Malezja

Malezyjski elementarz

1

System polityczny i geografiaGłowa państwa jest król wybierany na pięć lat przez Zgromadzenie Władców, składające się z dziewięciu dziedzicznych sułtanów i gubernatorów stanów. Król pełni głównie funkcje ceremonialne; nominalnie jest zwierzchnikiem armii, powołuje premiera oraz pozostałych członków rządu. Królem Malezji jest Abdul Halim Mu'adzam Shah.Malezja administracyjnie dzieli się na 13 stanów i 3 terytoria federalne. Dziewięć stanów ma dziedzicznych władców noszących tytuł sułtana, na czele czterech pozostałych stoją mianowani gubernatorzy.

2


3

Władza ustawodawcza należy do dwuizbowego parlamentu, w skład którego wchodzi: Izba Posłów (222. posłów wybieranych w wyborach powszechnych na pięć lat) oraz Senat (70 senatorów, z których 44 mianowanych jest przez króla, a 26. wybieranych przez stanowe zgromadzenie ustawodawcze na 5-letnią kadencję; mandat można sprawować przez dwie kadencje).Władzę wykonawczą sprawuje rząd federalny, na czele którego stoi premier powoływany przez monarchę. Obecnie strukturę rządu tworzy 23 federalnych ministerstw (premier sprawuje jednocześnie funkcję ministra finansów, a wicepremier funkcję ministra edukacji) oraz Kancelaria Premiera.


4

Stany Malezji mają autonomię wewnętrzną (z wyjątkiem kompetencji w sprawach zagranicznych, obrony, finansów, oświaty i obywatelstwa) z własną konstytucją i organami władzy. Stany posiadają własna administrację gospodarczą, w tym oddzielne (stanowe) ministerstwa gospodarki oraz podległe im agencje.Stany Malezji mają autonomię wewnętrzną (z wyjątkiem kompetencji w sprawach zagranicznych, obrony, finansów, oświaty i obywatelstwa) z własną konstytucją i organami władzy. Stany posiadają własna administrację gospodarczą, w tym oddzielne (stanowe) ministerstwa gospodarki oraz podległe im agencje.


5

Cywilny system prawny wzorowany jest na systemie brytyjskim. Sprawy cywilne i gospodarcze rozstrzygane są przed sądami powszechnymi. Istnieją też możliwości rozstrzygania spraw gospodarczych w arbitrażu. Malezja była kolonią brytyjską. 31 sierpnia 1957 r. Federacja Malajska uzyskała niepodległość, a 16 września 1963 roku utworzono 14-stanowe państwo o ustroju federacyjnej i elekcyjnej monarchii konstytucyjnej i demokracji parlamentarnej – Federację Malezji. 7 sierpnia 1965 roku Singapur został usunięty z Federacji Malezji, i dwa dni później ogłosił powstanie niezależnej Republiki Singapuru.Stolica: Kuala Lumpur (około 1 500 000 mieszkańców); stolica administracyjna: Putrajaya (około 50 000 mieszkańców) - nowa stolica administracyjna rządu federalnego Malezji. Kuala Lumpur nadal pozostaje siedzibą parlamentu oraz komercyjną i finansową stolicą państwa.


6

Język urzędowy: malajski (bahasa Malaysia); języki pomocnicze: angielski, chiński, tamilski.System miar i wag jest mieszany – metryczny (Malezja przyjęła układ metryczny miar i wag) i calowy (brytyjski). Liczba ludności: 28.600.000; 80 proc. ludności zamieszkuje Malezję Zachodnią (Półwysep Malajski), a 20 proc. Malezję Wschodnią (wyspa Borneo/Kalimantan). Gęstość zaludnienia wynosi 85,8 osób/km kw.Grupy etniczne: około 54 proc. ludności stanowią Malajowie, 25 proc. Chińczycy (głównie potomkowie XIX wiecznych imigrantów z Chin), 8 proc. Indusi (potomkowie imigrantów z Indii), ponadto inne rdzenne ludy tubylcze (13 proc.) tzw. inni Bumiputra, w tym zamieszkujący północne Borneo: m.in. Dajakowie, Kalabici, Semangowie, Ibanowie. W Malezji Zachodniej występuje liczebna przewaga Malajów nad Chińczykami i Indusami, natomiast w Malezji Wschodniej Chińczyków i Indusów nad Malajami.


