Masz Gdzie Bywać nr 3

1

Muzeum Górnośląskiew Bytomiu

nr 3

kwiecień–czerwiec 2011

informator

Ab initio. Narodziny muzeum

w pigułce

Ceny biletów:Gmach główny, pl. Jana III Sobieskiego 2bilet normalny: 6 złbilet ulgowy: 5 złbilet grupowy: 4 zł (> 10 osób; opiekunowie - wstęp wolny)lekcja muzealna: 20 zł + cena biletu grupowegokarta EURO 26: 4 złbilet rodzinny: 12 zł

Gmach przy ul. Wojciecha Korfantego 34bilet normalny: 5 złbilet ulgowy: 4 złbilet grupowy: 3 zł (opiekunowie - wstęp wolny)lekcja muzealna: 20 zł + cena biletu grupowegokarta EURO 26: 3 złbilet rodzinny: 10 zł

Kasy biletowe kończą sprzedaż biletów na pół godziny przed zamknięciem Muzeum. W niedziele wstęp na wystawy jest bezpłatny. Bilety na koncerty rozprowadza kasa w godzinach otwarcia wystaw oraz bezpośrednio przed koncertem.

wtorki, czwartki, piątki 9.00–15.00 środy 10.00–17.00 soboty 11.00–16.00 niedziele 11.00–15.00

muzeumczynne:

Niedziele wstęp wolny

33

spis treści

Terminarz kulturalny / 4

Mistrzowie grafiki europejskiej XVI–XIX wieku z kolekcji generała Józefa Zająca / 14

Italia – żyj kolorowo. Wystawa fotografii Artura Magdziarza / 15

Kobieta w dziejach i współczesności Bytomia / 16

Galeria Sztuki Współczesnej. Pokaz 4 / 17

Imprezy towarzyszące wystawom / 18

Skarby Muzeum Górnośląskiego / 19

Dawne i współczesne symbole powstań śląskich / 11

Jestem sobie mały miś. Bohaterowie dobranocek PRL-u / 12

Ab initio. Narodziny muzeum / 13

4

spis treści

Spotkanie miesiąca / 20

Sobota w muzeum / 21

Re: wizje. Program rozwoju świadomości kultury audiowizualnej w czasach nowych mediów / 22

Noc Muzeów / 23

Z archeologią za pan brat, czyli jak zostać detektywem historii / 24

Koncerty / 25

Galeria Malarstwa Polskiego / 26

Z życia ludu śląskiego XIX–XX wieku / 27

Przyroda Górnego Śląska / 28

Wydawnictwa / 29

Biblioteka / 30

spis treści

5

terminarz kulturalny

kwiecień

2 sob 11.30

W samo południe o kobietach.. nie tylko z kobietami o... (czytaj s. 18) prowadzi Iwona Mohl, ul. W. Korfantego 34 3 nd

13.30 7 czw

12.00

Międzynarodowe warsztaty z papieroplastyki dla uczniów szkół specjalnych w ramach projektu Comenius

18.00Główny gmach MGB – historia i architektura, prowadzi Maciej Droń (Dział Historii), świetlica

8 pn 9.30 Zajęcia muzyczne z cyklu To jest taki dom zaklęty, w którym grają instrumenty, prowadzi Aleksandra Batog (Akademos), sala koncertowa, ul. W. Korfantego 34

9 sob 11.30

9 sob 17.00 Koncert kameralny w ramach projektu Musiceum 2011, sala koncertowa, ul. W. Korfantego 34, wstęp 10 zł

Mozaika, prowadzi Monika Bronk-Pogoda, zajęcia dla dzieci, świetlica*, koszt 5 zł

7 czw

10.30

Zajęcia muzyczne z cyklu To jest taki dom zaklęty, w którym grają instrumenty, prowadzi Aleksandra Batog (Akademos), sala koncertowa, ul. W. Korfantego 34

10 nd 11.00 Dzień Otwarty w Muzeum Górnośląskim, zwiedzanie wystaw z przewodnikiem

10 nd 14.30 Katyń 1940. Z historii katyńskiej. Badania specjalistów polskich w Katyniu w 1995 roku, prowadzi dr Dominik Abłamowicz

*świetlica, gmach główny, wejście od ul. J. Piłsudskiego

Musiceum 2011

6


Manifesty, programy artystyczne i najważniejsze kierunki w sztuce awangardowej XX w. (część II), prowadzi Helena Jadwiszczok, świetlica 13 śr 15.30

13 śr 17.00 Wielki exodus lat 1944–1946. Przesiedlenie Polaków z Kresów, prowadzi Michał Szwarc w ramach Uniwersytetu III Wieku, świetlica

14 czw 18.00 Marzanny, sikawki, gałązki brzeziny – ludowa wiosna na Górnym Śląsku, prowadzi Marcin Ogrocki (Dział Etnografii), świetlica

15 pt 13.30 Gala Finałowa VII edycji ogólnopolskiego konkursu literackiego Obraz a sło-wo. Literacki opis dzieła malarskiego, sala koncertowa, ul. W. Korfantego 34

Spotkanie z przyrodą - ptaki świata, prowadzi Andrzej Pająk, zajęcia dla dzieci, prezentacja żywych zwierząt, świetlica, koszt 5 zł

16 sob 11.30

17 nd12.00 W samo południe o kobietach... nie tylko z kobietami o...(czytaj s. 18),

prowadzi Czesław Czerwiński, ul. W. Korfantego 34

Wernisaż wystawy Dawne i współczesne symbole powstań śląskich, kurator: dr Wojciech Moś (Dział Historii), sala kolumnowa, ul. W. Korfantego 34

27 śr 17.00

Zainteresowanych zajęciami dla dzieci prosimy o wcześniejszą rezerwację telefoniczną pod nr. tel. 32/ 281-82-94, w. 127UwAGA!

