marzec 2015 - Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego · Dr Henryk Chmal podczas wywiadu...

[email protected] 1

Sprawy Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego

Z dniem 1 marca 2015 r. przeszedł na emeryturę i zakończył pracę w Instytucie dr Henryk Chmal –

starszy wykładowca w Zakładzie Geomorfologii. W zakresie jego wszechstronnych zainteresowań

były między innymi zagadnienia geomorfologii Karkonoszy, głównie rzeźby glacjalnej, procesy

rzeźbotwórcze na obszarach poddanych silnej antropopresji, rozwój dolin rzecznych i systemów

terasowych, elementy geologii i paleogeografii czwartorzędu, a w ostatnich latach także proble-

matyka historii nauk o Ziemi.

Składamy serdecznie podziękowania za wieloletnią pracę dydaktyczną i naukową.

Dr Henryk Chmal podczas wywiadu udzielanego dziennikarce Gazety Wyborczej

nt. frekwencji zdarzeń powodziowych na Dolnym Śląsku.

Nr 3 (45) marzec

2015

Biuletyn Informacyjny Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 3 (45) 2015

[email protected] 2

Sprawy Zakładowe

Zakład Analiz Lokalnych i Regionalnych

W dniu 20 lutego dr Stanisława Górecka i dr Paweł Brezdeń na zaproszenie redakcji byli gośćmi

Wieczornego Wywiadu w Radio „Rodzina” we Wrocławiu. W trwającym godzinę programie przed-

stawili słuchaczom przedmiot badań nauk geograficznych i zakres zjawisk oraz problemów po-

dejmowanych w badaniach przez współczesnych geografów. Prezentowali także zainteresowania

badawcze pracowników Zakładu Analiz Regionalnych i Lokalnych. Głównym zagadnieniem poru-

szanym w audycji były Współczesne procesy demograficzne w Polsce i na świecie oraz ich konse-

kwencje w różnych sferach życia społeczno-gospodarczego. Dr Stanisława Górecka omawiała

współczesne trendy demograficzne na świecie, w Europie i Polsce. Prezentowała szczególnie sytu-

ację demograficzną w nowych krajach członkowskich UE a na jej tle procesy zachodzące w Polsce

a także na Dolnym Śląsku. Dr Paweł Brezdeń przedstawiał natomiast problematykę wpływu sytua-

cji demograficznej na rynek pracy wspomnianych obszarów a także aktywność ekonomiczną lud-

ności i poziom zatrudnienia, konkurencyjność rynków pracy i zasobów siły roboczej nowych kra-

jów członkowskich UE, w kontekście wydłużania wieku emerytalnego.

Nasi koledzy poruszyli także zagadnienia dotyczące potencjału demograficznego Dolnego Śląska

i najbliższych perspektyw rozwoju demograficznego regionu do 2020 r. Wspominano o skutkach

przemian demograficznych na poszczególnych poziomach edukacji (wychowanie przedszkolne,

szkolnictwo podstawowe i gimnazjalne, szkolnictwo ponadgimnazjalne i wyższe) oraz o sytuacji na

regionalnym rynku pracy – o aktywności ekonomicznej ludności, zatrudnieniu w regionie, pozio-

mie bezrobocia i jego typologii, wskazując na znaczne wewnętrzne zróżnicowanie Dolnego Śląska

pod względem analizowanych zjawisk.

Paweł Brezdeń i Stanisława Górecka w studiu radiowym po zakończeniu wywiadu.


[email protected] 3

Zakład Geoinformatyki i Kartografii

Projekt „Wprowadzenie na rynek nowego systemu HydroProg służącego do wczesnego ostrzega-

nia o zagrożeniach hydrologicznych” pod kierownictwem dr. hab. Tomasza Niedzielskiego, prof.

nadzw. UWr, został zakwalifikowany do finansowania w konkursie TANGO (wspólne przedsięwzię-

cie Narodowego Centrum Nauk i Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, mające na celu wsparcie

komercjalizacji wyników badań naukowych). Projekt zdobył 3 miejsce w kraju (wraz z czterema

innymi projektami). Budżet projektu jest skalkulowany na 1 400 750 zł, z czego dofinansowanie

