KKS- przestępstwa i wykroczenia skarbowe

Przestępstwa i wykroczenia skarbowe „metody wykrycia i przeciwdziałania, ograniczenie ryzyka podatkowego,

wpływ danych finansowych na określenie zdolności kredytowej podmiotów”

Andrzej Dmowski CFE, CICA, CAAttorney – at – Law / Statutory Tax Advisor

Partner ZarządzającyRussell Bedford Poland

Legal Tax Audit Accounting Corporate Finance Business Consulting

Agenda

1. Odpowiedzialność podatników za zobowiązanie i zaległość podatkową v. odpowiedzialność karno-skarbowa

• Zaległość podatkowa• Odpowiedzialność za prawidłowość rozliczeń należności publicznoprawnych• Odpowiedzialność kierownika jednostki za rozliczenia podatkowe• Planowanie (optymalizacja podatkowa) a unikanie i uchylanie się od

opodatkowania

2. Modele przestępstw skarbowych• Uchylanie się od ujawniania podstawy opodatkowania lub składania deklaracji

podatkowej• Firmanctwo• Wyłudzanie nienależnego zwrotu podatku• Nadużycie preferencyjnej stawki należności celnej• Fikcyjny eksport (zjawisko tzw. karuzeli podatkowej)

3. Nieprawidłowości w zakresie rozliczenia podatku VAT - Metodyka oszustw skarbowych w zakresie uszczuplania podatku VAT

• Nierzetelna księgowość / zaniechania w księgowości• Międzynarodowe struktury transakcyjne w obrocie gospodarczym• Przemyt związany z importem• Uchylanie się od podatku VAT a działanie w zorganizowanej grupie

przestępczej lub związku przestępczymAndrzej Dmowski 2

Agenda

4. Oszustwa w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych

• Nieujawnianie przychodów podatkowych• Zawyżenie kosztów uzyskania przychodów• Przeszacowanie aktywów dla celów podatku dochodowego dla osób prawnych• Struktury podatkowe zwolnione z opodatkowania

5. Pozostałe przestępstwa skarbowe

6. Ceny transferowe i dokumentacja podatkowa• Pojęcie cen transferowych• Metody szacowania cen – ogólne założenia• Usługi reklamowe w ramach grupy kapitałowej• Ceny transferowe – bezpieczeństwo transakcyjne (stawka 50%)• Odpowiedzialność karno – skarbowa• Metody dotyczące ustalania wartości dóbr niematerialnych i usług• Dokumentacja podatkowa• Konwencja Arbitrażowa• Uprzednie Porozumienie Cenowe• Przerzucanie dochodów podmiotów pomiędzy podmiotami powiązanymi

Andrzej Dmowski 3

Agenda

Andrzej Dmowski 4

7. Międzynarodowa wymiana informacji w zakresie rozliczenia podatku VAT

• VIES• Deklaracja statystyczna (Intrastat)• Stałe miejsce prowadzenia działalności – „fixed place of business activity” dla

celów VAT

8. Przestępstwo prania brudnych pieniędzy

• Przestępstwo prania brudnych pieniędzy• Transakcje na papierach wartościowych• Problematyka pożyczek kapitałowych między spółkami• Pojęcie dumpingu

9. Odpowiedzialność karna związana z prezentacją danych finansowych

• Nierzetelność danych w sprawozdaniu finansowym• „Kreatywna księgowość” a możliwości w zakresie wyceny / przeszacowania

aktywów w sprawozdaniu finansowym• Rozbieżność pomiędzy wynikiem podatkowym a bilansowym• Manipulacje wynikiem finansowym mające wpływ na zdolność kredytową

podmiotu• Wyłudzanie kredytów / pożyczek w oparciu o nierzetelne dane finansowe

Agenda

10. Przestępstwa i wykroczenia skarbowe

• Zgodność przepisów karnoskarbowych z unormowaniami Kodeksu karnego• Sankcje karnoskarbowe• Środki karne i zabezpieczające• Odpowiedzialność karna podmiotów zbiorowych• Przepadek przedmiotów i korzyści• Okoliczności stanowiące podstawę obostrzenia kary• Ciąg przestępstw skarbowych i kara łączna• Terminy w postępowaniu karnoskarbowym

11. Podsumowanie

Andrzej Dmowski 5

Andrzej Dmowski 6

Akty Prawne

1. Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks Spółek Handlowych (Dz.U.2000.94.1037 ze. zm. dalej: k.s.h).

2. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350 ze. zm. dalej: ustawa o PIT, UPIT).

3. Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 ze. zm. dalej: ustawa o CIT, UCIT).

4. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2004 nr 54 poz. 535 ze. zm. dalej: ustawa o VAT, UVAT).

5. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. 1997 nr 137 poz. 926 ze. zm. dalej: Ordynacja podatkowa, OP).

6. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny. (Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553 ze. zm. dalej: k.k.).

7. Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2010 r. Nr 46, poz. 275 dalej: k.w.)

8. Ustawa z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy (Dz.U. 1999 Nr 83 poz. 930, dalej: k.k.s).

9. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks Karny Wykonawczy (Dz. U. z 1997 r. Nr 90, poz. 557 ze. zm.)

10. Ustawa z dnia 29 września 1994 r. – o rachunkowości (Dz. U. z 2013 r. poz. 330 ze. zm dalej: u.r.).

11. Ustawa z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2010 r. nr 46, poz. 276 ze. zm.).

12. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz.U. 1997 nr 140 poz. 939 ze. zm.).11. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz.U. 1997 nr 89 poz.

555 ze. zm. dalej: k.p.k.).12. Ustawa z dnia 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za

czyny zabronione pod groźbą kary (Dz.U.2002.197.1661 dalej: uopz)13. Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej (Dz.U. 1991 Nr 100 poz. 442 ze.

zm. dalej: ustawa o kontroli skarbowej).

15. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej (Dz.U. z 2009 nr 168 poz. 1323 ze. zm.).

16.Ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (tekst jednolity Dz.U. 2003 nr 153 poz. 1503)

17.Dyrektywa 2006/112/WE RADY z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. nr 347/1).

18.Dyrektywa Rady Europejskiej nr 91/308/EWG z 10 czerwca 1991 r. w sprawie uniemożliwienia korzystania z systemu finansowego w celu prania pieniędzy zmieniona dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2001/97/WE z 4 grudnia 2001 r.68, które zastąpiono ostatecznie dyrektywą nr 2005/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 26 października 2005 r.

19. Konwencja nr 141 Rady Europy z 8 listopada 1990 r. o praniu, ujawnianiu, zajmowaniu i konfiskacie dochodów pochodzących z przestępstwa, sporządzona w Strasburgu.

20.Zalecenia Komitetu Ministrów Rady Europy z 27 czerwca 1980 r. - w sprawie przeciwdziałania transferowi i ukrywaniu funduszy pochodzących z przestępstw. Zobowiązanie państw do nakładania na ich systemy bankowe obowiązku identyfikacji klienta

21.Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie zgłoszeń INTRASTAT (Dz. U. 2004, nr 89, poz. 846), rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2004 r. zmieniające rozporządzenie z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie zgłoszeń INTRASTAT (Dz. U. 2004, nr 282, poz. 2809), z dnia 20 grudnia 2005 (Dz. U. 2005, nr 257, poz. 2154) oraz z dnia 19 grudnia 2006 r. (Dz. U. 2006, nr 243, poz. 1765).

Akty Prawne

Andrzej Dmowski 7

Odpowiedzialność podatników

Odpowiedzialność za zobowiązanie i zaległość podatkową

Zaległość podatkowa

Andrzej Dmowski 8


Zaległość podatkowa - art. 51 Ordynacji podatkowej

Zaległością podatkową jest podatek niezapłacony w terminie płatności

§ 2.Za zaległość podatkową uważa się także niezapłaconą w terminie płatności zaliczkę na podatek, w tym również zaliczkę, o której mowa w art. 23a, lub ratę podatku.

§ 3.Przepisy stosuje się również do należności z tytułu podatków, zaliczek na podatki oraz rat podatków niewpłaconych w terminie płatności przez płatnika lub inkasenta.

Za zaległość podatkową dodatkowo uznaje się:

nadpłatę, jeżeli w zeznaniu lub w deklaracji, o których mowa została wykazana nienależnie lub w wysokości wyższej od należnej, a organ podatkowy dokonał jej zwrotu lub zaliczenia na poczet zaległości podatkowych bądź bieżących lub przyszłych zobowiązań podatkowych

zwrot podatku, jeżeli podatnik otrzymał go nienależnie lub w wysokości wyższej od należnej lub został on zaliczony na poczet zaległości podatkowej albo bieżących lub przyszłych zobowiązań podatkowych, chyba że podatnik wykaże, że nie nastąpiło to z jego winy

wynagrodzenie płatników lub inkasentów pobrane nienależnie lub w wysokości wyższej od należnej

oprocentowanie nienależnej nadpłaty bądź zwrotu podatku zwrócone lub zaliczone na poczet zaległych, bieżących lub przyszłych zobowiązań podatkowych

Andrzej Dmowski 9

Odsetki za zwłokę

Dług podatkowy X liczba dni zwłoki Odsetki = x STAWKA

365PODSTAWOWA STAWKA ODSETEK

= [ 2 x stopa kredytu lombardowego ustalana przez Radę Polityki Pieniężnej + 2 % ] > 8%

(preferencyjna stawka – 0,75 x stawka podstawowa dla podatników, którzy dokonają korekty deklaracji i w ciągu 7 dni zapłacą zaległość

podatkową)

Skutki zaległości podatkowej:

zabezpieczenie wykonania zobowiązania podatkowego na majątku dłużnika

przeniesienie odpowiedzialności podatkowej na osobę trzecią

skutki karno skarbowe dla dłużnika (podatnika) art. 57 k.k.s

art. 77 k.k.s

Zaległość podatkowa - Skutki

Andrzej Dmowski 10

Art. 57 k.k.s

§1 Podatnik, który uporczywie nie wpłaca w terminie podatku, podlega karze grzywny zawykroczenie skarbowe.

§2 Sąd może odstąpić od wymierzenia kary, jeżeli przed wszczęciem postępowania w sprawie o wykroczenie skarbowe określone w § 1 wpłacono w całości należny podatek na rzecz właściwego organu.


Andrzej Dmowski 11

Art. 77 k.k.s§1 Płatnik lub inkasent, który pobranego podatku nie wpłaca w terminie na rzecz

właściwego organu, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności do lat 3, albo obu tym karom łącznie.

§2 Jeżeli kwota niewpłaconego podatku jest małej wartości, sprawca czynu zabronionego

określonego w § 1 podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych.§3 Jeżeli kwota niewpłaconego podatku nie przekracza ustawowego progu,

sprawca czynu zabronionego określonego w § 1 podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

§4 Sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić odwymierzenia kary lub środka karnego, jeżeli przed wszczęciem postępowaniaw sprawie o przestępstwo skarbowe określone w § 1 lub 2 wpłacono w całościpobrany podatek na rzecz właściwego organu.§5 Sąd może odstąpić od wymierzenia kary, jeżeli przed wszczęciem

postępowaniaw sprawie o wykroczenie skarbowe określone w § 3 wpłacono w całościpobrany podatek na rzecz właściwego organu.

Odpowiedzialność za prawidłowość rozliczeń należności publicznoprawnych

Andrzej Dmowski 12


Należność publicznoprawna

Art. 53 k.k.s

§26. W rozumieniu kodeksu karno skarbowego należność publicznoprawna jest to należność państwowa lub samorządowa, będąca przedmiotem przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego; należnością państwową jest podatek stanowiący dochód budżetu państwa, należność z tytułu rozliczenia udzielonej dotacji lub subwencji lub należność celna, a należnością samorządową - podatek stanowiący dochód jednostki samorządu terytorialnego lub należność z tytułu rozliczenia udzielonej dotacji lub subwencji.

§26a. W rozumieniu kodeksu należnością publicznoprawną, w tym podatkiem, jest także należność stanowiąca przychód budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich lub budżetu zarządzanego przez Wspólnoty Europejskie lub w ich imieniu, w rozumieniu wiążących Rzeczpospolitą Polską przepisów prawa Unii Europejskiej, będąca przedmiotem przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2011 r. sygn. akt V KK

361/10

„W świetle przepisu art. 53 § 27 k.k.s. należność publicznoprawna uszczuplona czynem zabronionym jest to wyrażona liczbowo kwota pieniężna, od której uiszczenia lub zadeklarowania uiszczenia w całości lub w części osoba zobowiązana uchyliła się i w rzeczywistości ten uszczerbek finansowy nastąpił. Uporczywe niewpłacanie w terminie podatku, będące znamieniem wykroczenia skarbowego z art. 57 § 1 k.k.s., stanowi uszczuplenie należności publicznoprawnej.” Andrzej Dmowski 13


Odpowiedzialność

S.A, Sp. z o.o. Członkowie zarządu

Spółka jawna, Spółka cywilna

Wspólnicy prowadzący

sprawy spółki

Spółka partnerska

Wspólnicy prowadzący

sprawy spółki albo zarząd

Sp. k.a , Sp.k.Komplementariusz

e prowadzący sprawy spółki

Os. Fiz prowadząca

d.gOsoba fizyczna

Podmiot w likwidacji

Likwidator, syndyk lub zarządca w

post. upadłościowym

Andrzej Dmowski 14

Odpowiedzialność kierownika jednostki za rozliczenia

Andrzej Dmowski 15


Art. 4a Ustawy o rachunkowości

1. Kierownik jednostki oraz członkowie rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego jednostki są zobowiązani do zapewnienia, aby sprawozdanie finansowe oraz sprawozdanie z działalności spełniały wymagania przewidziane w ustawie o rachunkowości

2. Kierownik jednostki oraz członkowie rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego jednostki odpowiadają solidarnie wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem stanowiącym naruszenie obowiązku wynikającego z ust. 1.

Pod pojęciem „kierownika jednostki" rozumie się - członka zarządu lub innego organu zarządzającego lub organu wieloosobowego (zarząd), który - zgodnie z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, statutem, umową lub na mocy prawa własności - uprawniony jest do zarządzania jednostką, z wyłączeniem pełnomocników ustanowionych przez jednostkę. Za kierowników jednostki uważa się:

spółka handlowe – osobę (osoby) określone w statucie, w umowie spółki spółka jawna i cywilna – wspólników prowadzących sprawy spółki spółka partnerska – wspólnicy prowadzący sprawy spółki albo zarząd spółka komandytowa i spółka komandytowo – akcyjna – komplementariusze

prowadzący sprawy spółki osoby fizyczna – osoba prowadzącą działalność gospodarczą, w tym osoby

wykonujące wolne zawody likwidatora lub syndyka - w postępowaniu upadłościowym

Andrzej Dmowski 16


Podstawowe obowiązki sprawozdawcze

Zapewnienie, aby sprawozdanie finansowe oraz sprawozdanie z działalności spełniały wymagania

Złożenie we właściwym rejestrze sądowym rocznego sprawozdania finansowego wraz z opinią biegłego rewidenta

Zapewnienie udostępnienia biegłemu rewidentowi, prowadzącemu badanie sprawozdania finansowego ksiąg rachunkowych oraz dokumentów, będących podstawą zapisów, udzielania wyczerpujących wyjaśnień

Zapewnienie sporządzenia sprawozdania finansowego za rok obrotowy nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia bilansowego i przedstawienia go właściwym

Ogłoszenie sprawozdania finansowego lub rocznego skonsolidowanego

Andrzej Dmowski 17


Odpowiedzialność organów zarządzających i nadzorczych

Cywilna

kierownik jednostki oraz członkowie rady nadzorczej odpowiadają solidarne wobec spółki za szkodę spowodowaną działaniem lub zaniechaniem naruszającym obowiązek , zapewnienia zgodności sprawozdania finansowego i sprawozdania z działalności z u.r..

szkoda powstała w wyniku tego działania lub zaniechania

pokrycie powstałej szkody obejmuje szkodę rzeczywistą i utracone korzyści

Karna (art. 77 u.r.)

nieprowadzenie ksiąg rachunkowych, prowadzenie ich wbrew przepisom UoR, podawania w księgach nierzetelnych danych

niesporządzenie sprawozdania finansowego, sporządzenie niezgodnie z przepisami o u.r., zawarcie w sprawozdaniu nierzetelnych danych.

Podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat 2 albo obu tym karom łącznie

Andrzej Dmowski 18


Art. 587 Kodeksu Spółek Handlowych

§ 1.Kto przy wykonywaniu obowiązków wymienionych w tytule III i IV ogłasza dane nieprawdziwe albo przedstawia je organom spółki, władzom państwowym lub osobie powołanej do rewizji - podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

§ 2.Jeżeli sprawca działa nieumyślnie - podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.Wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 23 grudnia 2002 r. sygn. akt II AKa 310/02

„(…)Przestępstwo z art. 587 KSH jest przestępstwem indywidualnym, a więc może go popełnić tylko osoba, która wykonuje obowiązki w tytule III Kodeksu spółek handlowych (np. członek zarządu komisji rewizyjnej, rady nadzorczej, likwidator itd.). Do osób tych należą również założyciele spółki akcyjnej, a więc osoby, które przyczyniały się do jej utworzenia i podpisały statut spółki (art. 301 § 3 KSH). Natomiast inne osoby, które w sprawozdaniach finansowych podają nieprawdziwe dane albo przedstawiają je organom nadzorczym, władzom państwowym lub badającemu sprawozdanie finansowe i księgi handlowe, podlegają odpowiedzialności karnej z art. 35 § 1 lub § 2 ustawy z dnia 18.10.1991 r. o badaniu i ogłoszeniu sprawozdań finansowych oraz biegłych rewidentach i ich samorządzie”.”

Andrzej Dmowski 19


Odpowiedzialność księgowego w ramach stosunku pracy

księgowy, będąc pracownikiem odpowiada za należyte wykonanie obowiązków na zasadach ogólnych – KP

w przypadku braku należytego wykonywania obowiązków i wyrządzenia tym szkody pracodawcy odpowiedzialność księgowego oparta jest na zasadzie winy

odpowiedzialność materialna jest ograniczona do 3 krotności miesięcznego wynagrodzenia przysługującego w dniu wyrządzenia szkody

odpowiedzialność w granicach rzeczywistej szkody

odpowiedzialność karno skarbowa, w przypadku wykazania nieprawidłowości (np. podawanie nieprawdziwych danych podatkowych, prowadzenie ksiąg w sposób wadliwy i nierzetelny)

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 października 1998 r. sygn. akt I PKN 360/98 „(…)Uchybienie obowiązkom wynikającym z art. 4 ust. 4 i art. 52 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. Nr 121, poz. 591 ze zm.) stanowi ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych w rozumieniu art. 52 § 1 pkt 1 KP(…)”.”

Andrzej Dmowski 20

Planowanie (optymalizacja podatkowa)

Unikanie i uchylanie się od opodatkowania

Andrzej Dmowski 21

Planowanie (optymalizacja podatkowa) - Unikanie i uchylanie się od opodatkowania

KONTROLA PLANU

REALIZACJA PLANUWYBÓR

OCENA SKUTKÓWSZUKANIE PRAWNYCH

ROZWIĄZAŃ

PROBLEMCEL

Etapy planowania podatkowego

Planowanie podatkowe – element optymalizacji podatkowej

Unikanie płacenia podatków - wykorzystanie instrumentów prawnych

Uchylanie się od płacenia podatków - działanie nielegalne

Andrzej Dmowski 22


Planowanie – w rozumieniu teorii zarządzania - działanie zorientowane na przyszłość, dążenie do wywołania zjawisk, które najprawdopodobniej nie zaistniałyby samoistnie Planowanie podatkowe

ujęcie szerokie – to uwzględnianie skutków podatkowych w planowaniu gospodarczym

ujęcie wąskie – to sposób prowadzenia interesów majątkowych umożliwiający wykorzystanie dozwolonych prawnie instrumentów minimalizacji obciążeń podatkowych Rozumienie planowania podatkowego:

jako uchylanie się od opodatkowania, zmniejszanie podatków nielegalnymi metodami. Oceniane jako przestępstwo skarbowe

wykorzystanie legalnych możliwości obniżenia, zmniejszenia ciężarów podatkowych – „tax planning”

Andrzej Dmowski 23


Planowanie podatkowe Cel

Zmniejszenie ciężaru podatkowego przy uwzględnieniu współdziałania wszystkich podatków

Redukowanie ryzyka podatkowego

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 30 czerwca 2003 r. sygn. akt I SA/Wr 1183/00

„Z żadnej normy prawnej nie można wyprowadzić zasady nakładającej na podatnika obowiązek działania dla powstania zobowiązania podatkowego w najwyższej możliwej wysokości. (...) Jeżeli obowiązujący porządek prawny stwarza podatnikowi możliwość wyboru kilku legalnych konstrukcji do osiągnięcia zamierzonego celu gospodarczego, z których każda będzie miała inny wymiar podatkowy, to wybór najkorzystniejszego podatkowego rozwiązania nie może być traktowany jako obejście prawa”.”