28 czw 18.00 Drop – ofiara ludzkiej zachłanności (dermoplast dropia), prowadzi Roland Dobosz (Dział Przyrody), świetlica

12 wt 18.00Gniew Amaterasu. Współczesna astronomia a przyczyny trzęsień ziemi i katastrof, prowadzi Lech Motyka - dyr. Planetarium i Obser-watorium Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika w Chorzowie Sp

otkanie

miesiąc

a

7


maj

4 śr 15.30

Fibule – ozdoby pradziejowych elegantek, prowadzi Dorota Podyma (Dział Archeologii), świetlica 5 czw

17.30 6 pt

18.00

Wernisaż wystawy Jestem sobie mały miś... Bohaterowie dobranocek PRL-u, kurator Anna Grabińska-Szczęśniak (Dział Etnografii), ul. W. Korfantego 34

11.30Mozaika, prowadzi Anna Rak (Dział Edukacji), zajęcia dla dzieci świetlica, koszt 5 zł

8 nd Koncert kameralny w ramach projektu Musiceum 2011, sala koncertowa, ul. W. Korfantego 34, wstęp 10 zł

8 nd 12.00

Główne nurty w malarstwie i zjawiska z pogranicza dyscyplin po II wojnie świa-towej. Architektura i rzeźba XX w., prowadzi Helena Jadwiszczok, świetlica*

7 sob

11.00

W samo południe o kobietach... nie tylko z kobietami o...(czytaj s. 18), prowadzi Edyta Horwat, ul. W. Korfantego 34


12 czw 18.00 Sztuka i ceremoniał. Wilkom cechu bednarzy z 1721 r., prowadzi Iwona Mohl (Dział Sztuki), świetlica

14 sob 10.00 Spotkanie Śląskiego Towarzystwa Entomologicznego

14 sob 18.00

Musiceum 2011

8



Zainteresowanych zajęciami dla dzieci prosimy o wcześniejszą rezerwację telefoniczną pod nr. tel. 32/ 281-82-94, w. 127

UwAGA!

Spotka

nie

miesiąc

a

21 sob 11.30 Spotkanie z przyrodą – gady świata, prowadzi Andrzej Pająk, zajęcia dla dzieci, prezentacja żywych zwierząt, świetlica, wstęp 5 zł

27 pt 9.30

28 sob 11.30

10.30

Zajęcia muzyczne z cyklu To jest taki dom zaklęty, w którym grają instrumenty, prowadzi Aleksandra Batog Akademos), sala koncertowa, ul. W. Korfantego 34

17 wt 18.00 Czy możliwe będą wakacje na emeryturze? Zaproszenie do dyskusji, debata z politykami i ekspertami, świetlica

19 czw 18.00 VIS – kultowa polska broń z okresu międzywojennego, prowadzi dr Wojciech Moś (Dział Historii), świetlica

22 nd 12.00 W samo południe o kobietach... nie tylko z kobietami o... (czytaj s. 18), prowadzi Renata Skoczek, ul. W. Korfantego 34

26 czw 18.00 Co kryły średniowieczne studnie na placu Kościuszki w Bytomiu?, prowadzi Marian Pawliński (Dział Archeologii), świetlica

29 nd 12.00 Koncert kameralny w ramach projektu Musiceum 2011, sala koncertowa, ul. W. Korfantego 34, wstęp 10 zł

Musiceum 2011

9


czerwiec

1 śr 10.00

Bajki dla dorosłych, czyli Bytom na łamach „Życia Bytomskiego”, prowadzenie Maciej Droń (Dział Historii), ul. W. Korfantego 34 1 śr

17.30

17.30

Zabawy dla dzieci, m.in. tworzenie filmu animowanego, prowadzenie Anna Rak i Marek Ryś (Dział Edukacji), ul. W. Korfantego 34

18.00Historia placu Grunwaldzkiego w Bytomiu, prowadzi Izabella Kühnel (Dział Archeologii), świetlica*

3 pt Wernisaż wystawy Ab initio. Narodziny muzeum oraz pokazu Mistrzowie gra-fiki europejskiej XVI-XIX w. z kolekcji gen. Józefa Zająca, ul. W. Korfantego 34

4 sob 11.30

Piknik Archeologiczny dla dzieci, ul. W. Korfantego 34, rezerwacja telefoniczna (godz. 10.00, 12.00, 14.00, 16.00)

2 czw

17.30

Mozaika, prowadzi Anna Rak (Dział Edukacji), zajęcia dla dzieci, świetlica, koszt 5 zł


7 wt 18.00 Rozmowa o poezji. Czesław Miłosz na Śląsku, prowadzi prof. dr. hab. Marian Kisiel (Uniwersyt Śląski w Katowicach), świetlica

8 śr 18.00 Wernisaż wystawy Italia - żyj kolorowo. Wystawa fotografii Artura Magdziarza, gmach główny

8 śr 10.00Konferencja naukowa Powstania śląskie w pamięci historycznej. Uczestnicy, pomniki, rocznice, Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, ul. W. Korfantego 34 (więcej informacji na www.muzeum.bytom.pl)

1 śr

Spotka

nie

miesiąc

a

10



Zainteresowanych zajęciami dla dzieci prosimy o wcześniejszą rezerwację telefoniczną pod nr. tel. 32/ 281-82-94, w. 127

UwAGA!

