LOKALNY PROGRAM REWITALIZACJI DLA GMINY BRZOSTEK …rewitalizacja prowadzona jest przez wielu...

LOKALNY PROGRAM

REWITALIZACJI DLA GMINY

BRZOSTEK NA LATA

2016-2020

BRZOSTEK, CZERWIEC 2017

Załącznik nr 1 do uchwały Nr XXXI/214/17 Rady Miejskiej w Brzostku z dnia 22.06.2017 r.

LOKALNY PROGRAM REWITALIZACJI DLA GMINY BRZOSTEK

NA LATA 2016 – 2020

2

Opracowano na zlecenie Gminy Brzostek

na podstawie Umowy zawartej w dniu 04 listopada 2016 r. pomiędzy: Gminą Brzostek mającą swoją siedzibę: 39-230 Brzostek, Rynek 1

NIP: 872-22-23-191 REGON: 851661085 reprezentowaną przez: Wojciecha Staniszewskiego – Burmistrza Brzostku

a INSTYTUTEM STRATEGII I WSPÓŁPRACY „INTERcharrette” Sp. z o.o. z siedzibą: ul. Legionów 5A/10, 33-100 Tarnów

NIP: 873-325-44-79 REGON: 360796483 reprezentowanym przez: Stanisława Lisa – Prezesa Zarządu,

Eksperta ds. Polityki Regionalnej, Funduszy UE, EOG i PPP


NA LATA 2016 – 2020

3

Spis treści

ROZDZIAŁ I ........................................................................................................................................5

WYKAZ POJĘĆ I SKRÓTÓW UŻYTYCH W OPRACOWANIU ............................................. 5

ROZDZIAŁ II .......................................................................................................................................8

WPROWADZENIE .......................................................................................................................... 8

2.1 Cel i podstawa wykonania Lokalnego Programu Rewitalizacji ....................... 8

2.2 Struktura dokumentu i metodyka jego opracowania........................................ 10

ROZDZIAŁ III .................................................................................................................................. 10

STRESZCZENIE ............................................................................................................................ 11

ROZDZIAŁ IV ................................................................................................................................... 12

POWIĄZANIA LPR ....................................................................................................................... 12

Z DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI I PLANISTYCZNYMI .......................................... 12

4.1 Poziom krajowy i regionalny ....................................................................................... 12

4.2 Poziom gminy ................................................................................................................... 15

ROZDZIAŁ V .................................................................................................................................... 18

DIAGNOZA CZYNNIKÓW I ZJAWISK KRYZYSOWYCH .................................................. 18

5.1 IDENTYFIKACJA NEGATYWNYCH ZJAWISK........................................................... 18

5.2 WSKAŹNIKI NEGATYWNYCH ZJAWISK .................................................................. 19

5.3 DELIMITACJA OBSZARU ZDEGRADOWANEGO ................................................ 57

ROZDZIAŁ VI ................................................................................................................................... 73

DELIMINACJA OBSZARU KRYZYSOWEGO I OBSZARU REWITALIZACJI ................ 73

6.1 Charakterystyka obszaru kryzysowego i obszaru rewitalizacji ..................... 73

6.2 Wyznaczenie obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji .................... 74

ROZDZIAŁ VII ................................................................................................................................. 77

ZAŁOŻENIA LOKALNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI DLA GMINY BRZOSTEK 78

7.1 Wizja rewitalizacji Gminy Brzostek .......................................................................... 78

7.2 Misja rewitalizacji Gminy Brzostek ........................................................................... 78

7.3 Cele rewitalizacji ............................................................................................................ 79

7.4 Planowane działania na obszarze rewitalizacyjnym .......................................... 80

ROZDZIAŁ VIII ............................................................................................................................... 86


NA LATA 2016 – 2020

4

RAMY FINANSOWE LOKALNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI DLA GMINY

BRZOSTEK ..................................................................................................................................... 86

8.1 Indykatywne ramy finansowe Lokalnego Programu Rewitalizacji dla

Gminy Brzostek na lata 2016-2020 ................................................................................. 86

8.2 Potencjalne źródła finansowania ............................................................................... 87

8.3 Zadania inwestycyjne z źródłem finansowania ............................................... 93

8.4. Zadania społeczne z źródłem finansowania. ....................................................... 95

8.5 Powiązanie zadań inwestycyjnych i społecznych z Wieloletnią Prognozą

Finansową Gminy Brzostek na lata 2017-2020. ....................................................... 96

ROZDZIAŁ IX ................................................................................................................................... 97

MECHANIZMY ZAPEWNIENIA KOMPLEMENTARNOŚĆI ................................................. 97

ROZDZIAŁ X .................................................................................................................................. 100

PARTYCYPACJA SPOŁECZNA: MECHANIZMY WŁĄCZANIA MIESZKAŃCÓW,

PRZEDSIĘBIORCÓW I INNYCH PODMIOTÓW I GRUP AKTYWNYCH NA TERENIE

GMINY W PROCES REWITALIZACJI ................................................................................... 100

10.1 Konsultacje społeczne .............................................................................................. 100

10.2 Wyniki badań ankietowych ................................................................................ 103

10.3 Analiza SWOT ......................................................................................................... 120

ROZDZIAŁ XI ................................................................................................................................. 125

SYSTEM WDRAŻANIA LPR ..................................................................................................... 125

11.1 SPECJALNA STREFA REWITALIZACJI ............................................................... 128

11.2 OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO LOKALNEGO PROGRAMU

REWITALIZACJI ..................................................................................................................... 128

ROZDZIAŁ XI ................................................................................................................................. 129

ZARZĄDZANIE, MONITORING,EWALUACJA LPR ........................................................... 129


NA LATA 2016 – 2020

5

ROZDZIAŁ I

WYKAZ POJĘĆ I SKRÓTÓW UŻYTYCH W OPRACOWANIU

Na potrzeby projektowania interwencji wspierających rewitalizację zdefiniowano następujące

zagadnienia:

1) Rewitalizacja – to kompleksowy proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów

zdegradowanych poprzez działania całościowe (powiązane wzajemnie przedsięwzięcia obejmujące

kwestie społeczne oraz gospodarcze lub przestrzenno-funkcjonalne lub techniczne lub

środowiskowe), integrujące interwencję na rzecz społeczności lokalnej, przestrzeni i lokalnej

gospodarki, skoncentrowane terytorialnie i prowadzone w sposób zaplanowany oraz zintegrowany

poprzez programy rewitalizacji. Rewitalizacja zakłada optymalne wykorzystanie specyficznych

uwarunkowań danego obszaru oraz wzmacnianie jego lokalnych potencjałów (w tym także

kulturowych) i jest procesem wieloletnim, prowadzonym przez interesariuszy (m.in. przedsiębiorców,

organizacje pozarządowe, właścicieli nieruchomości, organy władzy publicznej, etc.) tego procesu, w

tym przede wszystkim we współpracy z lokalną społecznością. Działania służące wspieraniu

procesów rewitalizacji prowadzone są w sposób spójny: wewnętrznie (poszczególne działania

pomiędzy sobą) oraz zewnętrznie (z lokalnymi politykami sektorowymi, np. transportową,

energetyczną, celami i kierunkami wynikającymi z dokumentów strategicznych i

planistycznych).

2) Stan kryzysowy – stan spowodowany koncentracją negatywnych zjawisk społecznych

w szczególności bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału

społecznego, niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym),

współwystępujących z negatywnymi zjawiskami w co najmniej jednej z następujących sfer:

gospodarczej, środowiskowej, przestrzenno-funkcjonalnej, technicznej.

Skalę negatywnych zjawisk odzwierciedlają mierniki rozwoju opisujące powyższe sfery, które

wskazują na niski poziom rozwoju lub dokumentują silną dynamikę spadku poziomu rozwoju,

w odniesieniu do wartości dla całej gminy.

3) Obszar zdegradowany – obszar, na którym zidentyfikowano stan kryzysowy. Dotyczy to

najczęściej obszarów miejskich, ale także wiejskich. Obszar zdegradowany może być podzielony na

podobszary, w tym podobszary nieposiadające ze sobą wspólnych granic pod warunkiem

stwierdzenia sytuacji kryzysowej na każdym z podobszarów.

4) Obszar rewitalizacji - obszar obejmujący całość lub część obszaru zdegradowanego,

cechującego się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk, na którym, z uwagi na istotne

znaczenie dla rozwoju lokalnego, zamierza się prowadzić rewitalizację. Obszar rewitalizacji może być


NA LATA 2016 – 2020

6

podzielony na podobszary, w tym podobszary nieposiadające ze sobą wspólnych granic, lecz nie

może obejmować terenów większych niż 20% powierzchni gminy oraz zamieszkałych przez więcej

niż 30% mieszkańców gminy. W skład obszaru rewitalizacji mogą wejść obszary występowania

problemów przestrzennych, takich jak tereny poprzemysłowe (w tym poportowe i

powydobywcze), powojskowe lub pokolejowe, wyłącznie w przypadku, gdy przewidziane dla nich

działania są ściśle powiązane z celami rewitalizacji dla danego obszaru rewitalizacji.

5) Program rewitalizacji - inicjowany, opracowany i uchwalony przez radę gminy, na podstawie

art. 18 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz.

594, z późn.zm.), wieloletni program działań w sferze społecznej, gospodarczej, przestrzenno-

funkcjonalnej, technicznej lub środowiskowej, zmierzający do wyprowadzenia obszarów rewitalizacji

ze stanu kryzysowego oraz stworzenia warunków do ich zrównoważonego rozwoju, stanowiący

narzędzie planowania, koordynowania i integrowania różnorodnych aktywności w

ramach rewitalizacji (np. lokalne programy rewitalizacji, miejskie programy rewitalizacji);

6) Projekt rewitalizacyjny - projekt w rozumieniu art. 2 pkt 18 ustawy o zasadach realizacji

programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014–2020,

wynikający z programu rewitalizacji, tj. zaplanowany w programie rewitalizacji i ukierunkowany na

osiągnięcie jego celów albo logicznie powiązany z treścią i celami programu rewitalizacji, zgłoszony

do objęcia albo objęty współfinansowaniem UE z jednego z funduszy strukturalnych albo Funduszu

Spójności w ramach programu operacyjnego. Wynikanie projektu rewitalizacyjnego z programu

rewitalizacji oznacza zatem albo wskazanie (wymienienie) go wprost w programie rewitalizacji albo

określenie go w ogólnym (zbiorczym) opisie innych, uzupełniających rodzajów działań

rewitalizacyjnych.

• ASOS – Rządowy Program na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych

• EFS – Europejski Fundusz Społeczny

• FIO – Program Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014-2020

• FS – Fundusz Spójności

• GUS – Główny Urząd Statystyczny,

• JST – jednostka samorządu terytorialnego,

• LPR – Lokalny Program Rewitalizacji

• PDK – Program Dziedzictwo Kulturowe

• PE – Program Edukacja

• POIiŚ – Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko

• PRIK – Program Rozwój Infrastruktury Kultury

• RDOŚ – Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska,

• RPO WP 2014-2020 – Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego na

lata 2014-2020

• SWOT – strengths (silne strony), weaknesses (słabe strony), opportunities (szanse)

i threats (zagrożenia),


NA LATA 2016 – 2020

7

• WFOŚiGW – Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

• MŚP – sektor Małych i Średnich Przedsiębiorstw

• B+R – prace badawczo rozwojowe

• POIiŚ – Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko

• POWER – Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój

• PPP – Partnerstwo Publiczno – Prywatne

• EFRR – Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego

• IZ – Instytucja Zarządzająca

• IZRPO – Instytucja Zarządzająca Regionalnym Programem Operacyjnym

• SZOOP – Szczegółowy Opis Osi Priorytetowych

• NPR – Narodowy Plan Rewitalizacji

• UP – Umowa Partnerstwa


NA LATA 2016 – 2020

8

ROZDZIAŁ II

WPROWADZENIE

2.1 Cel i podstawa wykonania Lokalnego Programu Rewitalizacji

Rewitalizacja stanowi proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych,

prowadzony w sposób kompleksowy, poprzez zintegrowane działania na rzecz lokalnej społeczności,

przestrzeni i gospodarki, skoncentrowane terytorialnie i prowadzone przez interesariuszy rewitalizacji na

podstawie programu rewitalizacji.

Rewitalizacja zakłada optymalne wykorzystanie specyficznych uwarunkowań danego obszaru oraz

wzmacnianie jego lokalnych potencjałów w tym także kulturowych.

Gmina przygotowuje, koordynuje i tworzy warunki do prowadzenie rewitalizacji, ale

rewitalizacja prowadzona jest przez wielu interesariuszy.

Interesariuszami rewitalizacji są w szczególności:

1) mieszkańcy obszaru rewitalizacji oraz właściciele, użytkownicy wieczyści nieruchomości i podmioty

zarządzające nieruchomościami znajdującymi się na tym obszarze (…);

2) mieszkańcy gminy inni niż wymienieni w pkt 1;

3) podmioty prowadzące lub zamierzające prowadzić na obszarze gminy działalność gospodarczą;

4) podmioty prowadzące lub zamierzające prowadzić na obszarze gminy działalność społeczną, w tym

organizacje pozarządowe i grupy nieformalne;

5) jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne;

6) organy władzy publicznej;

7) podmioty, inne niż wymienione w pkt 6, realizujące na obszarze rewitalizacji uprawnienia Skarbu

Państwa.

Rewitalizacja jest procesem wieloletnim, prowadzonym przez szeroki i otwarty katalog interesariuszy ze

szczególnym uwzględnieniem mieszkańców obszaru rewitalizacji.

Działania służące wspieraniu procesów rewitalizacji prowadzone są w sposób spójny: wewnętrznie

(poszczególne działania pomiędzy sobą) oraz zewnętrznie (z lokalnymi politykami sektorowymi, np.

transportową, energetyczną, celami i kierunkami wynikającymi z dokumentów strategicznych

i planistycznych)1.

Działania dotyczące rewitalizacji wpisują się w szeroki kontekst działań Ministerstwa Infrastruktury

i Rozwoju dotyczących polityki przestrzennej kraju, w szczególności Krajowej Strategii Rozwoju

Regionalnego 2010-2020 i Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, m.in. w zakresie:

- przywrócenia i utrwalenia ładu przestrzennego,


NA LATA 2016 – 2020

9

- przeciwdziałania suburbanizacji,

- optymalizacji gospodarowania przestrzenią i zasobami środowiskowymi, głównie poprzez nadanie

priorytetu inwestycjom typu brownfield zamiast greenfield, głęboką przebudowę i adaptację

zdegradowanych obiektów do pełnienia nowych funkcji, np. kulturalnych, rekreacyjnych, społecznych,

gospodarczych oraz rekultywację terenów zdegradowanych na cele przyrodnicze.

Lokalny Program Rewitalizacji jest dokumentem o charakterze strategicznym, którego skutki wdrożenia

obejmują praktycznie wszystkie podmioty zlokalizowane na obszarze rewitalizowanym. Powoduje to

konieczność zaangażowania do prac w przygotowaniu i wdrażaniu szerokiego spektrum przedstawicieli

sektora samorządowego, pozarządowego i biznesowego.

Współpraca pomiędzy Partnerami Lokalnego Programu Rewitalizacji ma na celu:

• wykorzystanie potencjału organizacji i społeczności lokalnej poprzez koordynowanie działań

w ramach jednego, spójnego projektu akceptowanego i wspieranego przez wszystkich

uczestników,

• optymalne wykorzystanie kompetencji i zasobów będących w dyspozycji gminy, organizacji

pozarządowych oraz przedsiębiorców,

• wsparcie innowacyjności proponowanych rozwiązań, wyrażającą się zastosowaniem nowych

podejść do problemów związanych z rozwojem lokalnym.

W celu zaangażowania w planowanie i realizację jak największej grupy mieszkańców reprezentujących

sektor biznesu, samorządu i NGO (non goverment organizations – organizacje pozarządowe: fundacje,

stowarzyszenia, spółdzielnie socjalne, zakłady aktywności zawodowej, spółki non profit) zakłada się

ustalenie stałego systemu komunikacji Zespołu ds. Rewitalizacji z mieszkańcami.

W ramach promocji Lokalnego Programu Rewitalizacji podejmowane będą w szczególności takie działania

jak:

1. Umieszczenie na stronie internetowej Urzędu Gminy Brzostek informacji

o postępach we wdrażaniu LRP,

2. Umieszczanie informacji o postępach we wdrażaniu LPR na tablicach ogłoszeń

w miejscach publicznie dostępnych,

3. Bieżące informowanie przez Gminę Brzostek oraz przedstawicieli sołectw na terenie gminy

o postępach we wdrażaniu LPR

4. Organizacja spotkań bezpośrednich z potencjalnymi partnerami społeczno-gospodarczymi,

5. Umieszczenie tablic reklamowych w miejscach realizacji inwestycji infrastrukturalnych,

informujących o zakresie realizowanych projektów,

6. Umieszczenie stałej tablicy pamiątkowej w miejscach powszechnie dostępnych, celem

pozostawienia trwałej informacji o ewentualnym wsparciu inwestycji ze środków unijnych,

7. Publikacje w ponadlokalnej prasie, informacje w radiu i telewizji.

1 Wytyczne w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020, Warszawa, 2 sierpnia 2016 r.


NA LATA 2016 – 2020

10

8. Podsumowanie konsultacji społecznych.

2.2 Struktura dokumentu i metodyka jego opracowania

ROZDZIAŁ III

Par

tycy

pac

ja s

po

łecz

na

LOKALNY PROGRAM REWITALIZACJI

ETAPY OPRACOWANIA

POGŁĘBIONA ANALIZA OBSZARU

ZDEGRADOWANEGO

OCENA STANU AKTUALNEGO

GMINY

Koncepcja wyprowadzenia

obszaru z kryzysu

Wybór przedsięwzięć

rewitalizacyjnych

Planowane

przedsięwzięcia gminy

i innych jednostek

Analiza dokumentów

strategicznych

krajowych,

województwa, gminy

Analiza SWOT

Przepisy prawne

Zasady monitorowania wskaźniki,

ewaluacji oraz aktualizacji

System wdrażania – zakresy zadań

Cele strategiczne i szczegółowe

Harmonogram realizacji działań

Projekt LPR

Opiniowanie przez RDOŚ, POIS

Konsultacje społeczne

Uchwała Rady Gminy

Weryfikacja LPR

IZ RPO 2014-2020 LOKALNY PROGRAM REWITALIZACJI

Prognoza oddziaływania na środowisko


NA LATA 2016 – 2020

11

ROZDZIAŁ III

STRESZCZENIE

Lokalny Program Rewitalizacji dla Gminy Brzostek na lata 2016-2020 jest dokumentem strategicznym

wyznaczającym główne cele i kierunki działań w zakresie rewitalizacji.

Na początku dokumentu zamieszczono rozwinięcie głównych skrótów oraz przedstawiono wyjaśnienie

najważniejszych pojęć. Następnie opisano cel i podstawę wykonania LPR oraz opisano strukturę

dokumentu i metodykę jego opracowania. W kolejnych rozdziale opisano powiązania LPR

z obowiązującymi na terenie kraju, województwa oraz gminy dokumentami strategicznymi

i planistycznymi. Następnie zaprezentowano harmonogram rzeczowo-finansowy zawierający projekty,

które zostały zaplanowane do realizacji w ramach LPR. W kolejnym rozdziale poddano analizie stan

aktualny gminy zwracając uwagę na główne wielkości ją opisujące. Przedstawiono informacje dotyczące

istotnych z punktu widzenia rewitalizacji zagadnień tj. demografii (w tym zameldowania oraz

wymeldowania, strukturę wiekową ludności, podział na grupy ekonomiczne), bezrobocia, gospodarstw

domowych, edukacji (wychowania przedszkolnego, uczniów szkół podstawowych), dochodów

i wydatków, podmiotów gospodarczych, infrastruktury drogowej, technicznej oraz mieszkalnictwa.

Następnie, zgodnie z metodyką analizy SWOT, poddano analizie, pod kątem obszaru zdegradowanego,

silne i słabe strony gminy, oraz mogące wystąpić szanse i zagrożenia. Analiza SWOT jest jednym

z najpowszechniejszych instrumentów analizy sytuacji, dokonywanej w celu uporządkowania informacji o

stanie aktualnym. Wykonano kluczową dla dokumentu diagnozę czynników i zjawisk kryzysowych.

Opisano metodykę przyjętą w zakresie wyznaczania obszaru zdegradowanego oraz obszaru rewitalizacji

wraz z przedstawieniem poszczególnych kroków, które zostały podjęte. Odrębnie poddano analizie

wskaźniki opisujące sferę społeczną, środowiskową, gospodarczą, techniczną oraz przestrzenno-

funkcjonalną. Opisano również wizję rewitalizacji ze szczególnym skupieniem się na wizji obszaru

rewitalizacji i potencjalnym zmianom, które będą miały miejsce po wdrożeniu projektów

rewitalizacyjnych. Zaprezentowano cele szczegółowe dla sfery rewitalizacji wraz z przypisaniem

kierunków działań. Zaprezentowano system wdrażania, zarządzania, monitorowania oraz ewaluacji.


NA LATA 2016 – 2020

12

ROZDZIAŁ IV

POWIĄZANIA LPR

Z DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI I PLANISTYCZNYMI

4.1 Poziom krajowy i regionalny

Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.)

Głównym celem Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju jest tworzenie warunków dla wzrostu dochodów mieszkańców Polski przy jednoczesnym wzroście spójności w wymiarze społecznym, ekonomicznym, środowiskowym i terytorialnym.

Cel szczegółowy II – Rozwój społecznie wrażliwy i terytorialnie zrównoważony.

Poprawa dostępności usług świadczonych w odpowiedzi na wyzwania demograficzne. Wzrost i poprawa wykorzystania potencjału kapitału ludzkiego na rynku pracy.

Strategia Rozwoju Kapitału Ludzkiego 2020

Cel 3. Poprawa sytuacji osób i grup zagrożonych wykluczeniem społecznym

Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego 2020

Cel szczegółowy 4.4. Rozwój i efektywne wykorzystanie potencjału kulturowego i kreatywnego

Strategia Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko perspektywa do 2020 r.

Cel 1. Zrównoważone gospodarowanie zasobami środowiska

Cel 2. Zapewnienie gospodarce krajowej bezpiecznego i konkurencyjnego zaopatrzenia w energię

Cel 3. Poprawa stanu środowiska

Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020: REGIONY, MIASTA, OBSZARY WIEJSKIE

Cel 1 – „konkurencyjność” – wspomaganie wzrostu konkurencyjności regionów;

Cel 2 – „spójność” – budowanie spójności terytorialnej i przeciwdziałanie marginalizacji obszarów problemowych;

Cel 3 – „sprawność” – tworzenie warunków dla skutecznej, efektywnej i partnerskiej realizacji działań rozwojowych ukierunkowanych terytorialnie.

Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 (KPZK 2030)

Cel 2. Poprawa spójności wewnętrznej i terytorialne równoważenie rozwoju kraju poprzez promowanie integracji funkcjonalnej, tworzenie warunków dla rozprzestrzeniania się czynników

rozwoju, wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich oraz wykorzystanie potencjału wewnętrznego wszystkich terytoriów

Cel 4. Kształtowanie struktur przestrzennych wspierających osiągnięcie i utrzymanie wysokiej jakości środowiska przyrodniczego i walorów krajobrazowych Polski

Umowa Partnerstwa


NA LATA 2016 – 2020

13

Kluczowe priorytety inwestycyjne (będące przedmiotem wsparcia z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego), zgodnie z celami tematycznymi:

Cel Tematyczny 3. Wzmacnianie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw (sektor MŚP):

3.1 Promowanie przedsiębiorczości, w szczególności poprzez ułatwianie gospodarczego wykorzystywania nowych pomysłów oraz sprzyjanie tworzeniu nowych firm, w tym również poprzez inkubatory przedsiębiorczości,

Cel tematyczny 4. Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach:

4.3 Wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystywania odnawialnych źródeł energii w budynkach publicznych i w sektorze mieszkaniowym,

4.5 Promowanie strategii niskoemisyjnych dla wszystkich rodzajów terytoriów, w szczególności dla

obszarów miejskich, w tym wspieranie zrównoważonej multimodalnej mobilności miejskiej i działań adaptacyjnych mających oddziaływanie łagodzące na zmiany klimatu,

Cel tematyczny 6. Zachowanie i ochrona środowiska naturalnego oraz wspieranie efektywnego

gospodarowania zasobami:

6.3 Zachowanie, ochrona, promowanie i rozwój dziedzictwa naturalnego i kulturowego,

6.5 Podejmowanie przedsięwzięć mających na celu poprawę stanu, jakości środowiska miejskiego, rewitalizację miast, rekultywację i dekontaminację terenów poprzemysłowych (w tym terenów powojskowych), zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza oraz propagowania działań służących zmniejszaniu hałasu,

Cel tematyczny 8. Promowanie trwałego i wysokiej jakości zatrudnienia oraz wsparcie mobilności

pracowników:

8.2 Wspieranie rozwoju przyjaznego dla zatrudnienia poprzez rozwój potencjałów endogenicznych jako elementu strategii terytorialnej dla obszarów ze specyficznymi potrzebami, łącznie z przekształceniem upadających regionów przemysłowych oraz działaniami na rzecz zwiększenia dostępności i rozwoju zasobów naturalnych i kulturowych,

8.5 Zapewnianie dostępu do zatrudnienia osobom poszukującym pracy i nieaktywnym zawodowo, w tym podejmowanie lokalnych inicjatyw na rzecz zatrudnienia oraz wspieranie mobilności

pracowników,

8.7 Samozatrudnienie, przedsiębiorczość oraz tworzenie nowych miejsc pracy,

Cel tematyczny 9. Wspieranie włączenia społecznego i walka z ubóstwem:

9.2 Wspieranie rewitalizacji fizycznej, gospodarczej i społecznej ubogich społeczności i obszarów miejskich i wiejskich,

9.4 Aktywna integracja, w szczególności w celu poprawy zatrudnialności,

9.8 Wspieranie gospodarki społecznej i przedsiębiorstw społecznych.

W ramach zakresu wsparcia z Europejskiego Funduszu Społecznego wyróżnia się 4 obszary o istotnym znaczeniu dla wzmocnienia społecznego i gospodarczego wymiaru rewitalizacji:

działania na rzecz poprawy zatrudnienia (priorytet inwestycyjny 8.5) obejmujące różne formy aktywizacji osób bez pracy,

działania na rzecz aktywnej integracji społecznej, a więc poprawy samodzielności i aktywności życiowej i społecznej oraz zwiększenia szans na zatrudnienie, realizowane

zarówno w odniesieniu do osób indywidualnych, jak i wieloproblemowych społeczności (priorytet inwestycyjny 9.4),

działania na rzecz promocji przedsiębiorczości (priorytet inwestycyjny 8.7) oraz przedsiębiorczości społecznej (priorytet 9.8) jako ważnych instrumentów o charakterze

zatrudnieniowym, związanych z tworzeniem nowych miejsc pracy, w tym zwłaszcza dla osób zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym,

działania na rzecz rozwoju usług społecznych ogólnego interesu (np. usług wsparcia rodziny,

usług opieki nad seniorami) w celu poprawy ich dostępności i jakości (priorytet inwestycyjny 9.7) oraz usług pozwalających na godzenie życia zawodowego i prywatnego np. usług opieki nad dziećmi do lat 3 (priorytet inwestycyjny 8.8).


NA LATA 2016 – 2020

14

Strategia Rozwoju Województwa - Podkarpackie 2020

Wizja: W 2020 roku województwo podkarpackie będzie obszarem zrównoważonego i inteligentnego rozwoju gospodarczego, wykorzystującym wewnętrzne potencjały oraz transgraniczne położenie,

zapewniającym wysoką jakość życia mieszkańców.

Cel główny strategii: Efektywne wykorzystanie zasobów wewnętrznych i zewnętrznych dla zrównoważonego i inteligentnego rozwoju społeczno-gospodarczego drogą do poprawy jakości życia mieszkańców.

Cel: Konkurencyjna i innowacyjna gospodarka

Rozwijanie przewag regionu w oparciu o kreatywne specjalizacje jako przejaw budowania

konkurencyjności krajowej i międzynarodowej

Cel: Kapitał ludzki i społeczny

Rozwój kapitału ludzkiego i społecznego jako czynników: innowacyjności regionu oraz poprawy poziomu życia mieszkańców

Cel: Sieć osadnicza

Podniesienie dostępności oraz poprawa spójności funkcjonalno-przestrzennej jako element budowania potencjału rozwojowego regionu

Cel: Środowisko i energetyka

Racjonalne i efektywne wykorzystanie zasobów z poszanowaniem środowiska naturalnego sposobem na zapewnienie bezpieczeństwa i dobrych warunków życia mieszkańców oraz rozwoju gospodarczego województwa.

Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Podkarpackiego

Ogólnym celem polityki przestrzennej województwa jest sterowanie rozwojem przestrzennym,

podejmowanie działań oraz określenie i realizacja zadań publicznych o znaczeniu ponadlokalnym.

Cele polityki przestrzennej województwa w dziedzinie środowiska naturalnego i kulturowego, w zakresie infrastruktury społeczno- gospodarczej, w dziedzinie komunikacji i infrastruktury technicznej oraz w dziedzinie struktur przestrzennych obejmują:

- efektywne wykorzystanie stanu zainwestowania,

- poprawę jakości życia i równoważenie rozwoju,

- zwiększenie konkurencyjności województwa.

Program Ochrony Powietrza dla strefy podkarpackiej z uwagi na stwierdzone przekroczenie poziomu dopuszczalnego pyłu zawieszonego PM10, poziomu dopuszczalnego pyłu zawieszonego PM2,5 oraz poziomu docelowego benzo(a)pirenu wraz z Planem Działań Krótkoterminowych.

W ramach zaplanowanych do realizacji działań służących poprawie jakości powietrza w strefie, które wynikają z innych dokumentów niż POP należy wskazać m.in.:

- rozbudowa obwodnic miast i miejscowości o dużym natężeniu ruchu np. Brzostek

Program Ochrony środowiska dla Województwa Podkarpackiego na lata 2012-2015

Cele krótkookresowe i działania w zakresie ich realizacji

- Cel nr 1 – Zmniejszenie zagrożenia ponadnormatywnym hałasem, zwłaszcza komunikacyjnym na

obszarach o największym zagrożeniu. Najbardziej rozległe obszary przekroczeń w zakresie średniorocznego poziomu docelowego benzo(a)pirenu to północna, zachodnia i centralna część województwa obejmująca np. Pilzno, Brzostek, Jasło wraz z gminami przyległymi

Obszary funkcjonalne w województwie podkarpackim


NA LATA 2016 – 2020

15

Do obszarów ochrony krajobrazów kulturowych zaliczono, nieuwzględnione w ww. studium krajobrazów kulturowych, gminy:

- na obszarze których występują historyczne układy urbanistyczne wpisane do rejestru zabytków, nieujęte w opracowaniu;

- ze względu na zachowanie wyróżniające je bogate zasoby materialnego dziedzictwa kulturowego, w tym przede wszystkim wartościowe przykłady drewnianej architektury sakralnej, głównie cerkiewnej, charakterystycznej dla rejonu oraz inne walory dziedzictwa kulturowego. Wyznaczony

obszar ochrony krajobrazów kulturowych obejmuje m. in Brzostek.

Do wyznaczenia obszarów o najniższym poziomie dostępu do dóbr i usług warunkujących możliwości rozwojowe przyjęto następujące kryteria delimitacji:

- dostęp do usług edukacyjnych

- dostęp do usług medycznych

- dostęp do usług komunikacyjnych

- dostęp do usług komunalnych i związanych z ochroną środowiska

- dostęp do usług kulturalnych

Wyznaczony obszar obejmuje m.in. Brzostek

4.2 Poziom gminy

Strategia Rozwoju Gminy Brzostek na lata 2011-2020 roku

Cel strategiczny: zapewnienie gminie partnerskiej i konkurencyjnej pozycji w powiecie, regionie, Polsce i w Europie przy wykorzystaniu jej mocnych stron oraz szans wynikających z jej geograficznego położenia, potencjału demograficznego, tradycji przemysłowych, walorów środowiskowych, oraz uwarunkowań historycznych i kulturowych.

Misja: Gmina Brzostek jest sprzyjającym miejscem życia dla mieszkańców, turystów odwiedzających gminę oraz gospodarstw rolnych. To obszar atrakcyjny kulturowo i przyrodniczo, nastawiony na rozwój nowoczesnej infrastruktury, efektywnego rolnictwa i ekologicznych sektorów

działalności gospodarczej. To gmina, która uwzględnia potrzeby oraz dążenia lokalnej społeczności, wychodząc naprzeciw aspiracjom swoich mieszkańców.

Wizja: Gmina Brzostek - atrakcyjna turystycznie, czysta ekologicznie, zasobna ekonomicznie dzięki: bogatemu dziedzictwu kulturowemu, wyspecjalizowanemu rolnictwu, zmodernizowanej infrastrukturze technicznej oraz turystyce, wykształconym mieszkańcom i ich przedsiębiorczości;

przyjazna dla mieszkańców, inwestorów i gości.

Gminna Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Brzostek na lata 2008-2020

W wyniku prac podczas warsztatów strategicznych sformułowano trzy obszary priorytetowe:

1 Pomoc społeczna i ochrona zdrowia na rzecz osób potrzebujących.

2 Tworzenie warunków sprzyjających rozwoju społecznemu i gospodarczemu

3 Wszechstronna edukacja, integracja, przedsiębiorczość, czas wolny i rekreacja

Cel 1.1. Poprawa sytuacji życiowej rodzin i osób zagrożonych ubóstwem

Cel 1.2. Ulepszenie istniejących i wprowadzanie nowych form pomocy socjalnej

Cel 1.3. Tworzenie lub uzupełnianie infrastruktury socjalnej

Cel 1.4. Stworzenie zintegrowanego systemu pomocy socjalnej oraz zwiększanie efektywności działań poszczególnych podmiotów w zakresie integracji społeczne


NA LATA 2016 – 2020

16

Cel 1.5. Zabezpieczenie potrzeb z zakresu ochrony zdrowia

Cel 2.1. Rozwój infrastruktury drogowej służącej poprawie bezpieczeństwa:

Cel 2.2. Rozwój infrastruktury, służącej ochronie środowiska naturalnego

Cel 2.3. Rozwój infrastruktury oświatowej, sportowej i kulturalnej

Cel 3.1. Aktywizacja zawodowa społeczności lokalnej

Cel 3.2. Poprawa systemu edukacji na ternie gminy

Cel 3.3. Rozwój usług dla mieszkańców w zakresie sportu i rekreacji

Cel 3.4. Poprawa oferty kulturalnej, kultywowanie i promocja tradycji i dorobku gminy

Główne lokalne problemy społeczne gminy Brzostek:

- problemy biedy i ubóstwa w gminie, dziedziczenie biedy

- problemy bezrobocia

- problemy niekorzystnych tendencji demograficznych

- niepełnosprawność

- problemy uzależnień

- przemoc w rodzinie.

Program Ochrony Środowiska dla gminy Brzostek na lata 2009-2019

Cel strategiczny nr 1 - Ochrona wód i efektywne wykorzystanie zasobów wodnych

Cel strategiczny nr 2 - Ochrona przed powodzią

Cel strategiczny nr 3 - Gospodarka odpadami

Cel strategiczny nr 4 - Odnawialne źródła energii, energetyka alternatywna

Cel strategiczny nr 5 - Ochrona różnorodności biologicznej i krajobrazu oraz zrównoważony rozwój lasów

Cel strategiczny nr 6 - Ochrona powietrza atmosferycznego

Cel strategiczny nr 7 - Ochrona powierzchni ziemi i przywrócenie wartości użytkowej gleb

Cel strategiczny nr 8 - Ochrona przed hałasem i promieniowaniem elektromagnetycznym

Cel strategiczny nr 9 - Ochrona zasobów kopalin

Cel strategiczny nr 10 - Edukacja ekologiczna

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Brzostek część II kierunki

Określa się zasady zagospodarowania przestrzennego m. in.

- systematyczne porządkowanie poprzez wymianę, remonty, przebudowę istniejącego zagospodarowania, w celu podniesienia atrakcyjności obszaru,

- ochronę historycznej struktury przestrzennej wraz z istniejącymi zespołami i obiektami

zabytkowymi,

- zachowanie form architektonicznych przed przekształceniami prowadzącymi do obniżenia wartości estetycznych i architektonicznych,

8. OBSZARY I OBIEKT Y CHRONIONE ORAZ ZASADY OCHRONY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO

Strefa A ścisłej ochrony konserwatorskiej wyznaczona dla zabytkowego zespołu urbanistycznego

w centrum Brzostku dla ochrony obiektów zabytkowych wraz z ich otoczeniem proponuje się następujące ustalenia:


NA LATA 2016 – 2020

17

- prowadzenie działań na obiektach wpisanych do ewidencji zabytków (remont, przebudowa, rozbudowa i nadbudowa), z zachowaniem gabarytu, bryły, tradycyjnej formy architektonicznej oraz wyznaczonej linii zabudowy, zalecenie stosowania dachów spadzistych, krytych dachówką,

możliwość adaptacji obiektów na nowe funkcje w sposób nie zacierający pierwotnego wyglądu obiektów

– funkcje usługowe ściśle związane i podporządkowane wymogom wyznaczonej w zasięgu strefy przestrzeni publicznej (kulturalnych, oświatowych, rekreacyjno-turystycznych, punktów

gastronomicznych),

przywrócenie historycznych funkcji Rynku, poprzez m. in. ograniczenie ruchu przelotowego i parkowania na Rynku oraz zmianę nawierzchni (bruk, kostka),

zachowanie zabytkowych elementów układu przestrzennego (sieć drożna, układ działek),

ochrona wartościowych form architektonicznych (kapliczki, krzyże, pomniki itp.),

ochrona zabytkowego drzewostanu,

ochrona terenów zielonych naturalnych i urządzonych, będących wypełnieniem układów i otoczenia zespołów.