7

Religie: islam – 60 proc., buddyzm – 19 proc., chrześcijaństwo – 9 proc., wyznania chińskie – 3 proc., inne – 9 proc. Malezja jest krajem radykalizującego się islamu, zwłaszcza w stanach północnych Półwyspu Malajskiego – Kedah, Kelantan, Perlis, Terengganu. Nie ma tam w sprzedaży wieprzowiny i alkoholu (z wyjątkiem wyspy Langkawi w Kedah, która jest strefą wolnocłową). W Malezji zabronione jest krytykowanie islamu, a w niektórych stanach nawet wypowiadanie słowa „Allach” przez niemuzułmanów. Funkcjonują sądy religijne (szariat) oraz policja religijna – w odniesieniu do muzułmanów. Oficjalnymi świętami religijnymi są najważniejsze święta głównych religii. Przemyt i używanie narkotyków jest karane w Malezji bardzo surowo – do kary śmierci włącznie, obowiązuje zakaz posiadania broni palnej przez cywilów oraz jakichkolwiek przedmiotów przypominających broń palną (zabawki ASG, zapalniczki, straszaki itd.), a także zakaz posiadania wiatrówek, miotaczy gazu (poza sprayem pierzowym) i paralizatorów. Karalne jest też posiadanie części amunicji.


8

Malezja zajmuje dwa niezależne regiony: tzw. Malezję Półwyspową (Malezja Zachodnia) i północną część wyspy Borneo/Kalimantan. Półwysep Malajski to południowo-wschodnie odgałęzienie Półwyspu Indochińskiego, oddzielone od wyspy Sumatra cieśniną Malakka, która z kolei cieśniną Singapurską jest połączona z Morzem Południowochińskim. W kierunku wschodnim od Półwyspu Malajskiego położone jest Borneo/Kalimantan – największa wyspa Archipelagu Malajskiego, wchodząca w skład Wielkich Wysp Sundajskich (w latach 1824-1963 obszary te, będące posiadłościami brytyjskimi, określano nazwą Malaje). Powierzchnia: 329.750 km kw., w tym 131.600 km kw. zajmują obszary położone na Półwyspie Malajskim. Długość wybrzeża: 2.607 km. Malezja graniczy z Brunei, Indonezją, Singapurem oraz Tajlandią, a także poprzez wody terytorialne z Filipinami i Wietnamem. Klimat jest równikowy, wybitnie wilgotny i monsunowy. Średnia temperatura miesięczna wynosi 26–28°C, natomiast średnia roczna suma opadów waha się w granicach 2000–3000 mm. Nasilenie opadów (intensywne deszcze burzowe) występuje od listopada do marca. Wilgotność powietrza jest bardzo wysoka i przekracza 80–85 proc.


9

Ponad połowę powierzchni kraju zajmują góry i wyżyny. Wiecznie zielone lasy równikowe pokrywają 58 proc. powierzchni kraju (w 1976 r. lasy zajmowały 67 proc. powierzchni Malezji).Bogactwa naturalne: ropa naftowa, gaz ziemny, cyna, miedź, boksyty, drewno.Waluta: ringgit malezyjski (MYR), który dzieli się na 100 senów. Notowania z 4.11.2014 (Bank Negara Malaysia): 1 ringgit malezyjski to 3,3295 dol., 1,0181 zł. Waluta jest wymienialna w całej Azji i w krajach Bliskiego Wschodu. W Malezji waluty obce można wymieniać bezpiecznie w kantorach na terenie całego kraju. Nie są wymagane jakiekolwiek dokumenty tożsamości oraz formularze wymiany. W przypadku wymiany bankowej, niechętnie przyjmowane jest euro (nie ma go w gotówkowym obiegu bankowym), jego kurs jest zaniżony. Banki nie wypłacają euro. Nie jest ono używanie w wymianie handlowej, a deklaracje celne muszą posiadać wartość wyrażoną w USD). Euro jest dostępne tylko na lotniskach. Bankomaty realizują wypłaty z kart zagranicznych, ale tylko w walucie miejscowej. Żadne sklepy, punkty usługowe itd. nie przyjmują innej waluty niż MYR. Karty kredytowe są stosowane powszechnie.


Przyjazd i pobytWszystkie osoby wjeżdżające do Malezji muszą posiadać ważne dokumenty podróżne, jak również wizę uzyskaną przez ambasady malezyjskie za granicą. Z obowiązku wizowego zwolnieni są obywatele państw-krajów ASEAN oraz Commonwealth, z wyjątkiem: Indii, Bangladeszu, Pakistanu, Sri Lanki, Kamerunu, Mozambiku i Nigerii. Obywatele polscy, jak również znacznej większości państw europejskich, mogą przebywać w Malezji do 90 dni bez obowiązku uzyskania wizy. 10


