LUDNOŚĆ AMERYKIgim2.lubliniec.pl/aktualnosci2019/zdalne/material... · Ludność rdzenna w...

23
LUDNOŚĆ AMERYKI Opracowała Bożena Włodarczyk

Transcript of LUDNOŚĆ AMERYKIgim2.lubliniec.pl/aktualnosci2019/zdalne/material... · Ludność rdzenna w...

Page 1: LUDNOŚĆ AMERYKIgim2.lubliniec.pl/aktualnosci2019/zdalne/material... · Ludność rdzenna w Ameryce Najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupą tubylców zamieszkującą

LUDNOŚĆ AMERYKI

Opracowała

Bożena Włodarczyk

Page 2: LUDNOŚĆ AMERYKIgim2.lubliniec.pl/aktualnosci2019/zdalne/material... · Ludność rdzenna w Ameryce Najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupą tubylców zamieszkującą

Zasiedlanie Ameryki

Okres przed przybyciem ludności europejskiej

nazywany jest epoką przedkolumbijską.

Na obszarze Ameryki żyły w tym okresie zróżnicowane

grupy ludności będące na odmiennych stopniach

rozwoju gospodarczego i kulturowego.

Do najwyżej zorganizowanych należeli:

• Majowie zamieszkujący Wyżynę Meksykańską,

Półwysep Jukatan, Amerykę Środkową

• Inkowie żyjący w północnych i środkowych Andach.

Page 3: LUDNOŚĆ AMERYKIgim2.lubliniec.pl/aktualnosci2019/zdalne/material... · Ludność rdzenna w Ameryce Najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupą tubylców zamieszkującą

Majowie

Piramida Kukulkana w najsłynniejszym

mieście Majów Chichén Itzá

Page 4: LUDNOŚĆ AMERYKIgim2.lubliniec.pl/aktualnosci2019/zdalne/material... · Ludność rdzenna w Ameryce Najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupą tubylców zamieszkującą

Inkowie

Machu Picchu – najlepiej zachowane miasto Inków

Page 5: LUDNOŚĆ AMERYKIgim2.lubliniec.pl/aktualnosci2019/zdalne/material... · Ludność rdzenna w Ameryce Najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupą tubylców zamieszkującą

Historia zasiedlania Ameryki

Pierwszą falą był napływ ludności żółtej z

Azji; byli to:

• Aleuci - osiedlili się na Alasce

• Innuici (Eskimosi) - osiedlili się na

arktycznych obszarach Kanady

• Indianie – zamieszkali oba kontynenty

amerykańskie.

Page 6: LUDNOŚĆ AMERYKIgim2.lubliniec.pl/aktualnosci2019/zdalne/material... · Ludność rdzenna w Ameryce Najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupą tubylców zamieszkującą

Droga Azjatów do Ameryki

Page 7: LUDNOŚĆ AMERYKIgim2.lubliniec.pl/aktualnosci2019/zdalne/material... · Ludność rdzenna w Ameryce Najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupą tubylców zamieszkującą

Druga fala – napływ ludności białej

z Europy

• Zapoczątkowana przez Krzysztofa

Kolumba w XV wieku.

• Na tereny te zaczęli napływać

głównie Hiszpanie i Portugalczycy.

Imigranci zasiedlali przede wszystkim

wschodnie wybrzeża Ameryki.

Page 8: LUDNOŚĆ AMERYKIgim2.lubliniec.pl/aktualnosci2019/zdalne/material... · Ludność rdzenna w Ameryce Najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupą tubylców zamieszkującą

Trzecia fala – napływ ludności

czarnej z Afryki • Proces wywozu ludzi z Afryki

i przewożenia ich jako niewolników do

Ameryki rozpoczął się w drugim

dziesięcioleciu XVII wieku.

• Afrykańczyków wykorzystywano do pracy

na plantacjach w Brazylii, a później na

innych obszarach.

