KINEZYTERAPIA ANALITYCZNA METODĄ FED W … · Kinezyterapia analityczna stosowana jest jako...

KINEZYTERAPIA ANALITYCZNA METODĄ FED W USPRAWNIANIU SKOLIOZ

Grażyna Brociek, Magdalena Kowalska, Marek Wiecheć

MOGK-K - Ostrowiec Świętokrzyski, MARKMED – Rehabilitacja Ruchowa,

Ostrowiec Świętokrzyski

Słowa kluczowe: skoliozy, kinezyterapia analityczna

W dniach 12 – 13 października 20212 roku w hotelu „Gromada” odbyła się

II MMIIĘĘDDZZYYNNAARROODDOOWWAA KKOONNFFEERREENNCCJJAA:: MMeettooddaa FFEEDD ww PPoollssccee -- bbeezziinnwwaazzyyjjnnee lleecczzeenniiee sskkoolliioozz

1122--1144 ppaaźźddzziieerrnniikk 22001122 rr.. OOssttrroowwiieecc ŚŚww..

UUcczzeessttnniiccyy kkoonnffeerreennccjjii pprrzzeeddssttaawwiiaallii wwyynniikkii lleecczzeenniiaa sskkrrzzyywwiieeńń kkrręęggoossłłuuppaa pprrzzyy ppoommooccyy

uurrzząąddzzeenniiaa FFEEDD.. JJeeddnnyymm zz ppooddmmiioottóóww bbiioorrąąccyycchh uuddzziiaałł ww kkoonnffeerreennccjjii bbyyłł MMOOGGKK--KK ww OOssttrroowwccuu ŚŚww..,,

ww iimmiieenniiuu kkttóórreeggoo zzaapprreezzeennttoowwaannoo wwyynniikkii pprroowwaaddzzoonneejj kkiinneezzyytteerraappiiii aannaalliittyycczznneejj mmeettooddąą FFEEDD pprrzzeezz

pprraaccoowwnniiccee oośśrrooddkkaa GG.. BBrroocciieekk ii MM.. KKoowwaallsskkąą..

Wstęp

Wady postawy a szczególnie zaburzenia związane z kręgosłupem, w tym boczne skrzywienia

kręgosłupa, stanowią poważny problem zdrowotny, społeczny i ekonomiczny.

Jak wynika z wielu prac i doniesień naukowych tylko wczesne rozpoznanie i rozpoczęcie terapii

daje szansę na skuteczne leczenie, przy czym pozostawione przy samym dostrzeżeniu zjawiska i jego

obserwacji nie jest wystarczającym. Potrzebne są ukierunkowane działania terapeutyczne, tym

bardziej, że skutki nieleczonych lub nieefektywnie leczonych wad postawy za późno, a odwrócenie

procesu powodującego wady nie jest możliwe.

Dostrzeżony w Polsce już w latach 60-tych, stale monitorowany i potwierdzony badaniami,

problem powiększającej się liczby dzieci i młodzieży z wadami postawy, stał się na początku lat 70-

tych podstawą do powołania i stworzenia, na mocy zarządzenia ministerialnego, systemu placówek

korekcyjno-kompensacyjnych w całej Polsce. System przewidywał powołanie miejskich

i wojewódzkich Ośrodków Gimnastyki Korekcyjnej i Kompensacyjnej, wyposażonych w odpowiedni

sprzęt oraz wykwalifikowaną kadrę medyczną oraz instruktorską.

Dzień 03.05.1973 r. – przyjmuje się jako datę powołania Międzyszkolnego Ośrodka Gimnastyki

Korekcyjno-Kompensacyjnej w Ostrowcu Św.

Ośrodek Gimnastyki Korekcyjnej w Ostrowcu Świętokrzyskim działający obecnie

w ramach Zespołu Szkół i Placówek Publicznych nr 3 to placówka z blisko 40 letnimi tradycjami pracy

z wadami postawy.