10 pt

16 czw

18 sob

11.30 Zajęcia muzyczne z cyklu To jest taki dom zaklęty, w którym grają instrumenty, prowadzi Aleksandra Batog (Akademos), sala koncertowa, ul. W. Korfantego 34

11 sob

Industriada (więcej inforacji wkrótce na www.muzeum.bytom.pl)

26 nd 12.00

Intymne skarby – bielizna ludowa w zbiorach etnograficznych, prowadzi Anna Grabińska-Szczęśniak (Dział Etnografii), świetlica

9 czw 18.00 O Stachu z Warty słów kilka. Wokół zespołu rzeźb Stanisława Szukalskiego, prowadzi Marek Meschnik (Dział Sztuki), świetlica

9 czw Drugi dzień konferencji naukowej Powstania śląskie w pamięci historycznej. Uczestnicy, pomniki, rocznice (Urząd Marszałkowski w Katowicach)

10.00

9.3010.30

11 sob

18.00

11.30 Spotkanie z przyrodą – motyle i chrabąszcze Polski i świata, prowadzi Andrzej Pająk, zajęcia dla dzieci, prezentacja żywych zwierząt, świetlica, wstęp 5 zł

Koncert kameralny w ramach projektu Musiceum 2011, sala koncertowa, ul. W. Korfantego 34, wstęp 10 zł

30 czw 18.00 Gdzie raki zimują? – preparat raka błotnego Pontoastacus leptodactylus, prowadzi Roland Dobosz (Dział Przyrody), świetlica

Musiceum 2011

wystawy czasowe

3 maja 2011 roku przypada 90. rocznica wybuchu III powstania śląskiego. Z tej okazji Muzeum Górnoślą-

skie w Bytomiu przygotowało specjalną wystawę Daw-ne i współczesne symbole powstań śląskich.

W ramach ekspozycji zaprezentowana zostanie bo-gata kolekcja eksponatów w różnoraki sposób świad-czących o roli powstań śląskich w zbiorowej pamięci. Najciekawszą częścią wystawy będzie kolekcja polskich odznaczeń i odznak, nadawanych za udział w powsta-niach: państwowych oraz nieoficjalnych (często z do-kumentami nadań) - kombatanckich, organizacyjnych, patriotycznych. Będzie można również zobaczyć mun-dury kombatanckie i broń powstańczą. Wystawa jest też okazją do zaprezentowania ciekawej kolekcji sztan-darów powstańczych, znajdujących się w zbiorach Mu-zeum Górnośląskiego w Bytomiu. Szczególnie ciekawy jest zbiór odznaczeń alianckich, nadawanych za służbę na Górnym Śląsku w latach 1920–1922. Ponadto, po raz pierwszy na tego typu wystawie, zaprezentowane zostaną eksponaty związane z siłami niemieckimi, wal-czącymi w powstaniach.

Wernisaż wystawy: 27 kwietnia 2011, godz. 17.00Czas trwania wystawy: 27.04 – 30.06.2011Miejsce: Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, ul. W. Korfantego 34Kurator:dr Wojciech Moś

Dawnei współczesne

symbole powstań śląskich

11

wystawy czasowe

Na początku maja otwarta zostanie wystawa JESTEM SOBIE MAŁY MIŚ. Bohaterowie dobra-

nocek PRL-u. Na wystawie będzie można zobaczyć postacie z dobranocek Polski Ludowej, takie jak Miś Uszatek, Bolek i Lolek, Jacek i Agatka, Koziołek Matołek, Coralgol, Plastuś z „Plastusiowego pa-miętnika”, Kot Filemon, Pszczółka Maja, Wilk i Za-jąc, Piaskowy Dziadek czy Krecik. Celem ekspozycji jest również przybliżenie sposobów tworzenia i wy-świetlania bajek. Te wieczorne dziesięć minut, na które czekało się cały dzień, zostanie zilustrowane oryginalnymi lalkami, slajdami, plakatami, kartkami pocztowymi oraz różnymi ciekawymi przedmiotami codziennego użytku (np. mydło Jacek i Agatka). Kil-ka z pasjonujących przygód bohaterów dobranocek będzie można zobaczyć na oryginalnych foliach - ka-drach.

Eksponaty wypożyczone zostaną w głownej mierze z Muzeum Dobranocek ze zbiorów Wojcie-cha Jamy, Studia Filmów Rysunkowych, Muzeum Zabawek i Zabawy w Kielcach, Studia Se-ma-for Pro-dukcja Filmowa w Łodzi, a także od kolekcjonerów i osób prywatnych.

