Urząd Miasta KrakowaLublin 27 października 2014 r.

Największy problem jakości powietrza w Krakowie stanowi zanieczyszczenie pyłemzawieszonym PM10. Według uchwalonego w 2013 r. Programu ochrony powietrza dlawojewództwa małopolskiego, udział poszczególnych grup źródeł emisji w stężeniachśredniorocznych pyłu PM10 w obszarach przekroczeń kształtuje się następująco:• źródła powierzchniowe (piece, kotłownie domowe): 42,25 %,• źródła liniowe (komunikacja): 17,01 %,• źródła punktowe (przemysł): 21,02 %,

• napływ i tło naturalne: 19,72 %,

Główne problemy jako ści powietrza w Krakowie

2

Przekroczenia wartości dopuszczalnych średniodobowychpyłu zawieszonego PM10 w roku 2013 (miernik automatyczny):• stacja przy al. Krasińskiego - 158 dni,• stacja przy ul. Bulwarowej - 136 dni,• stacja przy ul. Bujaka - 106 dniprzy dopuszczalnej częstość przekroczeń wynoszącej 35 dni w roku kalendarzowym

Przekroczenia poziomu alarmowego dla pyłu zawieszonego PM10 :• w roku 2011 i 2012 – po 9 dni• w roku 2013 nie stwierdzono przekroczeń stanu alarmowego (300 µg/m3)

poziom informowania o ryzyku wystąpienia przekroczeń (200 µg/m3) – 3 dni• w pierwszej połowie 2014 r. nie stwierdzono przekroczeń stanu alarmowego,

poziom informowania o ryzyku przekroczeń stanu alarmowego – 1 dzień, 4 luty 2014 r.(na stacji komunikacyjnej przy Al. Krasińskiego)

Od 1 stycznia do 30 czerwca 2014 r. przekroczenia wartości dopuszczalnej

Główne problemy jako ści powietrza w Krakowie

3

Od 1 stycznia do 30 czerwca 2014 r. przekroczenia wartości dopuszczalnejśredniodobowej pyłu PM10 (50 ug/m3) występowały z następującą częstością:

• stacja pomiarowa przy Al. Krasińskiego - 94 dni,• stacja pomiarowa przy ul. Bujaka – 60 dni,• stacja pomiarowa przy ul. Bulwarowej - 69 dni.

Program Ograniczania Niskiej Emisji

1. Od roku 1995 dofinansowujemy wymianę pieców zgodnie z opracowanym przez Miasto Programem Ograniczania Niskiej Emisji (PONE). W rezultacie w latach 1995 do 2013 (z przerwą w 2010 i 2011 r.):

• zlikwidowano blisko 21,5 tysiąca pieców• zlikwidowano 600 większych kotłowni • zainstalowano ponad 420 odnawialnych źródeł energii.

2. W 2013 roku Miasto wydatkowało na ten cel kwotę blisko 15,0 mln zł, w tym ponad 11,0 mln zł dotacji i pożyczki z WFOŚiGW. Zlikwidowano blisko 1600 pieców i 255 kotłowni węglowych.

4

3. W 2014 roku, do chwili obecnej, wpłynęło ponad 2400 wniosków na kwotę ponad 65 mln zł.

4. Pozyskane środki pochodzą z:• Budżetu Miasta• WFOŚiGW w Krakowie (dotacja i pożyczka)• Programu WFOŚiGW oraz NFOŚiGW „KAWKA „

Program Ograniczania Niskiej Emisji

Beneficjentami PROGRAMU s ą :Beneficjentami PROGRAMU s ą :1) podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych, w szczególności:

• osoby fizyczne, • wspólnoty mieszkaniowe, • osoby prawne, • przedsiębiorcy,

2) jednostki sektora finansów publicznych będące gminnymi lub powiatowymi osobami prawnymi.