Placówka stale potwierdza zasadność swojego funkcjonowania w odniesieni chociażby do

przeprowadzonych w 2010 i 2011 roku kompleksowych badań dotyczących stanu zdrowia dzieci

ostrowieckich, finansowanych ze środków UE funduszu norweskiego (eea grants): „Dziecko

ostrowieckie – budowa somatyczna, sprawność motoryczna i częstotliwość występowania wad

postawy ciała oraz charakterystyka odżywiania dzieci i młodzieży miasta Ostrowca Świętokrzyskiego

w wieku od 7 do 16 lat”, którego autorami są Ewa Nowosad-Sergeant, Wojciech Czerny, Stanisław

Zabornia, Marta Niewczas.

Przedstawione na poniższym wykresie (Ryc.1) wyniki badań dowodzą, że problem wad postawy

na terenie miasta Ostrowca, w badanej grupie wiekowej, dotyczy co trzeciego dziecka. Celowe

a nawet konieczne wydaje się więc prowadzenie działań diagnostycznych, profilaktycznych

i leczniczych, zgodnie z aktualnym stanem wiedzy i możliwościami działania.

Ryc.1. Zestawienie wyników badań

Od początku istnienia MOGK-K specjalne miejsce stanowiła praca z bocznymi skrzywieniami

kręgosłupa. Stałe doskonalenie zawodowe, kontakty ze środowiskiem naukowym, uczestnictwo

pracowników w kwalifikowanym kursie, dały mozliwość zapoznania się a następnie wprowadzenia do

pracy Ośrodka metody FED.

Dla skomplikowanego i trudnego problemu leczenia skolioz, o czym świadczy chociażby fakt

braku jednolitego sposobu postępowania w leczeniu tego schorzenia, metoda FED, (hiszp. Fijación,

Elongación, Desrotación; ang. Fixation, Elongation, Derotation,; pol. Ustabilizowanie,

wyciągnięcie/wydłużenie, derotacja) jak określa ją sam twórca: „trójwymiarowe ustabilizowanie

kręgosłupa przy jednoczesnym jego wydłużeniu i derotacji”, to nowatorski, zyskujące coraz więcej

zwolenników w Polsce, Europie i na całym świecie, spojrzenie na terapię skolioz. Twórca, autorem

metody jest profesor Santos Sastre Fernandez.

Metoda powstała w wyniku długoletnich prac naukowo-badawczych. Obecnie opiera się na

ponad 2400 skatalogowanych i potwierdzonych przypadkach klinicznych.

Metoda stanowi kompleksową propozycje trójpłaszczyznowej terapii bocznych skrzywień

kręgosłupa (oraz kifoz i lordoz) przewidując i określając pełne postępowanie terapeutyczne.

Sposób leczenia zaproponowany przez profesora Sastre jest oparty na zastosowaniu kinezyterapii

instrumentalnej, aplikowanej za pomocą specjalnie opracowanego urzadzenia FED, które pozwala siłą

korekcyjnym oddziaływać na poziomie skrzywienia poprzez ustabilizowanie, rozciągnięcie

i derotację kręgosłupa. (Ryc.2).

Metoda opiera się na teorii wzrostu, rozwoju, wzajemnego odziaływania oraz właściwościach

chrzastki nasadowej (brzeznej/epifitycznej) i neurocentaralnej występujących w trzonach kręgów,

potwierdzonej licznymi pracami badawczymi i doświadczeniami.

Ryc.2. Graficzne przedstawienie założeń metody FED

Metoda jest tym skuteczniejsza im wczesniej pacjent zostanie prawidłowo zdiagnozowany

i poddany terapii. Generalnie pozytywnych efektów leczenia należy się spodziewać u osób

z nieukończonym wzrostem kostnym. Metoda jest dobrze tolerowana przez pacjentów, pełnej terapii

poddawane były nawet 6 letnie dzieci.

