Marta Świętochowska

Marta Świętochowska

KOŁO NAUKOWE UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH I

GOSPODARCZYCH

UBEZPIECZENIA GOSPODARSTW ROLNYCH

PODSTAWY PRAWNE

• ustawa z dnia 22 maja 2003 r.o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

• Ustawa z 1 lipca 2008 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich

• KC

www. konusig.wpia.uw.edu.pl

Klasyfikacja


budynków rolniczych

ubezpieczenie OC rolnika

Ubezpieczenia gospodarstw

rolnychOBOWIĄZKOWE DOBROWOLNE

pojazdów wolnobieżnychzwierząt gospodarskich od padnięcia i uboju z

konieczności od kradzieży z włamaniem i rabunkumienie znajdujące się w gospodarstwie rolnym agro-casco maszyn rolniczychruchomości domowe uprawy 4 podstawowych zbóż, ziemniaków,

buraków oraz łąk i pastwisk a także inne uprawy o charakterze specjalistycznym

budowle niepodlegające ubezpieczeniu obowiązkowemu

Ubezpieczenie oc rolników z tytułu posiadania gospodarstwa rolnego


• Z ubezpieczenia OC rolników przysługuje odszkodowanie, jeżeli rolnik, osoba pozostająca z nim we wspólnym gospodarstwie domowym lub osoba pracująca w gospodarstwie rolnym rolnika są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z posiadaniem przez rolnika tego gospodarstwa rolnego szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia,

• a także, jeżeli szkoda powstała w związku z ruchem pojazdów wolnobieżnych w rozumieniu przepisów prawa o ruchu drogowym, będących w posiadaniu rolników posiadających gospodarstwo rolne i użytkowanych w związku z posiadaniem tego gospodarstwa rolnego.

Czym jest gospodarstwo rolne?

• Będący w posiadaniu osoby fizycznej obszar:


• użytków rolnych, gruntów pod stawami oraz sklasyfikowanych jako użytki rolne gruntów pod zabudowaniam > 1 ha, jeżeli podlega on w całości lub części opodatkowaniu podatkiem rolnym

•Obszar takich użytków i gruntów, niezależnie od powierzchni, jeżeli jest prowadzona na nim produkcja rolna, stanowiąca dział specjalny w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych

Zakres przdmiotowy ubezpieczenia OC rolnika

• Szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz wynikakjące z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania o ile nie sprzeciwia się to ustawie lub właściwości (naturze) danego rodzaju stosunków.

• szkody wyrządzone umyślnie lub w wyniku rażącego niedbalstwa ubezpieczającego lub osób, za które ponosi on odpowiedzialność

Zasada winy czy zasada ryzyka w ubezpieczeniu OC rolnika?

/


Zakres podmiotowy OC rolnika• Rolnik-osoba fizyczna w której posiadaniu lub współposiadaniu

jest gospodarstwo rolne

• Osoby pozostające z nim we wspólnym gospodarstwie domowym lub osoby pracujące w gospodarstwie rolnym rolnika


Obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia powstaje w dniu objecia w posiadanie gospodarstwa rolnego. Umowa zawierana jest na 12 miesięcy.

Zakres czasowy ubezpieczenia OC rolnika Obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia powstaje w dniu objecia w posiadanie

gospodarstwa rolnego. Umowa zawierana jest na 12 miesięcy-może się rozpocząć w dobrowolnym dniu roku Klauzula prolongacyjna-jeżeli nie póżniej niż jeden dzień przed upływem 12-

miesięcznego okresu ubezpieczenia OC ,ubezpieczający nie powiadomi na piśmie zakładu ubezpieczeń o wypowiedzeniu umowy, umowa ex lege zostaje zawarta na kolejne 12 miesięcy,


Art. 54. 1. Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń rozpoczyna się z chwilą zawarcia umowy izapłacenia składki ubezpieczeniowej lub jej pierwszej raty.

Lex specialis wobec art. 814 KC

Art. 54. 2. Zakład ubezpieczeń wskazał późniejszy termin płatności składki lubjej pierwszej raty, odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń rozpoczyna się z chwilą zawarcia umowy.

