Lectio III• deklinacja I• czasownik posiłkowy sum, esse, fui• orzeczenie imienne• przyimki

Przypadki w języku łacińskim Mianownik – Nominativus: quis? quid? Dopełniacz – Genetivus: cuius? Celownik – Dativus: cui? Biernik – Accusativus: quem? quid? Narzędnik, Miejscownik – Ablativus: quo? Wołacz – Vocativus: o!

Deklinacja I – informacje ogólne tematy – a rzeczowniki rodzaju żeńskiego zakończone w N: sing. na a;

w G: na ae rzeczowniki rodzaju męskiego oznaczające przedstawicieli

ludów i zawodów: Belga, ae; Persa,ae; poeta, ae

Deklinacja I - odmianaSingularis

Nominativus. ancilla

Genetivus. ancillae

Dativus. ancillae

Accusativus. ancillam

Ablativus. ancilla

Vocativus. ancilla

Pluralis

N. ancillae

G. ancillarum

D. ancillis

Acc. ancillas

Abl. ancillis

V. ancillae

Czasownik posiłkowy „być”

Singularis Pluralis1. 2. 3.

sumesest

sumusestissunt

Imperativuses! este!

Infinitivusesse

Przyimki z ablativem i accusativem in scholam venio – przychodzę do szkoły in schola disco – uczę się w szkole de schola narro – opowiadam o szkole acc. odpowiada na kierunek do którego odbywa się ruch abl. wskazuje miejsce odpowiadając na pytanie gdzie?

Orzeczenie imienne Italia linguae Latinae patria est.

Italia jest ojczyzną języka łacińskiego. Puellae studiosae sunt.

Dziewczęta są studentkami.

orzecznik w orzeczeniu imiennym jest zawsze w N:

Technika przekładu1. znajdujemy orzeczenie (zawsze czasownik w formie

osobowej)2. znajdujemy podmiot (zawsze w mianowniku; podmiot i

orzeczenie zgadzają się ze sobą co do osoby liczby i rodzaju)

3. dopełnienie bliższe (zawsze a accusativie)4. kolejne struktury