Integralnymi częściami metody FED są:

Specjalistyczne badanie i diagnoza:

- Protokół badania FED zawierający kwestionarisz pytań oraz schemat badania fizykalnego

pacjenta.

- Badanie obrazowe RTG (w niektórych przypadkach również TK i MR) wykonane tak aby

obejmowały możliwie cały kręgosłup wraz z miednicą i stawami biodrowymi. Dokładna analiza zdjęć

z dokonaniem pomiarów m.in. kąta skrzywienia wg Cobba, kąta rotacji kręgów (Rimondii), torsji

kręgów, oznaczeniem testu Rissera, porównaniem stawów biodrowych i biodrowo-krzyżowych.

Klasyfikacja oraz określenie procedur terapeutycznych charakterystycznych dla każdego

przypadku i typu skrzywienia.

- klasyfikacja pacjenta wg podziału Kinga Moe (5 rodzajów skrzywień kręgosłupa)

- dobór odpowiednich elementów terapii przygotowanie fizykalne pacjenta

- ciepło,

-elektrostymulacja,

- trakcja/elongacja.

terapia za pomocą urządzenia FED ze szczególnym uwzględnieniem aktywnej autokorekcji

i propriocepcji.

kinezyterapia analityczna – to specjalnie dobrane procedury terapeutyczne – zestawy

ćwiczeń – mające zastosowanie w przypadku określonego rodzaju skrzywienia

sklasyfikowanego wg King - Moe. (Rys.3)

Ryc.3. Przykłady ćwiczeń kinezyterapii analitycznej FED

Ryc.4.Graficzne przedstawienie schematu postępowania w metodzie FED

Kinezyterapia analityczna stosowana jest jako komplementarna część terapii FED

w przypadku skolioz powyżej 20-250 konta skrzywienia wg Cobba, lub jako terapia podstawowa w

przypadku skrzywień poniżej 20-250 wg Cobba.

metody uzupełniające – kinezyterapia np. PNF, kinesiology taping, pływanie

gorsetowanie – w niektórych przypadkach jako uzupełnienie terapii, stosuje się zaopatrzenie

gorsetem typu Cheneaau

okresowa kontrola i ocenawyników usprawniania:

- Protokół badania FED

- porównaacze badanie obrazowe RTG (TK, MR)

Zwraca uwagę fakt otwartości metody FED na inne sposoby oddziaływania leczniczego. Metoda

już w swoich założeniach wprowadza do terapii bodźce fizykalne, pływanie, zaopatrzenie

ortopedyczne. Dopuszcza stosowanie jako uzupełnienie, innych metod takich jak Kinesiology Taping

czy PNF.

Trzeba podkreślić, że z przebadanej i poddanej terapii FED grupy pacjentów tylko 3% z nich

musiano zastosować ostatecznie zabieg operacyjny.

Materiał i metody W kwietniu 2010 r., utworzono w Ośrodku grupę terapeutyczną FED obejmującą, najtrudniejsze,

najszybciej postępujące przypadki skolioz u dzieci i młodzieży. Postępowaniem terapeutycznym objęto w pierwszej kolejności 9-cioro (w wieku od 7 do 17 lat,

osiem dziewcząt i jednego chłopca) a w kolejnych latach liczba ta wzrosła do 28 pacjentów z czego 1

pacjent od czerwca 2012 r. jest po operacji.

W związku z brakiem możliwości zakupu urządzenia FED oraz prowadzenia przygotowania

fizykalnego zdecydowano w MOGK-K możliwe było stosowanie kinezyterapii analitycznej.

Tak więc metodę terapii stanowiła Kinezyterapia Analityczna FED aplikowana zgodnie

z założeniami metody FED w oparciu o wcześniejsze badania i diagnostykę.

Terapia stosowana była podczas zajęć w Ośrodku oraz każdy z pacjentów był edukowany

w zakresie kontynuowania terapii i wykonywania odpowiednich ćwiczeń w domu.