Andrzej Dmowski 24


Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 lipca 1996 r. sygn. akt SA/Ka 1244/95

„(…)żaden przepis prawa podatkowego ani orzecznictwo, ani też doktryna prawa nie zabraniają podatnikowi wyboru takiego rozwiązania zgodnego z prawem i rzeczywistością, które byłoby dla niego - przy podejmowaniu decyzji gospodarczych - bardziej korzystne na gruncie prawa podatkowego. Wybór drogi najłagodniej opodatkowanej jest wolnym wyborem każdego podatnika i nie może podlegać kontroli organów podatkowych”.

Unikanie

Zob. podatkowe

nie powstaje

Przeprowadzone zgodnie z

przepisami

Stanowi uchybienie

sensowi i celowi ustawy

podatkowej

Andrzej Dmowski 25


Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 czerwca 1998 r. syng. Akt I SA/Po 1883/97

„(…)Zjawisko unikania opodatkowania polega z reguły na stosowaniu przez podatnika znanych i aprobowanych form prawnych operacji gospodarczych. Operacji tych ani ich rezultatów podatnik nie ukrywa przed administracją podatkową. Żąda, aby to, co jawnie czyni, stało się podstawą ustalenia jego zobowiązań podatkowych, mimo że działanie to bywa postępowaniem z pogranicza dozwolonego i niedozwolonego.”.

Uchylanie Zob. podatkowe

Skrytość, potajemność

działania podatnika

Uchybienie brzmieniu

ustawy

Czyn zabroniony art. 54 k.k.s

Andrzej Dmowski 26

Wybrane modele działalności w zakresie zaniżenia i wyłudzenia podatku

Andrzej Dmowski 27

Modele przestępstw podatkowych

Przestępstwa związane z akcyzą: - podrabianie towarów akcyzowych (alkohol i wyroby tytoniowe), - wprowadzanie do obrotu paliw z zaniżoną akcyzą,

Przestępstwa związane z cłem:- Wprowadzanie towarów na obszar celny UE bez odprowadzonego cła / z zaniżonym cłem- manipulacje klasyfikacją taryfową

Przestępstwa związane z VAT:- tzw. "karuzele VAT",- puste faktury,- znikający podatnik- obrót niezaewidencjonowany

Przestępstwa związane z CIT:- brak wykazywania przychodów podatkowych- fikcyjne koszty- zakup spółki ze stratą-transfer zysków za granicę- raje podatkowe- ceny transferowe

Andrzej Dmowski 28

Modele przestępstw podatkowych

Oszustwa związane z zatrudnieniem pracowników:-„szara strefa”- zaniżenie wynagrodzeń- zawieranie umów o współpracy (umów cywilnoprawnych) zamiast umów o pracę

Pranie „brudnych pieniędzy”:- środki z przestępstw skarbowych- legalizacja środków z przestępstw karnych

Brak rejestracji działalności gospodarczej:- firmanctwo- powiernictwo w systemie anglo-saskim

Andrzej Dmowski 29

Andrzej Dmowski 30

Nieprawidłowości w zakresie rozliczania podatku VAT

Metodyka oszustw skarbowych w zakresie uszczuplania podatku VAT

Oszustwa w zakresie podatku od towarów i usług

Karuzela podatkowa

Karuzela podatkowa

Firma A(dostawca))

Firma B(znikający podatnik))

Sprzedaż za 3 tys. .EUR (wg stawki VAT 0 proc.) do firmy B - WDT

VAT do zapłacenia ale firma nie płaci VAT – u – znika.

Firma C (bufor)

Firma D (broker))

Firma E (importer spoza UE)

Sprzedaż za 2.950 EUR (wg stawki VAT 23 proc.) transakcja wewnątrzwspólnotowa.

Sprzedaż za 2.960 EUR (wg stawki VAT 0 proc.) WDT

VAT do zapłacenia

VAT do zwrotu Firma D odlicza podatek lub domaga się zwrotu niezapłaconego przez Firmę B podatku VAT

Lub sprzedaż za 2.970 EUR (wg stawki VAT 0 proc.) eksportAndrzej Dmowski 31

Karuzela podatkowa

Wyrok TSUE w sprawach połączonych Mahagében kft i Péter Dávid przeciwko Nemzeti Adó- és Vámhivatal Dél-dunántúli Regionális Adó Főigazgatósága (sygn. spraw C‑80/11, C‑142/11).

Podatnik ma prawo do odliczenia od kwoty podatku VAT, którą jest zobowiązany zapłacić, kwotę podatku należnego lub zapłaconego z tytułu świadczonych mu usług, pomimo tego, że wystawca tych faktur dopuścił się nieprawidłowości, chyba że organ podatkowy na podstawie obiektywnych przesłanek udowodni, że podatnik powinien wiedzieć lub wiedział, że transakcja wiązała się z przestępstwem popełnionym przez wystawcę faktury.

Wyrok TSUE z dnia 12 stycznia 2006 r. sygn. sprawy C- 354/03 w sprawie Optigen i inni (Zb. Orz. 2006, s. I-483) orzeczono, że ma prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT przeprowadzającego transakcje, które nie zostały dotknięte oszustwem dotyczącym podatku VAT, nie może mieć wpływ okoliczność, że w łańcuszku dostaw, których część stanowią te transakcje, inna – uprzednia lub kolejna transakcja - jest dotknięta oszustwem dotyczącym podatku VAT, jeśli podatnik nie wiedział lub w żaden sposób nie mógł się dowiedzieć o zaistnieniu oszustwa.

Podobny pogląd wyraził TSUE w wyrok z dnia 6 lipca 2006 r. w sprawie połączonych C-439/04 i C-440/04 AXEL Kittel.

Andrzej Dmowski 32

Karuzela podatkowa

„(…)Artykuły dyrektywy 2006/112 stoją na przeszkodzie praktyce krajowej, w ramach której organ podatkowy odmawia prawa do odliczenia z tego powodu, iż podatnik nie upewnił się, że wystawca faktury za towary, których prawo do odliczenia ma dotyczyć, jest podatnikiem, że dysponował on tymi towarami i był w stanie je dostarczyć oraz że wywiązał się z obowiązku złożenia deklaracji i zapłaty VAT, albo z tego powodu, że podatnik nie posiada, poza fakturą, innych dokumentów potwierdzających spełnienie powyższych warunków, mimo że były spełnione warunki materialne i formalne powstania prawa do odliczenia określone w dyrektywie 2006/112, a podatnik nie miał przesłanek podejrzewać, że wystawca faktury dopuścił się nieprawidłowości lub przestępstwa (…)”.”

Wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 czerwca 2012 r., sygn. akt I FSK 1200/11, I FSK 1201/11.

W ocenie sądu organy podatkowe kwestionujące odliczenie VAT przez przedsiębiorcę z tytułu faktur, które nie dokumentują rzeczywistych transakcji, muszą udowodnić, że przedsiębiorca nie zachował należytej staranności.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 grudnia 2012 r. sygn. akt I FSK 1694/11

Andrzej Dmowski 33

Przemyt związany z importem towarów

Andrzej Dmowski 34

Art. 2 pkt 7 ustawa o VAT

Przemyt (kontrabanda, pot. szmugiel) – przemieszczenie towarów pomiędzy państwami z pominięciem opłat celnych, akcyzy, podatku VAT i innych należności wobec państwa, na którego terytorium wwieziono towar, lub też wwiezienie towaru, którym obrót jest w danym kraju zakazany przez prawo. Omija się również, rzadko co prawda występujące, opłaty i ograniczenia wywozowe.Import towarów - rozumie się przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium Unii Europejskiej. (brzmienie od 1 kwietnia 2013 r.)

W zakresie podatku od towarów i usług ustawa z 27 czerwca 2003 r. o utworzeniu wojewódzkich kolegiów skarbowych nadaje organom celnym uprawnienia organów podatkowych z tytułu importu towarów w zakresie podatku VAT. Organy

Dyrektor Izby Celnej

Naczelnik Urzędu Celnego


Andrzej Dmowski 35


Art. 86 k.k.s

§ 1. Kto, nie dopełniając ciążącego na nim obowiązku celnego, przywozi z zagranicy lub wywozi za granicę towar bez jego przedstawienia organowi celnemu lub zgłoszenia celnego, przez co naraża należność celną na uszczuplenie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie.

§ 2. Tej samej karze podlega sprawca, jeżeli przemyt celny dotyczy towaru w obrocie z zagranicą, co do którego istnieje reglamentacja pozataryfowa.

§ 3. Jeżeli kwota należności celnej narażonej na uszczuplenie lub wartość towaru w

obrocie z zagranicą, co do którego istnieje reglamentacja pozataryfowa, jest małej wartości, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1 lub 2 podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych.

§ 4. Jeżeli kwota należności celnej narażonej na uszczuplenie lub wartość towaru w obrocie z zagranicą, co do którego istnieje reglamentacja pozataryfowa, nie przekracza ustawowego progu, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1 lub 2 podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe

Andrzej Dmowski 36


Postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 13 kwietnia 2005 r. sygn. akt 134/04

„Do zrealizowania znamion przedmiotowych typu przestępstwa przemytu celnego (a przez to znamion przedmiotowych paserstwa celnego z art. 91 § 3 k.k.s.) niezbędne jest jednoczesne spełnienie dwóch przesłanek: istnienia obowiązku celnego, polegającego na przedstawieniu lub zgłoszeniu towaru organowi celnemu oraz istnienia należności celnej, którą można uszczuplić przez niedopełnienie tego obowiązku”.”

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 lipca 2011 r. sygn. akt IV KK 172/11

„Przepis art. 86 § 3 k.k.s. tworzy uprzywilejowaną postać przemytu celnego z art. 86 § 1 k.k.s. według kryterium wartości przedmiotu czynu”.”

Andrzej Dmowski 37

Uchylanie się od podatku VAT, a działanie w zorganizowanej grupie przestępczej lub związku przestępczym

Andrzej Dmowski 38

Art. 258 k.k.s

§ 1. Kto bierze udział w zorganizowanej grupie albo związku mających na celu popełnienie przestępstwa lub przestępstwa skarbowego, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

§ 2. Jeżeli grupa albo związek określone w § 1 mają charakter zbrojny albo mają na celu popełnienie przestępstwa o charakterze terrorystycznym, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

§ 3. Kto grupę albo związek określone w § 1 w tym mające charakter zbrojny zakłada lub taką grupą albo związkiem kieruje, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

§ 4. Kto grupę albo związek mające na celu popełnienie przestępstwa o charakterze terrorystycznym zakłada lub taką grupą lub związkiem kieruje, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3.

Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 14 lutego 2013 r. sygn. akt III KK 261/12

„(…)Warunkiem przyjęcia ustalenia, iż czyn został popełniony w ramach zorganizowanej grupy przestępczej, jest przypisanie sprawcy danego przestępstwa przynależności do niej (art. 258 KK). Obostrzenie wynikające z przepisu art. 65 § 1 KK ma bowiem zastosowanie dopiero wówczas, gdy sprawca bierze udział w zorganizowanej grupie przestępczej lub związku przestępczym, i popełnia w ramach tych struktur chociaż jedno przestępstwo”.”


Andrzej Dmowski 39

Oszustwo podatkowe - jest działaniem zamierzonym, polegającym na świadomym wprowadzeniu w błąd organu podatkowego mającym na celu uszczuplenie dochodów budżetu państwa.

Skala zorganizowanych oszustw podatkowych w zakresie podatku VAT uległa znacznemu poszerzeniu po 1.1.1993 r., kiedy to zlikwidowane zostały bariery celne pomiędzy poszczególnymi państwami UE. Według danych Ministerstwa Finansów skala oszustw podatkowych jest największa w branży paliwowej, budownictwie, usługach, obrocie złomem.

Ministerstwo Finansów podaje, że blisko jedna trzecia uszczupleń w budżecie państwa spowodowana jest przestępstwami z zakresu podatku VAT.

Najczęściej występujące oszustwa podatkowe:

1) zaniżanie lub nieujawnianie obrotów wskutek fałszowania lub ukrywania faktur

2) wyłudzanie naliczonego VAT 3) kradzież numerów identyfikacji podatkowej, rejestracja firm pozornych (oszustwo

typu „znikający podatnik”)


Andrzej Dmowski 40


Zaniżanie lub nieujawnianie obrotów wskutek fałszowania lub ukrywania faktur:

Jest to proceder polegający na ukrywaniu lub fałszowaniu wystawionych przez przedsiębiorstwo faktur dokumentujących rzeczywistą wielkość osiągniętego obrotu. Pozwala to na wykazanie mniejszej podstawy opodatkowania, a w konsekwencji zapłacenie mniejszego podatku.

Art. 271 k.k. (poświadczenie nieprawdy) art. 62 k.k.s (nierzetelna faktura)

osoba uprawniona do wystawienia dokumentu, która poświadcza w nim nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 30 września 2003 r. sygn. akt I KZP 22/03

„(…)osoba, która stosownie do przepisów Ustawy z dn. 06.01.1993r o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym (Dz. U. nr. 11, poz. 50 z późniejszymi zmianami)jest upoważniona do wystawiania faktury VAT , należy do kategorii innych osób uprawnionych do wystawiania dokumentu w rozumieniu art. 271 &1 KK , jeżeli jednak sprawca wystawia fakturę nierzetelną (chodzi o rzetelność transakcji, datę, dane dotyczące nabywcy i zbywcy towary, ilości, ceny, wartości transakcji itp.)godząc w obowiązek podatkowy, dopuszcza się wówczas czynu zabronionego określonego w art. 62 &2 lub 5 KKS”.”

Andrzej Dmowski 41

Istotą takich transakcji jest zawłaszczenie zwrotów VAT przysługujących od

wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów. Odbywa się to z użyciem łańcucha kilku

firm w różnych krajach Unii.

Sprawcy wykorzystują przede wszystkim przepisy dotyczące podatku VAT przy wywozie towarów za granicę - na wywóz towaru poza Polskę w obrocie wspólnotowym, po spełnieniu określonych warunków dokumentacyjnych, obowiązuje zerowa stawka tego podatku.

Po zgłoszeniu rzekomego wywozu towaru za granicę grupy przestępcze najczęściej uzyskują zwrot VAT-u w wysokości 23 % wartości towaru.


Wyłudzenia zwrotów podatku VAT najczęściej występują przy:

wprowadzaniu do obrotu gospodarczego faktur, które dokumentują fikcyjne zdarzenia gospodarcze lub zawierają znacząco zawyżoną cenę towaru lub usługi,

fikcyjnym eksporcie towarów, polegającym na poświadczeniu nieprawdy w dokumentach celnych lub podrobieniu dokumentów wywozowych

W handlu wewnątrz UE kraje członkowskie obowiązują przepisy Wspólnotowego Kodeksu Celnego. Po akcesji także w Polsce pojawił się problem wyłudzeń zwrotów podatku VAT z transakcji, które odbywają się w oparciu o Administracyjne Dokumenty Towarzyszące (ADT).

Andrzej Dmowski 42

Stałe miejsce prowadzenia działalności dla celów VAT (Fixed place of business activity).

Andrzej Dmowski 43

Stałe miejsce prowadzenia działalności dla celów VAT - „fixed place of business activity”

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.Kwestia ustalenia, czy dostawca towarów (lub świadczący usługę) posiada stałe miejsce prowadzenia działalności w kraju, przesądza o tym, kto jest zobowiązany do rozliczenia podatku od towarów i usług.

Zarówno przepisy polskiej ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisy wykonawcze do tej ustawy nie definiują pojęć „siedziba działalności gospodarczej” ani „stałe miejsc prowadzenia działalności”.

Takich definicji nie zawiera również dyrektywa 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej

Z dniem 1 lipca 2011 r. pojęcia „siedziba działalności gospodarczej” oraz „stałe miejsce prowadzenia działalności” zostały zdefiniowane w rozporządzeniu wykonawczym Rady (UE) nr 282/2011 z 15 marca 2011 roku ustanawiającym środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.

Art. 10 ust. 1 rozporządzenia stanowi, że na użytek stosowania art. 44 i 45 dyrektywy 2006/112/WE „miejscem siedziby działalności gospodarczej podatnika” jest miejsce, w którym wykonywane są funkcje naczelnego zarządu przedsiębiorstwa.

Andrzej Dmowski 44

Stałe miejsce prowadzenia działalności dla celów VAT - „fixed place of business activity”

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 28 grudnia 2012 r. sygn. IPPP3/443-1002/12-4/SM

Dyrektor Izby Skarbowej wskazał, że w celu ustalenia miejsca prowadzenia działalności uwzględnia się miejsce, w którym zapadają istotne decyzje dotyczące ogólnego zarządzania przedsiębiorstwem, adres zarejestrowanej siedziby przedsiębiorstwa i miejsce posiedzeń zarządu przedsiębiorstwa. W razie gdy te wytyczne nie pozwalają z całkowitą pewnością określić miejsca siedziby działalności gospodarczej podatnika, decydującym kryterium jest miejsce, w którym zapadają istotne decyzje dotyczące ogólnego zarządzania przedsiębiorstwem.

Organ podatkowy zaznaczył

„Odnośnie do stałego miejsca prowadzenia działalności zauważyć należy, że stałe miejsce prowadzenia działalności oznacza dowolne miejsce – inne niż miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika, które charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić mu odbiór i wykorzystywanie usług świadczonych do własnych potrzeb tego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej”.”

Andrzej Dmowski 45

Stałe miejsce prowadzenia działalności dla celów VAT - „fixed place of business activity”Stałe miejsce prowadzenia działalności – Orzecznictwo TSUE

Sprawa C-168/84 pomiędzy Günter Berkholz a Finanzamt Hamburg-Mitte-Altstadt

„Artykuł 9(1) Dyrektywy w zakresie miejsca powstania obowiązku podatkowego należy interpretować w taki sposób, aby (...) mogło być potraktowane jako stałe miejsce prowadzenia działalności w rozumieniu tego przepisu jedynie w przypadku, gdy w miejscu tym znajduje się na stałe zarówno personel, jak i urządzenia techniczne niezbędne do świadczenia tych usług (...).”

SprawaC-190/95 pomiędzy ARO Lease BV a Inspecteur van de Belastingdienst Grote Ondernemingen te Amsterdam

„Europejski Trybunał Sprawiedliwości potwierdził, że nie można uznać, że usługi wykonywane są w innym miejscu niż główne miejsce prowadzenia działalności, chyba że miejsce to jest chociaż w minimalnym stopniu stałe w związku ze stałą obecnością personelu oraz środków technicznych niezbędnych do świadczenia usług”.”

Sprawa C-231/94 pomiędzy Faaborg-Gelting Linien A/S a Finanzamt Flensburg (Niemcy)

„Europejski Trybunał Sprawiedliwości wskazał, że jedną z przesłanek stałego miejsca prowadzenia działalności jest określona minimalna skala działalności, tzn. w miejscu tym znajdują się zarówno środki rzeczowe, jak i personel, który samodzielnie może świadczyć określone czynności”.”

Andrzej Dmowski 46

Inne przestępstwa w zakresie rozliczenia podatku VAT

Andrzej Dmowski 47

Inne przestępstwa w zakresie rozliczenia VAT

Pojęcie „pustej faktury” odnosi się do sytuacji, w której podatnik wystawi fakturę VAT, która nie odzwierciedla stanu faktycznego. Będzie to miało miejsce, gdy podatnik na fakturze wykaże dostawę towarów, bądź usługę, której nigdy nie było. Określony zostanie podatnikowi obowiązek zapłaty podatku wynikającego z takiej faktury – na podstawie art. 108 ust. 1 ustawy o VAT. Nastąpi więc swego rodzaju przesunięcie podstawy wpłaty podatku. Podatek z „pustej faktury” nie podlega rozliczeniu w deklaracji. Powinien on przy tym być odrębnie wpłacony do urzędu skarbowego. Zapłata tego podatku powinna nastąpić w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym została wystawiona taka faktura. Praktyka wystawiania „pustych faktur” służy do obniżenia podatku VAT naliczonego u „kontrahenta” podatnika wystawiającego taką fakturę. Art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a ustawy o VAT - nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności.

Andrzej Dmowski 48

Międzynarodowa wymiana informacji w zakresie rozliczenia podatku VAT

VIES (VAT Information and Exchange System)

Andrzej Dmowski 49


VIES (VAT INFORAMTION AND EXCHANGE SYSTEM) -system informatyczny pozwalający na wymianę informacji między państwami Unii Europejskiej na temat transakcji wewnątrzwspólnotowych oraz podatników VAT.

