Lewis_C.S._-_OpowieÅ›ci_z_Narni_-_Podroz_Wedrowca_Do_Switu

8/14/2019 Lewis_C.S._-_Opowieci_z_Narni_-_Podroz_Wedrowca_Do_Switu

1/78

1

OPOWIECI Z NARNII

Siostrzeniec CzarodziejaLew, Czarownica i stara szafa

Ko i jego chopiecKsiKaspian

PodrWdrowca dowituSrebrne krzesoOstatnia bitwa

C.S. LEWISPODR WDROWCA DO

WITUIlustrowaa Pauline Baynes

Przeoy Andrzej Polkowski

Tytu oryginau THE VOYAGE OF THE DAWN TREADER Okadk projektowa Jacek PietrzynskiCopyright CS Lewis Pte Ltd 1952

Copyright 1997 for Polish edition by Media Rodzina of Pozna Copyright 1997 for Polish translation by Andrzej Polkowski

ISBN 83-85594-45-0Przekad poprawiony

Media Rodzina of Pozna, ul Pasieka 24, 61-657 Pozna tel 820 34 75, fax 820 34 11 e-mail mrodzina@beta nask poznan plSkad, amanie i diapozytywy perfekt s c , Poznan, ul Grodziska 11

Druk ABEDIK-Poznan

GEOFFREYOWI CORBETTOWI


2/78

2

Rozdzia 1

OBRAZ W SYPIALNI

BY RAZ PEWIEN CHOPIEC, ktry nazywa si Eustachy Klarencjusz Scrubb, i trzeba powiedzie, eraczej na to zasugiwa. Rodzice mwili na niego Eustachy Klarencjusz, a nauczyciele Scrubb. Trudn

mi powiedzie, jak go nazywali przyjaciele, poniewa takich nie mia. Kiedy zwraca si do matki lub ojca,nie mwi matko lub ojcze, ale Haroldzie i Alberto. Byli to ludzie bardzo nowoczeni i postpowi.Nie jadali misa, nie palili tytoniu i nie pili alkoholu, nosili tespecjaln , higieniczn bielizn. W ich domubyo bardzo mao mebli, na kach niewiele pocieli, a okna byy zawsze otwarte.Eustachy Klarencjusz lubi zwierzta, zwaszczauki, jeli byy martwe i przybite szpilkami do kartonu.Lubi ksiki, je li tylko byy pene tak zwanych informacji oraz zdj nowoczesnych zbiornikw na zboealbo tustych, zagranicznych dzieci ucz cych si we wzorcowych szkoach.Eustachy Klarencjusz nie lubi swoich kuzynw: Piotra, Zuzanny, Edmunda i ucji Pevensie, ucieszy si jednak na wieo przyjedzie Edmunda i ucji. W gbi serca lubi bowiem przewodzi i pastwi si nad

innymi, a chociaby tylko maym, sabowitym chopcem, ktry nie daby rady nawet ucji nie mwi c ju o Edmundzie wiedzia,e jest wiele sposobw dokuczenia ludziom, jeli si jest w swoim wasnymdomu, a oni s tylko go mi.Edmund i ucja wcale nie chcieli przyjeda do wuja Harolda i ciotki Alberty. Nie mieli jednak wyboru.Tego roku ojciec jecha na szesnacie tygodni do Ameryki. Zaproszono go tam do wygoszenia cyklu letnichwykadw. Matka zgodzia si jecha razem z nim, jakoe od dziesiciu lat nie miaa prawdziwych wakacji.Piotr przygotowywa si do trudnego egzaminu i postanowiono,e spdzi lato u starego profesora Kirke, wktrego domu czwrka dzieci przeya kiedy jeszcze w czasie wojny cudowne przygody. GdybyProfesor mia wciten wielki, stary dom, na pewno by zaprosi do siebie ca czwrk. Ale tak si stao,eProfesor nie by ju teraz tak zamony i mieszka w maym domku, w ktrym wszyscy by si nie pomiecili.Rodzice nie mogli sobie tepozwoli na zabranie caej czwrki do Ameryki. Pojechaa tylko Zuzanna, ktrabya ulubienic rodzicw, cho nie najlepiej si uczya (bya jednak bardzo dojrzaa jak na swj wiek).Matka uznaa,e Zuzanna bardziej skorzysta z wyjazdu nimodsze dzieci. Edmund i ucja starali si niezazdroci siostrze, ale perspektywa spdzenia wakacji u wujostwa wydawaa si im bardzo ponura. A dlamnie to bdzie jeszcze gorsze ni dla ciebie mwi Edmund do ucji bo ty przynajmniej bdzieszmiaa swj pokj, a ja bd musia spa z tym krlem wszystkich parszywcw, Eustachym.Wszystko zaczo si pewnego popoudnia. Byli ju w domu wujostwa i zdoali wykrakilka minut tylkodla siebie. Rozmawiali rzecz jasna o Narnii, o ich wasnej, tajemnej krainie. Myl, e wikszo z nasma tak swoj tajemn krain, ale dla wikszo ci z nas istnieje ona tylko w wyobrani. Edmund i ucja bylipod tym wzgldem szcz liwsi, poniewa ich tajemna kraina istniaa naprawd. Odwiedzili j ju dwukrotnie i nie bya to wcale zabawa lub sen, lecz najprawdziwsza rzeczywisto. Oczywicie dostali si tam dziki Czarom, bo tylko dziki Czarom mona si dosta do Narnii. A kiedy Narni opuszczali,obiecano im,e pewnego dnia do niej powrc . Moecie wic sobie wyobrazi, e gdy tylko byli sami,rozmawiali o tym wcii wci.Siedzieli na brzegu ka w sypialni ucji i patrzyli na obraz wisz cy na przeciwlegejcianie. By to jedynyobraz w tym domu, ktry im si podoba. Natomiast ciotce Albercie nie podoba si wcale (i dlategopowiesia go w maym, zwykle nie uywanym pokoju na pitrze), ale poniewa otrzymaa go w prezencielubnym od kogo, komu nie chciaa zrobi przykroci, nie moga go wyrzuci.

Na obrazie namalowany by okrt: aglowiec pyn cy niemal wprost na patrz cego. Pozacany dzib miaksztat gowy smoka z szeroko otwart paszcz . Okrt mia tylko jeden maszt i jeden wielki prostok tnyagiel barwy czystej purpury. Zielone burty zwieczone byy na przedzie zotymi skrzydami smoka. Dzib


3/78

3

zawis wanie nad jedn z granatowych fa, ktrej szczyt zaamywa si i opada pienist kaskad kupatrz cemu. Wida byo, e okrt, pochylony lekko na lew burt, pynie chyo naprzd, gnany silnymwiatrem. (Przy okazji, jeli macie rzeczywicie zamiar przeczyta t ksik i je li jeszcze tego nie wiecie, tozapamitajcie, e lewa strona okrtu gdy patrzy si ku dziobowi nazywa si bakburt , a prawasterburt .) Z tej wanie strony od bakburty paday na promienie soca, a woda mienia si zieleni ipurpur , z drugiej natomiast, ocienionej burt i aglem, bya granatowa. Sam ju nie wiem odezwa si Edmund czy nie jest jeszcze gorzej PATRZY na okrt z Narnii,

kiedy nie mona si tam dosta... Nawet samo patrzenie jest lepsze ninic odpowiedziaa ucja. Jest tak bardzo narnijski! A wy wci si bawicie w wasz star zabaw? przerwa im nagle Eustachy Klarencjusz, ktrypodsuchiwa pod drzwiami, a teraz wszed do pokoju, szczerz c zby w grymasie, ktry mia oznacza u miech. W zeszym roku, kiedy odwiedzi kuzynw, udao mu si podsucha, jak rozmawiali o Narnii, iodt d bardzo lubi kpi sobie z tego. By oczywicie wicie przekonany,e sami to wszystko wymylili, aponiewaby za gupi, by teco wymyli, bardzo go to dranio. Nikt ci tu nie prosi powiedzia szorstko Edmund. Prbuj wa nie uoy limeryk rzek Eustachy. Cow tym rodzaju:

Pewne dzieci bawi ce si w Narni Coraz wikszy i wikszy bzik ogarnia... Po pierwsze, NARNI i OGARNIA nie rymuje si zauwaya ucja. To jest asonans odrzek Eustachy. Nie pytaj go, co to bazeskie ple-ple znaczy powiedzia Edmund. Wyazi ze skry,eby tylko go oto zapyta. Nic nie mw, moe sobie pjdzie.Po takim przyjciu prawie kady chopiec albo by sobie poszed, albo prbowa w jakisposb si odci.Ale Eustachy nie zrobi ani jednego, ani drugiego. Pochodzi troch po pokoju, szczerz c wcizby, a po jakim czasie znw si odezwa: Podoba si wam ten obraz? Na lito bosk , usiu, nie odpowiadaj, bo zacznie mwi o Sztuce i tak dalej wtr ci szybko Edmund,lecz ucja, ktra bya bardzo prostolinijna, odpowiedziaa: Tak, mnie si podoba. Bardzo mi si podoba. Straszny kicz powiedzia Eustachy. Jak st d wyjdziesz, nie bdziesz musia na niego patrzy rzek Edmund. A dlaczego ci si podoba? zapyta Eustachy ucj. Przede wszystkim dlatego,e okrt wygl da tak, jakby rzeczywicie pyn . A woda wygl da, jakbyrzeczywicie bya mokra. A fale jakby naprawd wznosiy si i opaday.Naturalnie Eustachy mia na to mnstwo odpowiedzi, ale nie powiedzia nic, gdywa nie w tym momenciespojrza na fale i zauway,e rzeczywicie wygl daj tak, jakby si naprawd wznosiy i opaday. Tylko razw yciu pyn statkiem (i to zaledwie na wysp Wight) i cierpia wwczas okropnie z powodu chorobymorskiej. Kiedy si przygl da falom na obrazie, zrobio mu si niedobrze. Odwrci si (nieco zielony natwarzy), potem sprbowa spojrze raz jeszcze. I wtedy nie tylko on, ale rwnie Edmund i ucja zaczliwpatrywa si w obraz z szeroko otwartymi ustami.W to, co zobaczyli, trudno uwierzy, kiedy si o tym czyta, ale prawie tak samo trudno byo w to uwierzy,kiedy si to widziao. Obraz oy. Nie przypominao to wcale kina: kolory byy zbyt prawdziwe i czyste,czuo si te, e wszystko to dzieje si na zewn trz. Dzib okrtu opad ciko w wod, a potem wznis si,wzbijaj c w powietrze mas pienistych bryzgw. Fala przebiega wzdu burt i dwigna ruf tak wysoko,e po raz pierwszy ukaza si na chwil pokad, a potem znik, gdy dzib napotka nastpn fal. W tej samej

chwili le cy obok Edmunda zeszyt zafurkota, unis si, poszybowa w powietrzu i pacn w cian. ucjapoczua,e wosy zawiroway jej wok twarzy, jakby nagle powia silny wiatr. I to by wiatr wiatrwiej cy ku nim z obrazu. I nagle z wiatrem przypyny do nich dwiki: chlust przewalaj cych si fal,


4/78

4

omotanie wody w boki okrtu, trzeszczenie burt, a ponad tym wszystkim potny, nieustaj cy ryk wiatru iwody. Lecz dopiero zapach mocny, sony zapach przekona ucj, e to nie sen. Przestacie! rozleg si skrzekliwy, peen strachu i zoci gos Eustachego. To jakiewasze gupiesztuczki! Przestacie! Bo powiem wszystko Albercie... Aauuuuu!...Edmund i ucja byli bardziej oswojeni z dziwnymi przygodami, ale dokadnie w tej samej chwili, gdEustachy krzykn Aauuuuu!, i oni wrzasnli Aauuuuu!, bo oto wielki, zimny i sony bawan chlusn nagle z ram obrazu, pozbawiaj c ich tchu. Byli przemoczeni do suchej nitki.

Rozwal to paskudztwo! zawoa Eustachy. W tej samej chwili zaczo si dzia wiele rzeczynaraz. Eustachy ruszy w kierunku obrazu, a Edmund, ktry wiedzia conieco o Czarach, skoczy za nimkrzycz c, aby nie by gupi i mia si na bacznoci. ucja zapaa go za rk z drugiej strony i zostaapoci gnita do przodu. Jednoczenie albo obraz nagle urs, albo te oni stali si mniejsi, do e kiedyEustachy podskoczy, prbuj c zerwa go ze ciany, znalaz si na ramie; przed nim nie byo szyby, leczprawdziwe morze, a wiatr i fale uderzay wciekle w ram, jakby to bya przybrzena skaa. Eustachyzupenie straci gow i zapa si kurczowo kuzynw, ktrzy wskoczyli na ram obok niego. Rozlegy si krzyki i zacza si lekka szamotanina. I wanie wtedy, gdy wszystkim si zdawao,e zapali ju rwnowag, wyrs przed nimi wielki, granatowy bawan, zwali ich z ng i poci gn prosto w morze.

