Warszawa, dn./^ października 2011 r.

MINISTER SPORTU I TURYSTYKI

Adam Giersz

BG-l-073 - » 11/MJ

0IU8O ROCZNIKA PRAW OBYWATfłSKIO

WPŁ,

ZAL.

2011 -10- 2 6 J

4^14 Pani Irena Lipowicz Rzecznik Praw Obywatelskich

^ - ^ * a ? T - 0 A n P ?* &>-?^-> /ćs^*t~ Ss~i*'

W nawiązaniu do pisma sygn. RPO-683033 w sprawie rasistowskich

i ksenofobicznych zachowań kibiców piłkarskich, Ministerstwo Sportu i Turystyki przekazuje

poniższą informację:

Uznając, że sport, jako jedno z najważniejszych zjawisk społecznych, kulturowych i ekonomicznych XXI wieku, pełni ważną rolę w kształtowaniu otwartego społeczeństwa, opartego na wartościach demokratycznych i prawach człowieka, Ministerstwo Sportu i Turystyki traktuje zadania wynikające z jego społecznego wymiaru jako priorytetowe.

Zgodnie z wytycznymi i zaleceniami Unii Europejskiej oraz ze Strategią rozwoju sportu w Polsce do roku 2015, przeciwdziałanie patologiom współczesnego sportu, takim jak: doping, rasizm, ksenofobia, dyskryminacja, korupcja oraz wykluczenie społeczne jest bardzo ważnym obszarem działań resortu. Ministerstwo mając na uwadze wzmocnienie środków zmierzających do zapobiegania wszelkim formom dyskryminacji, realizuje zadania we współpracy z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz innymi podmiotami, w tym w ramach prac Rady Bezpieczeństwa Imprez Sportowych, Spółki PL.2012 w zakresie „Programu odpowiedzialności społecznej UEFA EURO 2012" oraz poprzez współuczestniczenie m.in. w projektach Pełnomocnika Rządu do Spraw Równego Traktowania oraz Stowarzyszenia Nigdy Więcej.

Uwzględniając fakt, że współczesny sport narażony jest na wiele zagrożeń, a rasizm i ksenofobia obok korupcji, dopingu i przemocy na stadionach należy do najgroźniejszych oraz mając na uwadze wyeliminowanie zachowań rasistowskich z polskich stadionów, Ministerstwo Sportu i Turystyki wspiera działania skierowane na zwalczanie patologii w sporcie, w tym w świecie futbolu oraz uczestniczy w realizacji programów profilaktycznych w tym zakresie.

W realizacji zadań Ministerstwo współpracuje z podmiotami działającymi w obszarze bezpieczeństwa w sporcie oraz wykorzystuje doświadczenia wynikające z uczestnictwa

w strukturach Rady Europy, a zwłaszcza Stałego Komitetu Europejskiej Konwencji w sprawie przemocy i ekscesów widzów w czasie imprez sportowych, w szczególności meczów piłki nożnej. W 2010 roku na zaproszenie MSiT oraz MSWiA gościł w Polsce z wizytą konsultacyjną zespół Stałego Komitetu, a celem wizyty była pomoc w utrwaleniu i upowszechnieniu w Polsce ogólnych osiągnięć w dziedzinie bezpieczeństwa imprez sportowych, w szczególności w kontekście EURO 2012.

Najważniejsze projekty realizowane z udziałem Ministerstwa Sportu i Turystyki, mające na celu promowanie postaw przeciwko rasizmowi i nietolerancji w sporcie:

1. Konferencja Nie - dla rasizmu w sporcie, decyzję o organizacji pierwszej jej edycji podjęli Pełnomocnik Rządu do spraw Równego Traktowania, Minister Sportu i Turystyki oraz Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Podczas konferencji w 2009 roku, prezesi polskich związków sportowych, przedstawiciele innych organizacji pozarządowych oraz zaproszeni goście podpisali deklarację Nie - dla rasizmu w sporcie. Druga edycja konferencji została przeprowadzona w dniu 2 grudnia 2010 r. Głównym celem konferencji była prezentacja dobrych praktyk w zakresie zwalczania rasizmu i dyskryminacji w sporcie oraz projektów kształtujących i promujących różnorodność oraz tolerancję.