InfrastrukturaPołożenie Malezji na skrzyżowaniu najważniejszych korytarzy lotniczych – z Europy przez Azję Centralną do Australii (tzw. szlak jedwabny) oraz z Ameryki przez Oceanię i Daleki Wschód do Indonezji i subkontynentu indyjskiego – zapewnia dogodne połączenia dla przewozu pasażerów i towarów drogą powietrzną. Ich obsługa odbywa się w sześciu międzynarodowych portach lotniczych: Kuala Lumpur International Airport – KLIA, Johor Bahru, Kota Kinabalu, Kuching, Langkawi oraz Penang. Lotniczy ruch regionalny, krajowy i dyspozycyjny jest obsługiwany przez 16 większych oraz przez 40 małych lotnisk lokalnych. Zarządcą i operatorem 39 najważniejszych malezyjskich lotnisk jest przedsiębiorstwo państwowe Malaysia Airports Holdings Berhad – MAHB. Według raportu rocznego z 2013 r., lotniska zarządzane przez MAHB obsłużyły 79,6 mln pasażerów (wzrost o 18,4 proc.), 937,3 mln ton towarów (wzrost o 5,7 proc.), wykonano 737,9 tys. operacji lotniczych (wzrost o 14,2 proc.).

11


12

Największy międzynarodowy port lotniczy Malezji – Kuala Lumpur International Airport – KLIA jest położony ok. 50 km od centrum Kuala Lumpur i 30 km od Putrajayi (administracyjnej stolicy kraju) i posiada aktualnie 2 terminale pasażerskie (KLIA i KLIA2) o przepustowości, pozwalającej obsłużyć rocznie 65 mln pasażerów oraz 1,2 mln ton towarów. W 2013 r. port lotniczy KLIA obsłużył 47,5 mln pasażerów (wzrost o 19,1 proc.), 681 tys. ton towarów (wzrost o 1,0 proc.), wykonano 325,5 tys. operacji lotniczych (wzrost o 15,3 proc.).Połączenie autostradowe Północ-Południe (North-South Expressway), łącznie z mostami na wyspę Penang oraz autostradą Kuala Lumpur – Karak, stanowią oś transportową Malezji. Autostrady są przeważnie płatne, w rozsądnej wysokości, około 12-15 ringgitów malezyjskich za 100 km.


13

Połączenie autostradowe Północ-Południe (North-South Expressway), łącznie z mostami na wyspę Penang oraz autostradą Kuala Lumpur – Karak, stanowią oś transportową Malezji. Autostrady są przeważnie płatne.Koleje Malezyjskie – KTM – Keretapi Tanah Melayu są spółką skarbu państwa, działającą jako narodowy przewoźnik w części kontynentalnej Malezji – od północnego terminalu w Butterworth przy granicy z Tajlandią do Pasir Gudang na południu, na granicy z Singapurem. KTM obsługuje przewozy pasażerskie oraz towarowe, w tym przemysłowe i masowe. Główny szlak kolejowy biegnie po strategicznej i najważniejszej linii kolejowej łączącej Indochiny i Półwysep Malajski, przebiegającej na trasie: Chiang Mai – Ayutthaya – BANGKOK – Hua Hin – Padang Besar – Butterworth – Ipoh – Kuala Lumpur – Gemas – Johor Bahru – SINGAPUR i v.v. Jej alternatywą jest szlak Jungle Line, odgałęziający się w tajlandzkim Hua Hin do Sungai Kolok, i dalej wiodący przez północnowschodnie tereny kontynentalnej Malezji do Khota Bharu i Gemas.


14

Ministerstwo Transportu Malezji – MoT nadzoruje siedem głównych międzynarodowych portów morskich: sześć w części półwyspowej – Port Klang, Port Penang, Port Johor w Pasir Gudang, Port Tanjug Pelepas, Port Kuantan i Port Kermaman (baza zaopatrzeniowa przedsiębiorstw naftowych), oraz jeden w stanie Sarawak na Borneo – Port Bintulu (jest to krajowa baza przeładunku i dystrybucji gazu LNG). Urządzenia portowe są nowoczesne, oferowany jest pełny wachlarz usług spedycyjnych i transportowych.


15

Usługi i przeładunki kontenerowe oferowane są przez szereg firm w Malezji. Wewnątrzkrajowe przewozy kontenerowe podlegają w Malezji licencjonowaniu przez Radę Licencjonowania Przewoźników Handlowych - Commercial Vehicle Licensing Board – CVLB, nadzorowaną przez Ministerstwo Rozwoju Przedsiębiorczości – Ministry of Enterpreneur Development. Licencjonowanych jest ponad 60 przewoźników. Szereg innych małych i średnich firm obsługuje ładunki konwencjonalne transportem samochodowym. W usługach spedycyjnych obowiązuje, niepodlegający licencjonowaniu, podział na międzynarodowych i krajowych spedytorów oraz ich agentów. Spedytorzy często pomagają przedsiębiorcom w uzyskiwaniu wymaganych pozwoleń, odprawie celnej, uzyskiwaniu zwolnień celnych i innych formalnościach.