Rozpaczliwy krzyk Eustachego zamar nagle, kiedy woda dostaa mu si do ust.ucja dzikowaa Bogu,e w ostatnim letnim semestrze zrobia znaczne postpy w pywaniu. Co prawda,lepiej by sobie radzia, gdyby poruszaa rkami troch wolniej, a take gdyby woda nie okazaa si takprzeraliwie zimna, ale i tak utrzymywaa si jako na powierzchni. Szybko zrzucia buty, jak powinienzrobi kady, kto wpadnie w ubraniu do gbokiej wody. Pamitaa nawet o tym, aby mie zamknite usta iotwarte oczy. Znajdowali si wci blisko okrtu, zobaczya pitrz c si nad ni zielon burt i ludzi napokadzie pokazuj cych j sobie palcami. A potem, jak mona si byo spodziewa, Eustachy w paniceuchwyci si jej kurczowo i woda przykrya im gowy.Kiedy si wynurzyli, ucja zobaczya bia posta skacz c z pokadu do morza. Edmund by teraz bliskonich i przebieraj c szybko nogami w wodzie zdoa pochwyci rce wyj cego dziko Eustachego. Apotem kto inny, czyja twarz bya jej dziwnie znajoma, podtrzyma j z drugiej strony. Na pokadziezabrzmiay okrzyki, wiele gw pojawio si nad balustrad , rzucono liny. Edmund i w obcy pywak opasali j lin . Nast pia duga chwila wyczekiwania, podczas ktrej twarz jej posiniaa i zby zaczy szczka zzimna, a wreszcie uchwycono dogodny moment i wyci gnito j na gr. Kiedy ju stana na pokadzie,dr ca i ociekaj ca wod , okazao si, e mimo wysikw marynarzy miaa porz dnie stuczone kolano. Wchwil potem pojawi si nad burt Edmund, a po nim wyci gnito nieszczsnego Eustachego. Na kocuwdrapa si na pokad zotowosy chopiec, zaledwie kilka lat od niej starszy. Ka... Ka... Kaspian! wyj kaa ucja, gdy tylko zapaa oddech. Bo by to Kaspian, mody krl,ktremu podczas swych ostatnich odwiedzin w Narnii pomogli odzyska tron. Teraz pozna go i Edmund.U cisnli sobie donie i poklepali si po plecach, wielce uradowani. A kim jest wasz przyjaciel? zapyta Kaspian, patrz c na Eustachego z miym umiechem. AleEustachy paka i to o wieleao niej, nimiaby prawo paka chopiec w jego wieku, ktremu w kocu niestao si nic gorszego od przemoknicia do suchej nitki. Wrd szlochw sycha byo od czasu do czasuurywane zdania: Ja chc st d i ... ja chc wraca... wcale mi si to NIE PODOBA. Chcesz st d i ? zapyta Kaspian. Ale dok d?Eustachy podbieg do burty, jakby si spodziewa zobaczy ram obrazu wisz c nad wzburzonym oceanem,a moe i kawaek sypialni ucji. Ale zobaczy tylko granatowe fale zwieczone pienistymi grzywami i

bkitne niebo stykaj ce si z morzem na widnokrgu. Moe i trudno wini go za to,e si zaama.Natychmiast zrobio mu si niedobrze. Hej, Rynelfie! zawoa Kaspian do jednego z marynarzy. Przyniekorzennego wina dla ich


5/78

5

krlewskich moci. Musicie si czym rozgrza po tej k pieli.Nazwa Edmunda i ucj ich krlewskimi mociami, poniewa byli kiedy wraz z Piotrem i Zuzann krlami i krlowymi Narnii, dawno temu, jeszcze przed jego czasami. Narnijski czas pynie zupeninaczej ninasz. Jeli si spdzi w Narnii nawet sto lat, powraca si do naszego wiata o tej samej godzinie,w ktrej si go opucio. Jeli natomiast wrci si do Narnii po tygodniu spdzonym tutaj, moe si zdarzy, e mino ju tysi c narnijskici lat, albo jeden dzie, albo te czas w ogle nie ruszy z miejsca.Nigdy si tego nie wie, dopki si nie znajdzie w Narnii. Kiedy ostatnim razem Piotr, Zuzanna, Edmund i

ucja wrcili do Narnii, dla jej mieszkacw byo to co takiego, jakby krl Artur wrci do dzisiejszejAnglii (a s tacy, co twierdz , e wrci; jeli chodzi o mnie, to powiem tylko: im prdzej, tym lepiej).Wrci Rynelf, nios c dymi cy dzban wina z korzeniami i cztery srebrne kubki. Tego im wanie byotrzeba. Kiedy wys czyli po kubku gor cego pynu, poczuli od razu ciepo w caym ciele. Tylko Eustachykrzywi si, krztusi i plu, i znowu by chory, i od nowa zaczyna paka, i prosi, aby mu dostarczonoWitaminizowanej Odywki na Nerwy firmy Plumptree ieby mu j rozpuszczono w destylowanej wodzie, iw ogle,eby go wysadzono na l d w najbliszym porcie. Wesoego pasaera nam sprowadzie, bracie, nie ma co szepn Kaspian do Edmunda, chichocz c, alenim zdy powiedzie co wicej, Eustachy znowu wybuchn :

Och! CTO znowu, na miobosk ! Zabierzcie to, zabierzcie to szkaradztwo!Tym razem usprawiedliwia go troch fakt,e mg by nieco zaskoczony. Z nadbudwki na rufie wyszoco rzeczywicie dziwnego i powoli si do nich zbliao. Mona by to nazwa i odpowiadaoby toprawdzie mysz . Ale bya to mysz stoj ca na tylnych apach i maj ca ponad p metra wysokoci.Wok gowy miaa w sk , zot przepask z dugim, szkaratnym pirem. (Futerko myszy byo ciemne,prawie czarne, wic efekt by wspaniay.) Pazury lewej apy spoczyway na rkoje ci rapiera, prawie tak du-giego jak jej ogon. Podziw budzi sposb, w jaki utrzymywaa rwnowag na koysz cym si pokadzie, za-chowuj c przy tym dostojno kroku i dworsko manier. ucja i Edmund rozpoznali t dziwn istot natychmiast: by to Ryczypisk, wdz myszy, najwaleczniejszy rycerz pord wszystkich mwi cych zwie-rz t Narnii. Okry si on wielk saw w drugiej bitwie pod Berun . ucja miaa straszn ochot (a miaa j zawsze, kiedy go spotykaa) pochwyci Ryczypiska w ramiona i mocno do siebie przytuli. Wiedziaa jed-nak,e to niemoliwe; poczuby si gboko uraony. Przyklka wic, aby z nim porozmawia.Ryczypisk wystawi lew nog, cofn praw , wykona gboki ukon, ucaowa jej rk, wyprostowa si,podkrci w sa i powiedzia przenikliwym, piskliwym gosem: Pokorny suga waszej krlewskiej moci. I krla Edmunda, a jake. Tu skoni si ponownie. Obecno waszych wysokoci bya jedyn rzecz , jakiej nam brakowao w tej wspaniaej przygodzie. Och, zabierzcie to st d jkn znowu Eustachy. Nienawidz myszy. I nie znosz tresowanychzwierz t. S gupie, wulgarne i... i sentymentalne. Czy mam rozumie powiedzia Ryczypisk do ucji, obrzuciwszy uprzednio Eustachego dugimspojrzeniem e ta wyj tkowo nieuprzejma osoba jest pod opiek waszej krlewskiej moci? Bo jeli nie...W tym momencie ucja i Edmund jednoczenie kichnli. Cza gupiec ze mnie,eby was trzyma tutaj w mokrych ubraniach rzek Kaspian. Prosz na d,zaraz je zmienimy. Naturalnie oddaj ci swoj kajut, ucjo, ale obawiam si, e nie mamy na pokadziedamskich strojw. Bdziesz musiaa wybra sobie co z moich rzeczy. Ryczypisku, prowad i b d dobrymkompanem. Je li w gr wchodzi wygoda damy powiedzia Ryczypisk nawet sprawa honoru musi ust pi,przynajmniej na jakiczas i spojrza twardo na Eustachego. Ale Kaspian szybko popchn go do przodu ipo chwili ucja znalaza, si w pomieszczeniu rufowym. Byo tu cudownie: trzy prostok tne okna, za

ktrymi wida byo niebiesk , pofalowan wod, niskie, wycieane awy z trzech stron stou, koysz ca si pod sufitem srebrna lampa (po misternoci wykonania poznaa robot karw) i zota paskorzeba naddrzwiami przedstawiaj ca Wielkiego Lwa Aslana. ucja zdya tylko rzuci okiem na to wszystko, bo


6/78

6

Kaspian otworzy judrzwi po prawej stronie i powiedzia: To bdzie twoja kajuta. Wezm tylko co suchego dla siebie mwi c to szpera w jednej ze skrytek wcianie i zostawiam ci, eby moga si przebra. Mokre rzeczy wyrzu za drzwi, ka je zabra do

kuchni, aby wyschy.ucja poczua si tak swojsko, jakby mieszkaa w kajucie Kaspiana od kilku tygodni. Leniwe koysanieokrtu nie przeszkadzao jej ani troch, bo przeciew dawnych czasach, gdy bya krlow w Narnii, nierazodbywaa dalekie morskie podre. Kajuta Kaspiana bya niewielka, ale bardzo czysta i jasna, z biegn cymi

dookoa kolorowymi kasetonami wymalowanymi w ptaki, zwierzta, szkaratne smoki i winorole. UbraniaKaspiana okazay si na ni za due, ale w kocu co dla siebie znalaza. Zwaszcza jego trzewiki, sanday idugieeglarskie buty byy beznadziejnie wielkie, lecz stwierdzia,e na statku moe przeciechodzi boso.Ju ubrana popatrzya przez okno na uciekaj c wartko wod i odetchna gboko. Pomylaa, e znowurozpoczy si dla nich cudowne czasy.

Rozdzia 2NA POKADZIE WDROWCA DOWITU

NO, WRESZCIE JESTE, UCJO powiedzia Kaspian. Czekalimy tylko na ciebie. Oto mj kapitan, lord Drinian.Ciemnowosy mczyzna przykl k na jedno kolano i ucaowa jej do. Prcz niego i Kaspiana w po-mieszczeniu rufowym by Ryczypisk i Edmund. A gdzie jest Eustachy? zapytaa ucja. W ku odrzek Edmund. I nie s dz, eby mona byo co dla niego zrobi. Kiedy si prbuje by dla niego miym, jest jeszcze gorzej. A my tymczasem powiedzia Kaspian musimy porozmawia. wita racja zgodzi si Edmund. Przede wszystkim na temat czasu. Wedug naszego czasu min rok, odk d rozstalimy si tuprzed twoj koronacj . Ile czasu upyno w Narnii? Dokadnie trzy lata odrzek Kaspian. Wszystko idzie dobrze? zapyta Edmund. Nie s dzisz chyba,e opu cibym swoje krlestwo i wyruszy na morze, gdyby byy jakiekopoty odpowiedzia krl. Nie moe by lepiej. Nie ma ju adnych niesnasek midzy Telmarami, karami,mwi cymi zwierztami, faunami i ca reszt . Byo troch trudnoci z tymi niespokojnymi olbrzymami nagranicy, ale ostatniego lata dalimy im tak nauczk, e teraz pac nam danin. A wyruszaj c w morze, po-zostawiem jako swego regenta wspania posta, kara Zuchona. Pamitacie go? Kochany Zuchon powiedziaa ucja. Jasne,e go pamitam. Nie mogedokona lepszego wyboru. Wierny jak borsuk, pani, i mny jak... jak mysz rzek Drinian. Chcia powiedzie jak lew, ale wpor zauway utkwione w sobie oczy Ryczypiska. A dok d waciwie teraz zmierzamy? zapyta Edmund. To dusza historia powiedzia Kaspian. Pamitacie moe, e kiedy byem dzieckiem, mj wuj,uzurpator Mira, pozby si siedmiu przyjaci mojego ojca (ktrzy mogli stan po mojej stronie),wysyaj c ich na zbadanie nieznanych Mrz Wschodnich poza Samotnymi Wyspami. Tak, pamitam wtr cia ucja. Iaden z nich nigdy junie wrci. Tak wanie byo. A wic, w dniu mojej koronacji, za aprobat Aslana, zoyem przysig, e kiedy

zaprowadz pokj w Narnii, wyrusz na trwaj c rok i jeden dzie wypraw poza Samotne Wyspy, byodnale przyjaci mojego ojca lub pomci ich mier, je li to bdzie moliwe. Oto imiona tych szla-chetnych baronw: Revilian, Bern, Argoz, Mavramorn, Oktezjan, Restimar i... och, ten ostatni, ktrego im


7/78

7

tak trudno zapamita... Baron Rup, panie wtr ci Drinian. Rup, Rup, oczywicie powiedzia Kaspian. Oto mj gwny cel wyprawy. Ale Ryczypiskywi jeszcze inne, bardziejmiae nadzieje.Wszystkie oczy zwrciy si na waleczn mysz. Tak miae jak duch, ktry mnie oywia rzek Ryczypisk cho by moe tak mae jak mj wzrost.Ot, dlaczego nie mielibymy dotrze do samego wschodniego kraca wiata? I co moemy tam zobaczy?

Je li chodzi o mnie, to mam nadziej, e znajdziemy tam krain Aslana. Wielki Lew zawsze przybywa zewschodu, zza morza. No wiecie, to jest myl! powiedzia Edmund zmienionym z wraenia gosem. Ale czy s dzisz spytaa ucja e kraina Aslana jest taka... to znaczy... takiego rodzaju,e w oglemona do niej DOPYN? Nie wiem, pani odrzek Ryczypisk. Ale racz posucha. Kiedy byem jeszcze w koysce, lenaboginka, driada, wypowiedziaa nade mn takie sowa:Gdzie si niebo z wod spotka, gdzie si fala robi sodka, Ryczypisku, bez w tpienia spenisz wszystkie swe pragnienia; tam jest Ostateczny Wschd.

