Kwartalnik, nr 2 (5) wrzesień 2014 www. szpitalzabrze.pl ... · dlatego dość szybko rezygnu-ją...

12
Dietetyczny Punkt Konsultacyjny działa przy Przychodni Wielospecjalistycznej Szpitala Miejskiego w Zabrzu przy ul. Zamkowej 4. w każdy poniedziałek i środę. Rejestracja odbywa się od poniedziałku do piątku w godzinach od 12:00 do 14:30 pod numerem telefonu 885 444 351 lub osobiście w przychodni. Bezpłatne konsultacje w zabrzańskim Szpitalu Miejskim udzielane są w ramach projektu „Zapobieganie nadwadze i otyłości oraz chorobom przewlekłym poprzez edukację społeczeństwa w zakresie żywienia i aktywności fizycznej”. Projekt współfinansowany jest przez Szwajcarię w ramach realizacji zadania 3 projektu KIK-34 Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy. P odczas pierwszej wi- zyty pacjenta w Die- tetycznym Punkcie Konsultacyjnym diete- tyk przeprowadza wywiad zdro- wotny i dietetyczny z pacjentem. – Pytam o zwyczaje żywienio- we, styl życia, historię chorób. Po spotkaniu pacjent dostaje ode mnie szczegółowe zalece- nia żywnościowe. Wie, jaka jest jego dzienna racja pokarmowa, potrafi liczyć kalorie, liczyć in- deks masy ciała. Na kolejnych spotkaniach omawiamy postępy we wprowadzaniu diety, pacjent jest pod moją stałą kontro- lą – mówi Joanna Jurkiewicz, dietetyk Szpitala Miejskiego w Zabrzu. Co ważne, dieta nie musi oznaczać głodówki. – Naszym pacjentom często dieta koja- rzy się tylko z wyrzeczeniami, dlatego dość szybko rezygnu- ją z walki z dodatkowymi ki- logramami. Chcemy poprzez profesjonalne porady dietetycz- ne nauczyć ich, jak jeść, żeby schudnąć. Dieta nie powinna wiązać się z niejedzeniem, ale z pięcioma posiłkami dziennie, o tych samych godzinach przy zachowaniu zasady spożycia ostatniego posiłku na 3-4 godz. przed snem – przypomina Joan- na Jurkiewicz. Z porad Dietetycznego Punk- tu Konsultacyjnego mogą skorzystać nie tylko pacjenci Szpitala Miejskiego w Zabrzu. – Zapraszamy mieszkańców Za- brza i okolicznych miast, którzy chcą zadbać o własne zdrowie i formę. Często zdarza się, że le- karz zaleca redukcję masy ciała przed planowanym zabiegiem, ponieważ otyłość zwiększa ryzy- ko powikłań. Nasz program bę- dzie w tym pomocny – podkre- śla Ewelina Kocur, koordynator zespołu ds. promocji zdrowia w Szpitalu Miejskim w Zabrzu. Dietetyczny Punkt Konsul- tacyjny to kolejna inicjatywa Szpitala Miejskiego w Zabrzu służąca poprawie i zwiększeniu komfortu leczenia w placówce. Od kilku miesięcy w placówce wprowadzany jest program za- gospodarowania czasu wolnego, pacjenci mogą korzystać z bi- blioteki, planowane są również koncerty i filmy. Szpital posiada renomowane certyfikaty „Szpi- tala bez bólu” oraz „Szpitala promującego zdrowie”. Specjaliści przypominają, że nadwaga i otyłość wiążą się z ryzykiem wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy, zwyrodnienia stawów, kamicy pęcherzyka żółciowego oraz zespół obturacyjnego bezdechu sennego. Otyłość zwiększa ryzyko zachorowania na chorobę nowotworową. Stwierdzono, że osoby otyłe często cierpią na zaburzenia lękowe i depresyjne. Walka z otyłością to walka o zdrowie, a nawet życie. Zmniejszenie tkanki tłuszczowej oznacza obniżenie ryzyka śmierci o 20 proc.. Uczymy, jak zdrowo jeść i dbać o linię Kwartalnik, nr 2 (5) wrzesień 2014 www. szpitalzabrze.pl Porady szpitalnej dietetyk Joanny Jurkiewicz cieszą się dużą popularnością Szpital Biskupice Przyjazne miejsce W naszej placówce wystartował Dietetyczny Punkt Konsultacyjny. Szpitalny dietetyk pomoże prawidłowo obliczyć wskaźnik masy ciała, ustali dietę, podpowie czy konieczna jest dalsza diagnostyka. Bezpłatne porady dostępne są nie tylko dla pacjentów szpitala, ale i wszystkich mieszkańców regionu.

Transcript of Kwartalnik, nr 2 (5) wrzesień 2014 www. szpitalzabrze.pl ... · dlatego dość szybko rezygnu-ją...

Page 1: Kwartalnik, nr 2 (5) wrzesień 2014 www. szpitalzabrze.pl ... · dlatego dość szybko rezygnu-ją z walki z dodatkowymi ki-logramami. Chcemy poprzez profesjonalne porady dietetycz-ne

Dietetyczny Punkt Konsultacyjny działa przy Przychodni Wielospecjalistycznej Szpitala Miejskiego w Zabrzu przy ul. Zamkowej 4. w każdy poniedziałek i środę. Rejestracja odbywa się od poniedziałku do piątku w godzinach od 12:00 do 14:30 pod numerem telefonu 885 444 351 lub osobiście w przychodni. Bezpłatne konsultacje w zabrzańskim Szpitalu Miejskim udzielane są w ramach projektu „Zapobieganie nadwadze i otyłości oraz chorobom przewlekłym poprzez edukację społeczeństwa w zakresie żywienia i aktywności fizycznej”. Projekt współfinansowany jest przez Szwajcarię w ramach realizacji zadania 3 projektu KIK-34 Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy.

Podczas pierwszej wi-zyty pacjenta w  Die-tetycznym Punkcie Konsultacyjnym diete-

tyk przeprowadza wywiad zdro-wotny i dietetyczny z pacjentem. – Pytam o  zwyczaje żywienio-we, styl życia, historię chorób. Po spotkaniu pacjent dostaje ode mnie szczegółowe zalece-nia żywnościowe. Wie, jaka jest jego dzienna racja pokarmowa,

potrafi liczyć kalorie, liczyć in-deks masy ciała. Na kolejnych spotkaniach omawiamy postępy we wprowadzaniu diety, pacjent jest pod moją stałą kontro-lą – mówi Joanna Jurkiewicz, dietetyk Szpitala Miejskiego w Zabrzu.

Co ważne, dieta nie musi oznaczać głodówki. – Naszym pacjentom często dieta koja-rzy się tylko z  wyrzeczeniami,

dlatego dość szybko rezygnu-ją z  walki z  dodatkowymi ki-logramami. Chcemy poprzez profesjonalne porady dietetycz-ne nauczyć ich, jak jeść, żeby schudnąć. Dieta nie powinna wiązać się z  niejedzeniem, ale z pięcioma posiłkami dziennie,

o  tych samych godzinach przy zachowaniu zasady spożycia ostatniego posiłku na 3-4 godz. przed snem – przypomina Joan-na Jurkiewicz.

Z porad Dietetycznego Punk-tu Konsultacyjnego mogą skorzystać nie tylko pacjenci Szpitala Miejskiego w  Zabrzu. – Zapraszamy mieszkańców Za-brza i okolicznych miast, którzy chcą zadbać o  własne zdrowie i formę. Często zdarza się, że le-karz zaleca redukcję masy ciała przed planowanym zabiegiem, ponieważ otyłość zwiększa ryzy-ko powikłań. Nasz program bę-dzie w  tym pomocny – podkre-śla Ewelina Kocur, koordynator zespołu ds. promocji zdrowia w Szpitalu Miejskim w Zabrzu.

Dietetyczny Punkt Konsul-tacyjny to kolejna inicjatywa

Szpitala Miejskiego w  Zabrzu służąca poprawie i  zwiększeniu komfortu leczenia w  placówce. Od kilku miesięcy w  placówce wprowadzany jest program za-gospodarowania czasu wolnego, pacjenci mogą korzystać z  bi-blioteki, planowane są również

koncerty i fi lmy. Szpital posiada renomowane certyfi katy „Szpi-tala bez bólu” oraz „Szpitala promującego zdrowie”.

Specjaliści przypominają, że nadwaga i otyłość wiążą się z ryzykiem wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy, zwyrodnienia stawów, kamicy pęcherzyka żółciowego oraz zespół obturacyjnego bezdechu sennego. Otyłość zwiększa ryzyko zachorowania na chorobę nowotworową. Stwierdzono, że osoby otyłe często cierpią na zaburzenia lękowe i depresyjne. Walka z otyłością to walka o zdrowie, a nawet życie. Zmniejszenie tkanki tłuszczowej oznacza obniżenie ryzyka śmierci o 20 proc..

Uczymy, jak zdrowo jeść i dbać o linię

Kwartalnik, nr 2 (5) wrzesień 2014 www. szpitalzabrze.pl

Porady szpitalnej dietetyk Joanny Jurkiewicz cieszą się dużą popularnością

Szpital BiskupicePrzyjazne miejsce

W naszej placówce wystartował Dietetyczny Punkt Konsultacyjny. Szpitalny dietetyk pomoże prawidłowo obliczyć wskaźnik masy ciała, ustali dietę, podpowie czy konieczna jest dalsza diagnostyka. Bezpłatne porady dostępne są nie tylko dla pacjentów szpitala, ale i wszystkich mieszkańców regionu.