Wernisaż wystawy: 6 maja 2011, godz. 17.30Czas trwania wystawy: 06.05 – 13.07.2011 Miejsce: Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, ul. W. Korfantego 34Kurator:Anna Grabińska-Szczęśniak

Wystawie towarzyszyć będą wieczorne spotkania dla dorosłych i dzieci. Szczegóły spotkań zostaną zamieszczone na stronie muzealnej www.muzeum.bytom.pl

JESTEM SOBIE MAŁY MIŚ... Bohaterowie dobranocek PRL-u

12

wystawy czasowe

Wernisaż wystawy: 3 czerwca 2011, godz. 17.30Czas trwania wystawy: 3.06 – 15.10.2011Miejsce: Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, ul. W. Korfantego 34

Wystawa Ab initio. Narodziny muzeum przeniesie nas w czasy tworzenia się naszej placów-ki. Muzeum zostało powołane przez Bytomskie Towarzystwo Muzealno-Historyczne w roku

1910 i nosiło wówczas nazwę Museum in Buethen O.S. Jego celem, jak możemy przeczytać w sta-tucie Towarzystwa Muzealno-Historycznego, było gromadzenie rzeczy dawnych, zabytków przyro-dy, przedmiotów, dzieł sztuki i przemysłu, dokumentów i książek związanych z Górnym Śląskiem, a szczególnie z miastem Bytom oraz przechowywanie ich i udostępnianie.

Po raz pierwszy swe zbiory muzeum pokazało w 1911 r. Aby uczcić setną rocznicę tego wydarze-nia, sięgnęliśmy do czeluści naszych magazynów i wydobyliśmy rzeczy niezwykłe. Niektóre z nich zostaną pokazane po raz pierwszy. Zaprezentujemy zabytki: archeologiczne, przyrodnicze, etno-graficzne, sztuki i historyczne, pozyskane u zarania dziejów naszej placówki. Te pierwsze eksponaty pochodziły z darów lub zostały zakupione od prywatnych kolekcjonerów, m.in. Hansa Bimlera, Si-mona Machy i Eberharda Dreschera.

Wystawa będzie uzupełnieniem książki Muzeum Górnośląskie w Bytomiu. 100 lat dziejów.

Ab initio. Narodziny muzeum

13Fragment ekspozycji zaaranżowanej w stylu biedermeiera, lata 30. XX w.

14

wystawy czasowe

Mistrzowie grafiki europejskiej XVI-XIX wieku z kolekcji generała Józefa Zająca

Istotnym wydarzeniem w historii Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu było przyjęcie w roku 1958 w darze od gen. dyw.

dra Józefa Zająca jego kolekcji, na którą złożyły się głównie dzieła grafiki i malarstwa europejskiego od XVI do XX wieku. Na zgromadzony przez gen. J. Zająca zbiór graficzny składają się ryciny reprezentujące szkołę włoską, niemiecką, niderlandzką, holenderską, francuską i angielską. Nie brak wśród nich rycin szczególnie rzadkich i poszukiwanych, w tym prac w dobrze za-chowanych odbitkach (i stanie).

Wystawa Mistrzowie grafiki europejskiej XVI–XIX wieku zgromadzi najcenniejsze ryciny zbioru, autorstwa wielu wybit-nych artystów działających w tym okresie, takich jak Albrecht Dürer, Jaques Callot, Jacob Ruisdael, Francesco Bartolozzi, czy Charles François Daubigny.

Wernisaż wystawy: 3 czerwca 2011, godz. 17.30Czas trwania wystawy: 3.06 – 15.10.2011Miejsce: Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, ul. W. Korfantego 34Komisarze: Marek Meschnik, Iwona Mohl

Albrecht Dürer, Pojmanie Chrystusa, 1510, z cyklu Wielka Pasja, drzeworyt

15

wystawy czasowe

U progu gorącej i słonecznej pory roku, jaką jest lato, Muzeum Górnośląskie w Bytomiu zaprasza na wystawę pełną kolorów, słońca i śródziemnomorskich klimatów. To fotograficzna podróż do

Toskanii oraz małego miasteczka Burano k. Wenecji.Wystawa Italia - Żyj Kolorowo, której autorem jest Artur Magdziarz, składa się z pięćdziesięciu

zdjęć przedstawiających włoskie krajobrazy jako ciekawy architektonicznie region Europy. Warto zwrócić uwagę na jej intensywność – ekspozycję charakteryzują mocne, kontrastowe i radosne kolo-ry. Lato to czas podróży, urlopów i wakacji – bez względu na indywidualne plany rekreacyjne warto odwiedzić Muzeum, gdzie bez wielkich przygotowań i pakowania można poznać ciekawe i nowe miejsca. Wystawa wpisuje się również w szerszy kontekst rozpoczynającej się polskiej prezydencji w Unii Europejskiej.

Italia - Żyj Kolorowo Wystawa fotografii Artura Magdziarza

Wernisaż wystawy: 8 czerwca 2011, godz. 18.00Czas trwania wystawy: 8.06 – 10.07.2011Miejsce: Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, gmach głównyKomisarz: Marcin Ogrocki

Fot. Artur Magdziarz

16

Wystawa została otwarta w marcu 2011 roku i cały czas wzbudza szerokie zainteresowanie. Można na

niej znaleźć informacje o kobietach dawnych i współcze-snych. Pamiątki, fotografie i biogramy kobiet pokazują ich skomplikowane losy oraz rolę, która zmieniała się na przestrzeni wieków. Prababki i diakonisy, elegantki i dzia-łaczki, żony i bohaterki – kobiety od zawsze funkcjonują w skomplikowanej tkance miasta. Czasami są widoczne, na pierwszym planie, a czasami skromnie pracują w cie-niu mężczyzn. Zawsze jednak dokładają swoją cegiełkę i współtworzą historię.