2. Konferencja poświęcona monitoringowi i zwalczaniu zjawiska rasizmu w piłce nożnej zorganizowana w Warszawie, w dniach 14 -15 czerwca 2011 roku. Patronat nad spotkaniem objęli: Minister Sportu i Turystyki, Adam Giersz, Minister Spraw Zagranicznych, Radosław Sikorski oraz Prezydent Miasta Stołecznego Warszawy, Hanna Gronkiewicz-Waltz. Organizatorami, przy wsparciu UEFA, było Stowarzyszenie Nigdy Więcej oraz Football Against Racism in Europę (FARĘ). Podczas sesji dyskutowano nad następującymi zagadnieniami: — zwalczanie rasizmu i innych form dyskryminacji, — mniejszości etniczne, a piłka nożna w środkowej i wschodniej Europie, — działania FARĘ (Football Against Racism in Europę) w kontekście zbliżającego się

Turnieju Finałowego Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012™, w tym monitoring incydentów rasistowskich.

W trakcie wystąpień zaprezentowano szereg przykładów dobrych praktyk, m.in.: programy i projekty realizowane przez administrację publiczną w Polsce, przykłady integracji mniejszości etnicznych poprzez sport oraz doświadczenia FARĘ w przedmiotowej sprawie, podczas poprzednich dużych imprez piłkarskich. Ponadto przedstawiciele Stowarzyszenia Nigdy Więcej ogłosili prowadzony we współpracy z FARĘ plan walki z rasizmem i ksenofobią na UEFA EURO 2012™, będący częścią oficjalnego programu odpowiedzialności społecznej UEFA.

3. Kwestie równości, a pochodzenie etniczne, były również jednym z tematów konferencji eksperckiej pn. Wyrównywanie szans poprzez sport jako element polityki społecznej, organizowanej przez Ministerstwo Sportu i Turystyki, która rozpoczęła cykl wydarzeń organizowanych w ramach polskiej prezydencji w obszarze sportu i wpisuje się w realizację jednego z priorytetów, jakim jest społeczny wymiar sportu. Konferencja odbyła się w dniach 18-19 lipca 2011 r. we Wrocławiu w siedzibie Rady

2

Miasta. Moderatorem jednej z sesji był Jacek Purski ze Stowarzyszenia Nigdy Więcej -koordynator kampanii Wykopmy rasizm ze stadionów i członek organizacji Football Against Racism in Europę.

4. Projekt szkoleniowy „Skuteczny trener dobrym wychowawcą" - głównym celem warsztatów szkoleniowych było rozwijanie psychologicznych kompetencji trenerów i instruktorów sportu w zakresie pracy z młodymi zawodnikami w kontakcie indywidualnym i grupowym. Umiejętności te nie tylko podnoszą efektywność treningu sportoweg ale i przeciwdziałają agresji i przemocy w sporcie, przyczyniając się do rozwoju psychospołecznego młodych sportowców. Warsztaty skierowane były do trenerów i instruktorów, a w szczególności do Animatorów zajęć dzieci i młodzieży na boiskach wybudowanych w ramach programu „Moje Boisko - Orlik 2012". Realizacja projektu miała na celu wsparcie działań profilaktycznych w sporcie dzieci i młodzieży oraz służyła poprawie bezpieczeństwa jego uczestników. Dodatkowo podczas warsztatów przeprowadzono szkolenie w zakresie problematyki rasizmu w sporcie, które poprowadził przedstawiciel Stowarzyszenia Nigdy Więcej.

5. Projekt edukacyjny „Jestem Fair" - w dniu 28 stycznia 2011 r. (w 2010 r. realizowany był program pilotażowy) zostało podpisane porozumienie w sprawie wspólnej realizacji programu Jestem Fair, pomiędzy Ministerstwem Sportu i Turystyki, Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji, Urzędem Miasta Łodzi i Uniwersytetem Łódzkim. Współrealizatorami projektu sąm.in. kluby RTS Widzew i Łódzki Klub Sportowy oraz wiele innych instytucji i organizacji. Patronat nad przedsięwzięciem objął Polski Komitet Olimpijski. Głównym realizatorem projektu jest Uniwersytet Łódzki we współpracy z Urzędem Miasta oraz nauczycielami wychowania fizycznego łódzkich szkół gimnazjalnych. Program Jestem Fair ma na celu propagowanie idei fair play, jako edukacyjnego elementu zwalczania rasizmu, ksenofobii i antysemityzmu oraz upowszechnianie postawy większego zrozumienia i tolerancji dla innych osób, kultur i wyznań wśród uczniów pierwszych klas gimnazjalnych.

