Międzynarodowy projekt

„Pruzzenland. Regionalne konstrukcje tożsamości

w podręcznikach Niemiec, Polski, Litwy i Rosji”

i jego możliwości w wizualizacji

historii regionalnej

dr Izabela LewandowskaInstytut Historii i Stosunków Międzynarodowych

UWM Olsztyn

Tytuł

„Pruzzenland (ziemie pruskie). Porównawcza analiza

regionalnych konstrukcji tożsamości w podręcznikach

szkolnych Polski, Niemiec, Litwy i Rosji”

Finansowanie

1. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w Polsce

2. Deutsche Forschungsgemeinschaft (DFG) w Niemczech

Czas projektu 2010-2013

Cel projektuSystematyczne, wieloaspektowe i komparatystyczne tworzenie spojrzenia na konstrukcję regionalnej tożsamości w podręcznikach szkolnych w stosunku do obszaru Pruzzenland (wcześniejszy obszar Prus Wschodnich, a dzisiejszy północnej Polski, Obwodu Kaliningradzkiego i Kraju Kłajpedzkiego, tzw. Małej Litwy)

Patnerzy 1.Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie 2.Georg-Eckert-Institut für internationale Schulbuchforschung w Brunszwiku

Kooperanci z Rosji i Litwy dr Michail Suslov – Moskwa dr Letas Palmaitis – Kowno mgr Czesława Szablińska – Wilno

Grupa projektowa polska

dr hab. Jan Gancewskiprof. Grzegorz Białuński

dr Izabela Lewandowska

prof. Grzegorz Jasiński

dr Maria Korybut-Marciniak

Członkowie grupy niemieckiejprof. dr Simone Lässig, dr Robert Maier – kierownicy projektu

dr Stephanie Zloch – koordynator projektuSusanne Nikonorow – stypendystka GEI

Toposy:

1. „Pruzzen“ (Prusowie). 2. „Narodowe mity“. Porównanie wspomnienia bitwy pod

Grunwaldem / Tannenbergiem / Žalgiris z 1410 r. z jednoczesnym porównaniem narodowego tworzenia mitów bitwy pod Tannenbergiem w 1914 r.

3. Społeczeństwo ziem pruskich.4. Doświadczenia migracji (głównie w wieku XX).5. „Osobistości“ – kanon postaci.6. Krajobraz, w jego społecznej i kulturalno-historycznej

perspektywie.

Punkty (wgłębienia) badawcze: lata 20., 30., 50., 70., 90. i współczesne

Kwerendy:

Polska – Biblioteka Narodowa w WarszawieWojewódzka Biblioteka Pedagogiczna w Olsztynie

Niemcy – Biblioteka Georg-Eckert-Institut w Braunschweig

Litwa – Litewska Biblioteka Narodowa Centrum Literatury Dziecięcej Biblioteka Adama Mickiewicza w Wilnie

Rosja – Rosyjska Biblioteka Państwowa w Moskwie

Niemiecka grupa projektowa,

spotkanie w Brunszwiku

Kwerenda podręczników w

GEI

Stephanie Zloch i Svetlana Recke

Izabela Lewandowska i Alicja Dobrosielska

Kwerenda w Wilnie –Centrum Literatury Dziecięcej

Izabela Lewandowska Maria Korybut

Kwerenda w Wilnie

Litewski Instytut Historyczny

Założone efekty:

1. Monografia.

2. Wersja on-line Ilustracje (zdjęcia, ryciny, obrazy malarskie). Mapy (historyczne i współcześnie tworzone). Schematy, wykresy, diagramy. Teksty źródłowe (w tłumaczeniu na 4 języki).

3. Międzynarodowa konferencja.

Niewymierne (miękkie) efekty projektu:1. Kształcenie ponadnarodowego / transgranicznego

podejścia do skomplikowanych dziejów tych regionów Europy, na obszarze których często zmieniała się przynależność państwowa a ludność ma nieustabilizowaną świadomość historyczną.

2. Znalezienie dróg do porozumienia między narodami i grupami etnicznymi oraz prowadzenia efektywnej współpracy transregionalnej.

3. Wskazanie możliwości samokształcenia uczniów, nauczycieli i innych zainteresowanych zarówno w sferze faktografii, jak i wartościowania.

Zalety wersji on-line (wizualizacji)

1. Różnorodność źródeł (pisane, statystyczne, wizualne, także mówione) z podręczników oraz bibliotek, archiwów i muzeów regionu.

2. Szeroki zasięg międzynarodowy (tłumaczenie na 4 języki). Grupą docelową studenci i nauczyciele, ale także miłośnicy historii regionu i mieszkańcy tych ziem.

3. Szybkie zarządzanie formą prezentacji

4. Wkład do obecnej debaty na temat przyszłości podręczników.

5. Olinkowanie z GEI oraz UWM.

6. Forum dyskusyjne.