l/repository/dokumenty/autyzm/przewodnik_po_autyzmie.pdf · Materiał doszkalający dla...

Materiał doszkalający dla wolontariuszy

Przewodnik po autyzmie


2

•Oautyzmie 3-11

•Cechycharakterystyczneosóbzautyzmem 12-16

•Jakpomócosobiezautyzmem? 17-18

•Najczęściejzadawanepytania 19-20

•Kontakt 21


3

Oautyzmie


4

Czymjestautyzm?•Autyzmjestzaburzeniemneurorozwojowym,związanymznieprawidłowymrozwojemi funkcjonowaniemmózguwewczesnymdzieciństwie.

•Symptomynieprawidłowościrozwojuujawniająsiędo36.miesiącażyciadziecka,czylidoukończeniaprzeznietrzeciegorokużycia.

•Autyzmniejestchorobąpsychiczną.Jestrodzajemzupełnieinnegorozwojufunkcjineurofizjologcznych.


5

Osobyzautyzmem:•majątrudnościwzakresieumiejętnościnawiązywaniakontaktuirelacjispołecznych,

•mająproblemywzakresieumiejętnościkomunikowaniasię,

•przejawiajątendencjędopowtarzającychsię,sztywnychwzorcówzachowań,

•wykonująpowtarzalneruchycałegociała,nazywanemanieryzmami.

zobacz film „Podróż Marii”

http://www.youtube.com/watch?v=iY10l7pbe2o


6

CzęstotliwośćwystępowaniaZaburzeniazespektrumautyzmusądiagnozowaneobecnieu1na100dzieci(wUSAstatystykipokazują1:88,wPolscebrakdokładnychdanych,alemówisię,żemożetobyć1:300–1:150dzieci.)

Autyzmprawiepięciokrotnieczęściejdotykachłopcówniżdziewczynek.


7

PrzyczynyIstotnąrolęodgrywapodatnośćgenetycznaorazczynnikiśrodowiskowe,infekcje,nieprawidłowościwprzemianachmetabolicznych,zaburzeniaokresuciążyiporoduorazwieleinnychdotychczasnierozpoznanych.


8

ZróżnicowaniezaburzeńStopieńnasileniazaburzeńmożebyćbardzoróżny:odbardzopoważnychproblemówzwiązanychzunikaniemkontaktuwzrokowegoifizycznego,brakiemrozwojumowy,poważnymiproblemamiwuczeniusię,domałonasilonychtrudnościobejmującychnajczęściejproblemyzrozumieniemiadekwatnymreagowaniemwsytuacjachspołecznych,problemyzrozumieniememocjiizachowaniainnychosób,dosłownośćrozumieniamowy,np.żartów,przenośniitd.


9

Spektrumautyzmu

Głębokiautyzm.Bardzonasiloneobjawy.

Łagodnyautyzm,zespółAspergera.Objawysłabonasilone


10

SpektrumautyzmuObjawyautyzmumogąbyćbardzozróżnicowane,oróżnymstopniunasileniai mogątowarzyszyćinnymzaburzeniomnp.genetycznym,takimjak:stwardnienieguzowate,zespółkruchegoX.

Wzależnościodprezentowanychcechosobynimidotkniętemogąotrzymaćróżnediagnozy,np.autyzmdziecięcy,zespółAspergera,autyzmatypowy,całościowezaburzeniarozwojowe.Wszystkietezaburzeniawchodząwskładspektrumautyzmu,z ang.AutisticSpectrumDisorder(ASD)

Skutkizaburzeńzespektrumautyzmusązawszepoważne,ponieważrzutująnajakośćżyciaiumiejętnościsamodzielnegoradzeniasobiezsytuacjamiżyciacodziennego.


