu lub znaczenia

tego co jest ważne

PRZETWARZANIE DANYCH

Umiejętność przetłumaczenia dużej ilości danych na abstrakcyjne pojęcia

oraz do rozumowania opartego na wiedzy

MIĘDZYDYSCYPLINARNOŚĆ

Zdolność rozumienia pojęć i koncepcji z wielu dziedzin

PRACA W SZUMIE

Zdolność do rozróżnienia i filtrowania informacji dla funkcji poznawczych przy użyciu różnych

technik i narzędzi

KOMPETENCJE CYFOROWE

Umiejętność krytycznej oceny i rozwijania treści opartych na

nowych formach i komunikowanie ich

INTELIGENCJA EMOCJONALNA

Umiejętność łączenia się z innymi w bezpośredni sposób do stymulowania

reakcji i pożądanych interakcji

MYŚLENIE PROJEKTOWE

Zdolność do rozwijania i doprowadzania zadań i procesów do

oczekiwanych wyników

WSPÓŁPRACA W WIRTUALU

Zdolność do efektywnej, zaangażowanej pracy w wirtualnym

zespole

SPRAWNOŚĆ ADAPTACYJNA

Biegłość w myśleniu i wymyślaniu rozwiązań oraz odpowiedzi

niekonwencjonalnych

1,3%

7,6%

7,7%

9,9%

23,4%

26,1%

37,0%

37,5%

41,0%

45,0%

0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0%

Nie wiem, trudno powiedzieć

Inne

Młodzi jeszcze nie są jeszcze "zepsuci i roszczeniowi"

Młodzi generują niewielkie koszty

Młodzi są bardziej dyspozyjcyjni

Młodzi lepiej operują językami obcymi

Młodzi lepiej radzą sobie na stanowiskach wymagającychobsługi programów IT

Młodzi szybciej się szkolą

Młodzi to inwestycja

Młodzi pracują kreatywniej

Co przedsiębiorcy cenią u młodych pracowników?

BADANIE „MŁODZI NA RYNKU PRACY POD LUPĄ” – 2014

Źródło: „Młodzi na rynku pracy pod lupą”

0,5%

0,8%

2,9%

3,5%

5,1%

5,1%

10,4%

12,5%

25,3%

62,2%

0,0% 10,0%20,0%30,0%40,0%50,0%60,0%70,0%

Nie wiem, trudno powiedzieć

Są roszczeniowi, brak im pokory

Są niezaangażowani, nielojalni

Brak odpowiedzialności

Mają problemy w kontaktach interpersonalnych

Brak zaradności, logicznego myślenia, kreatywności

Brak w wykształceniu języków obcych

Brak im chęci do pracy

Niedopasowanie edukacji do potrzeb pracodawców

Brak praktyki zawodowej, doświadczenia

Na co narzekają przedsiębiorcy dostrzegający negatywne strony młodych pracowników?

BADANIE „MŁODZI NA RYNKU PRACY POD LUPĄ „– 2014

Źródło: „Młodzi na rynku pracy pod lupą”

BADANIE „MŁODZI NA RYNKU PRACY POD LUPĄ” – 2014

10,0%

37,1%

40,0%

5,3%7,6%

Kompetencje i wiedza modych osób w relacji do potrzeb i oczekiwań firm

Zdecydowanie niewystarczające,nieadekwatne

Raczej niewystarczające

Raczej wystarczajace

Zdecydowanie wystarczające,adekwatne

Nie wiem, trudno powiedzieć

Źródło: „Młodzi na rynku pracy pod lupą”

Szkolnictwo wyższe

Praktyki studenckie w administracji

państwowej

Współpraca uczelni z biznesem

Szkolnictwo zawodowe - rozwój kształcenia dualnego

Przedsiębiorcy PSZK – jakość staży

Przedsiębiorcy NESTLE - Sojusz na rzecz Gwarancji 100 tys miejsc pracy w Europie

Rada Młodych w ramach Zespołu ds. Monitorowania i ich inicjatywy na rzecz

środowiska młodzieży

Ukierunkowaniafinansowe w ramach EFS

Zaagażowanie akademików w

przedsiębiorczość młodych

EFEKTY HOLISTYCZNE

ROLA PRACODAWCY W SYSTEMIE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO

Aktywne włączenie pracodawców:– w proces tworzenia nowych zawodów oraz podstaw programowych – uruchomienie „branżowej linii”;– do opracowywania programów nauczania dla zawodu uwzględniających potrzeby lokalnego i regionalnego rynku pracy;– do realizacji procesu kształcenia praktycznego uczniów we współpracy ze szkołą i centrum kształcenia praktycznego.

tylko 65,3% uczniów zasadniczych szkół

zawodowych odbywa zajęcia praktyczne u pracodawców

tylko 8,7% uczniów technikum odbywa

kształcenie praktyczne u pracodawców nie wszyscy uczniowie technikum (86,5%) odbywają praktyki zawodowe u pracodawców

UDZIAŁ PRACODAWCÓW W KSZTAŁCENIU ZAWODOWYM UCZNIÓW

dane wg. SIO stanu na dzień 30.09.2015r.

POTRZEBY PRACODAWCÓW W ODNIESIENIU DO ABSOLWENTÓW

FORMY WSPARCIA

Bon na staż

Bon na studia podyplomowe

Bon szkoleniowy

Bon na zatrudnienie

Dotacja na zasiedlenie

Pożyczka na rozpoczęcie działalności gospodarczej

Praktyczna nauka zawodu

• Powolny proces budowania związków między biznesem a kształceniem zawodowym,

• Brak modelu wspierania współpracy szkół zawodowych z biznesem i konieczne elementy zmian dla odbudowy zaufania do szkół zawodowych (uczniów i rodziców)

• Nieefektywny model zarządzania polityką rynku pracy (PSZ, PS, Edukacja);

• Problem finansowania i struktura administracji barierą zmian w systemie (finanse publiczne, podziały kompetencji na poszczególne szczeble, opodatkowanie);

• Nowy model stosunków pracy a jakość zatrudnienia;

• Stosunki przemysłowe v. zbiorowe stosunki pracy;

• Nowe zjawiska migracyjne i potrzeby;

WĘZŁOWE PROBLEMY EDUKACJI ZAWODOWEJ W KONTEKŚCIE POLSKIEGO RYNKU PRACY

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