Gminny program opieki nad zabytkami na lata 2016-2019 dla Gminy Brzostek

- podejmowanie działań zwiększających atrakcyjność zabytków dla potrzeb społecznych, turystycznych i edukacyjnych oraz wspieranie inicjatyw sprzyjających wzrostowi środków finansowych na opiekę nad zabytkami

- finansowe (np. udzielanie dotacji na prace remontowe, konserwatorskie i prace budowlane przy

zabytkach, środki budżetowe na zadania własne z przeznaczeniem na remonty i modernizacje

zabytków będących własnością Gminy, korzystanie z programów uwzględniających dofinansowanie z środków zagranicznych,


NA LATA 2016 – 2020

18

ROZDZIAŁ V

DIAGNOZA CZYNNIKÓW I ZJAWISK KRYZYSOWYCH

5.1 IDENTYFIKACJA NEGATYWNYCH ZJAWISK

Pogłębiona diagnoza czynników i zjawisk kryzysowych dokonana na potrzeby opracowania Diagnozy

służącej wyznaczeniu obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji gminy Brzostek oraz Analiza

SWOT, pozwoliła na identyfikację negatywnych zjawisk występujące na terenie gminy Brzostek.

Analizie podlegało występowanie negatywnych zjawisk w sferze: społecznej, gospodarczej,

środowiskowej, przestrzenno- funkcjonalnej i technicznej.

Negatywne zjawiska SPOŁECZNE:

1. Odpływ młodzieży (w szczególności wykształconej) do większych ośrodków miejskich

2. Brak koordynacji w zakresie promocji gospodarczej i kompleksowej obsługi inwestora.

3. Słabe dostosowanie oferty edukacyjnej do lokalnego rynku pracy.

4. Preferowanie przez część społeczeństwa pasywnych form spędzania czasu wolnego.

5. Brak umiejętności i nawyków aktywnego spędzania czasu wolnego.

6. Niewystarczający system wsparcia dla osób starszych.

7. Niewystarczająca ilość przedsięwzięć kulturalnych dla mieszkańców

Negatywne zjawiska GOSPODARCZE:

1. Brak zachęt inwestycyjnych dla inwestorów.

2. Niewielka liczba przedsiębiorstw na obrzeżach gminy.

3. Brak dużych przedsiębiorstw.

4. Niewystarczająca liczba i słaba kondycja finansowa małej i średniej przedsiębiorczości.

5. Słabo rozwinięta baza turystyczna, gastronomiczna

6. Niewystarczająca promocja gospodarcza gminy.

Negatywne zjawiska ŚRODOWISKOWE:

1. Występujące zagrożenie powodziowe spowodowane niedrożnością rowów i przepustów.

2. Niewystarczająca świadomość mieszkańców w zakresie racjonalnego wykorzystania energii i

źródeł odnawialnych.

3. Niski udział energii odnawialnej w bilansie energetycznym.

4. Niezadowalający stan techniczny oczyszczalni ścieków

5. Niezadowalająca ilość zbiorników wody pitnej

6. Zanieczyszczenie środowiska

Negatywne zjawiska PRZESTRZENNO- FUNKCJONALNE:


NA LATA 2016 – 2020

19

1. Niezadowalający standard przestrzeni publicznej

2. Mała ilość miejsc do zabawy i rekreacji dzieci i młodzieży

3. Nieprawidłowość i uciążliwość obecnego systemu komunikacyjnego w szczególności brak

chodników i zły stan techniczny nawierzchni części dróg gminnych i powiatowych,

4. Słaby system weekendowej komunikacji przewozów osobowych.

5. Brak basenu, kina, ścieżek rowerowych.

6. Niewystarczająca i nie w pełni gwarantująca zapotrzebowanie infrastruktura oświatowa na

terenie gminy.

7. Mała ilość infrastruktury kulturalnej nierozwiązująca problemów spędzania czasu wolnego

przez mieszkańców.

Negatywne zjawiska TECHNICZNE:

1. Niezadowalający stan techniczny budynków użyteczności publicznej w centrum Brzostku.

2. Zły stan techniczny rynku brzosteckiego

3. Niezadowalający stan techniczny dróg, infrastruktury drogowej.

4. Niewystarczająca infrastruktura turystyczno-rekreacyjna

5. Brak nowoczesnych rozwiązań architektonicznych

5.2 WSKAŹNIKI NEGATYWNYCH ZJAWISK

Dla gminy Brzostek dokonano szczegółowej analizy wskaźników dla ujawnienia stanu kryzysowego

w oparciu o wskaźniki zjawisk społecznych oraz zjawisk gospodarczych, technicznych

i środowiskowych wykazanych dla poszczególnych jednostek terytorialnych gminy Brzostek. Do

celów analizy wyszczególniono 19 obszarów terytorialnych. Takie podejście gwarantuje, że

zidentyfikowane zostaną te obszary, które faktycznie znajdują się w najtrudniejszej sytuacji.


NA LATA 2016 – 2020

20

5.2.1 WSKAŹNIKI ZJAWISK SPOŁECZNYCH

BEZROBOCIE I WSKAŹNIK OBCIĄŻENIA DEMOGRAFICZNEGO

STOPA BEZROBOCIA. Stan na 31 grudnia 2015 rok

Lp. Jednostka

terytorialna Liczba

ludności

Liczba osób

bezrobotnych

Ludność

w wieku produkcyjnym

WSKAŹNIK OBCIĄŻENIA

DEMOGRAFICZNEGO (jako stosunek

ludności w wieku nieprodukcyjnym do

ludności w wieku produkcyjnym)

STOPA BEZROBOCIA

1 Brzostek 2747 134 1734 58% 8%

2 Bączałka 274 17 170 61% 10%

3 Bukowa 480 32 297 62% 11%

4 Głobikówka 253 17 156 62% 11%

5 Gorzejowa 694 30 423 64% 7%

6 Grudna Dolna 417 14 235 77% 6%

7 Grudna Górna 521 16 299 74% 5%

8 Januszkowice 881 44 522 69% 8%

9 Kamienica Dolna

555 33 315 76% 10%

10 Kamienica

Górna 791 53 472 68% 11%

11 Klecie 657 32 398 65% 8%

12 Nawsie Brzosteckie

837 46 513 63% 9%

13 Opacionka 435 23 246 77% 9%

14 Przeczyca 721 28 411 75% 7%

15 Siedliska-

Bogusz 1033 69 631 64% 11%

16 Skurowa 409 21 232 76% 9%

17 Smarżowa 677 28 389 74% 7%

18 Wola Brzostecka

558 25 313 78% 8%

19 Zawadka Brzostecka

421 25 247 70% 10%

Ogółem

13361 687 8003 67% 9%

STOPA BEZROBOCIA Stosunek liczby osób bezrobotnych do liczby osób w wieku produkcyjnym (liczba osób w wieku 18-59 lub 64 lata)

Źródło: Urząd Miejski w Brzostku


NA LATA 2016 – 2020

21

Wskaźnik obciążenia demograficznego gminy Brzostek

Źródło: Opracowanie własne

Wskaźnik obciążenia demograficznego pokazuje dosyć jasno, że struktura demograficzna gminy

Brzostek jest niekorzystna tym samym odzwierciedlając negatywne trendy obserwowane na poziomie

całego kraju. Wskaźnik obciążenia demograficznego wynosi 67% w całej gminie Brzostek.

Problemy obciążenia demograficznego w szczególności dotykają następujące obszary:

Wola Brzostecka oraz Grudna Dolna.

Skutki wysokiego obciążenia demograficznego mogą częściowo być kompensowane przez dobrą

sytuację na rynku pracy, dlatego kolejnym poddanym analizie wskaźnikiem jest poziom stopy

bezrobocia.

Wskaźnik stopy bezrobocia gminy Brzostek

58,4%61,2%

61,6%62,2%

64,1%

77,5%

74,3%

68,8%

76,2%

67,6%

65,1%

63,2%

76,8%

75,4%

63,7%

76,3%

74,0%

78,3%

70,5%

67,0%

0,00% 10,00% 20,00% 30,00% 40,00% 50,00% 60,00% 70,00% 80,00% 90,00%

Brzostek

Bączałka

Bukowa

Głobikówka

Gorzejowa

Grudna Dolna

Grudna Górna

Januszkowice

Kamienica Dolna

Kamienica Górna

Klecie

Nawsie Brzosteckie

Opacionka

Przeczyca

Siedliska-Bogusz

Skurowa

Smarżowa

Wola Brzostecka

Zawadka Brzostecka

Gmina Brzostek

Wskaźnik obciążenia demograficznego


NA LATA 2016 – 2020

22


Wysoka stopa bezrobocia jest jednym z podstawowych wskaźników obciążenia społecznego. Wysokie

bezrobocie wskazuje, bowiem na niewykorzystany potencjał ludzki. Długotrwałe, chroniczne

bezrobocie może prowadzić do wykluczenia społecznego. Co więcej długie pozostawanie bez pracy

często przekłada się na powstawanie kolejnych problemów społecznych, w tym min.: znaczne koszty

materialne związane z utrzymaniem bezrobotnych oraz służb zajmujących się ich problemami i

obsługą, spadek dochodów rodzin, rozszerzenie się społecznych kręgów ubóstwa, degradacje

psychiczną i moralną osób pozostających bez pracy (poczucie beznadziejności, pesymizm, uczucie

bezużyteczności, depresja itp.) a często także zjawiska patologii społecznej - alkoholizm,

narkomania, przestępczość itd. Nasza analiza wykazała, że najwyższy wskaźnik bezrobocia

występuje w Kamienicy Górnej oraz w Siedliskach-Bogusz i Głobikówka.

7,7%

10,0%

10,8%

10,9%

7,1%

6,0%

5,4%

8,4%

10,5%

11,2%

8,0%

9,0%

9,4%

6,8%

10,9%

9,1%

7,2%

8,0%

10,1%

8,6%

0,00% 2,00% 4,00% 6,00% 8,00% 10,00% 12,00%

Brzostek

Bączałka

Bukowa

Głobikówka

Gorzejowa

Grudna Dolna

Grudna Górna

Januszkowice

Kamienica Dolna

Kamienica Górna

Klecie

Nawsie Brzosteckie

Opacionka

Przeczyca

Siedliska-Bogusz

Skurowa

Smarżowa

Wola Brzostecka

Zawadka Brzostecka

Gmina Brzostek

Wskaźnik stopy bezrobocia


NA LATA 2016 – 2020

23

PRZESTĘPCZOŚĆ I WYKROCZENIA. Stan na 31 grudnia 2015 rok

Lp. Jednostka terytorialna Liczba

przestępstw

w roku 2015

Liczba wykroczeń

w roku 2015

1 Brzostek 41 134

2 Bączałka 0 1

3 Bukowa 5 37

4 Głobikówka 1 2

5 Gorzejowa 7 3

6 Grudna Dolna 0 2

7 Grudna Górna 1 2

8 Januszkowice 5 12

9 Kamienica Dolna 0 59

10 Kamienica Górna 3 8

11 Klecie 3 30

12 Nawsie Brzosteckie 14 5

13 Opacionka 1 5

14 Przeczyca 3 4

15 Siedliska-Bogusz 1 8

16 Skurowa 3 4

17 Smarżowa 2 5

18 Wola Brzostecka 2 1


8 52

Źródło: Komisariat Policji w Brzostku


NA LATA 2016 – 2020

24

Wskaźnik poziomu przestępczości - wykroczenia na 1000 mieszkańców w roku 2015


Głównym wskaźnikiem jakim posłużyliśmy się w naszej analizie stopnia nasilenia przestępczości jest

ilość wykroczeń i przestępstw do jakich doszło na zdefiniowanych obszarach gminy Brzostek

w przeliczeniu na 1000 mieszkańców. Na uwagę zasługuje bardzo wysokie żróżnicowanie nasilenia

przestępczości i wykroczeń w analizowanej gminie.

Oprócz oczywistych negatywnych skutków społecznych zjawisko przestępczości może stanowić

istotny czynnik hamujący rozwój turystyki co w szczególności dotyka atrakcyjne okolice gminy.

Jednocześnie należy zwrócić uwagę na bardzo duży stopień nasilenia pozostałych fundamentalnych

wskaźników obciążenia społecznego (obciążenia demograficznego i bezrobocia) wystepujących

w ww. obszarze gminy. Wskażniki poddane analizie do tego miejsca tj. wskaźnik obciążenia

demograficznego, bezrobocie oraz nasilenie przestępczości i wykroczeń składają się na sumaryczny

wskaźnik obciążenia społecznego. Wskaźnik został skalkulowany na bazie wystandaryzowanych

14,9

0,0

10,5

3,9

10,1

0,0

1,9

5,6

0,0

3,8

4,5

16,7

2,3

4,2

1,0

7,3

3,0

3,6

19,0

7,5

0,00 2,00 4,00 6,00 8,00 10,00 12,00 14,00 16,00 18,00 20,00

Brzostek

Bączałka

Bukowa

Głobikówka

Gorzejowa

Grudna Dolna

Grudna Górna

Januszkowice

Kamienica Dolna

Kamienica Górna

Klecie

Nawsie Brzosteckie

Opacionka

Przeczyca

Siedliska-Bogusz

Skurowa

Smarżowa

Wola Brzostecka

Zawadka Brzostecka

Gmina Brzostek

Wskaźnik liczby przestępstw na 1000 mieszkańców (2015 r.)


NA LATA 2016 – 2020

25

wartości wyżej wymienionych miar cząstkowych i został przedstawiony w ostatniej części naszej

analizy poświęconej delimitacji obszarów zdegradowanych.

Wskaźnik obciążenia społecznego będzie stanowił podstawowe kryterium dla wskazania obszarów

wymagających objęcia programem rewitalizacji.

FUNDACJE, STOWARZYSZENIA I ORGANIZACJE SPOŁECZNE ZAREJESTROWANE W REJESTRZE

REGON. Stan na 31 grudnia 2015 rok.

Lp. Jednostka terytorialna

Fundacje,

stowarzyszenia i organizacje społeczne

WSKAŹNIK POZIOMU KAPITAŁU SPOŁECZNEGO

(LICZBA FUNDACJI, STOWRZYSZEŃ I ORGANIZACJI SPOŁECZNYCH NA 1000

MIESZKAŃCÓW)

1 Brzostek 7 3

2 Bączałka 0 0

3 Bukowa 1 2

4 Głobikówka 0 0

5 Gorzejowa 2 3

6 Grudna Dolna 1 2

7 Grudna Górna 3 6

8 Januszkowice 6 7

9 Kamienica Dolna 2 4

10 Kamienica Górna 2 3

11 Klecie 0 0

12 Nawsie Brzosteckie 6 7

13 Opacionka 1 2

14 Przeczyca 1 2

15 Siedliska-Bogusz 5 5

16 Skurowa 1 2

17 Smarżowa 1 1

18 Wola Brzostecka 0 0

19 Zawadka Brzostecka 0 0

WSKAŹNIK POZIOMU KAPITAŁU SPOŁECZNEGO Liczba organizacji społecznych (fundacje, stowarzyszenia) na 1 tys. ludności



NA LATA 2016 – 2020

26

Wskaźnik poziomu kapitału społecznego – Liczba fundacji, stowarzyszeń i organizacji społecznych

na 1000 mieszkańców.


Ważnym kryterium w ocenie relatywnej kondycji danego obszaru jest jego potencjał do zapewnienia

odpowiedniego rozwoju kapitału ludzkiego.

Wskaźniki wybrane do analizy tego zagadnienia z jednej strony determinowane były dostępnością

wiarygodnych i aktualnych danych, a z drugiej strony charakterem gminy Brzostek. Charakter gminy

sprawia, że lokalna administracja ma ograniczone (w porównaniu do większych aglomeracji)

możliwości w zakresie zapewnienia szerokiego dostępu do kultury, edukacji pozaformalnej, sportu

itp. Z tego względu uważamy, że potencjał lokalnej społeczności do samoorganizowania się

2,5

0,0

2,1

0,0

2,9

2,4

5,8

6,8

3,6

2,5

0,0

7,2

2,3

2,8

4,8

2,4

1,5

0,0

0,0

3,0

0,00 2,00 4,00 6,00 8,00

Brzostek

Bączałka

Bukowa

Głobikówka

Gorzejowa

Grudna Dolna

Grudna Górna

Januszkowice

Kamienica Dolna

Kamienica Górna

Klecie

Nawsie Brzosteckie

Opacionka

Przeczyca

Siedliska-Bogusz

Skurowa

Smarżowa

Wola Brzostecka

Zawadka Brzostecka

Gmina Brzostek

Wskaźnik liczby fundacji, stowarzyszeń i organizacji społecznych na 1000 mieszkańców


NA LATA 2016 – 2020

27

w różnnorakich stowrzyszeniach, fundacjach i organizacjach społecznych stanowi w tym przypadku

bardzo dobre odzwierciedlenie kondycji kapitału ludzkiego w analizowanej społeczności.

W omawianym kontekście zdecydowanie najkorzystniej sytuacja przedstawia się w Januszkowice

i Nawsie Brzosteckie, kolejno Grudna Górna i Siedliska-Bogusz. Największe skupiska organizacji

pozarządowych zlokalizowane są w środkowo-centralnej części gminy. Fakt ten może wynikać

z obiektywnych czynników takich jak dostępności infrastruktury gospodarczej i lokalowej, blikości

lokalnej administracji oraz dogodnej lokalizacji. Niemniej jednak gmina powinna przedsięwziąć

działania, które zwiększą dostępność ww. organizacji pozarządowych dla społeczności zamieszkującej

pozostałą część gminy, w której występują zdecydowanie mniejsze możliwości związane z aktywną

partycypacją w organizacjach, stowrzyszeniach i fundacjach.

Edukacja

Edukacja, rozumiana jako wychowanie, wykształcenie, nauka oraz zdobywanie wiedzy, umiejętności

i kształcenie, pełni zasadniczą rolę w rozwoju człowieka. Jako proces trwający od młodości jest

sposobem na podniesienie jakości zasobów ludzkich, a tym samym poziomu konkurencyjności

gospodarki i przyspieszenia tempa rozwoju gospodarczego.

Edukacja odgrywa znaczącą rolę w rozwoju poszczególnych mieszkańców, co w efekcie składa się na

rozwój całej jednostki. Szkoła jak wiadomo to obok rodziny – drugie najważniejsze środowisko

wychowawcze dzieci i młodzieży.

Oświata to jedna z kluczowych dziedzin zarówno w wymiarze ogólnokrajowym, jak lokalnym. Im

bardziej wykształcone społeczeństwo, tym szybciej i lepiej potrafi się przystosować do realiów

dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości gospodarczej i społecznej.

Na terenie gminy Brzostek funkcjonują następujące jednostki stanowiące bazę oświatową:

Szkoła Podstawowa w Brzostku,

Szkoła Podstawowa w Gorzejowej,

Szkoła Podstawowa w Grudnej Górnej,

Szkoła Podstawowa w Kamienicy Dolnej,

Szkoła Podstawowa w Kamienicy Górnej,

Szkoła Podstawowa w Przeczycy,

Szkoła Podstawowa w Smarżowej,

Zespół Szkół w Januszkowicach,

Zespół Szkół w Nawsiu Brzosteckim,

Zespół Szkół w Siedliskach-Bogusz,

Gimnazjum w Brzostku,

Zespół Szkół im. Jana Pawła II w Brzostku,

Przedszkole oraz Żłobek „Tęczowa Dolina” w Brzostku.

W wielu placówkach oświatowych konieczne stało się przeprowadzenie remontów oraz

modernizacji z uwagi na pogarszający się w miarę upływu czasu ich stan techniczny. Niezbędny


NA LATA 2016 – 2020

28

jest również zakup różnego rodzaju nowoczesnych pomocy dydaktycznych, które wywierają

ogromny wpływ na jakość oraz skuteczność kształcenia młodych mieszkańców gminy Brzostek.

Uczniowie z terenu gminy po ukończeniu nauki w gimnazjach mają możliwość kontynuowania nauki

w szkołach ponadgimnazjalnych m.in. zlokalizowanych na terenie powiatu dębickiego:

I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Władysława Jagiełły w Dębicy,

II Liceum Ogólnokształcące im. J. Twardowskiego w Dębicy,

Zespół Szkół Zawodownych nr 1 im. Jana Pawła II w Dębicy,

Zespół Szkół nr 2 im. E. Kwiatkowskiego w Dębicy.

Na terenie gminy Brzostek mieszkańcy posiadający wyższe wykształcenie stanowią zaledwie

4% ogólnej liczby mieszkańców (w wieku 15 lat i więcej). Wykształcenie średnie i

policealne posiada ok. 19% ogólnej liczby mieszkańców. Natomiast aż 52% ogólnej liczby

mieszkańców posiada wykształcenie podstawowe ukończone lub podstawowe nie ukończone.

Mieszkańcy gminy Brzostek posiadają niższy poziom wykształcenia niż ludność województwa

podkarpackiego i Polski. W gminie Brzostek znacznie niższy jest procentowy udział osób

z wykształceniem wyższym, policealnym i średnim, natomiast wyższy jest udział osób

z wykształceniem zasadniczym zawodowym, podstawowym i bez wykształcenia.

726 mieszkańców Brzostku jest w wieku potencjalnej nauki (3-24 lata) (w tym 365 kobiet oraz 361

mężczyzn). Według Narodowego Spisu Powszechnego z 2011 roku 13,4% ludności posiada

wykształcenie wyższe, 2,2% wykształcenie policealne, 12,2% średnie ogólnokształcące, a 19,8%

średnie zawodowe. Wykształceniem zasadniczym zawodowym legitymuje się 23,6% mieszkańców

Brzostku, gimnazjalnym 6,3%, natomiast 21,5% podstawowym ukończonym. 1,0% mieszkańców

zakończyło edukację przed ukończeniem szkoły podstawowej.

W porównaniu do całego województwa podkarpackiego mieszkańcy Brzostku mają analogiczny

poziom wykształcenia. Wśród kobiet mieszkających w Brzostku największy odsetek ma wykształcenie


NA LATA 2016 – 2020

29

podstawowe ukończone (22,8%) oraz średnie zawodowe (18,6%). Mężczyźni najczęściej mają

wykształcenie zasadnicze zawodowe (29,5%) oraz średnie zawodowe (21,0%).

17,2% mieszkańców Brzostku w wieku potencjalnej nauki (3-24 lata) zalicza się do przedziału 3-6

lat - wychowanie przedszkolne (17,3% wśród dziewczynek i 17,2% wśród chłopców). Na tysiąc dzieci

w wieku przedszkolnym 1 304 uczęszcza do placówek wychowania przedszkolnego. Na jedno miejsce

w placówce wychowania przedszkolnego przypada 1,23 dzieci w wieku przedszkolnym.

W grupie wiekowej 3-24 lata na poziomie podstawowym (7-12 lat) kształci się 23,6% ludności

(20,5% wśród dziewczynek i 26,6% wśród chłopców). Na 1 oddział w szkołach podstawowych

przypada 22 uczniów. Współczynnik skolaryzacji brutto (Stosunek wszystkich osób uczących się

w szkołach podstawowych do osób w wieku 7-12 lat) wynosi 172,55.

Wśród mieszkańców w wieku potencjalnej nauki 13,4% zalicza się do przedziału 13-15 lat -

kształcenie na poziomie gimnazjalnym (13,4% wśród dziewczyn i 13,3% wśród chłopaków). Na

1 oddział w szkołach gimnazjalnych przypada 23 uczniów. Współczynnik skolaryzacji brutto

(Stosunek wszystkich osób uczących się w szkołach gimnazjalnych do osób w wieku 13-15 lat) wynosi

232,99.

W grupie wiekowej 3-24 lata na poziomie ponadgimnazjalnym (16-18 lat) kształci się 16,3%

mieszkańców (18,4% wśród dziewczyn i 14,1% wśród chłopaków). Na 1 oddział w szkołach

ogólnokształcących przypada 0 uczniów. 28 uczniów przypada na oddział w szkołach średnich

zawodowych i artystycznych.

W przedziale wiekowym odpowiadającym edukacji w szkołach wyższych (19-24 lat) znajduje się

29,6% mieszkańców Brzostku w wieku potencjalnej nauki (30,4% kobiet i 28,8% mężczyzn).

Jednym ze wskażników, który może świadczyć o jakości kształcenia szkół na poziomie podstawowym

sa wyniki egzaminów po VI klasie. Jest to tzw. sprawdzian szóstoklasisty – zestandaryzowany,

powszechny egzamin o charakterze ponadprzedmiotowym. Sprawdza on umiejętności czytania ze

zrozumieniem, pisania, korzystania z informacji oraz wykorzystywania wiedzy w praktyce. Uczniowie

mogą uzyskać na egzaminie wynik od 0 do 40 punktów. W niniejszej diagnizie wyniki zostały

przedstawione w jednostkach procentowych, dzięki czemu odbiorcy łatwo wyobrazić sobie poziom

uzyskanych przez uczniów wyników, dodatkowo wartości procentowe można porównywać z innymi

wynikamiuczniów, np. z egzaminów gimnazjalnych. Na poniższym wykresie porównano wyniki

uzyskane w poszczególnych szkołach Gminy Brzostek w 2015 roku ze średnia gminy wynoszącą

67,7%. Prawie połowa szkół otrzymała wynik niewiele niższy niż średnia dla całej gminy, jednakże w

skali kraju był to wynik niski. Świadczy to o niskim poziomie nauczania w brzosteckich szkołach

podstawowych.


NA LATA 2016 – 2020

30

Wykres: Przeciętne wyniki sprawdzianu po VI klasie szkoły podstawowej uzyskiwane przez uczniów szkół podstawowych w Gminie Brzostek w roku 2015 (%) w porównaniu ze średnią dla całej gminy.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie www.oke.krakow.pl, z dnia 29.05.2015.

Z kolei o jakości kształcenia placówek gimnazjalnych świadczyć mogą wyniki egzaminów

gimnazjalnych. Jak możemy zauważyć, na przestrzeni ostatnich dwóch lat w poniższych tabelach

w 2015 oraz 2016 roku wyniki uczniów Gminy Brzostek odbiegały od średnich wyników dla powiatu

dębickiegio i województwa podkarpackiego. Świadczy to o tym, iż poziom kształcenia w szkołach

gimnazjalnych w Gminie Brzostek jest niepokojąco niski.

Tabela: Wyniki egzaminu gimnazjalnego w Gminie Brzostek na tle porównywanych jednostek

w 2016 roku.

Jednostka terytorialna

część humanistyczna:

j. polski


historia i wos

część matematyczno-przyrodnicza: matematyka

część matematyczno-przyrodnicza:

przedmioty przyrodnicze

Gmina Brzostek 64 49 45 46

Województwo podkarpackie

68 57 51 52

Powiat dębicki 71 57 50 53

Źródło: Opracowanie własne na podstawie www.oke.krakow.pl.

http://www.oke.krakow.pl/


NA LATA 2016 – 2020

31

Tabela: Wyniki egzaminu gimnazjalnego w Gminie Brzostek na tle porównywanych jednostek

w 2015 roku.

Jednostka terytorialna


j. polski

część humanistyczna: historia i wos

część

matematyczno-przyrodnicza: matematyka

część matematyczno-przyrodnicza: przedmioty

przyrodnicze


Województwo podkarpackie

62 65 51 51

Powiat dębicki 63 65 50 51

Źródło: Opracowanie własne na podstawie www.oke.krakow.pl.

5.2.2 WSKAŹNIKI ZJAWISK GOSPODARCZYCH

AKTYWNOŚĆ GOSPODARCZA

Wskaźnik prowadzenia działalności gospodarczej

LICZBA PODMIOTÓW GOSPODARKI NARODOWEJ Stan na 31 grudnia 2015rok

Lp. Jednostka terytorialna Podmioty gospodarki

narodowej zarejestrowane w REGON

WSKAŹNIK PROWADZENIA

DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ (Liczba podmiotów gospodarki

narodowej na 100 mieszkańców)

1 Brzostek 186 6,75

2 Bączałka 5 1,81

3 Bukowa 5 1,05

4 Głobikówka 2 0,78

5 Gorzejowa 12 1,73

6 Grudna Dolna 6 1,46

7 Grudna Górna 9 1,75

8 Januszkowice 14 1,58

9 Kamienica Dolna 16 2,89

10 Kamienica Górna 7 0,88

11 Klecie 28 4,21

12 Nawsie Brzosteckie 33 3,94

13 Opacionka 10 2,30

14 Przeczyca 12 1,67

http://www.oke.krakow.pl/


NA LATA 2016 – 2020

32

15 Siedliska-Bogusz 16 1,58

16 Skurowa 11 2,68

17 Smarżowa 13 1,93

18 Wola Brzostecka 12 2,16

19 Zawadka Brzostecka 25 5,92


Wskaźnik prowadzenia działalności gospodarczej – Liczba podmiotów gospodarki narodowej na 100 mieszkańców.


6,8

1,8

1,1

0,8

1,7

1,5

1,8

1,6

2,9

0,9

4,2

3,9

2,3

1,7

1,6

2,7

1,9

2,2

5,9

3,2

0,00 1,00 2,00 3,00 4,00 5,00 6,00 7,00 8,00

Brzostek

Bączałka

Bukowa

Głobikówka

Gorzejowa

Grudna…

Grudna…

Januszko…

Kamienica…

Kamienica…

Klecie

Nawsie…

Opacionka

Przeczyca

Siedliska-…

Skurowa

Smarżowa

Wola…

Zawadka…

Gmina…

Wskaźnik liczby zarejestrowanych podmiotów gospodarki narodowej na 100 mieszkańców


NA LATA 2016 – 2020

33

Ilość podmiotów gospodarki narodowej w relacji do ilości mieszkańców jest istotnym wskaźnikiem

odzwierciedlającycm poziom aktywności ekonomicznej wśród lokolnej społeczności. Wysoka wartość

wskaźnika wskazuje na dobrą kondycję lokalnej gospodarki, z kolei niski poziom wskaźnika oznacza

sytuację niekorzystną. Analiza statystyk opisowych wykazuje dużą dysproporcję

w wielkości pomiędzy jednostkami terytorialnymi gminy Brzostek. Dysproporcje pomiędzy

potencjałem gospodarczym obserwowane pomiędzy obszarami wpisują się w ogólne trendy

obserwowane na poziomie kraju.

5.2.3 WSKAŹNIKI SFERY TECHNICZNEJ

Wskaźniki dodatkowe przestrzenno - funkcjonalne - SFERA TECHNICZNA

INFRASTRUKTURA DROGOWA - Gmina Brzostek

Lp. Jednostka terytorialna Długość dróg publicznych –

gminnych [w km]

Długość dróg wyposażonych

w oświetlenie nocne [w km]

Długość dróg gminnych (publicznych

i wewnętrznych) wymagających remontu lub

modernizacji

1 Brzostek 16,341 6,950 12,200

2 Bączałka 2,700 0,350 1,900

3 Bukowa 5,230 0,950 2,800

4 Głobikówka 5,090 0,400 1,900

5 Gorzejowa 6,040 1,950 2,300

6 Grudna Dolna 4,560 0,600 3,000

7 Grudna Górna 7,080 1,0 3,500

8 Januszkowice 12,390 2,1 2,300

9 Kamienica Dolna 2,300 0,700 1,600

10 Kamienica Górna 4,850 0,400 2,500

11 Klecie 4,160 1,250 2,900

12 Nawsie Brzosteckie 2,850 2,100 2,500

13 Opacionka 2,650 0,500 2,900

14 Przeczyca 12,475 1,600 3,200

15 Siedliska-Bogusz 9,680 2,500 4,100

16 Skurowa 5,353 0,050 2,400

17 Smarżowa 2,477 0,900 2,100

18 Wola Brzostecka 4,380 1,100 2,900

19 Zawadka Brzostecka 2,785 1,0 2,700

Gmina Brzostek 113,361 26,400 59,700

Źródło: Zestawienie na podstawie danych Urzędu Miejskiego w Brzostku


NA LATA 2016 – 2020

34

Wskaźniki dodatkowe przestrzenno-funkcjonalne - SFERA TECHNICZNA

SIEĆ WPODOCIĄGOWA / SIEĆ KANALIZACYJNA

Lp. Jednostka

terytorialna

Istniejąca sieć

wodociągowa [w

km]

Liczba budynków korzystają

cych z sieci

wodociągowej

Liczba osób

korzystających z sieci kanalizacyjnej

Liczba budynków

mieszkalnyc

h

Liczba budynków korzystających z sieci kanalizacyj

nej lub przydomo

wych oczyszczalni ścieków

Odsetek budynków mieszkalnych

podłączonych do:

Sieci wodociągo

wej (%)

Sieci kanalizacyjnych lub

przydomowych

oczyszczalni (%)

1 Brzostek 29,8 639 1840 736 494 86,82 67,12

2 Bączałka 0 0 0 64 0 0 0

3 Bukowa 4 11 0 114 0 9,65 0

4 Głobikówka 0 0 0 47 0 0 0

5 Gorzejowa 1,5 5 0 164 0 3,05 0

6 Grudna Dolna 0 0 0 105 0 0 0

7 Grudna Górna 4,7 49 0 104 0 47,12 0

8 Januszkowice 0 77 380 191 95 40,31 49,74

9 Kamienica Dolna 10,1 95 0 105 0 90,48 0

10 Kamienica Górna 1 40 0 173 0 23,12 0

11 Klecie 6,5 104 484 137 121 75,91 88,32


6,3 150 0 185 0 81,08 0

13 Opacionka 17 64 276 96 69 66,67 71,88

14 Przeczyca 4 10 0 150 0 6,67 0

15 Siedliska-Bogusz 1,2 4 0 224 0 1,79 0

16 Skurowa 0 0 0 88 0 0 0

17 Smarżowa 0 0 0 140 0 0 0

18 Wola Brzostecka 0 0 0 106 0 0 0


10,2 66 0 80 0 82,5 0

Gmina Brzostek –

ogółem 96,3 1314 2980 3009 779 43,67 25,89



NA LATA 2016 – 2020

35

Wskaźniki dodatkowe przestrzenno-funkcjonalne - SFERA TECHNICZNA

Lp. Jednostka

terytorialna

Liczba budynków

użyteczności publicznej

Liczba budynków

użyteczności publicznej

wymagająca remontu

i modernizacji

Liczba obiektów

zabytkowych wg rejestru zabytków -

ogółem

Liczba obiektów zabytkowych wymagająca

remontu i modernizacji -

ogółem

1 Brzostek 3 0 4 4

2 Bączałka 1 0 0 0

3 Bukowa 2 0 1 0

4 Głobikówka 2 0 1 0

5 Gorzejowa 3 1 1 0

6 Grudna Dolna

1 0 0 0

7 Grudna Górna

2 0 0 0

8 Januszkowice 2 0 2 0

9 Kamienica Dolna

1 0 0 0

10 Kamienica

Górna

2 0 0 0

11 Klecie 1 0 4 1


2 0 0 0

13 Opacionka 1 0 0 0

14 Przeczyca 2 0 4 0

15 Siedliska-

Bogusz

3 0 3 1

16 Skurowa

3 1 0 0

17 Smarżowa 1 0 0 0

18 Wola

Brzostecka

1 0 0 0

19 Zawadka

Brzostecka 2 1 1 0




NA LATA 2016 – 2020

36

Wskaźniki dodatkowe przestrzenno – funkcjonalne – Liczba budynków użyteczności publicznej na

100 mieszkańców.


STREFA ŚRODOWISKOWA

Jakość powietrza (stan zanieczyszczenia):

O zanieczyszczeniu powietrza stanowią gazy, ciecze i ciała stałe występujące w atmosferze, a nie

będące jego naturalnymi składnikami, lub też substancje występujące w ilościach wyraźnie

zwiększonych w porównaniu z naturalnym składem powietrza.

Substancje zanieczyszczające powietrze emitowane są ze źródeł punktowych (wyrzutnie, kominy),

liniowych (trasy komunikacyjne) i powierzchniowych (składowiska, otwarte zbiorniki z lotną

0,1

0,4

0,4

0,8

0,4

0,2

0,4

0,2

0,2

0,3

0,2

0,2

0,2

0,3

0,3

0,7

0,2

0,2

0,5

0,3

0,00 0,10 0,20 0,30 0,40 0,50 0,60 0,70 0,80 0,90

Brzostek

Bączałka

Bukowa

Głobikówka

Gorzejowa

Grudna Dolna

Grudna Górna

Januszkowice

Kamienica Dolna

Kamienica Górna

Klecie

Nawsie Brzosteckie

Opacionka

Przeczyca

Siedliska-Bogusz

Skurowa

Smarżowa

Wola Brzostecka

Zawadka Brzostecka

Gmina Brzostek

Wskaźnik liczby budynków użyteczności publicznej na 100 mieszkańców


NA LATA 2016 – 2020

37

substancją). Zanieczyszczenia powietrza wpływają w sposób istotny na pozostałe komponenty

środowiska. Przemieszczanie się w środowisku emitowanych zanieczyszczeń odbywa się w czterech

ośrodkach: atmosferycznym, glebowo-gruntowym, wodnym i roślinnym, przy czym w każdym

z tych ośrodków następuje jednoczesne magazynowanie zanieczyszczeń i ich wymiana

Jakość powietrza, jego stan w obszarze oddziaływania określają dwa podstawowe czynniki: emisja

zanieczyszczeń oraz zdolności przewietrzania, które z kolei zależą od lokalnych warunków

klimatycznych, jak i od różnorodnych przeszkód terenowych utrudniających rozpraszanie się

zanieczyszczeń.