Malezja jest członkiem WTO, Banku Światowego, Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Jeżeli chodzi o współpracę regionalną, należy do Stowarzyszenia Państw ASEAN oraz forum APEC i ASEM. Malezja aktywnie działa na forum Organizacji Współpracy Islamskiej – OIC m.in. w zakresie systematycznego rozwijania i standaryzacji finansów islamskich.Polityka regionalna. W polityce regionalnej rząd Malezji konsekwentnie prowadzi działania wspierające tzw. pięć korytarzy rozwoju gospodarczego. Obejmują one prawie całą powierzchnię Malezji i są zróżnicowane pod względem działających i potencjalnych gałęzi gospodarki. Ze wszystkich projektów najbardziej zaawansowana jest flagowa strefa Iskandar Malaysia leżąca na południu Półwyspu Malajskiego i (sąsiadująca z Singapurem).

16


Organizacje i międzynarodowe porozumienia

17

Co warto wiedzieć o gospodarceGospodarka Malezji jeszcze na początku lat 70. XX wieku koncentrowała się na wydobyciu surowców naturalnych. Dziś kraj ma nowoczesne gałęzie przemysłu, m.in. elektroniczny, elektrotechniczny, energetyczny, chemiczny, motoryzacyjny, przetwórczy oraz górniczy.

Kraj osiągał bardzo wysokie tempo rozwoju, stymulowane przez stabilną sytuację wewnętrzną. Produkt krajowy brutto w latach 1980-1988 wrastał średnio o 4,6 proc., a do połowy lat 90. XX wieku - o około 8 proc. Malezja stała się jednym z azjatyckich tygrysów gospodarczych. Ambitne plany zahamował w 1998 r. azjatycki kryzy gospodarczy; PKB Malezji spadło o ponad 6 proc. Mimo trudnej sytuacji, rząd – w odróżnieniu od innych krajów Dalekiego Wschodu - nie zdecydowała się na przyjęcie pomocy Międzynarodowego Funduszu Walutowego i samodzielnie rozwiązywał problemy, m.in. poprzez realizację dużych projektów rozbudowy infrastruktury przemysłowej oraz reglamentację obrotów kapitałowych. Centralny Bank Malezji – Bank Negara Malaysia (BNM) odzyskał kontrolę nad kursem waluty lokalnej – ringgitem malezyjskim (MYR).

18

Co warto wiedzieć o gospodarce

W maju 2003 roku rząd wprowadził pakiet antykryzysowy, tzw. majowy, który okazał sie nie tylko środkiem doraźnym do pokonywania przejściowych trudności gospodarczych, ale ważnym elementem długofalowej polityki przebudowy struktury gospodarczej Malezji. W rezultacie gospodarka malezyjska powróciła na drogę szybkiego rozwoju gospodarczego, który w latach 2003-2008 zaowocował dynamiką PKB przekraczającą 5 proc.

19


Po raz drugi Malezja została dotknięta kryzysem w roku 2008. Nastąpiły spadki tempa produkcji przemysłowej, eksportu i napływu inwestycji bezpośrednich, wzrost inflacji oraz pogłębił się deficyt budżetowy. Żeby pobudzić gospodarkę, rząd malezyjski wprowadził w 2008 i 2009 roku działania stymulacyjne. Były to dwa pakiety antykryzysowe: pierwszy w listopadzie 2008 roku, drugi w marcu 2009 roku, opiewające łącznie na około 19 mld dol. (9,5 proc. PKB) Malezji, mających pobudzić gospodarkę poprzez duże inwestycje publiczne, osiągając o wiele lepsze wyniki niż większość państw Azji Południowo-Wschodniej: dynamika PKB Malezji wyniosła wówczas 7,2 proc., inflacja 1,7 proc., a bezrobocie 3,2 proc., rezerwy walutowe sięgnęły 106, 56 mld dol.

20


W tym okresie rząd Malezji rozpoczął reformy gospodarczych, których celem jest wprowadzenie Malezji do grupy państw wysokorozwiniętych do roku 2020. Ma temu służyć wspieranie tych gałęzi gospodarki, które mają największy potencjał wzrostu, w tym przemysł wykorzystujący zaawansowane technologie oraz rodzime innowacyjne rozwiązania techniczne. Malezja reformuje też system edukacji tak, aby kształcił absolwentów na kierunkach najbardziej poszukiwanych na rynku.Realizacja tych planów nie obyła się bez problemów. W 2011 roku gospodarka Malezji znowu zwolniła (PKB spadło o 2.2 proc.), w 2012 było dużo lepiej (wzrost o 5,6 proc.), jednak spada popytu w wielu krajach (przede wszystkim USA i Unii Europejskiej) na malezyjskie towary. W 2012 roku udział UE w eksporcie Malezji stanowił 8,9 proc. (w 2011 - 10,3 proc.) i zajmował czwartą pozycję po Singapurze, Chinachi Japonii, przed USA.