NCBR to kwota 1 227 750 zł, a wkład przedsiębiorcy-inwestora ma wynosić 173 000 zł. Projekt ma

dwie fazy: koncepcyjną oraz badawczo-rozwojową, przy czym druga faza będzie realizowana, jeśli

wyniki fazy koncepcyjnej będą zadowalające i pozyskany zostanie inwestor. Więcej na temat tego

sukcesu można przeczytać na stronie: http://www.uni.wroc.pl/wiadomo%C5%9Bci/ncn/dwa-

projekty-z-uniwersytetu-wroc%C5%82awskiego-zdoby%C5%82y-finansowanie-w-konkursie-tango

Jak co roku, w dniach 7–8 Lutego odbyły się zawody okręgowe 41. Olimpiady Geograficznej,

w których wzięli udział pracownicy IGRR jako członkowie Komitetu Okręgowego i Komisji Jury:

prof. Zdzisław Jary (Przewodniczący Komitetu Okręgowego OG), mgr Barbara Bierońska (Sekre-

tarz), mgr Ewa Szynkiewicz, dr Małgorzata Wieczorek i dr Waldemar Spallek z ZGK, dr hab. Piotr

Owczarek i doc. Janusz Kida z ZGF i dr Janusz Łach z ZGRiT . Tegoroczne finały miały miejsce

w Zespole Szkół Mechanicznych w Opolu, a ich głównym organizatorem była mgr Jolanta Siemie-

niuk, nauczycielka ZSO w Opolu. Zwycięzcami zawodów okręgowych zostali: Marcin Horak (1 miej-

sce) reprezentujący województwo dolnośląskie (III Liceum Ogólnokształcące we Wrocławiu) i Mi-

chał Litwiniec (2 miejsce) reprezentujący Opolszczyznę (Zespół Szkół Ogólnokształcących nr II

w Opolu). Poniżej fotorelacja z Olimpady (zdj. Waldemar Spallek).

Zespół Szkół Mechanicznych w Opolu – miejsce zawodów okręgowych 41. Olimpiady Geograficznej.

http://www.uni.wroc.pl/wiadomo%C5%9Bci/ncn/dwa-projekty-z-uniwersytetu-wroc%C5%82awskiego-zdoby%C5%82y-finansowanie-w-konkursie-tango

http://www.uni.wroc.pl/wiadomo%C5%9Bci/ncn/dwa-projekty-z-uniwersytetu-wroc%C5%82awskiego-zdoby%C5%82y-finansowanie-w-konkursie-tango


[email protected] 4

Obrady Komitetu Okręgowego i Komisji Jury w przeddzień zawodów.

Zawody pisemne.


[email protected] 5

Przewodniczący Komitetu Okręgowego Olimpiady Geograficznej prof. Zdzisław Jary odczytuje uczestnikom

regulamin zawodów okręgowych.

Zawody pisemne.


[email protected] 6

Zawody ustne.

Ogłoszenie wyników: stoły uginające się pod ciężarem nagród przygotowanych przez licznych sponsorów; prof. Zdzisław Jary z Marcinem Horakiem, zdobywcą 1 miejsca, i Michałem Litwińcem, zdobywcą 2 miejsca

oraz nagrody dla najlepszego uczestnika z województwa opolskiego.


[email protected] 7

Uczestnicy finałów ustnych zawodów okręgowych.

Uczestnicy zawodów okręgowych 41. Olimpiady Geograficznej w Opolu: uczniowie, nauczyciele i jurorzy.

W dniach 17–18 lutego 2015 r. dr hab. Tomasz Niedzielski, prof. nadzw. UWr, brał udział w szko-

leniu kierowników projektu Lider, organizowanym przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.


[email protected] 8

W drugiej połowie lutego rozpoczęła się praktyczna realizacja projektu „Nowy system automa-

tycznego szacowania ekwiwalentu wodnego śniegu z zastosowaniem bezzałogowego statku po-

wietrznego” w ramach programu Lider 2014 Narodowego Centrum Badań i Rozwoju i kierowane-

go przez dr. hab. Tomasza Niedzielskiego, prof. nadzw. UWr.

W poniedziałek 16 lutego 2015 r. Matylda Witek, Tomasz Niedzielski i Waldemar Spallek zebrali

się w miejscu garażowania Dacii Doker, czyli mobilnego Laboratorium Bezzałogowych Lotniczych

Obserwacji Ziemi, w celu jego przygotowania do pierwszego wyjazdu terenowego. Prace były kon-

tynuowane również w terenie. Polegały one na montażu stałych elementów wyposażenia takich,

jak stacja dokująca dla specjalistycznego laptopa, przetwornica dwugniazdowa i stolik nawigacyjny

oraz przygotowaniu skrzyń na instrumenty pomiarowe.