Pacjenci uczestniczyli w terapii od 6-18 miesięcy.

Na początku terapii i na końcu przeprowadzono badanie, ocenę postawy ciała i wykonano badanie

RTG.

Wyniki W pracy przedstawiono wyniki uzyskane u 27 pacjentów poddanych terapii.

Podstawą do oceny uzyskanych efektów terapii stanowiły wyniki badania RTG początkowego

i końcowego z określeniem konta skrzywienia wg Cobba, oraz kąt rotacji wg Raimondi, badanie

ogólne postawy ciała, weryfikacja danych na temat frekwencji na zajęciach i zaangażowania podczas

wykonywania ćwiczeń zarówno w ośrodku jak i w domu.

W badanej grupie uzyskano:

*w 20 przypadkach uzyskano poprawę stanu pacjenta – zmniejszenie konta skrzywienia

KING MOE I – pierwotne skrzywienie lędźwiowe

Przypadek 1.

Przypadek 2.

Lp. Imię i nazwisk Data RTG rozpoznanie zalecenia

1. R.S. ur. 2011 r.

21.10.2010 r. Th2-Th6≮170sin Th7-L1≮250dex

ćw. 3x w tyg.

20.12.2011 r. Th6-Th12≮180dex Th12-L4≮100sin

ćw. 3x w tyg.


2. M.S. ur. 1995 r.

08. 02.2011 r. Th8-Th12≮80dex Th12-L4≮150sin

ćw. 3x w tyg.

25.10.2011 r. Th12-L4≮150sin ćw. 3x w tyg.

Przypadek 3

Przypadek 4


3. A.W. ur. 2001 r.

18.05.201 r. Th7-Th11≮140sin Th12-L4≮190dex

ćw. 3x w tyg.

28.12.2011 r. Th5-L4≮100sin ćw. 3x w tyg.


4. P.O. ur. 2004 r.

25.10.2011 r. Th5-Th10≮200dex Th11-L4≮200sin

ćw. 3x w tyg.

19.06.2012 r. Th5-L4≮160dex Th11-L4≮190sin

ćw. 3x w tyg.

Przypadek 5

Przypadek 6


5. A.K.

ur. 1996 r.

18.08.2010 r. Th8-Th11≮160sin

Th11-L4≮200dex

ćw. 3x w tyg.

29.02.2012 r. Th8-Th11≮150sin

Th11-L4≮150dex

ćw. 3x w tyg.


6. P.Sz. ur. 1993 r.

07.05.2010 r. Th5-Th10≮100sin Th11-L3≮300dex

ćw. 3x w tyg.

25.01.2011 r. Th5-Th11≮140sin Th12-L3≮260dex

ćw. 3x w tyg.

Przypadek 7

Wyk.1. Porównanie wyników wielkość i kątów Cobba w I i II badaniu skrzywienia pierwotnego

(lędźwiowego)


poprawę kąta skrzywienia uzyskano w 5 przypadkach;

w 2 przypadkach - brak poprawy


7. M.Sz. ur. 2003 r.

09.03.2010 r. Th6-Th10≮120sin

Th11-L3≮200dex

ćw. 3x w tyg.

05.05.2011 r. Th6-Th10≮130sin

Th11-L3≮200dex

ćw. 3x w tyg.

Wyk.2. Porównanie wyników wielkość i kątów Cobba w I i II badaniu skrzywienia kompensacyjnego

(piersiowego)


poprawę kąta skrzywienia uzyskano w 4 przypadkach;

w 3 przypadkach - progresja stopnia skrzywienia

Wyk.3. Porównanie wyników wielkość i kątów Cobba w I i II badaniu obu łuków skrzywienia


poprawę kąta skrzywienia uzyskano w 5 przypadkach (71,4%);

w 1 przypadku - progresja stopnia skrzywienia (14,3%)

brak poprawy u jednego pacjenta( 14,28%)

KING MOE II – pierwotne skrzywienie piersiowe

Przypadek 1.