Nie wiem, co ten wiersz oznacza, ale czar tych sw urzek mnie na caeycie.Przez chwil wszyscy milczeli, aw kocu ucja zapytaa: A gdzie jestemy teraz, Kaspianie? O tym powie ci lepiej kapitan odrzek Kaspian, a Drinian wydoby map i rozoy j na stole. Oto nasze pooenie powiedzia, wskazuj c palcem. Mwi c ci lej, takie byo dziw poudnie. Poopuszczeniu Ker-Paravelu mielimy niezy wiatr i poeglowalimy na pnoc, do Galmy, dok ddopynli my nastpnego dnia. Tam stalimy w porcie przez tydzie, poniewaksiGalmy urz dzi wielkiturniej na czejego krlewskiej moci. Krl powali na ziemi wielu rycerzy... I sam niejeden raz spad z konia, Drinianie przerwa mu Kaspian. lady tego mona ogl da do dzisiaj. ... Krl powali na ziemi wielu rycerzy powtrzy Drinian, szczerz c zby i wydawao si nam,eksibyby bardzo rad, gdyby jego krlewska mopo lubi jego crk, ale nic z tego nie wyszo... Miaa zeza i piegi wtr ci Kaspian. Biedaczka! westchna ucja. Po opuszczeniu Galmy ci gn Drinian wpadlimy w sztil trwaj cy dwa dni, take musielimy w kocu uy wiose, a potem znowu zapalimywiatr i po czterech dniach dopynli my do Terebintu. Ale krl Terebintu wysa nam ostrzeenie, abymynie wpywali do portu, bo w miecie panuje zaraza. Okryli my przyl dek i rzucilimy kotwic w maejzatoczce, by nabra wieej wody. Musielimy tam czeka trzy dni, zanim zapalimy poudniowo-wschodniwiatr i poeglowalimy ku Siedmiu Wyspom. Trzeciego dnia zaatakowa nas piracki okrt (terebincki,s dz c po takielunku), lecz po krtkiej wymianie strzaw z ukw odpyn , widz c, e jestemy dobrzeuzbrojeni... A powinnimy go ciga, zdoby abordaem, a potem powiesi tych wszystkich szubrawcw wtr ciRyczypisk. ... A po piciu dniach zobaczylimy Muil, ktra jest, jak wiecie, najdalej na zachd wysunit jedn zSiedmiu Wysp. Potem powiosowalimy przez cieniny i przed zachodem soca wpynli my do Redhavenna wyspie Brenn, gdzie przyjto nas bardzo gocinnie. Tam uzupenilimy prowiant i wod. Sze dni temuwypynli my w morze, maj c przez cay czas sprzyjaj cy wiatr. Bior c pod uwag dobr szybko , mam

nadziej zobaczy Samotne Wyspy pojutrze. Tak wic jestemy ju na morzu blisko trzydzieci dni iprzebylimy ponad czterysta lig, czyli tysi c dwiecie mil morskich*. A co bdzie za Samotnymi Wyspami? zapytaa ucja.


8/78

8

Tego nikt nie wie, wasza wysoko odrzek Drinian. Moe powiedz nam co na ten tematmieszkacy Wysp.

* Liga morska 5,56 kilometra =3 mile morskie Mila morska 1,852 kilometra przyp tum

Za naszych czasw nie potrafili nic powiedzie wtr ci Edmund. A wic rzek Ryczypisk nasza przygoda zacznie si naprawd dopiero za Samotnymi Wyspami.

Kaspian zaproponowa,e przed kolacj pokae im statek, ale ucja poczua wyrzuty sumienia i po-wiedziaa: Musz pj i zobaczy, jak si miewa Eustachy. Dobrze wiecie,e choroba morska to rzecz okropna.Gdybym tylko miaa swj cudowny lek, wyleczyabym go od razu. Przecie go masz! zawoa Kaspian. Zupenie o tym zapomniaem. Po waszym odejciu z Narniiuznaem,e jest cz ci skarbu krlewskiego, wic wybieraj c si w podr, zabraem go ze sob . Je li tylkouwaasz,e mona go marnowa na co takiego jak morska choroba... Wystarczy tylko kropelka powiedziaa ucja.Kaspian otworzy jedn ze skrytek w awie i wyj z niej przepikny diamentowy flakonik, ktry ucja tak

dobrze pamitaa. A wic przyjmij z powrotem to, co do ciebie naley, krlowo rzek Kaspian. Potem wyszli z kajuty nazalany socem pokad.W pokadzie, po obu stronach masztu od dziobu i od rufy znajdoway si dwa luki. Oba byy otwarte, jak zwykle w czasie dobrej pogody, aby wpuci do wntrza wiato i wiee powietrze. Kaspianpoprowadzi ich do jednego z lukw. Zeszli po drabinie i znaleli si w obszernym pomieszczeniu z awkamidla wiolarzy, ktre biegy rzdami wzdu obu burt. Przez okr ge otwory na wiosa s czyo si dziennewiato, na suficie migotay soneczne plamki. Naturalnie okrt Kaspiana nie by t okropn rzecz , jak jest

galera, na ktrej wiolarzami s niewolnicy.Wiose uywano tylko podczas sztilu, czyli ciszy morskiej, albo do manewrowania przy brzegu, i wwczawszyscy (prcz Ryczypiska, ktry mia za krtkie nogi) wiosowali kolejno. Wzduburt pozostawiono wol-ne miejsce, aby wiolarze mieli gdzie oprze nogi, ale cay rodek zajmowao obszerne, sigaj ce a dostpki zagbienie, wypenione najrniejszym prowiantem: workami m ki, beczkami wody i piwa,barykami wieprzowiny, garncami miodu, bukakami wina, jabkami, orzechami, serami, sucharami, rzep ,pociami bekonu. Z sufitu to znaczy ze spodniej strony pokadu zwieszay si szynki i wiece cebuli.Wisiay tu tehamaki, w ktrych wypoczywali marynarze oczekuj cy na swoj wacht.Kaspian poprowadzi ich w stron rufy, krocz c po awkach wiolarskich (w kadym razie dla niego byy tokroki, bo ucja wykonywaa copo redniego midzy krokami a susami, a Ryczypisk musia posuwa si doprzodu dugimi skokami). W ten sposb dotarli dociany dziaowej na wysokoci rufwki. Kaspian otworzyniewielkie drzwiczki i wprowadzi ich do pomieszczenia wypeniaj cego sterwk pod kajut rufow . Byotu nisko, a ciany zbiegay si ku sobie przy pododze. Maych, okr gych okienek z grubego szka nigdy si nie otwierao z tej prostej przyczyny,e byy jupod lini wody. Kiedy okrt wspina si i opada na falach,okienka robiy si to zote od soca, to ciemnozielone od morskiej wody. To bdzie nasza kajuta, Edmundzie powiedzia Kaspian. Myl, e zostawimy koj twemukuzynowi, a sobie rozwiesimy hamaki. Zaklinam wasz krlewsk mo ... zacz Drinian, ale Kaspian szybko mu przerwa: Nie, niekapitanie, ju to ustalilimy. Ty i Rins Rins by zastpc kapitana, czyli matem kierujecie statkiem ibdziecie mie mnstwo spraw wieczorami, kiedy my bdziemy sobie piewa pie ni i opowiada stare

opowieci. Musicie mie rufow kajut nad nami.Krlowi Edmundowi i mnie bdzie tu bardzo wygodnie. Ale jak si miewa nasz go?Eustachy, bardzo zielony na twarzy, jkn i zapyta, czy s jakie oznaki wiadcz ce o tym,e sztorm si


9/78

9

koczy. O jakim sztormie mwisz? zapyta zdumiony Kaspian, a Drinian wybuchn miechem. Sztorm! zagrzmia. Mj mody panie, trudno sobie wymarzy lepsz pogod! Kto to taki? zapyta Eustachy ze zoci . Kacie mu st d i . Gowa mi pka od jego wrzasku. Przyniosam co, co sprawi,e zaraz poczujesz si lepiej powiedziaa ucja. Och, idcie sobie wszyscy i zostawcie mnie w spokoju warkn Eustachy.ucja ju otworzya swj flakonik i caa kajuta napenia si cudownym zapachem. W kocu udao si go

namwi, aby przekn kropl, i chocia oznajmi,e to jakie paskudztwo, po chwili powrciy mu ru-miece. Musia poczu si lepiej, bo zamiast dalej narzeka na burz i swoj gow, zacz si domaga wysadzenia na l d, dodaj c, e w pierwszym napotkanym porcie zoy przeciwko nim doniesienie na rcebrytyjskiego konsula. Ryczypisk zapyta, co to jest doniesienie i jak si je skada (myl c, e to jaka nieznana mu forma wyzwania na pojedynek), na co Eustachy tylko mrukn z pogard : eby czego takiegonie wiedzie. W kocu przekonali go z trudem,e wanie pyn ile wiatru waglach do najbliszegoznanego im l du i e odesanie go teraz do Cambridge (gdzie mieszka wuj Harold) jest rwnie trudne, jakwysanie na Ksiyc. Nie przestaj c si d sa, woy wreszcie suche ubranie, ktre mu przyniesiono, i wy-szed za nimi na pokad.

Kaspian pokaza im teraz cay okrt, cho w rzeczy samej widzieli ju jego wiksz cz . Weszli na pokaddziobowy i zobaczyli czowieka na oku, czyli marynarza stoj cego na maej peczce we wntrzupozacanej szyi smoka i obserwuj cego morze przez jego otwart paszcz. Pod pokadem dziobwki byaokrtowa kuchnia i kajuty dlaeglarskiej starszyzny: bosmana, cieli i dowdcy ucznikw. Pewnie wydajewam si dziwne umieszczenie kuchni na dziobie, bo sobie wyobraacie, e dym z jej komina leci na caypokad. Ale tak byoby tylko na parowcu, ustawianym zwykle pod wiatr. Naaglowcu wiatr zawsze wieje odrufy; dym oraz przykre zapachy z kuchni s natychmiast zdmuchiwane na zewn trz.Pokazano im take platform bitewn , czyli marsa, i kiedy si tam wdrapali, adech im zaparo, tak daleki imaleki zdawa si pokad z tej wysokoci. Wydawao si, e nie maadnej szczeglnej przyczyny, by trafi akurat w pokad, a nie w morze, gdyby si nagle spado. Potem weszli na pokad rufowy, gdzie Rins i jeden zmarynarzy trzymali wacht przy wielkim rumplu, za ktrym podnosi si pozacany ogon smoka z w sk aweczk biegn c po wewntrznej stronie bokw. Okrt nosi nazw Wdrowiec dowitu. Niewiele miawsplnego z naszymi wspczesnymi statkami, ale rni si te od narnijskich kog, karak i galeonw zczasw, gdy ucja i Edmund byli w Narnii monarchami, a Piotr Wielkim Krlem, poniewa pniej, zapanowania przodkw Kaspiana, zaniechano w ogleeglugi i budowy statkw. Kiedy uzurpator Mira wpad na pomys wysania w morze siedmiu baronw, trzeba byo zakupi okrt w Galmie i tam naj zaog. Kaspian zacz jednak znowu uczy Narnijczykweglarskiej sztuki, a Wdrowiec dowituuchodzi za najlepszy okrt, jaki dot d zbudowa. By tak may,e od masztu do dziobu niewiele ju pozostawao miejsca midzy rodkowym lukiem, odzi okrtow i zagrod dla kur (ucja zaja si ichkarmieniem). Ale by pikny jak moda dama tak mwili o nimeglarze miawietn lini, czystekolory, misternie wykoczone reje, liny iagle. Eustachemu nic si oczywicie nie podobao i bez przerwyopowiada o transatlantykach, motorwkach, samolotach i odziach podwodnych (Tak jakby ON coo nichwiedzia mrucza Edmund), ale pozostaa dwjka bya Wdrowcem dowitu zachwycona. Kiedywrcili do sterwki na kolacj i popatrzyli na soce, pon ce nisko na zalanym szkaratem zachodnimniebie, kiedy poczuli smak soli na wargach i drenie statku, kiedy pomyleli o nieznanych l dach nawschodniej krawdzi wiata ucja poczua si zbyt szcz liwa, by mona to byo wyrazi.Co myla Eustachy, najlepiej opowiedzie jego wasnymi sowami. Kiedy nastpnego ranka dostali zpowrotem swoje wysuszone ubrania, od razu wyci gn z kieszeni may, czarny notes z owkiem i zacz

prowadzi dziennik. Notes ten zawsze mia przy sobie i zapisywa w nim wszystkie stopnie, jakie otrzymywa, bo chocia aden przedmiot w szkole nie interesowa go sam dla siebie, mia bzika na punkcie stopnii czsto zaczepia innych, mwi c: Dostaem czwrk. A co ty dostae? Ale poniewanic nie wskazywao


10/78

10

na to,e na pokadzie Wdrowca dowitu bdzie dostawa jakiestopnie, zacz prowadzi dziennik. Oto jego pierwszy zapis:7 sierpnia. Ju od dwudziestu czterech godzin jestem na tej piekielnej ajbie, je eli to nie sen. Przez cay czasszaleje potworny sztorm (dziki Bogu, nie mam morskiej choroby). Olbrzymie fale wlewaj si na pokad od dziobu i ju wiele razy widziaem, jak przykryy cay statek. Wszyscy udaj , e tego nie zauwa aj . Albo to poza, albo te sprawdza si to, co mwi Harod: tchrze zawsze zamykaj oczy na Fakty. To szalestwowyprawia si na morze w tak marnej upinie. Niewiele wiksza od lodzi ratunkowej. No i oczywi cie

absolutnie prymitywna wewn trz. Nie ma sali klubowej z prawdziwego zdarzenia, nie ma radia, azienek,le akw na pokadzie. Wczoraj wieczorem pokazano nam cay statek i robio mi si niedobrze, gdy Kaspian pyszni si t swoj dziecinn dk , jakby to bya Queen Elizabeth. Prbowaem mu opowiedzie , jak wygl da prawdziwy statek, ale jest na to za t py. E. i . OCZYWI CIE mnie nie poparli. Przypuszczam, etaki dzieciak jak . nie zdaje sobie sprawy z niebezpieczestwa, a E. podlizuje si K., jak zreszt wszyscy na pokadzie. Nazywaj go krlem. Powiedziaem mu, e jestem republikaninem, a on spyta, co to znaczy!Sprawia wra enie, jakby w ogle nie mia o niczym pojcia. Musz zaznaczy , e umieszczono mnie wnajgorszej kajucie, wa ciwie w czym w rodzaju lochu. ucja dostaa cay pokj na grze tylko dla siebie, zupenie niezy w porwnaniu z reszt . K. mwi, e to dlatego, e jest dziewczynk . Prbowaem mu