Page 2: Kwartalnik, nr 2 (5) wrzesień 2014 www. szpitalzabrze.pl ... · dlatego dość szybko rezygnu-ją z walki z dodatkowymi ki-logramami. Chcemy poprzez profesjonalne porady dietetycz-ne

2

Szanowni Państwo, Ponad 3 lata temu rozpoczęliśmy w Szpi-

talu Miejskim w Zabrzu wdrażanie progra-mu naprawczego. To nie był łatwy czas dla naszej placówki i  całej załogi, wydaje się jednak że z tego trudnego okresu wychodzimy zwycięsko. To już jest inny Szpital, świad-czący coraz bardziej specjalistyczne usługi, z  dużymi inwestycjami i  sukcesami promo-cyjnymi na koncie. O tym wszystkim przeczy-tają Państwo w tekście „Nasz cel to szpital nowoczesny, profesjonalny i bezpieczny”.

Jednym z  kierunków, w  którym zmie-rzamy, jest specjalizacja placówki w  za-kresie endoskopowego leczenia chorób wewnętrznych. W  artykule „Bolesne bóle brzucha” dr Włodzimierz Pokrzywnicki, ordynator Oddziału Chorób Wewnętrznych Szpitala Miejskiego w  Zabrzu, omawia główne przyczyny, objawy i  sposoby lecze-nia tych schorzeń. Warto się zapoznać z tym tekstem, by w razie pojawienia się choroby potrafi ć właściwie odczytać sygnały płynące z naszego organizmu.

W  tym numerze naszego kwartalni-ka informujemy też o  sukcesach Szpitala. Takim niewątpliwie jest bliskie już zakoń-czenie budowy Centrum Zdrowia Kobiety i Dziecka. Na terenie naszej placówki przy ul. Zamkowej w  Zabrzu-Biskupicach po-wstaje jeden z najnowocześniejszych w kra-ju ośrodków ginekologiczno-położniczych. Pierwsze pacjentki trafi ą do niego już w listopadzie.

Chwalimy się też pozyskaniem certyfi ka-tu Rzetelni 2014. To jedno z bardziej reno-mowanych wyróżnień w branży medycznej w naszym kraju.

Zapraszam do lektury! Z poważaniem,

Dr Mariusz K. Wójtowicz, Prezes Szpitala Miejskiego

w Zabrzu Sp. z o.o.

Wstępniak

Stopka redakcyjna kwartalnik, nr 2 (5) wrzesień 2014, ISSN 2300-150 X

Powiedziano:

Sytuacja finansowa klubu wpisuje się w sytuację polskiej piłki. Górnik ma podobne problemy jak wiele drużyn ekstraklasy. Na szczęście ma wielu wiernych kibiców oraz przyjaciół, którzy wspierają klub. Szczególnie w trudnych chwilach. Do tego grona należą władze miasta. Dlatego z taką determinacją kontynuujemy budowę stadionu.”

Małgorzata Mańka-Szulik, Prezydent Zabrza, 31 lipca 2014

Napisano:

WYDAWCA Szpital Miejski w Zabrzu sp. z o. o.

ADRES REDAKCJI41-803 Zabrze, ul. Zamkowa 4tel. (32) 277 61 00fax. (32) 271 73 11 e-mail: [email protected]

REDAKCJAAnita Przytocka (redaktor naczelna) Natalia Babińska

PROJEKT GRAFICZNY/SKŁADAnna [email protected]. 0 603 880 895

OPRACOWANIE TEKSTUWojciech Gumułka 40-077 Katowice, ul. Matejki 4tel. 722 128 000, e-mail: [email protected]

DRUK: F.H.U. NOMIS 44-100 Gliwice, Rybnicka 19

Biuletyn wpisany do rejestru dzienników i czasopism pod poz. Pr 514, prowadzonego przez Sąd Okręgowy w Gliwicach

Gdy zawodzi koordynacjaNa brak właściwej koordynacji poli-

tyki zdrowotnej w regionach narzekali wszyscy uczestnicy sesji dotyczącej problemów i strategii polityki zdro-wotnej w wybranych województwach – od dyrektorów szpitali po wicemar-szałków odpowiedzialnych za ochronę zdrowia. Wzięli oni udział w dyskusji zorganizowanej w ramach VI Europej-skiego Kongresu Gospodarczego w Ka-towicach (7-9 maja 2014 r.).

– Mamy do czynienia z nieustannymi nowelizacjami ustaw, rozporządzeń i zarządzeń. Trudno jest cokolwiek pla-nować i koordynować, gdy nie wiemy, w jakim okresie, w jakim zakresie i w jakich wartościach finansowych może-my rozwijać firmy medyczne – skarżył się Mariusz Wójtowicz, prezes Związku Pracodawców Ochrony Zdrowia Woje-wództwa Śląskiego, który jest jedno-cześnie prezesem spółki Szpital Miejski w Zabrzu.

Zwrócił uwagę, że woj. śląskie jest re-gionem, w którym powstaje dużo nowych placówek. – Należałoby ich rozwój skore-lować, żeby system prawidłowo zadziałał. Tymczasem – jak stwierdził – mamy do czynienia z brakiem kontroli nad tym, co się w systemie ochrony zdrowia dzieje.

– Myślę o takiej koordynacji, żeby była zapewniona dostępność świad-czeń medycznych, a ci, którzy je oferują i inwestują pieniądze, żeby mieli prze-konanie, że za 10-15 lat będą mogli na tym rynku funkcjonować bezpiecznie – apelował Mariusz Wójtowicz.

Jego zdaniem, warto się zastanowić nad tym, czy budowanie nowych szpi-tali wysokospecjalistycznych jest teraz najważniejsze. – Należałoby raczej po-stawić na rozwój POZ i AOS oraz moż-liwość szerszego korzystania przez pa-cjentów ze szpitali powiatowych, które zajmują się leczeniem podstawowych schorzeń – sugerował.

www.rynekzdrowia.pl, 25 czerwca 2014

Page 3: Kwartalnik, nr 2 (5) wrzesień 2014 www. szpitalzabrze.pl ... · dlatego dość szybko rezygnu-ją z walki z dodatkowymi ki-logramami. Chcemy poprzez profesjonalne porady dietetycz-ne

3

Umowa obowiązuje od lipca tego roku. Dzięki niej oso-by ubezpieczone

w  NFZ mogą bezpłatnie ko-rzystać z  usług placówki. Do „Pomocnej Dłoni” może zostać przyjęta osoba wymagająca ze

względu na stan zdrowia cało-dobowych świadczeń pielęgna-cyjnych i  opiekuńczych, reha-bilitacyjnych oraz kontynuacji leczenia, a nie wymagająca poby-tu w oddziale szpitalnym.

- Przyjmujemy do naszej pla-cówki jedynie tych pacjentów,

którzy w  ocenie skalą poziomu samodzielności, zwaną „ska-lą Barthel”, otrzymali 40 lub mniej punktów. Nie przyjmu-jemy pacjentów, jeżeli podsta-wowym wskazaniem do objęcia ich opieką jest zaawansowana choroba nowotworowa, choroba

psychiczna lub uzależnienie - informuje Elżbieta Kmiecik, zastępca kierownika „Pomocnej Dłoni”.

Zakład Opiekuńczo-Leczni-czy „Pomocna Dłoń” mieści się w Zabrzu przy ul. Janika 18. Pla-cówka należy do Szpitala Miej-skiego w Zabrzu. To najmłodszy i  jeden z  najlepszych tego typu ośrodków w  regionie. ZOL po-maga osobom, które choć nie wymagają pobytu w  szpitalu, to jednak ze względu na stan zdro-wia i wiek powinny być pod stałą, profesjonalną opieką pielęgniar-ską. W  zabrzańskim ZOL prze-bywają też osoby samotne oraz wracające do zdrowia po prze-bytych zabiegach i  operacjach. Placówka dysponuje 45 łóżkami, salą do rehabilitacji z  różnorod-nym wyposażeniem i  urządze-niami do ćwiczeń, na których pod nadzorem doświadczonych rehabilitantów pensjonariusze poprawiają swoją sprawność.

Więcej o  ZOL „Pomocna Dłoń” na www.szpitalzabrze.pl.Zajęcia rehabilitacyjne w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym „Pomocna Dłoń” w Zabrzu

Dobre wieści dla seniorówZakład Opiekuńczo-Leczniczy „Pomocna Dłoń”, dzięki zawarciu umowy ze Śląskim Oddziałem Narodowego Funduszu Zdrowia, zapewnia bezpłatne świadczenia dla osób ubezpieczonych.

R ozwój e-usług w za-brzańskim szpita-lu będzie możliwy dzięki komplek-

sowemu wdrożeniu systemu informatycznego Asseco Me-dical Management Solutions (AMMS). Projekt obejmie kilkanaście modułów o  wy-specjalizowanych funkcjonal-nościach, wspierających m.in. ruch chorych, przychodnię, blok operacyjny, laborato-rium, pracownie diagnostycz-ne, oddział rehabilitacji oraz aptekę szpitalną.

Dodatkowo system usprawni wymianę informacji pomiędzy częścią medyczną a  admini-stracyjną szpitala. Co więcej, dyrekcja szpitala otrzyma nowe narzędzie do zarządzania jed-nostką na podstawie wyników zaawansowanych analiz.

Kompleksowy projekt in-formatyzacji szpitala umożliwi wprowadzenie Elektronicznej Dokumentacji Medycznej. Tym samym nasza placówka będzie gotowa, by w wymaganym przez regulacje prawne terminie, tj. od 2017 roku, udostępniać

dokumentację medyczną w  po-staci elektronicznej.