Wśród emitowanych zanieczyszczeń powietrza procentowo największą ilość przypada na

zanieczyszczenia gazowe. Związane to jest z niedostatecznym wyposażaniem źródeł emisji

zanieczyszczeń powietrza w urządzenia do redukcji.

Wymiana w obiektach użyteczności publicznej kotłowni węglowych na gazowe bądź olejowe

spowodowała w dużym stopniu ograniczenie emisji spalin do atmosfery.

Oceny zanieczyszczenia powietrza dokonuje się w strefach klasyfikowanych dla 2 kryteriów

ustanowionych w celu: 1. ochrony zdrowia (dla terenu kraju i uzdrowisk) 2. ochrony roślin (dla terenu

kraju i parków narodowych). Klasa strefy A poziom stężeń nie przekraczający wartości

dopuszczalnej. Klasa strefy B/C możliwość przekraczania wartości dopuszczalnej.

Ilość oraz obszar stref dla Województwa podkarpackiego określa rozporządzenie Ministra Środowiska

w sprawie stref, w których dokonuje się oceny jakości powietrza (Dz.U.2012,poz.914). Powiat dębicki

i Gmina Brzostek należą do strefy podkarpackiej, Kod strefy Pl.18.02.

Obszar Polski podzielony jest na strefy, w których oceniane są poziomy stężeń substancji

zanieczyszczających powietrze. Każdej strefie przypisuje się jedną klasę dla każdego

zanieczyszczenia, tzw. klasę wynikową, oddzielnie ze względu na ochronę zdrowia i ze względu na

ochronę roślin. Klasa wynikowa strefy dla danego zanieczyszczenia odpowiada najmniej korzystnej

spośród uzyskanych z klasyfikacji według parametrów dla tego zanieczyszczenia.

Zbiorcze zestawienie klas stref dla poszczególnych zanieczyszczeń – ochrona zdrowia

Nazwa strefy Kod

strefy

Symbol klasy wynikowej dla poszczególnych zanieczyszczeń dla obszaru całej strefy

SO

2

NO

2

PM

10

C6H

6

Pb

C6H

6

CO

O3

As

Cd

Ni

BaP

PM

2,5

Strefa podkarpacka

PL1802 A A C A A A A A A A A C C

Źródło: Ocena jakości powietrza w województwie podkarpackim za 2015 rok- WIOŚ Rzeszów

W związku z tym, że Gmina Brzostek nie posiada aktualnych danych pomiarowych jakości powietrza

atmosferycznego, stan powietrza był interpretowany na podstawie danych ogólnych. Gmina należy

do strefy podkarpackiej. Analiza danych z wielolecia (2010-2015) pozwoliła na przypisanie klas


NA LATA 2016 – 2020

38

jakości powietrza i jego ocenę pod kątem ochrony zdrowia. Wysokie stężenia a co za tym idzie

najsłabsze klasy jakości przypisano po analizie stężeń PM10, PM2.5 oraz benzo(α)pirenu. Stężenia

pozostałych substancji zanieczyszczających mieściły się w dopuszczalnych

Normach.

Gmina Brzostek nie posiada aktualnych danych na temat wielkości emisji przemysłowej podmiotów

gospodarczych działających na jej terenie, ani komunikacyjnej powodowanej ruchem kołowym po

drogach zlokalizowanych w terenie Gminy.

W celu poprawy jakości powietrza należy wdrażać szeregu działań na rzecz ograniczenia emisji gazów

cieplarnianych oraz pyłów i innych zanieczyszczeń powietrza, zwłaszcza z sektorów najbardziej

emisyjnych (energetyka, transport) i ze źródeł emisji rozproszonych (likwidacja lub modernizacja

małych kotłowni węglowych). Ważnym elementem strategii ograniczania niskiej emisji jest także

promocja stosowania innowacyjnych technologii w przemyśle, paliw alternatywnych oraz rozwiązań

zwiększających efektywność zużycia paliw i energii w transporcie, a także stosowanie paliw

niskoemisyjnych w mieszkalnictwie.

W ramach polityki klimatyczno-energetycznej UE sformułowano 3 podstawowe cele, znane jako

3x20. Polska zobligowana jest do pracy nad osiągnieciem do roku 2020 następujących celów polityki

klimatycznej:

• Obniżenia emisji CO2 o 20% w stosunku do 1990 r.,

• Zwiększenia udziału OZE w finalnym zużyciu brutto energii do 20%,

• Ograniczenia zużycia energii pierwotnej o 20% w stosunku do prognoz.

Działania na rzecz ograniczania niskiej emisji wynikają także z założeń „Polityki energetycznej Polski

do 2030”. Dokument ten, poprzez działania inicjowane na szczeblu krajowym, wpisuje się w

realizację celów polityki energetycznej określonych na poziomie Unii Europejskiej. Podstawowymi

założeniami polskiej polityki energetycznej są:

Poprawa efektywności energetycznej,

Wzrost bezpieczeństwa dostaw paliw i energii,

Dywersyfikacja struktury wytwarzania energii elektrycznej poprzez wprowadzenie energetyki

jądrowej,

Rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym biopaliw,

Rozwój konkurencyjnych rynków paliw i energii,

Ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko.

Spełnienie powyższych założeń ma przyczynić się do zmniejszenia energochłonności polskiej

gospodarki (istotny wpływ na poprawę bezpieczeństwa energetycznego Polski).

W konsekwencji, działania te przełożą się na zwiększenie redukcji gazów cieplarnianych i spadek

ilości zanieczyszczeń pochodzących z sektora energetycznego.

Zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego w gminie Brzostek związane jest z emisją toksycznych

substancji z lokalnych kotłowni i pieców węglowych, które wykorzystywane są do ogrzewania

indywidualnych gospodarstw domowych. Emisja zanieczyszczeń z ww. źródeł jest trudna do

oszacowania, zaznaczyć jednak należy, że jej wielkość cechuje się zmiennością sezonową


NA LATA 2016 – 2020

39

(maksymalne wartości emisji w sezonie grzewczym). W dalszym ciągu w kotłowniach i piecach

węglowych dochodzi do spalania różnego rodzaju materiałów odpadowych (w tym odpadów

komunalnych), które są źródłem emisji dioksyn (niepełny proces spalania, zachodzący w niskich

temperaturach).

Rada Miejska w Brzostku podjęła Uchwałę, w której wyraziła wolę przystąpienia do opracowania

i wdrożenia Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy w ramach Planu Gospodarki Niskoemisyjnej

dla Związku Gmin Dorzecza Wisłoki. Obecnie prowadzone są prace związane z jego realizacją.

Mieszkańcy z terenu Gminy Brzostek mogli w ramach Programu pod nazwą ,,Instalacja systemów

energii odnawialnej na budynkach użyteczności publicznej oraz domach prywatnych na terenie gmin

należących do Związku Gmin Dorzecza Wisłoki” skorzystać z dofinansowania instalacji solarów.

Podpisano 477 umów z osobami fizycznymi do końca lutego 2017 roku.

Klimat akustyczny (hałas przemysłowy, komunikacyjny, ogólno środowiskowy):

Hałas stanowi jedno ze źródeł zanieczyszczenia środowiska, wzrastające w ostatnich latach

w związku z rozwojem komunikacji, uprzemysłowieniem i postępującą urbanizacją gminy.

Odczuwany jest przez ich mieszkańców jako jeden z najbardziej uciążliwych czynników

wpływających ujemnie na samopoczucie i środowisko.

Hałasem nazywa się każdy dźwięk, który w danych warunkach jest określony jako szkodliwy,

uciążliwy lub przeszkadzający, niezależnie od jego parametrów fizycznych. Odczucie hałasu jest

więc bardzo subiektywne i zależy od wrażliwości słuchowej poszczególnych jednostek.

Zespół zjawisk akustycznych zachodzących w środowisku, określony za pomocą parametrów

akustycznych czasu i przestrzeni nazywa się umownie klimatem akustycznym środowiska

zewnętrznego. Uciążliwość hałasu dla organizmu zależy od natężenia dźwięku, jego częstotliwości

i czasu trwania.

Podstawę prawną działań w zakresie ochrony środowiska przed hałasem stanowi przede wszystkim

ustawa Prawo ochrony środowiska. Artykuł 112 stwierdza :

“Ochrona przed hałasem polega na zapewnieniu jak najlepszego stanu akustycznego środowiska,

w szczególności poprzez :

utrzymanie poziomu hałasu poniżej dopuszczalnego lub co najmniej na tym poziomie,

zmniejszenie poziomu hałasu co najmniej do dopuszczalnego, a gdy nie jest on dotrzymany

zapobieganie jego powstawaniu lub przenikaniu do środowiska”.

Dodatkowo uwzględnić należy rozwiązania zgodne z wymaganiami ochrony środowiska zawarte

w projektach budowlanych obiektów lokalizowanych w pobliżu tras komunikacyjnych w ramach tzw.

charakterystyki ekologicznej obiektu.

Pozostałe ustalenia dotyczące hałasu i wibracji zawarte są w następujących aktach prawnych :

Prawo o ruchu drogowym,

o Państwowej Inspekcji Sanitarnej,


NA LATA 2016 – 2020

40

o drogach publicznych,

o Inspekcji Ochrony Środowiska,

o zagospodarowaniu przestrzennym,

Prawo budowlane,

oraz odpowiednich przepisów wykonawczych i normach.

Wartości progowe poziomów hałasu określają:

- rozporządzanie Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu

w środowisku (t.j. Dz.U. 2014, poz. 112). Wartości progowe poziomów hałasu wyrażone są

za pomocą równoważonego poziomu hałasu i odnoszą się odrębnie dla dróg i linii

kolejowych, odrębnie dla pozostałych obiektów i grup źródeł hałasu, także startów, lądowań

i przelotów statków powietrznych, ustalając wartości dla pory dziennej i nocnej,

- rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie wymogu dla urządzeń używanych na

zewnątrz pomieszczeń w zakresie emisji hałasu do środowiska (Dz.U. Nr 263/05 poz. 2202),

- wspólnotowe regulacje prawne, w tym Dyrektywa 2002/49/EC w sprawie oceny

i zarządzania hałasem środowiskowym.

Gdy eksploatacja instalacji powodującej hałas w środowisku przekracza dopuszczalne poziomy,

wydawana jest decyzja o dopuszczalnym poziomie hałasu.

Hałas przemysłowy. Problemy z hałasem przemysłowym mogą wystąpić w otoczeniu dużych

zakładów, lub skupisk zakładów. Wytypowanie zakładów niekorzystnie oddziaływujących na klimat

akustyczny należy do zadań WIOS. Zakres planowanych kontroli oraz wyniki przeprowadzonych

kontroli są zawarte w raportach WIOŚ. Hałas przemysłowy w Gminie miejskiej Jarosław stanowi

zagrożenie o charakterze lokalnym, występuje głównie na terenach sąsiadujących z zakładami, bądź

terenami przemysłowymi. Dodatkową uciążliwość hałasową powodują zakłady rzemieślnicze i

usługowe zlokalizowane wśród zabudowy o charakterze mieszkalnym. Ich wpływ na ogólny klimat

akustyczny miasta nie jest znaczący, jednak są one przyczyną lokalnych negatywnych skutków

odczuwalnych przez okolicznych mieszkańców.

Hałas komunikacyjny drogowy. Harmonijny rozwój transportu i komunikacji jest warunkiem

decydującym o rozwoju gospodarczym danego obszaru. Z drugiej strony, rozwój motoryzacji,

oddziałuje negatywnie na środowisko, zwłaszcza gdy nie jest związany z modernizacją i rozwojem

stanu technicznego dróg. Przyjmuje się, że na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat corocznie przybywa

około 10% samochodów.

Na poziom hałasu drogowego w pobliżu zabudowy mieszkalnej mają wpływ przede wszystkim:

natężenie ruchu komunikacyjnego, udział transportu ciężkiego w strumieniu ruchu, odległość

zabudowy mieszkalnej od drogi, prędkość ruchu pojazdów (ze wzrostem prędkości hałas rośnie), typ

i stan techniczny pojazdów, nachylenie drogi, stan nawierzchni oraz płynność ruchu.

Większość hałasów w środowisku (w tym hałas drogowy) charakteryzuje się zmiennymi poziomami

w czasie. Pod pojęciem hałasu drogowego rozumie się hałas pochodzący od środków transportu


NA LATA 2016 – 2020

41

poruszających się po wszelkiego rodzaju drogach nie będących drogami kolejowymi. Jest to hałas

typu liniowego. Układ drogowy stanowi o rozwoju danego regionu i powiązaniach z innymi ośrodkami.

Przez teren gminy przebiegają będące źródłami hałasu komunikacyjnego droga krajowa DK73, drogi

wojewódzkie oraz szereg dróg powiatowych i gminnych, łączących Gminę z innymi ośrodkami.

Plany inwestycyjne dotyczące dróg gminnych to przede wszystkim modernizacja i odnowa

nawierzchni.

Gmina Brzostek nie była przedmiotem badań natężenia hałasu.

Hałas osiedlowy i mieszkaniowy Ponad 25% mieszkańców jest narażona na ponadnormatywny hałas

w mieszkaniach występujący w wyniku stosowania “oszczędnych” materiałów i konstrukcji

budowlanych. Hałas wewnątrz osiedlowy spowodowany jest przez pracę silników samochodowych,

wywożenie śmieci, dostawy do sklepów, głośną muzykę radiową itp. Do tych hałasów dołącza się

niejednokrotnie bardzo uciążliwy hałas wewnątrz budynku, spowodowany wadliwym

funkcjonowaniem instalacji wodno-kanalizacyjnej, centralnego ogrzewania. Według polskiej normy,

poziom hałasu pochodzący od instalacji i urządzeń budynku może wynosić w ciągu dnia 30-40 dB,

nocą 25-30 dB.

Wibracje. Szkodliwość wibracji zależy od wielkości natężenia źródła charakteru zmian, w czasie oraz

długotrwałości działania. Na wibracje narażony jest każdy człowiek zarówno w pracy jak i w życiu

codziennym. Wibracje i wstrząsy, podobnie jak hałas, przenoszone są przez wzbudzone do drgań

konstrukcje budynków mieszkalnych. Skutkiem oddziaływania wibracji na człowieka są zmiany

w układzie nerwowym, krążenia, narządach ruchu oraz układzie pokarmowym. Dlatego też wibracje

należy zmniejszać lub likwidować w miejscach ich powstawania m.in. poprzez zmiany w konstrukcji

aparatury i maszyn, stosowanie elastycznych podłoży (guma, korek), ekranów tłumiących wibracje

itp.

Oddziaływanie pól elektromagnetycznych

Podział promieniowania elektromagnetycznego na jonizujące i niejonizujące wynika z granicznej

wielkości energii, która wystarcza do jonizacji cząstek materii.

Złożone spektrum promieniowania elektromagnetycznego jest bardzo rozległe i obejmuje różne

długości fal, od fal radiowych przez fale promieni podczerwonych, zakres widzialny i fale promieni

nadfioletowych, do bardzo krótkich fal promieni rentgenowskich i promieni gamma.

Z całego spektrum promieniowania elektromagnetycznego w sposób istotny oddziałują na organizmy

tylko te, które są pochłaniane przez atomy, cząsteczki i struktury komórkowe. Z uwagi na sposób

oddziaływania promieniowania na materię, widmo promieniowania elektromagnetycznego można

podzielić na promieniowanie jonizujące i niejonizujące:


NA LATA 2016 – 2020

42

• promieniowanie jonizujące, występuje w wyniku użytkowania zarówno wzbogaconych, jak

i naturalnych substancji promieniotwórczych w energetyce jądrowej, ochronie zdrowia,

przemyśle, badaniach naukowych, naturalne procesy w środowisku naturalnym,

• promieniowanie niejonizujące występuje wokół linii energetycznych wysokiego napięcia,

radiostacji, pracujących silników elektrycznych oraz instalacji przemysłowych, urządzeń

łączności, domowego sprzętu elektrycznego, elektronicznego itp. Z punktu widzenia ochrony

środowiska i zdrowia człowieka w zakresie promieniowania niejonizującego istotne są mikrofale,

radiofale oraz fale o bardzo niskiej (VLF) i ekstremalnie niskiej częstotliwości (FW).

Nadmierne dawki promieniowania działają szkodliwie na wszystkie organizmy żywe, dlatego też

ochrona przed szkodliwym promieniowaniem jest jednym z ważnych zadań ochrony środowiska.

Ogólną sytuację radiacyjną w środowisku charakteryzują obecnie następujące wielkości podstawowe:

• poziom promieniowania gamma, obrazujący zagrożenie zewnętrzne naturalnymi

i sztucznymi źródłami promieniowania jonizującego, istniejące w środowisku lub wprowadzone

przez człowieka,

• stężenia naturalnych i sztucznych izotopów promieniotwórczych w komponentach

środowiska, a w konsekwencji w artykułach spożywczych, obrazujące narażenie wewnętrzne

ludzi w wyniku wchłonięcia izotopów drogą pokarmową.

Źródła mikrofal

Najczęściej spotykanymi źródłami mikrofal są urządzenia nadawczo – odbiorcze sieci telefonii

komórkowej. Jej burzliwy rozwój w ostatnich kilku latach, objawiający się ogromną liczbą samych

telefonów oraz licznością stacji bazowych instalowanych na budynkach, budzi największy niepokój

wśród społeczeństwa.

Planowanie nowych lokalizacji dla stacji bazowych telefonii komórkowych powinno na każdym etapie

uwzględniać obowiązujące wymogi prawne i budowlane.

Nadzwyczajne zagrożenia środowiska

Prawo ochrony środowiska wprowadza w miejsce nazwy dotychczas stosowanej – “nadzwyczajne

zagrożenie środowiska” problematykę pod nazwą “poważne awarie” wraz z odpowiednimi

regulacjami.

Definicje poważnej awarii i poważnej awarii przemysłowej określa odpowiednio art. 23 i 24 w/w

ustawy

• poważna awaria - to zdarzenie, w szczególności emisja, pożar lub eksplozja powstała w

trakcie procesu przemysłowego, magazynowania lub transportu, w których występuje jedna lub


NA LATA 2016 – 2020

43

więcej niebezpiecznych substancji, prowadzące do natychmiastowego powstania zagrożenia życia lub

zdrowia ludzi lub środowiska lub powstania takiego zagrożenia z opóźnieniem.

• poważna awaria przemysłowa przez pojęcie to rozumie się poważną awarię w zakładzie.

Zgodnie z Ustawą Prawo ochrony środowiska, do ochrony przed poważnymi awariami zobowiązani

są zarówno prowadzący zakłady stwarzające zagrożenie wystąpienie awarii, jak i dokonujący

przewozu substancji niebezpiecznych oraz organy administracji.

W zależności od rodzaju, kategorii i ilości substancji niebezpiecznej znajdującej się w zakładzie

stwarzającym zagrożenie wystąpienia poważnej awarii przemysłowej uznaje się za zakład

o zwiększonym ryzyku lub zakład o dużym ryzyku.

Źródłem zagrożeń środowiskowych jest również załadunek i rozładunek materiałów niebezpiecznych,

w szczególności zaś ich transport po drogach publicznych przy wykorzystaniu specjalistycznego

sprzętu jezdnego (prawdopodobieństwa wypadku lub awarii w transporcie drogowym). Z uwagi na

konfliktowość przewożonych ładunków, trasy przewozów prowadzone winny być przy zachowaniu

maksymalnego bezpieczeństwa dla mieszkańców i środowiska. Należy przyjąć, że występuje

statystyczne prawdopodobieństwo potencjalnego wystąpienia awarii komunikacyjnych, mogących

zagrozić środowisku - obszarami szczególnego są tereny zlokalizowane w pobliżu głównych,

tranzytowych arterii komunikacji drogowej, charakteryzujących się największym natężeniem ruchu

tego rodzaju przewozów. Należą do nich na pewno drogi krajowe i wojewódzkie.

Zadania koordynacji m.in. prac związanych z poważnymi awariami i ewentualnie powstałymi

zagrożeniami regulują stosowne procedury na szczeblu powiatowym, w powiązaniu z działaniem

służb ratowniczych (strażą pożarną, policją, pogotowiem ratunkowym, pogotowiem energetycznym,

pogotowiem gazowym, pogotowiem wodociągowo-kanalizacyjnym). Powinny być one zawarte

w Powiatowym Planie Zarządzania Kryzysowego.

Zapewnienie bezpieczeństwa społeczeństwu Gminy Brzostek realizuje się w wyniku organizowania

służb zarządzania kryzysowego oraz poprzez działania systemu informowania mieszkańców

o zagrożeniach.

Zaopatrzenie w wodę, odprowadzanie i oczyszczanie ścieków

Ważnym aspektem rozwoju infrastrukturalnego jest wyposażenie w sieć wodociągową

i kanalizacyjną. Podstawowe wskaźniki dotyczące zaopatrzenia mieszkańców w wodę lokują gminę w

grupie stosunkowo słabo wyposażonych, opisywana infrastruktura wymaga przede wszystkim

budowy i doinwestowania. Występowanie wód podziemnych związane jest przede wszystkim

z piaszczysto-żwirowymi utworami wieku czwartorzędowego.

Warunki naturalne słabej wodonośności gruntu na terenie Gminy utrudniają budowę dużych ujęć,

a ujęcia z rzeki lub potoków wymagają kosztownych inwestycji. Gminę pozostawia się na


NA LATA 2016 – 2020

44

indywidualnych poborach wody z możliwością budowy małych, grupowych ujęć użyteczności

publicznej.

Główne kierunki rozwoju w zakresie zaopatrzenia w wodę to realizacja zbiorczych systemów

wodociągów celem stopniowego przejścia zaopatrzenia mieszkańców w wodę z przydomowych studni

kopanych lub wierconych na pobór dobrej jakości wody, uzdatnionej, ze zbiorczej sieci wodociągowej.

Zaopatrzenie mieszkańców w wodę na terenie Gminy Brzostek oparte jest w dużej mierze na

wodociągach grawitacyjnych zagrodowych oraz studniach indywidualnych. Do największych

wodociągów grawitacyjnych należą wodociągi w Bukowej, Zawadce Brzosteckiej, Przeczycy,

Kamienicy Dolnej, Kleciach, Januszkowicach i Grudnej Górnej.

Na terenie gminy Brzostek znajduje się jedno ujęcie wody podziemnej zlokalizowane w dolinie Wisłoki

w Brzostku. Na ujęciu eksploatowane są dwie studnie głębinowe, z których woda tłoczona jest do

uzdatniania. Dobowa zdolność urządzeń uzdatniania wynosi Qśrd=540 m3/d. Proces uzdatniania

wody odbywa się poprzez napowietrzanie, odżelazianie, odmanganianie i chlorowanie. Do sieci

podłączone są 1249 budynki.

Mieszkańcy pozostałych miejscowości gminy korzystają z indywidualnych studni i wodociągów

grawitacyjnych.

Z sieci wodociągowej korzysta tylko część mieszkańców Brzostka, Kleci, Nawsia Brzosteckiego,

Zawadki Brzosteckiej, Kamienicy Dolnej, Januszkowic, Opacionki. Łączna długość czynnej sieci

wodociągowej bez przyłączy wynosi 96,28 km, co stanowi prawie 40 % zwodociągowania Gminy.

W ciągu ostatnich 10 lat systematycznie spada zużycie wody. Dotyczy to wszystkich grup odbiorców

i zostało spowodowane ograniczeniem zapotrzebowania wody przez przemysł i ludność. Największe

zmniejszenie zużycia (o 28%) wody wystąpiło w latach 1990-1995, a w ostatnim pięcioleciu

obserwuje się dalsze zmniejszenie zapotrzebowania wody o około 18%. W

gospodarstwach domowych zużywa się ca 120 l/mkd. Uwzględniając jednak pobór wody przez

obiekty użyteczności publicznej należy przyjąć, że śr. zużycie wody wynosi 150 l/mkd. Aktualne

zapotrzebowanie wody nie odbiega od przeciętnego wskaźnika zużycia wody w małych i średnich

miejscowościach Polski, który wynosi 140-160 l/mk.

Głównymi źródłami zanieczyszczenia wód powierzchniowych o wyraźnie antropogenicznym

charakterze w Gminie Brzostek są ścieki komunalne.

Siecią kanalizacji na terenie Gminy Brzostek są objęte miejscowości Brzostek, Klecie, Januszkowice

i Opacionka. Ścieki z tych miejscowości systemem kanalizacyjnym odprowadzane są do mechaniczno


NA LATA 2016 – 2020

45

biologicznej oczyszczalni ścieków w Kleciach. Odbiornikiem ścieków oczyszczonych jest rzeka

Wisłoka.

- Ilość gospodarstw podłączonych do kanalizacji 822 (3046 mieszkańców)

Sieć kanalizacyjna bez przyłączy 55,6 km

- Ilość gospodarstw podłączonych do wodociągu 1249

Sieć wodociągowa bez przyłączy 96,28 km

Mieszkańcy pozostałych miejscowości gromadzą wytwarzane ścieki w zbiornikach wybieralnych,

okresowo opróżnianych. Zgodnie z ewidencją zbiorników bezodpływowych na terenie Gminy znajduje

się 1096 zbiorników.

Zwodociągowanie gminy spowodowało zwiększenie ilości ścieków wytwarzanych w gospodarstwach

domowych. Wytworzone ścieki niejednokrotnie przechowywane są w bezodpływowych zbiornikach

i usuwane indywidualnie, niestety nie zawsze zgodnie z obowiązującymi przepisami ochrony

środowiska. Siecią kanalizacji na terenie gminy Brzostek są objęte miejscowości: Brzostek, Klecie

Januszkowice i Opacionka. Ścieki z tych miejscowości systemem kanalizacyjnym odprowadzane są

do mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków w Kleciach. Odbiornikiem ścieków oczyszczonych

jest rzeka Wisłoka.

Zgodnie z ewidencją zbiorników bezodpływowych prowadzoną przez Urząd Miejski w Brzostku na

terenie gminy znajduje się 1096 zbiorników. W zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowych i

transportu nieczystości ciekłych na terenie Gminy Brzostek przedsiębiorcami posiadającym

zezwolenie są Zakład Gospodarki Komunalnej Spółka z o.o. w Brzostku, ul. Szkotnia 22 oraz Miejskie

Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółka z o.o. w Jaśle ul. P. Skargi 86a, 38-200 Jasło.

Nieczystości ciekłe pochodzące ze zbiorników bezodpływowych odbierane przez MPGK Jasło

transportowane są do stacji zlewnej Oczyszczalni Ścieków w Jaśle, a ścieki odbierane przez ZGK

Brzostek na oczyszczalnię w Kleciach.

Na terenie gminy brak sieci kanalizacji opadowej. Wody opadowe z powierzchni szczelnej terenów

produkcyjnych, usługowych, baz oraz parkingów o powierzchni powyżej 0,1 ha powinny być

oczyszczone przed wprowadzeniem do wód lub ziemi, zgodnie z przepisami odrębnymi.

Wszystkie istniejące cieki, potoki i rowy stanowiące podstawowy element odwodnienia obszaru,

winny być uporządkowane a koryta cieków oczyszczone, dla ich udrożnienia zapewnienia przepływu

dużej wody.

Gospodarowanie odpadami

Odpady komunalne na terenie Gminy Brzostek powstają głównie w gospodarstwach domowych,

prywatnych przedsiębiorstwach, obiektach użyteczności publicznej (szkoły, przedszkola), na

terenach otwartych takich jak cmentarze, przystanki w koszach ulicznych.

W 2015 roku w terenie Gminy Miejsko–Wiejskiej Brzostek wytworzonych zostało 981,521 Mg

odpadów komunalnych ogółem, przy czym zebrano 399,15 Mg odpadów komunalnych


NA LATA 2016 – 2020

46

niesegregowanych, zmieszanych i złożono na Składowisku odpadów w Paszczynie, wyznaczonego

jako miejsce składowania odpadów w ramach Zakładu Zagospodarowania Odpadów (ZZO).

Podmiotem odbierającym odpady komunalne segregowane i niesegregowane od właścicieli

nieruchomości zamieszkałych i niezamieszkałych z terenu gminy Brzostek jest Konsorcjum firm: Lider

– Zakład Gospodarki Komunalnej w Brzostku Sp. z o.o. ul. Szkotnia 22, 39-230 Brzostek, Partner –

Przedsiębiorstwo Gospodarowania Odpadami Sp. z o.o. Paszczyna 62B, 39-207 Brzeźnica. Zmieszane

odpady komunalne, pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do

składowania oraz odpady zielone były przekazywane w 2015 r. do Przedsiębiorstwa Gospodarowania

Odpadami Sp. z o.o. Paszczyna 62B, 39-207 Brzeźnica.

Od 2013 roku na terenie Gminy Brzostek działa również Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów

Komunalnych, który zlokalizowany jest w obrębie działki nr ewid. 196/3 i 196/14 w miejscowości

Brzostek. PSZOK prowadzi Zakład Gospodarki Komunalnej.

Punkt selektywnego zbierania odpadów komunalnych zapewnia nieodpłatny odbiór od mieszkańców

gminy Brzostek z nieruchomości zamieszkałych odpadów komunalnych takich jak:- makulatura -

szkło opakowaniowe kolorowe i białe; szkło: okienne, budowlane, lustra - metal- pozostałości

z sortowania odpadów komunalnych- tworzywa sztuczne i opakowania wielomateriałowe - odpady

budowlane i rozbiórkowe- przeterminowane leki, chemikalia- zużyte baterie i akumulatory- meble

i inne odpady wielkogabarytowe - zużyte opony- odpady biodegradowalne - styropian budowlany-

popiół, żużel- odpady niebezpieczne- tekstylia- odpady zielone.

Przeterminowane leki można oddać również w punktach 2 Aptekach w Brzostku i Punkcie aptecznym

w Smarżowej. Zużyte baterie można wrzucić do pojemnika znajdującego się w siedzibie Urzędu

Miejskiego w Brzostku.

Punkt selektywnego zbierania odpadów komunalnych, którym jest Zakład Gospodarki Komunalnej w

Brzostku odbiera również zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny pochodzący z gospodarstw

domowych.

W 2015 roku zebrano w ramach selektywnej zbiórki 582,37 Mg odpadów komunalnych (papier

i tektura, szkło, tworzywa sztuczne, zużyte opony, sprzęt elektroniczny, odpady z czyszczenia ulic

i placów, wielkogabarytowe) oraz 38,32 Mg odpadów komunalnych biodegradowalnych.

Gmina Brzostek w 2015 r. osiągnęła poziomy recyklingu, przygotowania do ponownego użycia

i odzysku innymi metodami oraz ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających

biodegradacji przekazywanych do składowania na poziomie przedstawionym poniżej:

Osiągnięty w 2015 r. poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi

metodami niektórych frakcji odpadów komunalnych wynosił 44%, przy czym wymagany do

osiągnięcia poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami

niektórych frakcji odpadów komunalnych wynosił ≥ 16 %.

Osiągnięty w 2015 r. poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi

metodami innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych wynosi 100% przy

zakładanym ≥ 40 %.


NA LATA 2016 – 2020

47

Osiągnięty w 2015 r. poziom ograniczenia masy odpadów komunalnych ulęgających biodegradacji

kierowanych do składowania – 0 %, a wymagany do osiągnięcia wynosił ≤ 50%.

Do odzysku kierowane są wyselekcjonowane ze strumienia odpadów komunalnych odpady: szkła,

papieru, plastiku. Wg danych uzyskanych od przedsiębiorców odzysk prowadzony na terenie gminy

obejmuje procesy: R1 wykorzystanie jako paliwa lub innego środka wytwarzania energii, R3 recykling

lub regeneracja substancji organicznych (kompostowanie), R14 inne działania polegające na

wykorzystaniu odpadów w całości lub części, R15 przetwarzanie odpadów, w celu ich przygotowania

do odzysku, w tym do recyklingu.

Do szczególnych odpadów niebezpiecznych powstających na terenie Miasta zaliczono odpady

zawierające azbest, wycofane z eksploatacji pojazdy oraz oleje odpadowe.

Wykonana analiza oddziaływania na środowisko Planu Gospodarki Odpadami wskazuje, że problem

gospodarki odpadami komunalnymi jest rozwiązywany, o czym świadczy przede wszystkim coraz

wyższy procent mieszkańców objętych zorganizowaną zbiórką, jak również efektywność selektywnej

zbiórki odpadów.

Ograniczenie oddziaływania na środowisko powstających odpadów komunalnych może zostać

osiągnięte poprzez objęcie zbiórką jak największej liczby mieszkańców, a także poprzez prawidłowe

gospodarowanie nimi polegające na:

stosowaniu wszelkich możliwych form zapobiegania i możliwie największego ograniczania

powstawania odpadów

składowaniu odpadów w taki sposób, by maksymalnie umożliwić pozyskanie składników,

które można zawrócić do obiegu gospodarczego

gromadzenie odpadów w wydzielonym i bezpiecznym miejscu, w pobliżu ich powstawania,

w specjalnie przystosowanych pojemnikach lub kontenerach

w miarę częstym zabieraniu odpadów z miejsca składowania do zakładu zagospodarowania

bezpiecznym dla środowiska i pod względem sanitarnym unieszkodliwieniu bezużytecznej

masy odpadów.

Podstawowym sposobem zmniejszenia zagrożenia stwarzanego przez odpady niebezpieczne jest ich

segregacja “u źródła”. Efekty takiej zbiórki zależą głównie od zachęt finansowych oraz kampanii

edukacyjno-informacyjnych.

Kryterium minimalizacji ilości wytwarzanych odpadów przyjęte zostało jako cel nadrzędny

w gospodarce odpadami.

Wody podziemne i powierzchniowe

Wody podziemne

Gmina leży w obrębie dużej jednostki geologicznej – Zapadliska Przedkarpackiego. Jest to strefa

graniczna przylegająca do innej dużej jednostki - Karpat Zewnętrznych.

W regionie przedkarpackim występują dwa użytkowe piętra wodonośne: trzeciorzędowe

i czwartorzędowe. Wody w pozostałych piętrach (głównie mezozoicznym) nie są użytkowane.


NA LATA 2016 – 2020

48

W budowie geologicznej terenu biorą udział utwory podłoża starszego, wieku trzeciorzędowego

wykształcone jako sady miocenu. Miąższość osadów mioceńskich dochodzi do 3500 metrów, by

w strefie granicznej nie przekraczać zazwyczaj 1000 metrów. Współczesna struktura podłoża

uformowała się w okresie późnoalpejskiej kolizji kontynentalnej. Głębokość podłoża platformowego

w zapadlisku waha się od kilkuset metrów do 3500 metrów, dochodząc niekiedy do 5000 metrów.

Utwory trzeciorzędowe w całości przykryte są utworami młodszym (wieku czwartorzędowego). Są to

utwory: - pochodzenia eolicznego lub erozyjnego, wykształconymi w postaci glin pylastych

i lessowatych, występujące na terenie wysoczyzn; -pochodzenia rzecznego wykształconymi

w postaci mad, namułów, piasków i żwirów, występujące w rejonie doliny Wisłoki.

Woda czwartorzędowego poziomu wodonośnego charakteryzuje się odczynem obojętnym, średnią

twardością oraz niekiedy dużą zawartością żelaza i manganu. Konieczność spełnienia wymogów norm

dla wody pitnej i do celów gospodarczych, wymusza prowadzenie procesu uzdatniania (przykładem

jest tu ujęcie komunalne wód dla Pilzna)9. Istnieje realne zagrożenie dla jakości czwartorzędowego

poziomu wodonośnego, które związane jest głownie z istnieniem większych skupisk ludności wzdłuż

dolin rzecznych (np. Pilzno), wzmożonego transportu drogowego, stosowania środków ochrony roślin

i nawożenia czy przenikania zanieczyszczeń z wód powierzchniowych kontaktujących się z wodami

151ciągłej pokrywy izolującej, chroniącej poziom wodonośny od zagrożeń zewnętrznych.

Regionalizacja hydrogeologiczna

Systematyka regionalna doprowadziła do przejrzystego zaprezentowania dotychczasowej wiedzy

o wodach podziemnych. Regionalizacja zwykłych wód podziemnych wg Paczyńskiego i Sadurskiego

umiejscawia obszar badań w prowincji górskiej, regionu karpackiego XV i subregionu Karpat

zewnętrznych XV2 10,11. Według regionalizacji słodkich wód podziemnych Kleczkowskiego badany

obszar wchodzi w skład Prowincji hydrogeologicznej górsko - wyżynnej, Masywu Karpackiego

w części zewnętrznej z nałożonymi zbiornikami dolinnymi czwartorzędowymi MK (Z),

charakteryzującego się ośrodkiem szczelinowo – porowym we fliszu karpackim.