Wystawie towarzyszy również szereg spotkań „W samo południe… o kobietach przy kawie nie tylko z kobietami o…”, które w niestandardowy sposób traktują szeroko ro-zumianą tematykę kobiecą.

Czas trwania wystawy: 8.03 – 31.07.2011Miejsce: Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, ul. W. Korfantego 34Komisarze:Edyta Horwat, Izabella Wójcik-Kühnel

wystawy czasowe

Wystawa zmienna – Galeria Sztuki Współczesnej. Pokaz 4 - jest tylko niewielkim wy-cinkiem całej kolekcji. To wybór prac szeroko rozumianego nurtu sztuki feministycz-

nej, akcentowanie sztuki rozumianej jako autoportret artysty oraz zagadnienia związane z problematyką tożsamości i odnoszące się do historii sztuki. Pokaz 4 oznacza, że jest to już czwarta odsłona najciekawszych i najwybitniejszych prac z kolekcji.

Kolekcja współczesnej sztuki polskiej Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu to jedna z największych i najważniejszych kolekcji publicznych. Powstawała na przestrzeni lat i stale jest rozbudowywana. Dokumentują ją dwa obszerne katalogi, które można nabyć w skle-pie muzealnym oraz w Dziale Wydawniczym.

Czas trwania wystawy: kontynuacja wystawy z 2010 rokuMiejsce: Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, gmach głównyKurator: Marek Meschnik

wystawy czasowe

Galeria Sztuki Współczesnej

Pokaz 4

17

18

Cztery spotkania towarzyszące wystawie Kobieta w dziejach i współczesności Bytomia:

3 kwietnia, godz. 12.00 – „Piękna kobieta podo-ba się oczom, dobra kobieta sercu; pierwsza jest klejnotem, druga skarbem” (Bonaparte) czyli ide-ał kobiecego piękna od starożytności do czasów współczesnych, prowadzi Iwona Mohl17 kwietnia, godz. 12.00 – Kobieta zmienną jest. Bytomianki w pejzażu miejskim – w fotografii, ar-chitekturze i na pocztówkach, prowadzi Czesław Czerwiński8 maja, godz. 12.00 – Kobieta i „rewolucje oby-czajowe”- nie tylko o historii pocałunku, prowa-dzi Edyta Horwat22 maja, godz. 12.00 – Kobieta w reklamie. Reklama kobiety?, prowadzi Renata Skoczek

dzieje się

Spotkanie towarzyszące wystawie JESTEM SOBIE MAŁY MIŚ…

Bohaterowie dobranocek PRL-u

1 czerwca (środa), godz. 17.30 Bajki dla doro-słych: Bytom na łamach „Życia Bytomskiego”, prowadzenie Maciej Droń. W tym czasie odbę-dą się również zabawy dla dzieci, m.in. tworze-nie filmu animowanego, prowadzenie Anna Rak i Marek Ryś, ul. W. Korfantego 34.

Prosimy o wcześniejszą rezerwację telefoniczną pod nr. tel. 32/ 281-82-94, w. 127

Imprezy towarzyszące wystawom

I

Spotkaniom towarzyszy

19

Pierwsza edycja cyklu Skarby Muzeum Górno-śląskiego trwała od grudnia 2010 roku do mar-

ca roku 2011. Poszczególne spotkania cieszyły się zainteresowaniem i wzbudzały sporo emocji. Najcenniejsze eksponaty muzealne przez chwilę znajdowały się w zasięgu ręki słuchaczy.

Propozycje na drugą edycję cyklu obejmują między innymi wprowadzenie w arkana historii i architektury gmachu głównego Muzeum Gór-nośląskiego (7 kwietnia), opowieści o ludowych tradycjach wiosennych na Górnym Śląsku (14 kwietnia) oraz tragiczne dzieje dropia, który stał się ofiarą ludzkiej zachłanności (28 kwietnia). Ter-min pozostaje nie zmieniony – za każdym razem jest to czwartek, przesunięta zostaje tylko godzi-na – tym razem będzie to 18.00.

Misją każdego muzeum jest upowszechnianie swoich zbiorów. Druga edycja Skarbów Muzeum Górnośląskiego jest kontynuacją spotkań z naj-ciekawszymi, najbardziej cennymi i czasami nie pokazywanymi dotychczas zabytkami. Muzeum Górnośląskie ma w swoich zbiorach około 1,5 miliona eksponatów. Każdy z działów posiada perełki, którymi warto się pochwalić. Uczestnicy czwartkowych spotkań poznają historie poszcze-gólnych eksponatów oraz ich wartość.

Prowadzą: pracownicy merytoryczni wszystkich działów Muzeum GórnośląskiegoTermin: czwartek, godz. 18.00Miejsce:Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, świetlica

dzieje się

W kwietniu w Muzeum Górnośląskim w By-tomiu rozpocznie się nowy cykl: Spotkanie

miesiąca. Zaproszeni goście, wybitni specjaliści w swoich dziedzinach, odpowiedzą na pytania dotyczące aktualnych, a często budzących kontro-wersje tematów z pierwszych stron gazet i portali internetowych.