W dniach 19–20 lutego 2015 r. odbył się pierwszy wyjazd terenowy do Świeradowa-Zdroju, które-

go celem było uzgodnienie obszarów, jakie będą regularnie obserwowane przez trzy lata za po-

mocą bezzałogowego statku powietrznego w celu szacowania grubości pokrywy śnieżnej na po-

trzeby projektu. Ustalono też miejsca startu i lądowania bezzałogowego statku powietrznego na

potrzeby trzyletniej kampanii obserwacyjnej. W wyjeździe uczestniczyli: Tomasz Niedzielski, Ma-

tylda Witek, Marek Kasprzak i Waldemar Spallek.


[email protected] 9

Rekonesans w Górach Izerskich (duże zdj. Marek Kasprzak, pozostałe – Waldemar Spallek).

Na zakończenie pierwszego dnia wizyty studyjnej w Świeradowie-Zdroju dr hab. Tomasz Niedziel-

ski, prof. nadzw. UWr, wygłosił referat na seminarium w Nadleśnictwie Świeradów, podczas któ-

rego zapadły kluczowe dla projektu decyzje o charakterze organizacyjnym.

Seminarium projek-towe w świetnie wyposażonej sali konferencyjnej Nadleśnictwa Świeradów. Referat wygłasza dr hab. Tomasz Niedzielski, prof. nadzw. UWr , słuchają uczestnicy projektu ze strony Nadleśnictwa Świe-radów: p.o. nadle-śniczego mgr inż. Lubomir Leszczyń-ski i mgr Katarzyna Męcina…


[email protected] 10

… oraz uczestnicy ze strony UWr: dr Marek Kasprzak i mgr Matylda Witek,

a za obiektywem komórki – dr Waldemar Spallek.

Podczas rekonesansu na Polanie Izerskiej do ekipy dołączył dr Mieczysław Sobik, który wykonał

próbne pomiary grubości pokrywy śnieżnej. Ekipie towarzyszył dziennikarz TVP Wrocław, którego

relację można zobaczyć na stronie Faktów TVP Wrocław:

http://wroclaw.tvp.pl/18951742/20022015-1830





Rekonesans na Polanie Izerskiej (zdj. Waldemar Spallek).



Podczas drugiego wyjazdu terenowego w dniach 23–24 lutego odbyły się pierwsze loty bezzało-

gowego statku powietrznego nad Górami Izerskimi. Zespół (Tomasz Niedzielski, Waldemar Spal-

lek, Katarzyna Męcina i Matylda Witek) wykonał wysokorozdzielcze zdjęcia lotnicze okolic Polany

Izerskiej, pozyskując unikatowe obserwacje pokrywy śnieżnej z rozdzielczości ok. 4,5 cm/px.

Pie

rwsz

e lo

ty n

ad P

ola

ną

Izer

ską

(zd

j. W

ald

emar

Sp

alle

k).



Mgr Justyna Jeziorska, przebywająca na stypendium w Stanach Zjednoczonych, uczestniczyła

w dniach 25–27 lutego 2015 r. w "North Carolina GIS Conference" w Raleigh

http://ncgisconference.com/

Zakład Geomorfologii

Ukazał się tematyczny tom czasopisma Zeitschrift für

Geomorphologie (vol. 59/2015, Supplementary Is-

sue 1), który jest pokłosiem międzynarodowej kon-

ferencji „Sandstone Landscapes” współorganizowa-

nej przez Zakład Geomorfologii w Górach Stołowych

w kwietniu 2012 (zob. Biuletyn nr 5/2012). Redakto-

rami tomu są prof. Piotr Migoń i prof. Heather Viles

z uniwersytetu w Oxfordzie, a publikacja zawiera 13

recenzowanych artykułów, zarówno zgłoszonych

przez uczestników konferencji, jak i specjalnie za-

mówionych przez organizatorów. Są wśród nich dwa

artykuły autorstwa pracowników Zakładu:

Parzóch K., Migoń P., 2015, The origin of sandstone

boulder trains by escarpment retreat, Stołowe Mo-

untains, SW Poland. Zeitschrift für Geomorphologie

N.F., vol. 59, Suppl. Issue 1, s. 103–122.

