Postępowanie cywilne

Interwencja

Następstwo prawne

Pełnomocnicy procesowi

Interwencja główna

• Powództwo osoby trzeciej przeciwko obu stronom toczącego się procesu o rzecz lub prawo (art. 75)

• Można wytoczyć do zamknięcia rozprawy w I instancji

• Interwencja nie jest obligatoryjna. Osoba trzecia może zapozwać w osobnym procesie tylko jedną ze stron.

Interwencja główna - skutki

• Toczy się nowy proces– Powód: interwenient– Pozwani: strony „pierwotnego” procesu

• Postępowanie „pierwotne” może być zawieszone

• Sąd może połączyć obie sprawy do rozpoznania (art. 219)

Interwencja uboczna

• Proces to res inter alios gesta dla osób trzecich

• Wyjątek – wynik procesu oddziaływuje na podmioty niebędące stronami

• Interwencja uboczna (art. 76 i n.; 107) – wstąpienie do procesu po jednej lub drugiej

stronie– Branie udziału w procesie po stronie, do

której interwenient przystąpił

Interwencja uboczna – interes prawny

• Interes prawny po stronie interwenienta– Proces windykacyjny: sprzedawca przystępuje po

stronie pozwanego nabywcy rzeczy– Małżonek pozwanego dłużnika pozostający we

wspólności ustawowej

• Brak interesu prawnego– Przyszli spadkobiercy pozywającego wierzyciela– Krewni powoda w sprawie o zaniechanie działań

naruszających dobra osobiste

Interwencja uboczna - zgłaszanie

• Brak ograniczeń podmiotowych i przedmiotowych

• Wyjątek (SN): prawa stanu (wątpliwe)• Można zgłosić do zamknięcia rozprawy

w II instancji• Każda ze stron może zgłosić opozycję

– Najpóźniej przy rozpoczęciu rozprawy– Jest interes prawny: opozycja oddalona

Pozycja prawna interwenienta ubocznego

• Pomocnik i kontroler strony– Współdziała, ale i zgłasza zarzuty za

stronę– Exceptio male gestae processus (art 82)

• Działa samodzielnie (79), ale nie może– dokonywać czynności sprzecznych z

działaniami strony– dokonać czynności niedopuszczalnych na

danym etapie spray (np. art 202)

Interwencja samoistna

• Z istoty stosunku prawnego wynika, że wyrok w sprawie ma odnieść bezpośredni skutek między interwenientem a przeciwnikiem strony, do której przystąpił (art. 81)

• Interwenient samoistny jest– Podmiotem spornego stosunku prawnego– Stroną materialna ale nie procesowa– Odpowiednie stosowanie przepisów o

współuczestnictwie jednolitym (art. 81)

Interwencja niesamoistnaWstąpienie na miejsce strony

• Interwencja niesamoistna– Osoba, wobec której pozwany miałby

roszczenie regresowe– Osoba odpowiadająca za pozwanego(?)

• Wstąpienie interwenienta do procesu (art. 83)– Dotyczy każdej interwencji– Wymaga zgody oby stron

Przypozwanie (art. 84)

• Zawiadomienie osoby trzeciej o toczącym się procesie i

• Wezwanie jej do udziału w sprawie• Na wniosek strony wzywa się osobę

– Przeciwko której przysługiwałoby roszczenie

– Która mogłaby mieć roszczenie przeciwko stronie

– Art. 573, 665, 884 par. 1 KC

Następstwo procesowe

• Zmiany w składzie stron i uczestników postępowania

• Pierwotna strona występuje z postępowania, na jej miejsce wchodzi nowa

• Przyczyny– Następstwo prawne– Czysto procesowe, bez następstwa

prawnego

Następstwo prawne

• Mortis causa– Zawieszenie z mocy prawa– Niekiedy proces tylko z udziałem kuratora

(art. 450 par 1, 456 par. 2)– Podjęcie po stawieniu się następcy lub

ustanowieniu kuratora• Utrata zdolności sądowej (jw.)• Inter vivos (zbycie rzeczy w toku sporu),

konieczna zgoda przeciwnika

Inne przypadki następstwa

• Wejście interwenienta ubocznego do procesu (art. 83)