11

Spektrumautyzmu–zespółAspergeraLudziezzespołemAspergeranajczęściejniemająobniżonychumiejętnościuczeniasię,ichinteligencjajestwgranicachlubpowyżejnormy.Niemająteżproblemówwzakresierozwojumowy.Wręczprzeciwnie–mogąmiećbardzodobrzerozwinięteumiejętnościjęzykowe.Alemogąmiećproblemzdostosowaniemsiędosytuacjispołecznychi rozumieniemkomunikatówniewerbalnych,takichjakmimikatwarzy.Mogąbardzomocnofiksowaćsięnawybranymtemacieswojegozainteresowania.OsobyzzespołemAspergeramogąmiećrównieżproblemywnawiązywaniuprzyjaźnii utrzymywaniurelacjizinnymiludźmi.

zobacz film „Inny szuka szczęścia”

http://www.youtube.com/watch?v=DKthiOJalsI


12

Cechycharakterystyczneosób z autyzmem


13

KontaktyspołeczneProblemyznawiązywaniemipodtrzymywaniemkontaktówspołecznychsąjednymiz kluczowychtrudnościwautyzmie.Osobyzautyzmemmogąunikaćkontaktuwzrokowegoz innymi,takżezrodzicami.Niektórzyznichnielubiąbyćprzytulaniczydotykani,choćwieledziecibardzolubibaraszkiimocnedociskanie.Ludziezautyzmemmogąnadmierniekoncentrowaćsięnaprzedmiotach,niezwracającuwaginainneosoby.JednakwysokofunkcjonująceosobyzautyzmemczyzzespołemAspergerabardzoczęstochcąnawiązywaćkontaktyzinnymiludźmi,alezewzględunaproblemyz rozumieniemzasadspołecznychczęstosąodbieranejakodziwaczne.


14

PorozumiewaniesięUdziecizautyzmemrozwójmowyzregułynastępujezopóźnieniem,sporagrupadzieciw ogólenierozwijaumiejętnościposługiwaniasięmową.Coważniejsze,dzieciz autyzmemniepróbujązastępowaćbrakumowypoprzezużywaniegestów,wskazywaniepalcem,mimikę,przynoszenieprzedmiotówlubwskazywanieobrazkówwksiążeczkachitp.Niektóreosobymówią,alenierozumiejąwpełniznaczeniawypowiadanychsłówimajątrudnościwprowadzeniurozmowy.Mogąmówićśpiewnielubbardzomechanicznie.Zdarzasię,żepowtarzająpojedynczesłowalubcałezdaniausłyszaneprzedchwilą lub np.wtelewizji.Mająteżproblemywreagowaniunagłos,uśmiechiekspresjęemocjiinnychludziorazzprecyzyjnymrozumieniemkierowanychdonichwypowiedzi.

zobacz film „Niezgrabność społeczna”

zobacz film „Nieporozumienie”

http://www.youtube.com/watch?v=ZsRdpPMAvfs

http://www.youtube.com/watch?v=_WSQLXVtTQg


15

WrażliwośćsensorycznaOsobyzzaburzeniamizespektrumautyzmuinaczejniżmyodbierajądźwięki,światło,obrazy,inaczejodczuwajądotyk,zapach,smakczyból.Mogąbyćnp.rozdrażnione,zaniepokojonelubprzeciwnie–zafascynowaneokreślonymibodźcami,odbłyskamiświatłaalbodźwiękiemszkolnegodzwonka.Z problemówzprzetwarzaniembodźcówsensorycznychbiorąsięspecyficznezainteresowaniaosóbzautyzmemokreślonymiprzedmiotamilubichczęściami.Problemysensorycznemogąpowodowaćtakże,żeosobyzzaburzeniamizespektrumautyzmubędąunikaćprzebywaniawgrupieludzi,zakrywaćuszy,odmawiaćzakładanianiektórychubrań,jedzeniaokreślonychpotrawitp.Świat wokółnichmożesięimjawićjakochaotyczny,splątany.

zobacz film „Autyzm wprowadza zmysły w błąd – CUBE”

zobacz film „Autyzm wprowadza zmysły w błąd – Zmysły”

zobacz film „Przeciążenie sensoryczne”

http://vimeo.com/52193530

http://www.youtube.com/watch?v=NdoGttacqYY

http://www.youtube.com/watch?v=AuB1lsHPAkw


16

ZainteresowaniaWieledziecizautyzmembawisięwspecyficzny,powtarzalnyischematycznysposób.Charakterystycznedlatejgrupyosóbjestteżwielokrotnewykonywanietejsamejczynnościispecyficznezainteresowanieniektórymicechamiprzedmiotów(np.ichpowierzchnią,kolorem,fakturą)lubwykorzystywanieichw dziwacznysposób,np.kręcenienimi,ostukiwanie,oglądaniekrawędzi.