Cyfryzacja procesu leczenia to także ułatwienia dla naszych lekarzy, którzy wyposażeni w ta-blety będą mogli zlecać badania czy odczytywać wyniki w  każ-dym miejscu placówki.

Projekt jest współfinansowany przez Europejski Fundusz Roz-woju Regionalnego w  ramach Regionalnego Programu Opera-cyjnego Województwa Śląskie-go na lata 2007-2013. Wartość kontraktu wynosi blisko 3 mln zł brutto.

Informatyzacja pozwoli na wpro-wadzenie w Szpitalu Miejskim w Zabrzu Elektronicznej Doku-mentacji Medycznej

Informatyczny skok naszej placówkiSzpital Miejski w Zabrzu rozpoczyna kompleksową informatyzację. Celem przedsięwzięcia jest podniesienie komfortu pacjentów poprzez wprowadzenie nowoczesnych technologii do codziennej działalności placówki.

Page 4: Kwartalnik, nr 2 (5) wrzesień 2014 www. szpitalzabrze.pl ... · dlatego dość szybko rezygnu-ją z walki z dodatkowymi ki-logramami. Chcemy poprzez profesjonalne porady dietetycz-ne

4

W czerwcu minęły trzy lata od objęcia przez Pana stano-wiska prezesa Szpitala Miejskiego w Zabrzu. Jakby Pan podsumował ten okres?

Nie spodziewałem się, że czas tak szybko płynie. Był to na pewno zupełnie inne, odmienne chwile w moim życiu, przede wszystkim podporządkowane szpitalowi, jego restrukturyzacji i naprawie. Oczywiście nie zajmowałem się tym sam, to było zadanie całego wielkiego zespołu osób. Kierowanie Szpitalem cały czas łączyłem z wykonywaniem zawodu lekarza, bo przede wszystkim jestem lekarzem, a zarządzanie, choć ważne i wyma-gające, zawsze będzie moim drugim zawodem.

Coś Pana zaskoczyło przez te lata? Były rzeczy, których się Pan nie spodziewał?

Tak, była rzecz, która jest trudna do zrozumienia i która jest w trakcie wyjaśniania. Chodzi, o szczegóły kontraktowania usług Szpitala w latach 2012–2014 i bezpodstawne zabranie naszej placówce kwoty ponad dwóch milionów złotych rocznie w za-kresie chirurgii operacyjnej i ginekologii operacyjnej – usług, na które w powiecie zabrzańskim nie było konkurencji, nie można więc mówić, że ktoś dał niższą cenę, lepszą ofertę czy miał lepsze warunki lokalowe. Dzisiejszy wynik finansowy i sytuacja szpi-tala pokazują, że te 6–8 mln zł to kwota, które nam brakuje, by szpital miał pełną płynność finansową. I to pomimo wszystkich potężnych inwestycji, które realizujemy.

Natomiast miłym zaskoczeniem było zaakceptowanie przez radę nadzorczą w 2012 roku programu naprawczego dla Szpitala i zrealizowanie niemal wszystkich jego założeń do grudnia 2013 roku. Jedynym punktem, którego nie udało nam się w pełni zrealizować w przeciągu dwóch lat jest zbilansowanie się spółki. Natomiast sukcesem są: remont wszystkich budynków i oddzia-łów szpitalnych, informatyzacja szpitala, której jesteśmy w trak-cie realizacji i nade wszystko budowa Centrum Zdrowia Kobiety

i Dziecka. Oczywiście, budowa Centrum finansowana jest ze środków gminy – tu wielkie podziękowanie dla pani Prezydent Małgorzaty Mańki-Szulik, Przewodniczącego Rady i wszystkich Radnych.

Panie Prezesie, proszę powiedzieć jak Szpital sobie ra-dzi w sytuacji zaciskania pasa przez śląski oddział NFZ.

Sytuacja naszego szpitala w obecnej chwili nieco odbiega od sytuacji innych szpitali powiatowych naszego województwa. Na-leżałoby ją zdefiniować jako złożoną. Z jednej strony ze szpitala powiatowego stajemy się ośrodkiem specjalistycznym. Wpisujemy się tym w pewien nurt postrzegania Zabrza jako miasta dba-jącego o zdrowie nie tylko mieszkańców naszego powiatu, ale również całej górnośląskiej aglomeracji. Naszym strategicznym założeniem jest osiągnięcie w przyszłym roku bieżącej płynności finansowej na poziomie 0,2/0,4. Pod tym kryje się pełna płynność finansowa, możliwość inwestycji oraz zakupu sprzętu medycznego tzn. bezpiecznego funkcjonowania Szpitala. Wszystkie prognozo-wane dane mówią, że tak będzie. Realizowane są nasze kluczowe zamierzenia na rok 2014 tj. otwarcie nowego oddziału rehabilita-cji medycznej, pracowni badań prenatalnych i zakontraktowanie 25 łóżek w ramach umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym.

Zarządzanie szpitalem to nie tylko procedury i inwe-stycje, ale też pracownicy. Jak się Panu pracuje z załogą Szpitala Miejskiego w Zabrzu?

Staram się kierować maksymą z „Małego Księcia”: by płynąć po oceanie pięknym okrętem, nie należy ludzi zmuszać, aby wycinali drzewa, byli drwalami czy cieślami i na siłę budowali okręt. Jeśli naprawdę kochają żeglowanie i będą chcieli popłynąć to wybudują tę łódkę sami. Aby tego dokonać wystarczy pokochać morze. Oczywiście, jest to przekaz bardzo idealistyczny, ale wiele osób znalazło możliwość realizacji swoich planów zawodowych w ramach wielkiego projektu „Szpital Miejski Zabrze”. Inwen-cja tych osób i kreatywność zostały z jednej strony uwolnione, a z drugiej wykorzystane dla organizacji. W efekcie Szpital się rozwija, pozyskuje dofinansowania i renomowane certyfikaty. Je-steśmy otwarci na ludzi, którzy chcą płynąć tym okrętem z nami, są kreatywni i chcą coś zmieniać. Dlatego cały czas kadra za-rządcza, lekarska, pielęgniarska, ratownicza i techniczna szkoli się i rozwija. Potrzebujemy ludzi, którzy chcą własnego rozwoju, a sukces swój łączą z rozwojem i sukcesem Szpitala.

Jak układa się współpraca z prezydent Zabrza Małgo-rzatą Mańką-Szulik i miejskimi radnymi?

Wspólnie udało nam się dojść do porozumienia co do przy-szłości i wizji Szpitala. Jest pełne zrozumienie ze strony Pani Prezydent dla rozwoju Szpitala. Miasto zmienia się, budujemy wspaniałe drogi i ulice, a także obiekty służące naszym mieszkań-com, ale zawsze może być ten moment, że znajdziemy się w tym miejscu, w którym nie chcemy – w karetce pogotowia, a potem na izbie przyjęć Szpitala. Więc istotne, żeby ta izba przyjęć była dobrze wyposażona, a jej personel profesjonalny i uśmiech-nięty. Wszystko po to, by mieszkańcy Zabrza mieli poczucie

Nasz cel to szpital nowoczesny, profesjonalny i bezpieczny – mówi Mariusz Wójtowicz, prezes Szpitala Miejskiego w Zabrzu

Szpital przechodzi wielkie zmiany, które pozwolą mu sprostać rosnącym wymaganiom pacjentów. Na zdj. pokój zabiegowy odre-montowanego oddziału neurologii

Page 5: Kwartalnik, nr 2 (5) wrzesień 2014 www. szpitalzabrze.pl ... · dlatego dość szybko rezygnu-ją z walki z dodatkowymi ki-logramami. Chcemy poprzez profesjonalne porady dietetycz-ne

5

bezpieczeństwa zdrowotnego. Szpital Miejski ma im to zapewnić – Szpital to dobro dla wszystkich mieszkańców naszego miasta. W tej sprawie, jak i wielu innych mówimy jednym głosem z wła-dzami miasta.

Szpital Miejski w Zabrzu ze szpitala powiatowego prze-kształca się w szpital specjalistyczny. W jakim dokładnie kierunku idą te zmiany?

Specjalizujemy się w świadczeniach urazowo-ortopedycz-nych. Wykonujemy dużą liczbę operacji rewizyjnych i następ-czych po wcześniejszych założeniach endoprotez stawu biodro-wego stawu kolanowego. Tego typu usługi to dowód wysokiej specjalizacji i kunsztu naszych specjalistów. Nasi lekarze chirurdzy szkolą się w zakresie protezowania dróg żółciowych po wycięciu pęcherzyka żółciowego. W tym zakresie jesteśmy jednym z niewielu ośrodków wykonujących takie usługi na Śląsku. No i oczywiście Centrum Zdrowia Kobiety i Dziecka oraz powstający tu pierwszy ośrodek laparoskopowego leczenia endometriozy. To są flagowe okręty naszego Szpitala, kierunki rozwoju na najbliższe lata.

Szpital Miejski w Zabrzu pod Pana kierownictwem nie tylko zmienia się, ale też mówi o tych zmianach. Na ile promocja jest ważna w działalności tego typu placówki?