• Zmiany podmiotowe w procesie– Powództwo wytoczone przeciwko osobie

bez legitymacji procesowej (art. 194)– Powództwo wytoczone przez osobę

niemajacą legitymacji procesowej (art. 196)

Następstwo - varia

• Zarzuty– Następca prawny: swoje i poprzednika– Nastęca inny: tylko zarzuty własne

• Może dotyczyć stron procesowych i materialnych

• Nie wchodzi w grę w przypadku – Prokuratora– Podmiotów na prawach strony

Reprezentacja stron i uczestników

• Dokonywanie czynności procesowych w imieniu reprezentowanego

• Obejmuje działanie– Przedstawiciela ustawowego– Organu osoby prawnej– Pełnomocnika procesowego– Zastępcy pośredniego

Przedstawicielstwo ustawowe

• Rodzice dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską

• Kurator– Prawa materialnego (16 par. 2, 42 par. 1

kc, 99 krio)– Procesowy (art. 69, 454, 447, 143, 195 par.

1, 501 par. 2)• Osoba prawna i ułomna osoba prawna –

wątpliwe, czy mogą być przedstawicielem

Pełnomocnictwo procesowe I

• Odnosi się do czynności procesowych• Może mieć charakter szerszy• Może mieć charakter przymusowy• Sporne, czy jednostronna czynność

prawna czy umowa• Szczególna sytuacja pełnomocnika z

urzędu• Udzielane co do zasady na piśmie

Pełnomocnictwo procesowe II rodzaje

• Pełnomocnictwo procesowe (art. 88)– Ogólne– Szczególne– Do prowadzenia danej sprawy (art. 426)

• Pełnomocnictwo do poszczególnych czynności procesowych (doręczenia art. 133 par 3)

Pełnomocnictwo procesowe III zakres (art. 91 i n)

• Wszystkie czynności procesowe• Czynności dotyczące zabezpieczenia i

egzekucji• Udzielenie substytucji• Zawarcie ugody, zrzeczenie się

roszczenia, uznanie powództwa• Odbiór kosztów od strony przeciwnej

Pełnomocnicy I

• Profesjonalni: – adwokat,– radca prawny,– rzecznik patentowy

• Pracownicy organów państwowych– przedstawiciel organu jst właściwego w

sprwach pomocy społ. (alimenty, ojcostwo)– Pracownik UOKiK lub innego regulatora

Pełnomocnicy II

• Małżonek, rodzice, rodzeństwo, zstępni• Współuczestnik sporu• Osoba powiązana kontraktowo ze

stroną– Pracownik– Zarządca majątku, – Zlecieniobiorca w stałym stosunku zlecenia– Sprawa musi pozostawać w związku ze

stosunkiem podstawowym

Pełnomocnicy III

• Przedstawiciele organizacji społecznych– Zrzeszeń rolników indywidualnych– Organizacji ochrony konsumenta– Organizacji z zakresu ochrony własności

przemysłowej– Innych wskazanych w przepisach

odrębnych• Sprawa musi pozostawać w związku z

przedmiotem działania organizacji

Wygaśnięcie pełnomocnictwa

• Osiągnięcie celu• Wypowiedzenie pełnomocnictwa (94)• Śmierć mocodawcy lub utrata zdolności

sądowej• Śmierć pełnomocnika lub utrata

przezeń zdolności procesowej lub uprawnień

Zastępca pośredni i organ

• Zastępcy pośredni– Syndyk– Kurator– Zarządca nieruchomości– Przedstawiciel grupy

• Organy– Osoby prawne– Spółki partnerskie z zarządem

(dyskusyjne)

Zastępstwo procesowe Skarbu Państwa

• Na zasadach ogólnych• Prokuratoria Generalna Skarbu

Państwa:– Zastępstwo przed sądami, w tym SN,

polubownymi i międzynadrodowymi– Opinie prawne i opinie aktów prawnych– Wyłączność

• Sprawy rozpoznawane przez SO• sądy polubowne• Uzgodnienie kw i zasiedzenie (wps>1mln zł)