System ten pozwala organom podatkowym wymienić i porównać zgromadzone informacje pozwalające na identyfikację wartości transakcji zadeklarowanych przez poszczególnych podatników.

Podatnikowi umożliwia upewnienie się, za pośrednictwem własnej administracji podatkowej, że nabywca jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Podatnik ma więc możliwość zweryfikowania kontrahenta z innego Państwa Członkowskiego.

W systemie (VIES) przechowywane i wymieniane są następujące informacje:

• Aktualne i historyczne informacje rejestracyjne o podatnikach VAT dokonujących dostaw i nabyć wewnątrzwspólnotowych tzw. baza podatników,

• Informacje o wysokości obrotów w handlu wewnątrzwspólnotowym - baza transakcji wewnątrzwspólnotowych

Andrzej Dmowski 50

Indywidualna Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 27 lipca 2012 r. sygn. IPTPP2/443-401/12-2/JN

„(…)informacja z systemu VIES potwierdzająca aktywność numeru VAT-UE unijnego kontrahenta może być wystarczającym dowodem uznania go za podatnika zidentyfikowanego na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych, w przypadku niewystąpienia okoliczności wskazujących na odmienny stan faktyczny”.”

Indywidualna Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 3 września 2010 r. sygn. IBPP2/443-490/10/WN

„(…)Wnioskodawca posiada różne środki aby sprawdzić czy kontrahent posiada ważny i prawidłowy nr VAT. Z zapytaniem, czy kontrahent jest zarejestrowany w swoim kraju jako podatnik VAT-UE i czy posługuje się ważnym i prawidłowym numerem VAT, jak wskazano wyżej, Wnioskodawca mógł: zwrócić się do Biura Wymiany Informacji o VAT, zwrócić się do naczelnika urzędu skarbowego lub samodzielnie dokonać takiej weryfikacji, korzystając z powołanego wyżej adresu

strony internetowej Komisji Europejskiej (http: //ec.europa.eu/ taxation_customs/vies)

Informacje tam zawarte pozwalają wykluczyć, że odbiorcą towarów jest kontrahent niezarejestrowany na potrzeby VAT-UE (niemający unijnego numeru NIP), a podjęcie takiej weryfikacji służy ustaleniu, że został spełniony pierwszy z warunków określonych w cyt. art. 42 ust. 1 ustawy o VAT”.”


Andrzej Dmowski 51

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w wyroku z 20 kwietnia 2009 r., sygn. akt III SA/Wa 168/09

„(…)identyfikacja podatnika następuje według jedynego kryterium, tj. kryterium numeru. Biura łącznikowe funkcjonujące w poszczególnych państwach w ramach VIES nie identyfikują, na potrzeby podatników, innych danych, niż numery VAT UE, kierując się choćby koniecznością ochrony ich danych osobowych. Numer ten ma charakter niezmienny, zaś każdy podatnik VAT może dysponować w jednym kraju tylko jednym własnym numerem na potrzeby handlu wewnątrzwspólnotowego. Także w polskiej ustawie o podatku od towarów i usług przewidziana została zasada, że identyfikacji podatnika dokonuje się według tego jedynego kryterium.” (...)”


Andrzej Dmowski 52

Deklaracje statystyczne (INTRASTAT)

Andrzej Dmowski 53


INTRASTAT

System informaty

czny funkcjonuj

ący w Polsce od

dnia 1 maja 2004

roku

System statystyki obrotów

handlowych

pomiędzy państwam

i członkowskimi Unii

Europejskiej

Andrzej Dmowski 54

System INTRASTAT - to wprowadzony w Polsce z dniem 1 maja 2004, funkcjonujący w Unii Europejskiej od 1993 to system statystyk związanych z obrotem handlowym pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej.

System Intrastat przekazuje informacje o dokonanym przez przedsiębiorców przewozie lub wywozie towarów do innych krajów należących do Wspólnoty Europejskiej. W obrocie z krajami Unii Europejskiej, który nie jest objęty obowiązkiem celnym, dokument Intrastat zastąpił sporządzane do 30 kwietnia 2004 deklaracje celne, jak np. dokument SAD. Deklaracja Intrastat zawiera jednak bardzo podobne dane jak deklaracja celna, (kod taryfy celnej PCN, kraj pochodzenia towaru, masa netto i brutto, deklarowana wartość i ilość we właściwych dla danego towaru jednostkach miary)


Próg statystyczny - 2013

Podstawowy

Wywoź

1.100.000

Przywóz

1.00.000

Szczegółowy

Wywóz

42.000.000

Przywóz

76.000.000

Andrzej Dmowski 55

Za gromadzenie, przetwarzanie, kontrolowanie i przekazywanie danych INTRASTAT odpowiedzialna jest Służba Celna. Głównym partnerem Służby Celnej w zakresie założeń metodologicznych dotyczących systemu INTRASTAT oraz głównym odbiorcą danych jest Główny Urząd Statystyczny.

Organem - właściwym miejscowo w sprawach zgłoszeń INTRASTAT w sprawie wezwań, upomnień i postępowań w sprawie kary pieniężnej jest Dyrektor Izby Celnej w Szczecinie.

Art. 97 pkt 1 Prawa Celnego

Zgłoszenie INTRASTAT - przekazanie organom celnym, w wymaganej formie i w określony sposób, informacji dla celów ewidencji i statystyki dotyczącej obrotu towarowego z państwami członkowskimi Wspólnoty.

Podmioty upoważnione do dokonywania zgłoszeń INTRASTAT

pracownik osoby zobowiązanej lub jej prokurent, agent celny lub osoba, w imieniu której czynności przed organem celnym dokonuje upoważniony

pracownik wpisany na listę agentów celnych, adwokat, radca prawny, doradca podatkowy.

ElektroniczneZgłoszenie

Pisemne (uprzednie zawiadomienie - IC)


Andrzej Dmowski 56

W przypadku niezgodności danych lub niedostarczenia deklaracji stosowany jest system upomnień oraz kar zgodny z prawem krajowym państwa członkowskiego.

Art. 97 pkt 2 Prawa Celnego

osoba zobowiązana - osoba fizyczna lub osoba prawna, a także jednostka organizacyjna niemającą osobowości prawnej, uczestniczącą w obrocie towarowym z państwami członkowskimi Wspólnoty i zobowiązana do przekazywania informacji dla celów ewidencji i statystyki dotyczącej obrotu towarowego z państwami członkowskimi.Ważne – Deklaracja INTRASTAT - MIESIECZNA

Jeżeli osoba zobowiązana, mimo trzykrotnego pisemnego upomnienia, nie dokona zgłoszenia INTRASTAT lub nie dokona korekty złożonego uprzednio zgłoszenia, może zostać obciążona przez organ celny karą pieniężną w wysokości 3000 zł.

Art. 101 Prawa Celnego

Na osobę zobowiązaną, która pomimo trzykrotnego upomnienia, za okres sprawozdawczy nie dokonała zgłoszenia INTRASTAT albo nie dokonała korekty złożonego uprzednio zgłoszenia INTRASTAT, organ celny może nałożyć karę pieniężną w wysokości 3000 zł.

Odpowiedzialność karno skarbowa – art. 56 k.k.s


Andrzej Dmowski 57


Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 8 listopada 2010 r. sygn. akt V SA/Wa 544/10 „Wykładnia gramatyczna art. 101 ustawy z 2004 r.– Prawo celne wskazuje, w sposób nie budzący żadnych wątpliwości, iż decyzja o nałożeniu kary, która jak wskazano powyżej spowodować ma złożenie zaległej deklaracji, może być wydana jedynie wobec osoby, która nie dokonała przedmiotowego zgłoszenia statystycznego. Nie można zatem nałożyć kary pieniężnej na podmiot, który dokonał tego zgłoszenia, choćby uczynił to z naruszeniem terminu określonego rozporządzeniem. Za takim rozumieniem omawianego przepisu przemawia także jego wykładnia celowościowa, bowiem nie ma żadnego sensu w wymierzeniu kary pieniężnej, której celem jest przymuszenie do pewnego zachowania, jeśli zachowanie to już zostało podjęte”.”

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 grudnia 2010 r. sygn. akt I GSK 731/09 „Kara pieniężna, o której mowa w art. 101 ust. 1 ustawy z 2001 r. - Prawo celne ma charakter dyscyplinujący zobowiązanego do zgłoszenia INTRASTAT i nie jest możliwe jej nałożenie po dokonaniu tego zgłoszenia”.”

Andrzej Dmowski 58

Oszustwa w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych

Nieujawnianie przychodów podatkowych

Andrzej Dmowski 59


Oszustwa związane z ukrywaniem przychodu

Grupa przedsiębiorców, która nigdy nie rejestruje się i nie ujawnia prowadzenia działalności gospodarczej

Przedsiębiorcy ukrywają przychody kierując się znajomością zwyczajów pracowników organów kontrolnych. Co do zasady, można uznać, że nieewidencjonowanie przychodów poza godzinami pracy urzędników wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem.

Podmiot gospodarczy nie ma prawnego obowiązku ewidencjonowania obrotów za pomocą kasy fiskalnej

- Działalność rolnicza

Andrzej Dmowski 60


Rzeczywisty wolumen zakupu jest ukrywany w ten sposób, że część towarów dostarczana przez hurtownika lub producenta jest kupowana "na paragon„ (hurtownik lub producent nie wystawia faktury VAT na nabywcę, lecz ewidencjonuje sprzedaż na kasie fiskalnej jako sprzedaż detaliczną).

W przypadku gdy hurtownik lub producent nie prowadzi sprzedaży detalicznej i metoda "na paragon" nie działa, nabywca chcący ukryć rzeczywisty wolumen sprzedaży najczęściej podaje dostawcy fikcyjne dane do wystawienia faktury VAT. Faktura na część towaru jest więc wystawiana na nieistniejący (lub inny od rzeczywistego) podmiot.

Metody wprowadzenia towaru do szarej strefy "na paragon" i na fikcyjny podmiot łączy jeden element: w obu przypadkach płatność za towar jest dokonywana wyłącznie gotówką.

Andrzej Dmowski 61


Możliwe są dwie sytuacje:

nieujawnianie organowi podatkowemu zdarzenia, które powinno być opodatkowaneujawnienie zaniżonej podstawy opodatkowania

Oba opisane przestępstwa zagrożone są taką samą karą, która zależy od wysokości podatku narażonego na uszczuplenie, czyli podatku niezapłaconego przez podatnika. I tak, jeżeli niezapłacony podatek:

nie przekracza tzw. ustawowego progu, tj. w 2013 r. – 8000 zł, to czyn sprawcy traktowany jest jako wykroczenie skarbowe (art. 54 § 3 i art. 56 § 3 k.k.s.), za które grozi grzywna w wysokości w 2013 r. – od 160 do 32 000 zł;

nie przekracza tzw. małej wartości, tj. w 2013 r. – 320 000 zł, to czyn sprawcy kwalifikowany jest jako przestępstwo uprzywilejowane (art. 54 § 2 i art. 56 § 2 k.k.s.), za które grozi grzywna w wysokości w 2013 r. – od 533 do ponad 15 000 000 zł;

przekracza wyżej podaną małą wartość, to czyn sprawcy kwalifikowany jest jako przestępstwo podstawowe (art. 54 § 1 i art. 56 § 1 k.k.s.), za które grozi kara pozbawienia wolności od 5 dni do 5 lat albo grzywna w wysokości podanej w pkt 2; możliwe jest orzeczenie obu tych kar za jeden czyn.

Andrzej Dmowski 62

Zawyżanie kosztów uzyskania przychodu

Andrzej Dmowski 63

Zawyżanie kosztów uzyskania przychodu

Jest to proceder polegający na posługiwaniu się przez podatnika w swojej ewidencji dla celów podatkowych nierzetelnymi dokumentami potwierdzającymi nabywanie towarów i usług.

Działania te prowadzone są w celu minimalizowania odprowadzanych podatków - przede wszystkim podatku VAT i podatków dochodowych

Zawyżenie KUP

Dokumenty potwierdzające transakcje, które w rzeczywistości nie miały miejsca

Dokumenty zawyżające cenę nabytych towarów i usług

Andrzej Dmowski 64

Zawyżenie kosztów uzyskania przychodów

Fikcyjne koszty

Metodą najprostszą jest chałupnicza "produkcja" czy raczej podrabianie faktur. To metoda prosta lecz jednocześnie najbardziej ryzykowna.

W trakcie kontroli często zdarza się, że organ kontrolujący przeprowadza tzw. "kontrolę krzyżową" u kontrahentów sprawdzanego podatnika.

Jeżeli kontrola stwierdzi, że kontrahent nieuczciwego podatnika nie istnieje lub nie ma u niego żadnego śladu po rzekomej transakcji, oszustwo zostaje wykryte.

Andrzej Dmowski 65


"zakup kosztów„

W Polsce istnieje wiele tysięcy przedsiębiorców, którzy mają straty podatkowe. Istnieje również rynek spółek ponoszących straty.

Najprostszym sposobem zarobienia na spółce przynoszącej straty jest właśnie "sprzedaż kosztów".

Polega to na tym, że spółka przynosząca straty (a więc niepłacąca podatków) wystawia fakturę VAT na fikcyjne usługi – najczęściej reklamowe, doradcze, najem, remonty i naprawy etc. Ponieważ spółka wystawiająca fakturę ma stratę, zaewidencjonowanie przychodu w pełnej wysokości nie spowoduje obowiązku zapłaty podatku.

"Nabywca" kosztów płaci w gotówce wystawiającemu część kwoty widniejącej na fakturze (10-20 proc.). Po transakcji ma fakturę VAT wystawioną prawidłowo przez realnie istniejący podmiot.

Andrzej Dmowski 66


Transfer zysków za granicę

W przypadku większych firm, gdy podatnik ma istotny dochód do opodatkowania, często bywają wykorzystywane struktury międzynarodowe.

Najczęstszy i najprostszy mechanizm polega na tym, że zagraniczna spółka założona w kraju o niskim opodatkowaniu (np. Cypr lub Luksemburg) "świadczy" usługi niematerialne na rzecz polskiego podmiotu, np. doradcze, związane z zarządzaniem etc.

Prowadzenie działalności gospodarczej z wykorzystaniem spółek z „rajów podatkowych”

Andrzej Dmowski 67

Przeszacowanie aktywów dla celów CIT

Andrzej Dmowski 68

W związku z powyższym podatnicy często dokonują „przeszacowania w górę” wartości swoich składników majątkowych, tak aby przy późniejszej sprzedaży tych składników zawyżona wartość stanowiła KUP i tym samym zmniejszała podstawę opodatkowania.

Jeżeli dochodzi do ujawnienia przez organy podatkowe znaczącej różnicy pomiędzy wartością składnika majątkowego wskazaną przez podatnika, a wartością rynkową, organy podejmują, w ramach przysługujących im uprawnień, działania dla ustalenia przyczyn wystąpienia tej różnicy oraz związanych z nią ewentualnych skutków podatkowych.


Art. 16g ust.12 ustawy o CIT

Przy ustalaniu wartości początkowej poszczególnych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zgodnie z ust. 1 pkt 3–5 oraz ust. 2, 10 i 11 stosuje się odpowiednio art. 14.

Andrzej Dmowski 69

Art. 14 ustawy o CIT

1. Przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych, z zastrzeżeniem ust. 4 i 518), jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

2. Jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, organ podatkowy wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub biegłych. Jeżeli wartość określona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego lub biegłych ponosi zbywający.

Wyrok Naczelnego Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 1999 roku, sygn. I SA/Gd 372/97 „W sytuacji, gdy strona nie dokonała zmiany tej wartości dobrowolnie, nie wskazała dostatecznych przyczyn uzasadniających cenę znacznie odbiegającą od wartości rynkowej lub nie udzieliła odpowiedzi na stosowne wezwanie organu podatkowego, tenże winien stosownie do dyspozycji przepisu art. 14 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 1993 r. Nr 106, poz. 482) ustalić wartość z uwzględnieniem opinii biegłych. Organy podatkowe dokonując korekty przychodu obowiązane były wykazać brak uzasadnionej przyczyny ustalenia ceny poniżej wartości rynkowej. Oznacza to konieczność udowodnienia, że sprzedający miał możliwość uzyskania ceny w takiej wysokości. Należy tu indywidualnie oceniać każdą transakcję, w szczególności uwzględnić konkretne okoliczności sprawy. Dotyczy to konieczności wykazania sytuacji, że podatnik miał realne możliwości uzyskania ceny wyższej od transakcyjnej”.”


Andrzej Dmowski 70

Pozostałe modele przestępstw skarbowych

Andrzej Dmowski 71

Oszustwa związane z zatrudnieniem pracowników

Najprostszym sposobem uniknięcia opodatkowania pracy jest po prostu praca "na czarno" – bez podpisanej umowy, bez rejestrowania pracy.

Pracodawca i pracownik pracujący „na czarno” często obniżają ryzyko podpisując umowę o pracę bez wypełnienia pól dotyczących daty.

W razie kontroli pracodawca po prostu wpisuje bieżącą datę jako datę podpisania umowy, stwarzając w ten sposób pozory, e pracujący na czarno pracownik został dopiero co zatrudniony.


Andrzej Dmowski 72

Oszustwa, polegające na deklarowaniu zaniżonej wysokości faktycznego wynagrodzenia.

Do umowy o pracę wpisywana jest kwota niższa niż faktycznie wypłacana. W przypadku osób o niskim wynagrodzeniu – zbliżonym do pensji minimalnej – zaniżenie odbywa się najczęściej poprzez wpisanie do umowy o pracę części etatu.

Przykład

Firma zatrudnia asystentkę. Pracodawca zobowiązał się wypłacać asystentce 2000 zł netto. Ponieważ po dodaniu do pensji netto podatku PIT oraz składek ubezpieczeniowych koszt pracodawcy wzrasta prawie dwukrotnie, pracodawca podpisuje z pracownikiem umowę o pracę na pół etatu z wynagrodzeniem w wysokości 700 zł brutto miesięcznie.

Asystentka otrzymuje oczekiwane wynagrodzenie (2000 zł netto), pozapłacowe koszty pracy pracodawcy spadają ponad trzykrotnie.


Andrzej Dmowski 73

Odpowiedzialność karna związana z prezentacją danych finansowych

Nierzetelność danych w sprawozdaniu finansowym

Andrzej Dmowski 74


Odpowiedzialność karna przepisy pozakodeksowe Ustawa o rachunkowościArt. 77. Ustawy o rachunkowości

Kto wbrew przepisom ustawy dopuszcza do:

1) nieprowadzenia ksiąg rachunkowych, prowadzenia ich wbrew przepisom ustawy lub podawania w tych księgach nierzetelnych danych,

2) niesporządzenia sprawozdania finansowego, sporządzenia go niezgodnie z przepisami ustawy lub zawarcia w tym sprawozdaniu nierzetelnych danych podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie.

Art. 78. Ustawy o rachunkowości

1) Biegły rewident, który sporządza niezgodną ze stanem faktycznym opinię o sprawozdaniu finansowym i stanowiących podstawę jego sporządzenia księgach rachunkowych jednostki lub sytuacji finansowo-majątkowej tej jednostki, podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat 2 albo obu tym karom łącznie.

2) Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 1 działa nieumyślnie, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.

Andrzej Dmowski 75

Art. 79. Ustawy o rachunkowości. Kto wbrew przepisom ustawy:

1) nie poddaje sprawozdania finansowego badaniu przez biegłego rewidenta, 2) nie udziela lub udziela niezgodnych ze stanem faktycznym informacji, wyjaśnień,

oświadczeń biegłemu rewidentowi albo nie dopuszcza go do pełnienia obowiązków, 3) nie składa sprawozdania finansowego do ogłoszenia, 4) nie składa sprawozdania finansowego lub sprawozdania z działalności we właściwym

rejestrze sądowym, 5) nie udostępnia sprawozdania finansowego i innych dokumentów, o których mowa w art. 68, 6) prowadzi działalność usługową w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych bez

wymaganych uprawnień, 7) prowadzi działalność usługową w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych lub

wykonywania czynności doradztwa podatkowego, do wykonywania których jest uprawniony zgodnie z odrębnymi przepisami – bez spełnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia, o której mowa w art. 76h ust. 1 podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.


Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 lutego 2004 r. sygn. akt IV KK 410/03

„Na podstawie art. 77 ust. 2 ustawy o rachunkowości odpowiedzialność ponosi nie każda osoba odpowiedzialna za sporządzenie sprawozdania finansowego, lecz ta tylko, która jest odpowiedzialna za sporządzenie go zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości. Wynik przedstawionego rozumowania eliminuje spośród podmiotów tego przestępstwa osoby odpowiedzialne za sporządzenie sprawozdania zgodnie z przepisami innych ustaw”.”