Jest ważna w kierowaniu każdą organizacją. W przypadku Szpitala chodzi nie tylko o to, by mówić o naszej ofercie i wy-jątkowych specjalistach, ale również by popularyzować wiedzę o medycynie i o zdrowym trybie życia. Dlatego nasi trenerzy uczą dzieci we wszystkich zabrzańskich przedszkolach, jak prawidło-wo myć ręce. W szkołach prowadziliśmy zajęcia z udzielania pierwszej pomocy. Promujemy szczepienia, zdrowe odżywianie – wszystko co związane ze zdrowym trybem życia. Dobrze układa

się współpraca z mediami, nie tylko zabrzańskimi, na łamach których nasi eksperci udzielają porad medycznych.

Szpital Miejski za kilka lat to...

… to placówka, która z jednej strony ma płynność finansową realizując cel nadrzędny, czyli zapewnienie opieki medycznej dla mieszkańców Zabrza. Chciałbym, by Szpital się dobrze kojarzył. Niech każdy pacjent powie: miałem tam wszczepioną świetnie endoprotezę, tam rodziłam w bardzo dobrych warunkach, przy-szła do mnie pielęgniarka wzięła mnie za rękę, przedstawiła i od tej chwili czułem się bezpiecznie w tym szpitalu. To ostanie jest chyba najważniejsze. Jeśli to uda mi się zrealizować, będę mógł mówić o sukcesie Szpitala i moim własnym.

Ostatnie pytanie. Mieszkańcy Zabrza i pracownicy znają Pana z decyzji i wypowiedzi na temat Szpitala, ale niewiele wiedzą o Pana życiu prywatnym. Czym się Pan interesuje?

Na hobby trzeba mieć czas. Ostatnio zainteresowałem się pilotażem i lataniem, ale żeby robić to sprawnie i dobrze, trzeba byłoby to robić co najmniej dwa razy w tygodniu, a na to niestety nie mam czasu. Każdy lekarz, a przynajmniej ja pochodzę z takiej szkoły, powinien być osobą sumienną, moralną i tworzyć obok siebie środowisko postępujące etycznie. Na kanwie tego na pewno mogę powiedzieć, że jeśli tylko mam czas, to staram się na ten temat wiele czytać. Bardzo interesuje mnie etyka w za-rządzaniu, ale to nie hobby, lecz uzupełnianie sfery zawodowej. Uwielbiam przebywać ze swoimi córkami. Co jeszcze? Na pewno muzyka. Mam wykształcenie muzyczne, gram na fortepianie i flecie poprzecznym. Daje mi to satysfakcję i pozwala oderwać się od rzeczywistości.

Dziękuję za rozmowę.

Szpital to dobro dla wszystkich mieszkańców

naszego miasta – podkreśla prezes

Mariusz Wójtowicz.

Page 6: Kwartalnik, nr 2 (5) wrzesień 2014 www. szpitalzabrze.pl ... · dlatego dość szybko rezygnu-ją z walki z dodatkowymi ki-logramami. Chcemy poprzez profesjonalne porady dietetycz-ne

6

Przypomnijmy: w poło-wie lipca policja do-stała zgłoszenie o agre-sywnym pacjencie,

który awanturował się w Szpita-lu Miejskim w Rudzie Śląskiej. Mężczyzna demolował korytarz, niszczył kuchnię, skąd m.in. wziął noże. Pacjent nie reagował na wezwania policjantów. Nie pomógł ani gaz łzawiący, ani pałka policyjna. Mężczyzna zo-stał postrzelony w  nogi. Trafi ł

na stół operacyjny, ale nie udało się go niestety uratować.

Te tragiczne wydarzenia skłaniają do pytania o  bezpie-czeństwo pacjentów i  persone-lu w  Szpitalu Miejskim w  Za-brzu. Ta kwestia traktowana jest w  placówce priorytetowo. Szpitalna ochrona monitoru-je zachowanie odwiedzających w  zakresie agresywnego zacho-wania czy bycia pod wpływem alkoholu. Tego typu osoby nie

są na teren szpitala wpuszczone. O  bezpieczeństwo osób u  nas leczących się dba także personel poszczególnych oddziałów, któ-ry stale monitoruje stan pacjen-tów i  ruch na poszczególnych oddziałach.

W  trosce o  pacjentów w  szpitalnej Izbie Przyjęć zainstalowany został nowo-czesny monitoring. Sposoby zachowań w  sytuacjach zagra-żających pacjentom, ale także

personelowi, są też omawiane na wewnętrznych szkoleniach dla pracowników.

W ostatnich latach w Szpitalu Miejskim w Zabrzu nie zdarzy-ły się sytuacje zagrażające życiu czy zdrowiu naszych pacjentów. Były natomiast sytuacje, w któ-rych to pracownicy odczuwali zagrożenie ze strony pacjen-tów. Żadnego z  tych sygnałów nie lekceważyliśmy, każdy był wyjaśniany.

Szpitalny księgozbiór liczy w  tej chwili kilka-set pozycji. – To przede wszystkim powieści kry-

minalne, obyczajowe i przygodo-we. Mamy w  naszych zasobach książki Harlana Cobena, Lizy Marklund i Aleksandra Dumas. Pacjenci sięgają najczęściej po kryminały, ale także po znane i lubiane tytuły, jak „Przeminęło z  wiatrem” czy „Don Kichota”. Popularne są też nowości i  be-stsellery ostatnich lat – wylicza szpitalna psycholog Anna Pacut, pomysłodawczyni akcji.

Szpitalna biblioteka obejmu-je swoim zasięgiem cały szpital. Książki są rozwożone chorym dwa razy w tygodniu, specjalnym wózkiem. Wypożyczenie książek jest bezpłatne. Póki co nie ma kart bibliotecznych, obowiązuje zwykły zeszyt, gdzie zapisywana jest cała historia wypożyczeń.

– To nie jest jeszcze wiel-ki księgozbiór, rozpoczęliśmy więc zbiórkę książek dla Szpi-tala. Zwracamy się z  prośbą do

wszystkich: naszych pacjentów, pracowników oraz mieszkań-ców Zabrza o  przekazanie nam wszystkich niepotrzebnych czy przeczytanych książek. W  do-mach pewnie nikt już po te książki nie sięgnie, u nas dostaną nowe życie – mówi Anna Pacut.

Biblioteka w  Szpitalu Miej-skim w Zabrzu to część wdraża-nego w placówce programu słu-żącemu zagospodarowania czasu

wolnego pacjentów. W  planach są również projekcje fi lmowe, koncerty na świeżym powietrzu oraz gimnastyka dla pacjentów – oczywiście wyłącznie dla tych, którym na ruch pozwala stan zdrowia.

– Staramy się w  ten sposób oswoić w  świadomości cho-rych pobyt w  szpitalu. By pa-cjenci nie czuli się jak trybiki w  szpitalnej machinie, pełnej

sformalizowanych procedur. Do-stęp do książek czy muzyki choć częściowo powinien zmniejszyć ten dyskomfort. Pozytywne nastawienie zwiększa przecież szanse powrotu pacjentów do zdrowia, zarówno tych przewle-kle, jak i krótkotrwale chorych – mówi Mariusz Wójtowicz, prezes zabrzańskiej placówki.

Nasi pacjenci są bezpieczni

W szlafroku i kapciach do biblioteki i kina

Niedawne dramatyczne wydarzenia w szpitalu w Rudzie Śląskiej skłaniają do pytania o bezpieczeństwo pacjentów w Szpitalu Miejskim w Zabrzu. Jest ono w naszej placówce traktowane priorytetowo.

Szybszy powrót po operacji do zdrowia dzięki lekturze? W Szpitalu Miejskim w Zabrzu to możliwe. Od pewnego czasu pacjenci naszej placówki korzystają ze szpitalnej biblioteki. Już wkrótce będą mogli też posłuchać koncertów oraz obejrzeć film w szpitalnym kinie.

Szpitalny księgozbiór liczy w tej chwili kilkaset pozycji

Książki do szpitalnej biblioteki prosimy przekazywać bezpośred-nio do psycholog szpitalnej Anny Pacut w jej godzinach pracy:Poniedziałek: 16:30 – 20:00,Wtorek: 11:30 – 19:30Środa:10:30 – 16:00Czwartek: 07:00 – 13:00Piątek: 07:00 – 17:40Gabinet psycholog Anny Pacut mieści się w budynku Szpitala Miejskiego w Zabrzu (ul. Zamko-wa 4), na I piętrze za oddziałem dermatologii, nr pokoju 240. War-to najlepiej najpierw zadzwonić i umówić się na konkretny termin przekazania książek, nr tel. telefo-nu: 512 514 034 (Anna Pacut).

Page 7: Kwartalnik, nr 2 (5) wrzesień 2014 www. szpitalzabrze.pl ... · dlatego dość szybko rezygnu-ją z walki z dodatkowymi ki-logramami. Chcemy poprzez profesjonalne porady dietetycz-ne

7

Ofi cjalne otwarcie cen-trum zaplanowano na koniec paździer-nika. Zaraz potem

do Centrum zostaną przyjęte pierwsze pacjentki. Do Centrum przeniosą się oddziały, które do tej pory funkcjonowały w  dru-gim szpitalnym budynku przy pl. Traugutta w Zabrzu.

Nowy gmach będzie połączo-ny z  istniejącym kompleksem szpitalnym przy ul. Zamkowej. Będzie miał trzy kondygnacje użytkowe. Na pierwszej znajdą się apteka szpitalna, szkoła ro-dzenia oraz kompleks poradni przyszpitalnych. Na pierwszej kondygnacji ulokowana zosta-nie izba przyjęć ginekologii i  położnictwa, oddział gineko-logiczny, patologii ciąży. Na drugiej kondygnacji znajdzie miejsce oddział położniczy, po-rodowy, neonatologiczny oraz dwie sale operacyjne, w  tym interaktywna sala do chirurgii laparoskopowej. Do dyspozycji będzie łącznie 78 łóżek. Pacjent-ki będą mogły też skorzystać ze wsparcia poradni diabetologicz-nej, laktacyjnej, neonatologii czy diagnostyki prenatalnej.