Na pierwszym spotkaniu, we wtorek 12 kwiet-nia - o godzinie 18.00, dowiemy się wszystkiego na temat trzęsień ziemi. O zjawisku opowie sam dy-rektor Planetarium i Obserwatorium Astronomicz-nego im. Mikołaja Kopernika w Chorzowie, Lech Motyka. W maju przewidywana jest debata posłów i senatorów naszego regionu na temat emerytur. Natomiast w czerwcu mowa będzie o Czesławie Miłoszu i jego pobycie na Śląsku. Temat ten przy-bliży prof. Marian Kisiel z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Termin: 12 kwietnia, 17 maja, 7 czerwca (wtorek)godzina: 18.00Miejsce: Muzeum Górnośląskie w Bytomiu,świetlica

dzieje się

Spotka

nie

miesiąc

a

20

Spotkania miesiąca to propozycja przewidziana dla ludzi aktywnych, którzy lubią trzymać rękę na pulsie. W gonitwie między pracą, domem i obowiązkami, Muzeum Górnośląskie proponuje chwilę na rozmowy w doborowym towarzystwie o sprawach aktualnych.

Sobotnie zajęcia przygotowane przez Dział Edukacji to szereg propozycji dla najmłod-szych miłośników muzeum. Zajęcia w ramach Pracowni Aktywności Twórczej to tworzenie własnego dzieła

sztuki - mozaiki. Zajęcia muzyczne z cyklu To jest taki dom zaklęty w którym grają instrumenty ofe-

rują muzykę kameralną połączoną z warsztatami dla dzieci. Spotkania z przyrodą to możliwość poznania wielonożnych przyjaciół pana Andrzeja

Pająka, który zaprasza nas do ich polubienia, dotknięcia i przełamania własnych lęków.

Termin: soboty, godz. 11.30Miejsce: Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, świetlica

W przypadku wszystkich zajęć sobotnich konieczna jest wcześniejsza rezerwacja pod numerem tel.: 32 281 82 94, w. 127

w Muzeum

dzieje się

21

22

Od 11 marca 2011 w naszym Muzeum trwa projekt edukacyjny skierowany do młodzieży. To cykl nowatorskich warsztatów organizowanych w ramach programu Akademia Oran-

ge. Młodzież uczy się tu analizy i interpretacji fotografii, filmu i nowych mediów. Celem jest wykształcenie w uczestnikach umiejętności krytycznego odczytywania komunikatów per-swazyjnych, takich jak reklamy telewizyjne, billboardy i kampanie marketingu wirusowego. Poszczególne zajęcia przybliżają tematykę kompozycji w fotografii, historii fotografii, analizy i interpretacji filmu, poetyki reklamy, a także uczą współtworzenia kultury oraz uczestnictwa w niej poprzez nowe media. Uczestnicy projektu stają się tu twórcami kultury, a nie jej bier-nymi odbiorcami. Dopełnieniem jest stworzenie przez uczniów wirusowej akcji promocyjnej Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Połączenie teorii i praktyki ma zachęcić do odpowie-dzialnego i twórczego działania w obszarze nowych mediów i kultury audiowizualnej.

Warto zauważyć, że projekt rozwoju świadomości kultury audiowizualnej w czasach no-wych mediów jest interdyscyplinarny, na co zwróciła uwagę Akademia Orange. Oprócz Mu-zeum Górnośląskiego w Bytomiu współorganizatorami są tutaj Związek Polskich Artystów Fo-tografików Okręg Śląski, Instytut Nauk o Kulturze Uniwersytetu Śląskiego oraz Stowarzyszenie „Szatnia”. Takie grono podmiotów zaangażowanych jest gwarancją najwyższego poziomu pro-ponowanych warsztatów.

Re: wizje

Program rozwoju swiadomosci kultury audiowizualnej w czasach nowych mediow

dzieje się

Prowadzą: Adam Pisarek (Stowarzyszenie „Szatnia”), Tomasz Kiełkowski (fotografik)Koordynacja z ramienia MGB: Anna Rak, Marek RyśTermin: 11.03 – 20.05.2011 Miejsce: świetlica muzealna www.rewizje.org

23

Noc Muzeów to ogólnoeuropejska inicja-tywa, która z roku na rok cieszy się coraz

większą popularnością. W Polsce przyjęło się, że wszystkie chętne Muzea otwierane są w nocy w tym samym dniu. W tym roku bę-dzie to 14 maja.

Muzeum Górnośląskie, poza zwiedza-niem wystaw z przewodnikami, proponuje szereg dodatkowych atrakcji. Wszystko roz-pocznie się o godzinie 18.00, a na 19.00 małych i dużych gości muzeum zapraszamy na pokaz wieczorynki rodem z PRL-u w ra-mach wystawy o dobranockach. Kolejnym punktem będzie prezentacja Cynowych skar-bów, czyli wyrobów konwisarskich z kolekcji rzemiosła artystycznego Działu Sztuki, które

powstały w okresie od XVII do początku XIX wieku i nie są na co dzień eksponowane w Muzeum. Prezentowane zabytki zachwy-cają artyzmem form i zdobień. Dodatko-wą atrakcją będzie wykład przygotowany i poprowadzony przez Iwonę Mohl z Działu Sztuki.

Ponadto Dział Archeologii zabierze nas w świat wierzeń i magii celtyckiej. Goście będą mogli się tu dowiedzieć kim byli i skąd przybyli Celtowie oraz co im zawdzięczmy. Opowiemy czym zajmowali się druidzi oraz przedstawimy wierzenia celtyckie. W zaim-prowizowanej świątyni kapłanki celtyckie będą opowiadać o horoskopie i najważ-niejszych wróżbach stosowanych w tradycji celtyckiej. Odważni będą mogli wysłuchać wróżb.