Andrzej Dmowski 76

„Kreatywna Księgowość” a możliwości w zakresie wyceny / przeszacowania aktywów w sprawozdaniu finansowym

Andrzej Dmowski 77

„Kreatywna Księgowość a możliwości w zakresie wyceny / przeszacowania aktywów w sprawozdaniu finansowym

Kreatywna księgowość – termin ten pojawił po wykryciu skandali finansowych w USA w 2002 r. Nazwano tak przypadki ukrywania strat i przedstawiania w pozytywnym świetle wyników przedsiębiorstwa w celu przyciągnięcia inwestorów.

Kreatywna rachunkowość - to manipulacja danymi pochodzącymi z rachunkowości, która wykorzystuje luki w zasadach rachunkowości i prawie oraz wyborze takich metod pomiaru i sposobu prezentacji informacji w sprawozdaniu finansowym, które skłaniają ich użytkowników do oczekiwanych zachowań w podejmowaniu decyzji na podstawie tych informacji.

Zastosowanie

Uniknięcie negatywnych

skutków kontroli ze strony

akcjonariuszy

Zwiększenie zysku, ukrycie straty

Podretuszowanie”

osiągnięć menadżerów (premia za

wyniki

Manipulowanie

podstawowymi

wskaźnikami używanymi w analizie finansowej

Uzyskanie dostępu do kapitałów,

których otrzymanie w inny sposób nie byłoby możliwe

Przekonanie kredytodawcó

w, pożyczkodawc

ów i partnerów

handlowych o swojej

wiarygodności

Ukrycie ryzyka

finansowego

Andrzej Dmowski 78


Kreatywna księgowość

Przestępstwo

gospodarcze

Polityka rachunkowa

Andrzej Dmowski 79


Kreatywna księgowość

Przedwczesne uznawanie przychodów

Ujmowanie w księgach fikcyjnych przychodów

Zwiększenie dochodów jednostki przy pomocy jednorazowych zysków

Przesunięcie kosztów bieżącego okresu

sprawozdawczego w ciężar przychodów przyszłych okresów

Zaniechanie ujęcia w księgach lub

nieujawnianie wszystkich zobowiązań

Przesunięcie bieżącego dochodu do okresów

późniejszych

Ujęcie w księgach bieżącego okresu

kosztów, które dotyczą przyszłych okresów

Andrzej Dmowski 80


Oszukańcza sprawozdawczość finansowa (R. Patterson. Kompendium terminów z zakresu rachunkowości po polsku i angielsku, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne) :

income smoothing (wygładzanie zysków) – świadome zatrzymanie zysków w celu ich uwolnienia w tzw. latach chudych

creative accounting practices (kreatywne praktyki rachunkowości) - gra liczbami finansowymi, agresywne stosowanie zasad rachunkowości

cooking the books (fałszowanie ksiąg podatkowych) - celowe manipulowanie księgami rachunkowymi w celu poprawy ich wyglądu

window dressing (upiększanie wyników) - działanie polegające na celowym zniekształceniu obrazu sytuacji finansowej przedsiębiorstwa, wskutek czego sprawozdania finansowe stają się nieprzejrzyste.

earnings managements (malowanie zysków) – prezentowanie wyników finansowych zgodnie z oczekiwaniami zarządzających

fudge the numbers (fałszować wyniki) – zmiana wyników finansowych

Andrzej Dmowski 81

Rozbieżność pomiędzy wynikiem podatkowym a bilansowym

Andrzej Dmowski 82


Wynik finansowy i podatkowy to różnica przychodów i kosztów. Jednak z uwagi na różne określenia przychodów i kosztów w prawie bilansowym i w prawie podatkowym, a także na moment ich uznawania różnią się one znacznie wielkościami. Różnice między wynikiem finansowym a podatkowym, mogą być przyczyną tworzenia przez sprawozdanie finansowe fałszywego obrazu kondycji przedsiębiorstwa. Zapobiega temu instytucja podatku odroczonego.

Art. 37 ust. 8 ustawy o Rachunkowości - Podatek Odroczony

Wpływający na wynik finansowy podatek dochodowy za dany okres sprawozdawczy obejmuje:

1) część bieżącą2) część odroczoną

Wykazywana w rachunku zysków i strat część odroczona stanowi różnicę pomiędzy stanem rezerw i aktywów z tytułu podatku odroczonego na koniec i początek okresu sprawozdawczego

podatek „niedopłacony” lub „nadpłacony” w danym okresie sprawozdawczym wyłącznie w sensie księgowym

występuje wyłącznie w prawie bilansowym

istnienia odroczonego podatku dochodowego tkwi w różnicach między prawem bilansowym i prawem podatkowym.Andrzej Dmowski 83


Rachunkowość finansowa opiera się na przepisach ustawy o rachunkowości

Rachunkowość podatkowa prowadzona jest dla celów podatkowych (podatki płacone na podstawie zeznań podatkowych CIT), opiera się przede wszystkim na ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych i ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przyczyna rozbieżności

Wynik Podatkowy – ustalenie zobowiązaniawobec budżetu – zakres polityki fiskalnej i społecznogospodarczej podmiotu

Podatek odroczony w sprawozdaniu finansowym:

w bilansie w rachunku zysków i strat w rachunku przepływów pieniężnych w zestawieniu zmian w kapitale własnym w informacji dodatkowej

Wynik Bilansowy – odzwierciedla sytuację majątkową, finansową

Andrzej Dmowski 84

Manipulacje wynikiem finansowym mające wpływ na zdolność kredytową podmiotu

Andrzej Dmowski 85

Manipulacje wynikiem finansowym mające wpływ na zdolność kredytową podmiotu

Manipulacja wynikiem

finansowym

Błędne ujmowanie przychodów

Ujmowanie fikcyjnych

przychodów

Błędne ujmowanie kosztów

Andrzej Dmowski 86

Wyłudzanie kredytów/pożyczek w oparciu o nierzetelne dane finansowe

Andrzej Dmowski 87


Art. 297. Kodeksu Karnego

§ 1. Kto, w celu uzyskania dla siebie lub kogo innego, od banku lub jednostki organizacyjnej prowadzącej podobną działalność gospodarczą na podstawie ustawy albo od organu lub instytucji dysponujących środkami publicznymi - kredytu, pożyczki pieniężnej, poręczenia, gwarancji, akredytywy, dotacji, subwencji, potwierdzenia przez bank zobowiązania wynikającego z poręczenia lub z gwarancji lub podobnego świadczenia pieniężnego na określony cel gospodarczy, elektronicznego instrumentu płatniczego lub zamówienia publicznego, przedkłada podrobiony, przerobiony, poświadczający nieprawdę albo nierzetelny dokument albo nierzetelne, pisemne oświadczenie dotyczące okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowego, instrumentu płatniczego lub zamówienia,

podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.§ 2. Tej samej karze podlega, kto wbrew ciążącemu obowiązkowi, nie powiadamia

właściwego podmiotu o powstaniu sytuacji mogącej mieć wpływ na wstrzymanie albo ograniczenie wysokości udzielonego wsparcia finansowego, określonego w § 1, lub zamówienia publicznego albo na możliwość dalszego korzystania z elektronicznego instrumentu płatniczego.

§ 3. Nie podlega karze, kto przed wszczęciem postępowania karnego dobrowolnie zapobiegł wykorzystaniu wsparcia finansowego lub instrumentu płatniczego, określonych w § 1, zrezygnował z dotacji lub zamówienia publicznego albo zaspokoił roszczenia pokrzywdzonego.

Andrzej Dmowski 88


Przedmiot ochrony - prawidłowe funkcjonowanie instytucji finansowo-gospodarczych, a nie tylko interesy banku lub innej instytucji przyznającej odpowiednie świadczenie oraz interesy budżetowe naruszone nieprawidłowym udzieleniem dotacji, subwencji lub zamówienia publicznego.

Pokrzywdzony Interes społeczny

Zachowanie się sprawcy przestępstwa może przybrać następujące formy:

przedkładaniu podrobionych dokumentów przedkładaniu dokumentów przerobionych przedkładaniu dokumentów poświadczających nieprawdę przedkładaniu dokumentów nierzetelnych przedkładaniu nierzetelnych pisemnych oświadczeń dotyczących okoliczności o

istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionych w art. 297 k.k. form wsparcia finansowego, elektronicznego instrumentu płatniczego lub zamówienia publicznego.

Andrzej Dmowski 89


Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 24 marca 2011 r. sygn. akt II Aka 49/11

„(…)Dla przypisania sprawstwa przestępstwa wyczerpującego kumulatywnie znamiona określone w przepisach art. 297 § 1 k.k. i art. 286 § 1 k.k. niezbędnym jest wykazanie, że w chwili przedkładania pracownikowi banku w celu uzyskania kredytu przerobionego, podrobionego, poświadczającego nieprawdę albo nierzetelnego dokumentu, sprawca nie tylko zamierzał uzyskać kredyt, ale już miał z góry powzięty zamiar jego niespłacenia w przyszłości”.”

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 18 czerwca 2002 r. sygn. akt II AKa 343/01 „(…)Przy ustalaniu zamiaru sprawcy oszustwa kredytowego, który nie przyznaje się do popełnienia tego czynu, należy mieć na uwadze całokształt okoliczności, na podstawie których można bez ryzyka błędu wyprowadzić wnioski, dotyczące realności wypełnienia zobowiązań złożonych przez sprawcę pracownikowi instytucji kredytowej, a w szczególności zabezpieczenia jego spłaty, wynikającej z możliwości finansowych i skali obciążeń sprawcy, maskowanej złożonymi przez niego nierzetelnymi oświadczeniami”.”

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 26 lipca 2000 r. sygn. akt II Aka 93/00

„(…)Na zaistnienie przestępstwa oszustwa kredytowego wystarczy, że starający się o kredyt przedstawi choć jeden fałszywy lub stwierdzający nieprawdę dokument, choć jedno nierzetelne oświadczenie”.”

Andrzej Dmowski 90

Uchylenie się od ujawniania podstawy opodatkowania lub składania deklaracji podatkowej

Andrzej Dmowski 91

KKS 54. § 1. Podatnik, który

uchylając się od opodatkowania, nie

ujawnia właściwemu organowi

przedmiotu lub podstawy

opodatkowania lub nie składa

deklaracji, przez co naraża podatek

na uszczuplenie,

podlega karze grzywny do 720 stawek

dziennych albo karze pozbawienia

wolności, albo obu tym karom łącznie.

• jest to przestępstwo indywidualne ( może popełnić je wyłącznie podatnik, na którym ciąży obowiązek podatkowy)

• właściwy organ = Naczelnik US, Dyrektor IS, wójt, burmistrz, prezydent miasta

• strona podmiotowa = umyślność w zamiarze bezpośrednim

• musi być spełniona jedna z trzech przesłanek tworzących stronę przedmiotową + narażenie na uszczuplenie podatku


Andrzej Dmowski 92

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 lutego 2003 r. sygn. akt IV KKN 21/00

„Narażenie na uszczuplenie podatku powinno być rozumiane jako działanie bądź zaniechanie biernego podmiotu stosunku prawnopodatkowego prowadzące do powstania różnicy między należną Skarbowi Państwa bądź jednostce samorządu terytorialnego kwotą podatku a kwotą przypadającą do uiszczenia według zeznania lub zgłoszenia straty.

Narażeniem na uszczuplenie podatku jest przede wszystkim niezadeklarowanie należnej kwoty podatku, od którego uiszczenia sprawca się w ten sposób uchylił, a nadto w szczególności niezgłoszenie właściwemu organowi podatkowemu przedmiotu opodatkowania, niezgłoszenie danych mogących mieć wpływ na ustalenie zobowiązania podatkowego lub jego wysokości albo podania takich danych niezgodnie z rzeczywistością oraz nierzetelne prowadzenie ksiąg, a także każde inne działanie prowadzące do powstania różnicy między należną kwotą a wykazaną w zeznaniu podatkowym”.”


Andrzej Dmowski 93

Firmanctwo

Andrzej Dmowski 94

Firmanctwo

KKS 55. § 1. Podatnik, który w celu

zatajenia prowadzenia działalności

gospodarczej na własny rachunek lub

rzeczywistych rozmiarów tej

działalności, posługuje się imieniem i

nazwiskiem, nazwą lub firmą innego

podmiotu i przez to naraża podatek

na uszczuplenie,

podlega karze grzywny do 720

stawek dziennych albo karze

pozbawienia wolności do lat 3, albo

obu tym karom łącznie.

przestępstwo indywidualne – sprawcą

tylko podatnik prowadzący działalność

gospodarczą

karany jest tylko firmowany – podmiot

korzystający ze zgody firmanta

strona podmiotowa: umyślność w

zamiarze bezpośrednim ( „w celu”)

„Ocena zachowania podatnika następuje na dzień popełnienia czynu, a nie dzień wydania decyzji wymiarowych. Wyrok WSA w Szczecinie z dnia 19 stycznia 2011 r. (sygn. akt I SA/Sz 835/10)

Andrzej Dmowski 95

Firmanctwo

Art. 113. Ordynacji Podatkowej Jeżeli podatnik, za zgodą innej osoby, w celu zatajenia prowadzenia działalności gospodarczej lub rzeczywistych rozmiarów tej działalności, posługuje się lub posługiwał się imieniem i nazwiskiem, nazwą lub firmą tej osoby, osoba ta ponosi solidarne odpowiedzialność z podatnikiem całym swoim majątkiem za zaległości podatkowe powstałe podczas prowadzenia tej działalności.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 maja 2012 r. sygn. akt II FSK 2461/10

„(…)Przepis art. 113 o.p., pozwalający na obciążenie osoby świadomie firmującej cudzą działalność gospodarczą odpowiedzialnością podatkową stanowi instrument zapobiegania skutkom tego negatywnego, z punktu widzenia pewności obrotu gospodarczego oraz interesów podatkowych, zjawiska gospodarczego. Powoływanie się na firmanctwo nie może jednak stanowić strategii argumentacyjnej służącej uchyleniu się przez podatnika od odpowiedzialności podatkowej”.”

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 10 stycznia 2012 r. sygn. akt I SA/Kr 1963/11

„(…)Przesłankami odpowiedzialności wynikającej z art. 113 o.p. są: powstanie zaległości podatkowych podczas prowadzenia ukrytej działalności gospodarczej, zgoda firmującego, a także posługiwanie się firmą w celu ukrycia faktu prowadzenia działalności gospodarczej lub jej rzeczywistych rozmiarów”.”

Andrzej Dmowski 96

Oszustwo podatkowe

Andrzej Dmowski 97

Oszustwo podatkowe

KKS 56. § 1. Podatnik, który

składając organowi

podatkowemu, innemu

uprawnionemu organowi lub

płatnikowi deklarację lub

oświadczenie, podaje

nieprawdę lub zataja prawdę

albo nie dopełnia obowiązku

zawiadomienia o zmianie

objętych nimi danych, przez co

naraża podatek na

uszczuplenie,

podlega karze grzywny do 720

stawek dziennych albo karze

pozbawienia wolności, albo obu tym

karom łącznie.

• strona przedmiotowa obejmuje aż

12 rodzajów nielegalnego

zachowania

• deklaracje i oświadczenia =

zeznania, wykazy, informacje, do

których składania upoważnieni są

podatnicy, płatnicy i inkasenci

• strona podmiotowa – umyślność w

zamiarze bezpośrednim i

ewentualnym. „Przestępstwo z art.

56 k.k.s można popełnić jedynie

umyślnie, art. 4 § 1 i 2 k.k.s (sygn.

akt III KK 267/05)

Andrzej Dmowski 98

Oszustwo podatkowe

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 12 października 2010 r. sygn. akt II OSK 1574/09

„W art. 56 § 1 k.k.s. zawarte są dwa przedmioty ochrony: prawidłowość działania organów administracji oraz mienie Skarbu Państwa lub innego uprawnionego podmiotu, które zostaje narażone na uszczuplenie. Mienie to jest związane ze świadczeniami podatkowymi. Są to kwoty pieniężne, do których uzyskania uprawniony jest organ podatkowy lub inny właściwy organ z tytułu obowiązku uiszczania podatków. Przestępstwo to nazywane jest "oszustwem podatkowym". Przestępstwa przeciwko mieniu, to nie tylko przestępstwa wymienione w rozdziale XXXV Kodeksu karnego. Mogą to być przestępstwa wymienione w innych rozdziałach tego kodeksu jak też w innych ustawach. Są to nie tylko przestępstwa, których głównym przedmiotem ochrony jest mienie, ale również te przestępstwa, w których mienie jest ubocznym przedmiotem ochrony”.”

Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 lutego 2006 r. sygn. akt III KK 267/06

„Przestępstwo z art. 56 k.k.s. można popełnić jedynie umyślnie (art. 4 § 1 i 2 k.k.s.)”.”

Andrzej Dmowski 99

Wyłudzenie nienależnego zwrotu podatku

Andrzej Dmowski 100

KKS 76. § 1. Kto przez podanie danych

niezgodnych ze stanem rzeczywistym lub

zatajenie rzeczywistego stanu rzeczy

wprowadza w błąd właściwy organ

narażając na nienależny zwrot podatkowej

należności publicznoprawnej, w

szczególności podatku naliczonego w

rozumieniu przepisów o podatku od

towarów i usług, podatku akcyzowym,

zwrot nadpłaty lub jej zaliczenie na poczet

zaległości podatkowej lub bieżących albo

przyszłych zobowiązań podatkowych,

podlega karze grzywny do 720 stawek

dziennych albo karze pozbawienia

wolności, albo obu tym karom łącznie.

• przestępstwo formalne – wystarczy

narażenie

• błąd = niezgodne z rzeczywistością

wyobrażenie o tej rzeczywistości

• przestępstwo umyślne i tylko

zamiar bezpośredni

• Podobny przepis – art. 82 k.k.s

dotyczy bezprawnego

wykorzystania subwencji i dotacji;

kara – jak za wykroczenie skarbowe

Andrzej Dmowski 101


Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 sierpnia 2008 r. sygn. akt V KK 76/08

„Porównanie treści art. 76 § 1 k.k.s. i art. 86 § 1 k.k. prowadzi do oczywistego wniosku, że pierwszy z nich jest przepisem lex specialis w stosunku do drugiego. Znamiona przestępstwa z art. 76 § 1 k.k.s. mieszczą się całkowicie w ogólniej ujętym opisie działania sprawcy przestępstwa z art. 286 § 1 k.k., typizując szczególny rodzaj oszustwa prowadzącego do wyłudzenia nienależnego zwrotu podatkowej należności publicznoprawnej. Niczego nie zmienia w tej ocenie to, że w art. 76 § 1 k.k.s. penalizuje się już samo narażenie na nienależny zwrot podatku, co oznacza przesunięcie progu sprawstwa na zachowanie, które stanowiłoby usiłowanie popełnienia oszustwa w rozumieniu art. 286 § 1 k.k”.”

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 28 czerwca 2012 r. sygn. akt II AKa 198/12

„Dla wystąpienia ustawowo stypizowanego w art. 76 § 1 k.k.s. skutku nie jest konieczne wykazywanie, że w wyniku zachowania się sprawcy doszło do nienależnego zwrotu należności publicznoprawnej. Art. 76 § 1 k.k.s. penalizuje bowiem już samo narażenie na nienależny zwrot podatkowej należności publicznoprawnej, co oznacza przesuniecie progu sprawstwa na zachowanie, które stanowiłoby usiłowanie przestępstwa oszustwa”.”


Andrzej Dmowski 102

Nadużycie preferencyjnej stawki należności celnej

Andrzej Dmowski 103

Przestępstwa celne

Wyłudzenie zezwolenia celnego

Niedokonanie zgłoszenia celnego

Złamanie warunków wyznaczonej procedury

celnej

Przestępstwa Celne

Andrzej Dmowski 104

Nadużycie preferencyjnej stawki należności celnej

Art. 89 k.k.s

§ 1. Kto w użyciu towaru zmienia cel, przeznaczenie lub nie zachowuje innego warunku, od którego uzależnione jest zwolnienie towaru w całości lub w części od należności celnej, w szczególności od cła, albo zastosowanie zerowej, obniżonej lub preferencyjnej stawki celnej, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych.§ 2. Tej samej karze podlega sprawca, jeżeli czyn zabroniony dotyczy towaru lub usługi w obrocie z zagranicą, które zwolniono od reglamentacji pozataryfowej.§ 3. Jeżeli niepobrana należność celna lub wartość towaru lub usługi w obrocie z zagranicą, które zwolniono od reglamentacji pozataryfowej, nie przekracza ustawowego progu, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1 lub 2 podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

Czyn zabroniony (powszechny)

Podmiot osoba zdolna do ponoszenia

odpowiedzialności

Zamiar ewentualny

Zamiar bezpośredn

i

Przedmiot

mienie Unii Europejskiej oraz Skarbu Państwa

Towar

Usługa

Andrzej Dmowski 105

Struktury podatkowe zwolnione z opodatkowania.