Kobiety rodzące w  Cen-trum będą mogły skorzystać ze wszystkich dostępnych metod znieczulenia lub przeciwnie – rodzić wyłącznie siłami natury. Centrum będzie działało w sys-temie „rooming-in”, w  którym matka ma przy sobie dziecko przez cały czas, również zaraz po urodzeniu. – Dzięki tej in-westycji Zabrze stanie regio-nalnym centrum w  zakresie położnictwa i  leczenia chorób kobiecych – mówi prezes Ma-riusz Wójtowicz, prezes Szpitala Miejskiego w Zabrzu.

To największa w  naszym re-gionie w ostatnich latach inwe-stycja w służbę zdrowia fi nanso-wana ze środków publicznych. Budowa budynku kosztowała 40 mln zł, a  wyposażenie go

w  sprzęt to dodatkowe 3,5 mln zł. – Będzie to placówka, jakich w Polsce mało. To ogromny wy-czyn, że w ciągu zaledwie roku udało się postawić taki budy-nek – podkreśla prezes Mariusz Wójtowicz,

Budowa nowej placówki re-alizowana jest w  ekspresowym tempie. Umowa z  wykonawcą została podpisana w  maju 2013 roku, miesiąc później ruszy-ły prace budowlane. Już w  li-stopadzie na dachu budynku

zawisła wiecha. W  sierpniu 2014 roku prace budowlane i wykończeniowe zostały zakoń-czone. Obecnie trwają odbiory techniczne oraz ostatnie prace instalacyjne. Kończą się też ro-boty budowlane na zewnątrz budynku.

Uroczystość otwarcia Cen-trum swoim patronatem hono-rowym objęła Pierwsza Dama RP, Pani Anna Komorowska. Z  wnioskiem w  sprawie patro-natu w lipcu tego roku wystąpiły

wspólnie władze Zabrza i zarząd Szpitala Miejskiego. – Cieszymy się że Pani Anna Komorowska zgodziła się objąć honorowy patronat nad imprezą. Mał-żonka Prezydenta RP aktyw-nie angażuje się się w działania wspierajcie polskie rodziny, jest autorytetem w kwestiach macie-rzyństwa i  opieki nad dziećmi. Bardzo liczymy, że uświetni swą obecnością uroczystość otwarcia Centrum – mówi prezes Ma-riusz Wójtowicz.

Centrum Zdrowia Kobiety i Dziecka to największa w naszym regionie w ostatnich latach inwestycja w służbę zdrowia finansowana ze środków publicznych

Już tylko tygodnie dzielą nas od oddania do użytku Centrum Zdrowia Kobiety i Dziecka. Uroczystość otwarcia Centrum swoim patronatem honorowym objęła Pierwsza Dama RP, Pani Anna Komorowska.

Centrum ruszy już w październiku!

Page 8: Kwartalnik, nr 2 (5) wrzesień 2014 www. szpitalzabrze.pl ... · dlatego dość szybko rezygnu-ją z walki z dodatkowymi ki-logramami. Chcemy poprzez profesjonalne porady dietetycz-ne

Żołądek i  dwunastni-ca są ściśle ze sobą powiązanymi od-cinkami przewodu

pokarmowego nie tylko ana-tomicznie, ale czynnościowo, gdyż razem biorą udział we wstępnych etapach trawienia pokarmów. Ściana żołądka zbu-dowana jest z potrójnej warstwy mięśni gładkich, wyścielonej od środka pofałdowaną błoną śluzową, a  od zewnątrz błoną surowiczą.

Błona śluzowa żołądka i  dwunastnicy jest narażona na działanie czynników uszka-dzających i drażniących, dlate-go wytworzyła potrójną barierę ochronną, złożoną z  warstwy śluzu, nabłonka i warstwy pod-nabłonkowej. W  przypadku zaburzenia równowagi między mechanizmami ochronnymi a  czynnikami agresji docho-dzi do powstania owrzodze-nia trawiennego. W  chorobie wrzodowej żołądka mogą być osłabione mechanizmy obron-ne, a  w  chorobie wrzodowej dwunastnicy najczęściej prze-ważają czynniki agresji.

Ach ta bakteriaOwrzodzenie żołądka może występować w czterech typach, w  zależności od umiejsco-wienia i  stopnia wydzielania kwasu, a  także współistnienia z  owrzodzeniem dwunastnicy. Niezależnie od tego podziału u większości chorych obserwu-je się zapalenie błony śluzowej żołądka. Proces zapalny jest najczęściej wynikiem zakaże-nia bakterią helicobacter py-lori – uznano ją za najczęstszy

czynnik wywołujący owrzo-dzenie trawienne. Bytuje ona w żołądku na powierzchni jego błony śluzowej. Do zainfeko-wania wystarczy przypadkowe spożycie bakterii, na przykład z wodą lub zarażenie się od dru-giego człowieka – helicobacter pylori izoluje się ze śliny i kału. Objawy zakażenia są zależne od wzajemnego oddziaływania bakterii i organizmu człowieka. Helicobacter pylori ma zdol-ność łączenia się z  antygenem Lewis, będącym receptorem na powierzchni błony śluzo-wej żołądka. Ponieważ antygen ten jest również jednym z  wy-znaczników grupy krwi 0, może to tłumaczyć współistnienie owrzodzenia z tą grupą krwi.

Przyjmowanie kwasu acetlo-salicylowego może prowadzić do uszkodzenia błony śluzowej. U 1/3 osób przyjmujących prze-wlekle niesterydowe leki prze-ciwzapalne może się rozwinąć wrzód trawienny. Natomiast wpływ diety był w  przeszło-ści przeceniany – potwierdza się jedynie związek między częstym spożywaniem kawy, a większym ryzykiem wystąpie-nia owrzodzeń oraz ochronne działanie mleka. Z  kolei pale-nie tytoniu ma zdecydowanie negatywny wpływ nie tylko na zachorowanie, ale także na śmiertelność w  wyniku powi-kłań choroby wrzodowej.

ObjawyNajczęściej chorzy z  wrzodem trawiennym skarżą się na bóle w górnej części brzucha – jeśli występują one po lewej stro-nie brzucha, przemawia to za

owrzodzeniem żołądka, zaś je-śli po prawej, może to być obja-wem owrzodzenia dwunastnicy. Ból bywa określany różnorod-nie: jako palenie, kłucie, ucisk, skurcz lub uczucie wzdęcia. W przypadku dużych wrzodów, drążących do sąsiadujących narządów ból może być bardzo silny i promieniować do pleców. W  owrzodzeniu dwunastnicy ból nasila się w  1–3 godziny po jedzeniu, a  w  owrzodzeniu żołądka nieco wcześniej. Tym dolegliwościom nierzadko to-warzyszą zaparcia. Choroba wrzodowa cechuje się nawrota-mi, zwłaszcza w okresie jesien-nym oraz wiosennym i okresa-mi w emisji, czyli wycofania się dolegliwości.

Jest też grupa chorych, która nie odczuwa żadnych dolegli-wości, a  pierwszym objawem choroby jest powikłanie pod postacią krwawienia lub prze-dziurawienia wrzodu. W  przy-padku podejrzenia wrzodu trawiennego obowiązuje wyko-nanie badania endoskopowego, czyli gastroskopii, w  celu po-twierdzenia lub wykluczenia owrzodzenia oraz wykluczenia innej patologii – przede wszyst-kim raka. Każdorazowo wyko-nuje się w trakcie tego badania test urazowy na obecność heli-cobacter pylori, a w przypadku obecności wrzodu lub innej pa-tologii pobiera się wycinek do badania mikroskopowego.

PowikłaniaOwrzodzenie na przedniej ścia-nie żołądka może się przebić przez ścianę żołądka lub dwu-nastnicy do jamy brzusznej. Wydostający się sok żołądkowy i  pokarm wywołują zapalenie otrzewnej, które jeśli nie jest leczone może doprowadzić do śmierci chorego. Gdy dojdzie do przebicia wrzodu na tylnej ścianie żołądka, miejsce perfo-racji ulega zamknięciu w wyni-ku zlepiania się ściany żołądka

z  blisko sąsiadującymi w  tej okolicy innymi narządami.

Objawem perforacji jest bardzo silny ból w  górnej czę-ści brzucha, porównywalny do ukłucia nożem, zaś cały brzuch jest twardy jak deska. Leczenie jest wyłącznie chi-rurgiczne i  polega na otwar-ciu jamy brzusznej i  zaszyciu przedziurawienia. Groźnym powikłaniem jest krwawienie z  wrzodu trawiennego, najczę-ściej umiejscowionego na tylnej ścianie żołądka lub dwunast-nicy. Objawia się zwykle wy-miotami o  wyglądzie fusów od kawy i smolistymi stolcami, ale przy dużym krwotoku wymioty i stolec są krwiste.

Jak leczyć?Dzięki dużemu zaawansowaniu technik endoskopowych jest to obecnie główna metoda le-czenia krwawień z  owrzodzeń trawiennych. Wybór metody leczenia endoskopowego zależy od doświadczenia i możliwości technicznych lekarza. Może to być fotokoagulacja za pomocą lasera Nd: YAG; ostrzykiwa-nie środkami obkurczającymi lub sklejającymi naczynia, czy klejami fibrynowymi; metody termiczne (koagulacja, sonda cieplna, koagulacja argonowa); zakładanie klipsów na krwa-wiące naczynie. Wskazaniem do leczenia operacyjnego jest nieskuteczność tych metod oraz leczenia farmakologicznego.