Osobywysokofunkcjonującemogąprzejawiaćzainteresowaniaokreślonymitematami,doktórychczęstowracają,najczęściejniebiorącpoduwagę,czyrozmówcajestzainteresowanytymtematem.Mogągodzinamimówićnatematpociągów,dinozaurów,wydarzeńhistorycznychczytrasautobusów.

zobacz film „Autyzm wprowadza zmysły w błąd – Zachowania”

zobacz film „Akademia Specjalistów”

http://www.youtube.com/watch?v=IVbkH6o-PfA

http://www.youtube.com/watch?v=vzr5VjpHHW4


17

Jakpomócosobiezautyzmem?


18

Wskazówkiprzydatnewkontaktachzosobamizautyzmem•Pamiętajoodmiennejpercepcjiiszanujją.Uważajnanadmiarbodźców.

•Dlaosobyzautyzmemkażdenowewydarzenie,spotkanienowejosobymożebyćpowodemsilnegoniepokoju–dawajczasnaoswojeniesięwnowejsytuacji.Bądźczytelnywswojejmimiceiokazywaniuemocji,nazywajcoczujeszwdanejsytuacji.

•Mówprostym,zrozumiałymjęzykiem,unikajmetafor,słówizwrotówmogącychmiećpodwójneznaczenie.Jeślimaszkontaktzosobąniemówiącąalbomówiącąsłabo–niebójsięużywaćalternatywnychsposobówkomunikowaniasię,stosujobrazki,zdjęciaczypiktogramyjakowsparcietwoichsłów.Uczniemówiącelubsłabomówiąceosobyz autyzmemużywaćobrazkówi innychsposobówdokomunikowaniasię.

•Osobyzautyzmemmająproblemyzrozumieniemotaczającychjerzeczywistości– starajsięzapowiadaćcosięmawydarzyć,stosujplany,zapisujkolejnośćzdarzeń.


19

Najczęściejzadawanepytania


20

Źródło:www.synapsis.org.pl

•Jakleczyćautyzmdziecięcy?Imwcześniejzdiagnozowanoirozpoczętowszechstronnąterapięosobyzautyzmem,tymwiększaszansanapoprawęjejstanu.Terapiapowinnabyćintensywna,systematycznai dostosowanadoindywidualnychpotrzebimożliwościdziecka.Koniecznejesttakżedbanieo ogólnystanzdrowiaosóbz autyzmem,ponieważdodatkowechorobymogąpogarszaćichfunkcjonowanie.Istotnejestrównieżodpowiedniewspieranierodzicówi całegootoczeniadziecka.

•Czymożnacałkowiciewyleczyćosobęz autyzmem?Wczesnadiagnozaiintensywnaterapiamożeprowadzićdopoprawyfunkcjonowaniaosobyzautyzmemw stopniuzbliżonymlubrównoznacznymz wyleczeniem.Wedługobecnychszacunków

możetodotyczyć10-15procentdzieciobjętychwczesnąi intensywnąterapią.Jednakuwiększościosóbniepełnosprawnośćzpowoduautyzmupozostajedokońcażycia.Uniektórych,w efekcieprowadzonejterapii,objawyautyzmustająsiędyskretnei osłabione.

•Czymożnawpóźniejszymwiekuzachorowaćnaautyzmdziecięcy?Nie,ponieważautyzmdziecięcydotyczyzaburzeńneurologicznychwewczesnymokresieżycia.Wwiekuokołotrzechlatprawidłoworozwijającysięmózgczłowiekaosiągatakipoziomrozwoju,któryzapewniapodstawowekompetencjew porozumiewaniusięirelacjachspołecznych.Możliwe,alebardzorzadkiesąprzypadkiujawnieniapełnychobjawówautyzmudziecięcegodopieromiędzytrzecimipiątymrokiemżycia.


21

FundacjaSYNAPSIS

www.synapsis.org.pl

www.fb.com/fundacja.synapsis

www.youtube.com/fundacjasynapsis

[email protected]

l/repository/dokumenty/autyzm/przewodnik_po_autyzmie.pdf · Materiał doszkalający dla...

Documents

Transcript of l/repository/dokumenty/autyzm/przewodnik_po_autyzmie.pdf · Materiał doszkalający dla...