Page 9: LUDNOŚĆ AMERYKIgim2.lubliniec.pl/aktualnosci2019/zdalne/material... · Ludność rdzenna w Ameryce Najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupą tubylców zamieszkującą

Trójkątny handel na osi Europa – Afryka - Ameryka

Page 10: LUDNOŚĆ AMERYKIgim2.lubliniec.pl/aktualnosci2019/zdalne/material... · Ludność rdzenna w Ameryce Najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupą tubylców zamieszkującą

Czwarta fala migracji

• Kontynentalną część Ameryki

Północnej zasiedlono w XVII wieku, czyli

później niż obszary Ameryki Południowej

i Środkowej.

• Na wschodnie wybrzeże Ameryki

Północnej zaczęli napływać kolonizatorzy

z Anglii.

Page 11: LUDNOŚĆ AMERYKIgim2.lubliniec.pl/aktualnosci2019/zdalne/material... · Ludność rdzenna w Ameryce Najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupą tubylców zamieszkującą

Liczba ludności w Ameryce

• Przed przybyciem Krzysztofa Kolumba do

Ameryki liczba mieszkańców wynosiła

około 30 mln.

• Na przełomie XIX i XX wieku rozpoczął się

wielki napływ imigrantów europejskich do

Ameryki. W 1900 roku mieszkało na tych

lądach ok. 144 mln ludzi.

• Obecnie w Amerykach żyje blisko miliard

ludzi i liczba ta stale wzrasta.

Page 12: LUDNOŚĆ AMERYKIgim2.lubliniec.pl/aktualnosci2019/zdalne/material... · Ludność rdzenna w Ameryce Najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupą tubylców zamieszkującą

Zróżnicowanie ludności Ameryki

Trwający prawie trzy wieki proceder spowodował

powstanie mieszanych społeczności:

• Mulatów – potomkowie ludności odmiany białej

i czarnej

• Metysów – potomkowie ludności odmiany białej

i żółtej

• Zambosów – potomkowie odmiany żółtej (Indian)

i czarnej

• Pardo – potomkowie osób posiadających cechy

należące do wszystkich odmian człowieka: białej,

żółtej i czarnej

Page 13: LUDNOŚĆ AMERYKIgim2.lubliniec.pl/aktualnosci2019/zdalne/material... · Ludność rdzenna w Ameryce Najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupą tubylców zamieszkującą

Zróżnicowanie językowe

Ameryki

• Język angielski jest dzisiaj używany w Stanach

Zjednoczonych Ameryki oraz w Kanadzie, gdzie drugim

językiem urzędowym jest francuski.

• Na południe od granicy USA z Meksykiem dominują dwa

języki – hiszpański i portugalski. Ta granica rozdziela

Amerykę na dwa obszary – Amerykę

Anglosaską i Amerykę Łacińską.

• Linia ta jednocześnie dzieli Amerykę na bogatą część

północną oraz wyraźnie uboższą i słabiej gospodarczo

rozwiniętą część południową.

Page 14: LUDNOŚĆ AMERYKIgim2.lubliniec.pl/aktualnosci2019/zdalne/material... · Ludność rdzenna w Ameryce Najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupą tubylców zamieszkującą

Języki indiańskie

W związku z koniecznością dostosowania

się wielu Indian do warunków europejskich,

dochodzi do zanikania języków

plemiennych.

Szacuje się, że w Ameryce Północnej

wymarło około 120 języków indiańskich.

Page 15: LUDNOŚĆ AMERYKIgim2.lubliniec.pl/aktualnosci2019/zdalne/material... · Ludność rdzenna w Ameryce Najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupą tubylców zamieszkującą

Ludność rdzenna w Ameryce

Najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną

grupą tubylców zamieszkującą kontynenty

amerykańskie, obejmującą zarówno

dawniej, jak i dziś setki ludów, plemion

i grup o bardzo różnym charakterze i stopniu

rozwoju są Indianie.

Page 16: LUDNOŚĆ AMERYKIgim2.lubliniec.pl/aktualnosci2019/zdalne/material... · Ludność rdzenna w Ameryce Najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupą tubylców zamieszkującą

Indianie

W Ameryce Środkowej najwięcej Indian żyje

w Gwatemali i Meksyku, a w Ameryce

Południowej – w Peru i Boliwii.