Regionalizacja hydrogeologiczna Polski regionów wodnych pozwala na przedstawienie w (formie

uproszczonej) lokalnych warunków hydrogeologicznych lub obszarów cechujących się skomplikowaną

budową geologiczną. Klasyfikacja ta lokalizuje analizowany obszar w prowincji Wisły, regionie górnej

Wisły i subregionie Karpat zewnętrznych (SKZ).

Jednolite części wód podziemnych

Wg podział kraju na Jednolite części wód podziemnych omawiany obszar przyłączony został do JCWPd

Nr 151. Na terenie Gminy Brzostek znajduje się Główny Zbiornik Wód Podziemnych (GZWP) Dolina

Rzeki Wisłoka Nr 433.

Charakterystyka Jednolitych Części Wód Podziemnych na obszarze Gminy Brzostek

Nr Jednolitej Części Wód Podziemnych JCWPd Nr 151

Kod Jednolitej Części Wód Podziemnych PLGW2200151

Stan jakościowy Dobry


NA LATA 2016 – 2020

49

Stan ilościowy Dobry

Ocena wystąpienia nieosiągnięcia celów środow. Niezagrożona

Cele środowiskowe ̅͟

Wody powierzchniowe

Główną rzeką Gminy Brzostek jest Wisłoka (prawy dopływ górnej Wisły), która przepływa

z południa na północ Gminy w tym przez jej siedzibę – miasto Brzostek. Uchodzi ona do Wisły

w okolicach Połańca. Długość rzeki wynosi 164 km, a powierzchnia dorzecza 4110 km2. Źródła Wisłoki

zlokalizowane są na wysokości około 600 m n.p.m. na południowym stoku Dębnego Wierchu oraz

między Popowymi Wierchami a Kamiennym Wierchem w Beskidzie Niskim.

Górny bieg Wisłoki cechuje się dużą zmiennością przepływu, a sama rzeka ma charakter górski. Na

tym odcinku ciek ten cechuje szybki i znaczący odpływ, który jest efektem występowania znacznych

spadków rzeki i braku zbiorników retencyjnych przy występowaniu intensywnych opadów

atmosferycznych. Spływ odbywa się tu w znacznym stopniu powierzchniowo, co ma wpływ na

różnicowanie natężenia przepływu w okresach suchych czy gwałtownych wezbrań. Cechy te mogą

wpływać na występowanie ryzyka podtopień i powodzi na odcinku rzeki zlokalizowanym na terenie

Gminy Brzostek.

Jednolita część wód powierzchniowych (JCWP) to oddzielny i znaczący element wód

powierzchniowych, taki jak: struga, strumień, potok, rzeka, kanał lub ich część, jezioro lub inny

naturalny zbiornik, sztuczny zbiornik wodny, morskie wody wewnętrzne, wody przejściowe lub

przybrzeżne. Na potrzeby opracowywania planów gospodarowania wodami i ich aktualizacji jednolite

części wód powierzchniowych zostały zgrupowane w scalone części wód powierzchniowych (SCWP).

Tabela: Charakterystyka Jednolitych Części Wód Powierzchniowych na terenie Gminy Brzostek

Lp. Nazwa gminy TERYT KOD JCWP Nazwa JCWP

Czy JCWP jest zagrożona ryzykiem nieosiągnięcia celów

środowiskowych? (zagrożona/niezagro

żona)

9158 Brzostek 180302_3 RW200012218529 Bieździada Zagrożona

9159 Brzostek 180302_3 RW2000122185369 Dębówka Zagrożona

9160 Brzostek 180302_3 RW200012218549 Gogołówka Zagrożona

9161 Brzostek 180302_3 RW200012218552 Słony Zagrożona

9162 Brzostek 180302_3 RW200012218569 Kamienica Zagrożona

9163 Brzostek 180302_3 RW200012218589 Jodłówka Zagrożona

9164 Brzostek 180302_3 RW200012218852 Brzeźnica od źródeł do

dopł. zŁączekKucharskich Zagrożona

9165 Brzostek 180302_3 RW200015218719 Wisłoka od Ropy do Pot.

Chotowskiego Zagrożona

Wody gruntowe


NA LATA 2016 – 2020

50

Na terenie gminy występują wody gruntowe w piaszczysto-żwirowych utworach czwartorzędowych.

Zwierciadło wody jest swobodne i posiada łączność hydrauliczna z wodą powierzchniową, tak więc

zasoby tego poziomu są uzupełniane poprzez bezpośrednią infiltrację. Jest to poziom wodonośny o

znacznych wahaniach zwierciadła wody, a jego wydajność jest uzależniona od warunków

meteorologicznych (opadów atmosferycznych). Studnie ujmujące wody z tego poziomu posiadają

małą wydajność i obecnie z reguły nie są użytkowane.

Tereny zalewowe

Tereny zagrożone powodzią w Gminie Brzostek


NA LATA 2016 – 2020

51

Na terenie Gminy Brzostek istnieje zagrożenie powodziowe związane z wylewami rzeki Wisłoka oraz

mniejszych cieków wodnych. Przy gwałtownych wezbraniach może dojść do lokalnych podtopień.

Wysokie stany wody w tej rzece powstają wyłącznie w wyniku długotrwałych ulewnych deszczy

w zlewni rzeki oraz w wypadku szybkiego topnienia dużej ilości śniegu. Mogą również wystąpić

krótkotrwałe wezbrania potoków w wyniku lokalnych bardzo intensywnych opadów deszczu.


NA LATA 2016 – 2020

52

Realizację zadań z zakresu ochrony przed powodzią w Gminie Brzostek wykonuje w głównej mierze

Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie oraz Podkarpacki Zarządu Melioracji i Urządzeń

Wodnych w Rzeszowie.

Podstawowe działania w zakresie ochrony przed powodzią poprzez działania inwestycyjne (m.in.

budowa, wałów przeciwpowodziowych) i pozainwestycyjne realizowane będą przede wszystkim przez

Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie oraz Podkarpacki Zarządu Melioracji i

Urządzeń Wodnych w Rzeszowie przy współudziale samorządu gminny. Ochronę przed powodzią

prowadzi się zgodnie z planami ochrony przeciwpowodziowej na obszarze państwa. Dla obszarów

nieobwałowanych narażonych na niebezpieczeństwo powodzi, Dyrektor Regionalnego Zarządu

Gospodarki Wodnej sporządza studium określające w szczególności granice obszarów

bezpośredniego zagrożenia powodzią, przy uwzględnieniu: częstotliwości występowania powodzi,

ukształtowania dolin rzecznych i tarasów zalewowych, strefy przepływu wezbrań powodziowych,

terenów zagrożonych osuwiskami (skarp lub zboczy), terenów depresyjnych oraz bezodpływowych.

Zapewnienie bezpieczeństwa lokalnym społecznościom realizuje się poprzez :

1. organizację służb zarządzania kryzysowego – (Gminny Zarząd Zarządzania Kryzysowego, Plan

operacyjny ochrony przed powodzią).

2. magazynowanie sprzętu służącego ochronie p. powodziowej

3. organizowanie świadczeń rzeczowych na wypadek powodzi: noclegi, wyżywienie, transport, sprzęt

i narzędzia.

4. Poddanie stałym przeglądom znajdujących się w granicach Gminy obiektów i urządzeń

technicznych takich jak: oczyszczalnie ścieków z zabezpieczenie obwałowaniem, wysypisko

śmieci, klapy zwrotne, przepusty pod kątem pełnionych funkcji, zabezpieczenia ochronnego

i określenia stopnia zagrożenia środowiska naturalnego.

Melioracje wodne i obiekty małej retencji

Istotnym czynnikiem wpływającym na ilość wody w obiegu jest system melioracji (w realizacji).

Sytuację w zakresie zagrożenia powodziowego może poprawić budowa małych zbiorników

retencyjnych.

Ocena stanu wód powierzchniowych

W województwie podkarpackim od 2005 roku rozpoczęto prace nad wdrażaniem nowego systemu

monitoringu wód opartego na założeniach Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE oraz

uwzględniającego sposób użytkowania wód i charakter ich zagrożenia lub ochrony. Od kilku lat

realizowane są sukcesywnie prace mające na celu poprawę jakości wód powierzchniowych poprzez

realizacje Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych. Na terenie województwa

znaczącą presję na wody powierzchniowe wywiera sektor komunalny i w mniejszym stopniu sektor

przemysłowy. Główne źródła zanieczyszczeń skupiają się w dużych ośrodkach miejsko-

przemysłowych, zbiorniki bezodpływowe i przydomowe oczyszczalnie ścieków.


NA LATA 2016 – 2020

53

Największe zagrożenie dla stanu jakości wód powierzchniowych stanowi działalność człowieka,

szczególnie poprzez: pobór wód, wprowadzanie ścieków komunalnych i przemysłowych oraz wód

pochłodniczych i kopalnianych, zanieczyszczenia obszarowe, zmiany hydro-morfometryczne

(regulacje rzek, ochrona przeciwpowodziowa).

Na terenie Gminy Brzostek – zaewidencjonowanych jest

a) 1096 zbiorników bezodpływowych na ścieki,

b) 4 przydomowe oczyszczalnie ścieków,

Nieczystości ze zbiorników i osady z przydomowych oczyszczalni ścieków są odbierane przez

przedsiębiorców posiadających stosowne zezwolenia. Gmina prowadzi w programie komputerowym

bazę danych obejmujących wykaz nieruchomości nieskanalizowanych, częstotliwość opróżniania

zbiorników bezodpływowych, oraz ewidencję umów na opróżnianie zbiorników i transport nieczystości

ciekłych.

Najistotniejsze zagrożenia środowiska

Środowisko Gminy Brzostek jest w znacznym stopniu przekształcone. Działania na rzecz poprawy

jego stanu powinny zakładać zidentyfikowanie zjawisk negatywnych, które pojawiają się na terenie

Gminy, a także dokonanie ich podziału na zjawiska naturalne i antropogeniczne.

Zagrożenia naturalne obejmują zjawiska o charakterze naturalnym wynikające z położenia fizyczno-

geograficznego Gminy, budowy geologicznej czy warunków hydrogeologicznych. Do tego typu

zjawisk zaliczyć należy:

- zagrożenia powodziowe, obejmujące obszary narażone na zalewy powodziowe, zagrożone wodami

stuletnimi w przypadkach wystąpienia powodzi katastrofalnych,

- zagrożenia skażenia gleb i wód gruntowych posiadające bezpośredni związek z występowaniem

powodzi i wylewami zanieczyszczonych wód z rzek.

Zagrożenia antropogeniczne obejmujące zjawiska związane z działalnością człowieka:

- zanieczyszczenia rzek, przekraczające dopuszczalne normy,

- nieuporządkowana gospodarka wodno–ściekowa (brak kanalizacji w części gospodarstw

korzystających z wodociągów), która doprowadzić może do powstawania zanieczyszczeń

obszarowych degradujących środowisko wodne i glebowe (poprzez nielegalne odprowadzanie

ścieków do gleby i cieków powierzchniowych oraz odcieki z nieprawidłowo eksploatowanych

zbiorników bezodpływowych),

- występowanie „dzikich wysypisk”, które pojawiać się mogą mimo prowadzenia przez Gminę

prawidłowej, selektywnej zbiórki odpadów komunalnych.


NA LATA 2016 – 2020

54

Obszary interwencji

Przeprowadzanie dokładnej analizy stanu środowiska, zdefiniowanie najważniejszych zagrożeń dla

jego prawidłowego stanu oraz troska o utrzymanie już wypracowanych mechanizmów ochrony

środowiska doprowadziło do zdefiniowania głównych priorytetów ochrony środowiska. Wszystkie

zdziałania priorytetowe należą do 10 bloków tematycznych obszarów interwencji, tj.:

1.Ochrona wód i efektywne wykorzystanie zasobów wodnych

- rozbudowa systemu kanalizacji sanitarnej,

- modernizacja systemu zaopatrzenia ludności w wodę,

- ochrona wód powierzchniowych i podziemnych przed zanieczyszczeniami,

- ochrona zasobów wód powierzchniowych i podziemnych,

- ochrona przeciwpowodziowa.

2. Przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska:

- odtwarzanie i modernizacja zabudowy hydrotechnicznej,

- renaturyzacja, przywracanie funkcjonalności przyrodniczej i hamowanie odpływu wody.

3. Ochrona powietrza atmosferycznego, klimatu i warstwy ozonowej:

- zmniejszenie niskiej emisji,

- stosowanie energooszczędnych technologii i termomodernizacja budynków,

- rozwój energii odnawialnej,

- zmniejszenie zagrożenia ze strony systemu komunikacyjnego,

- wprowadzania nowych technik spalania paliw i zastosowanie paliw ekologicznych,

- instalacja nowych oraz poprawa sprawności funkcjonujących urządzeń do redukcji

zanieczyszczeń,

- inwestycje związane z ograniczeniem emisji komunikacyjnej i ochroną przez jej negatywnym

oddziaływaniem.

4. Ochrona przed hałasem:

- monitorowanie poziomu hałasu komunikacyjnego i przemysłowego,

- inwestycje związane z ograniczaniem hałasu zagrażającego zdrowiu i nowymi technologiami

ograniczającymi hałas w przedsiębiorstwach.

5. Ochrona powierzchni ziemi:

- zapewnienie dotrzymania standardów jakości gleb,

- rekultywacja terenów zanieczyszczonych i zdegradowanych.

6. Ochrona różnorodności biologicznej i krajobrazu:

- ochrona obszarów leśnych,

- prowadzenie zrównoważonej gospodarki leśnej,

- minimalizacja presji mieszkańców na tereny cenne przyrodniczo,

- działania na rzecz ograniczenia degradacji środowiska naturalnego oraz strat zasobów

różnorodności biologicznej.

7. Gospodarka odpadami:

- rozwój gminnego systemu gospodarki odpadami,

- inwestycje związane z zapobieganiem oraz ograniczaniem wytwarzania odpadów,

- wdrażanie technologii „recyklingu” i unieszkodliwiania odpadów komunalnych,


NA LATA 2016 – 2020

55

- likwidacja zagrożeń wynikająca ze składowania odpadów komunalnych.

8. Edukacja ekologiczna:

- edukacja ekologiczna mieszkańców Gminy.

9. Pozyskiwanie energii ze źródeł odnawialnych:

- budowa urządzeń i instalacji do produkcji energii opartych na technologii OZE (Odnawialne Źródła

Energii),

- inwestycje podnoszące efektywność energetyczną, w tym termomodernizacja budynków.

10. Ochrona zasobów kopalin:

- rozpoznanie i koncesjonowana eksploatacja zasobów surowców o szczególnym znaczeniu dla

rozwoju gospodarczego Gminy.

Działania dla poprawy środowiska

Zasoby wodne

Poprawa jakości zasobów wodnych na terenie Gminy Brzostek będzie realizowana w oparciu

o inwestycje związane z oczyszczaniem ścieków i przeróbką osadów ściekowych, budową

i modernizacją sieci kanalizacyjnej oraz inwestycje związane z systemem zaopatrzenia w wodę.

Planowana jest rozbudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków, co ma prowadzić do zwiększenia jej

przepustowości i jeszcze lepszego oczyszczenia ścieków.

Następnie planowana jest budowa kanalizacji sanitarnej wraz z przyłączami w kilku miejscowościach

Gminy i mieście Brzostek oraz przebudowa kanalizacji ogólnospławnej (rozdział na sanitarną). Gmina

Brzostek chce rozbudować sieć wodociągową na jej terenie. Priorytetem dla Gminy jest także,

modernizacja stacji uzdatniania wody dla Gminy.

Działanie te mają zwiększyć dostępność instalacji wodno – sanitarnej na terenie Gminy, ograniczyć

nielegalne zrzuty ścieków do środowiska oraz poprawić parametry fizykochemiczne wody

dostarczanej do odbiorców indywidualnych i przemysłowych. W dalszej perspektywie wpłynie to na

poprawę jakości wód podziemnych i powierzchniowych na terenie Gminy, a także obszarach

sąsiednich.

Powietrze atmosferyczne

Gmina Brzostek przystąpiła do wdrożenia Planu gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Brzostek

i Związku Gmin Dorzecza Wisłoki.

Dodatkowo Gmina Brzostek promuje korzystanie z energii odnawialnej. Aktualnie na jej terenie trwa

montaż kolektorów słonecznych u mieszkańców Gminy, którzy przystąpili do projektu

współfinansowanego ze Szwajcarsko – Polskiego funduszu współpracy. Planowane są także

inwestycje związane z termomodernizacją budynków użyteczności publicznej z terenu Gminy,

montażem instalacji OZE w budynkach użyteczności publicznej oraz budynkach należących do

mieszkańców Gminy. W celu zmniejszenia zużycia energii elektrycznej planowana jest modernizacja

oświetlenia w budynkach użyteczności publicznej z terenu całej Gminy.


NA LATA 2016 – 2020

56

Wszystkie ww. działania mają a celu ograniczenie niskiej emisji substancji szkodliwych do atmosfery,

promocję OZE i zmniejszenie zużycia energii elektrycznej. Przyczyni się to w widoczny sposób do

poprawy jakości powierza atmosferycznego

Rzeźba terenu i gleby

Gmina Brzostek realizuje i planuje realizację przedsięwzięć mających na celu zapobieganie procesom

osuwiskowym oraz likwidację skutków osuwisk. W tym celu planuje się działania zabezpieczające

osuwiska oraz wykonanie projektów budowlano –wykonawczych zabezpieczających osuwiska oraz

projektów robót geologiczno – inżynierskich na potrzeby stabilizacji osuwisk.

Zasoby przyrody

Gmina w dalszym ciągu będzie otaczała opieką wszystkie formy ochrony przyrody znajdujące się na

jej obszarze. Zadba o promocję ww. miejsc szczególnie wśród społeczności lokalnej.

Eksploatacja surowców mineralnych często powoduje degradację środowiska, która objawia się m.in.

zanieczyszczeniem gleb, powietrza, wód powierzchniowych i podziemnych, obniżeniem poziomu wód

podziemnych, jak również występowaniem dużych przestrzennych zmian powierzchni terenu. Gmina

zamierza podjąć dziania na rzecz racjonalizowania gospodarki surowcami mineralnymi z terenu

Gminy, z zastosowaniem optymalnych metod technologii. Złoża na terenie Gminy powinny być

wykorzystywane jak najpełniej i zagospodarowaniem nadkładów.

Gospodarka odpadami

Gmina planuje dalszą promocję prawidłowych zachowań mieszkańców Gminy w zakresie właściwej

gospodarki odpadami. W tym celu planowane są zadania w zakresie:

1. Promocji zasad utrzymania porządku i czystości na terenie Gminy Brzostek.

2. Integracja mieszkańców Gminy Brzostek ze środowiskiem lokalnym.

3. Dbanie o stan najbliższego otoczenia na terenie całej Gminy.

4. Wdrażanie świadomych działań zmierzających do ograniczenia ilości odpadów powstających na

terenie Gminy.

5. Upowszechnienie przestrzegania obowiązku zawierania przez mieszańców Gminy umów na wywóz

odpadów czy odbiór ścieków z terenu posesji, które nie są objęte skanalizowaniem.

6. Uświadomienie szkodliwości, jaką niesie za sobą spalanie odpadów w piecach przydomowych oraz

na terenie posesji, co będzie miało przełożenie w ograniczeniu niskiej emisji z terenu Gminy

Brzostek.

Działania na rzecz edukacji ekologicznej

Edukacja ekologiczna to jeden z kluczowych składników edukacji obywatelskiej, mająca na celu

uświadomienie społeczeństwu odpowiedzialności za niewłaściwe działania na rzecz środowiska, ale


NA LATA 2016 – 2020

57

także promująca model życia społecznego zgodny z zasadą zrównoważonego rozwoju. Każde

działanie w formie akcji ekologicznych (jednorazowych czy długofalowych) prowadzi do podniesienia

świadomości ekologicznej społeczeństwa i kształtowanie się postawa proekologicznych. Ważna jest

także kwestia odpowiedzialności za otoczenie i świadomość, że środowisko jest dobrem wspólnym,

które powinno być przekazywane następnym pokoleniom w dobrej, niezmienionej formie.

Świadome ekologicznie społeczności wytwarzają mniej odpadów i dużą wagę przywiązują

do ich prawidłowej segregacji. W dłuższym okresie obserwuje się także zmniejszenie ilości zużytej

wody, czy dbałość o stan środowiska i wygląd otoczenia. Każda z akcji ekologicznych powinna zatem

skupiać różne grupy społeczne i wiekowe wokół tego samego, jasno zdefiniowanego celu.

Gmina Brzostek będzie kontynuowała wspieranie już rozpowszechnionych akcji edukacyjnych w

zakresie ekologii. Planuje się dalsze wspieranie finansowe konkursów ekologicznych

przeprowadzanych przez placówki edukacyjne z terenu Gminy Brzostek. Gmina zamierza

w dalszym ciągu dofinansowywać wyjazdy o charakterze ekologicznym dla młodzieży szkolnej oraz

kupować sadzonki drzew wysadzane następnie przez uczniów w ramach obchodów „Światowego Dnia

Ziemi”. Gmina pozostaje otwarta na wspieranie inicjatyw ekologicznych inicjowanych przez

mieszkańców, lokalne instytucje pozarządowe czy placówki oświatowe.

5.3 DELIMITACJA OBSZARU ZDEGRADOWANEGO

Zgodnie z ustawą z dnia 9 października 2015 roku o rewitalizacji obszarem zdegradowanym określa

się taki obszar, który znajduje się w zapaści z powodu intensyfikacji negatywnych zjawisk

społecznych, w tym w szczególności zjawisk takich jak bezrobocie, obciążenie demograficzne,

przestępczość, niski poziom kapitału społecznego, a także niewystarczający poziom uczestnictwa

w życiu publicznym i kulturalnym. Ponadto obszar zdegradowany musi charakteryzować się

występowaniem na nim co najmniej jednego z następujących negatywnych zjawisk: gospodarczych,

środowiskowych, przestrzenno-funkcjonalnych, technicznych.

Delimitację obszaru zdegradowanego oparto na podstawie obiektywnych mierników określających

stopień w jakim dane zjawisko negatywne obciąża określony obszar.

Dane statystyczne jakie posłużyły do obliczenia poszczególnych wskaźników pochodzą z oficjalnych

źródeł co zapewnia ich wiarygodność i pełną weryfikowalność.

W celu wyznaczenia obszaru zdegradowanego w oparciu o zebrane dane statystyczne określono

następujące mierniki:

- wskaźnik obciążenia demograficznego

- wskaźnik stopy bezrobocia

- wskaźnik poziomu przestępczości i wykroczeń

- wskaźnik poziomu kapitału społecznego

- wskaźnik prowadzenia działalności gospodarczej


NA LATA 2016 – 2020

58

- wskaźnik ilości osób korzystających z pomocy społecznej

- wskaźniki sfery technicznej.

Wskaźniki zostały skalkulowane w taki sposób, aby możliwe było rozróżnienie intensywności nasilenia

danego zjawiska negatywnego w celu zapewnienia porównywalności z pozostałymi obszarami gminy.

W dalszym kroku dokonano standaryzacji poszczególnych wskaźników.

Celem standaryzacji jest pokazanie oddalenia danej zmiennej (wartości wskaźnika) dla określonego

obszaru gminy Brzostek od średniej wartości wskaźnika obliczonego dla całej gminy w relacji do

wartości odchylenia standardowego danej zmiennej dla analizowanych obszarów gminy Brzostek.

Należy podkreślić, że wartości dodatnie zidentyfikowanych wskaźników oznaczają sytuację

negatywną, natomiast ujemne sytuację pozytywną. Dodatkowo zróżnicowanie wartości danego

wskaźnika wystandaryzowanego odzwierciedla odpowiednia wizualizacja. W celu prawidłowego

zsumowania, w przypadku wskaźników o charakterze pozytywnym (tj. takich w przypadku, których

ich wysoka wartość jest korzystna z punktu widzenia ocenianego zjawiska) - nadano im wartość

ujemną mnożąc przez - 1.

Wskaźniki delimitacyjne zostały zakwalifikowane do czterech kategorii. Z punktu widzenia delimitacji

obszarów zdegradowanych najważniejsze są wskaźniki z grupy wskaźników obciążenia społecznego,

na które składają się miary określające: stopę bezrobocia, poziom obciążenia demograficznego oraz

poziom przestępczości. Pozostałe kategorie wskaźników tj. wskaźniki poziomu kapitału społecznego,

wskaźniki prowadzenia działalności gospodarczej oraz wskaźniki sfery technicznej miały znaczenie

pomocnicze w procesie delimitacji obszarów zdegradowanych.

Poniżej przedstawiono zestawienie wskaźników delimitacyjnych dla Gminy Brzostek.


NA LATA 2016 – 2020

59



NA LATA 2016 – 2020

60

STREFA SPOŁECZNA

Analiza sfery społecznej stanowi fundamentalną część opisu badanej zbiorowości pozwalająca na

diagnozę obecnego stanu i prognozowanie oraz planowanie przyszłych zmian. Największym

potencjałem rozwojowym danego obszaru jest jego kapitał ludzki. Dlatego też w prezentowanej

diagnozie skupiono uwagę na analizie społecznych obszarów takich jak: ubóstwo, problemy

społeczne, bezpieczeństwo, demografia, aktywność społeczna. Wymienione kategorie tworzą katalog

podstawowej wiedzy na temat wybranej zbiorowości, pozwalają także na identyfikację problemów, z

jakimi potencjalnie może borykać się badana społeczność. Poniżej zaprezentowano dane dotyczące

liczby osób bezrobotnych.

WSKAŹNIKI OBCIĄŻENIA SPOŁECZNEGO

Wystandaryzowany wskaźnik dla stopy bezrobocia gminy Brzostek



NA LATA 2016 – 2020

61

Wystandaryzowany wskaźnik obciążenia demograficznego gminy Brzostek



NA LATA 2016 – 2020

62

Wystandaryzowany wskaźnik ilość osób korzystających z pomocy społecznej na 1000

mieszkańców w 2015 r. Gminy Brzostek



NA LATA 2016 – 2020

63

Wystandaryzowany wskaźnik przestępstw na 1000 mieszkańców Gminy Brzostek


Pod względem stopy bezrobocia zdecydowanie najmniej korzystnie wypada Kamienica Górna

(wartość wskaźnika wystandaryzowanego wynosi 1,53), obszar Siedliska-Bogusz (wartość wskaźnika

wystandaryzowanego wynosi 1,36) oraz Głobikówka (wartość wskaźnika wystandaryzowanego

wynosi 1,34). Obciążenie demograficzne z kolei jest najwyższe w Woli Brzosteckiej (wartość

wskaźnika wystandaryzowanego wynosi 1,75), Skurowa (wartość wskaźnika wystandaryzowanego

wynosi 1,44) oraz na obszarze Opacionki (wartość wskaźnika wystandaryzowanego wynosi 1,53).

Najniekorzystniejsze wartości wskaźnika liczby przestępstw na 1000 mieszkańców w roku 2015

zdecydowanie wykazano w centrum gminy i obejmuje Zawadkę Brzostecką (wartość wskaźnika

wystandaryzowanego wynosi 2,06), Nawsie Brzosteckie (wartość wskaźnika wystandaryzowanego

wynosi 1,65) oraz Brzostek (wartość wskaźnika wystandaryzowanego wynosi 1,33).

W ramach przyjętej metodologii wskaźniki z grupy wskaźników obciążenia społecznego składające

się na sumaryczny wskaźnik obciążenia społecznego mają kluczowe znaczenie dla delimitacji

obszarów zdegradowanych. Pod względem obciążenia społecznego zdecydowanie najmniej

korzystnie wypada Kamienica Górna (sumaryczny wskaźnik obciążenia społecznego wynosi 4,13),


NA LATA 2016 – 2020

64

a w następnej kolejności Skurowa (sumaryczny wskaźnik obciążenia społecznego wynosi 3,14) oraz

Zawadka Brzostecka (sumaryczny wskaźnik obciążenia społecznego wynosi 2,44).

WSKAŹNIKI KAPITAŁU SPOŁECZNEGO

Wystandaryzowany wskaźnik liczby fundacji na 1000 mieszkańców Gminy Brzostek



NA LATA 2016 – 2020

65

Wystandaryzowany wskaźnik uczestnictwa w życiu publicznym Gminy Brzostek


SFERA GOSPODARCZA

Monitoring potencjału rozwoju ekonomiczno-gospodarczego i analiza sytuacji zastanej jest niezwykle

ważna w kontekście planowanych działań, w ramach procesu rewitalizacji. Analizie poddany został

obszar przedsiębiorczości w gminie Brzostek. Siłą rozwojową każdej miejscowości jest jej kondycja

ekonomiczno-gospodarcza. Wyznaczenie obszarów stanowiących o

problematycznym charakterze Gminy, pozwoli na dokonanie zmian, pozwalających w przyszłości

ograniczyć bariery rozwojowe Brzostku. Skuteczne zaplanowanie przemian w lokalnej gospodarce,

zwiększy jej konkurencyjność i atrakcyjność dla pracowników oraz potencjalnych inwestorów.

Podczas diagnozy sfery gospodarczej w gminie Brzostek wzięto pod uwagę liczbę podmiotów

gospodarczych wpisanych do rejestru REGON -dane zostały udostępnione przez Urząd Miejski.


NA LATA 2016 – 2020

66

WSKAŹNIK PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

Wystandaryzowany wskaźnik podmiotów gospodarki narodowej na 100 mieszkańców

Gminy Brzostek



NA LATA 2016 – 2020

67

WSKAŹNIK SFERY TECHNICZNEJ

Wystandaryzowany wskaźnik liczby budynków użyteczności publicznej na 100

mieszkańców Gminy Brzostek.



NA LATA 2016 – 2020

68

SFERA ŚRODOWISKOWA

Jednym z równie ważnych aspektów diagnozy obszarów zdegradowanych jest sfera środowiskowa.

Analiza tego obszaru pozwoli na określenie kondycji środowiskowej gminy Brzostek. Współcześnie

nacisk kładzie się na optymalizowanie sytuacji środowiskowej, gdyż ma ona wpływ na jakość życia

mieszkańców oraz stanowi o atrakcyjności i potencjale danego obszaru. Zatem identyfikacja kondycji

środowiska w Brzostku staje się niezwykle potrzebna w celu wyznaczenia obszarów kryzysowych,

wymagających działań interwencyjnych w ramach procesu rewitalizacji.

Sfera środowiskowa w Gminie Brzostek zdiagnozowana została na podstawie odsetka ludności

korzystający z sieci wodociągowej oraz liczby osób korzystających z sieci kanalizacyjnej.

Wystandaryzowany wskaźnik odsetka budynków mieszkalnych podłączonych do sieci wodociągowej

Gminy Brzostek.



NA LATA 2016 – 2020

69

Wystandaryzowany wskaźnik odsetka dróg krajowych o natężonym ruchu


Pod względem wystandaryzowanego wskaźnika ilości budynków użyteczności publicznej na 100

mieszkańców najmniej korzystnie wypada: Brzostek, dla którego wartość wskaźnika

wystandaryzowanego wynosi 0,83. Najkorzystniej z kolei sytuacja przedstawia się na obszarze

Głobikówki (wartość wskaźnika wystandaryzowanego wynosi -2,94). Zwracając uwagę na kolejny

wskaźnik dotyczący ilości kilometrów dróg krajowych o natężonym ruchu samochodowym na

szczególną uwagę zasługują sołectwa Bukowa, Klecie, Brzostek, Zawadka Brzostecka i Kamienica

Dolna. Przez te miejscowości przechodzi droga krajowa nr 73, która charakteryzuje się dużym

nasileniem ruchu samochodowego, w tym ciężarowego. Prowadzi to do wzrostu zanieczyszczenia

powietrza oraz do wzrostu przekroczenia poziomu hałasu drogowego w tych obszarach.

Poniżej przedstawiamy podsumowanie dla wskaźników sumarycznych obliczanych na bazie

wystandaryzowanych wskaźników cząstkowych. Wskaźniki sumaryczne które zostały już przybliżone

i opisane mają za zadanie zobrazowanie zróżnicowania nasilenia negatywnych zjawisk w

poszczególnych obszarach gminy Brzostek. Im wyższa wartość danego wskaźnika tym sytuacja jest

mniej korzystna (i odwrotnie).


NA LATA 2016 – 2020

70

Sumaryczny wskaźniki obciążenia społecznego dla gminy Brzostek (na bazie wskaźników

wystandaryzowanych).


Analiza sumarycznego wskaźnika obciążenia społecznego wykazała, że najbardziej zdegradowanym

obszarem gminy Brzostek jest obszar obejmujący Kamienicę Górną, dla którego wskaźnik

sumaryczny został wyznaczony na poziomie 4,13. Kolejne obszary o mniejszym zdegradowaniu to

Skurowa (wskaźnik sumaryczny 3,14), Zawadka Brzostecka (wskaźnik sumaryczny 2,44), Bukowa

(wskaźnik sumaryczny 2,32), Opacionka (wskaźnik sumaryczny 1,90), Gorzejowa (wskaźnik

sumaryczny 1,27), Bączałka (wskaźnik sumaryczny 0,95), Wola Brzostecka (wskaźnik sumaryczny

1,04), Smarżowa (wskaźnik sumaryczny 0,60), Głobikówka (wskaźnik sumaryczny 0,20), Grudna

Dolna (wskaźnik sumaryczny 0,69), Januszkowice (wskaźnik sumaryczny 0,12), Siedliska-Bogusz

(wskaźnik sumaryczny 0,65), Przeczyca (wskaźnik sumaryczny -0,61), Klecie (wskaźnik sumaryczny

-1,13), Grudna Górna (wskaźnik sumaryczny -1,39), Brzostek (wskaźnik sumaryczny -2,11), Nawsie

Brzosteckie (wskaźnik sumaryczny –2,20) i Kamienica Dolna (wskaźnik sumaryczny -2,59).


NA LATA 2016 – 2020

71

Sumaryczny wskaźnik obciążenia społecznego, sumaryczny wskaźnik sfery technicznej

oraz wskaźnik sumaryczny (całkowity) Gminy Brzostek.



NA LATA 2016 – 2020

72

Analiza sumarycznego wskaźnika obciążenia społecznego wykazuje najbardziej kryzysowy obszar na

terenie Kamienicy Górnej natomiast analiza sfery technicznej wykazuje, że najbardziej kryzysowym

jest centrum gminy – Brzostek.

Szczegółowa analiza wybranych wskaźników delimitacyjnych wskazuje na szczególne nasilenie

negatywnych zjawisk społecznych, gospodarczych i technicznych na obszarze Kamienicy Górnej,

gdzie całkowity wskaźnik sumaryczny jest najwyższy. Również na obszarze miejscowości Zawadka

Brzostecka i Skurowa oraz występuje wysokie nasilenie tych zjawisk.


NA LATA 2016 – 2020

73

ROZDZIAŁ VI

DELIMINACJA OBSZARU KRYZYSOWEGO I OBSZARU

REWITALIZACJI

6.1 Charakterystyka obszaru kryzysowego i obszaru rewitalizacji

Obszar gminy znajdujący się w stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk

społecznych, w szczególności bezrobocia, ubóstwa, przestępczości lub kapitału społecznego,

a także niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym, można

wyznaczyć jako obszar zdegradowany w przypadku występowania na nim ponadto jednego co

najmniej jednego z negatywnych zjawisk gospodarczych, środowiskowych, przestrzenno-

funkcjonalnych lub technicznych. Analizując otrzymany w procesie badania gminy Brzostek,

wskaźnik sumaryczny całkowity pokazujący nasilenie negatywnych zjawisk społecznych,

gospodarczych i technicznych można zaobserwować, że dwa sołectwa Kamienica Górna (wskaźnik

sumaryczny całkowity 0,32), Zawadka Brzostecka (wskaźnik sumaryczny całkowity 0,04) oraz

Skurowa (wskaźnik sumaryczny całkowity -0,29) wskazują na obszar zdegradowany. Ponieważ są

to m.in. dwie krańcowe miejscowości - Skurowa leży na wschodzie gminy a Kamienica Górna na

zachodzie - można stwierdzić, iż wyznaczają one pasmo obszaru zdegradowanego ciągnącego się

przez całą, centralna część gminy. Negatywne czynniki społeczne, gospodarcze i techniczne

wpływające na te dwa obszary, powodują iż zachowania mieszkańców w znaczący sposób oddziałują

na sąsiadujące miejscowości. Jest to powód aby obszar zdegradowany obejmował większy teren –

a mianowicie 6 sołectw. Zawiera więc również takie miejscowości jak Zawadka Brzostecka, Brzostek,

Wola Brzostecka oraz Opacionka. Na tym obszarze nasilone są negatywne zjawiska mające

odzwierciedlenie w wskaźnikach wysokiego np. poziom bezrobocia, obciążenia demograficznego,

poziomu przestępstwa w przeliczeniu na 100 mieszkańców. Ankietowani podkreślają, iż takie

problemy są ze sobą mocno powiązane, dlatego konieczne jest prowadzenie działań mających na

celu poprawę sytuacji osób, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej, dzięki czemu wizerunek

gminy będzie mógł ulec poprawie, a jakość życia w Gminie Brzostek się poprawi.