Wysoko ść dotacjiWysoko ść dotacjiPodstawą obliczenia maksymalnej wysokości dotacji jest \ przelicznik :

5

Podstawą obliczenia maksymalnej wysokości dotacji jest \ przelicznik :

1) 900 zł za każdy kW (wykazany na wniosku o udzielenie dotacji):• mocy nowego źródła ogrzewania w przypadku likwidacji palenisk lub

kotłowni węglowych,• mocy nowego źródła centralnej ciepłej wody użytkowej,• mocy zainstalowanej pompy ciepła,

2) 1 000 zł za każdy metr kwadratowy w przypadku instalacji kolektorów słonecznych

POROZUMIENIE

W 2012 r. zostało zawarte Porozumienie z: Województwem Małopolskim, Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, dostawcami energii cieplnej, elektrycznej i gazu, którego celem jest wzmocnienie działań związanych z ograniczaniem niskiej emisji na terenie miasta.

Sygnatariusze Porozumienia oferują pomoc mieszkańcom Krakowa, którzy zdecydują się na zlikwidowanie palenisk węglowych i zmianę systemu ogrzewania na proekologiczne.

1. Dla podł ączenia do miejskiej sieci ciepłowniczejMiejskie Przedsi ębiorstwo Energetyki Cieplnej S.A.:

6

Miejskie Przedsi ębiorstwo Energetyki Cieplnej S.A.:- wykonanie dokumentacji technicznej przyłącza i węzła cieplnego,- wykonanie podłączenia do miejskiej sieci poprzez budowę przyłączaEDF Polska S.A. I Elektrownia Skawina S.A.- 275 zł/kW mocy projektowej instalacji c.o ., nie więcej jednak niż 25 %

faktycznej wartości nakładów poniesionych przez Odbiorcę na budowęwewnętrznej instalacji centralnego ogrzewania,

- 250 zł/kW mocy projektowej instalacji c.w.u., nie więcej jednak niż 25 %faktycznej wartości nakładów poniesionych przez Odbiorcę na budowęwewnętrznej instalacji ciepłej wody użytkowej.

POROZUMIENIE

2. Dla ogrzewania gazowegoPolskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. oferuje :- dofinansowanie w wysokości do 500 zł.

3. Dla ogrzewania elektrycznegoTauron Sprzeda ż Sp. z o.o . zobowiązało się do :- wsparcia w postaci rabatu do 1000 zł na zakup urządzeń grzewczych

(piece akumulacyjne o mocy 2 kW), - dodatkowo zaproponowano transport, montaż, modernizację sieci

wewnętrznej na preferencyjnych warunkach.

7

wewnętrznej na preferencyjnych warunkach.

Inwentaryzacja palenisk na paliwa stałe

• W roku 2013 została wykonana na terenie Krakowa inwentaryzacja pieców na paliwo stałe dla wybranego obszaru miasta obejmującego część I i II Dzielnicy oraz niewielki fragment Dzielnicy VIII.

• W wyniku przeprowadzonej inwentaryzacji ustalono, iż całkowita liczba pieców na paliwo stałe na terenie objętym inwentaryzacją wyniosła 5891 sztuk.

• Aktualnie sporządzana jest inwentaryzacja obejmująca kolejne obszary Miasta (wg załączonej mapy). Całkowite zakończenie inwentaryzacji przewidziane jest w roku 2015 .

8

w roku 2015 .Inwentaryzacja realizowana jest w ramach projektu pn.: Zintegrowany system monitoringu danych przestrzennych dla poprawy jakości powietrza w Krakowie, ze środków finansowych pozyskanych z Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego, z Programu Operacyjnego PL03.

Inwentaryzacja palenisk na paliwa stałe

Aktualnie, na zlecenie Wydziału Kształtowania Środowiska, przeprowadzona została inwentaryzacja palenisk na paliwa stałe w obszarze obejmującym Dzielnice I i II oraz niewielki fragment Dzielnicy VIII. Zinwentaryzowano 5891 szt. czynnych pieców na paliwo stałe.

9

Kontrola palenisk w ęglowych w zakresie spalania odpadów

Od roku 2009, wspólnie ze Strażą Miejską Miasta Krakowa, prowadzimy kontrole palenisk domowych dotyczące spalania odpadów.W pierwszym kwartale 2014 r. Straż Miejska przeprowadziła łącznie 1261 kontroli ujawniając 153 wykroczenia polegających na termicznym przekształcaniem odpadów.