21


W 2012 roku wszystkie sektory malezyjskiej gospodarki wzrosły. budownictwo o 18,5 proc. (2011 r. o 4,6 proc.), usługi o 6,4 proc. (2011 r: - o 7 proc.), produkcja przemysłowa o 4,8 proc. (w 2011 r. o 4,7 proc.), rolnictwo o 0,8 proc. (w 2011 roku o 5,9 proc.). Największe znaczenie w rolnictwie ma produkcja oleju palmowego oraz kauczuku – są to dwa główne rolnicze towary eksportowe Malezji. Wyniki poprawiło również górnictwa, którego dynamika zwiększyła się o 1,4 proc. (w 2011 roku obniżyła się aż o 5,7 proc.). W tej branży największe znaczenie ma sektor ropy naftowej i gazu ziemnego, kontrolowany przez należący do Skarbu Państwa Malezji koncern naftowy PETRONAS (Petroliam Nasional Berhad). Zapewnia on ponad 50 proc. dochodów budżetu państwa.

22


Również w 2013 roku wyniki gospodarcze Malezji były dobre. W IV kwartale PKB wzrósł o 5,1 proc. w porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku. Spowolnienie wzrostu popytu wewnętrznego (o 6,4 proc. w porównaniu do 2012 r.), głównie po stronie sektora publicznego, zostało zrekompensowane zwiększeniem eksportu. W 2013 r. utrzymane zostało wysokie tempo wzrostu w budownictwie, które głównie wynikało z inwestycji w inżynierię lądową i mieszkalnictwo.

23


Obiecujące są dane za pierwsze półrocze 2014 r.: rośnie popyt wewnętrzny, szczególnie po stronie sektora prywatnego, nastąpiło ożywienie w sektorach produkujących na eksport. PKB Malezji wzrósł o 6,4 proc. w porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku (w I kwartale wzrost wyniósł 6,2 proc.). Rozwijają się główne sektory gospodarki: usługi, głównie dzięki handlowi, przetwórstwo – w związku ze zwiększeniem produkcji wyrobów elektronicznych i elektrycznych, szczególnie półprzewodników na eksport. Produkcja i świadczenie usług na rynek krajowy także była wysoka. Wykorzystanie mocy produkcyjnych w przetwórstwie w I połowie 2014 r. utrzymywało się na poziomie 78 proc. (w tym. sektory przemysłowe ukierunkowane na eksport - 79 proc., zaś na rynek krajowy - 76 proc.). Napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych do Malezji w tym okresie wyniósł 18 mld ringgitów malezyjskich (zobowiązania inwestycyjne), podczas gdy inwestycje bezpośrednie Malezji za granicą – 37 mld ringgitów malezyjskich.

24


Malezja utrzymuje wysoką pozycję wśród krajów Azji pod względem napływu BIZ netto. Pozytywne wyniki gospodarcze przekładają się także na wizerunek Malezji za granicą i ocenę gospodarki przez środowiska biznesu. Zgodnie z najnowszym raportem dotyczącym konkurencyjności gospodarek na świecie (Global Competitiveness Report 2014-2015) Malezja poprawiła swoją pozycję o 4 pozycje i uplasowała się na 20 miejscu wśród 144 krajów. Pierwsze pozycje zajęły w kolejności: Szwajcaria, Singapur, Stany Zjednoczone, Finlandia i Niemcy. Również w rankingu „Doing Business 2015” zajmuje wysokie, 18. miejsce (polska jest na 32. pozycji).W 2014 roku produkt krajowy brutto per capita Malezji ma wynieść około 12 337 dol.

25


Plany na 2015 r.Projekt budżetu na 2015 r. zakłada wzrost gospodarczego w 2014 i 2015 w granicach, odpowiednio, 5,5-6 proc. oraz 5-6 proc. Wydatki budżetowe (kurs MYR/PLN to ok. 1:1) na poziomie 273,94 mld ringgitów malezyjskich (wzrost o 9,3 mld ringgitów malezyjskich w stosunku do 2014 r.), przy czym wydatki operacyjne – 223,44 proc. (81,6 proc.), a rozwojowe – 50,5 mld ringgitów malezyjskich (18,4 proc.). Wpływy budżetowe mają wynieść 235,2 mld ringgitów malezyjskich (wzrost o 11,1 mld ringgitów malezyjskich), deficyt budżetowy – 3 proc. PKB (wobec 3,5 proc. PKB w 2014 r.). W budżecie została zapowiedziana rewizja ustawy o zatrudnieniu z 1995 r. Zmiana ma zapewnić lepsze warunki pracy, zatrudnienia, zwolnienia, elastycznych form pracy, czy odpraw w związku z zakończeniem umowy o pracę.