Przypadek 2.

Lp. Imię i nazwisk data RTG rozpoznanie zalecenia

2. Z.J. ur. 2004 r.

06.12.2010 r. Th1-Th12≮130dex

L1-L4≮100sin

ćw. 3x w tyg.

06.12.2011 r. Th10-L3≮80dex ćw. 3x w tyg.


1. A.D. ur. 2000 r.

24.01.2012 r. Th5-Th11≮300dex

Th12-L4≮250sin

ćw. 3x w tyg.

26.06.2012 r. Th4-Th9≮250dex

Th10-L3≮180sin

ćw. 3x w tyg.

Przypadek 3.

Przypadek 4.


3. E.K. ur. 1997 r.

18.02.2010 r. Th6-Th11≮400dex

Th12-L4≮350sin

ćw. 3x w tyg.

16.11.2011 r. Th5-Th12≮400dex

Th12-L4≮340sin

ćw. 3x w tyg.


4. A.K. ur. 1995 r.

17.12.2010 r. Th6-Th11≮240dex

Th12-L4≮180sin

ćw. 3x w tyg.

15.07.2011 r. Th5-Th11≮180dex

Th12-L4≮180sin

ćw. 3x w tyg.

10.04.2012 Th5-Th11≮180dex

Th12-L4≮180sin

ćw. 3x w tyg.


(piersiowego)


poprawę kata skrzywienia uzyskano w 3 przypadkach (75%)

w 1 przypadku - brak poprawy (25%)

Wyk.5. Porównanie wyników wielkość i kątów Cobba w I i II badaniu skrzywienia kompensacyjnego

(lędźwiowego)


poprawę kata skrzywienia uzyskano w 4 przypadkach

Wyk.6. Porównanie wyników wielkości kątów Cobba w Ii II badaniu obu łuków skrzywienia

W badanej grupie uzyskano poprawę w 4 przypadkach (100%)

King Moa III – skrzywienie piersiowe krótkie

Przypadek 1


(piersiowego)

Uzyskano poprawę kąta skrzywienia


1. N.R. ur. 1997 r.

08.06.2010 r. Th5-Th10≮300dex ćw. 3x w tyg.

12.12.2011 r. Th5-Th10≮250dex ćw. 3x w tyg.

KING MOA IV – skrzywienie piersiowo-lędźwiowe długie

Przypadek 1


1. A.B. ur. 1997 r.

03.01.2012 r. Th5-L2≮130sin ćw. 3x w tyg.

24.07.2012 r. Th5-L2≮130sin ćw. 3x w tyg.

Przypadek 2


12. D.Ch. ur. 1999 r.

03.01.2010 r. Th11-L4≮180sin ćw. 3x w tyg.

24.07.2012 r. Th11-L4≮180sin ćw. 3x w tyg.

06.03.2012 Th11-L4≮180sin ćw. 3x w tyg

Przypadek 3

Przypadek 4


3. D.G. ur. 1994 r.

11.07.2011 r. Th7-L4≮160sin ćw. 3x w tyg.

24.07.2012 r. Th7-L4≮160sin ćw. 3x w tyg.


4. D.J. ur. 1999 r.

15.11.2011 r. Th10-L3≮230sin ćw. 3x w tyg.

29.05.2012 r. Th5-Th9≮100dex

Th10- L3≮200sin

ćw. 3x w tyg.

Przypadek 5


5. J.L. ur. 2003 r.

29.10.2010 r. Th5-L3≮200dex ćw. 3x w tyg.

07.03.2012 r. Th2-Th11≮110dex

Th12- L4≮200sin

ćw. 3x w tyg.

Przypadek 6


6. A.M. ur. 1997 r.

27.12.2011 r. L1-L4≮180sin ćw. 3x w tyg.