Szczególna koncentracja negatywnych zjawisk w obszarze zdegradowanym wyznacza nam obszar

przewidziany do rewitalizacji i obejmuje ona zachodnio-środkową część gminy – Brzostek,

i Zawadkę Brzostecką, jak również wschodnio-środkową część gminy czyli Kamienice Górną. Na tym

terenie występuje nasilenie jednego z głównych negatywnych zjawisk społecznych a

mianowicie wysoki poziom przestępczości i wykroczeń. Problem przestępczości jest jednym

z najważniejszych, który w dłuższym okresie czasu przyczyni się do powstania kolejnych

negatywnych zjawisk np. alkoholizm, bezrobocie, ubóstwo oraz niski udział mieszkańców w życiu

społecznym i kulturowym itp. Chcąc w porę zareagować na następujący kryzys w społeczeństwie

gminy Brzostek należy właśnie na tym obszarze przeprowadzić rewitalizację. Te trzy miejscowości

zrewitalizowane Kamienica Górna, Brzostek oraz Zawadka Brzostecka przyczynią się do lepszego

postrzegania całej gminy przez mieszkańców. Brzostek jako stolica gminy jest szczególnie narażona


NA LATA 2016 – 2020

74

na wpływ negatywnych zjawisk ze względu na największą liczbę mieszkańców. Analizując ankiety

mieszkańców gminy można było zauważyć, że to ten właśnie obszar był najczęściej wyznaczany do

rewitalizacji. Szczególnym miejscem wymagającym modernizacji był rynek – centrum Brzostka. Jest

on wizytówką całej gminy, a niestety jest jednym z najbardziej negatywnie odbieranym miejscem

przez mieszkańców. W swoich ankieta zarówno ludzie młodzi jak i dorośli wyrazili wolę zmiany

wyglądu brzosteckiego rynku. Szczególną uwagę ankieterzy zwrócili na stan techniczny dróg i

budynków wokół rynku. Natężony ruch samochodowy na trasie krajowej nr 73 Wiśniówka – Jasło

przyczynił się do złego stanu dróg. Niektórzy ankietowani proponowali również postawienie fontanny

na brzosteckim rynku. Są to jak widać marzenia i wizje przyszłego wspaniałego centrum gminy.

Mając na uwadze wizję Gminy Brzostek aby stworzyć jak najlepsze warunki życia i poczucia

bezpieczeństwa należy przychylić się do oczekiwań mieszkańców.

Występowanie różnorodnych zjawisk kryzysowych na obszarze rewitalizacji, jak również wewnętrzny

potencjał tego obszaru i jego znaczenie dla rozwoju społeczno-gospodarczego całej gminy,

przyczyniły się do zdiagnozowania następujących potrzeby w zakresie rewitalizacji:

• zwiększenie poziomu bezpieczeństwa i porządku publicznego w centrum gminy,

• ograniczenie skali występowania problemów społecznych (w szczególności przeciwdziałanie

zjawiskom oraz procesom wykluczenia i marginalizacji społecznej, będących efektem ubóstwa,

bezrobocia i nierównomiernego dostępu do dóbr i usług),

• rozwój nowych oraz poprawa stanu zagospodarowania i jakości (w tym estetyki) istniejących

przestrzeni publicznych i półpublicznych służących zaspokajaniu różnych potrzeb mieszkańców,

a także ich szerszej integracji i aktywizacji (m.in. rewitalizacjia Rynku i otaczających go przestrzeni),

• poprawa stanu technicznego obiektów zabytkowych, a także ich adaptacja i przystosowanie do

pełnienia nowych funkcji społecznych oraz gospodarczych (przebudowa i poprawa dostępu dla osób

niepełnosprawnych zabytkowego budynku Magistratu),

• poprawa stanu technicznego obiektów użyteczności publicznej (przebudowa Domu Ludowego

w Zawadce Brzosteckiej),

• poprawa istniejącego poziomu obsługi komunikacyjnej w gminie Brzostek (m.in. zagospodarowanie

terenu Ośrodka Zdrowia – parking, modernizacja nawierzchni ulic oraz ciągów pieszych, tworzenie

nowych parkingów i miejsc postojowych oraz ścieżek rowerowych),

• poprawa istniejącego stanu infrastruktury technicznej (drogowej i wodno-kanalizacyjnej).

6.2 Wyznaczenie obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji

Mapa zasadnicza z wyznaczonym obszarem zdegradowanym i obszarem rewitalizacji.


NA LATA 2016 – 2020

75


Obszar zdegradowany to: Skurowa, Brzostek, Opacionka, Wola Brzostecka, Kamienica Górna,

Zawadka Brzostecka, obejmuje obszar 6 miejscowości w gminie Brzostek. Biorąc pod uwagę fakt, że

wyznaczony obszar zdegradowany obejmuje tereny Gminy Brzostek najsilniej zdegradowane pod

względem współwystępowania problemów społecznych, gospodarczych, przestrzenno–

funkcjonalnych i technicznych, a więc najbardziej wymagające kompleksowej interwencji wyznacza

się obszar rewitalizacji.


NA LATA 2016 – 2020

76




NA LATA 2016 – 2020

77

Obszar rewitalizacji nie może być większy niż 20% powierzchni gminy oraz zamieszkały przez więcej

niż 30% liczby mieszkańców gminy.

Na podstawie analizy obliczonych wskaźników dla poszczególnych miejscowości oraz

w konsekwencji przeprowadzonych konsultacji wyznaczono obszar rewitalizacji Gminy Brzostek

obejmujący teren miejscowości: Brzostek, Zawadka Brzostecka oraz Kamienica Górna. Cała

powierzchnia tego obszaru wynosi 23,39 km2 co stanowi 19,14 % powierzchni gminy Brzostek.

Obszar rewitalizacji zamieszkiwany jest przez 3 959 osób, co stanowi 29 % ogółu mieszkańców gminy

Brzostek.

OBSZAR REWITALIZACJI

POWIERZCHNIA LICZBA LUDNOŚCI Gmina Brzostek

Zawadka Brzostecka

2,85 km2 421 Powierzchnia Liczba

ludności

Brzostek 8,76 km2 2 747

Kamienica Górna 11,78 km2 791

OGÓŁEM 23,39 km2 3 959 122,25 km2 13 361

19,14 % 29 % 100% 100%

Porównanie wskaźników zaprezentowanych w LPR dla Gminy Brzostek na lata 2016-2018

z określonymi dla województwa podkarpackiego w Instrukcji przygotowania Programów Rewitalizacji

w zakresie wsparcia w Ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa podkarpackiego

na lata 2014-2020. Wybrane wskaźniki określają obszary rewitalizacji, które należy poprawić,

poprzez realizację zapisanych zadań.

Nazwa wskaźnika Wartość

graniczna

Wartość wyznaczona dla obszaru rewitalizacji: Kamienica

Górna

Wartość wyznaczona dla obszaru rewitalizacji:

Brzostek

Wartość wyznaczona dla obszaru rewitalizacji: Zawadka

Brzostecka

Liczba osób korzystających ze świadczeń pomocy społecznej w przeliczeniu na 100 osób wg miejsca zamieszkania

>6,1 52,59 19,40 23,99

Liczba organizacji pozarządowych na 100 osób wg

miejsca zamieszkania < 0,33 0,25 0,25 0,00

Wyniki egzaminów 6-klasisty < 67,7 % 61 % 64,1 % 64,1 %

Odsetek ludności korzystającej z sieci kanalizacyjnej < 68,7 % 0 % 67 % 0 %


NA LATA 2016 – 2020

78

Wizja

Ożywienie potencjału Gminy Brzostek opartego o rewitalizację zdegradowanego obszaru, połączone z

podniesieniem atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej gminy. Gmina Brzostek miejscem prężnie

funkcjonującej gospodarki lokalnej, bogatym w walory przyrodnicze, dobra kultury i ludzkie talenty,

oferującym turystom atrakcje, inwestorom klimat, a mieszkańcom dobrobyt.

MISJA

Wsparcie równomiernego rozwoju we wszystkich obszarach gminy, jednocześnie

zachowując równowagę pomiędzy aktywnością społeczną mieszkańców, a ochroną

środowiska naturalnego. Służyć temu winny zintegrowane działania władz Gminy

Brzostek, interesariuszy LPR, liderów opinii publicznej i mieszkańców, połączone

z akumulacją kapitału publicznego i prywatnego, wspartego funduszami

zewnętrznymi.

ROZDZIAŁ VII

ZAŁOŻENIA LOKALNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI DLA

GMINY BRZOSTEK

7.1 Wizja rewitalizacji Gminy Brzostek

Wizja to element treściowy właściwy dla wszystkich dokumentów strategicznych. Stanowi punkt

odniesienia dla oceny stopnia realizacji LPR, zaś jej uszczegółowieniem na poziomie operacyjnym są

ustalenia dotyczące celów rewitalizacji.

7.2 Misja rewitalizacji Gminy Brzostek

•Wyprowadzony z kryzysu obszar rewitalizacji, będzie tworzył dodatkową przestrzeń do aktywizacji społecznej i gospodarczej dla mieszkańców całej Gminy Brzostek. Działania rewitalizacyjne przyczynią się do poprawy komfortu życia, tak aby zapewnić dobrobyt mieszkańcom, stworzyć perspektywy młodym oraz uatrakcyjnić obszar gminy dla turystów.

DEKLARACJA

WIZJI


NA LATA 2016 – 2020

79

7.3 Cele rewitalizacji

Głównym celem Lokalnego Programu Rewitalizacji dla Gminy Brzostek jest podniesienie atrakcyjności

Gminy jako miejsca do zamieszkania, edukacji i spędzania czasu wolnego np. poprzez poprawę

infrastruktury.

Sfera procesu

rewitalizacji Cele szczegółowe Kierunki działań

1. Sfera społeczna 1.1 Aktywne i nowoczesne

społeczeństwo

1.1.1 Rozwój oferty kulturalnej

1.1.2 Rozwój oferty rekreacyjnej

1.1.3 Integracja społeczna

1.1.4 Wspieranie inicjatyw

mających na celu

wzmocnienie więzi

społecznych

1.2 Przeciwdziałanie

negatywnym

zjawiskom społecznym

1.2.1 Profilaktyka przeciw

uzależnieniom

1.3 Wzrost poziomu życia

mieszkańców

1.3.1 Poprawa warunków i jakości

edukacji

1.3.2 Poprawa warunków i jakości

sportu

2. Sfera

techniczna

2.1 Rozwój infrastruktury 2.1.1 Poprawa stanu infrastruktury

społecznej

2.1.2 Poprawa stanu

infrastruktury technicznej

3. Sfera

przestrzenno –

funkcjonalna

3.1 Wykorzystanie

lokalnych zasobów

kulturalnych i

przyrodniczych

3.1.1 Ochrona i udostępnienie

dziedzictwa kulturalnego

3.1.2 Ochrona i udostępnienie

dziedzictwa przyrodniczego

DEKLARACJA

MISJI

Szerokie partnerstwo, współpraca i konsolidacja

wszystkich partnerów oraz interesariuszy w

kreowaniu i osiąganiu założonych celów.

Cele zmierzać będą do budowania obrazu Gminy

Brzostek, jako otwartej, atrakcyjnej dla turystów,

dbającej o środowisko naturalne, pielęgnującej

dziedzictwo kulturowe oraz transparentnej w

stosunku do potrzeb i oczekiwań jej mieszkańców


NA LATA 2016 – 2020

80

3.2 Kreowanie przestrzeni

służących zaspokajaniu

potrzeb mieszkańców

3.2.1 Poprawa stanu

zagospodarowania i estetyki

terenów zielonych

3.2.2 Stworzenie miejsc

dedykowanych różnym

grupom użytkowników

3.2.3 Uporządkowanie przestrzeni

publicznej pod kątem

funkcjonalnym i estetycznym

4. Sfera

gospodarcza

4.1 Wykorzystanie walorów

Gminy dla jej rozwoju

gospodarczego

4.1.1 Promowanie potencjału

turystyczno – rekreacyjnego

gminy

5. Sfera

środowiskowa

5.1 Poprawa jakości

środowiska

naturalnego

5.1.1 Poprawa efektywności

gospodarki wodno - ściekowej

7.4 Planowane działania na obszarze rewitalizacyjnym

Realizacje działań inwestycyjnych w polach interwencji objętych Lokalnym Programem Rewitalizacji

winny służyć przede wszystkim poprawie jakości życia mieszkańców oraz ożywieniu gospodarczemu

i społecznemu całej Gminy Brzostek.

Projekty z zakresu rewitalizacji muszą być realizowane jako kompleksowe przedsięwzięcia dotyczące

wszystkich aspektów wpływających na sytuację kryzysową rewitalizowanego obszaru. Dotyczy to w

szczególności następujących działań:

1. przebudowa, rozbudowa, modernizacja i adaptacja obiektów infrastrukturalnych

z przeznaczeniem na cele społeczne, obejmujące:

placówki specjalistycznej opieki nad osobami starszymi (domy opieki);

obiekty rekreacyjne (np. ścieżki zdrowia, place zabaw, boiska);

obiekty infrastruktury kulturalnej (maksymalna kwota kosztów kwalifikowanych projektu

w zakresie kultury nie może przekroczyć 2 mln EUR);

obiekty, w których świadczone są usługi służące aktywizacji społecznej i zawodowej

mieszkańców;

obiekty wielofunkcyjne, w których łączone są różne funkcje społeczne;

2. działania prowadzące do ożywienia gospodarczego rewitalizowanych obszarów

(np. zagospodarowanie przestrzeni na cele gospodarcze);

3. zagospodarowanie (przebudowa, rozbudowa, modernizacja i adaptacja) przestrzeni

na cele publiczne, kulturalne lub społeczne (np. place, skwery, parki);


NA LATA 2016 – 2020

81

4. modernizacje, renowacje budynków użyteczności publicznej poprawiające ich estetykę zewnętrzną

oraz utrzymanie, ekspozycja i rewitalizacja obiektów zabytkowych, w zabudowaniu układu

przestrzennego miasta. Zachowanie istniejącego układu kompozycji przestrzennej centrum jako

przestrzeni publicznej. Przedsięwzięcia w ramach powyższego typu projektu, o ile przewidują

modernizację energetyczną budynków, muszą mieć uzasadnienie w audycie energetycznym;

5. modernizacje, renowacje części wspólnych wielorodzinnych budynków mieszkalnych,

tj. odnowienie elementów strukturalnych budynku (dachy, fasady, okna i drzwi w fasadzie, klatki

schodowe i korytarze, windy). Projekty z zakresu mieszkalnictwa w zakresie modernizacji

energetycznej budynków muszą mieć uzasadnienie w audycie energetycznym. Jeżeli to wynika

z audytu energetycznego – możliwa jest ingerencja w strukturę budynku w szerszym zakresie niż

przywołany powyżej.

W ramach wskazanych powyżej typów projektów (wyłącznie jako element projektu) możliwa jest:

budowa, przebudowa, rozbudowa i modernizacja podstawowej infrastruktury komunalnej

(np. sieci i urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, ciepłowniczych,

elektrycznych, telekomunikacyjnych) na obszarze objętym projektem, w celu zapewnienia

dostępu rewitalizowanym obiektom i terenom do podstawowych usług komunalnych

budowa, przebudowa, rozbudowa i modernizacja infrastruktury drogowej poprawiającej

dostępność do rewitalizowanych obiektów i terenów

Głównym celem podejmowanych działań będzie zmiana dotychczasowych funkcji

i dostosowania terenu oraz znajdujących się tam obiektów do nowych potrzeb w zakresie usług,

turystyki, rekreacji, kultury, zdrowia i oświaty. Realizacja pozostałych zamierzeń rewitalizacyjnych

przyczyni się także do zmniejszenia dysproporcji występujących pomiędzy rozwojem wskazanego

obszaru zdegradowanego Gminy Brzostek w odniesieniu do ośrodków o podobnym potencjale

społeczno-gospodarczym w regionie.

Działania zaplanowane na obszarze rewitalizowanym zorientowane są przede wszystkim na

aktywizację społeczności lokalnej poprzez rozszerzenie pracy socjalnej, współpracę różnych instytucji

i organizacji pozarządowych, zajmujących się działalnością społeczną w Gminie oraz instytucji

działających w szerszym obszarze polityki społecznej, takich jak: kultura, oświata, służba zdrowia i

bezpieczeństwo. Działania o charakterze społecznym polegać będą zatem na umocnieniu postaw

aktywnych w sferze społecznej i indywidualnej, tworzeniu systemu wsparcia, wyspecjalizowaną pracę

socjalną połączoną ze stymulowaniem postaw przedsiębiorczych i prospołecznych

wśród lokalnej społeczności.


NA LATA 2016 – 2020

82

7.4.1 Zadania inwestycyjne

ZADANIA INWESTYCYJNE GMINY BRZOSTEK do realizacji w latach 2016 - 2020

Nr

zad.

Tytuł przedsięwzięcia

inwestycyjnego

Zakres rzeczowy wraz

z opisem projektu

Koszt przedsięwzięcia

inwestycji

Podmiot

realizujący

Harmonogram

realizacji projektu

Uzasadnienie wyboru zadania do

realizacji

Rezultaty Sposób pomiaru

rezultatów

Zgłaszający

zadanie

Cel Wskaźniki

Nr 1

Rewitalizacja

zabytkowego

układu

urbanistycznego

Brzostku

- przebudowa rynku

w centrum miasta

Brzostek

- nadanie im nowych

funkcji społecznych i

kulturalnych

3 500 000,00 Gmina

Brzostek

2018-2019 - poprawa infrastruktury

- zaspokojenie potrzeb

społecznych mieszkańców

- poprawa ogólnodostępnej i

niekomercyjnej

infrastruktury

- poprawa przestrzeni

publicznej

- protokół odbioru,

- ankiety wśród

mieszkańców,

- efekty rzeczowe

Burmistrz

Brzostku

1.1.1

1.1.2

3.2.2

3.2.3

4.1.1

- powierzchnia

przestrzeni

przebudowanego

rynku (m2)

- liczba km

zmodernizowanej

drogi

Nr 2

Budowa rodzinnego

placu rekreacyjnego

z

urządzeniami

rekreacji

indywidualnej z

obiektami małej

architektury w

miejscowości

Brzostek

- budowa boiska do

gry w siatkę plażową

- budowa siłowni

zewnętrznej

- przebudowa

ciągów pieszych

130 000,00 Gmina

Brzostek

2017-2018 Zaspokojenie potrzeb

społecznych mieszkańców oraz

poprawa jakości świadczonych

usług poprzez budowę

rodzinnego placu

rekreacyjnego.

Wybudowany zostanie

rodzinny plac rekreacyjny

(powstanie ogólnodostępna i

niekomercyjna infrastruktura

rekreacyjna)

- Protokoły odbioru,

- efekty rzeczowe

Burmistrz

Brzostku

1.1.2

1.1.3

1.1.4

1.3.2

2.1.1

2.1.2

3.2.1

3.2.2

3.2.3

4.1.1.

- wielkość

wybudowanego

boiska (m2)

- wielkość

wybudowanej siłowni

(m2)

-wielkość

przebudowanych

schodów (m2)

- wielkość

przebudowanych

ciągów pieszych (m2)

Nr 3

Przebudowa Domu

Ludowego w

Zawadce

Brzosteckiej wraz z

budową obiektu

malej architektury

w Bukowej

-Przebudowa Domu

Ludowego w

Zawadce Brzosteckiej

- budowa małej

architektury w

Bukowej

150 000,00 Gmina

Brzostek

2017-2020 - brak odpowiedniej

infrastruktury

- zwiększenie liczby osób

uczestniczących w

wydarzeniach kulturalnych,

społecznych.

Protokoły odbioru Burmistrz

Brzostku

1.1.1 1.1.2

1.1.3 1.1.4

2.1.1 3.1.1 3.2.2

- wielkość

przebudowanego

Domu Ludowego

(m2)

- wielkość

wybudowanego

obiektu małej

architektury (m2)

Nr 4 Rozbudowa

budynku Brzostek

ul. Rynek 39

- rozbudowa

budynku usługowego

- wykonanie

zabytkowej elewacji

budynku

600 000,00

Drozd

Małgorzata

2017-2019 - zły stan techniczny budynku - utworzenie nowych miejsc

pracy

- poprawa warunków

technicznych budynku

Liczba

przebudowanych

budynków – 1

Powstanie 1 etatu

Burmistrz

Brzostku

2.1.1

2.1.2 3.2.2

3.2.3

- wielkość rozbudowy

budynku usługowego

- wielkość wykonania

zabytkowej elewacji

budynku (m2)

- ilość nowych miejsc

pracy (szt.)


NA LATA 2016 – 2020

83

ZADANIA INWESTYCYJNE GMINY BRZOSTEK do realizacji w latach 2016 - 2020

Nr

zad.

Tytuł przedsięwzięcia

inwestycyjnego

Zakres rzeczowy wraz

z opisem projektu

Koszt przedsięwzięcia

inwestycji

Podmiot

realizujący

Harmonogram

realizacji projektu

Uzasadnienie wyboru zadania do

realizacji

Rezultaty Sposób pomiaru

rezultatów

Zgłaszający

zadanie

Cel Wskaźniki

Nr 5 Program poprawy

czystości zlewni

rzeki Wisłoki – Etap

IV – Gmina

Brzostek i Gmina

Tarnowiec

- budowa sieci

kanalizacji w

Brzostku , bukowej

Kleciach

- modernizacja

oczyszczalni ścieków

w Tarnowcu

4 916 899,17 Gmina Brzostek

Gmina Tarnowiec

IV 2016 - II 2018 Zły stan środowiska

szczególnie wód i gleby

- ograniczenie

zanieczyszczenia wód i gleby

- Protokół odbioru Burmistrz

Brzostku

2.1.2

3.1.2

3.2.3

5.1.1

- długość

wybudowanej sieci

kanalizacyjnej

(km)

Nr 6 Poprawa oraz

rozwój usług i

infrastruktury

instytucji kultury w

Brzostku poprzez

rozbudowę

zabytkowego

budynku

Magistratu

Przebudowa budynku

magistratu,

przyległej

drogi oraz parkingu

2 832 455,60 Gmina

Brzostek

II kw. 2017

III KW. 2018

- zły stan techniczny budynku

-poprawa dostępu dla osób

niepełnosprawnych do

instytucji

kultury

Dostosowanie budynku dla

osób z

niepełnosprawnościami

- Protokół odbioru Burmistrz

Brzostku

1.1.3 1.1.4

2.1.1 2.1.2 3.2.1 3.2.3

- liczba oddanych do

użytku budynków

Nr 7 Budowa drogi

gminnej łączącej

drogę krajową nr

73 z ul.

Mysłowskiego w

miejscowości

Brzostek

k/gimnazjum –

odcinek łączący ul.

Królowej Jadwigi z

M.N. Mysłowskiego

Budowa łącznika o

dł. 272,28 mb drogi.

Dodatkowa

powstanie chodnik po

obu stronach drogi

oraz ścieżka

rowerowa w obu

kierunkach. Droga

znajduje się obok

MGOPS, Ośrodka

Zdrowia, OSiR,

Urzędu miejskiego

1 732 793,71

Gmina

Brzostek

03/2017-

11/2017

- polepszenie rozwiązań

komunikacyjnych , komfortu

życia mieszkańców,

zwiększenia dostępu (terenów)

osób wykluczonych. Ludzie

chorzy będą mogli korzystać z

parkingów zlokalizowanych po

obu stronach nowej drogi, w

tym przeznaczonych dla osób

niepełnosprawnych. Brak

dogodnego połączenia

komunikacyjnego miejsc

postojowych

Poprawa oraz polepszenie

infrastruktury drogowej

Protokół odbioru Burmistrz

Brzostku

1.1.3 1.1.4

1.3.2 2.1.1 2.1.2 3.2.1 3.2.3 3.2.3

4.1.1

- długość

wybudowanej drogi

(mb)

- długość

wybudowanej ścieżki

rowerowej (mb)

Razem szacunkowy koszt: 11 862 214,48,-


NA LATA 2016 – 2020

84

7.4.2 Zadania społeczne.

ZADANIA SPOŁECZNE GMINY BRZOSTEK DO REALIZACJI W LATACH 2016-2020

Nr

zad

TYTUŁ

PRZEDSIĘWZIĘCIA

SPOŁECZNEGO

ORGANIZATOR

/REALIZATOR

PARTNERZY ADRESACI /

BENEFICJENCI

SPOŁECZNI

OGÓLNE CELE DO

OSIĄGNIĘCIA

ZAKRES

RZECZOWY

WRAZ Z

OPISEM

PROJEKTU

SZACUNKO

WY

KOSZTORY

S

PRZEWIDYWAN

Y

HARMONOGRA

M REALIZACJI

PROJEKTU

REZULTATY SPOSÓB

POMIARU

REZULTATÓW

UZASADNIENIE WYBORU

TEGO ZADANIA DO

REALIZACJI

ZGŁASZAJĄCY

ZADANIE

CEL WSKAŹNIKI

Nr 1 Impreza integrująca

dzieci, młodzież i

rodziców

Rada Sołecka

wsi Kamienica

Górna

Szkoła

Podstawowa w

Kamienicy

Górnej

Sołtys wsi

Kamienica Górna

Mieszkańcy

Kamienicy

Górnej i

Bączałki

zaaktywizowanie

mieszkańców

- Zajęcia pozalekcyjne,

- zajęcia edukacyjno-sportowe,

- prezentacje,

- przeglądy,

- konkursy, turnieje.

50 000,00 2017 - integracja lokalnego

społeczeństwa,

- aktywizacja dzieci i

młodzieży,

- całe rodziny spędzają

czas na aktywnym

wypoczynku,

- umiejętność zabawy

bez alkoholu i innych

używek,

- budowanie integracji i

więzi

międzypokoleniowej.

- obserwacje,

- wywiady,

- konkursy,

- sprawozdania

- utworzenie miejsca

rekreacyjnego w

Kamiennicy Górnej

(stworzenie przestrzenie

publicznej)

- Rada Sołecka

we wsi

Kamienica Górna

- Szkoła

Podstawowa w

Kamienicy

Górnej

1.1.1

1.1.2

1.1.3

1.1.4

4.1.1

- ilość osób

uczestniczących w

imprezie (os.)

- liczba

zorganizowanych

zajęć (szt.)

Nr 2 E=mc2 – Program

Wsparcia Szkół z

terenu gminy

Brzostek

Urząd Gminy

Brzostek

Stowarzyszenie

CRAS

Uczniowie

szkół, ZS w

Nawsiu

Brzosteckim,

ZS w Brzostku,

ZS w

Siedliskach -

Bogusz

- wzrost kluczowych

kompetencji uczniów w

zakresie TIK, rach.

matematyczno –

przyrodniczych, języków

obcych, kreatywności,

innowacyjnych

- wzrost kompetencji

nauczycieli kształcenia

ogólnego, w szczególności w

zakresie wykorzystania TIK w

nauczaniu

- szkolenia dla

nauczycieli

- szkolenia dla

uczniów

- doposażenie

pracowni

szkolnych

999 370,37 II 2017

IV 2018

- zmniejszenie

nierówności w jakości

usług edukacyjnych

- wyrównanie

dysproporcji

edukacyjnych

- ankiety wśród

uczniów i

nauczycieli, testy

wiedzy,

- sprawozdania

- poprawa wyników w

nauczaniu uczniów

Gmina Brzostek

1.1.1

1.1.3

1.1.4

1.3.1.

2.1.1.

- ilość uczniów i

nauczycieli

korzystających z

ofert (os.)

- liczba

zorganizowanych

zajęć/warsztatów

(szt.)

Nr 3 Aktywna integracja

osób zagrożonych

ubóstwem lub

wykluczeniem

społecznym w

gminie Brzostek

Urząd Gminy

Brzostek

Miejsko-Gminny

Ośrodek Pomocy

Społecznej w

Brzostku

mieszkańcy

gminy Brzostek

Poprawa w funkcjonowaniu

społecznym

- usługi aktywizująco-usprawniające,

- usługi wspomagające

150 000,00 2017-2018 - podniesienie

właściwych postaw

niezbędnych na rynku

pracy,

- poprawa jakości życia

mieszkańców

- zmniejszenie się

patologii społecznych

- ankiety,

- sprawozdania

Działania pozwolą na

zwiększenie i uzupełninie

umiejętności zawodowych

w celu osiągnięcia

większej zatrudnialności

na lokalnym rynku pracy.

Konieczne jest również

podniesienie ich

kompetencji kluczowych

oraz właściwych postaw

na rynku pracy.

Gmina Brzostek 1.1.3

1.1.4

1.2.1

1.2.2

- ilość osób objętych

wsparciem - 30

Razem szacunkowy koszt: 1 199 370,37,-


NA LATA 2016 – 2020

85

7.4.3 Powiązanie zadań inwestycyjnych z zadaniami społecznymi

Impreza integrująca dzieci, młodzież i

rodziców Kamienicy Górnej i Bączałki

E= mc2 Program dla szkół z

terenu gminy Brzostek

Aktywna integracja osób zagrożonych

ubóstwem lub wykluczeniem społecznym w

gminie Brzostek

Rewitalizacja rynku brzosteckiego x X

Budowa rodzinnego placu rekreacyjnego z urządzeniami rekreacji indywidualnej z obiektami małej architektury w miejscowości Brzostek

X X

Przebudowa Domu Ludowego w Zawadce Brzosteckiej wraz z budową obiektu malej architektury w Bukowej

Rozbudowa budynku Brzostek ul. Rynek 39

Program poprawy czystość zlewni rzeki Wisłoki – Etap IV – Gmina Brzostek i Gmina Tarnowiec

X X

Rozbudowa zabytkowego budynku Magistatu w Brzostku

X X

Budowa drogi gminnej wraz z chodnikami i ścieżka rowerową

X X


NA LATA 2016 – 2020

86

ROZDZIAŁ VIII

RAMY FINANSOWE LOKALNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI

DLA GMINY BRZOSTEK

8.1 Indykatywne ramy finansowe Lokalnego Programu Rewitalizacji dla

Gminy Brzostek na lata 2016-2020

Realizacja przedsięwzięć, uwzględnionych w Lokalnym Programie Rewitalizacji dla Gminy Brzostek

na lata 2016–2020 uzależniona jest przede wszystkim od możliwości finansowych gminy oraz stopnia

efektywności pozyskiwania środków na realizację poszczególnych projektów. W rozdziale VII zostały

szczegółowo przedstawione zadania planowane do realizacji na terenie całej Gminy Brzostek.

Zaplanowane zostały wydatki dla poszczególnych zadań wraz ze wskazaniem źródeł finansowania

oraz podmiotów odpowiedzialnych za realizację poszczególnych przedsięwzięć. Łącznie na obszarze

Gminy Brzostek planuje się wykonać przedsięwzięcia na kwotę 15 071 518,85 PLN.

Po wyznaczeniu obszaru rewitalizacji obejmującego trzy sołectwa: Zawadka Brzostecka, Brzostek

oraz Nawsie Brzosteckie do zadań zaliczono:

Zadania Wartość projektów

Zad. Nr 1

Rewitalizacja zabytkowego układu urbanistycznego

Brzostku

3 500 000, 00 PLN

Zad. Nr 2

Budowa rodzinnego placu rekreacyjnego w Brzostku 130 000, 00 PLN

Zad. Nr 3

Przebudowa Domu Ludowego w Zawadce Brzosteckiej 150 000, 00 PLN

Zad. Nr 4

Rozbudowa budynku Brzostek ul. Rynek 39 600 000, 00 PLN

Zad. Nr 5

Program poprawy czystość zlewni rzeki Wisłoka – Etap

IV

4 916 899,17 PLN

Zad. Nr 6

Rozbudowa zabytkowego budynku Magistratu w

Brzostku

2 832 455,60 PLN

Zad. Nr 7

Budowa drogi gminnej wraz z chodnikami i ścieżka

rowerową

1 732 793,71 PLN

RAZEM 13 862 148,48 PLN


NA LATA 2016 – 2020

87

Zadania Wartość projektów

Zad. Nr 1

Impreza integrująca dzieci, młodzież i rodziców 50 000,00

Zad. Nr 2

E= mc2 Program dla szkół z terenu gminy Brzostek 999 370,37

Zad. Nr 3

Aktywna integracja osób zagrożonych ubóstwem lub

wykluczeniem społecznym w gminie Brzostek

150 000,00

RAZEM 1 199 370,37

CAŁKOWITY KOSZT INWESTYCJI NA OBSZARZE

REWITALIZACJI 15 071 518,85 PLN

8.2 Potencjalne źródła finansowania

Najważniejszym źródłem finansowania projektów rewitalizacyjnych w okresie programowania 2014–

2020 (2023) są środki europejskie wydatkowane przede wszystkim w ramach Regionalnych

Programów Operacyjnych. Równocześnie komplementarnymi względem nich źródłami finansowania

przedsięwzięć rewitalizacyjnych są fundusze europejskie w ramach krajowych programów

operacyjnych (np. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko), jak również środki budżetu

państwa i jednostek samorządu terytorialnego oraz inne źródła finansowania (np. środki prywatne).

Poniżej zamieszczono szczegółowy opis potencjalnych źródeł finansowania projektów przewidzianych

do realizacji w Lokalnym Programie Rewitalizacji dla Gminy Brzostek. Poniższe informacje odnoszą

się do polityk Unii Europejskiej w okresie programowania 2014–2020 (2023) oraz aktualnie

realizowanych polityk i programów krajowych.

Podstawowym źródłem finansowania projektów (zarówno infrastrukturalnych, jak i społecznych)

przewidzianych do realizacji w Lokalnym Programie Rewitalizacji dla Gminy Brzostek będzie

Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego na lata 2014–2020. Za

pośrednictwem tego programu kompleksowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne wspierane będą przede

wszystkim w ramach działania 6.3. Rewitalizacja przestrzeni regionalnej. Głównym celem tego

działania jest ograniczenie problemów społecznych na terenach zdegradowanych. W

ramach powyższego działania wspierane będą projekty ukierunkowane na ograniczenie istotnych

problemów społecznych zidentyfikowanych w Lokalnych (Gminnych) Programach Rewitalizacji.

W szczególności o dofinansowanie mogą ubiegać się przedsięwzięcia, których zakres rzeczowy

obejmuje:

- przebudowę, rozbudowę, nadbudowę lub remont w celu przywrócenia bądź nadania nowych funkcji

(społecznych, gospodarczych, edukacyjnych, kulturalnych, rekreacyjnych):


NA LATA 2016 – 2020

88

- budynków użyteczności publicznej oraz zdegradowanych budynków (tj. poprzemysłowych,

powojskowych, popegeerowskich, pokolejowych) wraz z zagospodarowanie przyległego otoczenia,

funkcjonowanie związanego z tymi budynkami,

- obszarów przestrzeni publicznej.

- roboty restauratorskie i konserwatorskie budynków znajdujących się w rejestrze zabytków oraz

budynków położonych w strefie ochrony konserwatorskiej wraz z zagospodarowaniem terenu

funkcjonalnie związanego z tymi budynkami.

Ponadto w ramach powyższych typów przedsięwzięć możliwe będzie dofinansowanie (wyłącznie jako

elementu uzupełniającego realizację kompleksowych projektów rewitalizacyjnych) następujących

działań:

- budowa, przebudowa lub rozbudowa infrastruktury drogowej poprawiającej dostępność do

rewitalizowanych terenów i obiektów (nie więcej niż 30% kosztów kwalifikowalnych projektu),

- budowa, przebudowa lub rozbudowa podstawowej infrastruktury komunalnej (przewodów lub

urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, teletechnicznych oraz

gazowych) na obszarze objętym projektem, w celu zapewnienia dostępu dla wszystkich

rewitalizowanych terenów i obiektów do podstawowych usług komunalnych,

- przebudowa wspólnych części wielorodzinnych budynków mieszkalnych,

- przebudowa i zakup systemów poprawy bezpieczeństwa publicznego,

- zakup sprzętu i wyposażenia bezpośrednio związanego z funkcją, jaką pełnić będą budynki lub

przestrzenie publiczne poddane rewitalizacji.

Zgodnie z zasadami przyjętymi w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa

Podkarpackiego na lata 2014–2020, inwestycje finansowane w ramach omawianego działania

powinny uwzględniać dostosowanie infrastruktury i wyposażenia do potrzeb osób

niepełnosprawnych. Ponadto uzyskanie wsparcia ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju

Regionalnego w ramach działania 6.3. będzie uwarunkowane zobowiązaniem się wnioskodawcy do

złożenia (jako lider lub partner w projekcie) komplementarnego wniosku o dofinansowanie środkami

Europejskiego Funduszu Społecznego. Na etapie oceny przedsięwzięć składanych w

ramach działania 6.3. będzie badana komplementarność z projektami planowanymi do realizacji w

ramach osi VIII (Integracja społeczna) i IX (Jakość edukacji i kompetencji w regionie) Regionalnego

Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego.