26


27

Rząd zapowiada 5 mld MYR na programy dla MŚP (kredyty dla małych przedsiębiorstw do 5 mln ringgitów malezyjskich z 30 proc. gwarancjami rządowymi), a także 300 mln MYR na badania i rozwój ukierunkowane na wejście na nowe rynki. Mają być realizowane wielkie projekty infrastrukturalne, w tym autostrady: Sungai Besi – Hulu Kelang (5,7 mld ringgitów malezyjskich), Taiping – Banting (5 mld ringgitów malezyjskich), Damansara – Shah Alam (4,2 mld ringgitów malezyjskich), zewnętrzna obwodnica Kuala Lumpur (1,6 mld ringgitów malezyjskich), odnowienie linii kolejowej na wschodnim wybrzeżu (150 mln ringgitów malezyjskich), budowa linii kolejki MRT na trasie Selayang – Putrajaya (23 mld ringgitów malezyjskich), budowa linii kolejki LRT3 na trasie Bandar Utama – Shah Alam – Klang (9 mld ringgitów malezyjskich) oraz budowa Kompleksu Przemysłowego Petrochemicznego Pengerang (69 mld ringgitów malezyjskich).


28

Rząd przewiduje m.in. budowę dwóch szpitali, 20 klinik (przychodni zdrowia) i czterech klinik dentystycznych, wymianę 635 maszyn do hemodializy w szpitalach rządowych i przychodniach (30 mln ringgitów malezyjskich) oraz zapewnienie miejsc w tych placówkach dla kolejnych 244 urządzeń do hemodializy. Na realizację programu budowy niskokosztowych mieszkań zostanie przeznaczone 1,3 mld MYR w 2015 r., 943 mln ringgitów malezyjskich na budowę 635 km dróg wiejskich. Royal Malaysian Armed Forces dostanie na swoje potrzeby 17,7 mld ringgitów malezyjskich, policja – 9,1 mld ringgitów malezyjskich, a Maritime Enforcement Agency Malaysia – 804 mln ringgitów malezyjskich. Szeregi policji mają zostać zasilone naborem 11 757 osób, ma zostać zbudowanych 14 głównych posterunków policji, powołanych 1 tys. motocyklowych jednostek patrolowych, 121 mln ringgitów malezyjskich ma być przeznaczone na inne programy policyjne, 7 mld ringgitów malezyjskich – na szkolenie sił zbrojnych, 177 mln na Ochotnicze Oddziały Społeczne (People’s Volunteer Corps’ – Rela) oraz 50 mln ringgitów malezyjskich w postaci grantu dla organizacji pozarządowych.


29

Według niektórych ekonomistów i think-tanków, budżet Malezji na 2015 r. jest budżetem rozdawniczym. Jednocześnie przekłada obciążenie związane z wprowadzeniem podatku od towarów i usług (GST) oraz redukcją subsydiów na klasę średnią, dla której nie przewiduje się dodatkowego wsparcia.Wzrost wydatków na służby mundurowe, na wyposażenie szpitali oraz rozwój nowych technologii może być szansą dla polskich eksporterów urządzeń, towarów i usług w tych sektorach.


30

Plany rządu malezyjskiego są ambitne, jednak jego zapał studzi Bank Światowy. Według niego, przed Malezją jest jeszcze długa droga do osiągnięcia pozycji gospodarki o wysokich dochodach, szczególnie pod względem innowacyjności, wydatków na badania, rozwój i komercjalizację. Gospodarki o wysokich dochodach przeznaczają na B+R (publiczne i prywatne) ponad 2 proc. PKB, podczas gdy gospodarki średniodochodowe – 1-1,3 proc. PKB. Wydatki w Malezji na ten cel kształtują się poniżej średniej dla gospodarek o średnim dochodzie. Kolejnym wskaźnikiem popierającym tezę BŚ jest Global Innovation Index, według którego widać pewnego rodzaju stagnację w przypadku Malezji, przy czym jako jeden z głównych problemów Bank Światowy wskazuje na brak wydajności.


31

Podstawę malezyjskiej polityki gospodarczej są trzy strategiczne programy, przyjęte przez rząd: Nowy Model Ekonomiczny – NEM – New Economic Model 2010-2020. X i XI Plan Malezyjski – Malaysia Plan: 10MP & 11MP: dwa 5-letnie plany rozwoju na lata 2011-2015 oraz 2016-2020.Program Transformacji Gospodarczej Malezji – ETP – Economic Transformation Programme 2010-2020, a także ogólnokrajowa polityka regionalna oraz monitorowanie i zapobieganie kolejnym fazom, a także skutkom ogólnoświatowego kryzysu finansowego.