Optymalizacja podatkowa

Andrzej Dmowski 106


Są to działania podejmowane przez podatników, których ustawodawca stanowiący prawo nie przewidział, zmierzające do legalnego zmniejszenia zobowiązań podatkowych.

Podatnicy tak kształtują swe działania na gruncie prawa, aby prawnopodatkowa kwalifikacja tych działań była dla nich możliwie najbardziej korzystna.

Żaden przepis ustawy podatkowej nie nakłada na podatników obowiązku takiego kształtowania swych biznesowych relacji, aby prowadziło to do powstania zobowiązania podatkowego w możliwie najwyższej wysokości.

Unikanie opodatkowania – są to działania legalne, wykorzystujące obowiązujące regulacje prawne w celu możliwie korzystnego dla podatnika ukształtowania podatkowych konsekwencji jego działań podejmowanych na gruncie prawa handlowego lub cywilnego.

Unikanie opodatkowania (optymalizacja podatkowa) jest działaniem zgodnym z prawem. Brak jest w prawie polskim przepisu, który zakazywałby tego typu działań.

Andrzej Dmowski 107


1. Wybór optymalnej formy opodatkowania.

Jedna z podstawowych metod krajowej optymalizacji podatkowej sprowadza się do wyborumożliwie korzystnej podatkowo formy prowadzenia działalności gospodarczej. Odpowiednieplanowanie podatkowe w powyższym zakresie może prowadzić do:

• eliminacji podwójnego opodatkowania w sensie ekonomicznym,• opodatkowania spółki wyłącznie na poziomie wspólników,• przygotowania do międzynarodowej optymalizacji podatkowej (zarówno na poziomie

dywidendy, jak i działalności operacyjnej).

2. Amortyzacja wartości niematerialnych i prawnych wniesionych aportem.Aport wnoszony do spółki kapitałowej, który obejmuje m.in. wytworzone przez spółkę wnoszącą aport wartości niematerialne lub prawne, i który stanowi przedsiębiorstwo bądź jego zorganizowaną część, nie powoduje powstania przychodu podatkowego i pozwala na amortyzację wartości niematerialnych i prawnych wchodzących w skład tego aportu od ich wartości rynkowej.

3. Amortyzacja wartości firmy.

Zgodnie z brzmieniem art. 16c pkt 4 ustawy o CIT wartość firmy nie podlega amortyzacji, jeżeli wartość ta powstała w inny sposób niż określony w art. 16b ust. 2 pkt 2 ustawy o CIT.

Tym samym wniesienie aportem przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części do spółki prawa handlowego lub spółki cywilnej skutkuje brakiem prawa do amortyzowania wartości firmy związanej z tym aportem. To zaś stanowić może przesłankę stanowiącą o podatkowej atrakcyjności przekształceń przedsiębiorstw w drodze umowy kupna-sprzedaży przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Andrzej Dmowski 108


4. Optymalizacja opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Sprzedaż bądź zamiana udziałów lub akcji będzie podlegać opodatkowaniu PCC w odniesieniu do akcji lub udziałów spółek polskiego prawa handlowego, jak również w przypadku akcji lub udziałów w spółkach zagranicznych, jeżeli podmiot nabywający te walory majątkowe ma swą siedzibę bądź miejsce zamieszkania na terytorium Polski oraz pod warunkiem, że transakcja sprzedaży bądź zamiany ww. udziałów lub akcji została dokonana na terytorium RP.

A contrario w sytuacji sprzedaży bądź zamiany udziałów lub akcji w spółce zagranicznej poza terytorium RP przez podmiot mający siedzibę bądź miejsce zamieszkania w Polsce, czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu PCC.

Andrzej Dmowski 109

Andrzej Dmowski 110

Ceny transferowe i dokumentacja podatkowa

Ceny Transferowe a Ceny Transakcyjne

Ceny Transferowe –

Ceny towarów, usług, wartości niematerialnych oraz honorariów

- stosowane w transakcjach między podmiotami powiązanymi,

- różniące się od cen wynegocjowanych na wolnym rynku, uzgodnionych w porównywalnych warunkach przez partnerów niepowiązanych

Ceny transferowe

Andrzej Dmowski 111

Przyczyny stosowania cen transferowych

Dążenie do przerzucania dochodów (kosztów) pomiędzy

kontrolowanymi podmiotami gospodarczymi w celu zmniejszenia

obciążenia podatkowego w skali całej grupy podmiotów

Czy można działania te uznać jako mające na celu racjonalizację

opodatkowania ?

Ceny transferowe

Andrzej Dmowski 112

Skutki stosowania cen transferowych

• ograniczenie kwoty podatku dochodowego od osób prawnych

• ograniczenie kwoty podatku dochodowego od osób fizycznych

• obniżenie cła

• zaniżenie podatku od towarów i usług

Ceny transferowe

Andrzej Dmowski 113

Zasada „ arm’s length”

Jeżeli między dwoma przedsiębiorstwami zostaną ustalone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą przedsiębiorstwa niepowiązane, to

- zyski, które osiągałoby jedno z tych przedsiębiorstw bez ustalenia tych warunków mogą być uznane za zyski tego przedsiębiorstwa i odpowiednio opodatkowane

Zasada ta nakłada na podmioty powiązane obowiązek takiego kształtowania wzajemnych stosunków gospodarczych w taki sposób, w jaki ukształtowały by je podmioty niepowiązane.

Ceny transferowe

Andrzej Dmowski 114

Zasada „arm’s length” a zasada swobody umów

„Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.”*

* artykuł 353 ' KC

a

KLAUZULA OBEJŚCIA PRAWA PODATKOWEGO

Ceny transferowe

Andrzej Dmowski 115

Konsekwencje nieprzedstawienia dokumentacji:

zastosowanie 50% stawki

konsekwencje KKS

Ceny transferowe

Andrzej Dmowski 116

Ceny transferowe

Skutki nieprzedstawienia dokumentacji podatkowej

Opodatkowanie stawką 50% różnicy między:

dochodem zadeklarowanym przez podatnika a

dochodem określonym przez organy podatkowe na podstawie art. 11 updop – określonym w drodze oszacowania

„Jeżeli organy podatkowe lub organy kontroli skarbowej określą, na podstawie art. 11, dochód podatnika w wysokości wyższej (stratę w wysokości niższej) niż zadeklarowana przez podatnika w związku z dokonaniem transakcji, o których mowa w art. 9a, a podatnik nie przedstawi tym organom wymaganej przez te przepisy dokumentacji podatkowej - różnicę między dochodem zadeklarowanym przez podatnika a określonym przez te organy opodatkowuje się stawką 50%.”

Andrzej Dmowski 117

Andrzej Dmowski 118

Ceny transferowe – bezpieczeństwo finansowe (stawka 50%)

Wojewódzki Sądu Administracyjny w Białymstoku z z dnia 7 sierpnia 2007 r. sygn. akt I SA/Bk 207/07

„(…)Stawka podatku (50%), o której mowa w art. 19 ust. 4 u.p.d.o.p. jest, więc swoistą karą za naruszenie obowiązków ustawowych, która zastępuje zobowiązanie podatkowe powstające z mocy prawa w stosunku do dochodu oszacowanego w trybie art. 11 wspomnianej ustawy. Wynikająca z ust. 4 art. 19 sankcja jest przepisem, więc przepisem szczególnym w stosunku do ust. 1 wspomnianego artykułu i wyłącza opodatkowanie tego dochodu na zasadach ogólnych. Bez dokonania szacunku przez organy i bez zaniechania przez podatnika przedstawienia szczególnej dokumentacji podatkowej (art. 9a u.p.d.o.p.) nie jest możliwe powstanie zobowiązania. Powyższe przemawia za twierdzeniem, że zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w art. 19 ust. 4 u.p.d.o.p., powstaje nie z mocy prawa lecz w drodze wydania i doręczenia decyzji konstytutywnej ustalającej jego wysokość”.”

Konsekwencje karno - skarbowe

Brak konkretnego przepisu dotyczącego kar za nieprzedstawienie dokumentacji cen transferowych

Wątpliwości

Art. 82 § 1 pkt 3 Ordynacji podatkowej

za informacje podatkowe uznawane są także informacje do sporządzania których podatnicy zobowiązani są na podstawie innych ustaw. Art. 80 kks

Kto wbrew obowiązkowi nie składa w terminie właściwemu organowi wymaganej informacji podatkowej, podlega karze grzywny do 120 stawek dziennych.

Ceny transferowe

Andrzej Dmowski 119

NIEZBĘDNE ELEMENTY

DOKUMENTACJI PODATKOWEJ

Andrzej Dmowski 120

Ceny transferowe

Niezbędne elementy dokumentacji podatkowej

• Określenie funkcji podmiotów uczestniczących w transakcji

• Określenie wszystkich przewidywanych kosztów transakcji

• Określenie formy i terminu zapłaty

• Określenie metody i sposobu kalkulacji zysków

Andrzej Dmowski 121

Ceny transferowe

Niezbędne elementy dokumentacji podatkowej – c.d.

• Określenie ceny przedmiotu transakcji

• Określenie strategii gospodarczej, gdy miała wpływ na wartość

transakcji

• Określenie innych czynników wpływających na wartość przedmiotu

transakcji, uwzględnionych przez strony

• Określenie oczekiwanych korzyści – w przypadku usług i świadczeń

niematerialnych

Andrzej Dmowski 122

METODY SZACOWANIA CEN

- KLUCZOWY ELEMENT

DOKUMENTACJI PODATKOWEJ

Andrzej Dmowski 123

Andrzej Dmowski 124

Metody szacowania cen (Metody tradycyjne)

Metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej

Metoda ceny odprzedaży

Metoda rozsądnej marży („koszt plus”)

Metody zysku transakcyjnego

Metoda podziału zysku Analiza rezydualna Analiza udziału

Metoda marży transakcyjnej netto

Metody szacowania cen – ogólne założenia

Andrzej Dmowski 125

Przerzucanie dochodów podmiotów między podmiotami powiązanymi

Andrzej Dmowski 126

1. Jeden z podmiotów powiązanych korzysta z przyznanych ulg lub zwolnień

podatkowych, na podstawie decyzji całej grupy na tą jednostkę przerzucany jest

dochód innych spółek.

2. Spółka mająca duże znaczenie strategiczne dla całego koncernu generuje straty,

podmioty zależne sprzedają jej usługi i towary poniżej kosztów wytworzenia w celu

poprawy jej sytuacji finansowej.

3. Spółka dokonuje rozdysponowania dochodu osiągniętego na terytorium Polski do

krajów stosujących tzw. szkodliwą konkurencję podatkową.

4. Fikcyjne ustalenie poziomu kosztów związanych z usługami i dobrami

niematerialnymi świadczonymi przez podmioty powiązane.

5. Wybrany członek grupy ponosi znaczne nakłady finansowe związane z inwestycją,

której celem jest uzyskania korzyści przez wszystkie jednostki należące do grupy.

Przerzucanie dochodów podmiotów między podmiotami powiązanymi

Problematyka pożyczek kapitałowych między spółkami

Andrzej Dmowski 127

Art. 16 ust. 1 pkt. 60 ustawy o CIT

Niedostateczna kapitalizacja zachodzi, gdy:

Łączne zadłużenie spółki z tytułu zaciągniętych pożyczę (kredytów) od ustalonego w ustawie kręgu osób jest wyższe o trzykrotności jej kapitału zakładowego

Odsetki od części zadłużenia, która przekracza dopuszczalny limit wobec kręgu podmiotów

określonych w ustawie nie stanowią kosztów uzyskania przychodów

Art.16 ust.1 pkt 60 ustawy o CIT pożyczki od udziałowca

Art.16 ust.1 pkt 61 ustawy o CIT pożyczki udzielane sobie nawzajem przez spółki siostrzane, tj. mające tego

samego udziałowca.

Andrzej Dmowski 128

Problematyka pożyczek kapitałowych między spółkami

Andrzej Dmowski 129

Pojęcie - Dumpingu

Andrzej Dmowski 130

Pojęcie - Dumpingu

Dumping - to polityka polegająca na sprzedaży swoich produktów za granicę po cenach niższych niż na rynku krajowym lub po cenach niższych od kosztów ich wytworzenia. Można wyróżnić trzy rodzaje dumpingu

Dumping

Sporadyczny

Łupieżczy Stały

Dumping - ujęty jako sprzedaż towarów i usług poniżej kosztów ich wytworzenia lub świadczenia albo ich odsprzedaż poniżej kosztu zakupu w celu eliminowania innych przedsiębiorców stanowi według ustawy z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji czyn nieuczciwej konkurencji utrudniając innym przedsiębiorcą dostęp do rynku.

Art. 15 Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji

„Czynem nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku, w szczególności przez: 1) sprzedaż towarów lub usług poniżej kosztów ich wytworzenia lub świadczenia albo ich odprzedaż poniżej kosztów zakupu w celu eliminacji innych przedsiębiorców.”.

Usługi reklamowe w ramach grupy kapitałowej

Andrzej Dmowski 131

Usługi reklamowe w ramach grupy kapitałowej

Usługi reklamowe

Przy szacowaniu dochodów organy skarbowe i organy kontroli skarbowej określają koszty ponoszone przez podmioty powiązane na reklamę, proporcjonalnie do osiąganych przez te podmioty korzyści z reklamy.

Jeżeli jeden podatnik ponosi koszty reklamy, z której korzyści osiąga również podmiot

powiązany, należy wówczas uznać, że:

ten pierwszy podmiot wykonuje usługi handlowe w granicach, w jakich odpowiadają one co do natury i zakresu usługom prowadzonym przez niezależne przedsiębiorstwo reklamowe.

W celu określenia proporcjonalności ponoszonych wydatków na reklamę, której prowadzenie przynosi potencjalne korzyści dwóm lub większej liczbie podmiotów powiązanych, uwzględnić należy:

na jakich rynkach prowadzona jest reklama, oraz udział sprzedaży reklamowanych dóbr i usług poszczególnych podmiotów

powiązanych na rynkach objętych reklamą.

Andrzej Dmowski 132

Andrzej Dmowski 133

Metody dotyczące ustalenia wartości rynkowej dóbr niematerialnych i usług

Dobra materialne i usługi

Przy dokonywaniu określenia wartości rynkowej dóbr niematerialnych lub usług w transakcjach między podmiotami powiązanymi organy podatkowe w pierwszej kolejności badają

czy niezależne, racjonalnie działające podmioty zawarłyby taką transakcję na warunkach, jakie ustaliły podmioty powiązane.

W przypadkach kiedy racjonalnie oczekiwane korzyści (zyski) podmiotu zawierającego taką transakcję są w sposób oczywisty mniejsze niż poniesione w związku z tą transakcją wydatki –

wydatki takie nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów. Przy określaniu wysokości wydatków bierze się pod uwagę również inne koszty

warunkujące korzystanie z danego dobra lub usługi.

Andrzej Dmowski 134


Wytworzenie dóbr niematerialnych

Jeżeli podatnik uczestniczy w kosztach wspólnie ponoszonych przez podmioty powiązane na wytworzenie dóbr niematerialnych,

wysokość ponoszonych przez podatnika obciążeń z tego tytułu uznać można za określoną zgodnie z zasadami rynku jedynie wówczas, gdy warunki takie, w świetle oczekiwanych korzyści z tytułu takiego uczestnictwa, akceptowałyby podmioty niezależne.

Warunki dotyczą w szczególności: proporcjonalnego do oczekiwanych korzyści obciążenia podmiotów

kosztami,• proporcjonalnego do wysokości obciążeń podziału korzyści, które nie były

oczekiwane (uwzględniane) przy określaniu tych warunków.

Jeżeli podatnik ma możność uzyskania porównywalnych korzyści w ramach porozumienia lub od podmiotu niezależnego i w jednym z tych przypadków podatnik ten będzie ponosił niższe wydatki, to, dla celów określenia wartości rynkowej świadczeń tego podatnika, przyjąć należy wartość niższą.

Andrzej Dmowski 135


Andrzej Dmowski 136


Usługi niematerialne - Istota

Zasadnicza wartość usługi niematerialnej nie leży w materialnej postaci przekazywanego dobra lub materialnym rezultacie wykonanej usługi. Wartość usługi niematerialnej tkwi w uzyskanym prawie, wiedzy, umiejętności lub efekcie ekonomicznym.

Zasadnicza wartość usługi niematerialnej nie leży w materialnej postaci przekazywanego dobra lub materialnym rezultacie wykonanej usługi

Wartość usługi niematerialnej tkwi w uzyskanym prawie, wiedzy, umiejętności lub efekcie ekonomicznym

Usługi niematerialne - produkcja

patenty licencje know-how wzory zdobnicze lub użytkowe projekty programy komputerowe

Usługi niematerialne – marketing

Znaki towarowe

Znaki firmowe

Reputacja firmy

Sieć dystrybucyjna

Klientela

Andrzej Dmowski 137

Metody dotyczące ustalenia wartości rynkowej dóbr niematerialnych i usług Usługi niematerialne -Umowy koncernowe

umowy o zarządzanie

umowy o doradztwo

umowy o przejęciu kierownictwa

Usługi niematerialne - Czynności nie będące usługami

1. działalność związana ze strukturą prawną spółki matki

2. zatwierdzanie bilansu i sprawozdania z działalności,

Usługi niematerialne – czynniki ryzyka

specjalistyczny i niepowtarzalny charakter świadczenia trudność w wycenie wartości świadczenia

związek gospodarczy Spółka wspólne przedsięwzięcia wspólne użytkowanie kooperacja

Uprzednie Porozumienie Cenowe

Andrzej Dmowski 138

Andrzej Dmowski 139

Uprzednie Porozumienie CenoweOkoliczność zawarcia porozumienia cenowego

w przypadku transakcji, których wartość jest znacząca, a ich ewentualne zakwestionowanie

przez władze skarbowe ma znaczący wpływ na osiąganą rentowność

w przypadku transakcji powtarzalnych, dotyczących podstawowej działalności podatnika w przypadku transakcji skomplikowanych, dotyczących transakcji nietypowych

w przypadku reorganizacji podmiotów

Rodzaje porozumień

Jednostronne porozumienia krajowe – zawierane pomiędzy podmiotem krajowym a Ministrem Finansów w zakresie transakcji dokonywanych pomiędzy podmiotami krajowymi

Jednostronne porozumienia zagraniczne - zawierane pomiędzy podmiotem krajowym a Ministrem Finansów w zakresie transakcji zawieranych pomiędzy podmiotem krajowym i zagranicznym (wiążą tylko polskie władze podatkowe)

Porozumienia dwu/wielostronne – zawierane pomiędzy podmiotem krajowym oraz jednym lub więcej podmiotami zagranicznymi; porozumienie zawierane na wniosek podmiotu krajowego pomiędzy Ministrem Finansów, a władzami podatkowymi właściwymi dla podmiotu zagranicznego; wiążące dla władz podatkowych wszystkich państw objętych porozumieniem zakresie

Andrzej Dmowski 140


Wniosek o zawarcie Porozumienia

Propozycja stosowanej metody ustalania ceny transakcyjnej Opis sposobu stosowania proponowanej metody w odniesieniu do transakcji która

ma być objęta porozumieniem Okoliczności mogących mieść wpływ na prawidłowe ustalenie ceny transakcyjnej Dokumenty mające istotny wpływ na wartość ceny transakcyjnej Propozycji okresu obowiązywania porozumienia Wykaz podmiotów powiązanych, z którymi ma być dokonywana transakcja Opłaty za zawarcie porozumienia

Opłata: 1% wartości transakcji, za wyjątkiem

1. Dla porozumienie jednostronnego

Dotyczącego wyłącznie podmiotów krajowych – nie mniej niż 5.000 PLN , nie więcej niż 50.000 PLN

Dotyczącego podmiotu zagranicznego - nie mniej niż 20.000 PLN nie więcej niż 100.000 PLN

2. Dla porozumienia dwu - lub wielostronnego – nie mniej niż 50.000 PLN i nie więcej niż 200.000 PLN

Andrzej Dmowski 141


Czas trwania porozumienia

Porozumienie powinno być zawarte bez zbędnej zwłoki, nie później niż”

6 miesięcy – porozumienie jednostronne

12 miesięcy – porozumienie dwustronne

18 miesięcy – porozumienie wielostronne

Termin obowiązywania porozumienia

decyzja wydawana jest na okres 5 lat

na wniosek podmiotu, termin obowiązywania porozumienia może zostać

wydłużony o kolejne 5 lat

Przestępstwo prania brudnych pieniędzy

Andrzej Dmowski 142


Przestępstwo prania brudnych pieniędzy – ustawa z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.