6. MSiT przy współudziale Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwa Zdrowia, Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz Ministerstwa Sprawiedliwości od 2009 r. realizuje program Przeciwdziałanie poprzez sport agresji i patologii wśród dzieci i młodzieży. Jednym z celów tego projektu jest zapobieganie zjawiskom patologii wśród młodego pokolenia, kształtowanie postaw poszanowania prawa oraz promocja pozytywnych zachowań w sporcie zgodnych z ideąjair play.

7. Ministerstwo Sportu i Turystyki wspiera działania edukacyjne Stowarzyszenia „Nigdy Więcej", podejmowane wśród dzieci, młodzieży oraz dorosłych, mające na celu przeciwdziałanie występowaniu zjawisk o charakterze rasistowskim i dyskryminacyjnym w sporcie, w tym m.in.: a) Ministerstwo dofinansowało zakup poradnika Jak walczyć z rasizmem,

będącego pakietem materiałów, zawierających zbiór najlepszych praktyk z dziedziny walki z rasizmem w sporcie, inspirowanych doświadczeniami kampanii zachodnioeuropejskich. Poradnik jest dodatkowo wsparty rekomendacjami Rady Europy i innych kluczowych instytucji, które aktywnie włączają się w zwalczanie rasizmu na stadionach. Poradnik jest rozpowszechniany

3

podczas szkoleń i warsztatów metodycznych skierowanych do nauczycieli wychowania fizycznego, trenerów, instruktorów oraz podczas szkoleń dla stewardów stadionowych, organizowanych m.in. przez Polski Związek Piłki Nożnej,

b) od kilku lat wspierana jest organizacja kampanii Wykopmy rasizm ze stadionów, podczas akcji Tydzień Akcji Futbolu przeciwko Rasizmowi. Projekt Wykopmy rasizm ze stadionów skierowany jest do kibiców, zawodników, trenerów, sędziów, działaczy sportowych i dziennikarzy. Ideą akcji jest propagowanie antyrasistowskich postaw wśród fanów. Polega on m.in. na walce z dyskryminacją oraz faszystowską symboliką na stadionach. Ministerstwo Sportu i Turystyki wspiera najlepsze projekty dotyczące przeciwdziałania rasizmowi i nietolerancji w sporcie,

c) w 2010 roku, podczas ogólnopolskiego finału Turnieju Orlika o Puchar Prezesa Rady Ministrów, Donalda Tuska w Warszawie została zorganizowana wystawa, dystrybuowano materiały edukacyjne promujące ideę fair play oraz postawy poszanowania i tolerancji dla innych kultur i osób,

d) w dniu 16 lipca 2011 roku Integracyjne Stowarzyszenie Kultury Fizycznej Daj szansą we współpracy ze Stowarzyszeniem Nigdy Więcej oraz Polskim Związkiem Piłki Nożnej byli organizatorami meczu, któremu patronowali Elżbieta Radziszewska, Pełnomocnik Rządu ds. Równego Traktowania oraz Tomasz Półgrabski, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki.

Działania przeciwko rasizmowi i dyskryminacji w sporcie, zwłaszcza skierowane do kibiców piłkarskich prowadzi również Spółka PL.2012, w szczególności w kontekście przygotowań do UEFA EURO 2012™. Dotyczą one zidentyfikowanych zagrożeń:

- wystąpienia incydentów na stadionach podczas meczów oraz w strefach kibiców Turnieju Finałowego Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012™,

- wystąpienia incydentów w miejscach publicznych poza strefami oficjalnymi w okresie przygotowań i w trakcie Turnieju Finałowego Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012™.

Działania podejmowane w celu zapobiegania wystąpieniu ww. ryzyk oraz w celu kształtowania postaw tolerancji i szacunku w ramach przygotowań Polski do UEFA EURO 2012™ dotyczą obszaru bezpieczeństwa i odpowiedzialności społecznej.

1. Działania prewencyjne podejmowane w ramach istniejącego porządku prawnego oraz umów międzynarodowych objęte nadzorem Komitetu ds. Bezpieczeństwa UEFA EURO 2012.