Przy okazji kontroli prowadzona jest akcja uświadamiająca mieszkańców o szkodliwości spalania odpadów i zachęcająca mieszkańców Krakowa do zmiany sposobu ogrzewania.

Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 roku o odpadach (Dz.U. z 2013 r. poz. 21)- art. 155. Termiczne przekształcanie odpadów prowadzi się wyłącznie

10

- art. 155. Termiczne przekształcanie odpadów prowadzi się wyłącznie w spalarniach odpadów lub we współspalarniach odpadów, z zastrzeżeniem art. 31.

- art. 191. Kto, wbrew przepisowi art.155, termicznie przekształca odpady poza spalarnią odpadów lub współspalarnią odpadów podlega karze aresztu albogrzywny.

Działania naprawcze jako ści powietrza w zakresie ograniczania emisji komunikacyjnych

Ograniczamy emisje komunikacyjne – rozbudowa linii tramwajowych, priorytet dla Krakowskiego Szybkiego Tramwaju, budowa ścieżek rowerowych, remonty i przebudowy ulic, sterowanie ruchem, pierwszeństwo dla komunikacji miejskiej, wymiana miejskiego taboru autobusowego na spełniający europejskie normy czystości spalin, polityka parkingowa.W ramach zadań realizowanych przez Zarząd Infrastruktury Komunalnej i Transportu, na kilkunastu ciągach komunikacyjnych wdrożono obszarowy system sterowania ruchem, a na kolejnych odcinkach planowane jest dalsze wdrażanie systemu.

11

Działania naprawcze jako ści powietrza w zakresie ograniczania emisji komunikacyjnych

• Wybudowaliśmy 136 km ścieżek rowerowych (stan na 2013 rok) i planowana jest budowa kolejnych ścieżek.

• Uchwałą Rady Miasta Nr LIII/723/12 z dnia 29 sierpnia 2012 r. uchwalono Program Obsługi Parkingowej Urzędu Miasta Krakowa, który zawiera faktyczny obszar jaki może być brany pod uwagę do tworzenia strefy płatnego parkowania. Celem strefy parkowania jest ograniczenie wjazdu w ścisłe centrum Krakowa (strefa A i B) oraz niewątpliwe zmniejszenie ilości pojazdów w strefie C. W ramach systemu Park&Ride zrealizowano parkingi przy ul. Czerwone Maki i przy ul. Balickiej.

12

• Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne S.A. prowadzi systematyczną wymianę taboru autobusowego na pojazdy przyjazne środowisku. W roku 2012 zakupiono 30 autobusów spełniających normę EEV (EURO5+). Aktualnie realizowany jest wieloletni kontrakt zakupu 100 autobusów, z którego w roku 2013 odebrano 29 sztuk pojazdów spełniających normę EEV (EURO5+), a w 2014 roku - 28 autobusów spełniających normę EURO6.

Działania edukacyjne

Prowadzimy kampanie edukacyjne:

• w zakresie szkodliwości spalania odpadów w domowych instalacjach grzewczych,

• zachęcające do korzystania z komunikacji miejskiej,

13

• zachęcające do korzystania z pojazdów proekologicznych (rowery, samochody z silnikami hybrydowymi lub elektrycznymi), między innymi w ramach corocznie organizowanego Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu oraz Dnia bez Samochodu.

Uchwała Sejmiku Województwa Małopolskiego w sprawie rodzajów paliw dopuszczonych do stosowania w Krakowie

W celu zapobieżenia negatywnemu oddziaływaniu na środowisko i na zabytki Sejmik Województwa Małopolskiego uchwałą z dnia 25.11.2013 r. Nr XLIV/703/13 określił rodzaje paliw dopuszczone do stosowania w celu ogrzewania lokali lub budynków i przygotowania ciepłej wody użytkowej:

- gaz ziemny i pozostałe węglowodory gazowe do celów opałowych,- olej opałowy i napędowy do celów opałowych, z wyłączeniem ciężkiego

oleju opałowego.