W gablotach zostaną też zaprezentowa-ne zabytki celtyckie ze zbiorów Działu Ar-cheologii MGB.Szczegółowy plan Nocy Muzeów pojawi się na www.muzeum.bytom.pl

dzieje siędzieje się

24

Dzień Dziecka w Muzeum Górnośląskim odbędzie się pod hasłem Z archeologią

za pan brat, czyli jak zostać detektywem historii. Przygotowany na tę okazję piknik ar-cheologiczny przybliży najmłodszym pracę ar-cheologa w terenie. Uczestnicy wezmą udział w zaimprowizowanych badaniach archeolo-gicznych. W ogrodzie gmachu przy ul. W. Kor-fantego 34 wytyczony zostanie i odsłonięty wykop, w którym ukryte będą kopie zabytków archeologicznych. Uczestniczące w zajęciach dzieci, za pomocą wykrywacza metali oraz szpachelek i łopatek, będą „poszukiwały skar-bów”. Przy okazji zapoznamy się z tajnikami

Termin: 1.06.2011 Miejsce: Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, ul. W. Korfantego 34Prowadzi: Dział Archeologii

pracy archeologa oraz dowiemy, co dzieje się z zabytkiem od momentu odkrycia do czasu, ,gdy trafi on do muzeum.

Przygotowany program pikniku archeolo-gicznego rozgraniczony będzie na dwie grupy: dla dzieci młodszych i starszych. Te pierwsze ukierunkowane będą na zabawę. Dzieci będą poszukiwały nie tylko skarbów w wykopie, ale też przesiewały ziemię na sitach, rysowały za-bytki, sklejały fragmenty ceramiki oraz lepiły z gliny naczynia. Zajęcia dla dzieci starszych obejmą dodatkowo prezentację dokumen-tacji wykonywanej podczas badań oraz in-formacje o problemach ochrony dziedzictwa archeologicznego i handlu zabytkami arche-ologicznymi.

dzieje się

25

Koncerty kameralne organizowane we współpracy ze Śląskim Towarzystwem Muzycznym stały się już tradycją w Muzeum Górnośląskim. Są one rozpo-

znawalne i cieszą się dużym zainteresowaniem. W roku 2011 prezentujemy cykl MUSICEUM 2011, który dofinansowany jest przez Gminę Bytom.

W drugim kwartale czekają nas cztery koncerty: jeden w sobotę, 9 kwietnia o godzinie 17.00, 8 maja (w niedzielę) o godzinie 11.00 oraz 29 maja i 26 czerwca (również w niedzielę) o godzinie 12.00.

Przygotowanie: Śląskie Towarzystwo Muzyczne Terminy: 9 kwietnia, 8 maja, 29 maja, 26 czerwca 2011Miejsce: sala koncertowa, ul. W. Korfantego 34 Wstęp: 10 zł

dzieje się

Musiceum 2011

26

wystawy stałe

Jedną z najbardziej lubianych i często odwiedzanych wystaw stałych Muzeum Górnoślą-skiego jest Galeria Malarstwa Polskiego. To ekspozycja złożona z wybranych obrazów

z kolekcji malarstwa polskiego XIX i XX wieku. Prezentowane są one chronologicznie – od najwcześniejszych do najnowszych. Zwiedzając wystawę odbywamy swoistą podróż w cza-sie przez różne prądy, kierunki i tendencje w malarstwie na przestrzeni lat. Znajdziemy tu między innymi: portrety późnego klasycyzmu, przykłady nurtu romantycznego, malarstwo realistyczne drugiej połowy XIX wieku, symbolistyczne, wczesnoekspresjonistyczne, dwu-dziestolecia międzywojennego czy lat 40. I 50. XX wieku. To prawdziwa uczta dla ducha.

wystawy stałe

Józef Brandt, Zwiad kozacki, 1873

27

To wystawa etnograficzna prezentująca najistotniejsze dziedziny życia społeczno-ści zamieszkałych na wsiach oraz osiedlach przemysłowych różnych subregionów

Górnego Śląska. Przeplatają się tutaj wydarzenia rodzinne, zwyczaje doroczne oraz znaczące w kulturze ludu górnośląskiego zajęcia gospodarcze i zawodowe związane ze zmianami pór roku.

Poszczególne części ekspozycji prezentują: Wesele na Górnym Śląsku; Wesele na Pogórzu Cieszyńskim; Dziecko; Zwyczaje wiosenne; Pierwsze prace wiosenne; Targi, jarmarki i odpusty; Polowe i domowe prace jesienne; Zaduszki; Stroje jesienno-zimo-we; Andrzejki; Czas wolny od pracy; Górnictwo; Instrumenty muzyczne górniczych orkiestr dętych; Święta Barbara; Ludowa rzeźba w drewnie - postacie patronów; Mi-kołaje; Tkactwo i drukowanie tkanin; Hafty i koronki; Wigilia w Beskidzie Śląskim; Kolędnicy; Ostatni dzień roku; Ostatki.

wystawy stałe

28

Lasy to pierwsza część stałej wystawy przyrodniczej. Odwzorowano tu wybrane typy środowisk leśnych i zadbano, by wycinki przyrody umieszczone za szybą

do złudzenia imitowały te autentyczne. Las liściasty – grąd, fazy rozkładu drewna, elementy piramidy pokarmowej na przykładzie wybranych gatunków zwierząt, diorama zimowa z dzikami to tylko niektóre elementy pierwszej części ekspozycji.