Pranie brudnych pieniędzy to proceder obejmujący wszelkiego rodzaju operacje mające na celu wprowadzenie do legalnego obrotu pieniędzy, które pochodzą z nielegalnych źródeł.

Jest to działanie, za pomocą którego ukrywa się istnienie i nielegalne użytkowanie dochodów, nadając im pozory legalności.

Termin „pranie pieniędzy” pochodzi z czasów prohibicji z lat 20 XX w. Działająca w Stanach Zjednoczonych Ameryki organizacja przestępcza Ala Capone czerpała ogromne zyski z nielegalnej produkcji, przemytu i handlu alkoholem. Chcąc ukryć dochody z nielegalnych źródeł, mafia prowadziła pralnie chemiczne odzieży. Legalne dochody pralni były zawyżane kwotami pochodzącymi z przestępczego źródła. W ten sposób mafia wprowadzała do obiegu pieniądze, które pochodziły z nielegalnego źródła.

Kraje „wysokiego” ryzyka – państwa i regiony, w których występuje wysokie zagrożenie prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu, z uwagi na brak regulacji ostrożnościowych, liberalne przepisy podatkowe, ryzyko korupcji, handel narkotykami, naruszenie praw i wolności obywatelskich, brak stabilności politycznej bądź objętych sankcjami UE, Organizacji Narodów Zjednoczonych lub rządu USA

Andrzej Dmowski 143


Pranie brudnych pieniędzy jako zjawisko ponadnarodowe, w okresie intensyfikacji procesów globalizacyjnych, w których uczestniczą systemy finansowe wielu państw, stwarza potrzebę poszukiwania rozwiązań w ramach współpracy międzynarodowej:

zalecenia Komitetu Ministrów Rady Europy z 27 czerwca 1980 r. - w sprawie przeciwdziałania transferowi i ukrywaniu funduszy pochodzących z przestępstw. Zobowiązanie państw do nakładania na ich systemy bankowe obowiązku identyfikacji klienta (know your client)

Konwencja nr 141 Rady Europy z 8 listopada 1990 r. o praniu, ujawnianiu, zajmowaniu i konfiskacie dochodów pochodzących z przestępstwa, sporządzona w Strasburgu

Dyrektywa Rady Europejskiej nr 91/308/EWG z 10 czerwca 1991 r. w sprawie uniemożliwienia korzystania z systemu finansowego w celu prania pieniędzy zmieniona dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2001/97/WE z 4 grudnia 2001 r.68, które zastąpiono ostatecznie dyrektywą nr 2005/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 26 października 2005 r.

Dyrektywa przez Pranie Brudnych pieniędzy rozumie:

konwersji lub przekazania mienia, ze świadomością, że pochodzi ono z działalności przestępczej lub z udziału w takiej działalności, celem ukrywania lub zatajania bezprawnego pochodzenia tego mienia, albo udzielania pomocy osobie, która bierze udział w takiej działalności, aby uniknęła ona prawnych konsekwencji tych działań,

ukrycia lub zatajenia prawdziwego charakteru mienia, jego źródła, miejsca położenia, przemieszczania, praw związanych z tym mieniem lub jego własnością, ze świadomością, że źródłem tego mienia jest działalność o charakterze przestępczym lub udział w takiej działalności,

nabycia, posiadania lub korzystania z mienia, ze świadomością w momencie jego otrzymania, że mienie to pochodzi z działalności o charakterze przestępczym lub udziału w takiej działalności.

Andrzej Dmowski 144


Proces prania brudnych pieniędzy

Etap I• wprowadzenie

nielegalnych środków do legalnego systemu ekonomicznego

Etap II• przeprowadzenie

operacji mających na celu ukrycie przestępczego pochodzenia środków finansowych

Etap III• wprowadzenie

„wypranych” pieniędzy do legalnego systemu ekonomicznego ( integracja ).

Andrzej Dmowski 145

Art. 299. k.k

§ 1. Kto środki płatnicze, instrumenty finansowe, papiery wartościowe, wartości dewizowe, prawa majątkowe lub inne mienie ruchome lub nieruchomości, pochodzące z korzyści związanych z popełnieniem czynu zabronionego, przyjmuje, przekazuje lub wywozi za granicę, pomaga do przenoszenia ich własności lub posiadania albo podejmuje inne czynności, które mogą udaremnić lub znacznie utrudnić stwierdzenie ich przestępnego pochodzenia lub miejsca umieszczenia, ich wykrycie, zajęcie albo orzeczenie przepadku, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

§ 2. Karze określonej w § 1 podlega, kto będąc pracownikiem lub działając w imieniu lub na rzecz banku, instytucji finansowej lub kredytowej lub innego podmiotu, na którym na podstawie przepisów prawa ciąży obowiązek rejestracji transakcji i osób dokonujących transakcji, przyjmuje, wbrew przepisom, środki płatnicze, instrumenty finansowe, papiery wartościowe, wartości dewizowe, dokonuje ich transferu lub konwersji, lub przyjmuje je w innych okolicznościach wzbudzających uzasadnione podejrzenie, że stanowią one przedmiot czynu określonego w § 1, lub świadczy inne usługi mające ukryć ich przestępne pochodzenie lub usługi w zabezpieczeniu przed zajęciem.

§ 5. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 lub 2, działając w porozumieniu z innymi osobami, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

§ 6. Karze określonej w § 5 podlega sprawca, jeżeli dopuszczając się czynu określonego w § 1 lub 2, osiąga znaczną korzyść majątkową.

§ 7. W razie skazania za przestępstwo określone w § 1 lub 2, sąd orzeka przepadek przedmiotów pochodzących bezpośrednio albo pośrednio z przestępstwa, a także korzyści z tego przestępstwa lub ich równowartość, chociażby nie stanowiły one własności sprawcy. Przepadku nie orzeka się w całości lub w części, jeżeli przedmiot, korzyść lub jej równowartość podlega zwrotowi pokrzywdzonemu lub innemu podmiotowi.

§ 8. Nie podlega karze za przestępstwo określone w § 1 lub 2, kto dobrowolnie ujawnił wobec organu powołanego do ścigania przestępstw informacje dotyczące osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa oraz okoliczności jego popełnienia, jeżeli zapobiegło to popełnieniu innego przestępstwa; jeżeli sprawca czynił starania zmierzające do ujawnienia tych informacji i okoliczności, sąd stosuje nadzwyczajne złagodzenie kary.


Andrzej Dmowski 146


Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 21 lutego 2012 r. sygn. akt II AKa 338/11 „Wymienione w art. 299 § 1 k.k. składniki majątkowe stanowią przedmiot wykonawczy (przedmiot czynności wykonawczych). Natomiast korzyści związane z popełnieniem czynu zabronionego stanowią okoliczność modalną. Wymienionych pojęć nie należy więc utożsamiać.Brzmienie art. 299 § 1 k.k. daje podstawę do przyjęcia, że przedmiotem czynności wykonawczych w tym typie czynu zabronionego są przedmioty i prawa (tzw. brudne pieniądze), których związek z popełnionym czynem zabronionym jest pośredni. Przesłanki pochodzenia z korzyści związanych z popełnieniem czynu zabronionego nie spełniają te przedmioty i prawa, które zostały uzyskane za pomocą czynu zabronionego, a więc pochodzą bezpośrednio z czynu zabronionego.

Osiągnięcie korzyści majątkowej za pomocą przestępstwa "prania brudnych pieniędzy" oznacza wszelkie przysporzenie majątkowe po stronie sprawcy w znacznych rozmiarach. Przysporzenie to nie obejmuje wartości majątkowych (przedmiotów lub praw), których sprawca stał się dysponentem w miejsce przekazanych "brudnych pieniędzy". Korzyść majątkowa z popełnienia przestępstwa z art. 299 § 1 lub 2 k.k. musi przekraczać ich wartość ”.”

Andrzej Dmowski 147

Pranie Brudnych Pieniędzy

Zwana inaczej legitymizacją. Działanie mające na celu znalezienie usprawiedliwienia pojawienia się w systemie finansowym znacznych środków.

LOKOWANIE MASKOWANIE

INTEGRACJA Fizyczne lub

elektroniczne wprowadzenie środków pieniężnych pochodzących z nielegalnych źródeł systemu finansowego

Proces zacierania śladów prowadzących do źródła nielegalnych przychodów poprzez wielokrotny obrót tymi środkami.


Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 października 2011 r. sygn. akt III KK 28/11 „Znamię "korzyści związanych z popełnieniem czynu zabronionego" musi być udowodnione w postępowaniu karnym w taki sam sposób, jak wszystkie pozostałe znamiona przestępstwa z art. 299 § 1 k.k. Należy przy tym podkreślić, że ustawodawca nie wymaga ustalenia przez sąd, aby czyn, stanowiący źródło wartości majątkowych mających charakter "brudnych pieniędzy", spełniał wszystkie znamiona przestępstwa. Sąd nie jest zwolniony z konieczności udowodnienia przynajmniej tych przedmiotowych elementów czynu "pierwotnego", które pozwalają na jego zakwalifikowanie pod znamiona konkretnego czynu zabronionego zawartego w ustawie karnej, ani też nie jest zwolniony od wskazania tej kwalifikacji”.”

Andrzej Dmowski 148


Art. 106 Prawa Bankowego

Bank jest obowiązany przeciwdziałać wykorzystywaniu swojej działalności dla celów mających związek z przestępstwem, o którym mowa w art. 165a lub art. 299 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.) zwanej dalej "Kodeksem karnym".

Tryb postępowania banku w razie zaistnienia okoliczności, o których mowa w ust. 1, określa odrębna ustawa.

Obowiązek przeciwdziałania praniu pieniędzy art. 106 o charakterze generalnym, zobowiązującym bank do przeciwdziałania wykorzystywaniu działalności banku do celów przestępczych.

Przestępstwo "prania pieniędzy" ochroną objęty jest obrót gospodarczy (napływ pieniędzy z nielegalnych źródeł powoduje zakłócenia w działalności wolnego rynku). Przedmiotem ochrony jest też mienie oraz pewne dobra prawne. Przepis art. 165a KK penalizuje działania pośrednio skierowane przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu; jest ono przedmiotem ochrony, gdyż chodzi o finansowanie przestępstw godzących w to bezpieczeństwo. Przestępstwo to polega na gromadzeniu, przekazywaniu lub oferowaniu środków służących sfinansowaniu przestępstwa o charakterze terrorystycznym.

Art. 165a k.k.

Kto gromadzi, przekazuje lub oferuje środki płatnicze, instrumenty finansowe, papiery wartościowe, wartości dewizowe, prawa majątkowe lub inne mienie ruchome lub nieruchomości w celu sfinansowania przestępstwa o charakterze terrorystycznym, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.

Andrzej Dmowski 149

Transakcje na papierach wartościowych

Andrzej Dmowski 150


Przestępstwa przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi są związane z obrotem gospodarczym. Usytuowane w Kodeksie Karnym sytuuje je w rozdziale następującym bezpośrednio po przepisach określających przestępstwa przeciwko temuż obrotowiKodeks Karny penalizuje następujące zachowania

fałszowanie pieniędzy i papierów wartościowych (art. 310) rozpowszechnianie, w dokumentacji związanej z obrotem papierami wartościowymi,

nieprawdziwych informacji lub przemilczanie informacji o stanie majątkowym oferenta, mających istotne znaczenie dla nabycia, zbycia papierów wartościowych, podwyższenia albo obniżenia wkładu (art. 311)

puszczanie w obieg fałszywego pieniądza lub papieru wartościowego otrzymanego jako prawdziwy (art. 312)

fałszowanie urzędowego znaku wartościowego (art. 313), fałszowanie znaków urzędowych (art. 314) fałszowanie narzędzi pomiarowych (art. 315)

Prawa dewizowego - ograniczeniom podlega zbywanie przez rezydentów, zarówno bezpośrednio, jak i za pośrednictwem innych podmiotów, w krajach trzecich: papierów wartościowych dłużnych o terminie wykupu krótszym niż rok, z wyjątkiem nabytych w

tych krajach na podstawie zezwolenia dewizowego, wierzytelności i innych praw, których wykonywanie następuje poprzez dokonywanie rozliczeń

pieniężnych, z wyjątkiem nabytych w tych krajach na podstawie zezwolenia dewizowego lub powstałych w obrocie z nierezydentami z krajów trzecich w zakresie niewymagającym zezwolenia dewizowego.

Andrzej Dmowski 151

Zgodnie z postanowieniami art. 106c k.k.s osoby, które bez wymaganego zezwolenia dewizowego albo wbrew jego warunkom dokonują w obrocie dewizowym z zagranicą rozliczeń pieniężnych podlegają karze grzywny do 720 stawek dziennych.

Ponadto, na mocy art. 106k k.k.s rezydent, który wbrew obowiązkowi nie przechowuje dokumentów związanych z dokonanym obrotem dewizowym, podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

Kodeks karno skarbowy przewiduje surowe sankcje wobec polskich rezydentów podatkowych posiadających zagraniczne rachunki bankowe bądź dokonujących rozliczeń dewizowych poza granicami Polski wbrew wymaganym zezwoleniom.

Zgodnie z postanowieniami art. 104 § 1 k.k.s rezydent, który bez wymaganego zezwolenia dewizowego albo wbrew jego warunkom otwiera bądź utrzymuje rachunek w banku lub oddziale banku mającym siedzibę w kraju trzecim, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych.

Przestępstwo prania pieniędzy może polegać na transferze nielegalnie uzyskanego kapitału poza granice kraju bez pośrednictwa banku bądź z naruszeniem wymaganych prawem zezwoleń dewizowych, przepis art. 106j k.k.s nakłada na rezydenta, który wbrew obowiązkowi dokonuje przekazu pieniężnego za granicę lub rozliczenia w kraju, związanego z obrotem dewizowym, bez pośrednictwa uprawnionego banku, karę grzywny w wysokości do 480 stawek dziennych.


Andrzej Dmowski 152

Zgodnie z art. 104 § 2 k.k.s, wartość przedmiotu obrotu nie przekracza ustawowego progu, sprawca podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe. Karze podlega także zbywanie papierów wartościowych poza granicami Polski wbrew wymaganym zezwoleniom.

Przepis art. 103 § 1 k.k.s stanowi, że rezydent, który bez wymaganego zezwolenia dewizowego albo wbrew jego warunkom zbywa w kraju trzecim, zarówno bezpośrednio, jak i za pośrednictwem innych podmiotów, papiery wartościowe dłużne o terminie wykupu krótszym niż 1 rok albo wierzytelności lub inne prawa, których wykonywanie następuje poprzez dokonywanie rozliczeń pieniężnych, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych.

Jeżeli wartość przedmiotu obrotu, o którym mowa w art. 103 § 1 k.k.s, nie przekracza ustawowego progu sprawca podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

Zgodnie z art. 102 k.k.s zabronione jest nabywanie:

udziałów lub akcji w spółkach mających siedzibę w krajach trzecich albo obejmowania udziałów lub akcji w takich spółkach,

jednostek uczestnictwa w funduszach zbiorowego inwestowania mających siedzibę w krajach trzecich,

dłużnych papierów wartościowych wyemitowanych bądź wystawionych przez nierezydentów z krajów trzecich,

wartości dewizowych zbywanych przez nierezydentów z krajów trzecich, w zamian za inne wartości dewizowe lub krajowe środki płatnicze,

wierzytelności lub innych praw, których wykonywanie następuje poprzez dokonywanie rozliczeń pieniężnych, zbywanych przez nierezydentów z krajów trzecich.


Andrzej Dmowski 153

Nierzetelna księgowość/ Zaniechania w księgowości

Andrzej Dmowski 154


Art. 3 pkt 4 Ordynacji Podatkowej

Księgi podatkowe- rozumie się przez to księgi rachunkowe, podatkową księgę przychodów i rozchodów, ewidencje oraz rejestry, do których prowadzenia, do celów podatkowych, na podstawie odrębnych przepisów, obowiązani są podatnicy, płatnicy lub inkasenci

Jeżeli księgi są prowadzone rzetelnie i niewadliwie to mają taką samą moc dowodową jak dokumenty publiczne. Organy podatkowe mają jednak odrzucenia tego dowodu w sytuacji gdy księgi zawierają nieprawidłowości w postaci nierzetelności lub wadliwości.

Art. 193 Ordynacji Podatkowej

§ 1 Księgi podatkowe uważa się za rzetelne, jeżeli dokonywane w nich zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty.

§ 2 Za niewadliwe uważa się księgi podatkowe prowadzone zgodnie z zasadami wynikającymi z odrębnych przepisów.

Art. 24. Ustawy o rachunkowości

Księgi rachunkowe powinny być prowadzone rzetelnie, bezbłędnie, sprawdzalnie i bieżąco. Księgi rachunkowe uznaje się za rzetelne, jeżeli dokonane w nich zapisy odzwierciedlają stan

rzeczywisty. Księgi rachunkowe uznaje się za prowadzone bezbłędnie, jeżeli wprowadzono do nich kompletnie

i poprawnie wszystkie zakwalifikowane do zaksięgowania w danym miesiącu dowody księgowe, zapewniono ciągłość zapisów oraz bezbłędność działania stosowanych procedur obliczeniowych.

Andrzej Dmowski 155


Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 września 2012 r. sygn. akt I FSK 1598/11

„(…)Dla oceny, czy księga podatkowa jest rzetelna, decydujące znaczenie ma to, czy w oparciu o zapisy w niej dokonane można ustalić prawidłową podstawę opodatkowania, a więc czy zawiera zapisy dotyczące wszystkich zdarzeń podatkowych mających wpływ na ustalenie tej podstawy”.”Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z Poznania z dnia y września 2012 r. sygn. akt I SA/Po 445/12

„(…)Księgi rachunkowe uznaje się za rzetelne, jeżeli dokonane w nich zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty. Powinny być prowadzone w oparciu o potwierdzone, obiektywne i wiarygodne dowody księgowe odzwierciedlające stan faktyczny. Jeżeli firmy nie wykonały usług, to faktury przez nie wystawione są fakturami nieodzwierciedlającymi rzeczywistych transakcji, a księgi rachunkowe zawierające takie faktury nie mogą być uznane za rzetelne”.”Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z Gdańska z dnia 17 stycznia 2012 r. sygn. akt I SA/Gd 1183/11

„(…)W myśl art. 193 o.p. rzetelność ksiąg oznacza zgodność dokonanych w nich zapisów ze stanem rzeczywistym, zaś niewadliwość, to zgodność sposobu prowadzenia ksiąg z obowiązującymi przepisami”.”

Andrzej Dmowski 156

Art. 61 k.k.s

§ 1. Kto nierzetelnie prowadzi księgę,podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych.

§ 2.W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1 podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

§ 3. Karze określonej w § 2 podlega także ten, kto wadliwie prowadzi księgę.


Wyrok Sądu Najwyższego dnia 30 maja 2001 r. sygn. akt II KKN 85/99 niepubl., w: Kubacki, Bartosiewicz, Kodeks, s. 369)

„(...)liczba błędnych zapisów nie przesądza o umyślności, albowiem możliwe jest zarówno umyślne wprowadzenie do księgi jednego tylko nierzetelnego zapisu, jak też prowadzenie ksiąg w sposób bardzo niedbały i nieumyślne wprowadzenie do nich wielu niezgodnych z rzeczywistością zapisów. Nie ulega również chyba wątpliwości, że komuś, kto dokonuje w księdze zapisów nieodpowiadających rzeczywistości na podstawie otrzymanych od kogoś innego nierzetelnych dokumentów, w których nierzetelności nie potrafił się zorientować, nie można przypisać umyślności”.”

Andrzej Dmowski 157


Art. 62. k.k.s

§ 1. Kto wbrew obowiązkowi nie wystawia faktury lub rachunku za wykonanie świadczenia, wystawia je w sposób wadliwy albo odmawia ich wydania,

podlega karze grzywny do 180 stawek dziennych.§ 2. Kto fakturę lub rachunek, określone w § 1, wystawia w sposób nierzetelny albo

takim dokumentem posługuje się,podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych.§ 3. Karze określonej w § 1 podlega także ten, kto wbrew obowiązkowi nie przechowuje

wystawionej lub otrzymanej faktury lub rachunku, bądź dowodu zakupu towarów.§ 4. Karze określonej w § 1 podlega także ten, kto wbrew przepisom ustawy dokona

sprzedaży z pominięciem kasy rejestrującej albo nie wyda dokumentu z kasy rejestrującej, stwierdzającego dokonanie sprzedaży.