Ubezpieczenie NIE wygasa z powodu nieopłacenia składki lub przeniesienia posiadania gospodarstwa rolnego

Rozwiązanie umowy• Z upływem 12 miesięcy, na które została zawarta• Z chwilą, kiedy użytki rolne i grunty pod stawami oraz

jako sklasyfikowane jako użytki rolne grunty pod zabudowaniami tracą charakter gospodarstwa rolnego

• Z dniem zminy stanu prawnego lub faktycznego powodyjącego niepodleganiu opodatkowaniu

• W przypadku gdy nowy posiadacz gospodarstwa rolnego wypowie umowę

• Z upływem 3 miesięcy od dnia ogłoszenia upadłości przez zakład ubezpieczeń


OPŁATA


• Opłatą, którą rolnik musi wnieść w przypadku nieposiadania polisy, jest kwota 30 euro w ubezpieczeniu OC rolników, a w ubezpieczeniu budynków rolniczych – 100 euro , ustalana przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski według kursów obowiązujących w roku kontroli.

2006 2007 2008

OC posiadaczy pojazdów mechanicznych

14 462 721,06 12 606 487,07 9 306 158,25

OC rolników 87 390,30 83 806,68 118 770,44

Ogółem 14 550 111,36 12 690 293,75 9 424 928,69

Tabela 1. Dochody z tytułu opłat za niespełnienie obowiązku zawarcia umowy ubezpieczeń obowiązkowych w Polsce na koniec III kw. w latach 2006–2008

Źródło: UFG

Dochodzenie roszczeń

• Poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego może dochodzoć roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń.

• Zakładowi ubezpieczeń przysługuje uprawnienie do dochodzenia od sprawcy szkody zwrotu wypłaconego z tytułu ubezpieczenia OC rolników odszkodowania, jeżeli wyrządził on szkodę umyślnie lub w stanie po użyciu alkoholu albo pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych.


Ubezpieczenie budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego


Zobowiązany do ubezpieczenia:

rolnik który jest posiadaczem lub współposiadaczem tych

budynków

Ubezpieczenie budynków rolniczych


Wyłączenie odpowiedzialności

• Art. 73. Zakład ubezpieczeń nie odpowiada za zaistniałe w budynkach rolniczych szkody:

• 1) wyrządzone umyślnie przez ubezpieczającego lub przez osobę, za którą ubezpieczający ponosi odpowiedzialność lub która pozostaje z ubezpieczającym we wspólnym gospodarstwie domowym;

• 2) wyrządzone wskutek rażącego niedbalstwa przez osoby, o których mowa w pkt 1;

• 3) górnicze w rozumieniu przepisów prawa geologicznego i górniczego;

• 4) powstałe wskutek trzęsienia ziemi


Gospodarstwo rolne- definicja


Za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza., o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

Sytuacje braku przedłużenia umowy(wspólne dla ubezpieczenia oc rolnika i ubezpieczenia budynków

rolniczych)• Zawarcie następnej umowy nie następuje, pomimo braku powiadomienia,

jeżeli:• 1) nie została opłacona w całości określona w umowie składka za mijający okres

12 miesięcy lub• cofnięcia zakładowi ubezpieczeń zezwolenia na wykonywanie działalności

ubezpieczeniowej w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia budynków rolniczych albo

• 2) w przypadku ogłoszenia upadłości zakładu ubezpieczeń, ogłoszenia lub zarządzenia likwidacji zakładu ubezpieczeń albo oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub umorzenia postępowania upadłościowego


Podmioty przeprowadzające kontrolę spełnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia budynków rolniczych

• wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce położenia gospodarstwa rolnego lub miejsce zamieszkania rolnika

• uprawniony do podjęcia czynności kontrolnych – podmiotem tym jest starosta właściwy ze względu na położenie gospodarstwa rolnego


Ubezpieczenia dobrowolne

• Źródłem powstania umowa• Podporządkowane pełnej grze rynkowej• Zawarcie zależy od swobodnej woli ubezpieczającego• Ogólne warunki ubezpieczeń określają zakres ochrony

ubezpieczeniowej, często dodawane są postanowienia dodatkowe, uzgodniane między stronami

• Polisy dobrowolne mają szerszy zakres niż obowiązkowe• Umowy dobrowolne można zawrzeć na wyższą sumę

ubezpieczenia


• zobowiązuje każdego rolnika do ubezpieczenia co najmniej połowy areału upraw objętych dopłatami bezpośrednimi

• Ubezpieczenia są dotowane przez budżet państwa, który pokrywa połowę składki

• możliwości ubezpieczania upraw roślin i zwierząt od wszystkich określonych w ustawie ryzyk lub wybranych przez producenta rolnego, np. występujących najczęściej na danym obszarze

• są konieczne w związku z unijnym obowiązkiem posiadania polis ubezpieczenia 50% upraw rolnych przez rolników, którzy od 2010 r. będą ubiegać się o inne formy wsparcia z budżetu krajowego w przypadku wystąpienia klęsk.