Główne sektory gospodarkiGospodarka Malezji opiera się na dwóch sektorach: elektronicznym i elektrotechnicznym oraz wydobywczym i przetwórczym ropy naftowej i gazu ziemnego. W 2012 roku produkty elektroniczne i elektryczne stanowiły 32,9 proc. malezyjskiego eksportu, a segment produktów naftowych i gazu ziemnego - 6,6 proc. (ten sektor dostarcza znaczącą część dochodów budżetu państwa). Najważniejsze pozycje eksportowe Malezji to: wyroby elektroniczne i elektryczne, olej palmowy, produkty chemiczne, skroplony gaz ziemny (LNG), ropa naftowa, produkty petrochemiczne rafinowane, maszyny i urządzenia, wyroby metalowe, sprzęt optyczny i pomiarowy, wyroby kauczukowe, produkty spożywcze, pojazdy i sprzęt transportowy oraz tekstylia i dzianiny.

32


ABC biznesu33

34

W Malezji można prowadzić działalność gospodarczą w następujących formach:- przez przedsiębiorstwo z jednoosobową własnością (Sole Proprietorship)- przez spółkę osób fizycznych (Partnership), dwóch lub więcej, lecz nieprzekraczającej 20 osóbPartnerzy odpowiadają za długi i inne zobowiązania swoją własnością prywatną, jeśli wartość majątku firmy nie wystarcza do pokrycia zobowiązań. Umowa założycielska może, ale nie musi być sporządzona przez firmę miejscową lub zagraniczną zarejestrowaną zgodnie z wymogami Companies Act 1965.

ABC biznesu

SpółkiPrzedsiębiorstwo jednoosobowe i spółka osób fizycznych muszą być zarejestrowane w Komisji Firm Malezyjskich - Companies Commission of Malaysia - CCM zgodnie z Registration of Business Ordinance z 1956 r.W Malezji istnieją trzy rodzaje spółek:- spółka z odpowiedzialnością ograniczoną do wysokości udziałów (company limited by shares)- spółka z odpowiedzialnością ograniczoną do gwarantowanych wkładów (company limited by guarantee)- spółka z nieograniczoną odpowiedzialnością (unlimited company)

35

ABC biznesu

36

Spółka z odpowiedzialnością ograniczoną do wysokości udziałów jest najczęstsza forma prowadzenia działalności gospodarczej w Malezji; spółka taka może być prywatna (Sendrian Berhad, w skrócie Sdn. Bhd.) lub publiczna (Berhad, w skrócie Bhd.). Spółka może być zarejestrowana, jeżeli jej statut i umowa założycielska spełniają następujące warunki:- ograniczają prawa do zbywania udziałów- ograniczają liczbę udziałowców, wyłączając pracowników (miejscowych) i niektórych zagranicznych- zabraniają publicznej sprzedaży akcji i papierów dłużnych spółki- zabraniają stosowania publicznych zaproszeń do składania depozytów pieniężnych w spółce

ABC biznesu

37

Publiczna spółka z odpowiedzialnością ograniczoną do wysokości udziałów może zarejestrować swoją działalność (lub spółka prywatna może zostać przekształcona w spółkę publiczną) na warunkach określonych w Rozdziale 26 Companies Act 1965. Powstała w ten sposób firma publiczna może oferować sprzedaż akcji pod następującymi warunkami:- złożyła prospekt emisyjny w Komisji Papierów Wartościowych - Securities Commission;- złożyła prospekt emisyjny w Companies Commission of Malaysia – CCM wcześniej lub w dniu emisji.Spółka publiczna może złożyć wniosek o notowanie jej akcji na giełdzie papierów wartościowych w Kuala Lumpur Stock Exchange – KLSE. Każde działanie następujące po rozpoczęciu notowania spółki na giełdzie związane z emisją akcji musi być aprobowane przez Komisję Papierów Wartościowych (Securities Commission).

ABC biznesu

Rejestracja firmRejestracji firmy osoby fizycznej w Malezji dokonuje się poprzez złożenie wniosku w Companies Commission of Malaysia – CCM. Jeżeli proponowana nazwa firmy jest dostępna, podanie zostaje zaakceptowane, a nazwę firmy rezerwuje się dla aplikującego na trzy miesiące, w ciągu których musi on dostarczyć do Companies Commission of Malaysia umowę założycielską i statut spółki, oświadczenie zgodności z prawem - Declaration of Compliance, oświadczenie osoby przewidzianej na dyrektora spółki lub jej założyciela.W umowie założycielskiej musi znaleźć się nazwa firmy i informacja o jej zakresie działalności, a także proponowana wielkość kapitału statutowego wraz z jego podziałem na udziały. Statut musi zawierać zasady regulujące zarządzanie wewnętrzne spółką i sposób prowadzenia działalności.