§ 5. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1-4podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 11 października 2012 r. sygn. akt II Akz 141/12

„(…)Wystawienie nierzetelnej faktury (w tym również tzw. "pustej faktury"), godzącej w obowiązek podatkowy, stanowi realizację znamion czynu opisanego w art. 62 § 2 lub § 5 k.k.s”.”

Andrzej Dmowski 158

Art. 80. k.k.s

§1. Kto wbrew obowiązkowi nie składa w terminie właściwemu organowi wymaganej informacji podatkowej, podlega karze grzywny do 120 stawek dziennych.

§2. Płatnik, podmiot, o którym mowa w art. 41 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, niepełniący funkcji płatnika lub pośredni odbiorca, który wbrew obowiązkowi nie składa w terminie podatnikowi lub właściwemu organowi wymaganej informacji podatkowej lub informacji, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 lub art. 42c ust. 1 powołanej ustawy, podlega karze grzywny do 180 stawek dziennych.

§3. Jeżeli informację określoną w § 1 lub 2 złożono nieprawdziwą, sprawcapodlega karze grzywny do 240 stawek dziennych.§4. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1-3podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.


Pismo Urzędu Skarbowego w Sosnowca z dnia 16 lipca 2004 r. sygn. PSUS/OPBI/423/119/04/IU

„(…)Jeżeli z odrębnych ustaw wynika obowiązek przekazywania informacji podatkowych przez osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, to czyn polegający na niedopełnieniu tego obowiązku wypełnia znamiona czynów zabronionych określonych w art. 80 Kodeksu Karno Skarbowego”.”

Andrzej Dmowski 159

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 lipca 2006 r. sygn. akt III KK 55/06

„Nie wydaje się możliwy zbieg z przepisami kodeksu karnego skarbowego. Wróbel słusznie zauważa, że wykładnia zorientowana na przedmiot ochrony prowadzi do wniosku, iż nie pokrywają się obszary penalizacji art. 303 k.k. oraz art. 60-62 k.k.s. (Wróbel, Przestępstwo..., s. 26-27; tenże (w:) Zoll III, s. 763). Odmiennie uważa Zawłocki (w:) Wąsek II, s. 1346”.”


Art. 303 Kodeksu karnego

§ 1. Kto wyrządza szkodę majątkową osobie fizycznej, prawnej albo jednostce organizacyjnej

nie mającej osobowości prawnej, przez nieprowadzenie dokumentacji działalności gospodarczej albo prowadzenie jej w sposób nierzetelny lub niezgodny z prawdą, w szczególności niszcząc, usuwając, ukrywając, przerabiając lub podrabiając dokumenty dotyczące tej działalności, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

Andrzej Dmowski 160

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 grudnia 2004 r. III SA/Wa 420/04

„Za nierzetelną może być uznana księga, w której nie dokonano zapisu w celu ukrycia osiągniętego przychodu czy też dokonanej czynności, jak też księga, w której przez pomyłkę dokonano błędnego zapisu”.”

Czynności Kontrolne

Kontrola Podatkowa

Andrzej Dmowski 161

Kontrola podatkowa

Celem kontroli podatkowej jest sprawdzenie, czy kontrolowani wywiązują się z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego.

Kontrola podatkowa jest przeprowadzana na podstawie imiennego upoważnienia udzielonego przez naczelnika urzędu skarbowego lub osobę zastępującą naczelnika urzędu skarbowego. W przypadku, gdy okoliczności faktyczne uzasadniają niezwłoczne podjęcie kontroli, kontrola podatkowa może być wszczęta po okazaniu legitymacji służbowej kontrolowanemu. W tym przypadku, należy jednak kontrolowanemu bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 3 dni od dnia wszczęcia kontroli, doręczyć upoważnienie do przeprowadzenia kontroli.

Kontrolę podatkową podejmuje się wyłącznie z urzędu.

Wszczęcie kontroli podatkowej następuje przez doręczenie kontrolowanemu upoważnienia do jej przeprowadzenia oraz okazanie legitymacji służbowej lub dowodu osobistego, jeżeli kontrolujący nie ma obowiązku posiadania legitymacji.

Czynności Kontrolne

Kontrola podatkowa Kontrola skarbowa

Andrzej Dmowski 162

Organy Kontroli Minister Finansów (ceny transferowe)

Organ podatkowy I instancji

Podmioty podlegające kontroli:

Podatnik Płatnik Inkasent Następcy prawni Osoby trzecie

Kontrola podatkowa

Inne służby, gdy istnieją trudności uniemożliwiające lub utrudniające przeprowadzenie czynności kontrolnych

Miejsce kontroli:

Siedziba kontrolowanegoMiejsce przechowywania ksiągLokale mieszkalne, gdy: - przechowywane są księgi- siedziba przedsiębiorcy

Lokale osób trzecich

Objęte kontrolą są:

obowiązki materialne i instrumentalne (proceduralne) czynności faktyczne o prawnespełniania warunków do ulg

Andrzej Dmowski 163

Kontrola podatkowa

podczas czynności podatnika 8 godzin dziennie przeprowadzona bez zbędnej zwłoki przeprowadzona przez okres wskazany w upoważnieniu przedłużona tylko na podstawie nowego upoważnienia możliwość zawieszenia lub umorzenia zawieszonej kontroli

Czynności kontrolnych dokonuje się w obecności kontrolowanego lub osoby przez niego wskazanej, chyba że kontrolowany zrezygnuje z prawa uczestniczenia w czynnościach kontrolnych.

Jeżeli kontrolowanym jest osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej czynności kontrolnych dokonuje się w obecności osób upoważnionych.

Czynności kontrolne prowadzone są w siedzibie kontrolowanego, w innym miejscu przechowywania dokumentacji oraz w miejscach związanych z prowadzoną przez niego działalnością i w godzinach jej prowadzenia.

Sposób przeprowadzenia kontroli podatkowej:

Andrzej Dmowski 164

Kontrola podatkowa

Kontrolujący, w zakresie wynikającym z upoważnienia, są w szczególności uprawnieni do:

1. wstępu na grunt oraz do budynków, lokali lub innych pomieszczeń kontrolowanego, 2. żądania okazania majątku podlegającego kontroli oraz do dokonania jego oględzin,3. żądania udostępnienia akt, ksiąg i wszelkiego rodzaju dokumentów związanych z

przedmiotem kontroli oraz do sporządzania z nich odpisów, kopii, wyciągów i notatek

4. legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości, jeżeli jest to niezbędne dla potrzeb kontroli

5. przesłuchiwania świadków, kontrolowanego oraz innych osób

Kontrolujący jest obowiązany udokumentować przebieg kontroli podatkowej w protokole kontroli. W szczególności, protokół ten powinien zawierać:

wskazanie kontrolowanego,wskazanie osób kontrolujących,określenie przedmiotu i zakresu kontroli, określenie miejsca i czasu przeprowadzenia kontroli,opis dokonanych ustaleń faktycznych,dokumentację dotyczącą przeprowadzonych dowodów,pouczenie o prawie złożenia zastrzeżeń lub wyjaśnień.

Kontrolowany, który nie zgadza się z ustaleniami protokołu, może w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia przedstawić zastrzeżenia lub wyjaśnienia, wskazując równocześnie stosowne wnioski dowodowe.Andrzej Dmowski 165

Kontrola podatkowa

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 26 listopada 2009 r. sygn. akt I SA/Ol 591/09 „Na gruncie u.s.d.g. odróżnić należy kontrolę podatkową od postępowania podatkowego. Analiza unormowań rozdziału 5 u.s.d.g. pozwala bowiem na stwierdzenie, że dotyczą one kontroli w ścisłym rozumieniu tego pojęcia, więc tych czynności organów kontroli, które przeprowadzane są u przedsiębiorcy, w jego siedzibie, mając przez to wpływ na bieżące funkcjonowanie przedsiębiorstwa. Tak rozumiana kontrola to czynności organu kontrolującego w siedzibie przedsiębiorstwa, polegające na bezpośrednim poznaniu działalności przedsiębiorcy, związane m.in. z zapoznaniem się z dokumentacją i zabezpieczeniem dokumentów, akt oraz innych środków dowodowych znajdujących się u kontrolowanego na cele dalszego postępowania. W odniesieniu do kontroli podatkowej takie jej rozumienie znajduje nadto potwierdzenie w wykładni językowej art. 281 § 1 o.p., który mówi o przeprowadzaniu kontroli podatkowej " u podatnika" oraz w art. 285a § 1 o.p., który wprost stwierdza,że "czynności kontrolne prowadzone są w siedzibie kontrolowanego, w innym miejscu przechowywania dokumentacji oraz w miejscach związanych z prowadzoną przez niego działalnością i w godzinach jej prowadzenia (-)".”

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 października 2012 r. sygn. akt II FSK 532/11

„Wynik kontroli, jeśli wskazuje wyłącznie stwierdzone uchybienia oraz dokonuje ustaleń faktycznych, a tym samym nie dotyczy przyznania, stwierdzenia albo uznania uprawnień bądź obowiązków wynikających z przepisów prawa, nie podlega zaskarżeniu do sądu administracyjnego. Tak wynika z wyroku NSA z dnia 26 października 2012 r., sygn. akt II FSK 532/11”.”Andrzej Dmowski 166

Kontrola skarbowa

Andrzej Dmowski 167

Kontrola skarbowa

Zakres kontroli skarbowej dotyczy:

kontroli rzetelności deklarowanych podstaw opodatkowania oraz prawidłowości obliczania i wpłacania podatków

ujawnianie i kontrola niezgłoszonej do opodatkowania działalności gospodarczej, a także dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów

kontrola celowości i zgodności z prawem gospodarowania środkami publicznymi oraz środkami pochodzącymi z Unii Europejskiej i międzynarodowych instytucji finansowych, podlegającymi zwrotowi

rozpoznawanie, zapobieganie i zwalczanie przestępstw i wykroczeń związanych z obrotem z zagranicą towarami i technologiami objętymi kontrolą międzynarodową, naruszających prawa ochrony dóbr kultury narodowej, narodowego zasobu archiwalnego i ochrony własności intelektualnej, wprowadzania na polski obszar celny i wyprowadzania z tego obszaru środków płatniczych pochodzących z przestępstw, a także ściganych na mocy umów i porozumień międzynarodowych

badanie prawidłowości stosowania cen urzędowych, a także cen umownych w zakresie objętym ograniczeniami swobodnego kształtowania ich poziomu.

Andrzej Dmowski 168

Kontroli skarbowej podlegają:

zobowiązani do świadczeń pieniężnych na rzecz Skarbu Państwa lub państwowych

funduszy celowych,

wydatkujący, przekazujący i otrzymujący środki publiczne oraz środki pochodzące z Unii Europejskiej i międzynarodowych instytucji finansowych, podlegające zwrotowi,

zobowiązani do wywiązywania się z warunków finansowania pomocy ze środków publicznych oraz środków pochodzących z Unii Europejskiej i międzynarodowych instytucji finansowych, podlegających zwrotowi,

władający i zarządzający mieniem państwowym,

jednostki wykorzystujące mienie przekazane przez Skarb Państwa w celu realizacji zadań publicznych oraz sprywatyzowane mienie Skarbu Państwa,

beneficjenci poręczeń i gwarancji udzielonych przez Skarb Państwa oraz podmioty, za które Skarb Państwa poręczył lub gwarantował,

osoby zatrudnione lub pełniące służbę w jednostkach organizacyjnych administracji celnej, podatkowej oraz kontroli skarbowej podległych ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych, w tym w urzędzie obsługującym tego ministra, zobowiązane do składania oświadczeń o stanie majątkowym,

jednostki organizacyjne administracji celnej, podatkowej oraz kontroli skarbowej podległe ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych, w tym urząd obsługujący tego ministra.

Kontrola skarbowa

Andrzej Dmowski 169

Rozpoczęcie kontroliWszczęcie postępowania kontrolnego następuje wyłącznie z urzędu w formie postanowienia, natomiast datą wszczęcia postępowania kontrolnego jest dzień doręczenia kontrolowanemu postanowienia o wszczęciu postępowania kontrolnego.

Czynności kontrolne przeprowadza inspektor wraz z upoważnionymi pracownikami, po okazaniu legitymacji służbowych i znaków identyfikacyjnych.

Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli podatkowej jest wydawane przez dyrektora urzędu kontroli skarbowej lub Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej

Uprawnienia kontrolujących Inspektorzy i pracownicy wykonujący czynności związane z realizacją zadań ustawowych mają prawo m.in. do:

1) legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości2) zatrzymywania i przeszukiwania osób oraz przeszukiwania pomieszczeń, bagażu i

ładunku w trybie i przypadkach określonych w przepisach3) zatrzymywania pojazdów i innych środków przewozowych w celu przeprowadzenia

kontroli przewożonych towarów lub dokumentów przewozowych dotyczących tych towarów, a także badania towarów i pobierania ich próbek, oraz przeprowadzenia kontroli rodzaju używanego paliwa przez pobranie próbek paliwa ze zbiornika pojazdu mechanicznego

4) Prawo do użycia środków przymusu

Kontrola skarbowa

Andrzej Dmowski 170

Kontrola skarbowa

Zakończenie kontroli

Organ kontroli skarbowej kończy postępowanie kontrolne:

decyzją w rozumieniu ustawy - Ordynacja podatkowa, gdy ustalenia dotyczą podatków, opłat i niepodatkowych należności budżetu państwa, których określanie lub ustalanie należy do właściwości naczelników urzędów skarbowych

wynikiem kontroli - gdy ustalenia dotyczą nieprawidłowości:

w zakresie celowości i zgodności z prawem gospodarowania środkami publicznymi oraz środkami pochodzącymi z Unii Europejskiej i międzynarodowych instytucji finansowych, podlegającymi zwrotowi,

innych niż wymienione w pkt a, w szczególności w zakresie oświadczeń o stanie majątkowym, gdy nieprawidłowości nie stwierdzono albo gdy ustalenia dotyczą należności celnych.

Przed wydaniem decyzji lub wyniku kontroli organ kontroli skarbowej wyznacza stronie 7-dniowy termin do wypowiedzenia się w sprawie zebranego materiału dowodowego

Andrzej Dmowski 171

Kontrola skarbowa

Organ kontroli co do zasady ma obowiązek zawiadomić kontrolowanego o zamiarze wszczęcia zarówno kontroli podatkowej jak również kontroli skarbowej.

Co do zasady kontrola podatkowa lub skarbowa może być wszczęta nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia kontrolowanemu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli.

Wysłanie zawiadomienia nie obliguje organu podatkowego do wszczęcia kontroli podatkowej.

Jeżeli kontrola nie zostanie wszczęta w terminie 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, wszczęcie kontroli wymaga ponownego zawiadomienia.

Od dnia 7 marca 2009 r. znowelizowane przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej dają możliwość złożenia sprzeciwu wobec podjęcia i wykonywania kontroli, rozpoczętej z naruszeniem przepisów o konieczności zawiadomienia o zamiarze jej wszczęcia.

Sprzeciw wnosi się do organu podejmującego i wykonującego kontrolę (np. naczelnika urzędu skarbowego) w terminie 3 dni roboczych od dnia wszczęcia kontroli. Należy uzasadnić wniesienie sprzeciwu.

Andrzej Dmowski 172

Wywiad skarbowy

Andrzej Dmowski 173

Wywiad skarbowy

Wywiad Skarbowy – powstał w 1998 podlega Generalnemu Inspektorowi Kontroli Skarbowej w Ministerstwie Finansów.

Jest to szczególna forma wykonywania kontroli skarbowej. Obejmuje czynności, w tym również czynności operacyjno-rozpoznawcze, pozwalające m.in. na:

określenie rzetelności deklarowanych podstaw opodatkowania ujawnianie nie zgłoszonej do opodatkowania działalności gospodarczej i dochodów

nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów kontrolę finansów jednostek samorządowych kontrolę towarową z zagranicą ujawnianie i zapobieganie korupcji

Wywiad skarbowy uzyskuje, gromadzi, przetwarza i wykorzystuje informacje o m.in. dochodach, obrotach, rzeczach i prawach majątkowych podmiotów podlegających kontroli skarbowej. W trakcie wykonywania zadań, w uzasadnionych przypadkach określonych w ustawie o kontroli skarbowej, pracownicy wywiadu skarbowego mogą zastosować, za zgodą sądu, kontrolę operacyjną (m.in. podsłuch). W czasie wykonywania swoich czynności pracownicy wywiadu skarbowego mogą współpracować z osobami chcącymi udzielić informacji kontroli skarbowej.

Andrzej Dmowski 174

Służba Celna

Andrzej Dmowski 175

Służba celna Organy służby celnej

Minister wł. do spraw fn. publ

Szef Służby Celnej

Dyrektorzy Izb

Celnych

Naczelnicy Urzędów Celnych

Organy celne są odpowiedzialne za nadzór nad międzynarodową wymianą handlową Wspólnoty, wspierając w ten sposób sprawiedliwy i swobodny handel, wdrażanie zewnętrznych aspektów rynku wewnętrznego, wspólnej polityki handlowej oraz pozostałych wspólnych polityk Wspólnoty w zakresie wymiany handlowej, a także bezpieczeństwo całego łańcucha dostaw.

Każda wysyłka towarów wprowadzanych do Unii Europejskiej podlega zgłoszeniu organom celnym. Na podstawie zgłoszenia celnego funkcjonariusze celni kontrolują wysyłkę i pobierają cła przywozowe oraz należne podatki.

Służba Celna w głównej mierze zwalcza przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe - tzw. celne i akcyzowe, związane z nielegalnym obrotem towarowym.

Andrzej Dmowski 176

Służba celna

Zadania Służby Celnej - art. 2 ustawy o Służbie Celnej

kontrola przestrzegania przepisów prawa celnego oraz innych przepisów związanych z wywozem i przywozem towarów,

wykonywanie czynności związanych z nadawaniem towarom przeznaczenia celnego,wymiar i pobór należności celnych i innych opłat związanych z przywozem i wywozem towarów,wymiar i pobór podatku od towarów i usług (VAT) z tytułu importu towarów,kontrola, szczególny nadzór podatkowy, wymiar i pobór podatku akcyzowego,pobór opłaty paliwowej,kontrola gier i zakładów wzajemnych,wykonywanie zadań wynikających z ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych, związanych

w szczególności z udzielaniem koncesji oraz zezwoleń, zatwierdzaniem regulaminów oraz rejestracją urządzeń,

współdziałanie przy realizacji Wspólnej Polityki Rolnej, wykonywanie zadań wynikających z przepisów wspólnotowych regulujących statystykę dotyczącą obrotu

towarowego pomiędzy państwami członkowskimi Wspólnoty Europejskiej, rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych,

przestępstw i wykroczeń związanych z przywozem i wywozem towarów oraz ściganie ich sprawców, w zakresie określonym innymi ustawami,

rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw i wykroczeń związanych z naruszeniem przepisów dotyczących ochrony dóbr kultury oraz ochrony własności intelektualnej, a także przestępstw i wykroczeń związanych z wprowadzaniem na polski obszar celny oraz wyprowadzaniem z polskiego obszaru celnego towarów objętych ograniczeniami lub zakazami, w szczególności takich jak: odpady szkodliwe, substancje chemiczne, materiały jądrowe i promieniotwórcze, środki odurzające i substancje psychotropowe oraz broń, amunicja, materiały wybuchowe i technologie objęte kontrolą międzynarodową,

kontrola ruchu drogowego,kontrola transportu drogowego,współpraca z organami celnymi innych państw oraz organizacjami międzynarodowymi,współpraca z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie niezbędnym do realizacji

jego zadań ustawowych.

Andrzej Dmowski 177

Niefinansowe organy dochodzenia

Andrzej Dmowski 178

Niefinansowe organy dochodzenia

1) Straż Graniczna - w sprawach o przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe ujawnione podczas dokonywanych czynności;

2) Policja - w sprawach o przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe ujawnione w zakresie swego działania przez Policję;

3) Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego - w sprawach o przestępstwa skarbowe ujawnione w zakresie swego działania przez ten organ;

4) Żandarmeria Wojskowa - w sprawach o przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe popełnione przez żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową, w zakresie podlegającym właściwości sądów wojskowych;

5) Centralne Biuro Antykorupcyjne - w sprawach o przestępstwa skarbowe ujawnione w zakresie swojej właściwości jeżeli pozostają w związku z korupcją lub działalnością godzącą w interesy ekonomiczne państwa.