Bolesne bóle brzucha

8

Odczuwasz bóle w nadbrzuszu w godzinę, a nawet trzy po posiłku, które są silne zwłaszcza wiosną i jesienią? Diagnoza może okazać się prosta: to wrzody żołądka lub dwunastnicy. Statystycznie cho-ruje na nie co dziesiąty człowiek!

Szpital Miejski w Zabrzu Sp. z o.o. wykonuje procedury w zakresie chorób wewnętrznych.Informacje na temat odpłatnych usług medycznych uzyskają Państwo pod nr telefonu32 277 61 00 wew. 221 ; 885 444 352 lub na stronie www.szpitalzabrze.pl

GŁOS

Na co narażony jest żołądek i dwunastnica

Auu… Boli mnie brzuch! cz. 1

Odczuwasz bóle w nadbrzuszu w go-dzinę, a nawet trzy po posiłku, które sąsilne zwłsilne zwłsilne zw aszcza wiosnłaszcza wiosnł ą i jesienią? Dia-gnoza może okazać się prosta: to wrzo-dy żołąołąo dka lub dwunastnicy. Statystycz-nie choruje na nie co dziesiąty cząty czą łty człty cz owiek!łowiek!ł

Jak to jest Jak to jest „zbudowane”? Żołądek i dwunastnica są ściśle ze sobą powiązany-mi odcinkami przewodu pokarmowego, nie tylko anatomicznie, ale czynnościowo, gdyż razem biorą udział we wstępnych etapach trawienia pokarmów. Żołądek jest narządem jamistym, w kształcie rogu myśliwskiego. Leży pod przeponą i jest oddzielony od przełyku wpustem, a od łyku wpustem, a od łdwunastnicy odźwiernikiem. Te dwa miej-sca odgrywają rolę jednokierunkowych przepustów, umożliwiających przecho-dzenie pokarmu przez początkowe odcin-ki przewodu pokarmowego.

Ściana żołądka zbudowana jest z potrój-ój-ónej warstwy mięśni gładkich, wyścielonej od środka pofałdowaną błoną śluzową, a od zewnątrz błoną surowiczą. Kształt łt łżołądka zmienia się w zależności od jego wypełnienia i czynności skurczowej. Brzeg wklęsły, zwany krzywiznły, zwany krzywiznł ą mniejszą, roz-poczyna się od wpustu i skierowany jest w stronę prawą i do tyłi do tyłi do ty u, a brzeg wypukłu, a brzeg wypukłu, a brzeg wypuk y, ły, łdłuższy, zwany krzywizną większą w stro-nę lewą, do dołu i do przodu. Wyróżnia się część wpustową żołądka, jego dno, trzon i część przedodźwiernikową. Z kolei dwu-nastnica ma kształt litery C, jest dłt litery C, jest dł ługa na około 25 cm i skło 25 cm i skło 25 cm i sk ada się z części górnej (zawiera opuszkę dwunastnicy), części zstępującej, części poziomej dolnej i wstę-pującej. Na ścianie części zstępującej znaj-duje się brodawka większa dwunastnicy, a w niej ujście przewodu żółciowego wspól-nego i przewodu trzustkowego.

Zaburzona równowagawnowaga. Błona śluzo-wa żołądka i dwunastnicy jest narażona na działanie czynników uszkadzających, drażniących, a nawet korozyjnych (wy-sokie i niskie temperatury, bakterie, leki, kwasy, sole żółciowe, pepsyna), dlatego wytworzyłwytworzyłwytworzy a potrójnójnó ą barierę ochronną, złożoną z warstwy śluzu, nabłonka i war-stwy podnabłonkowej. Śluz jest stale wy-dzielany przez komórki nabłonka i tworzy warstwę, zwalniającą czterokrotnie prze-nikanie jonów wodorowych w kierunku błony śluzowej, a poza tym zawiera on jony wodorowęglanowe zobojętniające jony wodorowe. W przypadku zaburze-nia równowagi między mechanizmami ochronnymi a czynnikami agresji (kwas solny, pepsyna, sole żółciowe, mikroorga-nizmy, zaburzenia motoryki żołądka czy dwunastnicy) dochodzi do powstania owrzodzenia trawiennego. W chorobie wrzodowej żołądka mogą być osłabione mechanizmy obronne, a w chorobie wrzo-dowej dwunastnicy najczęściej przeważa-ją czynniki agresji.

Ach ta bakteria. Owrzodzenie żołądka może występować w czterech typach, w zależności od umiejscowienia i stopnia wydzielania kwasu, a takżwydzielania kwasu, a takżwydzielania kwasu, a tak e współistnienia z owrzodzeniem dwunastnicy. Niezależ-nie od tego podziału u większości chorych

obserwuje się zapalenie błony śluzowej żołądka. Proces zapalny jest najczęściej wynikiem zakażenia bakterią helicobacter pylori – pylori – pylori uznano ją za najczęstszy czynnik wywołujący owrzodzenie trawienne. Bytu-je ona w żołądku na powierzchni jego bło-ny śluzowej. Do zainfekowania wystarczy przypadkowe spożycie bakterii, na przy-kłkłk ad z wodą lub zaraą lub zaraą żenie się od drugiego człczłcz owieka – helicobacter pylori izoluje sihelicobacter pylori izoluje sihelicobacter pylori ę ze śliny i kału. Objawy zakażenia są zależne od wzajemnego oddziaływania bakterii i ływania bakterii i łorganizmu człorganizmu człorganizmu cz owieka. Helicobacter pylorima zdolność łączenia się z antygenem Le-wis, będącym receptorem na powierzchni błony śluzowej żołądka. Ponieważ antygen ten jest również jednym z wyznacznikójednym z wyznacznikójednym z wyznacznik w grupy krwi 0, może to tłumaczyć współist-nienie owrzodzenia z tą grupą krwi. Oprócz tej infekcji chory może być narażony na działanie wcześniej wspomnianych czyn-nikónikónik w, przede wszystkim kwasu acetylo-salicylowego i lekósalicylowego i lekósalicylowego i lek w z grupy tak zwanych niesterydowych lekóniesterydowych lekóniesterydowych lek w przeciwzapalnych. Przyjmowanie kwasu acetlosalicylowego może prowadzić do uszkodzenia błony śluzowej zarówno przez działanie bezpo-średnie (kontaktowe), jak i przez hamo-wanie enzymu cyklooksygenazy i syntezy prostaglandyn, które zwiększają produk-cję ochronnego śluzu. U 1/3 osób przyj-mujących przewlekle niesterydowe leki przeciwzapalne może się rozwinąć wrzód trawienny. Natomiast wpływ diety byływ diety był ł yw diety był yw diety by w przeszłprzeszłprzesz ości przeceniany – potwierdza się jedynie związek między częstym spożywa-niem kawy, a większym ryzykiem wystą-pienia owrzodzeń oraz ochronne działanie mleka. Z kolei palenie tytoniu ma zdecy-dowanie negatywny wpływ nie tylko na ływ nie tylko na łzachorowanie, ale takżzachorowanie, ale takżzachorowanie, ale tak e na śmiertelność w wyniku powikłwyniku powikłwyniku powik ań choroby wrzodowej.

Objawy.Objawy.Najczęściej chorzy z wrzodem trawiennym skarżą się na bóle w górnej części brzucha – jeśli występują one po lewej stronie brzucha, przemawia to za owrzodzeniem żołądka, zaś jeśli po pra-wej, może to być objawem owrzodzenia dwunastnicy. Ból bywa określany różno-rodnie: jako palenie, kłucie, ucisk, skurcz lub uczucie wzdęcia. W przypadku du-

żych wrzodów, drążących do sąsiadu-jących narządów ból może być bardzo silny i promieniować do pleców. W owrzodzeniu dwunastnicy ból nasila się w 1-3 godziny po jedzeniu, a w owrzo-dzeniu żołądka nieco wcześniej. Tym dolegliwościom nierzadko towarzyszą zaparcia. Choroba wrzodowa cechuje się nawrotami, zwłaszcza w okresie je-siennym oraz wiosennym i okresami w emisji, czyli wycofania się dolegliwości. Jest też grupa chorych, która nie odczu-wa żadnych dolegliwości, a pierwszym objawem choroby jest powikłanie pod postacią krwawienia lub przedziurawie-nia wrzodu. W przypadku podejrzenia wrzodu trawiennego obowiązuje wy-konanie badania endoskopowego, czyli gastroskopii, w celu potwierdzenia lub wykluczenia owrzodzenia oraz wyklu-czenia innej patologii – przede wszyst-kim raka. Każdorazowo wykonuje się w trakcie tego badania test urazowy na obecność helicobacter pylori, a w przy-padku obecności wrzodu lub innej pa-tologii pobiera się wycinek do badania mikroskopowego.