wytumaczy , e jak zawsze mwi Alberta tego rodzaju post powanie w rzeczywisto ci poni adziewczynki, ale i na to by za t py. Mgby jednak zwrci uwag na to, e rozchoruj si , je li bd mniedu ej trzyma w tej dziurze. E. mwi, e nie powinni my narzeka , bo sam K. dzieli j z nami, oddawszyswoj kabin L. Tak jakby to jeszcze bardziej nie pogarszao sprawy: jest przecie cia niej! O may wos zapomniabym napisa , e jest tu takie co w rodzaju myszy. Zachowuje si wobec ka dego tak bezczelnie, etrudno to sobie w ogle wyobrazi. Inni mog jej na to pozwala , je li tylko maj ochot , ale je li chodzi omnie, to ukr c jej ten liczny ogon, jak ze mn zacznie. Jedzenie jest okropne. Do pierwszego powanego starcia midzy Eustachym a Ryczypiskiem doszo wczeniej, nimona si byospodziewa. Nastpnego dnia, gdy wszyscy pozostali siedzieli ju przy stole, czekaj c na obiad (na morzuzawsze ma si ogromny apetyt), Eustachy wpad do kajuty, trzymaj c si za rk i wrzeszcz c: Ten may dzikus o mao mnie nie zabi! - dam stanowczo, aby trzymano go pod stra ! Mog wszcz postpowanie przeciw tobie, Kaspianie. Mog ci kaza zniszczy to szkaradztwo.W tej samej chwili pojawi si Ryczypisk. W rku trzyma rapier, w sy mia dziko nastroszone, ale niezapomnia o dobrych manierach. Prosz wszystkich obecnych o wybaczenie, a szczeglnie jej krlewsk mo tu skoni si przeducj . Gdybym tylko wiedzia,e wa nie tu poszuka schronienia, poczekabym na bardziej stosownyczas, by mu da nauczk. Co si stao, do licha? zapyta Edmund.A oto, co si naprawd wydarzyo. Ryczypisk, ktremu zawsze si wydawao,e okrt nie pynie do-statecznie szybko, lubi siadywa na samym dziobie, tu za gow smoka, patrz c w stron wschodniegohoryzontu i swoim nieco skrzekliwym gosempiewaj c cicho sowa, jakie kiedywypowiedziaa nadnim driada. Choby okrtem nie wiem jak koysao, nigdy si niczego nie trzyma, zachowuj c doskona rwnowag prawdopodobnie dziki swemu dugiemu ogonowi, ktry zwisa na pokad midzy supkami ba-lustrady. Caa zaoga przyzwyczaia si ju do tego, a marynarze trzymaj cy wacht na oku bardzo tenzwyczaj polubili, bo mieli z kim porozmawia. Nigdy si nie wyjanio, w jakim celu Eustachy zataczaj csi, potykaj c i czogaj c, bo nie nauczy si jeszcze marynarskiego kroku dosta si a na pokad dzio-bowy. By moe mia nadziej zobaczy jaki l d, a moe chcia zwdzi co z kuchni przez okno. Tak czyowak, jak tylko zobaczy dugi ogon zwisaj cy z balustrady moe to i by widok kusz cy pomyla,e

byoby wspaniale zapa za ten ogon, wywin biedn mysz mynka raz czy dwa, a potem uciec i pka zemiechu. Z pocz tku wszystko szo jak z patka. Mysz nie bya cisza od duego kota. Eustachy wyci gn

j za ogon zza balustrady i uradowany patrzy, jak gupio wedug niego wygl da z rozoonymi na


11/78

11

wszystkie strony apami i otwartym pyszczkiem. Na jego nieszcz cie Ryczypisk, ktry nieraz bywa wgorszych opaach, nigdy nie traci choby na chwil ani gowy, ani swoich umiejtno ci. Nieatwowyci gn rapier z pochwy, kiedy si jest okrcanym w powietrzu za ogon, ale Ryczypisk to potrafi.Eustachy poczu dwa bolesne ukucia w rk i natychmiast puci ogon myszy. W nastpnej chwili Ry-czypisk odbi si od pokadu jak pika i ju sta na tylnych apach, patrz c na niego gronie, a koniec du-giego, byszcz cego i ostrego przedmiotu przypominaj cego szpikulec drga niebezpiecznie o cal od brzuchaEustachego. (Narnijskie myszy nie przestrzegaj zakazu ciosw poniej pasa, bo trudno by im byo w ogle

sign wyej.) Przesta wybekota Eustachy. Id sobie. Zabierz to. To niebezpieczne. Przesta, mwi. PowiemKaspianowi. Kaci zwi za. Kaci zaoy kaganiec. Dlaczego nie sigasz po swj miecz, pody tchrzu! zapiszcza Ryczypisk. Dob d miecza i walczalbo ci wypazuj na czarno i niebiesko! Nie mam broni odpowiedzia Eustachy. Jestem pacyfist . Nie wierz, by walka miaa jakisens. Czy mam rozumie wycedzi Ryczypisk, opuszczaj c na chwil rapier e nie zamierzasz udzieli mi satysfakcji? Nie wiem, o co ci chodzi odrzek Eustachy, ogl daj c swoj zranion rk. Jeeli nie znasz si na

artach, to w ogle nie mam zamiaru zawraca sobie gowy twoj osob . A wic masz! zawoa Ryczypisk. A to... aby ci nauczy dobrych manier! ... i szacunku wobecrycerza!... i dla myszy!... i dla ogona myszy!...I za kadym sowem uderza go pazem rapiera, ktry by z hartowanej przez karw stali, cienki i gitki jakbrzozowa witka. Eustachy chodzi do szkoy, w ktrej rzecz jasna nie stosowano kary cielesnej, wicto przeycie byo dla niego cakowit nowoci . I oto dlaczego, chocia nie nauczy si jeszczemarynarskiego kroku, w ci gu niecaej minuty zdy zbiec z pokadu dziobowego, pokona ca dugo gwnego pokadu i wpado kajuty rufowej, przez ca drog zawzicie cigany przez Ryczypiska. Miaprzy tym wraenie,e rapier jest rozarzony do czerwonoci.Nie byo wikszych trudnoci w zaagodzeniu caej sprawy, gdy tylko Eustachy przekona si, e wszyscypotraktowali pomys pojedynku zupenie powanie, i gdy usysza,e Kaspian chce mu poyczy swjmiecz, a Drinian i Edmund rozprawiaj junad tym, jak zmniejszy wyran przewag wzrostu Eustachego.Nad sany przeprosi w kocu Ryczypiska i poszed z ucj przemy i zabandaowa rk. Potem uciek doswojej koi, pamitaj c o tym, by pooy si nie na plecach, lecz na boku.

Rozdzia 3SAMOTNE WYSPY

Ziemia na horyzoncie! zawoa czowiek na oku.ucja, ktra wanie rozmawiaa z Rinsem na pokadzie rufowym, szybko zesza po drabinie i, podpiewuj crado nie, pobiega na dzib. Po drodze przy czy si do niej Edmund, a kiedy wspili si na pokaddziobowy, zastali ju tam Kaspiana, Driniana i Ryczypiska. By chodny ranek, niebo nie nabrao jeszczebarwy, a na bardzo ciemnym morzu bieliy si tu i wdzie grzywy fal. I oto przed nimi, nieco na prawo,widniaa najblisza z Samotnych Wysp, Felimata, jak niskie, zielone wzgrze pord morza. Poza ni majaczyy szare zbocza siostrzanej wyspy Dorn. Nasza stara Felimata! Nasz stary Dorn! zawoaa ucja, klaszcz c w donie. Och, Edmundzie, ile

to czasu upyno od chwili, gdy widzielimy j po raz ostatni! Nigdy nie mogem dociec, jak to si stao, e te wyspy nale do narnijskiej Korony powiedziaKaspian. Czy to Wielki Krl Piotr je podbi?


12/78

12

Och, nie odrzek Edmund. Naleay do Narnii jeszcze przed naszym przybyciem, za czasw BiaejCzarownicy.(Nawiasem mwi c, sam nie wiem, jak doszo do tego,e te odlege wyspy stay si cz ci narnijskiejKorony; jeli si kiedy dowiem, a opowieokae si ciekawa, moe opisz to w innej ksice.) Czy mamy tu przybi do brzegu, panie? zapyta Drinian. Nie s dz, aby byo warto powiedzia Edmund. Za naszych czasw Felimata bya prawie bezludna nic nie wskazuje na to,e co si zmienio. Ludzie mieszkaj gwnie na Dornie oraz na Awrze to trzecia

wyspa, jeszcze jej nie wida. Na Felimacie s tylko pasterze strzeg cy wielkich stad owiec. A wic trzeba bdzie okry przyl dek powiedzia Drinian i wyl dowa na Dornie. A to oznacza,e musimy uy wiose. Szkoda,e omijamy Felimat odezwaa si ucja. Bardzo bym chciaa znowu po niej pochodzi,w rd tej cudownej trawy i koniczyny. I byo tam tak samotnie... mam na myli ten miy rodzaj samotnoci. I ja bym chtnie rozprostowa nogi powiedzia Kaspian. Cowam powiem. Dlaczego niemielibymy wzi odzi, przybi do brzegu i odesa j z powrotem, a potem przejprzez wysp i wrci napokad Wdrowca dowitu odzi , ktr by nam Drinian przysa po opyniciu przyl dka?Gdyby Kaspian mia ju to do wiadczenie, jakie zdoby pniej, nigdy by nie uczyni tej propozycji, ale w

tym momencie wszystkim wydawaa si ona wspaniaa. Och, zrbmy tak! zawoaa ucja. Popyniesz z nami? zapyta Kaspian Eustachego, ktty pojawi si na pokadzie z zabandaowan rk . Zrobi wszystko, byle tylko zejz tej przekltej ajby odpowiedzia Eustachy. Przekltej? Co masz na myli? zapyta Drinian. W cywilizowanym kraju, z jakiego pochodz odpar Eustachy statki s tak due, e kiedy si przebywa w rodku, trudno w ogle zauway, e si jest na morzu. Po co wobec tego w ogle wypywa w morze? zdziwi si Kaspian. Kapitanie, kaspu ci d. Krl, Ryczypisk, ucja, Edmund i Eustachy zeszli doodzi, ktra przewioza ich na brzeg Felimaty. Marynarze powiosowali z powrotem, a oni stanli na pia-szczystej play i popatrzyli na Wdrowca dowitu stoj cego w oddali na kotwicy. Z tej odlegoci wy-dawa si zaskakuj co may.ucja bya wciboso (bo, jak pamitacie, zrzucia swoje buty, gdy wpada do morza), ale wcale si tym nieprzejmowaa, skoro czeka j spacer po puszystej murawie. Cudownie byo znale si znowu na l dzie iwdycha zapach ziemi i trawy, cho pocz tkowo grunt zdawa si koysa pod nogami, jak to zwykle bywa,gdy si zejdzie ze statku po dugiej podry. Na wyspie byo o wiele cieplej ni na pokadzie i ucja zrado ci brodzia po rozgrzanym piasku play. Wysoko w grzepiewa skowronek.Ruszyli w g b wyspy, wspinaj c si na zbocze do stromego, cho niezbyt wysokiego wzgrza. Naszczycie spojrzeli jeszcze raz za siebie, gdzie na ciemnej wodzie Wdrowiec dowitu jania jak wielki,byszcz cy owad, sun c powoli na wiosach ku pnocnemu zachodowi. A potem przeszli przez grzbietwzgrza i wkrtce stracili okrt z oczu.Teraz ujrzeli wysp Dorn, oddzielon od Felimaty szerokim na mil kanaem, a za ni , po lewej stronie,wysp Awr. Wida tebyo doskonale bielej cy na Dornie port Narrowhaven. Hej, a co to takiego? powiedzia nagle Edmund.W zielonej dolinie, w ktr wchodzili, zobaczyli szeciu lub siedmiu uzbrojonych, gronie wygl daj cychludzi siedz cych pod drzewem. Myl, e lepiej bdzie nie mwi im, kim jestemy powiedzia Kaspian.

Ale dlaczego, wasza krlewska mo? zapyta Ryczypisk, ktry zgodzi si, by ucja niosa go nabarana. Przyszo mi do gowy odrzek Kaspian e juod dawna mogli nie mie kontaktu z Narni . Bardzo


13/78

13

moliwe,e nie uznaj naszej wadzy. A jeli tak, to nie byoby zbyt bezpiecznie ujawnia si przed czasem. Mamy przeciemiecze, panie powiedzia Ryczypisk. Tak, Ryczypisku, nie zapomniaem o tym odpar Kaspian ale jeeli mielibymy podbija te wyspyna nowo, to wolabym tu powrci z nieco wiksz armi .Byli jublisko obozuj cych pod drzewem ludzi.Jeden z nich wysoki, czarnowosy mczyzna zawoa na ich widok: Mile witamy, obcy przybysze!

I my was witamy odpar Kaspian. Czy na Samotnych Wyspach jest jeszcze gubernator? A jest, jest, jakoywo odpowiedzia mczyzna. Gubernator Gumpas. Jego samowystarczalno przebywa w Narrowhaven. Ale usi dcie i napijcie si z nami.Kaspian podzikowa uprzejmie i chocia ani jemu, ani reszcie nie bardzo przypada do gustu ta nowaznajomo wszyscy usiedli pod drzewem. Nie zdyli jednak nawet podniedo ust ofiarowanych imkubkw, gdy czarnowosy mczyzna da znak swoim towarzyszom i w mgnieniu oka caa pi tka zostaa po-chwycona przez silne rce. Prbowali si broni, ale szybko ulegli przewadze napastnikw. Po chwili kadysta jurozbrojony, z rkami zwi zanymi na plecach.:46

Tylko Ryczypisk miota si jeszcze rozpaczliwie w ucisku swego przeciwnika, gryz c go z furi . Ostronie z tym zwierzakiem, Teks powiedzia przywdca bandy nie zrb mu krzywdy. Gow daj, e dostaniemy za niego wicej niza ca reszt. Tchrz! Ndzny tchrz! zaskrzecza Ryczypisk. Oddaj mi rapier i pumoje rce, je li tylko starczaci odwagi! Fiu-fiu-fiu zagwizda owca niewolnikw (bo, jak si chyba domylacie, tym wanie by czarnowosyprzywdca bandy). To to cudo mwi! Nigdy jeszcze czegotakiego nie trafiem. Niech mnie diabliporw , je li nie wezm za niego co najmniej dwustu krescentw*.