- Współpraca międzynarodowa. W okresie poprzedzającym oraz w czasie Turnieju aktywnie będą współpracować ze sobą Krajowe Punkty Informacyjne ds. bezpieczeństwa sportowych imprez masowych, funkcjonujące we wszystkich krajach europejskich przy Komedach Głównych Policji. Punkty te są zobowiązane do gromadzenia informacji o osobach

4

stwarzających potencjalne zagrożenie porządku i bezpieczeństwa w czasie imprez i przekazywania ich do krajów gospodarzy. Policje krajów uczestniczących i ościennych będą podejmowały we własnym zakresie działania, zmierzające do zapobiegania udziałowi w imprezie kibiców objętych ww. zakazami. Organizatorzy imprez masowych UEFA EURO 2012™ otrzymają wykazy osób objętych ww. zakazami i będą dokonywały wyrywkowej kontroli i porównania z listami, celem eliminowania tych osób z udziału w imprezach.

- Monitoring. Zgodnie z polskim prawem tereny imprez masowych są objęte monitoringiem audio-video i każde wystąpienie naruszające przepisy prawa będzie neutralizowane przez służby organizatora lub policję, a wobec sprawców będą wszczynane postępowania procesowe. Zgodnie z wytycznymi UEFA kibice nie mogą rozwieszać bądź eksponować transparentów lub flag, który mogłyby powodować ograniczenie widoczności, a także zawierać treści wulgarne, obraźliwe lub o zabarwieniu rasistowskim. W trakcie UEFA EURO 2012™ kibice wchodzący na stadion lub do stref kibica będą podlegać kontroli pod względem wnoszonych przedmiotów. W przypadku znalezienia flag zawierających treści niezgodne z obowiązującym prawem, prowokujących lub niewłaściwych rozmiarów będą one konfiskowane. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, służby organizatora mają obowiązek nie dopuścić do wniesienia tego rodzaju przedmiotów na teren imprez masowych.

2. Działania i interwencje społeczne podejmowane w ramach Programu Odpowiedzialności Społecznej UEFA EURO 2012™.

Program Odpowiedzialności Społecznej realizowany jest w szerokiej współpracy podmiotów sektora publicznego i pozarządowego. Dzieli się na projekty realizowane we współpracy z UEFA na terenie Polski i Ukrainy (Oficjalny Program Odpowiedzialności Społecznej) oraz program polski realizowany z funduszy publicznych na terenie kraju.

Cele programu to: - Budowanie postaw otwartości, tolerancji i współpracy, w tym przeciwdziałanie

rasizmowi oraz promowanie równego uczestnictwa w życiu społecznym kobiet i mężczyzn oraz osób należących do wszystkich grup wiekowych i sprawnościowych, w tym promowanie otwartości wobec gości zagranicznych;

- Promowanie zaangażowania, aktywnego udziału mieszkańców w życiu społecznym, w tym:

• minimalizacja postaw przemocy oraz przekonań politycznych o zabarwieniu rasistowskim w środowisku kibiców piłkarskich,

• popularyzacja pozytywnego kibicowania, • popularyzacja wolontariatu sportowego;

5

- Promowanie zdrowego stylu życia, w tym aktywności fizycznej, zdrowego odżywiania oraz świadomości na temat negatywnych skutków stosowania używek;

- Zmniejszenie wpływu na środowisko wywoływanego przez organizację Turnieju w Polsce oraz kształtowanie postaw proekologicznych;

- Przygotowanie obywateli jako świadomych gospodarzy i uczestników wydarzeń, w tym:

• podnoszenie kompetencji w zakresie profesjonalnej obsługi klientów, • szerzenie wiedzy o przygotowaniach do UEFA EURO 2012™, • zwiększenie świadomości społeczeństwa na temat potencjału UEFA EURO

2012™ jako szansy dla Polski.

W ramach programu realizowany jest portfel projektów skierowanych do środowiska kibiców piłkarskich, składający się z projektów:

a) Projekt Kibice w swoim mieście. Celem projektu jest animacja dialogu i stworzenie sieci współpracy pomiędzy liderami środowiska kibiców piłkarskich a urzędnikami miejskimi, przedstawicielami lokalnych mediów oraz przedstawicielami kibiców drużyn zagranicznych (niemieckich). Projekt realizowany w ramach trzydniowych warsztatów prowadzonych przez doświadczonych psychologów, pedagogów i socjologów ma kształcić postawy świadomości obywatelskiej oraz przeciwdziałać pogłębianiu marginalizacji kibiców i przeciwdziałaniu ich radykalizacji. Jest on traktowany jako działanie przygotowawcze do dalszych działań pedagogicznych, realizowanych w ramach projektu Kibice Razem. Do chwili obecnej projekt został zrealizowany dla przedstawicieli kibiców sześciu klubów piłkarskich. Kolejne trzy zadeklarowały chęć uczestnictwa w projekcie, który będzie realizowany w chwili pozyskania dalszych funduszy.