Wody i mokradła to druga część wystawy. Przy pomocy dioram przedstawio-no naturalne procesy zachodzące w środowiskach związanych z wodą; ich obser-wacja w przyrodzie jest często bardzo trudna nawet dla specjalisty. Relacje dra-pieżca - ofiara, czy życie rodzinne zwierząt fascynują, jednak trwają zbyt krótko lub są ukryte przed okiem człowieka. Do minimum ograniczono tu opisy, a obraz i dźwięk są głównymi nośnikami informacji.

Istotne jest, że wielu eksponatów można dotykać. Tę formę wybrano z myślą m.in. o osobach z upośledzeniem wzroku. Zwiedzanie umilają dobiegające z gło-śników trele ptaków leśnych, czy odgłosy burzy z piorunami. Ekspozycja oddziału-je na wzrok, słuch i dotyk widza.

wystawy stałe

29

Nie tylko dla kobiet…Obecność kobiet w przestrzeni publicznej za-pewnia zachowanie równowagi, dzięki której społeczeństwo może nie tylko lepiej funkcjo-nować, ale i dynamicznie się rozwijać. Wspól-ne działanie w różnych dziedzinach życia jest więc po prostu niezbędne. Kobiety w dziejach i współczesności Bytomia to przede wszyst-kim nieprzeciętne osobowości, które warto przypomnieć i zaprezentować. Ich zaangażo-wanie, pasja, determinacja, z jaką działały lub działają dzisiaj, budzą niekłamany podziw i zasługują na szacunek. Poza tym portrety tych niezwykłych kobiet są po prostu intere-sujące, a często zawikłane i trudne historie ich życia wciągają jak najlepsza książka. Warto też mieć świadomość, że za znaczącymi po-staciami mężczyzn stały zazwyczaj wyjątkowe kobiety, żony książąt, burmistrzów, naukow-ców, które stwarzały odpowiednie warunki do pracy swoich mężów. (…)Serdecznie polecam tę wyjątkową publikację.

prof. n. dr hab. Andrzej Misiołek, Senator RP

Kobieta w dziejach i współczesności Bytomia

wydawnictwa

POLE

CAMY

!

30

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, wydawany w latach 1880-1902 w Warszawie, był na owe czasy osiągnięciem encyklopedycznym na skalę światową.

Zresztą do dzisiaj jest kopalnią wiedzy o miastach, miasteczkach, wsiach, folwarkach, dobrach ziemskich, rzekach, jeziorach dziewiętnastowiecznej Polski w jej historycznych granicach sprzed rozbiorów. Tytuł był tylko kamuflażem ze względu na carską cenzurę. W czasach bez telefonów komórkowych, komputerów i Internetu, zdołano zgromadzić imponującą ilość danych historycz-nych, etnograficznych, statystycznych, demograficznych i pomieścić w 15 tomach Słownika. Zakres geograficzny słownika obejmuje też Śląsk pruski i austriac-ki. Na s. 518-519 tomu pierwszego dwie szpalty poświęco-no Bytomiowi. Warto wymienić nazwiska twórców dzieła, widniejących na stronie tytułowej jako redaktorzy, Filipa Sulimierskiego, Bronisława Chlebowskiego i Władysława Walewskiego i przytoczyć słowa wstępu:

„Oddając do druku dzieło […], łatwo przychodzi autoro-wi zaopatrzyć je wstępnym słowem i światlejszemu czytel-nikowi przedstawić w streszczeniu znaczenie dzieła, jego względną wartość, ważniejsze zalety i usterki […] jeżeli kto oddaje do druku dzieło w całości gotowe, ten przynajmniej ma sposobność do sprawiedliwej oceny swojej pracy […]”

Historia i czytelnicy ocenili dzieło trzech redaktorów i ich kilkuset, często bezimiennych współpracowników, bardzo wysoko.

Czytelnia czynna: poniedziałek–piątekw godzinach: 9.00–15.00tel. 32/282 82 94 wew. 117prosimy o wcześniejsze umawianie terminów

biblioteka

3131

Muzeum Górnośląskie w bytomiu

pl. Jana III Sobieskiego 241-902 Bytomtel. +48 32 281 85 94; +48 32 281 34 [email protected]

ul. Wojciecha Korfantego 3441-902 Bytomtel. +48 32 281 97 33www.muzeum.bytom.pl

Zapraszamy również na facebook:www.facebook.com/MuzeumGornoslaskie

Redakcja informatora:Magdalena Michulec [email protected] Cieślik [email protected] korekta: Barbara Drobny

Nakład: 1000ISSN 2082-0968

Fotografie: Tomasz Szemalikowski

w pigułce

32

www.muzeum.bytom.pl

POZNAŃTARNOWSKIE GÓRY

WROCŁAWZABRZEGLIWICE

KRAKÓWKATOWICECHORZÓW

Gmach główny

Gmach przy ul. Korfantego 34

Górnośląskie Koło Ornitologiczne

Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich

Śląskie Towarzystwo Entomologiczne

Polskie Towarzystwo Ludoznawcze

Muzeum Górnośląskie jest instytucją kultury Samorządu

Województwa Ślaskiego

Masz Gdzie Bywać nr 3

Documents

Transcript of Masz Gdzie Bywać nr 3