W związku z powyższym projekty rewitalizacji o charakterze społecznym, przewidziane

w niniejszym dokumencie mogą zostać wsparte środkami Europejskiego Funduszu Społecznego

w szczególności w ramach następujących działań Regionalnego Programu Operacyjnego

Województwa Podkarpackiego:

- Działanie 8.1. Aktywna integracja osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym

(zintegrowane i zindywidualizowane programy realizowane w oparciu o ścieżkę reintegracji,

obejmujące usługi aktywnej integracji o charakterze: społecznym, edukacyjnym, zdrowotnym


NA LATA 2016 – 2020

89

i zawodowym, włączanie osób niepełnosprawnych w zajęcia na rzecz aktywizacji zawodowej,

realizowane w warsztatach terapii zajęciowej, wsparcie działalności w zakresie reintegracji

zawodowej i społecznej, prowadzonej w szczególności przez Zakłady Aktywności Zawodowej, Kluby

- Działanie 9.2. Poprawa jakości kształcenia ogólnego (np. kształcenie kompetencji kluczowych na

rynku pracy oraz właściwych postaw i umiejętności, kompleksowe programy wspomagające szkoły

bądź też placówki oświaty w procesie indywidualizacji pracy z uczniem ze specjalnymi potrzebami

edukacyjnymi).

- Działanie 9.3. Podnoszenie kompetencji osób dorosłych w obszarze TIK i języków obcych

(przedsięwzięcia ukierunkowane m.in. na kształcenie w formach pozaszkolnych osób dorosłych

zainteresowanych zdobyciem, podniesieniem lub też uzupełnieniem kompetencji kluczowych

w zakresie technologii informacyjno-komunikacyjnych i języków obcych).

- Działanie 9.5. Podnoszenie kompetencji osób dorosłych w formach pozaszkolnych (działania

dotyczące podnoszenia umiejętności i uzyskiwanie kwalifikacji zawodowych przez uczestników

pozaszkolnych form kształcenia zawodowego i wzmacnianie ich zdolności do zatrudnienia poprzez:

kwalifikacyjne kursy zawodowe, kursy umiejętności zawodowych, a także inne kursy umożliwiające

uzyskiwanie i uzupełnianie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych).

Poza działaniem 6.3. (Rewitalizacja przestrzeni regionalnej), w Regionalnym Programie Operacyjnym

Województwa Podkarpackiego na lata 2014–2020 przewidziano również preferencje dla projektów

rewitalizacyjnych (zwiększenie alokacji Unii Europejskiej o środki budżetu państwa) także w ramach

innych działań. Działaniami tymi są:

- Działanie 4.3. Gospodarka wodno-ściekowa (m.in. budowa, rozbudowa, przebudowa lub zakup

wyposażenia w zakresie infrastruktury kanalizacji ściekowej i oczyszczania ścieków – projekty

realizowane w aglomeracjach z przedziału 2 – 10 tys. RLM, budowa, rozbudowa, przebudowa lub

zakup wyposażenia w zakresie sieci wodociągowej oraz ujęć i stacji uzdatniania wody).

- Działanie 5.4. Niskoemisyjny transport miejski (projekty mające na celu ograniczenie emisji

zanieczyszczeń oraz budowę spójnego i efektywnego systemu przewozów pasażerskich, m.in.

poprzez: zakup lub modernizację niskoemisyjnego taboru transportu publicznego, budowę lub

przebudowę niezbędnej infrastruktury na potrzeby komunikacji miejskiej).

- Działanie 6.2. Infrastruktura ochrony zdrowia i pomocy społecznej (projekty dotyczące m.in.:

przebudowy i rozbudowy istniejącej infrastruktury podmiotów ochrony zdrowia, zakup sprzętu

medycznego oraz wyposażenia niezbędnego do świadczenia usług medycznych, budowa,

przebudowa, rozbudowa, remont lub wyposażenie istniejącej infrastruktury dla podmiotów

świadczących usługi pomocy społecznej oraz bazy lokalowej dla jednostek systemu wspierania

rodziny i systemu pieczy zastępczej, budowa, przebudowa bądź też remont zdegradowanych

budynków w celu ich adaptacji na mieszkania wspomagane, chronione i socjalne, budowa,

przebudowa, rozbudowa lub remont istniejących budynków wraz z zakupem niezbędnego

wyposażenia do świadczenia usług w zakresie opieki nad dziećmi do lat 3).

Projekty rewitalizacyjne przewidziane do realizacji w Lokalnym Programie Rewitalizacji dla Gminy

Brzostek mogą także zostać dofinansowane w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura


NA LATA 2016 – 2020

90

i Środowisko na lata 2014–2020. Pomimo iż w Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko

nie przewidziano bezpośredniego wsparcia na rzecz rewitalizacji (tj. nie wydzielono odrębnych działań

dedykowanych projektom rewitalizacyjnym), to zaplanowano przyjęcie rozwiązań promujących

projekty powiązane z Lokalnymi Programami Rewitalizacji. Preferencje dla projektów

rewitalizacyjnych (tj. dedykowane kryteria wyboru projektów) przewidziane zostały w ramach

następujących działań:

- Działanie 2.5. Poprawa jakości środowiska miejskiego (rekultywacja terenów zdegradowanych bądź

zdewastowanych oraz remediacja terenów zanieczyszczonych, rozwój terenów zieleni w

miastach i ich obszarach funkcjonalnych, inwentaryzacja terenów zdegradowanych i terenów

zanieczyszczonych).

- Działanie 8.1. Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury (m.in. prace

konserwatorskie, restauratorskie oraz roboty budowlane przy obiektach i na obszarach zabytkowych

i zespołach tych obiektów i w ich otoczeniu, rozbudowa, przebudowa i remont nie zabytkowej

infrastruktury na cele działalności kulturalnej, edukacji artystycznej i archiwów, zakup trwałego

wyposażenia do prowadzenia działalności kulturalnej, ochrona i zachowanie zabytkowych ogrodów i

parków, zabezpieczenie obiektów przed kradzieżą i zniszczeniem).

Projekty przewidziane do realizacji w Lokalnym Programie Rewitalizacji dla Gminy Brzostek dotyczące

ochrony i zachowania dziedzictwa kulturowego (zarówno materialnego, jak i

niematerialnego), rozwoju infrastruktury kulturalnej, a także wspierania aktywności kulturalnej

mieszkańców mogą zostać wsparte w ramach różnego rodzaju Programów Ministra Kultury

i Dziedzictwa Narodowego.

Program Dziedzictwo kulturowe (zasadniczym celem programu jest ochrona polskiego

dziedzictwa kulturowego w kraju i za granicą, wspieranie działalności muzeów, jak również

popularyzacja kultury ludowej). Projekty zaproponowane w Lokalnym Programie Rewitalizacji dla

Gminy Brzostek w szczególności mogą się ubiegać o dofinansowanie w ramach następujących

priorytetów tego programu:

- Priorytet 1. Ochrona zabytków (głównym dążeniem priorytetu jest zachowanie materialnego

dziedzictwa kulturowego, poprzez konserwację oraz rewaloryzację zabytków nieruchomych

i ruchomych, a także ich udostępnianie na cele publiczne). W ramach tego priorytetu możliwe jest

dofinansowanie prac konserwatorskich i restauratorskich bądź robót budowlanych przy zabytkach

wpisanych do rejestru zabytków. O wsparcie finansowe w ramach tego priorytetu mogą się ubiegać:

osoby fizyczne, jednostki samorządu terytorialnego, a także inne jednostki organizacyjne, które są

właścicielami lub też posiadaczami zabytków wpisanych do rejestru zabytków (bądź posiadają taki

zabytek w trwałym zarządzie).

Program Rozwój infrastruktury kultury (zasadniczym celem programu jest wsparcie

infrastruktury oraz poprawa funkcjonowania podmiotów prowadzących działalność kulturalną,

domów kultury, jak również szkół i uczelni artystycznych). Projekty przewidziane do realizacji

w Lokalnym Programie Rewitalizacji dla Gminy Brzostek w szczególności mogą ubiegać się

o dofinansowanie w ramach poniższych priorytetów:


NA LATA 2016 – 2020

91

- Priorytet 1. Infrastruktura kultury (głównym celem priorytetu jest stworzenie optymalnych

warunków dla prowadzenia działalności kulturalnej, poprzez rozbudowę oraz modernizację

infrastruktury instytucji kultury, a także innych podmiotów prowadzących działalność w tym

obszarze). W przypadku tego priorytetu możliwe jest dofinansowanie projektów dotyczących m.in.

budowy, przebudowy i remontu infrastruktury służącej realizacji działalności kulturalnej, jak również

zakup wyposażenia na potrzeby działalności kulturalnej. O wsparcie finansowe w ramach tego

priorytetu mogą się ubiegać m.in. samorządowe instytucje kultury (z wyjątkiem domów i

ośrodków kultury oraz centrów kultury i sztuki, a także bibliotek w skład których wchodzą powyższe

instytucje), jednostki samorządu terytorialnego, organizacje pozarządowe, jak również kościoły i

związki wyznaniowe oraz ich osoby prawne.

Program Edukacja (zasadniczym celem tego programu jest rozwijanie kreatywności oraz ekspresji

twórczej, a także podnoszenie kompetencji artystycznych i medialnych społeczeństwa).

Przedsięwzięcia zaproponowane w Lokalnym Programie Rewitalizacji dla Gminy Brzostek mogą się

ubiegać o wsparcie w szczególności w ramach priorytetu:

- Priorytet 1. Edukacja kulturalna (głównym dążeniem priorytetu jest rozwijanie kreatywności

i ekspresji twórczej obywateli oraz wspieranie wydarzeń artystycznych adresowanych do dzieci

i młodzieży). W ramach powyższego priorytetu możliwe jest dofinansowanie zadań edukacyjno-

animacyjnych dla wszystkich grup wiekowych, jak również wydarzeń artystycznych dla dzieci

i młodzieży do 18 roku życia.

Główne instrumenty finansowe dostępne dla projektów planowanych do rewitalizacji Gminy Brzostek

przez Gminę Brzostek, JST, organizacje pozarządowe, przedsiębiorców i inwestorów prywatnych

przedstawia poniży schemat.


NA LATA 2016 – 2020

92

INSTRUMENTY FINANSOWE SUBREGIONÓW

INSTRUMENTY FINANSOWE OBSZARU METROPOLITARNEGO

INSTRUMENTY FINANSOWE OBSZARU REWITALIZACJI

LOKALNE GRUPY DZIAŁANIA

NORWESKI MECHANIZM FINANSOWY

SZWAJCARSKI MECHANIZM FINANSOWY

PROGRAMY WSPÓLNOTOWE UE

PROGRAM JUNCKERA

INSTRUMENTY EBI

PROGRAM COSME


NA LATA 2016 – 2020

93

8.3 Zadania inwestycyjne z źródłem finansowania

NR ZAD

TYTUŁ PRZEDSIĘWZIĘCIA INWESTYCYJNEGO

INWESTOR LOKALIZACJA TERMIN

REALIZACJI ZADANIA

SZACUNKOWY KOSZT

ŹRÓDŁA FINANSOWANIA

Nr 1

Rewitalizacja zabytkowego układu

urbanistycznego Brzostku

Gmina Brzostek Brzostek dz. nr 821 822 2018-2019 3 500 000,00 Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego 2014-2020, (Oś VI Spójność przestrzenna i społeczna)

Budżet Gminy

Nr 2

Budowa rodzinnego placu

rekreacyjnego z urządzeniami

rekreacji indywidualnej z obiektami

małej architektury w miejscowości

Brzostek

Gmina Brzostek Brzostek dz. nr 198, 199,

200,201,202

2017-2018 130 000,00 Regionalny Program Operacyjny Województwa

Podkarpackiego 2014-2020, (Oś 11 Rewitalizacja przestrzeni regionalnej)

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW 2014-2020)

Programy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Budżet Gminy

Nr 3

Przebudowa Domu Ludowego w

Zawadce Brzosteckiej wraz z

budową obiektu malej architektury

w Bukowej

Gmina Brzostek Zawadka Brzostecka dz. nr 181

Bukowa dz. nr 486/2 2017-2020 150 000,00 Regionalny Program Operacyjny Województwa

Podkarpackiego 2014-2020, (Oś 11 Rewitalizacja przestrzeni regionalnej)

Budżet Gminy

Program Operacyjny Ministra Kultury 2017-2022, infrastruktura kultury

Program Operacyjny Ministra Kultury 2017-2022, Promesa MKiDN

Fundusz Wyszehradzki

NMFiMF EOG 2015-2020

Fundacje krajowe i zagraniczne

Nr 4 Rozbudowa budynku Brzostek ul.

Rynek 39

Drozd Małgorzata Brzostek ul. Rynek 39

Dz. nr 820/1 820/3 820/5 2017-2019 600 000,00

Środki własne inwestora


NA LATA 2016 – 2020

94

NR ZAD

TYTUŁ PRZEDSIĘWZIĘCIA INWESTYCYJNEGO

INWESTOR LOKALIZACJA TERMIN

REALIZACJI ZADANIA

SZACUNKOWY KOSZT


Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego 2014-2020, (Oś 11 Rewitalizacja przestrzeni regionalnej)

Krajowe środki publiczne

Nr 5 Program poprawy czystości zlewni

rzeki Wisłoki – Etap IV – Gmina

Brzostek i Gmina Tarnowiec

Gmina Brzostek

Gmina Tarnowiec

Brzostek ul. Ostafińskiego,

Węgierska, Polna, Szkolna,

Przedmieście, 11-go Listopada,

Bukowa , Klecie, Tarnowiec

IV.2016/ II.2018 4 916 899,17 Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego 2014-2020, (Oś VI Spójność przestrzenna i społeczna)

Budżet Gminy

Nr 6 Poprawa oraz rozwój usług i

infrastruktury instytucji kultury w

Brzostku poprzez rozbudowę

zabytkowego budynku Magistralu

Gmina Brzostek Brzostek dz. nr 804,805,756/3,

757/3, 758

II kw. 2017 – III kw.

2018

2 832 455,60 Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego 2014-2020, (Oś VI Spójność przestrzenna i społeczna)

Środki partnerów/środki programów ochrony zabytków Wojewody i Marszałka

Budżet Gminy

Nr 7 Budowa drogi gminnej łączącej

drogę krajową nr 73 z ul.

Mysłowskiego w miejscowości

Brzostek k/gimnazjum – odcinek

łączący ul. Królowej Jadwigi z M.N.

Mysłowskiego

Gmina Brzostek Brzostek dz. nr 764, 768/8,

771/1, 771/2, 772,774, 763/2,

766/10, 766/12, 766/14,

766/16, 767/9, 768/2, 773/3

03/2017 – 11/2017 1 732 793,71 Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego 2014-2020, (Oś VI Spójność przestrzenna i społeczna)

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego

Budżet Gminy


NA LATA 2016 – 2020

95

8.4. Zadania społeczne z źródłem finansowania.

NR

ZAD

TYTUŁ PRZEDSIĘWZIĘCIA

SPOŁECZNEGO INWESTOR LOKALIZACJA

TERMIN REALIZACJI

ZADANIA

SZACUNKOWY KOSZT PRZEDSIĘWZIĘCIA INWESTYCYJNEGO


Nr 1 Impreza integrująca dzieci, młodzież i

rodziców Gmina Brzostek

Gmina Brzostek

Kamienica Górna

2017 50 000,00 Fundusz Inicjatyw Obywatelskich (FIO)

Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego 2014-2020

Programy Bilateralne

Budżet Gminy

Nr 2 E=mc2 – Program wsparcia szkół z

terenu gminy Brzostek Gmina Brzostek Gmina Brzostek II/2017 – VI/2018 999 370,37 Fundusz Inicjatyw Obywatelskich (FIO)

Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego 2014-2020


Program Operacyjny Ministra Kultury 2017-2022, infrastruktura kultury

Program Operacyjny Ministra Kultury 2017-2022,

Promesa MKiDN

Fundusz Wyszehradzki

NMFiMF EOG 2015-2020


Budżet Gminy

Nr 3 Aktywna integracja osób zagrożonych

ubóstwem lub wykluczeniem społecznym

w gminie Brzostek

Gmina Brzostek Gmina Brzostek 2017-2018 150 000,00 Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2014-2020 Oś priorytetowa VIII Integracja społeczna Działanie 8.2 Aktywna integracja osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym prowadzona przez Ośrodki Pomocy Społecznej/Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie.

Budżet Gminy

LOKALNY PROGRAM REWITALIACJI DLA GMINY BRZOSTEK

NA LATA 2016 – 2020

96

8.5 Powiązanie zadań inwestycyjnych i społecznych z Wieloletnią Prognozą

Finansową Gminy Brzostek na lata 2017-2020.

Wieloletnia Prognoza Finansowa zawiera prognozę przychodów i wydatków dla jednostki samorządu

terytorialnego, jaką jest Gmina Brzostek w perspektywie kilkunastu lat. Dokument zawiera

przykładowe zadania do realizacji przez Gminę Brzostek w perspektywie finansowej 2017-2020.

Zadania inwestycyjne i społeczne wpisane do Lokalnego Programu Rewitalizacji dla Gminy Brzostek

na lata 2016-2020, winny być wpisane do Wieloletniej Prognozy Finansowej, albo w cyklu tworzenia

budżetów jednorocznych na kolejne lata, albo w przypadku zadań mających wymiar ponadroczny,

winny być wpisane całościowo w roku 2017, z pełnymi konsekwencjami, dla wskaźników

efektywności budżetowej w okresie obowiązywania LPR (2016-2020), a w przypadku kiedy spłata

zaciągniętych zobowiązań przekroczy rok 2020 w dłuższym horyzoncie czasowym. W przypadku

zadań inwestycyjnych – podstawowych, które nie będą mogły być powiązane z

Wieloletnią Prognozą Finansowa należy je w procesie ewaluacji i uaktualniania Lokalnego Programu

Rewitalizacji, wykreślić.

Zadania społeczne winny być wpisane w rocznych programach działania Jednostek Samorządu

Terytorialnego i być powiązane z Wieloletnią Prognozą Finansową w wymiarze jednorocznych

budżetów opracowywanych dla Brzostka na lata 2017-2020.


NA LATA 2016 – 2020

97

ROZDZIAŁ IX

MECHANIZMY ZAPEWNIENIA KOMPLEMENTARNOŚĆI

Wśród szczegółowej diagnozy oraz udziału społecznego w działaniach w kierunku tworzenia

Lokalnego Programu Rewitalizacji, komplementarność jest ważnym aspektem w jego realizacji.

Według Wytycznych w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020

opracowanych przez Ministerstwo Rozwoju wymogiem koniecznym dla wspierania projektów

rewitalizacyjnych jest zapewnienie komplementarności w pięciu aspektach: przestrzennym,

problemowym, proceduralno-instytucjonalnym, międzyokresowym i źródeł finansowania.

Program rewitalizacji złożony z wielu różnorodnych projektów skutkuje efektywnym

wykorzystaniem środków finansowych przeznaczonych na rewitalizację.

Poszczególne projekty rewitalizacyjne są wzajemnie powiązane. Na obszarze objętym programem

rewitalizacji zapewniona zostanie komplementarność między poszczególnymi projektami

i przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi oraz pomiędzy działaniami różnych podmiotów i funduszy.

Komplementarność przestrzenna

Zapewnienie komplementarności przestrzennej ma zagwarantować efektywne oddziaływanie

Lokalnego Programu Rewitalizacji na cały obszar kryzysowy oraz synergię przestrzenną

poszczególnych projektów rewitalizacyjnych. Umożliwi to synchronizację efektów oddziaływania na

sytuację kryzysową. Co istotne, realizowane działania nie będą skutkowały transferem problemów

na inne obszary gminy oraz nie będą wyzwalały niepożądanych problemów, takich jak segregacja

społeczna i wykluczenie. Komplementarność przestrzenna została zapewniona poprzez koncentrację

projektów na jednym, wyznaczonym i delimitowanym obszarze rewitalizacji. Skupienie projektów

wyselekcjonowanych do realizacji na wyznaczonym obszarze rewitalizacji będzie w sposób

pozytywny rzutować na całą Gminę, ponieważ wiele z nich dotyczyć będzie działań podejmowanych

dla miejsc użyteczności publicznej, dzięki temu korzystać z nich będą mogli mieszkańcy spoza

obszaru bezpośrednio objętego procesem rewitalizacji.

Komplementarność problemowa

Komplementarność problemowa występuje w Lokalnym Programie Rewitalizacji dla gminy Brzostek.

Komplementarność ta wyzwala konieczność wzajemnego dopełniania tematycznego realizowanych

projektów. Dzięki temu LPR będzie oddziaływał na wszystkie wskazane sfery rewitalizacji:

społeczną, gospodarczą, przestrzenno-funkcjonalno-techniczną i środowiskową. Służy to nie tylko

przeciwdziałaniu problemom w różnych sferach, ale zapobiega również fragmentacji działań

koncentrując uwagę na systemowym i kompleksowym spojrzeniu na źródła kryzysu danego

obszaru. W Lokalnym Programie Rewitalizacji określono prognozowane rezultaty realizacji


NA LATA 2016 – 2020

98

projektów oraz spodziewane efekty rewitalizacji wskazane w wizji stanu obszaru po

przeprowadzeniu procesu rewitalizacji. Efektem każdego z działań, będzie wspólne dążenie do

osiągnięcia celów głównych. Przedsięwzięcia rewitalizacyjne są powiązane ze strategicznymi

kierunkami rozwojowymi gminy, co wykazano poprzez wskazanie zbieżności celów LPR

z kluczowymi dokumentami strategicznymi i planistycznymi. Dodatkowo w zestawieniu

planowanych przedsięwzięć uwzględniono problemy jakie dane działanie pozwoli rozwiązać.

Działania rewitalizacyjne przewidziane w ramach Lokalnego Programu Rewitalizacji dla Gminy

Brzostek, zostały zaplanowane w taki sposób, aby przedsięwzięcia rewitalizacyjne o charakterze

infrastrukturalnym, w tym modernizacja obiektów czy termomodernizacje, w tym budynki

wielorodzinne, czy również stworzenie atrakcyjnych miejsc rekreacji i integracji mieszkańców dla

których dominującą sferą interwencji jest sfera przestrzenno-funkcjonalna, techniczna oraz

w przypadku termomodernizacji sfera środowiskowa, stanowiły trwały fundament dla rozwoju

społecznych projektów rewitalizacyjnych i były z nimi ściśle powiązane. Projekty służące poprawie

infrastruktury i atrakcyjności przestrzeni publicznych, jak również projekty społeczne służące

pobudzeniu rynku pracy i aktywizacji zawodowej mieszkańców, przełożą się na wzmocnienie sfery

gospodarczej w dynamicznie rozwijającym się otoczeniu Gminy.

Komplementarność proceduralno-instytucjonalna

Efektywne współdziałanie różnych instytucji i podmiotów na rzecz LPR jest możliwe dzięki

odpowiednio zaprojektowanemu systemowi zarządzania. Komplementarność proceduralno-

instytucjonalna stanowi wyraz prawidłowo zarządzanego LPR oraz spójności procedur.

Zarządzanie niniejszym programem zostanie przypisane Zespołowi Rewitalizacji, którego struktura

w dużej mierze będzie osadzona w przyjętym systemie zarządzania Gminą. Przewodniczącym

Zespołu będzie osoba wskazana przez Burmistrza, natomiast trzonem, powołani przez

przewodniczącego przedstawiciele/pracownicy Urzędu i jednostek organizacyjnych Gminy

Członkowie Zespołu Rewitalizacji. Szczegółowy zakres kompetencji poszczególnych jednostek został

określony w rozdziale System wdrażania LPR. Dodatkowo, tak wypracowana struktura umożliwia

zaangażowanie w proces rewitalizacji szerokiego grona interesariuszy, którzy aktywnie uczestniczyli

w pracach nad programem już na etapie jego programowania, w tym poprzez aktywne uczestnictwo

w organizowanych konsultacjach społecznych.

Komórki organizacyjne Urzędu Gminy w Brzostku, które zostaną włączone w realizację LPR zostaną

powołane przez Burmistrza Brzostku, będą miały również za zadanie współpracować z

jednostkami odpowiedzialnymi za wdrażanie przedsięwzięć-wsparcie w uzyskiwaniu dotacji,

dokumentacji projektowej. Oprócz wskazanych powyżej jednostek zaangażowanych w realizację

LPR, włączone zostaną stowarzyszenia, organizacje pozarządowe, placówki edukacyjne, które

funkcjonują na terenie Gminy Brzostek.


NA LATA 2016 – 2020

99

Komplementarność międzyokresowa

Lokalny Program Rewitalizacji Gminy Brzostek na lata 2016-2020 zwraca uwagę na zachowanie

ciągłości programowej.

Projekty zaplanowane w Programie są komplementarne wobec przedsięwzięć już zrealizowanych

w ramach polityki spójności na lata 2007-2013. Działania te dotyczą przede wszystkim walki

z bezrobociem, ubóstwem, negatywnym zjawiskom patologii, wspieraniem przedsiębiorczości-

poprzez organizację kursów doszkalających dla mieszkańców. W zakresie środowiska naturalnego

programy związane z termomodernizacją budynków mieszkalnych/użyteczności publicznej,

dofinansowania do wymiany kotłów na niskoemisyjne. W zakresie sfery technicznej oraz działań

mających na celu poprawę funkcjonalności przestrzeni publicznej, wymienić należy: inwestycje

w zakresie infrastruktury drogowej poprawiająca mobilność mieszkańców. Działania podejmowane

w poprzednich okresach są kontynuowane w obecnym dokumencie. Doświadczenie zdobyte podczas

realizacji poprzednich działań rewitalizacyjnych pozwoli na bardziej efektywne wykorzystanie

środków finansowych.

Komplementarność źródeł finansowania

Projekty rewitalizacyjne zawarte w niniejszym Programie będą finansowane w oparciu

o uzupełniające się środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejskiego,

Funduszu Społecznego (EFS), środków własnych Gminy Brzostek, środków spółdzielni

mieszkaniowych i wspólnot mieszkaniowych, środków budżetu powiatowego powiatu dębickiego,

Powiatowego Urzędu Pracy, Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej. Niewykluczone jest również

angażowanie w proces rewitalizacji kapitału prywatnego (np. przedsiębiorców), jak również

wykorzystanie formuły partnerstwa publiczno-prywatnego. Jednakże należy pamiętać

o dążeniu do wykluczenia ryzyka podwójnego dofinansowania. Dla realizacji zasady dodatkowości

środków Unii Europejskiej niezbędna jest koordynacja środków programów operacyjnych ze

środkami polityk i instrumentów krajowych, na co również zwrócono uwagę w Projekcie. Źródła

finansowania projektów wraz z kosztem realizacji zostały omówione w rozdziale poświęconym

Indykatywnym ramom finansowym.


NA LATA 2016 – 2020

100

ROZDZIAŁ X

PARTYCYPACJA SPOŁECZNA: MECHANIZMY WŁĄCZANIA

MIESZKAŃCÓW, PRZEDSIĘBIORCÓW I INNYCH PODMIOTÓW

I GRUP AKTYWNYCH NA TERENIE GMINY W PROCES

REWITALIZACJI

Lokalny Program Rewitalizacji dla Gminy Brzostek na lata 2016 - 2020 został opracowany metodą

partycypacji społecznej przy dużym zaangażowaniu mieszkańców Gminy Brzostek, a także radnych,

przedsiębiorców, przedstawicieli organizacji pozarządowych oraz liderów opinii publicznej. Takie

podejście ma na celu podniesienie skuteczności i trwałości projektów rewitalizacyjnych a także

świadomości i gotowości działania na obszarach objętych Programem Rewitalizacji.

W procesie opracowania Lokalnego Programu Rewitalizacji zasadniczym był udział interesariuszy,

wszystkich osób i instytucji, które są odpowiedzialne za rozwiązywanie problemów na obszarze

Gminy. Dzięki aktywności interesariuszy możliwa była rzetelna diagnoza Gminy, pozwalająca

wyznaczyć obszary zdegradowane i obszary rewitalizacji, nie tylko na podstawie danych

statystycznych, ale także przy aktywnym udziale społeczności lokalnej. Opinie mieszkańców

pomogły określić problemy jak również lokalny potencjał Gminy Brzostek oraz możliwości i korzyści

wynikające z przeprowadzenia rewitalizacji. Każdy mieszkaniec miał możliwość wyrażenia swojej

opinii na temat obszaru, na którym ma być przeprowadzony proces rewitalizacji dzięki umieszczonej

przez Urząd Miasta i Gminy Brzostek - ankiecie na stronie i portalu FB. Aby proces ankietyzacji był

skuteczny umożliwiono mieszkańcom oprócz ręcznego wypełnienia kwestionariuszy również

elektroniczne z możliwością przesłania na email gminy.

10.1 Konsultacje społeczne

W dniu 04 listopada 2016 r. w budynku Urzędu Miasta i Gminy Brzostek odbyło się pierwsze spotkanie

organizacyjne dotyczące prac nad LPR dla Gminy Brzostek na lata 2016-2020. Kolejne spotkanie

organizacyjne miało miejsce w dniu 17 listopada 2016 przy udziale zespołu ds. rewitalizacji

powołanym przez Burmistrza Brzostku. Na spotkaniu ustalono terminy spotkań konsultacyjnych.

Pierwsze konsultacje społeczne odbyły się 2 grudnia 2017. Harmonogram konsultacji rozpoczęło pięć

spotkań z młodzieżą szkolną w Zespole Szkół w Nawsiu Brzosteckim, w Gimnazjum w Brzostku,

w Zespole Szkół w Siedliskach –Bogusz, w Januszkowicach oraz w Zespole Szkół im. Jana

Pawła II w Kleciach. Młodzież zgłaszała zadania do realizacji na terenie gminy np. budowa basenu,

kina, poprawa komunikacji i bezpieczeństwa związana z remontem dróg i ich oświetlenia, budową

chodników itp.


NA LATA 2016 – 2020

101


NA LATA 2016 – 2020

102

W dniu 2 grudnia 2016 w Domu Kultury w Brzostku odbyły się również konsultacje społeczne, w

którym udział wzięli przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego Gminy Brzostek i

jednostek podległych, jak również radni i sołtysi. Kolejne spotkanie ogólne było dla przedsiębiorców

i mieszkańców gminy Brzostek. Celem konsultacji było zaprezentowanie ramowego harmonogramu

działań oraz przedstawienie cech i elementów Lokalnego Programu Rewitalizacji. Zainteresowanym

interesariuszom przedstawiono również główne źródła finansowania działań w ramach LPR. Na

tych spotkaniach rozdane zostały karty zadaniowe z zadaniami inwestycyjnymi i społecznymi

oraz ankiety i analizy SWOT.


NA LATA 2016 – 2020

103

10.2 Wyniki badań ankietowych

WYNIKI BADANIA ANKIETOWEGO LIDERÓW OPINII PUBLICZNEJ MIESZKAŃCÓW

I INTERESARIUSZY REWITALIZACJI:

Wśród beneficjentów ankiety 59% stanowiły kobiety, a 41% mężczyźni.

Najwięcej badanych obejmował przedział wiekowy od 30 do 39 lat (39%), następnie od 25 do 29 lat

(20%) i od 40 do 49 lat (16%).

59%

41%

KOBIETA

MĘŻCZYZNA

Płeć

0%

8%

20%

39%

16%

12%

5%

do 18 lat

od 18 do 24

od 25 do 29

od 30 do 39

od 40 do 49

od 50 do 59

60 lat i więcej

Wiek


NA LATA 2016 – 2020

104

Wśród ankietowanych najwięcej osób posiadało wykształcenie wyższe (43%) oraz średnie (31%),

a następnie wykształcenie zasadnicze zawodowe z wynikiem tylko 10%.

Wśród badanych najwięcej było osób pracujących w sektorze prywatnym (25%). Natomiast tylko o

1 p.p. stanowiły osoby nie pracujące oraz pracownicy gospodarki uspołecznionej (24%).

4%

2%

2%

10%

31%

8%

43%

NIEPEŁNE PODSTAWOWE

PODSTAWOWE

GIMNAZJALNE

ZASADNIECZE ZAWODOWE

ŚREDNIE

POLICEALNE/NIEPEŁNE WYŻSZE

WYŻSZE

Wykształcenie

25%

16%

24%

24%

11%

pracownik najemny w sektorze prywatnym

pracownik gospodarki uspołecznionej

pracuje na własny rachunek

nie pracuje

inne (jakie)

Struktura zatrudnienia


NA LATA 2016 – 2020

105

Biorąc pod uwagę fakt, że prawie jedna trzecia badanych nie pracuje nie dziwi wybór dokonany przez

ankietowanych na pytanie dotyczące poziomu życia. Najczęściej wybierali odpowiedź – „jakoś sobie

radzimy” (43%) oraz „żyjemy przeciętnie” (41%). Tylko 8% ankietowanych stwierdziło, że „żyje im

się dostatnio” oraz że „dość trudno jest nam przeżyć” – dwie skrajne odpowiedzi.

Zdecydowanie największa ilość ankietowanych mieszka w Brzostku (53%).

8%

43%

41%

8%

0%

ŻYJE NAM SIĘ DOSTATNIO

JAKOŚ SOBIE RADZIMY

ŻYJEMY PRZCIĘTNIE

DOŚĆ TRUDNO JEST NAM PRZEŻYĆ

BARDZO TRUDNO JEST NAM PRZEŻYĆ

53%2%

0%0%

4%2%

0%4%

1%4%

2%8%

4%2%

4%4%

0%4%

2%

BrzostekBączałkaBukowa

GłobikowaGozrejowa

Grudna DolnaGrudna GornaJanuszkowice

Kamienica DolnaKamienica Górna

KlecieNawsie Brzosteckie

OpacionkaPrzeczyca

Siedliska -BoguszSkurowa

SmarżowaWola Brzostecka

Zawadka Brzostecka


NA LATA 2016 – 2020

106

ANALIZA POSZCZEGÓLNYCH PYTAŃ, ZAWARTYCH W ANKIETACH, PRZEDSTAWIA SIĘ

NASTĘPUJĄCO:

1. Czy Pana(i) zdaniem gminie potrzebny jest program ożywienia gospodarczego,

społecznego i przestrzenno-środowiskowego w postaci LOKALNEGO PROGRAMU

REWITALIZACJI DLA GMINY BRZOSTEK na lata 2016-2020?

74% ankietowanych opowiedziało się, że istnieje potrzeba opracowania LOKALNEGO PROGRAMU

REWITALIZACJI DLA GMINY BRZOSTEK na lata 2016-2020.

2. Jaki obszar gminy powinien być Pana(i) zdaniem poddany procesowi rewitalizacji?

Według ankietowanych obszar, który powinien być poddany rewitalizacji w pierwszej kolejności to:

Brzostek stanowiący wizytówkę całej gminy (54%). Dlatego mieszkańcy gminy bardzo często

wskazywali punkt wymagający rewitalizacji - centrum - rynek Brzostka. Ankietowani widzą w

renowacji rynku rozwiązanie licznych innych problemów np. zainteresowanie przedsiębiorców

nowymi inwestycjami - stworzy nowe miejsca pracy, zwróci uwagę turystów, zwiększy

bezpieczeństwo w centralnej części Brzostku. Sołectwa, w których również winny być podjęte

działania to: Nawsie Brzosteckie (7%) oraz Zawadka Brzostecka (7%).

74%

22%

4%

0%

Zdecydowanie tak

Raczej tak

Raczej nie

Zdecydowanie nie


NA LATA 2016 – 2020

107

3. Dlaczego Pana(i) zdaniem ten obszar gminy jest zdegradowany?

Na tak postawione pytanie ankietowani wskazali jako główny powód bezrobocie – brak miejsc pracy

(17%) oraz zły stan dróg i komunikacji (11%), jak również słabo rozwinięta baza turystyczna i

rekreacyjna (11%). Inne zgłaszane odpowiedzi:

• niska jakość terenów publicznych

• małe zasoby mieszkaniowe

• słaby rozwój handlu i usług

• niski poziom kapitału społecznego.

54%

1%

3%

1%

3%

1%

1%

0%

3%

5%

3%

7%

1%

3%

1%

1%

0%

5%

7%

Brzostek

Bączałka

Bukowa

Głobikówka

Gorzejowa

Grudna Dolna

Grudna Górna

Januszkowice

Kamienica Dolna

Kamienica Górna

Klecie

Nawsie Brzostecki

Opacionka

Przeczyca

Siedliska-Bogusz

Skurowa

Smarżowa

Wola Brzostecka

Zawadka Brzostecka


NA LATA 2016 – 2020

108

4. Jakie problemy ekonomiczne, na wskazanym obszarze, chciałby Pan(i) rozwiązać

w procesie rewitalizacji?

Problemy ekonomiczne, które ankietowani chcą rozwiązać w procesie rewitalizacji to w pierwszej

kolejności powstanie nowych miejsc pracy (24%). Z problemem bezrobocia związana jest mała

aktywność oraz niewielka ilość małych i średnich przedsiębiorstw jak również zła jakość terenów

inwestycyjnych w gminie Brzostek. Ponadto ankietowani zwrócili również uwagę na słabe połączenia

komunikacyjne z pobliskimi miejscowościami.

17,00%

2,00%

6,00%

3,00%

7,00%

6,00%

8,00%

6,00%

8,00%

11,00%

11,00%

1,00%

2,00%

8,00%

4,00%

0,00%

bezrobocie - brak miejsc pracy

przestępczość

patologie społeczne

niski poziom edukacji

niski poziom kapitału społecznego

słaba kondycja lokalnych przedsiębiorstw

słaby rozwój handlu i usług

zanieczyszczone środowisko

małe zasoby mieszkaniowe

słabo rozwinięta baza turystyczna

zły stan dróg i komunikacji

zły stan obiektów budowlanych

zły stan zabytków

niska jakość terenów publicznych

zdewastowane i opuszczone tereny

inne


NA LATA 2016 – 2020

109

5. Jakie problemy społeczne, na wskazanym obszarze, chciałby Pan(i) rozwiązać w

procesie rewitalizacji?