* Kalormeski krescent, ktry jest gwn monet w tych okolicach, ma warto okoo jednej trzeciejangielskiego funta (przyp. autora)

A wic wiemy ju, kim jeste powiedzia Kaspian. owca ludzi i handlarzywym towarem! Mamnadziej, e jeste z tego dumny. No, no, no odezwa si handlarz. Nie zaczynaj mi tu prawi kaza. Im bardziej bdziecie posuszni,tym mniej bdzie to was kosztowa. Nie robi tego dla przyjemnoci. Zarabiam naycie, jak kady. Dok d chcesz nas zabra? zapytaa ucja, wymawiaj c kade sowo z pewnym trudem. Do Narrowhaven. Akurat jutro mamy dzie targowy. Czy jest tu gdziekonsul brytyjski? zapyta Eustachy. Kto taki?Ale na dugo przedtem, zanim Eustachy zmczy si prbami wyjanienia, o co mu chodzi, przywdca bandyuci krtko: Dobra, dobra. Mam judosy tego gldzenia. Ta mysz to wielka gratka, ale ten tutaj zagadaby namier nawet osa. No, braciszkowie, zabieramy si st d.Przywi zano ich do dugiej liny i cay orszak ruszy] ku wybrzeu. Tylko Ryczypisk nie szed na wasnychnogach, nis go jeden z porywaczy. Nie mg ju gry, bo zwi zano mu pysk, ale mg jeszcze mwi irzeczywicie mia wiele do powiedzenia. ucja dziwia si, e jakikolwiek czowiek moe znie tewszystkie obelgi, ktre mysz wyrzucaa z siebie przez cay czas pod adresem handlarza niewolnikw. Ale o

nic sobie z tego nie robi, a nawet wtr ca co jaki czas, gdy Ryczypisk przerywa dla nabrania oddechu:No, dalej, powiedz cojeszcze! albo: Psiajucha, trudno w to uwierzy, ale mwi tak, jakby wiedzia, comwi, albo: Czy to jedno z was tak j wytresowao? Te uwagi tak rozwcieczyy Ryczypiska,e w kocu


14/78

14

zachysn si zbyt wielk liczb sw, ktre chcia wyrzuci z siebie jednoczenie, wic tylko krtkozabulgota i ucich. Doszli w kocu do maej wioski nad cienin dziel c Felimat od Dornu. Na piaskuleaa duga d, a w pewnej odlegoci od brzegu koysa si jaki brudny, prymitywnie wygl daj cystatek. A teraz, droga modziey powiedzia handlarz tylko bez awantur, a nie bdzie powodw do paczu.Wszyscy do odzi.W tym momencie z jednego z domw (wygl daj cego na gospod) wyszed jakipostawny, brodaty m-

czyzna i powiedzia: Hej, Glino, widz, e masz wiey towar? Handlarz, ktry najwidoczniej nazywa si Glino, skoni si nisko i powiedzia przymilnym gosem: A tak, wasza wysoko, jest tego troch. Ile chcesz za tego chopca? zapyta mczyzna, wskazuj c na Kaspiana. Och, wiedziaem,e wasza wysokood razu wyowi najlepszego odrzek Glino. Nie ma mowy owci niciu waszej wysokoci towaru drugiej klasy. Ten chopiec, hm, prawd mwi c, chciabym gozatrzyma dla siebie. Bardzo mi si spodoba. Tak. Mam takie mikkie serce,e wa ciwie nie powinienemsi w ogle bra za to zajcie. Ale dla klienta takiego jak wasza wysoko...

Powiedz mi swoj cen, ty hieno przerwa mu mczyzna chodno. Czy mylisz, e mam ochot wysuchiwa tego bajdurzenia, ktre jest cz ci twojego brudnego zawodu? Trzysta krescentw, wasza wysoko, tylko trzysta krescentw dla waszej wysokoci, bo dla kadegoinnego... Dam ci sto pidziesi t. Och, bagam! nie wytrzymaa ucja. Bagam, nie rozdzielajcie nas, cokolwiek z nami zrobicie. Nwiecie,e... i urwaa, widz c, e nawet teraz Kaspian nie chce zdradzi, kim jest naprawd. A wic sto pidziesi t powtrzy mczyzna. Jeli o ciebie chodzi, panienko, to przykro mi, alenie mog ci kupi. Rozwimojego chopca, Glino. I suchaj uwanie: traktuj pozostaych dobrze, pki s w twoich rkach, bo poaujesz. Dobrze? powiedzia Glino. Czy syszano, by ktokolwiek z mojej brany dba o swoj trzdk lepiejode mnie? Ja o nich dbam jak o wasne dzieci! Zdaje si, e tym razem powiedziaeprawd zauway mczyzna ponuro.Teraz nadesza okropna chwila. Kaspian zosta uwolniony z wizw, jego nowy pan powiedzia: Chod zemn , chopcze, ucja wybuchna paczem, a Edmund zrobi si biay jak papier. Ale Kaspian odwrci si do nich i powiedzia: Gowa do gry. Jestem pewien,e wszystko dobrze si skoczy. Do zobaczenia! Hej, panienko odezwa si Glino. Nie przejmuj si tym wszystkim i nie zepsuj mi swojego wygl dudo jutrzejszego targu. B d mi dziewczynk , a nie bdziesz miaa powodu do paczu. Rozumiemy si?Przewieziono ich odzi na statek i zamknito w dugim, ciemnym i brudnym pomieszczeniu pod pokadem,gdzie zastali ju wicej takich jak oni nieszcz nikw. Glino by po prostu piratem i wanie wrci zkolejnej wyprawy, podczas ktrej jego ludzie porywali, kogo tylko zobaczyli na okolicznych wyspachDzieci nie spotkay tu nikogo znajomego, winiowie byli w wikszo ci Galmijczykami iTerebintyjczykami. Usiedli na ndznej somie i zaczli rozmyla, co si stao z Kaspianem, prbuj c co jaki czas uciszy Eustachego, ktry bezustannie oskara wszystkich prcz siebie o to, co si stao.Dla Kaspiana los okaza si bardziej askawy. Jego nowy waciciel poprowadzi go w sk ciek pomidzydwoma domami, a potem na otwart przestrze poza wiosk . Tutaj zatrzyma si, odwrci i popatrzy nachopca.

Nie musisz si mnie lka, chopcze powiedzia. Bd ci dobrze traktowa. Kupiem ci zewzgldu na twoj twarz. Bardzo mi kogoprzypominasz. Czy mog zapyta, kogo, panie? spyta Kaspian.


15/78

15

Przypominasz mi mojego krla, Kaspiana, wadc Narnii.Wtedy Kaspian zdecydowa si postawi wszystko na jedn kart. Panie mj rzek ja jestem twoim krlem. Jestem Kaspian, krl Narnii. Wolnego, mj chopcze! zawoa mczyzna. Masz na to jakiedowody? Pierwszym jest moja twarz. Drugim fakt,e wiem, kim jeste. Jeste jednym z siedmiu baronwnarnijskich, ktrych mj wuj Mirawysa za morze, i na poszukiwanie ktrych wyprawiem si w t podr.Jeste wic albo Argozem, albo Bernem, albo Oktezjanem, albo Restimarem, albo Mavramornem, albo..

albo... och, zapomniaem imion pozostaych. A w kocu, je li tylko dostan miecz, udowodni kademu wuczciwym pojedynku,e jestem Kaspianem, synem Kaspiana, prawowitym Krlem Narnii, Panem na Ker-Paravelu, Cesarzem Samotnych Wysp! Wielkie nieba! zawoa mczyzna. To gos jego ojca i ten sam styl! Wasza krlewska mo,przyjmij mj hod! I tak jak sta, ukl k w szczerym polu i ucaowa rk krla. Pieni dze, ktre waszmoza nas wyasygnowa, zostan zwrcone z naszego skarbca powiedziaKaspian. Jeszcze ich Glino nie ma w swej sakiewce przerwa mu baron Bern, bo on to wanie by i wierz,e ich nigdy mie nie bdzie. Ju ze sto razy bagaem jego samowystarczalnogubernatora, by wypleni

ten handelywym towarem. Baronie Bernie rzek Kaspian musimy pomwi o sytuacji na tych wyspach. Ale najpierw pragn usysze o losach waszmoci. Krtka to historia odpowiedzia Bern. Razem z moimi szecioma towarzyszami zawdrowaem a tutaj, pokochaem dziewczyn z tych wysp i stwierdziem,e mam judo morza. Nie byo po co wraca doNarnii, dopki wuj waszej krlewskiej moci wcidziery bero, wic oeniem si i osiadem tutaj. A jaki jest ten gubernator, Gumpas? Czy wciuznaje wadz krla Narnii? W sowach tak. Wszystko robi si tutaj w imi krla Narnii. Ale nie s dz, by Gumpas bardzo si ucieszy, gdyby dowiedzia si, e przyby tu prawdziwy,ywy krl. A gdyby wasza krlewska mostan przed nim sam, nie uzbrojony... c, pewno by si nie wypar swojej zaleno ci od Narnii, ale po prostu byoznajmi,e nie ma powodu ci wierzy. ycie waszej krlewskiej moci byoby w niebezpieczestwie. A cowa ciwie sprowadza was na te wody? Tam, za przyl dkiem, jest mj okrt powiedzia Kaspian. Mam za sob si okoo trzydziestumieczy, gdyby przyszo walczy. Czy nie powinnimy dotrze do mojego okrtu, zaatakowa Glina iuwolni moich przyjaci? Nie radz tego czyni odpar Bern. Jak tylko zacznie si walka, z Narrowhaven wyrusz dwa lubtrzy okrty, by wesprze Glina. Wasza krlewska mo musi zrobi wraenie, e ma ze sob o wielepotniejsz armi, i wykorzysta blask swego imienia i tytuu. Gumpas ma zajcze serce i moe si prze-straszy.Porozmawiali jeszcze chwil, a potem zeszli na brzeg morza, nieco na zachd od wioski, i tutaj Kaspianwyj may rg i zagra. (Nie by to, oczywicie, magiczny rg narnijski, Rg Krlowej Zuzanny; ten krlzostawi swojemu regentowi Zuchonowi, przykazuj c mu, by uy go tylko wtedy, gdy kraj znajdzie si wmiertelnym niebezpieczestwie.) Oczekuj cy sygnau Drinian rozpozna od razu krlewski rg i skierowa

Wdrowca dowituku brzegowi. Spuszczono szalup i w ci gu kilku minut Kaspian i baron Bern byli ju na pokadzie, zapoznaj c kapitana z rozwojem wydarze. Drinian, podobnie jak uprzednio Kaspian, chciaod razu ciga statek z niewolnikami i dokona abordau, ale Bern powtrzy swoje argumenty. Steruj prosto na pnocny wschd, kapitanie, a potem wok wyspy Awry, gdzie s moje posiadoci. Alenajpierw ka wci gn krlewski proporzec, wywiesi za burty wszystkie tarcze i zapeni pokad bitewny

tyloma ludmi, ilu tam si zmie ci. Gdy oddalimy si na jakie pi strzaw z uku, juna otwartym morzu,wywie flagi sygnaowe z rozkazem. Z rozkazem? Dla kogo? zapyta Drinian.


16/78

16

Dla kogo? Dla tych wszystkich pozostaych okrtw, ktrych nie mamy. Dobrze by byo,eby Gumpasmy la,e czekaj na nasz rozkaz. Och, teraz rozumiem powiedzia Drinian, zacieraj c rce. Oni odczytaj nasze sygnay. Conadamy? Do caej floty: okry Awr od poudnia i zatrzyma si w... W Bernstead podpowiedzia mu baron Bern. Tak bdzie najlepiej. Caa droga tej floty oczywicie, gdyby tam BYY jakieokrty jest poza polem obserwacji z Narrowhaven.Kaspianowial byo reszty towarzyszy uwizionych marnie pod pokadem statku Glina, ale trudno mu byo

nie cieszy si reszt dnia. Pnym popoudniem (musieli pyn przy uyciu wiose), zrobiwszy najpierwzwrot przez sterburt i opyn wszy Dorn od pnocnego wschodu, a nastpnie, znowu steruj c w lewo,wok poudniowo-zachodniego przyl dka Awry, wpynli do wygodnej przystani na poudniowym brzeguwyspy, gdzie woci Berna sigay ado morza. Wszyscy jego ludzie wielu z nich zobaczyli przy pracy wpolu byli wolnymi obywatelami tego szcz liwego i dobrze zagospodarowanego lenna.Tutaj zeszli na l d wraz z zaog i zostali podjci krlewsk uczt w niskim, podpartym kolumnami domu zwidokiem na zatok. Bern oraz jego pena wdziku ona i wesoe crki podnieli ich troch na duchu. Kiedyzapada ciemno, Bern wysa swojego czowieka odzi na Dorn, aby poczyni pewne przygotowania (niepowiedzia jakie) na nastpny dzie.