- 06.03.2010 r. - 01.06.2010 r. - realizacja warsztatów dla kibiców Lechii Gdańsk, Legii Warszawa i Śląska Wrocław;

- 16.10.2010 r. - 19.12.2010 r. - realizacja warsztatów dla kibiców ŁKS, Ruchu Chorzów i Widzewa Łódź;

- 01.11.2010 r. - deklaracja uczestnictwa w warsztatach złożona przez kibiców Arki Gdynia, GKS Katowice i Polonii Warszawa.

b) Projekt Kibice Razem. Projekt Kibice Razem stawia sobie za cel zminimalizowanie predyspozycji dostosowania przemocy fizycznej, a także przekonań o charakterze rasistowskim wśród polskich kibiców piłkarskich za pomocą długoterminowej pracy edukacyjno-pedagogicznej, polegającej na bezpośrednim i codziennym kontakcie z grupą docelową. W ramach projektu wspierane będą pozytywne wzorce kibicowania, a także tendencje zmierzające do demokratyzacji środowiska kibiców, jego upodmiotowienia i wyzwolenia z dominacji grup o charakterze chuligańskim. Zadania lokalnych ośrodków projektu:

6

- bezpośredni i codzienny kontakt z kibicami, moderacja dyskusji, łagodzenie sporów, integracja środowiska;

- inicjatywy dotyczące spędzania czasu wolnego: spotkania z piłkarzami, turnieje i zawody sportowe, pomoc w produkcji własnych gadżetów takich jak: kalendarze, koszulki, wlepki, akcje charytatywne, wydawanie broszur i gazetek, etc;

- bieżąca współpraca z kluczowymi instytucjami i podmiotami na szczeblu lokalnym (klub, szkoły, miasto, lokalna prasa).

Status projektu: Od 2010 r. funkcjonują lokalne ośrodki projektu w Gdańsku (Lechia Gdańsk) i Wrocławiu (Śląsk Wrocław). Od 2011 r. funkcjonuje lokalny ośrodek projektu w Gdyni (Arka Gdynia). Od 2010 r. trwają prace nad utworzeniem lokalnych ośrodków projektu w Warszawie (Polonia Warszawa).

c) Ambasady Kibiców. Cel projektu: Stworzenie sieci punktów udzielających informacji i pomocy kibicom - gościom UEFA EURO 2012™. Ambasady Kibiców bazować będą na wolontariuszach rekrutujących się ze środowiska aktywnych kibiców piłkarskich. Stacjonarne Ambasady Kibiców prowadzone będą przez sympatyków futbolu z miast gospodarzy, a mobilne Ambasady Kibiców przez fanów reprezentacji uczestniczących w Turnieju. Ambasady Kibiców są równocześnie projektem aktywizacji społecznej, umożliwiającym praktyczne włączenie się środowisk kibicowskich w proces przygotowań do Turnieju. Partnerzy: Projekt realizowany jest we współpracy z europejską federacją kibiców FSE (Football Supporters Europę), będącą oficjalnym partnerem UEFA, samorządami miast gospodarzy oraz Stowarzyszeniami Kibiców lub innymi organizacjami pozarządowymi na szczeblu wykonawczym. W tym samym kształcie i z zachowaniem tych samych standardów projekt wdrażany jest na Ukrainie. Realizacja projektu w 2010 r.:

- Nawiązano współpracę i przeprowadzono warsztaty ze Stowarzyszeniami Kibiców zainteresowanymi udziałem w projekcie (Lechia Gdańsk, Polonia Warszawa, Śląsk Wrocław);

- Określono podział odpowiedzialności oraz zasady współpracy i finansowania projektu na szczeblu międzynarodowym. Koszty mobilnych („międzynarodowych") Ambasad Kibiców poniesie UEFA, natomiast koszty stacjonarnych Ambasad Kibiców miasta gospodarze. Wykonawcami projektu będą zrzeszone w federacji FSE europejskie organizacje kibicowskie oraz polskie Stowarzyszenia Kibiców przy wsparciu miast gospodarzy. Koordynacją projektu w Polsce zajmuje się Spółka PL.2012. Ustalenia te zostały poczynione podczas III Kongresu FSE w Barcelonie (16-18 lipca 2010 r.), międzynarodowej konferencji