Liczbę Indian szacuje się na ok. 40 mln.

Zachowali oni wyraźną odrębność kulturową

i językową.

Page 17: LUDNOŚĆ AMERYKIgim2.lubliniec.pl/aktualnosci2019/zdalne/material... · Ludność rdzenna w Ameryce Najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupą tubylców zamieszkującą

Przybliżony udział Indian

w populacji

Page 18: LUDNOŚĆ AMERYKIgim2.lubliniec.pl/aktualnosci2019/zdalne/material... · Ludność rdzenna w Ameryce Najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupą tubylców zamieszkującą

Schyłek przedkolumbijskiej cywilizacji

amerykańskiej

• Od XV wieku Indianie byli sukcesywnie

wypierani przez Europejczyków z

zamieszkiwanych przez siebie terenów.

• Kolonizacja, konkwista, niewolnictwo,

powstania, przymusowa chrystianizacja,

europejskie choroby oraz osadnictwo

doprowadziły do śmierci milionów Indian.

Page 19: LUDNOŚĆ AMERYKIgim2.lubliniec.pl/aktualnosci2019/zdalne/material... · Ludność rdzenna w Ameryce Najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupą tubylców zamieszkującą

W przeszłości…

• W przeszłości władze kolonialne w Ameryce Północnej

i Południowej wyznaczały ludności tubylczej rezerwaty.

• Celem było oddzielenie Indian od obszarów

przeznaczonych pod osadnictwo, eksploatację bogactw

naturalnych, przemysł, transport i inną działalność.

• Na rezerwaty wyznaczano zwykle tereny marginalne –

odległe od skupisk ludzkich, niedostępne i z punktu

widzenia ówczesnych władz mało atrakcyjne.

Page 20: LUDNOŚĆ AMERYKIgim2.lubliniec.pl/aktualnosci2019/zdalne/material... · Ludność rdzenna w Ameryce Najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupą tubylców zamieszkującą

Sytuacja Indian w USA i Kanadzie

• Obecnie Indianie zamieszkujący Stany

Zjednoczone i Kanadę wspierani są przez

rządy i instytucje charytatywne tych krajów

programami społecznymi mającymi na

celu poprawę ich sytuacji życiowej.

• Indianie mogą swobodnie opuszczać

rezerwaty. Mimo to, wielu z nich żyje w

trudnych warunkach (bieda, bezrobocie).

Page 21: LUDNOŚĆ AMERYKIgim2.lubliniec.pl/aktualnosci2019/zdalne/material... · Ludność rdzenna w Ameryce Najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupą tubylców zamieszkującą

Sytuacja Indian w pozostałej

części Ameryki

• Jest bardzo trudna i skomplikowana.

• Głównymi problemami są: terroryzm,

partyzantka i handel narkotykami.

• Szczególnie trudna sytuacja jest na

obszarach występowania bogactw

naturalnych, gdzie wielkie koncerny

budują swoje zakłady, nie licząc się

z tubylcami.

Page 22: LUDNOŚĆ AMERYKIgim2.lubliniec.pl/aktualnosci2019/zdalne/material... · Ludność rdzenna w Ameryce Najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupą tubylców zamieszkującą

Zanikanie pierwotnych kultur

w Ameryce

• Doprowadziło to do rozpadu tradycyjnego

społeczeństwa indiańskiego wraz z

ustaloną w nim hierarchią.

• Plemiona nie potrzebują już wojowników,

ani myśliwych, zmalała również rola

wodza.

Page 23: LUDNOŚĆ AMERYKIgim2.lubliniec.pl/aktualnosci2019/zdalne/material... · Ludność rdzenna w Ameryce Najliczniejszą i najbardziej zróżnicowaną grupą tubylców zamieszkującą

Materiał źródłowy

• Geografia, podręcznik dla klasy 5, Nowa

Era

• Geografia24.pl

• Epodreczniki.pl

• Wikipedia.pl

Dziękuję za uwagę