Do najważniejszych problemów społecznych wskazywanych przez ankietowanych do rozwiązania

należą problemy związane z bezrobociem (22%), które są przyczyną emigracji z gminy młodych i

dobrze wykształconych osób (20%). Są to dwa główne problemy nurtujące mieszkańców gminy

Brzostek. Kolejnym istotnym zadaniem do rozwiązania jest problem alkoholizmu (12%) związany z

panująca biedą wśród mieszkańców (11%).

Wśród innych problemów wskazane zostały:

• pomoc rodzinom niewydolnym

• wyrównanie szans edukacyjnych dla uczniów z terenów wiejskich

• nowoczesne rozwiązania architektoniczne

• brak odpowiednich warunków do nauki młodzieży z rodzin biednych lub dysfunkcyjnych

• pomoc rodzinom o niskich dochodach i niewydolnych wychowawczo

24,00%

12,00%

9,00%

10,00%

10,00%

7,00%

7,00%

8,00%

12,00%

1,00%

brak miejsc pracy

brak lub zła jakość terenów inwestycyjnych

brak lub zbyt mała ilość połączeń komunikacyjnych zinnymi ośrodkami

brak wsparcia dla małych i średnich przedsiębiorstw

zła gospodarka odpadami, ściekami

niewystarczająca ilość i niski standard mieszkań

zły stan zabytków

słaby rozwój handlu

niewielka ilość (mała aktywność) małych i średnichprzedsiębiorstw

inne (wpisać jakie)


NA LATA 2016 – 2020

110

6. Jakie problemy związane z jakością życia, na wskazanym obszarze, chciałby Pan(i)

rozwiązać w procesie rewitalizacji?

Za najważniejszy problem do rozwiązania związany z jakością życia, ankietowani wskazali brak

ścieżek rowerowych (15%). Kolejno podkreślono problemy związane z niską estetyką otoczenia -

niska jakość urządzeń małej architektury (13%) oraz słabą samoorganizacją społeczną

i współpracę między mieszkańcami a władzami publicznymi (11%)

Jako inne problemy związane z jakością życia respondenci wskazali:

• zły stan techniczny i niewystarczające wyposażenie szkół

• brak terenów zielonych dla celów rekreacyjnych

• brak placów zabaw dla najmłodszych mieszkańców gminy

• problem bezpańskich psów

• nierówne szanse edukacyjne dla ludzi mieszkających na wsi

• brak wsparcia dla najuboższych

• brak dostępu do nowoczesnej technologii

3%

2%

8%

22%

11%

12%

3%

1%

0%

5%

10%

2%

20%

1%

przestępczość

przestępczośc młodocianych

chuligaństwo, wandalizm

bezrobocie

bieda

alkoholizm

przemoc w rodzinie

narkomania

bezdomność

utrudniony dostęp społeczeństwa do dobrych szkół

niedobór organizacji pomagających w znalezieniupracy (przekwalifikowanie, szkolenia)

brak dostępu do nowoczesnej technologii (komputer,internet)

emigracja z gminy młodych i dobrze wykształconychosób

inne


NA LATA 2016 – 2020

111

• brak informatyzacji wsi

• brak oświetlenia

• brak chodników

• konieczność modernizacji oraz budowę nowych dróg.

7. Jakie zostaną osiągnięte efekty, według Pana(i), w procesie rewitalizacji?

Za najwyżej oceniane efekty w procesie rewitalizacji ankietowani uznali zatrzymanie w gminie

młodych i wykształconych (16%), podniesienie standardu życia mieszkańców (14%), wzrost

wykształcenia i umiejętności mieszkańców (11%) oraz pozyskanie inwestorów zewnętrznych (11%).

Oczekiwane efekty zgłaszane przez ankietowanych:

• zwiększenie integracji mieszkańców i pobudzenie ich aktywności lokalnej

• eliminacja patologii w społeczeństwie

• rozwój mikro i małej przedsiębiorczości

• zwiększenie ilości i poprawa jakości punktów handlowych

13

10

15

6

4

10

2

9

8

5

3

3

11

1

niska estetyka otoczenia - niska jakość urządzeńmałej architektury

brak terenów zielonych i spacerowych, boisk,placów zabaw

brak ścieżek rowerowych

zły stan infrastruktury wokół budynków

chaos reklamowy

niedostateczna ilość miejsc parkingowych

zły stan techniczny budynków

brak infrastruktury technicznej

brak instytucji, organizacji integrującychmieszkańców sołectw

brak lub słaba aktywnośc ośrodków kulturalno -rekreacyjnych i sportowych

brak poczucia bezpieczeństwa w okolicyzamieszkania

słaby przepływ informacji w sprawachdotyczących najbliższego otoczenia zamieszkania

słaba samoorganizacja społeczna i współpracamiędzy mieszkańcami a władzami publicznymi

inne


NA LATA 2016 – 2020

112

• większe szanse na rynku pracy

• poprawa wizerunku brzosteckiego rynku.

8. Na jakie przedsięwzięcia, które zamierzałby Pan(i) zrealizować w ramach programu

rewitalizacji, chciałby Pan(i) otrzymać wsparcie finansowe?

1. Rewitalizacja rynku brzosteckiego z przyległymi kamienicami.

2. Budowa obwodnicy.

3. Budowa placów rekreacyjnych z urządzeniami rekreacji indywidualnej dla całej rodziny

w miejscowości Brzostek.

4. Budowa placów zabaw dla dzieci w Smarżowa, Skurowa,Siedliska-Bogusz, Kamienica Górna,

Grudna Górna, Gorzejowa, Januszkowice.

5. Budowa i modernizacja dróg.

6. Przebudowa Domu Ludowego w Zawadce Brzosteckiej wraz z budową obiektu malej architektury

w Bukowej.

7. Budowa oczyszczalni przydomowej w Kamienicy Górnej

8. Budowa wodociągu w miejscowości Bukowa, Grudna Dolna, Wola Brzostecka.

9. Oświetlenie dróg.

10. Budowa chodników.

11. Poprawa świadomości mieszkańców w kwestii aktywności w biznesie.

12. Przeciwdziałanie alkoholizmowi i patologiom rodzinnym.

13. Wsparcie bezrobocia.

14. Agroturystyka i rozwój gospodarstwa.

15. Nowe miejsca pracy.

16. Wsparcie małych przedsiębiorstw.

17. Budowa basenu.

18. Budowa kina.

9. Jak ocenia Pan/Pani elementy wpływające na warunki życia mieszkańców gminy?

Oceniając elementy wpływające na warunki życia mieszkańców w skali od 1 do 5 gdzie, 1 to bardzo

źle a 5 to bardzo dobrze ankietowani ocenili poszczególne sfery:

Najwyżej w sferze społecznej oceniono dostępność opieki przedszkolnej oraz poziom edukacji

i ofert zajęć pozalekcyjnych w szkołach podstawowych i gimnazjalnych w gminie. Najniżej oceniono

sytuacje na rynku pracy.

W sferze gospodarczej najwyżej oceniono dostępność do handlu i usług na terenie gminy a system

wsparcia mikro i małej przedsiębiorczości na terenie gminy bardzo nisko.


NA LATA 2016 – 2020

113

Sfera przestrzenno-funkcjonalna, techniczna i środowiskowa została oceniona najwyżej baza

edukacyjna, baza sportowa i rekreacyjno-wypoczynkowa. Najniżej oceniono zaś zagospodarowanie

i wykorzystanie zabytków.

Analizując udzielone odpowiedzi przez respondentów można zauważyć, że istotnym dla mieszkańców

i ich warunków życia jest dostęp do opieki przedszkolnej, poziom nauczania w szkołach oraz

przedsiębiorczość inwestorów, który poprawiliby rynek pracy.

SFERA SPOŁECZNA Średnia ocena

1 Sytuacja na rynku pracy 2,02

2 Dochody uzyskiwane przez mieszkańców 2,43

3 Aktywność i zaangażowanie mieszkańców w sprawy lokalne 2,49

4 Poziom edukacji i oferta zajęć pozalekcyjnych w szkołach podstawowych oraz gimnazjach

3,10

5 Poziom edukacji i oferta zajęć pozalekcyjnych w szkołach ponadgimnazjalnych

2,92

6 Dostępność opieki żłobkowej 2,21

7 Dostępność opieki przedszkolnej 3,67

8 Dostępność i zróżnicowanie oferty kulturalnej i spędzania czasu wolnego 2,55

9 Bezpieczeństwo publiczne 2,69

10 Funkcjonowanie systemu pomocy społecznej w gminie 2,86

SFERA GOSPODARCZA Średnia ocena

1 Przedsiębiorczość mieszkańców 3,04

2 Dostępność do handlu i usług na terenie gminy 3,08

3 System wsparcia mikro i małej przedsiębiorczości na terenie gminy 2,38

SFERA PRZESTRZENNO-FUNKCJONALNA, TECHNICZNA

I ŚRODOWISKOWA

Średnia

ocena

1 Dostępność i stan infrastruktury technicznej: drogowej, wodociągowej, kanalizacyjnej itd.

2,72

2 Zagospodarowanie i estetyka przestrzeni publicznych 2,73

3 Baza sportowa i rekreacyjnowypoczynkowa 3,12

4 Baza kulturalnooświatowa 2,80

5 Baza edukacyjna 3,30

6 Zagospodarowanie i wykorzystanie zabytków 2,68

7 Stan środowiska naturalnego i zanieczyszczenia powietrza 3,00


NA LATA 2016 – 2020

114

WYNIKI BADANIA ANKIETOWEGO MŁODZIEŻY GIMNAZJALNEJ

W badaniach wzięło udział 115 uczniów, w tym: 53% stanowiły dziewczęta i 47% chłopców.

W większości ankietowanej młodzieży to 15- latkowie (71%). Kolejna grupa wiekowa to 19-latki

(17%). 8% stanowiła młodzież w wieku 16 lat.

Wypełniający ankiety, udzielili odpowiedzi na 7 pytań ważnych dla rozwoju gminy

Brzostek, a ich wyniki prezentuje poniższa analiza:

1. Czy jesteś dumny z tego, że mieszkasz i uczysz się w gminie Brzostek ?

Młodzież odpowiadając TAK, przedstawiła następujące powody:

1. Miła atmosfera panująca w gminie. 26%

2. Dużo atrakcji, możliwość wypoczynku 25%

3. Wysoki poziom nauczania 23%

4. Mam tutaj dom i rodzinę. 15%

5. Bliskość do wszystkich instytucji – mała gmina. 11%

Młodzież, która udzieliła odpowiedzi NIE, uzasadniała ją w poniższy sposób:

1. Brak pracy i przyszłości w gminie Brzostek. 45%

2. Mało perspektyw rozwoju dla ludzi młodych. 30%

TAK; 83%

NIE; 17%


NA LATA 2016 – 2020

115

3. Brak ciekawych miejsc do spędzania wolnego czasu. 25%

2. Proszę podać, czym wyróżnia się gmina Brzostek na tle innych gmin w Polsce?

Młodzież wskazała, za najbardziej wyróżniający atut Gminy Brzostek to posiadanie nowej Hali

Sportowej (41%).

Wśród innych cech wyróżniających gminę Brzostek, młodzież wymieniała:

1. Nowa hala sportowa. 41%

2. Program „Młodzi mają głos”. 17%

3. Tradycja gminy i zabytki. 15%

4. Ładne krajobrazy. 11%

5. Brak odpowiedzi. 16%

3. Czy młodzi ludzie mają w gminie Brzostek szanse rozwoju i znalezienia miejsca dla

siebie?

W większości (61%) ankietowana młodzież ocenia Gminę Brzostek jako miejsce w nie umożliwiające

im rozwój, postrzegając ją jako gminę w której nie mogą znaleźć miejsce dla siebie.

Młodzież, która udzieliła odpowiedzi TAK, uzasadniała ją w poniższy sposób:

TAK39%

NIE61%


NA LATA 2016 – 2020

116

1. Wysoki poziom nauczania w szkołach. 38%

2. Hala sportowa. 35%

3. Silna osobowość, mocny charakter. 27%

Młodzież często w ankietach tłumaczyła, że silna osobowość i mocny charakter pozwoli im dążyć do

celu w poszukiwaniu pracy na lokalnym rynku lub da im szanse stworzenia własnego biznesu i

pomoże w samorealizacji. Podstawą jest jednak dobre wykształcenie.

Młodzież, która udzieliła odpowiedzi NIE, uzasadniała ją w następujący sposób:

1. Brak ofert dla młodych zdolnych ludzi. 33%

2. Mała ilość firm na rynku lokalnym. 21%

3. Niedostępność lokalnych instytucji dla młodych –

rozwiązanie to wyjazd do większych miejscowości 17%

4. Brak wyższej szkoły 16%

5. Brak uzasadnienia swojego wyboru. 13%

4. Czy czujesz się bezpiecznie w gminie Brzostek?

Poczucie bezpieczeństwa młodzieży w gminie Brzostek w większości (63%) zostało ocenione

pozytywnie.


NA LATA 2016 – 2020

117

Młodzież, która udzieliła odpowiedzi TAK, wymieniła:

1. Spokojna gmina. 44%

2. Częste patrole policji. 22%

3. Nie dochodzi do przestępstw. 16%

4. Mała gmina. 14%

5. Nie ma zagrożeń 4%

Młodzież, która udzieliła odpowiedzi NIE, wymieniła:

1. Duży alkoholizm. 29%

2. Słabe oświetlenie dróg. 24%

3. Brak częstych kontroli policji. 24%

4. Brak chodników. 14%

5. „Bezdomne” psy . 10%

5. Czy młodzi ludzie mają atrakcyjną ofertę spędzenia wolnego czasu w gminie Brzostek?

TAK63%

NIE37%


NA LATA 2016 – 2020

118

Młodzież, która udzieliła odpowiedzi TAK, uzasadniała ją w poniższy sposób:

1. Dużo atrakcji na świeżym powietrzu. 53%

2. Działają: hala sportowa, siłownia, orlik. 24%

3. Zajęcia w Domu Kultury. 24%

Młodzież, która udzieliła odpowiedzi NIE, uzasadniała ją w poniższy sposób:

1. Nic się nie dzieje, żadnych atrakcji. 60%

2. Brak miejsca gdzie można spędzić wolny czas np. basen,

kino 40%

6. O jakiej gminie marzysz?

Proszę podać, co zmieniłbyś/zmieniłabyś w gminie Brzostek zasiadając w fotelu Wójta Gminy

Brzostek?

Wśród ankietowanej młodzieży często pojawiającymi się odpowiedziami były:

• marzenia o gminie spokojnej, bardziej rozwiniętej, czystej, otwartej i przyjaznej dla

wszystkich oraz pomagającej młodym znaleźć pracę.

• gmina z odnowionym rynkiem w Brzostku - aby był wizytówką całej gminy.

TAK; 59%

NIE; 41%


NA LATA 2016 – 2020

119

• gmina, która ma bardzo dobre połączenia komunikacyjne z innymi większymi

miejscowościami.

• gmina nowoczesna z podstawowymi atrakcjami na spędzanie wolnego czasu - kino, basen

a nawet teatr.

• gmina rekreacyjna z ścieżkami rowerowymi.

• gmina z obwodnicą, aby główne drogi wokół rynku były w lepszym stanie.

• gmina o czystym powietrzu wzdłuż głównych dróg i okolic,

• gmina bezpieczna z wyremontowanymi drogami z chodnikami i oświetleniem.

7. Jakie widzisz inne ważne problemy do rozwiązania w gminie Brzostek?

Wśród problemów zgłaszanych przez młodzież, a koniecznych do rozwiązania wyróżnić należy:

• brak miejsc pracy dla młodych ludzi

• brak nowych firm na lokalnym rynku

• brak placów zabawa dla najmłodszych mieszkańców

• lepsze drogi z chodnikami i z oświetleniem.

• brak systemów ciągów pieszych i ścieżek rowerowych

• powstanie klubów dla młodzieży.

• lepsze przystanki z zadaszeniem i miejsce do siedzenia

• budowa kina, basenu.

• budowa obwodnicy.

• wysoki poziom hałasu i zanieczyszczone powietrze wzdłuż drogi krajowej nr 73

• brak atrakcyjnego centrum (zdegradowane) powiązanego ciągami pieszo-jezdnymi z

głównymi kierunkami

• alkoholizm mieszkańców

• bezdomne psy

• organizowanie imprez kulturalnych również na terenie innych mniejszych miejscowości.

Podsumowując oczekiwania mieszkańców gminy warto zwrócić uwagę na fakt, iż Brzostek posiada

zabytkowy układ urbanistyczny wpisany do rejestru zabytków, dlatego należy zadbać o ekspozycję i

rewitalizację tych obiektów. Głównie ankietowani zwracali uwagę na niszczejące centrum – rynek

brzostecki. Jego modernizacja nada mu nowe możliwości adaptacyjne związane z usługami

kulturowymi, stworzy mieszkańcom nowe, atrakcyjne miejsce na spędzenie wolnego czasu, a być

może przyczyni się też do wzrostu poziomu bezpieczeństwa. Niestety centrum gminy – rynek –

znajduje się w bardzo niekorzystnym położeniu ze względu na przebiegająca drogę krajową nr 73.

Hałas i natężenie zanieczyszczenia powietrza spowodowane emisją spalin samochodowych

niekorzystnie wpływa na życie mieszkańców. Jest to też przyczyną się wzrostu niebezpieczeństwa

drogowego. Natężony ruch samochodowy zwłaszcza pojazdów ciężarowych powoduje dewastację

nawierzchni asfaltowej. Rozwiązaniem tego problemu, według mieszkańców, byłaby budowa

obwodnicy.


NA LATA 2016 – 2020

120

10.3 Analiza SWOT

Dla gminy Brzostek dokonano analizy SWOT pozwalającej na określenie uwarunkowań rozwojowych

i rewitalizacji.

Zbiorcze wyniki tej analizy przedstawiono w tabeli poniżej.

ANALIZA SWOT - SFERA ŚRODOWISKOWA

MOCNE STRONY SŁABE STRONY

Potencjał wewnętrzny

położenie w terenie o dużych walorach turystycznych sprzyjających rozwojowi turystyki i rekreacji

piękne krajobrazy ze sporą ilością zabytków przyrody i kultury

obszary zalesione z rezerwatami przyrody

niewielki stopień zanieczyszczenia terenu

zasoby czystej wody

brak wielkich zakładów przemysłowo -produkcyjnych

zalew Klecie

korzystne warunki klimatyczne do rozwoju

rolnictwa ekologicznego

niewystarczająca promocja turystyczna

mało szlaków turystycznych

za mało ścieżek rowerowych

brak kanalizacji w obrębie całej gminy

brak tradycji korzystania z istniejących

walorów środowiskowych

degradacja środowiska związana z działalnością człowieka

niski poziom świadomości ekologicznej (piece na węgiel i koks)

nieefektywna promocja gminy, jako

ośrodka turystycznego.

SZANSE ZAGROŻENIA

Czynniki zewnętrzne

wzrost świadomości ekologicznej wśród społeczeństwa

dbałość o środowisko naturalne

termomodernizacyjnych budynków oraz montaż odnawialnych źródeł energii

poprawa jakości środowiska poprzez zamianę paliwa węglowego na obniżające emisję zanieczyszczeń tj. odnawialne źródła ciepła,

np. kolektory

rozwój turystyki sobotnio-niedzielnej, agroturystyki (trend ogólnoeuropejski) oraz rozwój turystyki aktywnej

wypromowanie gospodarstw agroturystycznych np. w okolicach zalewu Klecie

niska świadomość ekologiczna,

postępująca degradacja środowiska ze

względu na rosnące natężenie ruchu drogowego

pogarszająca się jakość środowiska naturalnego

brak skutecznej egzekucji prawa w zakresie ochrony środowiska

występowanie niekorzystnych zjawisk w środowisku naturalnym (powodzie)


NA LATA 2016 – 2020

121

ANALIZA SWOT — SFERA GOSPODARCZA



dobry potencjał dla rozwoju różnych form turystyki i związanych z nią usług – tereny leśne

gmina o dużym potencjale turystycznym

rozwój form produkcji rolnej ekologicznej ze względu na dobry rodzaj gleb i wolne tereny

pod inwestycje

tradycja i duże doświadczenie w rolnictwie

przedsiębiorczość, pracowitość i aktywność

mieszkańców – duże zasoby siły roboczej

przewaga przedsiębiorstw prywatnych spieranych przychylną działalnością władz gminnych i instytucji lokalnych np. Stowarzyszenia Promocji i Rozwoju Gminy Brzostek

słabo rozwinięta baza turystyczna, gastronomiczna

niewykorzystane możliwości zalewu

brak oznakowania szlaków turystycznych

słabo rozwinięta baza noclegowa

niewystarczająca liczba i słaba kondycja

finansowa małej i średniej przedsiębiorczości

brak dużych przedsiębiorstw

niewystarczająca promocja gospodarcza gminy

niski poziom wykształcenia wśród rolników

wysokie koszty produkcji rolnej

słabo rozwinięty rynek zbytu produktów rolnych z terenu gminy

małe, niewyspecjalizowane gospodarstwa

rolne oferujące jednorodny produkt

SZANSE ZAGROŻENIA


wspieranie przedsiębiorców w zatrudnianiu niepełnosprawnych poprzez dofinansowanie

stanowisk pracy

dotacje dla pracowników zatrudniających nowych pracowników

ulgi podatkowe dla przedsiębiorców

możliwość skorzystania z doradztwa rolniczego i gospodarczego

możliwość skorzystania z tanich kredytów dla rolników

zwiększenie dochodowości gospodarstw rolnych

rosnący popyt na zdrową żywność

rosnący popyt na agroturystykę i turystykę weekendową

wzrost zapotrzebowania na usługi około turystyczne

wzrost zainteresowania kulturą i produktami regionalnymi

promocja lokalnej przedsiębiorczości

inwestycje w agroturystykę i rozwój gospodarstw

efekty światowego kryzysu

gospodarczego

zmienność przepisów prawa

odpływ z miasta w poszukiwaniu pracy

młodych, wykształconych pracowników

oraz fachowców

wysoki poziom konkurencyjności

przedsiębiorców z innych gmin

niestabilna polityka cenowa produktów

rolnych

ryzyko w podejmowaniu działalności

gospodarczej

ograniczona wiedza i skomplikowana

procedura pozyskiwania środków z UE


NA LATA 2016 – 2020

122

wsparcie małych przedsiębiorstw

korzystne położenie geograficzne

możliwość nawiązania współpracy z gminami zagranicznymi

szybki wzrost gospodarczy regionu i kraju

rosnący popyt na dobra i usługi

dostęp do funduszy UE dla przedsiębiorców

dostęp do funduszy pożyczkowych i poręczeniowych dla przedsiębiorców

ANALIZA SWOT — SFERA SPOŁECZNA



wysoko wykwalifikowana kadra nauczycielska

dobrze rozwinięta sieć gminnych bibliotek

dobrze przygotowana kadra pomocy socjalnej

silne poczucie tożsamości

pracowitość i zaradność mieszkańców

aktywne postawy mieszkańców

dobry klimat społeczny do rozwoju wolontariatu, organizacji pozarządowych, inicjatyw obywatelskich

prężnie działające koła gospodyń wiejskich

organizacja imprez sportowo-kulturalnych w wykorzystaniem infrastruktury sportowej

nie za wysoki poziom nauczania w szkołach w gminie

słaby dostęp do specjalistycznych usług medycznych

brak odpowiedniej infrastruktury sportowo-rekreacyjnej dla dzieci i młodzieży na

znacznej części obszarów

brak miejsc i propozycji atrakcyjnego spędzania wolnego czasu zarówno dla młodzieży jak i osób starszych

brak kina i basenu

niewystarczająca oferta zagospodarowania czasu wolnego dla dzieci i młodzieży

niewystarczająca liczba placów zabaw dla najmłodszych mieszkańców gminy

niski poziom elastyczności kierunków kształcenia

brak perspektyw dla ludzi młodych

emigracja młodych

niski poziom integracji społecznej

wysoki poziom bezrobocia

SZANSE ZAGROŻENIA


wykorzystanie potencjału przyrodniczego do rozwoju i promocji gminy

budowa właściwych więzi międzyinstytucjonalnych i regionalnych dla poprawy jakości życia

emigracja młodych ludzi i fachowców

pogłębiający się odsetek rodzin patologicznych

alkoholizm


NA LATA 2016 – 2020

123

poprawa poziomu kształcenia

pomoc w zagospodarowaniu czasu wolnego

dzieci i młodzieży

budowa placu zabaw dla dzieci

poprawa świadomości mieszkańców w temacie aktywności w biznesie

rozwijanie form wsparcia i pomocy na rzecz osób starszych

tworzenie warunków sprzyjających

umocnieniu instytucji rodziny

tworzenie warunków sprzyjających zdrowiu

tworzenie warunków rozwoju kapitału

kulturowego

system wsparcia na rzecz osób bezrobotnych

zintegrowany system pomocy rodzinie

dysfunkcyjnej

rozwój lecznictwa specjalistycznego na terenie gminy

niechęć osób długotrwale bezrobotnych do kursów pozwalających zdobywać nowe

umiejętności zawodowe

powiększające się różnice w dochodach ludności

ANALIZA SWOT — SFERA TECHNICZNA

SFERA

PRZESTRZENNO - FUNKCJONALNA



wolne tereny pod inwestycje

oczyszczalnia ścieków

nowoczesna hala sportowa

bogactwo architektury zabytkowej,

zabytkowy układ urbanistyczny wpisany do rejestru zabytków

potencjał turystyczny w postaci zalewu

wolne tereny pod nieuciążliwy przemysł, turystykę zorganizowaną, agroturystykę,

turystykę kulturową i turystykę indywidualną

wysoki stopień w zakresie elektryfikacji, gazyfikacji oraz rozwoju sieci telefonizacji

dobry dostęp do internetu

przebieg przez teren gminy drogi krajowej nr 73 Wiśniówka -Jasło

zły stan techniczny rynku brzosteckiego

brak kompleksowej sieci kanalizacji na terenie gminy

niedoinwestowanie terenów rekreacyjnych wokół zalewu

niewystarczająca infrastruktura turystyczno-rekreacyjna

zły stan techniczny wielu budynków w centrum gminy - Brzostek

niewystarczająca liczba chodników

brak ścieżek rowerowych

za mało miejsc parkingowych

zły stan techniczny nawierzchni części dróg

niedostateczne rozwinięta infrastruktura wodociągowa

problemy komunikacyjne

brak nowoczesnych rozwiązań architektonicznych

istniejące bariery architektoniczne dla osób niepełnosprawnych

niezagospodarowane pustostany


NA LATA 2016 – 2020

124

SZANSE ZAGROŻENIA


rozbudowa dróg, ścieżek rowerowych i pieszych

rozwój bazy turystyczno-rekreacyjnej

budowa ogólnodostępnych obiektów rekreacyjnych np. place zabaw

rozwój i poprawa stanu infrastruktury drogowej

możliwość pozyskiwania funduszy na remont i

modernizacje budynków ze środków pomocowych Unii Europejskiej

podniesienie walorów estetycznych budynków w centrum Brzostka w wyniku procesów rewitalizacyjnych

możliwość adaptacji obszarów do nowych

funkcji w ramach procesu rewitalizacji (m.in. poprzez rozwój przestrzeni publicznych)

tworzenie godnych warunków zamieszkania

tworzenie warunków przestrzenno – technicznych do organizowania aktywnego wypoczynku dla rodzin

wysokie koszty inwestycji w zakresie infrastruktury technicznej

postępująca degradacja obiektów

nieład architektoniczny

rosnące natężenia ruchu na drogach

niskie nakłady na inwestycje związane z modernizacja dróg

wzrost zagrożenia wypadkami drogowymi


NA LATA 2016 – 2020

125

ROZDZIAŁ XI

SYSTEM WDRAŻANIA LPR

Do głównych zadań Lokalnego Programu Rewitalizacji Gminy Brzostek należy m.in. powołanie do

funkcjonowania Zespołu odpowiedzialnego za koordynowanie i zarządzanie rewitalizacją w ramach

struktur Urzędu Miejskiego w Brzostku.

Zespół ten będzie odpowiadał za wykonanie następujących działań:

• zorganizowanie systemu sterowania i zarządzania procesem,

• prowadzenie akcji promocyjnej rewitalizacji,

• składanie wniosków i pozyskiwanie środków zewnętrznych oraz zapewnienie środków

w budżecie gminy,

• stworzenie struktur organizacyjnych umożliwiających współpracę pomiędzy partnerami

Programu Rewitalizacji,

• opracowanie systemu monitorowania Programu Rewitalizacji przez społeczność lokalną.

Kolejnym etapom Lokalnego Programu Rewitalizacji Gminy powinna towarzyszyć transparentność

dla stworzenia przestrzeni wymiany informacji oraz opinii o poszczególnych działaniach i

prowadzonych akcjach (w formie spotkań, publikacji w miejscowej prasie, stworzeniu platformy

internetowej).

Zespół koordynujący Program Rewitalizacji powinien umożliwić prowadzenie:

• doradztwa dla właścicieli prywatnych i zbiorowych;

• warsztatów włączających w proces decyzyjny społeczność lokalną i fachowców różnych

dziedzin;

• budowania tożsamości lokalnej z Programem Rewitalizacji.

Oddziaływanie Programu Rewitalizacji powinno spełniać nie tylko działania merytoryczne, ale również

podnosić społeczne utożsamianie się z kierunkami i działaniami prowadzonymi przez Zespół

koordynujący samym procesem.

Planowane zadania będące pojedynczymi elementami układać się muszą w kolejne kroki, które

doprowadzić mają do polepszenia życia mieszkańców i stworzenia nowej przestrzennej wartości

gminy.

Ponieważ finansowanie koncepcji obszaru operacyjnego Gminy Brzostek nie pokryje wszystkich

potrzeb, konieczne będzie w następnym etapie programowania rewitalizacji przygotowanie realnego

programu finansowania, w tym kompleksowego pakietu finansowego z różnych puli programów

pomocowych i własnych, tak aby możliwe stało się zrealizowanie zamierzonych przedsięwzięć.

Przewiduje się źródła wsparcia finansowego rewitalizacji z różnych środków – funduszy

strukturalnych UE 2014-2020, PPP, budżetu gminy, regionu, pożyczek i kredytów, obligacji, a także

środków własnych lokalnych partnerów, których projekty zostały ujęte w programie.


NA LATA 2016 – 2020

126

Bezwzględny priorytet w realizacji otrzymają projekty dofinansowane z funduszy strukturalnych Unii

Europejskiej 2014-2020, dotacji i środków zewnętrznych.

Dla skutecznego monitorowania należy:

o Określić wskaźniki zasadnicze dla rewitalizacji gminy. Dzięki temu uzyskamy parametry

początkowe, od których będzie można rozpocząć przygotowanie bazy danych pierwotnych,

umożliwiających określenie wskaźników kontroli skuteczności realizacji,

o Zarejestrować pierwotny obraz struktury funkcjonalno-przestrzennej gminy, aby zobrazować

przemiany jakie zajdą w trakcie rewitalizacji. Stanowić on będzie podstawę określenia

wskaźników pomiaru rozwoju rewitalizacji.

W celu efektywnego przeprowadzenia działań rewitalizacyjnych w Gminie Brzostek, monitorowane

będą wydatki, jak i efekty rzeczowe przedsięwzięć przez realizatorów projektów. Monitorowanie to

winno obejmować zbieranie, raportowanie i interpretowanie danych opisujących postęp i efekty

realizowanego projektu. Monitoring finansów pozwoli na zebranie informacji o finansowych aspektach

realizacji programu. Ponadto przynajmniej raz w roku powinna być dokonywana kontrola społeczna

będąca monitoringiem społecznym nad przebiegiem działań rewitalizacyjnych.

Promowanie Lokalnego Programu Rewitalizacji dla dotarcia do szerokiego grona partnerów

projektów. W ramach promocji zostaną wykorzystane następujące sposoby przekazywania

informacji:

• strona internetowa Urzędu Miejskiego w Brzostku; zawierająca informacje o LPR, ujętych

w nim projektach, wkładzie Unii Europejskiej w realizowane przedsięwzięcia,

• plakaty, biuletyny i foldery o wykonywaniu konkretnych zadań,

• spotkania z potencjalnymi partnerami społeczno-gospodarczymi w projektach.

System wdrażania Lokalnego Programu Rewitalizacji powinien być oparty na zasadzie partycypacji

oraz partnerstwa. Interesariusze procesu rewitalizacji zostali zaangażowani na każdym etapie

tworzenia LPR, zarówno podczas konsultacji społecznych, ankiety aż po zgłaszanie pomysłów na

projekty rewitalizacyjne.

Proces wdrażania LPR ma na celu wyprowadzenie ze stanu kryzysowego obszarów wskazanych do

rewitalizacji, za pomocą odpowiedniego sterowania różnych działań. W związku z koncentracją

projektów oraz przeznaczonych na nie środków finansowych i rzeczowych, nastąpi poprawa jakości

życia mieszkańców obszarów poddanych procesowi ożywienia. Operatorem rewitalizacji, czyli

jednostką koordynującą proces rewitalizacji na terenie gminy, w tym przygotowanie i wdrożenie LPR

jest Gmina Brzostek. Jest głównym inicjatorem i koordynatorem procesów rewitalizacji, ze względu

na zakres własnych zadań, które obejmują: sprawy ładu przestrzennego, budownictwo

mieszkaniowe, pomoc społeczną, edukację, kulturę, ochronę środowiska czy infrastrukturę.

Podmiotem odpowiedzialnym za proces realizacji zapisów dokumentu jest Urząd Miejski

w Brzostku. Nadzór z ramienia samorządu prowadzić będzie Burmistrz Brzostku, nadzór


NA LATA 2016 – 2020

127

merytoryczny osoby zatrudnione m.in. na stanowiskach współpracy z organizacjami pozarządowymi,

Referat Inwestycji i Zagospodarowania Przestrzennego przy współpracy z Referatem

Finansowym, czy Miejsko-Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej. Operator dysponuje

odpowiednim do wykonania swoich zadań oraz jest w stanie dotrzeć do partnerów procesu

rewitalizacji i posiada realne możliwości wpłynięcia na sytuację oraz prawo głosu na obszarach

zdegradowanych. Wszystkie koszty zarządzania, które pojawią się w trakcie wdrażania LPR pokryte

zostaną z budżetu Gminy Brzostek.

Rada Miejska w Brzostku jest organem przyjmującym Lokalny Program Rewitalizacji w formie

uchwały, nadzorującym jego realizację oraz osiągane efekty. Realizacja założeń Programu leży

w gestii władz samorządowych. Kluczowym czynnikiem jest uspołecznienie procesów związanych

z ich realizacją.

Burmistrz Brzostku ma za zadanie bieżący nadzór nad realizacją LPR oraz zapewnienie środków

na realizację poszczególnych przedsięwzięć rewitalizacyjnych (środki finansowe zewnętrzne

i wewnętrzne).

Urząd Miejski w Brzostku koordynuje przygotowanie oraz opiniowanie projektów uchwał

i zarządzeń Rady Miejskiej. Realizacja konkretnych przedsięwzięć jest konieczna w celu prawidłowego

wdrożenia założeń Programu. Aby polepszyć realizację zawartych w dokumencie działań oraz

osiągnięcia zakładanych celów, budżet gminy powinien zostać podporządkowany celom.

Wykonywanie zadań powinno zostać powierzone poszczególnym jednostkom samorządu wg ich

kompetencji, tzn. odpowiednim komórkom w Urzędzie Gminy lub samorządowym jednostkom

organizacyjnym. Zadania złożone, o charakterze ponad lokalnym, wymagające współpracy

z podmiotami zewnętrznymi będą realizowane w formie partnerstwa podmiotów publicznych różnych

szczebli.

Do zadań Urzędu Miejskiego w Brzostku należą:

- koordynowanie procesów rewitalizacji na terenie gminy,

- zgłoszenie/aktualizacja/wykreślenie Programu do wykazu programów rewitalizacji gminy

Województwa Podkarpackiego za pośrednictwem wniosku, tj. „Wniosek o wpis programy rewitalizacji

do wykazu/aktualizację programu rewitalizacji w wykazie/wykreślenie programu rewitalizacji z

wykazu programów rewitalizacji gminy województwa podkarpackiego”.

- długoletnie prognozowanie budżetu gminy, w tym: opracowanie i aktualizacja Wieloletniej Prognozy

Finansowej, z uwzględnieniem projektów rewitalizacyjnych, wprowadzenie procesu hierarchizacji

przedsięwzięć,

- przygotowanie oraz realizację projektów, w tym zadań inwestycyjnych,

- współpraca z interesariuszami i partnerami Programu, w tym: z organizacjami pozarządowymi,

- monitoring realizacji projektów i ich efektów (rezultatów),


NA LATA 2016 – 2020

128

- aktualizacja Lokalnego Programu Rewitalizacji, w tym współpraca i prowadzenie konsultacji

społecznych z podmiotami lokalnymi w zakresie planowanych zmian,

- prowadzenie działalności promocyjnych i informacyjnych.