Ustawa z 1 lipca 2008 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich


ZAKRES PRZEDMIOTOWY

Dopłaty do składek dla rolników obejmą umowy ubezpieczenia na uprawy zbóż, kukurydzy, rzepaku, rzepaku, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, drzew i krzewów owocowych, truskawek, ziemniaków, buraków cukrowych lub roślin strączkowych od ryzyka wystąpienia huraganu, powodzi, deszczu nawalnego, suszy, ujemnych skutków przezimowania i przymrozków wiosennych . Będzie to 50 proc. składki do 1 ha uprawy

Szkody związane z utratą zwierząt gospodarskich na skutek m.in. huraganu i powodzi będą dofinansowane z budżetu w wysokości 50 proc. składki ubezpieczeniowej od sztuki. Chodzi o bydło, konie, owce, kozy, drób i świnie.




Zakłady ubezpieczeń mające podpisane umowy z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi:

•Powszechnym Zakładem Ubezpieczeń S.A. w Warszawie,

•Towarzystwem Ubezpieczeń Allianz Polska S.A. w Warszawie,

•Towarzystwem Ubezpieczeń Wzajemnych „TUW” w Warszawie,

• Concordia Polska Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych w Poznaniu.



. sytuacja braku ubezpieczenia co najmniej 50% powierzchni uprawniezawarcie przez rolników umów ubezpieczenia upraw rolnych lub zwierząt gospodarskich nie będzie miało wpływu na ubieganie się przez nich o płatności bezpośrednie.

Rolnik obowiązany będzie do wniesienia opłaty za niespełnienie tego obowiązku. Wysokość opłaty obowiązującej w każdym roku kalendarzowym, stanowić będzie równowartość w złotych 2 Euro od 1 ha, ustaloną przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski

Opłata będzie wnoszona na rzecz gminy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania albo siedzibę rolnika.Sankcje nie będą stosowane gdy rolnik będzie posiadał decyzję odmowną przez co najmiej 2 zakłady ubezpieczeń

Przyczyny korzystania z ubezpieczeń

• Obowiązek ubezpieczenia -95,8 %

• Obawa o przyszłość rodziny, gospodarstwa- 45,7%

• Nieszczęśliwe zdarzenie w życiu rodziny-26%

• Nieszczęśliwe zdarzenie w życiu znajomych-9,8%

• Sugestia, rada znajimuch-8,3%

• Reklama-2,9%

• Namowa agenta ubezpieczonego-6,4%

• Inne-4%


Przykład

• wysokości potencjalnego odszkodowania na przykładzie ubezpieczenia pszenicy ozimej od gradobicia(umowa PZU SA),

• objęte ochroną zostaje 10 ha pszenicy ozimej o wydajności 5 t/ha i wartości ustalonej wg regionalnych cen skupu na 500 zł/tonę, a wartość plantacji wynosi 10 ha x 5 t/ha x 500 zł/tonę = 25 tys. zł.

• - Składka za to ubezpieczenie wynosi 250 zł, jednakże z uwagi na to, że budżet państwa pokrywa połowę składki, rolnik zapłaci tylko 125 zł.

• - W przypadku szkody spowodowanej gradobiciem, który uszkodził 5 ha wspomnianej powierzchni uprawnej oraz spowodował złomy pędów, uszkodzenia liści i całkowite ścięcia niektórych roślin - straty oszacowano na 65% sumy ubezpieczenia. Przyjęto, że ubezpieczony plon to 50q/ha, a cena 1q za 50 zł/ W umowie ubezpieczenia ustalono 10% udziału własnego w szkodzie. W takiej sytuacji PZU SA wypłaci rolnikowi odszkodowanie w wysokości 7 312,5 zł.


Dziękuję za uwagę!

Marta Świętochowska

KOŁO NAUKOWE UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH I

GOSPODARCZYCH

Marta Świętochowska

Documents

Transcript of Marta Świętochowska