7

w Gdańsku (28-29 października 2010 r.) oraz międzynarodowej konferencji we Lwowie (27-28 kwietnia 2011 r.);

- Zakończono rekrutację pięciu ekspertów w każdym polskim mieście gospodarzu i przeprowadzono pierwsze szkolenia specjalistyczne. Szkolenia te odbyły się we Frankfurcie nad Menem (2-4 grudnia 2010 r.), w Kopenhadze przy okazji towarzyskiego meczu Dania-Anglia (9 lutego 2011 r.) oraz w lipcu podczas IV Kongresu FSE w Kopenhadze. Kolejne szkolenie zaplanowane jest na wrzesień 2011 roku (towarzyski mecz Polska-Niemcy).

Plany i wyzwania: - Zakończenie rekrutacji 15 wolontariuszy ze środowiska kibiców w każdym

mieście gospodarzu do dnia 30 września 2011 r.; - Organizacja testowej Ambasady Kibiców podczas towarzyskiego meczu Polska-

Niemcy w dniu 6 września 2011 r.; - Przygotowanie podstawowych narzędzi pracy Ambasad Kibiców - Przewodnika

Kibiców w językach narodowych krajów uczestniczących w Turnieju oraz wielojęzycznej strony internetowej www.fansembassy.org. Termin realizacji -grudzień 2011 r.;

- Po losowaniu grup Turnieju Finałowego w grudniu 2011 r. - przygotowanie cyklu wizyt roboczych przedstawicieli FSE w miastach gospodarzach, celem dokonania ustaleń logistycznych oraz przekazania opinii publicznej informacji nt. specyfiki środowiska kibiców danego kraju. Wizyty przedstawicieli zagranicznych kibiców w Polsce planowane sana kwiecień 2012 r.

Powyższe programy uwzględniają regulacje, rekomendacje i najlepsze praktyki europejskie:

- Wymogi UEFA. • Integrated Safety & Security Concept. UEFA's Reąuirements (2009), §3.2 [9];

- Rekomendacje instytucji europejskich. • Komisja Europejska, Biała księga na temat sportu, 11 lipca 2007 r., § 2.6 (21); • Rekomendacja Rady Europy Rec. (2003) 1, 27 stycznia 2003 r., § C l ;

- Najlepsze praktyki z innych krajów. • Narodowy Koncept Bezpieczeństwa w Sporcie (NKSS), Niemcy, 1992 r.; • 48 lokalnych ośrodków pracy z kibicami w Niemczech.

Zdaniem Ministerstwa Sportu i Turystyki, dobrymi praktykami w przedmiotowej sprawie jest wdrażanie do wewnętrznych aktów prawnych polskich związków sportowych, przepisów, które mają przeciwdziałać jakimkolwiek przejawom rasizmu lub innej formy dyskryminacji - przykładem jest tutaj działanie Polskiego Związku Piłki Nożnej, który uchwalił Regulamin Dyscyplinarny, stosowany m.in. wobec klubów zrzeszonych w PZPN, zawodników i trenerów, przewidujący kary za przewinienia związane ze zjawiskiem rasizmu i antysemityzmu na stadionach piłkarskich. Ponadto wdrożono, poprzez zapisy „Regulaminu w zakresie bezpieczeństwa podczas rozgrywek organizowanych przez PZPN i Ekstraklasę S.A.", opracowany przez UEFA „Dziesięciopunktowy Plan Działania przeciwko

8

Rasizmowi w Zawodowych Klubach Piłkarskich". PZPN wykorzystuje również inne narzędzia prawne w postaci np. Uchwały nr XV/372 z dnia 29.10.2009 r. zarządu PZPN w sprawie zasad eksponowania transparentów, flag, banerów lub innych podobnych przedmiotów na zawodach piłkarskich, która zabrania prezentowania treści totalitarnych, faszystowskich, anarchistycznych, rasistowskich i innych nawołujących do nietolerancji, szowinizmu, ksenofobii, chuligaństwa lub zachęcających do zachowań agresywnych. Realizacją powyższych działań zajmuje się Wydział ds. Bezpieczeństwa na Obiektach Piłkarskich PZPN. W celu minimalizacji negatywnych zjawisk i postaw kibiców na stadionach piłkarskich podejmowane są przez PZPN następujące działania:

- na każde zawody wyznaczani są delegaci ds. bezpieczeństwa, którzy ściśle współpracująz kierownikiem ds. bezpieczeństwa, spikerem, służbami ochrony i policji. Są oni zobowiązani do sporządzania raportu i innej dokumentacji oraz przesłanie jej do właściwego organu PZPN i Ekstraklasy S.A. Ponadto delegaci winni odnotować wszystkie uwagi zgłaszane przez sędziów, obserwatora i przedstawicieli klubów;

- zaktualizowany w 2007 r. Regulamin Dyscyplinarny daje możliwość zastosowania kar zarówno dla osób fizycznych, jak i dla klubów, poczynając od kar finansowych, dyskwalifikacji czasowych, zamknięcia części lub całego stadionu, odbierania punktów, a nawet przeniesienia zespołu do niższej klasy rozgrywkowej;

- od 2008 r. PZPN zaimplementował wytyczne dla sędziów i obserwatorów UEFA, dotyczące zachowań rasistowskich na stadionach. W momencie wystąpienia jakiegokolwiek czynu niedozwolonego sędzia stosuje trzystopniową procedurę postępowania. W pierwszej kolejności przerywa mecz i zwraca się do organizatorów o wystosowanie przez system nagłaśniający apelu do publiczności o natychmiastowe zaprzestanie niedozwolonych zachowań. W przypadku, gdyby nie zaprzestano tych zachowań po wznowieniu meczu, sędzia powinien zawiesić spotkanie na 5 do 10 minut i odesłać oba zespoły do szatni. W tym czasie spiker ma obowiązek ponowić apel do publiczności, a jeżeli i to nie skutkuje, sędzia definitywnie przerywa mecz;

- powołany w dniu 1 stycznia 2009 r. urząd Rzecznika Dyscyplinarnego PZPN wprowadza m.in. konieczność pilnego wyjaśniania incydentów na tle rasowym, faszystowskim, antysemickim czy nacjonalistycznym. Po zebraniu materiału dowodowego Rzecznik Dyscyplinarny kieruje wnioski do Wydziału Dyscypliny o ukaranie sprawców;

- na postawie opisu negatywnych zdarzeń przez delegatów, raporty kierowane są do rozpatrzenia przez Komisję Ligi Ekstraklasa S.A. lub Wydział Dyscypliny PZPN;

- w ramach przedmeczowych odpraw i spotkań z organizatorami, służbami zabezpieczającymi i innymi osobami funkcyjnymi, zwracana jest uwaga, że nie toleruje się rasistowskich czy ksenofobicznych zachowań, a Komisja Ligi w Ekstraklasie i Wydział Dyscypliny PZPN w I i II lidze mogą nakładać sankcje na kluby i zawodników, orzekając zgodnie z Regulaminem Dyscyplinarnym;

- Wydział Bezpieczeństwa na Obiektach Piłkarskich PZPN wyznaczył ze swojego grona osobę do utrzymania stałych kontaktów i współpracy ze Stowarzyszeniem Nigdy Więcej dla realizacji kampanii społecznej pod nazwą Wykopmy rasizm ze stadionów,

9

- kibicom rozpowszechniającym rasistowskie, antysemickie i ksenofobiczne symbole i transparenty, odmawia się dostępu do obiektów piłkarskich poprzez stosowanie zakazów stadionowych;

- w programach szkoleń delegatów szczebla centralnego oraz kierowników ds. bezpieczeństwa klubów Ekstraklasy I i II ligi ujmowane są zagadnienia przeciwdziałania zjawiskom rasizmu, ksenofobii i antysemityzmu;

- w wydanym przez PZPN „Vademecum bezpieczeństwa na obiektach piłkarskich w Polsce" przedstawiono graficznie zakazane znaki i symbole stosowane przez pseudokibiców na stadionach piłkarskich, symbolikę liczb, symbolikę liter oraz deklarację - „Nie - dla rasizmu w sporcie";

- w ramach organizowanych przez PZPN międzynarodowych konferencji - „Bezpieczny Stadion" omawiano stan współpracy z organizacjami kibicowskimi dla poprawy bezpieczeństwa na stadionach.

^ ^y^r^^-^ri f7^2^^&-

10