Kasprzak M., Migoń P., 2015, Geomorphology and

geomorphometry of a stepped sandstone plateau,

Stołowe Mountains (SW Poland). Zeitschrift für

Geomorphologie N.F., vol. 59, Suppl. Issue 1, s. 247–

270.



https://www.schweizerbart.de/papers/zfg_suppl/list



W dwóch pierwszych miesiącach roku w czasopismach z listy A MNiSW ukazało się pięć artykułów,

których autorami lub współautorami byli pracownicy Zakładu. Oprócz dwóch wyżej wymienionych

są to także następujące prace:

Latocha A., 2015. Past human activities recorded in the landscape: A case study from the Glen-

veagh National Park, Ireland. Landscape Research, vol. 40, s. 338–358.

Sessford E.G, Strzelecki M.C., Hormes A., 2015, Reconstruction of Holocene patterns of change in

a High Arctic coastal landscape, Southern Sassenfjorden, Svalbard. Geomorphology, vol. 234,

s. 98 – 107.

Wiśniewski A., Płonka T., Jary Z., Lisa L., Traczyk A., Kufel-Diakowska B., Raczyk J., Bajer A., 2015,

The early Gravettian in a marginal area: New evidence from SW Poland. Quaternary International,

vol. 359–360, s. 131–152.

Na początku bieżącego roku ukazał się

„Słownik wsi śląskich w średniowieczu.

Tom I. Powiat lubiński”. Jest on efek-

tem realizowanego w latach 2011-

2014 grantu NCN nr 2011/01/B/HS3/

/03746 "Słownik historyczno-archeo-

logiczny wsi śląskich w średniowieczu"

pod kierunkiem dr Dominika Nowa-

kowskiego z Instytutu Archeologii

i Etnologii PAN we Wrocławiu. Książka,

pierwsza z planowanego cyklu wy-

dawniczego, zawiera opis każdej wsi

o genezie średniowiecznej na terenie

powiatu lubińskiego – opis przedsta-

wia informacje natury geograficznej,

historycznej i archeologicznej. Ponad-

to publikacja zawiera rozbudowaną

część wstępną o charakterze meto-

dycznym i analitycznym. Całości do-

pełnia bogata szata ilustracyjna,

w szczególności zawierająca plany

rekonstrukcyjne wsi. Książka została

przygotowana przez interdyscyplinar-

ny zespół autorski w następujących

składzie: historycy (dr Dagmara Adam-

ska, mgr Robert Sikorski), archeolodzy

(dr Dominik Nowakowski, dr Aleksan-

der Paroń), geograf (dr Agnieszka

Latocha), kartograf (mgr Marcin Sie-

hankiewicz).

http://www.iaepan.edu.pl/index.php?page=shop.product_details&flypage=shop.flypage&product_id=379&category_id=6&manufacturer_id=0&option=com_virtuemart&Itemid=102&vmcchk=1&Itemid=102



Z końcem lutego prof. Piotr Migoń zakończył swój trzymiesięczny pobyt naukowy na uniwersyte-

cie Victoria w Wellington. Poniżej ostatnia pocztówka z Nowej Zelandii.

Wybrzeże w okolicach Wellington to na przemian występujące skaliste półwyspy i cyple oraz rozdzielające je

zatoczki ze żwirowymi, rzadziej piaszczystymi plażami. Lokalną osobliwością są skalne tunele w dawnych

ostańcach abrazyjnych, dzisiaj znajdujących się kilka metrów powyżej poziomu morza. Na fotografii jeden

z takich tuneli, po południowej stronie półwyspu Miramar.

Opracowanie: Marek Kasprzak [email protected] Wrocław, 6 marca 2015 r.

Materiały dotyczące spraw Instytutu i spraw poszczególnych Zakładów prosimy nadsyłać do końca każdego

miesiąca na adres e-mail M. Kasprzaka.

mailto:[email protected]



Malownicza zatoka przy mieście Aliki na greckiej wyspie Thassos / 2011 r.(fot. M. Kasprzak).

marzec 2015 - Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego · Dr Henryk Chmal podczas wywiadu...

Documents

Transcript of marzec 2015 - Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego · Dr Henryk Chmal podczas wywiadu...