Rozdzia 4CO ZROBI KASPIAN

NASTPNEGO RANKA baron Bern zbudzi wczenie swoich goci i po niadaniu poradzi Kaspianowi, byrozkaza swym ludziom naoy peen rynsztunek bojowy. I pamitajcie doda niech wszystko bdzie tak przygotowane i wyczyszczone, jakby to by poranekprzed pierwsz bitw w wielkiej wojnie midzy szlachetnymi monarchami na oczach caegowiata.Tak zrobiono, a potem popynli trzema barkami Kaspian ze swoimi ludmi i Bern z cz ci swoich do Narrowhaven. Na odzi Kaspiana powiewaa krlewska chor giew, a towarzyszy mu herold.Kiedy dopynli do nabrzey portu, Kaspian zobaczy,e zgromadzi si tam spory tum. Po to wanie wysaem swojego czowieka zeszego wieczora powiedzia Bern. To s wszystkomoi przyjaciele, uczciwi ludzie.Gdy tylko Kaspian postawi nog na nabrzeu, tum zacz wiwatowa na jego cze , skanduj c: Narnia!Narnia! Niechyje krl! W tej samej chwili a i to byo zasug posacw Berna w caym mieciezaczy bi dzwony. Kaspian rozkaza swemu choremu wznie wysoko krlewsk chor giew, aheroldowi gra na tr bce, a potem kady z jego ludzi doby miecza i przybra najsrosz , cho wcale nie po-nur min i w byszcz cym pochodzie, ze szczkiem ora, wkroczyli do miasta. Ulica zadraa, a w dobrzewyczyszczonym rynsztunku soce zapono tak,e trudno byo na nich zbyt dugo patrze.Z pocz tku jedynymi ludmi, ktrzy ich witali, byli ci, ktrych powiadomi posaniec Berna ci, ktrzywiedzieli, co to wszystko oznacza i bardzo tego pragnli. Ale potem na ulice wylegy wszystkie dzieci, jakoe wszystkie dzieci lubi takie pochody, a te z Narrowhaven nie miay okazji widywa ich zbyt czsto.Wkrtce przy czyli si do nich uczniowie, poniewa rwnie lubili pochody, a poza tym wiedzieli,e imwicej haasu i zamieszania, tym wiksza szansa na to,e tego ranka nie bdzie lekcji. A potem wszystkiestare kobiety wystawiy gowy z drzwi i okien i zaczy trajkota midzy sob i wiwatowa, bo przecie to

by krl, a czym jest gubernator w porwnaniu z krlem? I wszystkie mode kobiety przy czyy si do nichz tej samej przyczyny, a take i dlatego,e Kaspian, Drinian i pozostali rycerze byli tacy przystojni! Awszyscy modziecy poszli zobaczy, na co patrz dziewczta. I tak, zanim orszak Kaspiana dotar do bram


17/78

17

zamku, prawie cae miasto wylego na ulice, wrzeszcz c i wiwatuj c, ahaas usysza Gumpas, ktry miotasi w swym zamku, prbuj c tak pomiesza i pofaszowa rachunki, formularze, przepisy i prawa, aby ukry swoje matactwa i oszustwa.Przed bram zamku herold krlewski zagra na tr bce i zawoa: Otworzy bram przed krlem Narnii, ktry przybywa w odwiedziny do swego zaufanego i umiowanegosugi, gubernatora Samotnych Wysp!W tamtych czasach na Wyspach wszystko robiono w wyj tkowo niechlujny i baaganiarski sposb. Na

dwik tr bki otworzyy si w bramie mae drzwiczki i wyszed z nich rozczochrany czeczyna w starym,brudnym kapeluszu zamiast hemu i z rwnie star , zardzewia pik w rku. Na widok poyskuj cych wsocu postaci zamruga i wybekota: Nie-ecie-aczy-gotaczalnoci (co miao oznacza: Nie moecie zobaczy jego samowystar-czalnoci). Nie ma widze bez a roszenia rczdzy dzie t i siat w kad ruga oot si ca. Odkryj sw gow przed Narni , psie! zagrzmia baron Bern i trzepn go doni w rkawicy, zrzucaj cmu kapelusz z gowy. He... ee... O co tuciwie chodzi?... zacz odwierny, ale nikt nie zwraca na niego uwagi. Dwchludzi Kaspiana przecisno si przez drzwiczki i uporawszy si z ryglami i sztabami (wszystko byo strasznie

zardzewiae) rozwaro szeroko oba skrzyda bramy. Krl i jego orszak wkroczyli na dziedziniec. Tu zastanieco ludzi ze stray gubernatora, ktrzy wasali si bez celu, podczas gdy inni wychodzili z rnych drzwi,najcz ciej obcieraj c sobie usta rkami. Chocia ich rynsztunek znajdowa si w opakanym stanie,wygl dali naonierzy, ktrych sta na walk, gdyby tylko ktoich poprowadzi, albo gdyby wiedzieli, cosi w ogle dzieje by to wic niebezpieczny moment. Ale Kaspian nie da im czasu na mylenie. Gdzie jest kapitan? zapyta. Ja nim jestem, w wikszym lub mniejszym stopniu, jeli wiecie, co mam na myli odezwa si rozmamany, dandysowaty modzieniec, nie maj cy na sobie ani kawaka zbroi. Jest naszymyczeniem rzek Kaspian by nasza krlewska wizytacja naszych posiadoci naSamotnych Wyspach staa si dla naszych lojalnych poddanych, jeli to moliwe, okazj do radoci, a niestrachu. Gdyby tak nie byo, miabym codo powiedzenia na temat stanu rynsztunku i broni twoich ludzi.Ale poniewa tak jest, przebaczam ci. Ka otworzy beczuk wina, aby twoi ludzie mogli wypi naszezdrowie. Jutro w poudnie chc widzie ich tu, na dziedzicu, ieby mi wygl dali jakonierze pod broni , anie jak wczdzy. Dopilnuj tego, jeli nie chcesz si narazi na nasze najgbsze niezadowolenie.Kapitan gapi si na niego z rozdziawionymi ustami, gdy Bern zawoa: Trzy razy hurra na czekrla! onierze, do ktrych dotaro tylko coo beczuce wina, wrzasnliochoczo. Teraz Kaspian rozkaza wikszej cz ci swoich ludzi pozosta na dziedzicu, a sam, z Bernem,Drinianem i czterema rycerzami, wkroczy do wielkiej sali zamkowej.W dalekim kocu sali, za stoem, otoczony sekretarzami, siedzia Jego Samowystarczalno GubernatorSamotnych Wysp. Gumpas by stetryczaym, niezbyt mio wygl daj cym mczyzn , z wosami, ktrekiedy byy rude, a teraz przewanie siwe. Rzuci krtkie spojrzenie na wchodz cych i zaraz powrci doswoich papierw, mwi c automatycznie: adnych widze bez uzgodnienia prcz jednej godziny midzy dziewi t a dziesi t wieczorem w kad drug sobot miesi ca.Kaspian da znak Bemowi, a sam stan z boku. Bern i Drinian podeszli do stou, schwycili go z dwchstron, podnieli do gry i cisnli daleko, apotoczy si pod cian, rozsypuj c deszcz listw, raportw, ka-amarzy, pir, wosku do pieczci i dokumentw. Potem niezbyt brutalnie, ale z tak si , jakby ich doniebyy stalowymi obcgami wyci gnli Gumpasa z fotela i opucili na podog nieco dalej. Kaspian

natychmiast zasiad w fotelu i wspar donie na nagim mieczu ustawionym midzy kolanami. Mj panie powiedzia z oczami utkwionymi w Gumpasie nie przywitaenas tak, jak tegooczekiwalimy. Jestem krlem Narnii.


18/78

18

Nie byo nic na ten temat w korespondencji odrzek gubernator. Nic a nic w protokoach. Niuzgadniano z nami takiej ewentualnoci. Wszystko to jest sprzeczne z przepisami. Chtnie jednakrozpatrzymy... I przybylimy tutaj, aby osobicie sprawdzi, jak wasza samowystarczalnopeni swj urz d ci gn Kaspian. S zwaszcza dwa punkty, co doktrych dam wyjanie. Po pierwsze, ju od stu pidziesiciu lat nie pojawiaj si w naszych doku-mentach adnotacje,e wpyna stosowna danina, jak te Wyspy obowi zane s paci Koronie Narnii.

To bdzie wanie tematem najbliszego posiedzenia Rady w przyszym miesi cu powiedzia Gumpas. Jeeli kto postawi wniosek, by powoa komisj do zbadania finansowej historii Wysp i opracowa raport na pierwsze posiedzenie Rady w przyszym roku, to... Stwierdziem take, e nasze prawa dojasno stanowi , co nastpuje ci gn Kaspian, nie zwracaj cuwagi na jego sowa. Jeli danina nie zostanie dostarczona, cay dug ma by pokryty przez gubernatoraSamotnych Wysp z jego prywatnego skarbca.Dopiero teraz Gumpas zacz okazywa objawy niepokoju. Och, to jest zupenie niemoliwe powiedzia. To ekonomiczny absurd... e-e-e-e... wasza krlewskamo chybaartuje...

Mwi c to, Gumpas myla gor czkowo, czy jest jakisposb uwolnienia si z r k tych nieproszonychgo ci. Gdyby wiedzia,e Kaspian ma tylko jeden okrt, a ze sob tylko nieliczn zaog, dyby do zy-skania na czasie, odpowiadaj c uprzejmie i pokornie, maj c jednoczenie nadziej otoczy ich i wybi co do jednego po zapadniciu nocy. Widzia jednak poprzedniego dnia okrt wojennyegluj cy przez cienin idaj cy jakie sygnay zapewne innym okrtom z flotylli narnijskiej. Wwczas nie wiedzia jeszcze,e tookrt krla, poniewa nie byo wiatru, ktry by rozwin krlewski proporzec i ukaza zotego lwa, czekawic na rozwj wypadkw. Teraz by przekonany,e Kaspian ma ze sob ca flot, czekaj c w Bernstead.Gumpasowi po prostu nie przeszo nawet przez myl, e kto mgby wkroczy do Narrowhaven z zamiarempodbicia wyspy, maj c tylko pidziesiciu ludzi; z ca pewnoci przekraczao to granice jego wyobrani. Po drugie mwi dalej Kaspian pragn wiedzie, dlaczego zezwolie, by w ohydny i sprzeczny znatur handel niewolnikami tak si tu rozpleni wbrew staroytnym obyczajom i prawom naszego pastwa. To byo konieczne, nie do uniknicia odpowiedzia Gumpas. To podstawa ekonomicznego rozwojuWysp. Zapewniam wasz krlewsk mo , e nasz obecny, jake imponuj cy dobrobyt wanie od tegozaley. Jak macie korzyz niewolnikw? Towar na eksport, wasza krlewska mo. Sprzedajemy ich gwnie do Kalormenu, ale mamy take innerynki zbytu. Jestemy powanym orodkiem tego handlu. A wic wy sami ich nie potrzebujecie zauway Kaspian. Czemu wic su , prcz nabijaniapienidzmi kieszeni takich ludzi jak Glino? Bd c jeszcze modziecem odpowiedzia Gumpas z min , ktra miaa oznacza ojcowsk po-baliwo wasza krlewska mo z ca pewnoci nie potrzebuje i nie musi rozumie wszystkichproblemw ekonomicznych, ktre tu wchodz w gr. Mam odpowiednie statystyki, mam wykresy, mam... Niezalenie od mojego modego wieku rzek Kaspian wydaje mi si, e potrafi zrozumie senshandlu niewolnikami rwnie dobrze jak wasza samowystarczalno. I jako nie widz, by handel ten dawaWyspom wicej misa lub chleba, lub piwa, lub wina, lub drzewa, lub kapusty, lub ksiek, lubinstrumentw muzycznych, lub koni, lub uzbrojenia, lub czegokolwiek jeszcze, co warto mie. Ale bezwzgldu na to, czy codaje, czy nie, musi si skoczy. Aleto prba cofania wskazwek zegara historii

wykrztusi gubernator. Czy wasza krlewska monie wie, co to jest postp, co to jest rozwj? Widziaem cotakiego w zwykym jajku powiedzia Kaspian. W Narnii mwimy po prostu,e jajko si zepsuo. Ten handel musi si skoczy.


19/78

19

Nie mog wzi na siebieadnej odpowiedzialnoci za takie metody rzek Gumpas. wietnie si skada przerwa mu Kaspian bo oto zwalniamy ci z twoich obowi zkw. BaronieBernie, zblisi tutaj.I zanim do Gumpasa dotaro, co si dzieje, juBern klcza przed krlem, przysigaj c rz dzi SamotnymiWyspami zgodnie ze starymi obyczajami, ustawami, tradycjami i prawami Narnii. A potem Kaspiapowiedzia: Myl, e ju do mamy gubernatorw i uczyni Berna ksiciem, Ksiciem SamotnychWysp.

Co do ciebie, mj panie rzek do Gumpasa to daruj ci dug za nie dostarczon danin, ale do jutraw poudnie musisz si wynie z tego zamku razem ze swoimi ludmi. Zamek jest obecnie rezydencj ksicia. Wszystko to piknie odezwa si jeden z sekretarzy Gumpasa ale moe by tak skoczy t komedi i przej do interesw? Nasz prawdziwy problem, to... Prawdziwy problem polega na tym rzeki ksi czy ty i caa reszta tej haastry opucicie zamek bezchosty, czy tez chost . Wybr naley do was.Kiedy wreszcie wszystko zostao mio i spokojnie wyjanione, Kaspian za da koni, ktrych kilka cho bardzo zaniedbanych pozostao jeszcze w zamku, i z Bernem, Drinianem i paroma rycerzami wyjecha d

miasta, kieruj c si w stron targowiska niewolnikw. By to dugi, niski budynek w pobliu przystani. To,co zobaczyli po wejciu do rodka, przypominao kad inn wyprzeda: peno byo ludzi, ponad ktrymiwydziera si ochrypym gosem Glino: A teraz, panowie, numer dwadziecia trzy.wietny parobek z Terebintu, doskonay do kopalni lub galer.Nie ma jeszcze dwudziestu piciu lat. Nieze zby. Dobry, krzepki osiek.ci gnij mu koszul, Teks, niechpanowie sami popatrz . Oto muskuy, jakich wam potrzeba! Spjrzcie na ten tors. Dziesi krescentw odpana w rogu. Pan chybaartuje! Pitna cie! Osiemnacie! Osiemnacie po raz pierwszy za numerdwadziecia trzy. Nikt nie podbija? Dwadziecia jeden. Dziki, panie. Dwadziecia jeden po raz pierwszy...Ale tu Glino urwa nagle i sta z otwartymi ustami, gapi c si na okryte kolczugami postacie wspinaj ce si na platform. Na kolana, wszyscy co do jednego, przed krlem Narnii! zawoa ksi. Wszyscy usyszeli reniekoni i stuk kopyt na zewn trz, a do wielu dotary ju pogoski o wyl dowaniu obcych wojsk i o wy-darzeniach na zamku. Wikszo natychmiast usuchaa. Ci, ktrzy si namylali, zostali poci gnici napodog przez swoich s siadw. Rozlegy si sabe wiwaty. Za targnicie si na nietykalnonaszej krlewskiej osoby rzek Kaspian do Glina powinienem ciodebra ycie. Ale wybaczam ci z powodu twej ignorancji. Kwadrans temu handel niewolnikami zostazakazany w caym pastwie. Owiadczam,e kady niewolnik na tym targu jest wolny!Podnis rk, aby uciszy wiwaty wyzwolecw, i ci gn dalej: Gdzie s nasi przyjaciele? Ta kochana dziewczynka i ten milutki modzieniec? zapyta Glino, umiechaj c si przymilnie. Noc, capnito ich od razu i... Tu jestemy! Tu jestemy, Kaspianie! rozlegy si gosy ucji i Edmunda, a z drugiego koca halidobieg cienki gos Ryczypiska: Do usug, miociwy panie!Wszyscy troje zostali jusprzedani, ale na szcz cie ich nowi waciciele nie opucili jeszcze targu, pragn cwzi udzia w dalszej licytacji. Tum rozst pi si, aby ich przepuci, i za chwil wszyscy byliwiadkamiserdecznych uciskw i powita. W chwil pniej zbliyo si dwu kupcw z Kalormenu. Kalormenowiemaj ciemne twarze i dugie brody, nosz obszerne, powiewne szaty i pomaraczowe turbany. Ten staro-

ytny lud odznacza si m dro ci , bogactwem, wyszukanymi manierami i okruciestwem. Skonili si uprzejmie przed Kaspianem i obsypali go swoimi zwykymi pochlebstwami, w ktrych bya mowa o fontannie dobrobytu nawadniaj cej ogrody roztropnoci i mstwa oraz o wielu podobnych rzeczach, ale oczy-


20/78

20

wi cie chodzio im o pieni dze, ktre zapacili. Nale si wam sprawiedliwie, moci panie rzek Kaspian. Kady, kto dzi kupi niewolnika, musidosta swoje pieni dze z powrotem. Glino, oddaj to, co juwzi e , do ostatniego minima*. Wasza krlewska mo! Czyby chcia puci mnie z torbami? zaskamla Glino. Przez caeycie zarabiaena zamanych sercach powiedzia Kaspian. Jeeli rzeczywicie bdzieszmusiaebra, to pociesz si, e na pewno lepiej by ebrakiem ni niewolnikiem. Ale gdzie jest jeszcze jeden z moich przyjaci?