PowikłPowikłPowik ania. Owrzodzenie na przedniej ścianie żołądka może się przebić przez ścianę żołądka lub dwunastnicy do jamy brzusznej. Wydostający się sok żołądkowy i pokarm wywołują zapalenie otrzewnej, które jeśli nie jest leczone może doprowa-dzić do śmierci chorego. Gdy dojdzie do przebicia wrzodu na tylnej ścianie żołąd-ka, miejsce perforacji ulega zamknięciu w wyniku zlepiania się ściany żołądka z blisko sąsiadującymi w tej okolicy innymi narzą-dami. Objawem perforacji jest bardzo silny ból w górnej części brzucha, porównywal-ny do ukłny do ukłny do uk ucia nożem, zaś cały brzuch jest ły brzuch jest łtwardy jak deska. Leczenie jest wyłątwardy jak deska. Leczenie jest wyłątwardy jak deska. Leczenie jest wy cznie chirurgiczne i polega na otwarciu jamy brzusznej i zaszyciu przedziurawienia. Groźnym powikłnym powikłnym powik aniem jest krwawienie z wrzodu trawiennego, najczęściej umiej-scowionego na tylnej ścianie żołądka lub dwunastnicy. Objawia się zwykle wymio-tami o wyglądzie fusów od kawy i smoli-stymi stolcami, ale przy dużym krwotoku wymioty i stolec są krwiste.

Jak leczyJak leczyćJak leczyćJak leczy ? Dzięki dużemu zaawan-sowaniu technik endoskopowych jest to obecnie główna metoda leczenia krwa-wień z owrzodzeń trawiennych. Wybór metody leczenia endoskopowego zależy od doświadczenia i możliwości technicz-nych lekarza. Może to być fotokoagulacja za pomocą lasera Nd:YAG; ostrzykiwanie środkami obkurczającymi lub sklejającymi naczynia, czy klejami fibrynowymi; meto-dy termiczne (koagulacja, sonda cieplna, koagulacja argonowa); zakłkoagulacja argonowa); zakłkoagulacja argonowa); zak adanie klipsów na krwawiące naczynie. Wskazaniem do leczenia operacyjnego jest nieskuteczność tych metod oraz leczenia farmakologiczne-go. Po otwarciu jamy brzusznej wykonuje się wtedy podkłwtedy podkłwtedy podk ucie krwawiącego wrzodu lub nawet resekcję żołądka. Jeśli wrzód jest położony w fizjologicznym zwężeniu, ja-kim jest odźwiernik, czyli przejście między żołądkiem a dwunastnicą, może dojść do patologicznego zwężenia lub całkowitego zamknięcia odźwiernika. Treść pokarmowa i sok żołądkowy zalega w żołądku, dopro-wadzając do jego powiększenia i obfitych wymiotów. W pierwszym etapie podejmu-je się typowe leczenie przeciwwrzodowe z eradykacją (usucięciem) helicobacter pylori. Jeśli ta metoda jest nieskuteczna, można zastosować endoskopowe poszerzanie odźwiernika jednak możliwy jest nawrót zwężenia. Leczenie chirurgiczne polega na wycięciu odźwiernika i przyległej do niego części żołądka oraz na przecięciu niektó-rych gałęzi nerwów błędnych. Celem tej operacji jest uzyskanie dobrego odpływu ływu łtreści pokarmowej i sokóci pokarmowej i sokóci pokarmowej i sok w trawiennych z żołądka.

Według danych epidemiologicznych wrzód żołądka nie odgrywa znaczącej roli w rozwoju nowotworu żołądka. Należy jednak pamiętać, że możliwe jest błędne rozpoznanie owrzodziałej postaci raka jako wrzodu trawiennego, dlatego tak ważne jest pobranie wycinka żołądka do badania mikroskopowego.

Za tydzień więwięwi cej o metodach rozpo-znania choroby wrzodowej, a takżznania choroby wrzodowej, a takżznania choroby wrzodowej, a tak e m.in. że m.in. żo gastroskopie i badaniu z jego użo gastroskopie i badaniu z jego użo gastroskopie i badaniu z jego u yciem życiem ż

Szpital Miejski w Zabrzu Sp. z o.o. Wykonuje procedury w zakresie chorób wewnętrznych. Informacje na temat odpłatnych usług medycznych uzyskają Państwo pod nr telefonu

32 277 61 00 wew. 221 ; 885 444 352 lub www.szpitalzabrze.pl

WŁODZIMIERZ POKRZYWNICKI,ordynator I Oddziału Chorób WewnętrznychSzpitala Miejskiego w Zabrzu.

16 P R O M O C J A (29.05.2014) Nr 22

Page 9: Kwartalnik, nr 2 (5) wrzesień 2014 www. szpitalzabrze.pl ... · dlatego dość szybko rezygnu-ją z walki z dodatkowymi ki-logramami. Chcemy poprzez profesjonalne porady dietetycz-ne

Po otwarciu jamy brzusznej wykonuje się wtedy podkłucie krwawiącego wrzodu lub nawet resekcję żołądka. Jeśli wrzód jest położony w  fi zjologicznym

zwężeniu, jakim jest odźwier-nik, czyli przejście między żo-łądkiem a  dwunastnicą, może dojść do patologicznego zwęże-nia lub całkowitego zamknięcia

odźwiernika. Treść pokarmowa i  sok żołądkowy zalega w  żo-łądku, doprowadzając do jego powiększenia i  obfi tych wy-miotów. W  pierwszym etapie

podejmuje się typowe leczenie przeciwwrzodowe z  eradykacją (usucięciem) helicobacter pylori. Jeśli ta metoda jest nieskuteczna, można zastosować endoskopowe poszerzanie odźwiernika jednak możliwy jest nawrót zwężenia. Leczenie chirurgiczne polega na wycięciu odźwiernika i  przyle-głej do niego części żołądka oraz na przecięciu niektórych gałęzi nerwów błędnych. Celem tej operacji jest uzyskanie dobrego odpływu treści pokarmowej i so-ków trawiennych z żołądka.

Według danych epidemio-logicznych wrzód żołądka nie odgrywa znaczącej roli w  roz-woju nowotworu żołądka. Nale-ży jednak pamiętać, że możliwe jest błędne rozpoznanie owrzo-działej postaci raka jako wrzodu trawiennego, dlatego tak ważne jest pobranie wycinka żołądka do badania mikroskopowego.

Dr Włodzimierz PokrzywnickiOrdynator Oddziału

Chorób WewnętrznychSzpitala Miejskiego w Zabrzu

9

Na antenie TV Zabrze można już oglądać 3 odcinek Za-brzańskiego Stolika Medycz-nego. Tym razem poświęcony

jest poradom dermatologicznym.Gośćmi programu byli prezes Szpitala

Miejskiego w  Zabrzu dr Mariusz Wójto-wicz oraz ordynator Oddziału Dermatolo-gii dr Maria Jeżewska. Specjaliści udzie-lali porad, jak bezpiecznie dbać o  skórę w okresie letnim. Z programu można się więc dowiedzieć, w jaki sposób bezpiecz-nie się opalać, kto zdecydowanie powi-nien unikać słońca i solariów oraz jakich kremów należy używać korzystając z ką-pieli słonecznych. Goście programu przy-bliżyli też widzom zagrożenia związane z ugryzieniami os i kleszczy. Omówili też, w jaki sposób należy dbać o skórę dzieci, osób starszych i kobiet w ciąży.

Zabrzański Stolik Medyczny to cy-kliczny program Telewizji Zabrze po-święcony zdrowiu. Omawia tematy i pro-blemy, z  którymi każdy z  nas może się spotkać: objawy i leczenie i najczęstszych chorób, profi laktykę zdrowotną, prak-tyczne aspekty kontaktów ze służbą zdro-wia. Program ma być nie tylko ciekawy, ale i przydatny.

Techniki endoskopowe to obecnie główna metoda leczenia krwawień z owrzodzeń trawiennych

Telewizja Zabrze nadaje swój 24-godzinny program na kanale S-10 w sieci kablowej oraz na 140 kanale cyfrowego dekodera sieci Vectra Media, na terenie Zabrza i 16 innych miast woj. śląskiego, m.in. Gliwic, Bytomia, Rudy Ślą-skiej i Rybnika. Wszystkie odcinki Zabrzańskiego Stolika Medycz-nego można obejrzeć na inter-netowej stronie Telewizji Zabrze - www.tvzabrze.eu.

Jak dbać o skórę w letnim okresie?

Prezes Szpitala Miejskiego w Zabrzu Mariusz Wójtowicz, dr Maria Jeżewska i red. Katarzyna Kleczka-Zdebel (TV Zabrze)

Page 10: Kwartalnik, nr 2 (5) wrzesień 2014 www. szpitalzabrze.pl ... · dlatego dość szybko rezygnu-ją z walki z dodatkowymi ki-logramami. Chcemy poprzez profesjonalne porady dietetycz-ne

10

Naszą placówkę wyróżniono za dzia-łania na rzecz społeczności lokal-nej, troskę o ekologię i środowisko,

ale przede wszystkim za podejmowanie różnorodnych przedsięwzięć w służbie pa-cjentom i pracownikom. Jak podkreśla Ewe-lina Kocur, koordynator zespołu do spraw promocji zdrowia w Szpitalu Miejskim w Zabrzu, Szpital wszystkie swe działania prowadzi zgodnie z zasadami społecznej odpowiedzialności. – Aktywnie współ-działamy z lokalnym otoczeniem. Poprzez współpracę z uczelniami wyższymi i szko-łami policealnymi dajemy możliwość nauki zawodu i zdobywania wiedzy studentom i uczniom. Wspieramy lokalną społeczność poprzez takie akcje jak szkolenia w przed-szkolach „Dlaczego warto myć ręce? ” oraz „Czytajmy Babciom i Dziadkom”, zachęca-jącą uczniów do czytania książek starszym ludziom – mówi Ewelina Kocur.