11.1 SPECJALNA STREFA REWITALIZACJI

W tym momencie w Gminie Brzostek nie będzie tworzona Specjalna Strefa Rewitalizacji /SSR/. Jeżeli

w terminie późniejszym zajdzie konieczność utworzenia Specjalnej Strefy Rewitalizacji wprowadzana

ona zostanie w drodze uchwały, będącej aktem prawa miejscowego w określonej w ustawie

procedurze. Uchwała w każdym przypadku obowiązywać będzie czasowo, na okres do 10 lat. W

przypadku, gdy założone w programie rewitalizacji działania inwestycyjne będą możliwe do

wykonania bez uchwalania aktu planistycznego (np. wyłącznie remonty, przebudowy istniejącej

tkanki budowlanej, dróg publicznych, przestrzeni publicznych), lub będą zgodne z obowiązującym

planem miejscowym, uchwała SSR pozostanie jedynym aktem prawnym wydawanym w procesie

rewitalizacji.

11.2 OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO LOKALNEGO

PROGRAMU REWITALIZACJI

Zgodnie z ustawą z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego

ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach odziaływania na środowisko

(Dz. U. z 2016 r., poz. 353 z późn. zm.) projekt niniejszego dokumentu zostanie przedłożony

Regionalnemu Dyrektorowi Ochrony Środowiska w Rzeszowie oraz Państwowemu Wojewódzkiemu

Inspektorowi Sanitarnemu w sprawie uzgodnienia konieczności przeprowadzenia strategicznej oceny

oddziaływania na środowisko oraz określenia zakresu i stopnia szczegółowości informacji

wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko w przypadku konieczności jej opracowania.

Przedsięwzięcia wpisane do Lokalnego Programu Rewitalizacji dla Gminy Brzostek mogące

potencjalnie mieć negatywnie oddziaływanie na środowisko wynikające z rozbudowy lub przebudowy

mają charakter lokalny, a przy zastosowaniu działań minimalizujących będą pozostawać bez

większego znaczenia dla ogólnego stanu środowiska, nie wpłyną więc na wyraźne i trwałe

pogorszenie stanu któregokolwiek z komponentów środowiska.

Rewitalizacja obszarów czy dostosowanie obiektów do nowych funkcji wynika bardziej z rozwoju

cywilizacyjnego, a nie z bezpośredniego wpływu wdrożenia Programu Rewitalizacji.


NA LATA 2016 – 2020

129

ROZDZIAŁ XI

ZARZĄDZANIE, MONITORING,EWALUACJA LPR

W przypadku, gdy gmina zamierza realizować zadania mające na celu wyprowadzenie ze stanu

kryzysowego obszaru zdegradowanego, podejmuje działania zmierzające do wyznaczenia,

problemów społecznych, gospodarczych i przestrzennych. W procesie tym istotna jest współpraca ze

społecznością terenów zdegradowanych oraz zaangażowaniem wszystkich interesariuszy obszaru

zdegradowanego i obszaru rewitalizacji.

Obszar zdegradowany można wyznaczyć w przypadku występowania na nim co najmniej jednego

z następujących negatywnych zjawisk:

1) gospodarczych – w szczególności niskiego stopnia przedsiębiorczości, słabej kondycji lokalnych

przedsiębiorstw,

2) środowiskowych – w szczególności przekroczenia standardów jakości środowiska, obecności

odpadów stwarzających zagrożenie dla życia, zdrowia ludzi lub stanu środowiska,

3) przestrzenno-funkcjonalnych – w szczególności niewystarczającego wyposażenia

w infrastrukturę techniczną i społeczną lub jej złego stanu technicznego, braku dostępu do

podstawowych usług lub ich niskiej jakości, niedostosowania rozwiązań urbanistycznych do

zmieniających się funkcji obszaru, niskiego poziomu obsługi komunikacyjnej, niedoboru lub niskiej

jakości terenów publicznych,

4) technicznych – w szczególności degradacji stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym

o przeznaczeniu mieszkaniowym, oraz niefunkcjonowaniu rozwiązań technicznych umożliwiających

efektywne korzystanie z obiektów budowlanych, w szczególności w zakresie energooszczędności

i ochrony środowiska.

Na tym poziomie Burmistrz powołuje zespół ds. rewitalizacji składający się z radnych, pracowników

urzędu gminy, przedsiębiorców, właścicieli nieruchomości oraz liderów opinii publicznej. Wybiera

także firmę zewnętrzną, która pełni funkcję doradczą i koordynuje pracę zespołu ds. rewitalizacji,

przeprowadza konsultacje społeczne połączone z badaniami ankietowymi liderów opinii publicznej i

beneficjentów rewitalizacji, zbiera i weryfikuje zadania inwestycyjne i społeczne oraz redaguje

projekt programu rewitalizacji.

Przygotowanie, prowadzenie i ocena rewitalizacji, polegają w szczególności na:

1) poznaniu potrzeb i oczekiwań interesariuszy oraz dążeniu do spójności planowanych działań

z tymi potrzebami i oczekiwaniami;


NA LATA 2016 – 2020

130

2) prowadzeniu, skierowanych do interesariuszy, działań edukacyjnych i informacyjnych o procesie

rewitalizacji, w tym o istocie, celach, zasadach prowadzenia rewitalizacji, wynikających z ustawy,

oraz o przebiegu tego procesu;

3) inicjowaniu, umożliwianiu i wspieraniu działań służących rozwijaniu dialogu między

interesariuszami oraz ich integracji wokół rewitalizacji;

4) zapewnieniu udziału interesariuszy w przygotowaniu dokumentów dotyczących rewitalizacji,

w szczególności lokalnego programu rewitalizacji;

5) wspieraniu inicjatyw zmierzających do zwiększania udziału interesariusz w przygotowaniu

i realizacji lokalnego programu rewitalizacji;

6) zapewnieniu w czasie przygotowania, prowadzenia i oceny rewitalizacji możliwości wypowiedzenia

się przez interesariuszy.

Zarządzanie i realizacja Lokalnego Programu Rewitalizacji.

Lokalny program rewitalizacji przyjmuje, w drodze uchwały, Rada Miejska. Na tym poziomie

realizowane są określone w programie rewitalizacji projekty inwestycyjne oraz zgodnie z zasadą

finansowania krzyżowego równolegle projekty społeczne. Aby zrealizować przyjęte w programie

rewitalizacji projekty inwestycyjne i społeczne niezbędne jest pozyskanie zewnętrznych środków

finansowych z funduszy strukturalnych UE 2014-2020, krajowych i zagranicznych środków

publicznych, projektów hybrydowych, emisji obligacji komunalnych lub funduszy inwestycyjnych.

Do głównych, potencjalnych źródeł finansowania działań w ramach Lokalnego Programu Rewitalizacji

można zaliczyć przede wszystkim:

a) Źródła publiczne - krajowe:

• budżet gminy (środki własne)

• programy rządowe i fundusze celowe, m.in. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska

i Gospodarki Wodnej,

• programy i fundusze wojewódzkie, m.in. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska

i Gospodarki Wodnej.

b) Źródła publiczne - zagraniczne:

• fundusze europejskie, w tym: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Europejski Fundusz

Społeczny,

• m.in. w ramach: Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na

lata 2014-2020,

• inne fundusze zagraniczne.

c) Środki prywatne:

• z rynku finansowego: kredyty i pożyczki, leasing, emisja obligacji komunalnych, gwarancje

bankowe,


NA LATA 2016 – 2020

131

• środki własne inwestorów prywatnych,

• środki organizacji pozarządowych,

• Środki własne mieszkańców.

Monitoring i ewaluacja

Monitoring to proces polegający na okresowej kontroli i ocenie stopnia realizacji działań zapisanych

w LPR oraz wprowadzaniu modyfikacji zgodnie ze zmieniającymi się warunkami zewnętrznymi

i wewnętrznymi wpływającymi na rozwój gminy.

Aby stał się skutecznym narzędziem w procesie wdrażania i realizacji programu rewitalizacji powinien

cechować się następującymi zasadami:

wiarygodności,

aktualności,

rzetelności,

Monitoring stanowi integralną część codziennego zarządzania programem rewitalizacji.

Instrumentem wspierającym monitoring jest ewaluacja, czyli ocena i pomiar efektywności

realizowanych zadań inwestycyjnych i społecznych osiąganych wskaźników produktu, rezultatu

i oddziaływania a przede wszystkim rzeczywistego wymiaru wpływu programu rewitalizacji, na jakość

i komfort życia mieszkańców Gminy Brzostek.

Narzędziem ułatwiającym monitorowanie projektów rewitalizacyjnych wspieranych z funduszy

europejskich jest Centralny System Informatyczny SL2014. Każda z instytucji zarządzających

programem operacyjnym, w którym przewidziane jest wsparcie dla projektów rewitalizacyjnych,

zobowiązana jest do wprowadzenia do słownika programowego systemu SL2014 dodatkowej

wartości: „projekt rewitalizacyjny”. Dzięki temu będzie ułatwiony późniejszy proces monitorowania i

raportowania informacji.

Zgodnie z wytycznymi Komisji Europejskiej jest 6 podstawowych kryteriów, które decydują

o wynikach ewaluacji:

1. Odpowiedniość – odpowiedniość celów rewitalizacji w stosunku do problemów, jakie rewitalizacja

miała rozwiązać.

2. Przygotowanie programu – logika i kompletność procesu planowania rewitalizacji oraz wewnętrzna

logika i spójność dokumentu.

3. Efektywność – koszty, szybkość i efektywność zarządzania, przy wykorzystaniu, których wkład

i działania zostały przekształcone w wyniki.

4. Skuteczność – ocena wkładu osiągniętego dzięki wynikom w stosunku do osiągnięcia celów

rewitalizacji, oraz tego, jaki wpływ miały założenia na osiągnięcia rewitalizacji.

5. Wpływ – skutek - jaki wywiera rewitalizacja w szerszym środowisku, oraz jej wkład w

rozwój i podniesienie konkurencyjności.


NA LATA 2016 – 2020

132

6. Trwałość – prawdopodobieństwo, że strumień korzyści wynikających z rewitalizacji będzie „płynął”

nadal, szczególnie kontynuacja działań w ramach rewitalizacji i osiąganie wyników, ze szczególnym

uwzględnieniem czynników rozwojowych wsparcia ze strony polityki, czynników ekonomicznych i

finansowych, aspektów społeczno-kulturowych oraz zdolności instytucjonalnych.

Aby ewaluacja mogła w pełni spełniać te kryteria musi być oparta o określone wskaźniki, których

osiągnięcie będzie oznaczało spełnienie oczekiwań, jakie mieszkańcy Gminy Brzostek mieli

w stosunku do Programu Rewitalizacji.

Wskaźniki te są określone w odniesieniu do problemów, które zostały zaplanowane do rozwiązania w

ramach Programu Rewitalizacji w czterech sferach:

1) sfera gospodarcza,

2) sfera środowiskowa,

3) sfera przestrzenno-funkcjonalna,

4) sfera techniczna.

Wskaźniki te dotyczą generalnie następujących zagadnień:

zatrudnienia,

bezpieczeństwa publicznego,

ochrony dziedzictwa kulturowego,

edukacji, kształcenia zawodowego,

infrastruktury społecznej,

zdrowia,

transportu i środowiska,

aktywności kulturalnej,

sportu i rekreacji,

integracji różnych grup społecznych i etnicznych,

rynku mieszkań, problemów mieszkaniowych,

środowiska zamieszkania i przestrzeni publicznej,

poprawy wizerunku Gminy Brzostek,

jakości i komfortu życia społeczności lokalnej.

Lokalny Program Rewitalizacji podlega ocenie aktualności i stopnia realizacji, dokonywanej przez

wójta, burmistrza albo prezydenta miasta, co najmniej raz na 3 lata, zgodnie z systemem

monitorowania i oceny określonym w tym programie.

Ocena sporządzona przez wójta, burmistrza albo prezydenta miasta podlega zaopiniowaniu przez

Komitet Rewitalizacji oraz ogłoszeniu na stronie podmiotowej gminy w Biuletynie Informacji

Publicznej.

W przypadku stwierdzenia, że lokalny program rewitalizacji wymaga zmiany, wójt, burmistrz albo

prezydent miasta występuje do rady gminy z wnioskiem o jego zmianę. Do wniosku załącza się

opinię.


NA LATA 2016 – 2020

133

W przypadku stwierdzenia, w wyniku przeprowadzonej oceny stopnia realizacji lokalnego programu

rewitalizacji, osiągnięcia celów rewitalizacji w nim zawartych, rada miejska uchyla uchwałę

w sprawie lokalnego programu rewitalizacji w całości albo w części, z własnej inicjatywy albo na

wniosek wójta, burmistrza albo prezydenta miasta.

Zmiana lokalnego programu rewitalizacji nie wymaga uzyskania opinii, ani przeprowadzenia

konsultacji społecznych, jeżeli:

1) nie dotyczy przedsięwzięć rewitalizacyjnych wskazanych w LPR obejmujących: opis przedsięwzięć

rewitalizacyjnych, w szczególności o charakterze społecznym oraz gospodarczym,

środowiskowym, przestrzenno-funkcjonalnym lub technicznym, w tym: listę planowanych

podstawowych przedsięwzięć rewitalizacyjnych, wraz z ich opisami zawierającymi w odniesieniu

do każdego przedsięwzięcia: nazwę i wskazanie podmiotów je realizujących, zakres

realizowanych zadań, lokalizację, szacowaną wartość, prognozowane rezultaty wraz ze

sposobem ich oceny w odniesieniu do celów rewitalizacji.

2) nie wymaga zmiany uchwały dot. Specjalnej Strefy Rewitalizacyjnej.

Zakończenie programu rewitalizacji i dokonaniem ewaluacji ex-post dotyczącej całego

programu rewitalizacji realizowanego w latach 2016 - 2020.

Zarządzanie, monitoring, i ewaluacja przy uwzględnieniu wzajemnych zależności oddziaływania

i transparentności działań podejmowanych zarówno przez Zespół ds. rewitalizacji powołany przez

Burmistrza Brzostku, jak i wszystkich pozostałych beneficjentów programu rewitalizacji winno

przyczynić się do osiągnięcia wszystkich celów założonych w rewitalizacji, co sumarycznie winno

doprowadzić do cywilizacyjnego wzrostu Gminy Brzostek i podniesienia jakości i komfortu życia

mieszkańców.

Program Rewitalizacji służyć winien władzom gminy, jako nawigacja służąca realizacji zadań

i pozyskiwania niezbędnych środków finansowych, aby mieszkańcy gminy czuli, iż realizowana jest z

„ludźmi i dla ludzi”.

System monitoringu i oceny skuteczności działań

Kluczowym elementem wdrażania Lokalnego Programu Rewitalizacji jest system monitorowania

i oceny skuteczności działań. Proces periodycznego zbierania i analizowania danych zarówno

ilościowych jak i jakościowych dotyczących wdrażania projektów realizowanych w ramach Lokalnego

Program u Rewitalizacji Gminy Brzostek na lata 2016-2020.

Opracowanie umożliwia skuteczną i efektywną realizację, jak również pozwala na szybką reakcję

w przypadku pojawienia się jakichkolwiek komplikacji. Omówienie prawidłowo funkcjonującego

monitoringu i oceny działań stanowi integralną część codziennego zarządzania projektem oraz

polityką gminną. Zapewnia również należyty przebieg procesu realizacji projektu. Służy wczesnemu


NA LATA 2016 – 2020

134

ostrzeganiu i informowaniu o ewentualnych nieprawidłowościach oraz weryfikuje skuteczność działań

ujętych w dokumencie. Systematyczny monitoring umożliwia korygowanie działań determinując tym

samym optymalne wykorzystanie środków finansowych oraz wzrost efektywności i podejmowanych

działań w ramach polityk publicznych.

Monitoring realizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji prowadzony będzie w odniesieniu do

wskaźników pozwalających na ocenę rzeczowego i finansowego stopnia zrealizowania projektów

wskazanych w dokumencie oraz identyfikację odstępstw i nieprawidłowości w realizacji Programu.

Celem monitoringu jest powtarzalność procesu pozyskiwania danych, która umożliwia porównanie

wyników z różnych okresów analiz. Zgodnie z obowiązującymi zapisami Wytycznych jedną

z cech Programu Rewitalizacji jest komplementarność problemowa.

Zalecane jest dla informacji o realizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji sporządzanie tzw. „Raportu

z monitoringu”. Istotnym uzupełnieniem raportu będzie „Formularz efektów monitorowania

programów rewitalizacji”, który będzie wypełniany raz w roku (do 15 marca każdego roku w ramach

okresu 2017 - 2020). Proces rewitalizacji jest istotny w systemie monitorowania i sprawozdawczości

w ramach RPO 2014-2020, gdzie ważnym zadaniem jest informowanie o stanie prac w zakresie

wdrażania Lokalnego Programu Rewitalizacji i przedsięwzięć w nim ujętych.

Monitoring koordynowany będzie przez pracowników Referat Inwestycji i Zagospodarowania

Przestrzennego oraz Zespół ds. rewitalizacji. Ponadto w proces monitorowania programu zostaną

zaangażowani interesariusze z obszaru poddanego rewitalizacji.

Komponentami integralnymi systemu monitorowania będą oceny mieszkańców jak również

ekspertów, m. in. w zakresie wizerunku obszaru zdegradowanego, partycypacji społecznej lokalnej,

komplementarności oraz integralności projektów.

Proces monitorowania polegać będzie na sporządzaniu raportów okresowych, które będą

przygotowywane również przez Zespół ds. Rewitalizacji na bazie raportów przedkładanych przez

beneficjentów końcowych po zakończeniu realizacji poszczególnych zadań oraz wskaźników

monitorujących efektywność Programu. Raporty okresowe stanowić będą podstawę raportów

ewaluacyjnych weryfikujących efektywność realizacji. Proces monitoringu przebiegać będzie

w następujący sposób:

- Monitorowanie w całym okresie realizacji LPR, czy wskazane cele są osiągane poprzez realizację

poszczególnych projektów objętych programem oraz, czy cele realizowane w ramach programu są

nadal aktualne i zgodne ze stanem faktycznym,

- Kontrolowanie etapów systemu wdrażania LPR,

- Adekwatny dobór wskaźników produktu i rezultatu dla poszczególnych projektów

przygotowywanych przez jednostki odpowiedzialne za realizację projektów na realizację zadań

objętych LPR. Wskaźniki powinny być komplementarne z wytycznymi funduszy strukturalnych, jeżeli

będą współfinansowały dany projekt. Muszą być również zgodne z wybranymi wskaźnikami

niniejszego opracowania, które będą podstawą pomiaru efektywności całego Programu.


NA LATA 2016 – 2020

135

- Zaprojektowanie formy z realizacji poszczególnych projektów, które będą składane

w standardowej formie przez beneficjentów końcowych.

Konieczność aktualizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji może wynikać z czasu obowiązywania

dokumentu, ze zmian wymogów prawnych, pojawienia się nowych problemów, zmian w sytuacji stref

gminy bądź ze względu na potrzeby utworzenia nowych projektów. Z uwagi na to Lokalny Program

Rewitalizacji będzie posiadać formę otwartą. Na determinację nowych o biorców oraz zakres nowych

projektów wpływ będą miały zmiany sytuacji społeczno-gospodarczej gminy, potrzeby mieszkańców

obszarów zdegradowanych, możliwości i budżetu gminy oraz dostępność środków

zewnętrznych. Wszelkie informacje dotyczące stanu realizacji Lokalnego Programu Rewitalizacji oraz

ewentualne zamierzenia aktualizacji dokumentu będą publicznie udostępniane. W

przypadku aktualizacji LPR, zostanie ona poprzedzona konsultacjami społecznymi w zakresie

identyfikacji nowych problemów i potrzeb rewitalizacyjnych.

Ocena programu rewitalizacji ma na celu potwierdzenie spełniania wymagań określonych

w „Wytycznych w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020”. Do

przedmiotowej oceny Gmina może złożyć program rewitalizacji przyjęty przez Radę Miejską bądź

ostateczną wersję projektu planowaną do przyjęcia przez Radę Miejską.

Ocena wszystkich projektów i zadań rewitalizacyjnych będzie brała pod uwagę kryteria ewaluacyjne:

- Skuteczność - kryterium, które pozwala ocenić, w jakim stopniu zostały osiągnięte cele dokumentu

opracowane na etapie planowania,

- Efektywność - kryterium, które pozwala ocenić stosunek poniesionych nakładów do uzyskanych

efektów, czyli określić poziom „ekonomiczności” zrealizowanych projektów,

- Użyteczność - kryterium, które pozwalające ocenić, do jakiego stopnia oddziaływanie Programu

odpowiada zdiagnozowanym potrzebom grupy docelowej,

efektywność

skuteczność

trafność

użyteczność

trwałość


NA LATA 2016 – 2020

136

- Trafność - kryterium, które pozwala ocenić, do jakiego stopnia cele określone w programie

odpowiadają potrzebom wskazanym w odniesieniu do obszaru rewitalizowanego,

- Trwałość - kryterium, które pozwala ocenić, w jakim stopniu pozytywne zmiany wywołane

oddziaływaniem Programu będą nadal widoczne po zakończeniu jego realizacji.

Ewaluacja Lokalnego Programu Rewitalizacji pozwala oszacować oddziaływanie programu, jak

i pomocy publicznej, w tym pomocy strukturalnej Unii Europejskiej w odniesieniu do założonych celu

programu. Wyniki oceny powinny zostać wykorzystane w celu jak najlepszego dopasowania

realizowanych przedsięwzięć do rzeczywistych potrzeb oraz najbardziej efektywnego wydatkowania

środków. Warunkiem dobrej oceny jest dostępność danych i terminowe raportowanie przez wszystkie

podmioty zaangażowane w system wdrażania programu.

Efektywne przeprowadzenie działań rewitalizacyjnych w Brzostku będzie polegało na monitorowaniu

wydatków oraz efektów rzeczowych przedsięwzięć. Monitorowanie powinno obejmować następujące

etapy: zbieranie, raportowanie i interpretowanie danych, opisując postęp i efekty realizowanego

dokumentu. Monitoring rzeczowy będzie polegał na pozyskiwaniu informacji o postępach

w realizacji zaplanowanych działań, przedstawi efekty realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych,

a także zapewni zgodność z założeniami Programu. Monitoring finansowy umożliwi kontrolę nad

finansowymi aspektami inwestycji, będzie podstawą do oceny sprawności wydatkowania środków.

Ponadto monitoring finansowy będzie oferował pomoc interesariuszom rewitalizacji w uzyskaniu

informacji dotyczących możliwych do pozyskania zewnętrznych źródeł finansowania inwestycji.

Stopień wdrażania oraz postępy w realizacji konkretnych projektów powinny być monitorowane za

pomocą np. karty monitoringowej projektu. Karta oceny projektów powinna zostać wypełniona przez

poszczególne podmioty wykonawcze po zakończeniu realizacji projektu. Dzięki takim kartom możliwe

będzie monitorowanie rezultatu z perspektywy pojedynczej inwestycji, co umożliwi opisanie i

porównanie efektów w sposób przejrzysty i jednoznaczny. Posiadając karty monitoringu projektów

już zrealizowanych inwestycji, będzie możliwa ocena ich skuteczności. Ponadto będzie możliwe

oszacowanie zagrożeń oraz szans inwestycji o podobnym charakterze. Wszystko to w

następnych latach procesu rewitalizacji będzie stanowić doskonały punkt odniesienia do

przeprowadzenia monitoringu. Dodatkowo, zaleca się organizację spotkań z mieszkańcami, na

których możliwe będzie przeprowadzenie otwartej debaty na temat przebiegu prowadzonych

przedsięwzięć. Pozwoli to na bezpośrednie włączenie lokalnej społeczności w proces monitoringu LPR.

Ważnym elementem raportu monitoringowego będzie zestawienie mierników realizacji Lokalnego

Programu Rewitalizacji, które pozwolą na określenie efektów rzeczowych realizacji projektów.

Etapy procesu monitoringu:

1. Monitorowanie w całym okresie realizacji LPR, czy wskazane cele są osiągane poprzez realizację

poszczególnych projektów objętych Programem oraz, czy cele realizowane w ramach Programu

są nadal aktualne i zgodne ze stanem faktycznym.

2. Kontrolowanie etapów systemu wdrażania LPR.


NA LATA 2016 – 2020

137

3. Adekwatny dobór wskaźników produktu i rezultatu dla poszczególnych projektów przygotowanych

przez jednostki odpowiedzialne za realizację projektów na realizację zadań objętych LPR.

Wskaźniki powinny być kompatybilne z wytycznymi funduszy strukturalnych, jeżeli będą

współfinansowały dany projekt. Muszą być również zgodne z wybranymi wskaźnikami niniejszego

opracowania, które będą podstawą pomiaru efektywności całego Programu.

4. Zaprojektowanie formy sprawozdania z realizacji poszczególnych projektów (Karty Projektu),

które będą składane w standardowej formie przez beneficjentów końcowych.

Biorąc pod uwagę czas obowiązywania dokumentu (2016-2020), może zajść konieczność aktualizacji

Lokalnego Programu Rewitalizacji, dlatego LPR będzie posiadać formułę otwartą. W

przypadku zmiany wymogów prawnych, pojawiania się nowych problemów, zmian w otoczeniu oraz

potrzeby utworzenia nowych projektów – będzie on aktualizowany. Zmiany sytuacji społeczno-

gospodarczej gminy, potrzeby mieszkańców obszarów zdegradowanych, możliwości budżetu gminy

oraz dostępność środków zewnętrznych będą determinować nowych odbiorców i zakres nowych

projektów. Informacje o stanie realizacji LPR oraz ewentualnych zamierzeniach aktualizujących

dokument będą publicznie udostępniane. Ewentualna aktualizacja LPR zostanie poprzedzona

konsultacjami społecznymi poprzez bezpośrednie konsultacje z mieszkańcami w zakresie

identyfikacji nowych problemów i potrzeb rewitalizacyjnych.

Bibliografia

1. Polska 2030. Trzecia fala nowoczesności. Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju.

2. Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010 – 2020: REGIONY, MIASTA, OBSZARY WIEJSKIE.

3. Plan Konwergencji Rzeczypospolitej Polskiej (Aktualizacja 2014 r.).


NA LATA 2016 – 2020

138

4. Strategia Rozwoju Kraju 2020. Aktywne społeczeństwo, konkurencyjna gospodarka, sprawne

państwo.

5. Strategiczne Ramy Rozwoju UE 2014 – 2020 (Europa 2020 – Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającemu włączeniu społecznemu).

6. Strategia Rozwoju Województwa - Podkarpackie 2020.

7. Program Ochrony Środowiska na lata 2009-2019

8. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Brzostek Tarnów, sierpień 2012

9. Strategia rozwoju gminy Brzostek na lata 2011-2020

10. Gminna strategia rozwiązywania problemów społecznych gminy Brzostek na lata 2008-2020,

Brzostek 2008

11. Wieloletnia prognoza finansowa gminy Brzostek na lata 2017-2020.

12. Narodowy Plan Rewitalizacji 2022.

13. Krajowa Polityka Miejska 2023.

14. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020.

15. Instrukcja Przygotowania Programów Rewitalizacji w zakresie wsparcia w ramach regionalnego

programu operacyjnego województwa podkarpackiego na lata 2014-2020

16. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014 -2020.

17. Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014 -2020.

18. Program Operacyjny Wiedza, Edukacja, Rozwój 2014 -2020.

19. Program Operacyjny Polska Cyfrowa 2014 -2020.

20. „Planowanie strategiczne”. Poradnik dla pracowników administracji publicznej. Ministerstwo

Rozwoju Regionalnego, Warszawa, 2012.

21. Analiza potrzeb i rozwoju przemysłów kreatywnych, Raport Ecorys na zlecenie Ministerstwa Gospodarki, Warszawa 2009

22. Benko G., Geografia technopolii, PWN, Warszawa 1993.

23. Bielski M., Podstawy teorii organizacji i zarządzania, 2 wyd. rozszerzone, Wydawnictwo C.H.

Beck, Warszawa 2004.

24. Budner W., Lokalizacja przedsiębiorstw, Wyd. AE w Poznaniu, Poznań, 2004, s. 162.

25. Bury P., Markowski T., Regulski J., Podstawy ekonomiki miasta, Wydawnictwo Fundacji

Rozwoju Przedsiębiorczości, Łódź 1993.

26. Domański T., Partnerstwo publiczno-prywatne, „Wspólnota”, Nr 44/1999 oraz

Z. Jerzmanowski, Partnerstwo publiczno-prywatne. Gmina- nie orkiestra, Wspólnota 2000/1, za: E. Wojciechowski, Zarządzanie w samorządzie terytorialnym, Difin, Warszawa 2003.

27. Griffin R. W., Podstawy zarządzania organizacjami, PWN, Warszawa2005

28. Kisilowska H. (red.), „Nieruchomości. Zagadnienia prawne”, LexisNexis, Warszawa 2004.

29. Kotler Ph., Marketing. Analiza, planowanie, wdrażanie i kontrola; Gebethner&Ska, Warszawa 1994.

30. Krupski R., Identyfikacja ważnych strategicznie zasobów przedsiębiorstwa w świetle badań empirycznych,[ w:] Zarządzanie – kontekst strategiczny, kulturowy i zasobowy, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, nr 1187, Wrocław 2007.

31. Kuciński K., Geografia ekonomiczna, Wydawnictwo SGH, Warszawa 1994.


NA LATA 2016 – 2020

139

32. Malisz B., Metoda analizy progowej, Studia KPZK PAN, t. XXXIV, Warszawa 1972 za:

M. Markowska, Momenty krytyczne i progi przestrzennego rozwoju miasta w: R. Brol (red.), Ekonomika i zarządzanie miastem, Wyd. AE we Wrocławiu, Wrocław 2004.

33. Matejun M., Kierunki rozwoju firm sektora MSP w opinii przedsiębiorców z regionu łódzkiego, [w:] Lachiewicz S. (red.), Zarządzanie rozwojem organizacji, Tom II, Wydawnictwo Politechniki

Łódzkiej, Łódź 2007.

34. Matusiak K.B., Innowacje i transfer technologii. Słownik pojęć. PARP, Warszawa 2011.

35. Obłój K., Strategia organizacji, PWE, Warszawa 2007.

36. Obłój K., Trybuchowski M., Zarządzanie strategiczne, w: A. Koźmiński, W. Piotrowski (red.) Zarządzanie. Teoria I praktyka, PWN, Warszawa 2010.

37. Regulski J., Ekonomika miasta, PWE, Warszawa 1982.

38. Rouba H., Geneza i istota koncepcji rozwoju zrównoważonego, [w:] T. Markowski, D. Stawasz

(red.), Ekonomiczne i środowiskowe aspekty zarządzania rozwojem miast i regionów, Wyd. UŁ, Łódź 2001.

39. Stawasz D., Współczesne uwarunkowania rozwoju polskich regionów, Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2000.

40. Stawasz D., Sikora-Fernandez D. (red.), Zarządzanie w Jednostkach Samorządu Terytorialnego. Wybrane zagadnienia i obszary działania., Placet, 2013.

41. Stawasz D., Jednostki samorządu terytorialnego w procesie rozwoju regionalnego

w zintegrowanej Europie, Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy Jana Kochanowskiego w Kielcach, 2009

42. Stawasz D. (red.) Ekonomiczno-organizacyjne uwarunkowania rozwoju regionu-teoria

i praktyka, Wyd. UŁ, Łódź 2004.

43. Stawasz E., Pojęcie i źródła finansowania MSP, w: Bariery w korzystaniu z usług bankowych

w finansowaniu działalności małych i średnich przedsiębiorstw, Bilski J., Stawasz E. (red.), Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2006.

44. Topczewska T., Siemiński W., „Gospodarka gruntami w gminie”, Wyd. Difin, Warszawa 2003.

45. Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej z dnia 2 lipca 2004 r. (tekst jednolity Dz. U. z

2010 nr 220 poz. 1447).

46. Ustawa z dnia 21 kwietnia 2001r. prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2001r. Nr 62, poz. 627 wraz z późn. zm.), art. 3.

47. Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym;

48. Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;

49. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 o gospodarce nieruchomościami;

50. Ustawa z 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych,

51. Ustawa z 27 kwietnia 2001 r.- Prawo ochrony środowiska,

52. Ustawa z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody,

53. Ustawa z 7 lipca 1994 r.- Prawo budowlane,

54. Ustawa z dnia 30 czerwca 2005 roku o finansach publicznych,

55. Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych.

56. Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (PPP).

57. Amerykańska Izba Handlowa w Polsce, 2002, Partnerstwo Publiczno-Prywatne jako metoda rozwoju infrastruktury w Polsce, Warszawa.


NA LATA 2016 – 2020

140

58. Barszcz M., (red.) 2009, Partnerstwo publiczno-prywatne w praktyce. Przemyśl, przygotuj,

przeprowadź, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.3.

59. Buczek G., 2001, Urban strategy and governance: The strategic and physical planningof Warsaw, Budapeszt 4. Decyzja Eurostatu z dnia 11.04.2004 r. nr 18/2004 dotycząca deficytu i długu. Traktowanie partnerstwa publiczn–prywatnego, STAT/04/18.

60. Drzazga D., 2006, Problemy rewitalizacji Księżego Młyna w świetle dotychczasowych doświadczeń rewitalizacyjnych zabytkowych terenów poprzemysłowych w Łodzi (wnioski pokonferencyjne) w: Markowski T. (red), Rewitalizacja kompleksu Księżego Młyna, Polska Akademia Nauk, Warszawa.

61. Eurofunds News,2010, Europejskie zasadzki na PPP, http://www.eurofundsnews.pl/content/view/8443/262/, [dostęp: 30.03.2012].7.

62. European Social Survey, 2003, ESS Round 1- 2002,http://ess.nsd.uib.no/ess/round1/,

[dostęp: 20.03.2012].8.

63. Goszczyńska M., 1997, Człowiek wobec zagrożeń. Uwarunkowania oceny i akceptacji ryzyka, Wydawnictwo Żak, Warszawa.

64. Komisja Europejska, 2003, Wytyczne dotyczące udanego partnerstwa publiczno-prywatnego, Bruksela,http://www.ppp.gov.pl/Poradnik_inwestora/AktyPrawne/Documents/Wytyczne_Komisji_PPP_190111.pdf, [dostęp: 13.03.2012].

65. Komisja Europejska, 2006, Commission Staff Working Document. State Aid Control

and Regeneration of Deprived Urban Areas, Vademecum.

66. Korbus B., Strawiński, M., 2009, Partnerstwo publiczno-prywatne. Nowa forma realizacji zadań

publicznych, Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa.

67. Markowski T., 2006, Zadania i interesy przedsiębiorstw oraz organizacji pozarządowych w rewitalizacji miasta, w: Markowski T., (red), Rewitalizacja kompleksu Księżego Młyna, Polska Akademia Nauk, Warszawa.

68. Regioportal Portal Samorządowy, 2010, Co samorządy mogą zrobić by sprawniej wdrażać projekty PPP?

69. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 czerwca 2006 r. w sprawie ryzyk związanych z

realizacja przedsięwzięć w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego, Dz. U., 2006 r., nr 169, poz. 1420.

70. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2010 r. w sprawie szczegółowego sposob

u klasyfikacji tytułów dłużnych zaliczanych do państwowego długu publicznego,w tym do długu Skarbu Państwa, Dz. U., 2010 r., nr 252, poz. 1692.

71. Sołtysiak M., Pomysły na odnowę miast, Gazeta Samorządu i Administracji, 20 kwietnia 2010 http://samorzad.infor.pl/temat_dnia/artykuly/414684,pomysly_na_odnowe_miast.html,[dostę

p: 05.03.2012].

72. Sumień T., Furman-Michałowska, J., Ufnalewska, K., Wąs, W., 1989, Odnowa miast europejskich, Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, Warszawa.

73. Tasan-Kok T., Załęczna M., 2010, Partnerstwo Publiczno-Prywatne w rozwoju przestrzeni

miejskiej. Polska praktyka na tle regulacji unijnych, Ernst & Young Sp. z.o.o. Warszawa.

74. Uchwała Rady Miejskiej w Łodzi XXII/0464/07 z 05 grudnia 2007 r. w

sprawie przyjęcia Programu rewitalizacji domów familijnych, http://bip.uml.lodz.pl/index. php?str=83&id=20921, [dostęp: 27.02.2012].

75. Urząd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, 2003, Podręcznik rewitalizacji. Zasady, procesy i metody działania współczesnych procesów rewitalizacji, Mefisto Editions, Warszawa.

76. Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym, Dz. U., 2005 r., nr 168, poz. 1420, ost. zm. Dz. U., 2008 r., nr 171, poz. 1058.


NA LATA 2016 – 2020

141

77. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, Dz. U., 2009 r., nr 157, poz. 1240.

78. Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym, Dz. U., 2009 r., nr 19, poz. 101.

79. Zieniewski M., 2007, Prawne regulacje dla PPP w: Gajewska-Jedwabny A., (red.), Partnerstwo

publiczno-prywatne, C.H. Beck, Warszawa

80. Strategia Rewitalizacja Pieniądze dla samorządów terytorialnych 2013. Inżynieria finansowa dla

inwestycji komercyjnych, Stanisław Lis

LOKALNY PROGRAM REWITALIZACJI DLA GMINY BRZOSTEK …rewitalizacja prowadzona jest przez wielu...

Documents

Transcript of LOKALNY PROGRAM REWITALIZACJI DLA GMINY BRZOSTEK …rewitalizacja prowadzona jest przez wielu...