Ach, TEN? rzek Glino. Och, zabierz go czym prdzej, a bd ci wdziczny do grobowej deski.Jeszcze nigdy nie widziaem takiego bubla na tym targu! W kocu wyceniem go na pi krescentw, ale i tonie zachcioadnego z kupuj cych. Co mwi, chciaem go dooy za darmo do innych numerw, ale niktgo nie chcia. Nikt go nawet nie dotkn . Nikt na niego nie spojrza. Teks, przyprowad tu D sacza.

* Jeden minim stanowi czterdziest cz krescenta (przyp. autora)

Ukaza si wreszcie Eustachy, rzeczywicie okropnie nad sany, czemu zreszt trudno si dziwi. Ostatecznienikt nie chce zosta sprzedany na targu niewolnikw, ale chyba jeszcze gorzej jest sta si czym w rodzaju

publicznej wasnoci, ktrej nikt nie chce kupi. Podszed do Kaspiana i powiedzia: No tak. Jak zwykle. Bawimy si w najlepsze, podczas gdy reszta marnieje w lochu. Jestem pewien,enawet si nie starae znale brytyjskiego konsula. Oczywicie.Tego wieczora wyprawili wielk uczt na zamku Narrowhaven. Zanim poszli spa, Ryczypisk ukoni si kademu z osobna na dobranoc i powiedzia: Do jutra, do pocz tku naszych prawdziwych przygd!Ale tak naprawd nie mogo to by ani jutro, ani pojutrze. Teraz bowiem musieli si dobrze przygotowa dodrogi, ktra miaa ich zaprowadzi poza wszystkie znane kraje i morza. Wdrowiec dowitu zostacakowicie oprniony i wci gnity na l d po drewnianych rolkach przez osiem koni, a nastpnie kadykawaeczek okrtu zosta poddany dokadnym ogldzinom przez najbardziej wytrawnych szkutnikw i cieli.Dopiero wtedy spuszczono statek na wod i napeniono prowiantem jedzeniem i wod tak, jak to byomoliwe, czyli na dwadziecia osiem dni podry. Ale i te zapasy jak zauway Edmund zniezadowoleniem pozwalay im naeglowanie na wschd tylko przez dwa tygodnie: jeeli do tego czasunie osi gn celu wyprawy, bd musieli wraca do Samotnych Wysp.Kiedy czyniono przygotowania do podry, Kaspian nie marnowa czasu i stara si wypyta najstarszychkapitanw, jakich mg znale w Narrowhaven, o wszystko, co widzieli sami lub o czym choby syszeli natemat wschodnich rejsw. Wiele g siorw piwa z zamkowych piwnic musia przynie, by rozwi za jzykitych ogorzaych wilkw morskich z krtkimi, szarymi brodami i jasnymi, niebieskimi oczami. Usyszwiele opowieci. Lecz ci, ktrzy wygl dali na najbardziej prawdomwnych, nie potrafili powiedzie nic o jakichkolwiek l dach poza Samotnymi Wyspami. Wielu s dzio,e kiedy si poegluje zbyt daleko nawschd, dopywa si do strefy wiecznie skbionego, wiruj cego morza bez l du do oceanu, ktry otaczaca ziemi. I wanie tam, jak amen w pacierzu, poszli na dno przyjaciele waszej krlewskiej moci,dodawali. Reszta wilkw morskich opowiadaa fantastyczne historie o wyspach zamieszkanych przez ludbez gw, o wyspach fruwaj cych, o tr bach morskich i ogniu, co ponie na powierzchni wody. Tylko jeden,ku radoci Ryczypiska, powiedzia: A jeszcze dalej jest kraina Aslana. Ale to jujest poza krawdzi wiatai nie mona tam dopyn. Kiedy jednak zapytali go o szczegy, wyzna tylko,e sysza to od swego ojca.Bern potrafi im powiedzie jedynie to,e widzia, jak jego szeciu towarzyszy poeglowao na wschd; odtej pory nikt o nich nie sysza. Powiedzia to, gdy wraz z Kaspianem stali na najwyszym wzgrzu Awry,

patrz c na wschodni ocean. Czsto tu przychodziem rzek ksi i patrzyem na soce wynurzaj ce si z morza. Czasamiwydawao mi si, e to zaledwie kilka mil st d. I mylaem o moich towarzyszach, i zastanawiaem si, co


21/78


22/78

22

olbrzymia szara gra wody, o wiele wysza ni maszt; zdawao si, e to ju koniec, ale nie, okrt wznissi na jej szczyt i obrci bokiem do fali. Runa na niego kaskada wody, zalewaj c go cakowicie, takepokad dziobowy i rufowy wygl day przez chwil jak dwie wyspy rozdzielone dziko wzburzonym morzem.W grze marynarze przylgnli do rei, rozpaczliwie prbuj c opanowa agle. Zerwana lina naprya si nawietrze, sztywna i prosta jak kij. Na d, pani! zawoa Drinian.ucja, wiedz c, e szczury l dowe a szczeglnie kobiety nie uatwiaj pracy zaodze, chciaa by

posuszna, cho nie byo to atwe. Wdrowiec dowitu tak gronie przechyli si na sterburt, e pokadprzypomina teraz stromy dach kamienicy. Trzymaj c si balustrady, wgramolia si na szczyt do miejsca,gdzie opieraa si drabina, przepucia dwch marynarzy wspinaj cych si w gr i zacza ostronieschodzi na pokad gwny. Dobrze,e mocno trzymaa si drabiny! Gdy jubya na samym dole, na pokadzwalia si nastpna fala i zakrya j a do ramion. ucja ju przedtem bya zupenie mokra od deszczu ibryzgw fal. Daa susa do kabiny rufowej, wskoczya dorodka i zatrzasna za sob drzwi. Nareszcie niemusiaa patrze, jak okrt w straszliwym pdzie wali si w ciemno , cho nadal syszaa zowieszcz symfoni oskotw, trzaskw, rykw,wistw i wycia, ktre tu, we wntrzu, brzmiay jeszcze bardziej prze-raaj co.

I tak byo i nazajutrz, i jeszcze przez nastpne dni, aw kocu junikt nie mg sobie przypomnie, jak byodawniej. Przez cay czas przy rumplu stao trzech ludzi, cho przecie i oni nie byli w stanie utrzyma wa ciwego kursu. I nie byo nigdy odpoczynku dla reszty zaogi, i nic nie mona byo ugotowa aniwysuszy. Jeden marynarz wypad za burt i zgin . Wydawao si, e junigdy nie zobacz soca.Kiedy juto wszystko mino, Eustachy poczyni nastpuj ce zapisy w swoim dzienniku:3 wrze nia. Pierwszy dzie od wiekw, w ktrym jestem w stanie pisa. Huragan pdzi nas przez trzyna ciedni i nocy. Wiem to dobrze, bo prowadziem dokadn rachub czasu, cho inni twierdz , e byo tylkodwana cie dni. Bardzo to przyjemne odbywa niebezpieczn podr z lud mi, ktrzy nie potrafi nawet liczy! Upiorny czas, fale miotay nami w gr i w d godzina po godzinie. Przemoczony do suchej nitki. Nawet nie prbowano poda nam wa ciwego posiku. Nie warto wspomina , e na pokadzie nie ma radia, anawet choby rakiety, tak e nie ma adne] szansy wysania sygnaw o pomoc. Wszystko to potwierdza tylkoto, co ju powiedziaem: trzeba by wariatem, aby wyruszy w morze w takiej sprchniaej balii. Byoby to fatalne nawet wtedy, gdyby si miao do czynienia z przyzwoitymi lud mi, a nie ze zwariowanymi maniakami jak ci tutaj. Kaspian i Edmund s wobec mnie wprost brutalni. Tej nocy, kiedy stracili my maszt (zosta tylko obamanykawaek), zmusili mnie, bym wyszed na pokad i pracowa z innymi jak niewolnik, chocia czuem si naprawd niedobrze. Oczywi cie ucja musiaa wtr ci swoje trzy grosze mwi c, e Ryczypisk straszniechce wyj na pokad z innymi, ale jest za may. Dziwi si jej: jak mo na nie zauwa y , e to zwierz tko robiwszystko na pokaz! Nawet w jej wieku trzeba mie t odrobin rozs dku. Dzisiaj ta przeklta ajba nareszcie przestaa si miota i wyjrzao soce. Wszyscy si gowi nad tym, co robi dalej. Mamy dosy jedzenia,cho wikszo to straszne paskudztwo. (Wszystkie kury zostay zmiecione do morza, a nawet gdyby ich nie zmyo, podczas sztormu nie chciayby skada jajek.) Prawdziwy kopot to brak wody. Dwie beczki musiay zosta przedziurawione i s puste (jeszcze jeden przykad narnijskiej sprawno ci). Przy obcitych racjach(wier kwarty dziennie dla ka dego) wystarczy na dwana cie dni. (Jest wci mnstwo rumu i wina, alenawet oni zdaj sobie spraw , e trunki tylko wzmagaj pragnienie.) Gdyby to byo mo liwe, najrozs dniej byoby zawrci na zachd ku Samotnym Wyspom. Pyniemy ju jednak osiemna cie dni, przy czym wikszo podr y odbyli my w szaleczym tempie, gnani szkwaem.Gdyby my nawet zapali wiatr wschodni, powrt zaj by nam o wiele wicej dni. A na razie nie ma mowy o

wschodnim wietrze w ogle nie ma wiatru. Je li chodzi o wiosowanie, to wedug Kaspiana trwaoby to jeszcze du ej i nikt by tego nie wytrzyma, dostaj c wier kwarty wody dziennie. Jestem cakowicie pewien, e si myli. Prbowaem mu wyja ni , e obfite pocenie si naprawd ochadza temperatur ciaa tak, e


23/78

23

ludzie potrzebuj mniej wody, gdy intensywnie pracuj . Udawa, e w ogle to do niego nie dociera, co jest jego zwyk reakcj , kiedy nie wie, co odpowiedzie. Wszyscy pozostali gosowali za pyniciem naprzd wnadziei znalezienia l du. Uwa aem za swj obowi zek zwrcenie im uwagi na fakt, e przecie nie wiemy,czy jest jakikolwiek l d przed nami, oraz prbowaem im ukaza niebezpieczestwo kryj ce si w pobo nych yczeniach. Zamiast zastanowi si nad jakim lepszym planem, mieli czelno zapyta mnie, co wobec tego proponuj. Musiaem im spokojnie i chodno wyja ni , e zostaem porwany i rzucony w t idiotyczn wypraw bez mojej zgody. To naprawd nie mj interes, by ich wyci ga z tarapatw, w ktre sami wpadli.

4 wrze nia. Wci cisza. Bardzo mae racje na obiad; ja dostaem mniej ni inni. Kaspian jest bardzo sprytny przy nakadaniu porcji i my li, e tego nie widz! ucja z jakiego powodu prbowaa stan po mojejstronie, oferuj c mi cz swojej porcji, ale ten w cibski pedant, Edmund, nie pozwoli jej na to. W cieklegor co. Przez cay wieczr jestem okropnie spragniony. 5 wrze nia. Wci cisza i bardzo gor co. Od samego rana czuj si poamany i jestem pewien, e mamgor czk . Oczywi cie zabrako im tej odrobiny rozs dku, by zabra termometr. 6 wrze nia. Straszny dzie. Obudziem si w nocy, wiedz c, e mam gor czk i musz si napi wody. Ka dydoktor powiedziaby to samo. Bg jeden wie, e jestem ostatni osob , ktra by prbowaa uzyska jakie niesprawiedliwe przywileje, ale nigdy nawet mi si nie nio, e te dzienne racje wody mog by stosowane