Zabrzański szpital aktywnie angażu-je się też w ochronę środowiska natu-ralnego. Dzięki zakończonej w tym roku

termomodernizacji ograniczono zużycie wody i energii oraz obniżono emisję zanie-czyszczeń. W placówce obowiązują też ści-słe procedury segregacji odpadów.

Pracownicy szpitala mają możliwość podnoszenia kwalifikacji, poprzez udział w kursach i szkoleniach, a także dzięki do-finansowaniu studiów. – W Szpitalu okre-ślono ścieżki awansu dla poszczególnych kategorii zawodowych. Pracownicy korzy-stają również z bezpłatnych pakietów ba-dań i szczepień. Zarząd motywuje ich do zdrowego trybu życia, m.in. poprzez orga-nizację konkursu dla osób rzucających pa-lenie – wylicza Ewelina Kocur.

Szpital Miejski w Zabrzu to miejsce, gdzie aktywnie promuje się zdrowie. W pla-cówce działa bezpłatny punkt porad diete-tycznych oraz bezpłatna szkoła rodzenia. Pracownicy szpitala zorganizowali kursy pierwszej pomocy dla uczniów zabrzań-skich gimnazjów. Ponad 1700 zabrzań-skich przedszkolaków dzięki akcji zorga-nizowanej przez Szpital Miejski w Zabrzu

nauczyło się poprawnie myć ręce. Szpital współpracuje z lokalnymi mediami, w któ-rych cyklicznie ukazują się porady medycz-ne oraz artykuły i programy propagujące zdrowy tryb życia.

Szpital Miejski w Zabrzu jest drugą pla-cówką ochrony zdrowia w woj. śląskim, która została wyróżniona certyfikatem Rzetelni. – To jedno z tych wyróżnień, z których jesteśmy wyjątkowo dumni. Cer-tyfikat Rzetelni ocenia naszą placówkę ca-łościowo. Pokazuje, że oprócz podnoszenia jakości świadczeń diagnostycznych, leczni-czych i opiekuńczych udzielanych naszym pacjentom, potrafimy również zadbać o właściwe relacje z otoczeniem lokalnym, pracownikami i partnerami społecznymi – podkreśla Mariusz Wójtowicz, prezes Szpi-tala Miejskiego w Zabrzu.

Renomowany certyfikat dla naszej placówki

Certyfikat odebrał Mariusz Wójtowicz, prezes Szpitala Miejskiego w Zabrzu

Certyfikat Rzetelni przyznawany jest w czterech kategoriach „Rzetelny Samorząd”, „Rzetelna Instytucja”, „Rzetelni w Biznesie” oraz „Rzetelni w Ochronie Zdrowia”. Ostatni przyzna-wany jest placówkom medycznym i fir-mom działającym w sektorze medycz-nym, które na każdym etapie działania kierują się rzetelnością, etyką, profe-sjonalizmem i efektywnością zarzą-dzania. O certyfikat mogą ubiegać się placówki, które kierują się rzetelnością i uczciwością w kontaktach z pacjen-tami, kontrahentami, interesantami, uczciwie i rzetelnie wykorzystują dzia-łania promocyjne i reklamowe, jedno-cześnie nie dyskredytując wizerunku konkurencji, stwarzają swoim pracow-nikom bardzo dobre warunki sprzy-jające zarówno efektywnej pracy jak i rozwojowi zawodowemu, są wrażliwi na potrzeby środowiska lokalnego oraz prowadzą swoją działalność w sposób przyjazny dla środowiska naturalnego.

Walka z bólem jako jeden z priorytetów leczenia, bezpłatna szkoła rodzenia, ochrona środowiska, promocja zdrowia w mediach - między innymi w uznaniu tych osiągnięć Szpital Miejski w Zabrzu został wyróżniony certyfikatem Rzetelni 2014. To jedno z bardziej prestiżowych wyróżnień w branży ochrony zdrowia w Polsce.

Informacje o  bieżącej dzia-łalności, relacje z  postępu in-westycji, ciekawostki i  porady – to wszystko można od kilku miesięcy znaleźć na facebooko-wym profilu Szpitala Miejskiego w Zabrzu. Profil działa od kilku

miesięcy. Ma już ponad 200 fa-nów. Jest uzupełnieniem strony www szpitala, szpitalnego biu-letynu i  medialnych informacji o  działalności i  ofercie naszej placówki. – Bardzo dziękujemy wszystkim odwiedzającym za

zaufanie i  motywację. Zachęca-my też do dzielenia się uwagami dotyczącymi tej strony – mówi Natalia Babińska, odpowiedzial-na w  Szpitalu Miejskim w  Za-brzu za administrowanie fan page’em.

Fan page Szpitala Miejskiego w Zabrzu znajduje się pod adresem ht t ps: //w w w. f ac ebo ok .com /szpitalzabrze. Zapraszamy do polubienia go wszystkich tych, którzy jeszcze nie są naszymi fa-cebookowymi fanami!

Fan page Szpitala Miejskiego w Zabrzu na portalu Facebook ma już ponad 200 polubień

Page 11: Kwartalnik, nr 2 (5) wrzesień 2014 www. szpitalzabrze.pl ... · dlatego dość szybko rezygnu-ją z walki z dodatkowymi ki-logramami. Chcemy poprzez profesjonalne porady dietetycz-ne

11

?Warto wiedzieć:

Rozrywka

Wchodzi facet do gabinetu lekarskiego z rybką i mówi:– Kicha.– Jaka kicha? – pyta lekarz– Rybka kicha – odpowiada facet.– Ale ja nie zajmuję się zwierzętami.Na to facet:– Jak to nie? Kolega mówił, że mu pan raka wyleczył!

Poniedziałek, siódma rano. W tramwaju ścisk. Nagle wśród stłoczonych ludzi ktoś woła:– Czy jest tu lekarz?!– Jestem! – krzyczy pasażer z daleka i przyciska się przez tłum. Gdy lekarz dochodzi do wołającego, ten pyta:– Choroba gardła na 6 liter?

– Ten lekarz którego mi poleciłeś to cudotwórca! Uleczył moją żonę w ciągu minuty!– Tak? No sam nie myślałem, że jest taki dobry... A jak to zrobił?– Powiedział jej, że wszystkie jej choroby to oznaka nadchodzącej starości...

Dom Muzyki i Tańca w Zabrzu zaprasza na swoje 55 urodziny. Imprezy będą trwać od 14 listopada do 14 grudnia. Będzie okazja do spotkania znanych i lubianych artystów. Przewidziano dużo atrakcji – wesołe, poważne, nostalgiczne, i dla widzów w każdym przedziale wiekowym, dla małych i dużych. DMiT ręczy za to, że każdy znajdzie tam coś dla siebie. Takich urodzin DMiT jeszcze nie obchodził, zapowiada się ciekawie. Bilety na koncerty już można kupić w kasach Domu Muzyki i Tańca.

Zabrzański odcinek Drogowej Trasy Średnicowej oddany do użytku! Uroczyste otwarcie miało miejsce 8 sierpnia. Jako pierwsi nową drogą przejechali rowerzyści. Dzień później – kierowcy. Budowa liczących łącznie ok. 3 km tzw. odcinków Z3 i Z4 z centrum Zabrza do granicy z Gliwicami trwała od czerwca 2012 r. Cały ten fragment kończy się bezkolizyjnym węzłem i łącznikiem prowadzącym do ronda na styku zabrzańskiej ul. Roosevelta i gliwickiej ul. Sikorskiego. Odcinki zbudowało konsorcjum firm Eurovia Polska i Przedsiębiorstwo Remontów Ulic i Mostów z Gliwic. Umowa opiewała na 184,1 mln zł. Równolegle powstają oba planowane odcinki

DTŚ w Gliwicach. Budowa liczącego 2,8 km odcinka G1, który obejmuje m.in. węzeł z autostradą A1, postępuje planowo. Wskutek przerwy w płatnościach na rzecz wykonawcy opóźniony jest natomiast odcinek G2 przebiegający przez centrum Gliwic (ponad 5 km).

Zbigniew Waśkiewicz, prezes Górnika Zabrze, zrezygnował ze stanowiska. O swej decyzji poinformował na Twitterze. „Dziękuję wszystkim, którzy wspierali i trzymam kciuki” – napisał. Były rektor katowickiej AWF był prezesem od marca tego roku, gdy zastąpił Artura Jankowskiego. Jego sukcesem było zdobycie licencji dla Górnika na nowy sezon. Podjął odważną decyzję o zwolnieniu trenera Ryszarda Wieczorka i zatrudnienie w jego miejsce Roberta Warzychy. Choć dla klubu sporym problemem okazał się brak licencji szkoleniowca pracującego dotąd w USA. Przewodniczący Rady Nadzorczej Górnika Tomasz Młynarczyk przyjął rezygnację prezesa i podziękował mu za „intensywną pracę włożoną w przygotowanie wniosku licencyjnego, jak również wysiłek związany z pracą wykonaną przed nowym sezonem”.

Fan page Szpitala Miejskiego w Zabrzu na portalu Facebook ma już ponad 200 polubień

U psychiatry:– Trochę się pogubiłem w pańskiej historii. Czy mógłby pan zacząć od początku?– No dobrze. A więc, na początku stworzyłem Ziemię...

Page 12: Kwartalnik, nr 2 (5) wrzesień 2014 www. szpitalzabrze.pl ... · dlatego dość szybko rezygnu-ją z walki z dodatkowymi ki-logramami. Chcemy poprzez profesjonalne porady dietetycz-ne

12

Szpital Miejski w ZabrzuOddział Położnictwa i Ginekologiiul. Zamkowa 4, partertel. 32 277 63 02; kom .783 918 101