W zakresie stosowania paliw w nowych lokalach i budynkach uchwała

14

W zakresie stosowania paliw w nowych lokalach i budynkach uchwała weszła w życie z dniem 29 grudnia 2013 r.

W zakresie stosowania paliw w lokalach i budynkach istniejących oraz w lokalach i budynkach, które uzyskały pozwolenie na budowę lub dla których wniosek o wydanie pozwolenia na budowę został złożony przed 29 grudnia 2013 r., uchwała wejdzie w życie 1 września 2018 r.

Wprowadzanie ogranicze ń w stosowaniu paliw stałych

Dla istniejących obiektów – intensyfikacja działań w ramach PONE.

Dla nowych inwestycji - wprowadzamy ograniczenia w stosowaniu paliw stałych, poprzez odpowiednie zapisy zamieszczane:• w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, • w decyzjach o ustaleniu warunków zabudowy • w pozwoleniach na budowę.

W zapisach tych wskazujemy, iż z uwagi na ochronę powietrza, pokrycie potrzeb

15

cieplnych obiektów należy zapewnić w oparciu o: • miejską sieć ciepłowniczą • energię elektryczną • lub lokalne źródła na paliwa ekologiczne (gaz, lekki olej opałowy)• lub alternatywne źródła energii (energia słoneczna, geotermalna)z jednoczesnym wykluczeniem w nowych obiektach paliw stałych.

Rozbudowa miejskiej sieci ciepłowniczej

Gminna Spółka MPEC S.A. rozbudowuje system ciepłowniczy i realizuje program „Zmień system ogrzewania”, gdzie na własny koszt wykonuje węzły cieplne i przyłącza do budynków ogrzewanych węglem, które są w zasięgu miejskiej sieci ciepłowniczej.

16

„„„„„„„„Lokalny Program Osłonowy”

Przyjęty został uchwałą Rady Miasta Krakowa Nr XC/1354/13 w dniu 20 listopada 2013 r. na okres realizacji 2014 – 2022

Celem Programu jest wsparcie osób o niskich dochodach, które poniosły zwiększone koszty grzewcze lokalu związanego z trwałą zmianą systemu ogrzewania

Co do zasady wysokość pomocy przyznawanej na rok kalendarzowy ustala się jako iloczyn powierzchni faktycznej oraz wartości odpowiadającej stawce przyjętej dla określonego nowego systemu ogrzewania, określonej w załączniku nr 1 do Uchwały i oblicza się ją według wzoru:

P (wysokość pomocy) = PF (powierzchnia faktyczna) x X (stawka przyjęta dla

określonego nowego systemu ogrzewania)

„„„„„„„„Lokalny Program Osłonowy” (c. d)

Czynniki, od których zale ży wysoko ść dotacji

� Powierzchnia lokalu z uwzględnieniem liczby osób

� Wysokość stawki dopłaty (MPEC - 13,09 zł, gaz - 21,90 zł, energia elektryczna -50,74 zł, olej opałowy - 32,25 zł)

� Dochód osoby/rodziny

� Liczba miesięcy przypadających na okres po dokonaniu trwałej zmiany systemu ogrzewania – w przypadku gdy zmiana nastąpiła w roku kalendarzowym objętym pomocą

„„„„„„„„Rada Programowa ds. Ochrony Powietrza w Mie ście Krakowie”

Powołana została Zarz ądzeniem nr 16/2014 Prezydenta Miasta Krakowa zdnia 09.01.2014 r.

Członkowie Rady s ą wybitnymi naukowcami i znawcami problematykizwiązanej z ochroną powietrza, przedstawicielami wiodących krakowskich wyższych uczelni oraz instytucji naukowo – technicznych.

Rada Programowa ds. Ochrony powietrza, jako specjalistyczna komisja doradcza, b ędzie wspomagała działania Gminy Miejskiej Kraków w rozwi ązywaniu problemów dotycz ących poprawy stanu powietrza w mieście.

20