wobec czowieka chorego. Zreszt obudzibym innych, eby mi dali troch wody, gdybym nie uwa a, ebudzenie ich jest czynem egoistycznym. Wstaem wic, wzi em kubek i wyszedem na palcach z tej Czarnej Dziury, w ktrej pimy, uwa aj c, by nie potr ci Kaspiana i Edmunda, bo le sypiaj od czasu, gdy si zaczy te upay i brak wody. Zawsze staram si zwraca uwag na innych, niezale nie od tego, czy s dlamnie mili, czy nie. Dostaem si do tego wielkiego pokoju, je eli to mo na nazwa pokojem, gdzie s awkidla wio larzy i wszystkie zapasy. Ta rzecz z wod jest na samym kocu. Zanim jednak zdoaem nabra wody, zapa mnie kt by inny, jak nie ten may szpicel Ryczyp. Prbowaem mu wyja ni , e id na pokad, by zaczerpn wie ego powietrza (w kocu nie musi go obchodzi , e chc si napi wody), ale on zapyta mnie, po co wobec tego trzymam w r ku kubek. Narobi takiego haasu, e obudzi cay statek.Potraktowali mnie skandalicznie. Zapytaem (jak by to zrobi ka dy na moim miejscu), dlaczego Ryczypisk kr ci si koo beczki z wod w samym rodku nocy. Odpowiedzia, e jest za may, aby zrobi co po ytecznego na pokadzie, trzyma wic stra przy wodzie i w ten sposb jeden marynarz wicej mo e spa. No i tu okazaa si raz jeszcze ta ich zgnia niesprawiedliwo : wszyscy uwierzyli jemu. Mogliby cie znie co takiego? Musiaem przeprosi , bo ten may, niebezpieczny zwierzak zagrozi mi mieczem. I wtedy Kaspian ukaza swoje prawdziwe oblicze brutalnego tyrana. Wygosi mow , ktr wszyscy syszeli, e w przyszo ci ka dy,kto zostanie schwytany na kradzie y wody, otrzyma dwa tuziny. Nie wiedziaem, co to znaczy, dopki miEdmund nie wyja ni. To pochodzi z tego rodzaju ksi ek, ktre czytaj te dzieciaki Pevensie. Po tej tchrzliwej gro bie Kaspian zmieni styl i zaczai by bardzo protekcjonalny. Powiedzia, e bardzomnie auje i e ka dy czuje si tak le jak ja, ale wszyscy musimy da z siebie wszystko itd., itd. Odra aj cy, zadzieraj cy nosa kotun. Przez cay dzie nie wychodziem z ka. 7 wrze nia. Pojawi si lekki wiatr, ale wci z zachodu. Zrobili my par mil na wschd pod kawakiem agla umocowanego na czym , co Drinian nazywa improwizowanym masztem to znaczy na bukszprycieustawionym pionowo i przywi zanym (marynarze mwi przycumowanym) do tego kawaka drewna, ktry zosta z prawdziwego masztu. Wci strasznie chce mi si pi. 8 wrze nia. Wci eglujemy na wschd. Siedz w kot przez cay dzie i nie widuj nikogo prcz ucji,dopki tych dwch maniakw nie przyjdzie spa. ucja daje mi troch wody ze swojej racji. Mwi, edziewczynki nie potrzebuj tyle pi , co chopcy. Czsto przedtem te tak my laem, ale ten fakt powinien by

powszechniej znany na morzu. 9 wrze nia. Ziemia na horyzoncie! Jaka bardzo wysoka gra, daleko od nas, w kierunku poudniowo-wschodnim.


24/78

24

10 wrze nia. Gra jest coraz wiksza i wyra niejsza, ale wci jeszcze daleko. Pierwsze mewy od nie wiem ju jakiego czasu. 11 wrze nia. Zowili my par ryb i zjedli my je na obiad. Rzucili my kotwic okoo 7 wieczorem w zatoceowej grzystej wyspy, maj c pod sob 3 s nie wody. Ten idiota Kaspian nie pozwoli nam zej na l d, poniewa robio si ju ciemno, a on obawia si tubylcw i dzikich zwierz t. Wieczorem jedna racja wodywicej. To, co czekao ich na wyspie, miao dotyczy Eustachego bardziej ni kogokolwiek innego, ale nie mog

duej korzysta z jego wasnego opisu, poniewa po 11 wrzenia zapomnia cakowicie o prowadzeniudziennika.Kiedy nasta ranek, z cikim, szarym niebem, ale bardzo gor cy, poszukiwacze przygd stwierdzili,eznajduj si w otoczonej urwiskami i skaami zatoce przypominaj cej norweski fiord. Przed nimi, w gbizatoki, byo nieco paskiego l du poronitego gsto drzewami podobnymi do cedrw. Wypywa stamt dwartki potok. Za drzewami teren podnosi si a do poszczerbionej grani. Poza ni czerniy si pasma gr,ktrych szczyty giny w cikich, matowych chmurach. Bliej skaliste urwiska po obu stronach zatokipoprzecinane byy tu i wdzie biaymi prgami, ktre musiay by wodospadami, cho z tej odlegoci niewidzieli ruchu wody ani nie syszeli jej szumu. W ogle caa ta okolica bya niezwykle cicha, a gadka ja

lustro woda w zatoce odbijaa kady szczeg stromych, skalistych brzegw. Scena byaby pikna na ob-razie, ale w rzeczywistoci sprawiaa raczej przygnbiaj ce wraenie. Nie by to kraj, ktry zdawa si milewita przybyszw.Wszyscy pasaerowie i caa zaoga Wdrowca dowitu przeprawili si na brzeg w dwu kursach szalupy.Kady napi si do woli i z rozkosz obmy w rzeczce, a potem zjedli coi odpoczywali, aw kocu Kaspianposa z powrotem czterech ludzi, aby pilnowali okrtu, i zacz si pracowity dzie. A wiele byo dozrobienia. Musieli przewie na l d beczki, naprawi te, ktre przeciekay, i napeni wszystkie wod , ci jakie wysokie drzewo sosn, je li tylko rosy tu sosny i zrobi nowy maszt, naprawi agle,zorganizowa polowanie na jak kolwiek zwierzyn yj c na wyspie, upra i poata ubrania orazwyreperowa mnstwo mniejszych uszkodze na pokadzie. Bo te Wdrowiec dowitu a wida tobyo teraz wyranie nie przypomina ju tego wspaniaego okrtu, jaki opuci Narrowhaven. Wygl da jak okaleczony, spowiay wrak. Nie lepiej teprzedstawiaa si jego zaoga i dowdcy: wychudli, bladzi, zoczami zaczerwienionymi z braku snu, odziani w achmany.Eustachy lea pod drzewem i kiedy sysza, jak mwiono, co trzeba zrobi, coraz bardziej traci humor. Czynie maj w ogle zamiaru wypoczywa? Zanosio si na to, e ich pierwszy dzie na tak bardzowytsknionym l dzie bdzie dniem cikiej pracy, jak wszystkie dni na morzu. Zastanawia si nad tymprzez chwil i wspaniay pomys wpad mu do gowy. Nikt si nim nie interesowa wszyscy rozprawialinamitnie o okrcie, jakby nagle polubili t wstrtn kryp. Dlaczegby nie mia po prostu wymkn si ztego grona nieprzyjemnych fanatykw? Mgby sobie zrobi spacer po wyspie, znale jakie chodne,przewiewne miejsce w grach, wyspa si porz dniei do czy do reszty dopiero pod koniec caodziennej roboty. Czu,e co takiego na pewno dobrze mu zro-bi. Musi tylko uwaa, by nie straci z oczu zatoki i okrtu, tak aby mc w kadej chwili wrci. Nie miawielkiej ochoty zosta sam na tej wyspie.Natychmiast zabra si do wcielania swego planu wycie. Podnis si i spokojnym krokiem odszed midzydrzewa, staraj c si i wolno, niby bez wyranego celu, i sprawia wraenie kogo, kto ma po prostu ochot rozprostowa nogi. Zaskoczyo go,e tak szybko przesta sysze odgosy rozmowy ie las by tak cichy,ciepy i ciemnozielony. Wkrtce doszed do wniosku,e moe ju przyspieszy i obra bardziej okrelonykierunek marszu.

Po kilku minutach wyszed na skraj lasu. Teren wznosi si coraz bardziej. Zbocze porastaa wysoka trawa,sucha i liska. Eustachy posuwa si jednak wci naprzd, sapi c z wysiku i raz po raz ocieraj c pot zczoa. Teraz okazao si cho wcale si tego nie spodziewa e jego noweycie, rozpoczte po drugiej


25/78

25

stronie ramy starego obrazu, ju go nieco zmienio: dawny Eustachy Eustachy Harolda i Alberty przerwaby t wspinaczk po dziesiciu minutach.Powoli, z kilkoma odpoczynkami po drodze, dotar do szczytu. Myla, e zobaczy st d ca wysp, alechmury obniyy si i na spotkanie biego mu skbione morze mgy. Usiad i spojrza za siebie. By teraz takwysoko,e zatoka wydawaa si bardzo maa, a za ni wida byo mil otwartego morza. A potem z grnapyna gsta, ciepa mga i wszystko zakrya. Eustachy pooy si w trawie, krc c si i wierc c, byznale najwygodniejsz pozycj i cieszy si mi bezczynnoci .

A jednak nie cieszy si, a w kadym razie nie trwao to dugo. Chyba po raz pierwszy wyciu poczu si samotny. Z pocz tku to uczucie roso bardzo powoli. Potem ogarn go niepokj. Byo cicho, nie syszanajlejszego szmeru. Przyszo mu do gowy,e moe ley tu jukilka godzin. A moe oni juposzli? Moepozwolili mu odejspecjalnie, po prostu po to, by go tu zostawi? Zerwa si w panice i zacz schodzi wd.Najpierw chcia zrobi to zbyt szybko: polizgn si na mokrej trawie i osun kilka metrw. Potem wydaomu si, e przez ten upadek zboczy w lewo, a podczas wspinaczki widzia z tamtej strony przepa. Znowuwdrapa si na szczyt, staraj c si znale miejsce swego odpoczynku, i znowu zacz schodzi, ale tymrazem kieruj c si bardziej w prawo. Teraz poszo mu lepiej. Posuwa si w d bardzo ostronie, prawie nic

przed sob nie widz c, otoczony gst mg i przejmuj c cisz . Nie jest wcale przyjemnie, gdy musi si i ostronie, a jednoczenie syszy si w sobiegos powtarzaj cy bezustannie: Szybciej, szybciej, szybciej! Bo teraz owa straszna myl, e zostawiono goumy lnie, stawaa si z kad chwil coraz bardziej i bardziej natarczywa. Gdyby cho troch zna Kaspianai rodzestwo Pevensie, wiedziaby, rzecz jasna,e nigdy by czegotakiego nie zrobili. Niestety, Eustachyzbyt dugo wmawia w siebie,e wszyscy oni s optanymi przez diaba maniakami. Nareszcie! powiedzia do siebie, kiedy zsun si po stromym usypisku luno le cych kamieni(nazywaj to PIARGAMI) i znalaz si na rwnym gruncie. Dobra, a teraz, gdzie s te drzewa? Tam co przede mn czernieje. Zdaje si, e mga ustpuje.Tak rzeczywicie byo. Robio si coraz janiej, a wreszcie mga znika zupenie. Eustachy sta, mru coczy i rozgl daj c si dookoa. Znajdowa si w zupenie nie znanej mu dolinie i nigdzie nie byo wida morza.

Rozdzia 6PRZYGODY EUSTACHEGO

Dokadnie w tej samej chwili reszta poszukiwaczy przygd mya si w rzeczce, przygotowuj c si do obiadui wypoczynku. Trzej najlepsi ucznicy poszli na wzgrza po pnocnej stronie zatoki, a kiedy wrcili, nielidwie dzikie kozy, ktre teraz pieky si nad ogniskiem. Kaspian kaza zniena l d beczuk mocnego winaz Archenlandii, ktre przed wypiciem naleao zmiesza z wod , tak e byo go dosy dla wszystkich.Pracowali ciko i owocnie, wic przy posiku byli w wesoym nastroju. Dopiero po drugiej porcji koziegomisa Edmund zapyta: A gdzie jest ten nudziarz Eustachy?W tym czasie Eustachy gapi si na nieznan dolin. Bya tak w ska i gboka, a jej zbocza tak strome,eprzypominaa wielk dziur albo wykop. Dno poronite byo traw , z ktrej wystaway skay, a tu i wdzieEustachy zauway czarne, wypalone plamy, podobne do tych, jakie si widzi w suche lato na zboczachnasypw kolejowych. Kilkanacie metrw przed nim widniaa niewielka sadzawka z czyst , gadk wod .

Na pierwszy rzut oka nie byo tu nic wicej: ani zwierzcia, ani ptaka, ani nawet owada. Soce prayomocno, a szczyt i grskie granie jeyy si gronie nad skalistymi zboczami otaczaj cymi dolin.Oczywicie Eustachy zrozumia,e we mgle zboczy z drogi i zszed po zej stronie wzgrza, wic od razu


26/78

26

odwrci si, aby zobaczy, jak wrci do miejsca, z ktrego wyruszy. Ale gdy tylko spojrza, zadra. Byoteraz oczywiste,e mia przedtem zdumiewaj ce szcz cie: przypadkiem znalaz we mgle jedyn drog prowadz c na dno kotliny dugi, zielony garb, straszliwie w ski i stromy, z przepaciami po obu stro-nach. Nie byoadnej innej drogi z powrotem. Ale czy zdoaby wspi si t drog teraz, kiedy juwiedzia, jak ona wygl da? Na sam my l o tym zakrcio mu si w gowie.Odwrci si w stron doliny, bo pomyla, e w kadym razie dobrze byoby napi si przedtem wody zsadzawki. Zanim jednak zrobi krok w jej kierunku, usysza za sob jaki odgos. Nie by to wcale wielki

haas, ale i tak rozleg si dono nie w przejmuj cej ciszy. Eustachy znieruchomia. Potem powoli odwrcigow i spojrza.U podna skalnego urwiska wida byo nisk , ciemn dziur prawdopodobnie wejcie do jaskini. Ale ce tuprzed dziur kamienie poruszay si (i to by wanie w dziwny haas), jakby comiao za chwil wypezn z ciemnoci poza nimi.I rzeczywicie co pezo. Gorzej, cowyazio. Edmund i ucja czy wy sami rozpoznalibycie to co odrazu, ale Eustachy nie przeczyta nigdy ani jednej ksiki z tych, ktre naley przeczyta. To co , co wylazoz jaskini, byo czym, czego nigdy nawet sobie nie wyobraa: dugi pysk koloru oowiu, zmatowiae,czerwone lepia, naga skra nie pokryta pirami czy futrem, dugie, gibkie cielsko wlok ce si po ziemi,

apy, ktrych stawy okciowe sterczay ponad grzbiet jak u paj ka, straszliwe szpony, zgrzytaj ce po kamieniach skrzyda nietoperza, cae metry ogona i

Lewis_C.S._-_OpowieÅ›ci_z_Narni_-_Podroz_Wedrowca_Do_Switu

Documents

Transcript of Lewis_C.S._-_OpowieÅ›ci_z_Narni_-_Podroz_Wedrowca_Do_Switu