38

ABC biznesu

39

Po zaakceptowaniu dokumentów wydawane jest zaświadczenie o zarejestrowaniu (Certificate of Incorporation), spółka otrzymuje osobowość prawną i może rozpocząć działalność gospodarczą.Firma działająca w Malezji musi posiadać tam swoje biuro, w którym przechowywane są dokumenty i księgi, spółka nie może obracać własnymi akcjami, ani posiadać akcji w holdingu, którego jest częścią. W spółce publicznej każda akcja jest równoważna jednemu głosowi na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy, natomiast w spółce prywatnej mogą być wprowadzone inne zasady. Sekretarz spółki musi być osobą pełnoletnią i posiadać swoje główne lub jedyne miejsce zameldowania w Malezji, musi być członkiem stowarzyszenia albo posiadać licencję Companies Commission of Malaysia – CCM. Każda spółka musi posiadać co najmniej dwóch dyrektorów z prawem stałego pobytu w Malezji. Dyrektorem spółki publicznej, lub jej spółki zależnej, nie może być osoba w wieku powyżej 70 lat. Spółka powinna posiadać miejscowego, autoryzowanego audytora.

ABC biznesu

Firmy zagraniczneFirma zagraniczna, która chce podjąć działalność w Malezji, musi uzyskać rejestrację Companies Commission of Malaysia. Procedura aplikacyjna jest taka sama jak firmy osoby fizycznej: złożenie wniosku w CCM i opłata.

40

ABC biznesu

41

Po zaakceptowaniu proponowanej nazwy, do CCM muszą być dostarczone następujące dokumenty:- potwierdzona kopia dowodu zarejestrowania firmy w państwie rodzimym- potwierdzone kopie umowy założycielskiej, statutu lub innych dokumentów określających jej rodzaj działalności gospodarczej, sposób i zasady funkcjonowania- lista dyrektorów i ich dane- w przypadku dyrektorów miejscowych wymagane jest oświadczenie stwierdzające zakres ich kompetencji- akt mianowania lub pełnomocnictwo upoważniające jedną lub więcej osób miejscowych do przyjmowania w imieniu firmy wszelkiej korespondencji prawnej- oświadczenie wyznaczonego agenta, reprezentującego firmę w Malezji; agent podejmuje wszelkie, wymagane przez CCM działania, a zmiana agenta wymaga powiadomienia CCM

ABC biznesu

42

Firma zagraniczna ma obowiązek w ciągu miesiąca od ustanowienia siedziby lub podjęcia działalności w Malezji zgłosić ten fakt wypełniając odpowiedni formularz dla CCM. Firma musi corocznie dostarczać kopię swojego bilansu rocznego w ciągu miesiąca od daty walnego zebrania udziałowców, a w ciągu dwóch miesięcy - bilans roczny firmy macierzystej oraz audytowaną deklarację aktywów i pasywów, a także zysków i strat dotyczących jej działalności w Malezji.

ABC biznesu

Udziały zagraniczne w firmachZagraniczne inwestycje przemysłowe, szczególnie współpraca z firmami miejscowymi, są bardzo chętnie widziane w Malezji. Od lat istnieje tam system łączący wielkość dopuszczalnych udziałów zagranicznych w firmach rejestrowanych w Malezji z wielkością ich eksportu. Celem tych rozwiązań było nie tylko zwiększenie możliwości produkcyjnych kraju, ale i skali handlu zagranicznego. W rezultacie we wszelkich nowych projektach inwestycyjnych w przemyśle, a także poszerzających lub zmieniających dotychczasową działalność, inwestor zarówno zagraniczny jak i miejscowy może posiadać 100 proc. udziałów.

43

ABC biznesu

44

Odstępstwem od tej zasady są dziedziny, w których firmy malezyjskie sektora małych i średnich przedsiębiorstw mają zdolności produkcyjne. Należą do nich:- produkcja opakowań papierowych i z tworzyw sztucznych (butelki, folie, torby itp.), w tym także uzyskiwanych metodą wtryskiwania do form- produkcja wyrobów metalowych metodą tłoczenia, obróbki skrawaniem i innymi- produkcja okablowania- drukowanie- centra obróbki metaliW tym przypadku wielkość udziałów zagranicznych w firmach produkcyjnych jest regulowana przez oddzielne przepisy.Firmy, które zostały zarejestrowane przed 31 lipca 1998 r. muszą stosować się do zasad dotyczących polityki udziałowej istniejących w momencie ich rejestracji, jednak mają otwartą drogę do nowych, liberalniejszych zasad poprzez poszerzenia zakresu działalności.

ABC biznesu

Malezja

Law

Transcript of Malezja