Postanowienie Sądu Rejonowego w Ostrowie Wielkopolskim z dnia 21 stycznia 2010 r. sygn. akt II K 637/09 „(…)Jeśli przedmiotem postępowania karnego, obok przestępstw z Kodeksu karnego, są przestępstwa karne skarbowe, to prowadzący postępowanie niefinansowy organ, nie tylko że jest obwiązany - stosownie do art. 134 § 2 i § 5 k.k.s. - powiadomić o tym właściwy finansowy organ postępowania, ale ten niefinansowy organ obowiązany jest jednocześnie -jeśli tylko zachodzą ustawowe przesłanki (art. 17 k.k.s.) - pouczyć podejrzanych (oskarżonych) o uprawnieniu płynącym z art. 142 § 1 k.k.s. Jeśli zaś podejrzany z uprawnienia tego skorzysta, to obligatoryjnie (stosownie do art. 134 § 4 i § 5 k.k.s., niefinansowy organ postępowania przekazuje sprawę organowi finansowemu”.”

Andrzej Dmowski 179

Przestępstwa i wykroczenia skarbowe

Andrzej Dmowski 180

Czyny zabronionePrzestępstwa skarbowe

Typ kwalifikowany

Typ uprzywilejowanyWypadek mniejszego wagi albo wartość < próg 5X minimalne wynagrodzenie =

WYKROCZENIE

Mała wartość przedmiotu czynu < 200 x minimalne wynagrodzenie = OBNIŻENIE SANKCJI

Wykroczenia skarboweKara grzywny: 1/10 – 20 x minimalne

wynagrodzenie

Czyny zabronione

Andrzej Dmowski 181

Sankcje karnoskarbowe

Art. 1 § 1 k.k.s

Odpowiedzialności karnej za przestępstwo skarbowe lub odpowiedzialności za wykroczenie skarbowe podlega ten tylko, kto popełnia czyn społecznie szkodliwy, zabroniony pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia.

Czyn zabroniony nie zostanie popełniony gdy

Społeczna szkodliwość czynu jest znikoma

Nie można przypisać sprawcy czynu zabronionego

Jeżeli do dokonania przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego wymagane jest nastąpienie określonego w kodeksie skutku, sprawca zaniechania podlega odpowiedzialności karnej za przestępstwo skarbowe lub odpowiedzialności za wykroczenie skarbowe tylko wtedy, jeżeli ciążył na nim prawny, szczególny obowiązek zapobiegnięcia skutkowi.

Andrzej Dmowski 182

Pojęcie przestępstwa skarbowego i wykroczenia skarbowegoCzyn zabroniony – zachowanie o znamionach określonych w kodeksie, chociażby nie stanowiło ono przestępstwa lub wykroczenia skarbowego.Określenie czynu zabronionego może nastąpić tylko w k.k.s (art. 53 § 1 k.k.s)

Przestępstwo skarbowe – czyn zabroniony przez kodeks pod groźbą kary grzywny w stawkach dziennych, kary ograniczenia wolności lub kary pozbawienia wolności. (art. 53 § 2 k.k.s)

Wykroczenie skarbowe - czyn zabroniony pod groźbą kary grzywny określonej kwotowo, jeżeli kwota uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej albo wartość przedmiotu czynu nie przekracza pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia w czasie jego popełnienia (2013 r. 5 x 1600) (art. 53 § 3 k.k.s)

Wykroczeniem skarbowym jest także inny czyn zabroniony, jeżeli kodeks tak stanowi. (art. 53 § 3 k.k.s)W rozumieniu kodeksu wypadek mniejszej wagi to wykroczenie skarbowe zawierające niski stopień społecznej szkodliwości. (art. 53 § 8 k.k.s)

Wykroczenia skarbowe - typy czynów zabronionych; np. art. 57 § 1 k.k.s, art. 79 k.k.s, art. 106e k.k.s (sankcja – „podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe”) Czynów zabronionych subsydiarne wobec przestępstw skarbowych albo innych wykroczeń skarbowych; art. 84 k.k.s, art. 96 k.k.s, art. 106ł k.k.s, art. 111 k.k.sPrzepołowione typy czynów zabronionych (częściowo wykroczenie skarbowe, częściowo przestępstwo skarbowe)Kryteria przepoławiające:

rzeczowe – „ustawowy próg”; np. art. 54 § 3 k.k.s ocenne – „wypadek mniejszej wagi”; np. art. 85 § 4 k.k.s

Andrzej Dmowski 183

Przestępstwa i wykroczenia skarbowe - Najczęściej występujące

Uchylanie się od opodatkowania (art. 54 k.k.s)

Oszustwo w postępowaniu podatkowym (56 § 1-3 k.k.s)

Opóźnienie w złożeniu deklaracji lub oświadczenia przez podatnika (56 § 4 k.k.s)

Nieterminowe płacenie podatku (art.57 k.k.s )

Nieodprowadzenie w terminie przez płatnika pobranego podatku (art.77 k.k.s)

Opóźnienie w złożeniu deklaracji przez płatnika (art.79 § 2 k.k.s)

Opóźnienie w złożeniu informacji podsumowującej VAT-UE (art.80a § 2 k.k.s)

Utrudnianie kontroli (art.83 k.k.s)

Andrzej Dmowski 184

Kary – Kodeks Karno Skarbowy

Wykroczenie skarbowe (art. 48 k.k.s) - grzywna kwotowa od 1/10 minimalnego wynagrodzenia do 20 x minimalnego wynagrodzenia (min. wynagrodzenie – 2013 r. – 1600 PLN brutto)

Przestępstwo skarbowe (art. 23, 26, 27 k.k.s):

Grzywna od 10 do 720 stawek (nadzwyczajnie obostrzona – 1080 stawek); wartość stawki – min. 1/30 minimalnego wynagrodzenia; max. 400 x 1/30 minimalnego wynagrodzenia.

Wyrokiem nakazowym kara grzywny w granicach nieprzekraczających wysokości 200 stawek dziennych, chyba że kodeks przewiduje karę łagodniejszą.

Ograniczenie wolności możliwe do wymierzenia zawsze gdy przestępstwo jest zagrożone karą pozbawienia wolności (z wyłączeniem przypadków nadzwyczajnego obostrzenia) oraz z sankcji (wyjątek - art. 110 k.k.s nielegalna sprzedaż losu).

Pozbawienie wolności od 5 dni do 5 lat; wymierzane w dniach, miesiącach i latach (nadzwyczajnie obostrzona – do 10 lat; w warunkach kary łącznej – do 15 lat)Kara aresztu wojskowego – najkrócej 5 dni, najdłużej 2 lata.

Andrzej Dmowski 185

Wykroczenia skarbowe

Kara Grzywny

wymierzana w graniach 1/10 do 20 x wysokości minimalnego wynagrodzenia

Wyrok nakazowy do wysokości do 10 x minimalnego

do wysokości 2 x minimalnego wygrodzenia wynagrodzeniawynagrodzenia

Mandat karny

Andrzej Dmowski 186

Środki karne i zabezpieczające

Andrzej Dmowski 187

Przestępstwa skarbowe

Środki Karne

Dobrowolne podanie się odpowiedzialności Przepadek przedmiotów

Ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku przedmiotów i korzyści majątkowych

zakaz prowadzenia określonej działalności gospodarczej, wykonywania określonego zawodu lub zajmowania określonego stanowiska

Podanie wyroku do publicznej wiadomości Pozbawienie praw publicznych

Środki probacyjne:•warunkowe umorzenie postępowania karnego•warunkowe zawieszenie wykonania kary•warunkowe zwolnienie

Wykroczenia skarbowe

Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności

Przepadek przedmiotów Ściągniecie równowartości pieniężnej

przepadku przedmiotów

Andrzej Dmowski 188

Środki Zabezpieczające

Andrzej Dmowski 189

Środki zabezpieczające (art. 22. § 3 k.k.s )- mają charakter izolacyjno-leczniczych lub też administracyjnych i wymierzane są zamiast kar 22. § 3 k.k.s wobec sprawcy czynu zabronionego.

Środki zabezpieczające:

umieszczenie w zakładzie zamkniętym umieszczenie w zakładzie psychiatrycznym umieszczenie w zakładzie karnym, w którym stosuje się środki lecznicze lub

Rehabilitacyjneumieszczenie w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowegoskierowanie do placówki leczniczo-rehabilitacyjnejprzepadek przedmiotów

zakaz prowadzenia określonej działalności gospodarczej, wykonywania określonego zawodu lub zajmowania określonego stanowiskaPostanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 czerwca 1996 r. sygn. akt V KKN 35/96,

Prok. i Pr. 1997, nr 2, poz. 4

„Decyzję o zasadności stosowania środka zabezpieczającego podejmuje sąd, a nie biegli. Ci ostatni ustalają natomiast, jaki jest stan zdrowia psychicznego sprawcy czynu zabronionego i formułują medyczną prognozę prawdopodobieństwa popełnienia przez taką osobę czynu zabronionego określonej kategorii w przyszłości. Natomiast rzeczą sądu jest zdecydowanie, czy takie prawdopodobieństwo, jakie ustalają biegli, popełnienia takiego rodzaju czynu, powoduje, że uznać trzeba, iż pozostawienie tej osoby na wolności grozi poważnym niebezpieczeństwem dla porządku prawnego. Uwzględnić wówczas trzeba to, jaki czyn podejrzany popełnił, jaki jest stan jego zdrowia psychicznego i jak znaczne jest prawdopodobieństwo popełnienia przez tę osobę czynu zabronionego i jakiego rodzaju czynu to prawdopodobieństwo dotyczy”.”

Andrzej Dmowski 190

Odpowiedzialność karna podmiotów zbiorowych

Odpowiedzialność karna - podmiotu zbiorowego

Podmiot zbiorowy - ponosi odpowiedzialność za czyn zabroniony jako przestępstwo albo przestępstwo skarbowe - wymienione w zamkniętym katalogu (art. 16 uopz); ich popełnienie może generować następczą odpowiedzialność podmiotu zbiorowego

art. 16 ust. 1 uopz – katalog przestępstwart. 16 ust. 2 uopz – katalog przestępstw skarbowych

Podmiot zbiorowy (art. 2 uopz) osoba prawna (w tym spółka akcyjna, spółka z o.o., partie polityczne, fundacje,

stowarzyszenia) oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, której odrębne przepisy przyznają zdolność prawną (np. spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka akcyjna w organizacji) z wyłączeniem Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego i związków jednostek samorządu terytorialnego;

Spółka handlowa z udziałem Skarbu Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub związku takich jednostek; spółka kapitałowa w organizacji; podmiot w stanie likwidacji; przedsiębiorca niebędący osobą fizyczną, a także zagraniczna jednostka organizacyjna (np. oddział czy przedstawicielstwo przedsiębiorcy zagranicznego)

PRZESŁANKI ODPOWIEDZIALNOŚCI

• Czyn osoby fizycznej (art. 3 uopz) Stwierdzony prawomocnym orzeczeniem (art. 4 uopz) - przesłanka formalna

• Korzyść dla podmiotu zbiorowego (art. 3uopz in fine ) - przesłanka obiektywna• Wina podmiotu zbiorowego (art. 5 uopz) - przesłanka

subiektywna

Andrzej Dmowski 191

Środki karne stosowane wobec podmiotów zbiorowych

Środek Podstawowy

kara pieniężna w wysokości od 1.000 do 5.000.000 złotych, nie więcej niż 3 % przychodu osiągniętego w roku obrotowym, w którym popełniono czyn zabroniony będący podstawą odpowiedzialności podmiotu zbiorowego (art.7 uopz)

Środki Dodatkowe:

obligatoryjny - przepadek: przedmiotów oraz korzyści majątkowej uzyskanej chociażby pośrednio z popełnienia czynu zabronionego; gdy brak przedmiotów/korzyści majątkowej – przepadek równowartości przedmiotów/korzyści majątkowej (art.8 uopz)

fakultatywnie - podanie wyroku do publicznej wiadomości oraz zakazy: promocji lub reklamy prowadzonej działalności, wytwarzanych lub sprzedawanych wyrobów, świadczonych usług lub udzielanych świadczeń; korzystania z dotacji, subwencji lub innych form wsparcia środkami publicznymi; korzystania z pomocy organizacji międzynarodowych, których RP jest członkiem; ubiegania się o zamówienia publiczne; prowadzenia orzekane w określonej działalności podstawowej lub uboczne (zakazy orzekane w latach, na okres od 1 roku do 5 lat).

Andrzej Dmowski 192

Przepadek przedmiotów i korzyści

Andrzej Dmowski 193


Przepadek przedmiotów art. 29 k.k.s

1) przedmiot pochodzący bezpośrednio z przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego – owoce czynu,

2) narzędzie lub inny przedmiot stanowiący mienie ruchome, które służyło lub było przeznaczone do popełnienia przestępstwa skarbowego – narzędzie czynu,

3) opakowanie oraz przedmiot połączony z przedmiotem przestępstwa skarbowego w taki sposób, że nie można dokonać ich rozłączenia bez uszkodzenia któregokolwiek z tych przedmiotów;

4) przedmiot, którego wytwarzanie, posiadanie, obrót, przechowywanie, przewóz, przenoszenie lub przesyłanie jest zabronione.

Andrzej Dmowski 194


Przepadek korzyść majątkowych

Sprawca został skazany za przestępstwo sprawca osiągnął korzyśćskarbowe majątkową niepodlegającą przepadkowi przedmiotów

Przesłanka negatywna

Korzyść majątkowa nie podlega zwrotowi innemu uprawnionemu podmiotowi

o przepadku orzeka sąd w wyroku skazującym

Korzyścią majątkową jest natomiast każde przysporzenie majątku albo uniknięcie w nim strat. (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 1980 r. VII KZP 41/78, OSNKW 3/1980, poz. 24)

Andrzej Dmowski 195

Przepadek korzyści majątkowych

PRZEPADEKKORZYŚCI

MAJĄTKOWEJART. 33 kks

Dotyczy korzyści majątkowej niepodlegającej przepadkowi przedmiotów pochodzących bezpośrednio z przestępstwa lub tzw. przedmiotów zakazanych

środek obligatoryjny

orzeczenia przepadku korzyści majątkowej, sąd (obligatoryjnie) orzeka środek karny ściągnięcia jej równowartości pieniężnej

jest orzekany wobec każdego sprawcy, po spełnieniu przesłanek z art. 33 kks

Andrzej Dmowski 196

Okoliczności stanowiące podstawę obostrzenia kary

Nadzwyczajne obostrzenie kary art. 37 i 38 k.k.s :

PrzesłankiObligatoryjne Szczególne

• uszczuplenie należności publicznoprawnej dużej wartości albo duża wartość przedmiotu (większa niż 500 minimalnych wynagrodzeń) chyba że wymagalna należność została w całości uiszczona przed zamknięciem przewodu sądowego w pierwszej instancji

• stałe źródło dochodu;• ciąg przestępstw skarbowych; chyba że

wymagalna należność została w całości uiszczona przed zamknięciem przewodu sądowego w pierwszej instancji

• recydywa skarbowa;• struktury zorganizowane;, chyba że sprawca

odstąpił od udziału w zorganizowanej grupie lub związku i ujawniając prze organem ścigania istotne okoliczności zamierzonego przestępstwa skarbowego, zapobiegł jego popełnieniu.

• przemoc lub groźba użycia przemocy;• nadużycie stosunku zależności lub wyzyskanie

krytycznego położenia innej osoby;

•Stosując nadzwyczajne obostrzenie kary, sąd wymierza karę pozbawienia wolności w wysokości nie niższej niż 3 miesiące do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego podwójnie, co nie wyłącza wymierzenia w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę także kary grzywny grożącej za to przestępstwo, jeżeli sprawca popełnia ten czyn zabroniony określony w:• art. 54 § 1, art. 55 § 1, art. 56 § 1, art. 63 § 1-5,

art. 65 § 1, art. 67 § 1, art. 69a § 1, art. 70 § 1, 2 i 4, art. 73a § 1, art. 76 § 1, art. 77 § 1, art. 78 § 1, art. 86 § 1 i 2, art. 87 § 1 i 2, art. 90 § 1, art. 91 § 1 oraz art. 92 § 1, a kwota uszczuplonej należności publicznoprawnej lub wartość przedmiotu czynu zabronionego jest wielka;

• W wypadku określonym w § 1 pkt 1 lub 2 stosuje się odpowiednio przepis art. 26 § 2, a w wypadku określonym w § 2 stosuje się odpowiednio przepis art. 37 § 2 lub 3.

Andrzej Dmowski 197

Art. 38. § 1Sąd wymierza karę pozbawienia wolności:

1) do 6 miesięcy albo karę ograniczenia wolności, jeżeli przestępstwo skarbowe jest zagrożone tylko karą grzywny do 360 stawek dziennych, co nie wyłącza wymierzenia także kary grzywny grożącej za to przestępstwo;2) do roku albo karę ograniczenia wolności, jeżeli przestępstwo skarbowe jest zagrożone tylko karą grzywny przekraczającą 360 stawek dziennych, co nie wyłącza wymierzenia także kary grzywny grożącej za to przestępstwo;3) przewidzianą za przypisane przestępstwo skarbowe w wysokości nie niższej niż 1 miesiąc do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę, co nie wyłącza wymierzenia z takim samym obostrzeniem także kary grzywny grożącej za to przestępstwo obok kary pozbawienia wolności.§ 2. Stosując nadzwyczajne obostrzenie kary, sąd wymierza karę pozbawienia wolności w wysokości nie niższej niż 3 miesiące do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego podwójnie, co nie wyłącza wymierzenia w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę także kary grzywny grożącej za to przestępstwo, jeżeli sprawca popełnia ten czyn zabroniony określony w:

§ 3. W wypadku określonym w § 1 pkt 1 lub 2 stosuje się odpowiednio przepis art. 26 § 2, a w wypadku określonym w § 2 stosuje się odpowiednio przepis art. 37 § 2 lub 3.

Zasady wymiaru kary obostrzonej

Andrzej Dmowski 198

Ciąg przestępstw skarbowych i kara łączna

Art. 40. Kodeksu Karno Skarbowego

§ 1 Jeżeli sprawca w warunkach określonych w art. 85 Kodeksu karnego popełnia dwa albo więcej ciągów przestępstw skarbowych określonych w art. 37 § 1 pkt 3 albo ciąg przestępstw skarbowych oraz przestępstwo skarbowe, sąd orzeka karę łączną, stosując odpowiednio przepisy Kodeksu karnego o zbiegu przestępstw oraz o łączeniu kar i środków karnych.

§ 2 Jeżeli sprawca został skazany dwoma albo więcej orzeczeniami za przestępstwa skarbowe należące do ciągu przestępstw skarbowych określonego w art. 37 § 1 pkt 3, orzeczona w wyroku łącznym kara nie może przekroczyć górnych granic wymiaru określonych w art. 38 § 1 lub 2.

§ 3 Kara łączna ograniczenia wolności nie może przekraczać 18 miesięcy, a kara łączna grzywny nie może przekraczać 1.080 stawek dziennych. Przy określaniu na nowo stawki dziennej, sąd kieruje się wskazaniami określonymi w art. 23 § 3.

Art. 85. Kodeksu Karnego

Jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną, biorąc za podstawę kary z osobna wymierzone za zbiegające się przestępstwa.

Andrzej Dmowski 199

Kara łączna

dwa lub więcej ciągów przestępstw skarbowych

ciąg przestępstw skarbowych i za przestępstwo skarbowe, i orzeczenia z tego tytułu kar tego samego rodzaju lub innych podlegających łączeniu

Kara łączna ograniczenia wolności i grzywny przy orzekaniu w trybie art. 40 § 1 nie może przekroczyć odpowiednio 18 miesięcy i 1.080 stawek dziennych.

W przypadku kary pozbawienia wolności, stosuje się zasady określone w art. 39 k.k.s w przypadku orzekania jej jako kary łącznej. Każdy ciąg przestępstw może być wymierzony w granicach określonych w art. art. 38 § 1 i 2 a następnie orzekana jako łączna wedle zasad wskazanych w art. 39:

Kara łączna wymierzana w granicach od najwyższej z kar za dane przestępstwo do wysokości: 1.080 stawek dziennych - grzywna

2 lata - ograniczenia wolności

15 lat - pozbawienia wolności

Ciąg przestępstw skarbowych i kara łączna

Andrzej Dmowski 200

Andrzej Dmowski CFE, CICA, CAAttorney –at-law, Statutory Tax Advisor

E: [email protected]: + 504 020 405

Russell Bedford PolandCentral Office – Warszawa

Antaresul. Marynarska 1102- 674 WarszawaT: +48 22 229 01 00W: www.russellbedford.pl

Biura: Warszawa, Poznań, Katowice, Gdynia

Russell Bedford Poland jest członkiem Russell Bedford International, międzynarodowej sieci niezależnych firm doradczych działającej w ponad 90 krajach na całym świecie.

Dziękuję za uwagę

Andrzej Dmowski 201

KKS- przestępstwa i wykroczenia skarbowe

Economy & Finance

Transcript of KKS- przestępstwa i wykroczenia skarbowe