29.05.2012 r. Th8-Th10≮90sin

Th10- Th12≮50dex

L1-L4≮180sin

ćw. 3x w tyg.

Przypadek 7

Przypadek 8


8. M.W. ur. 2001 r.

11.07.2011 r. Th8-L4≮160sin ćw. 3x w tyg.

24.07.2012 r. Th9-L4≮160sin ćw. 3x w tyg.


7. P.R. ur. 1997 r.

09.03.2011 r. L1-L4≮180dex ćw. 3x w tyg.

10.04.2012 r. Th8-Th12≮50sin

L1- L5≮110dex

ćw. 3x w tyg.

Przypadek 9

Przypadek 10


9. G.Ż. ur. 1997 r.

27.12.2011 r. Th10-L3≮200dex ćw. 3x w tyg.

10.04.2012 r. Th6-Th11≮130dex

Th11- L5≮210sin

ćw. 3x w tyg.


10. A.M. ur. 2003 r.

27.04.2010 r. Th4-L1≮150dex ćw. 3x w tyg.

06.12.2011 r. Th5-L2≮70sin ćw. 3x w tyg.

24.06.2012 r. Th10-L4≮40sin ćw. 3x w tyg.

Przypadek 11

Przypadek 12


12. K.K. ur. 2001 r.

05.02.2010 r. Th10-S1≮190sin ćw. 3x w tyg.

23.02.2012 r. Th12-L2≮40dex ćw. 3x w tyg.


11. A.S. ur. 1999 r.

25.12.2009 r. Th8-L3≮180sin ćw. 3x w tyg.

29.12.2010 r. Th6-L3≮110sin ćw. 3x w tyg.

27.12.2012 r. Th2-Th6≮70dex

Th8-L2≮50sin

ćw. 3x w tyg.

Przypadek 13


13. W.G. ur. 2001 r.

08.10.2009 r. Th10-L3≮140sin ćw. 3x w tyg.

04.05.2010 r. Th5-Th11≮110dex

Th11-L3≮120sin

ćw. 3x w tyg.

Przypadek 14


14. K.M. ur. 1997 r.

17.03.10.2010 r. Th11-L4≮150sin ćw. 3x w tyg.

02.12.2011 r. Th11-L3≮100sin ćw. 3x w tyg.

Przypadek 15


15. K.M. ur. 2002 r.

20.11.10.2009 r. Th8-L4≮170sin ćw. 3x w tyg.

14.05.2010 r. Th3-Th10≮130dex

Th11-L4≮170sin

ćw. 3x w tyg.

Wyk.7. Porównanie wyników wielkość i kątów Cobba w I i II badaniu


poprawę kata skrzywienia uzyskano w 9 przypadkach (60%)

w 4 przypadku- brak poprawy (26,7%)

w 2 przypadkach – progresja kąta skrzywienia (13,3%)

kinezyterapia analityczna metodą FED jest istotna statystycznie – ch2<0,05

Wyk. 8.Ogólne zestawienie wyników badań

Tab.1 Zestawienie statystyczne wyników badań

nr kolejny dziecka I badanie II badanie razem

1. 32 33 65

2. 42 28 70

3. 23 15 38

4. 33 10 43

5. 40 40 80

6. 40 35 75

7. 40 30 70

8. 55 43 98

9. 23 8 31

10. 75 74 149

11. 42 36 78

12. 30 25 55

13. 13 13 26

14. 18 18 36

15. 16 10 26

16. 23 20 43

17. 20 11 31

18. 18 12 30

19. 18 11 29

20. 16 16 32

21. 20 21 41

22. 15 4 19

23. 18 5 23

24. 19 4 23

25. 14 12 26

26. 15 10 25

27. 17 17 34

735 561 1296

ch2=0,001018837 p≤0,05

Przeprowadzone badania wykazały, że kinezyterapia analityczna metodą FED jest istotna

statystycznie – ch2= p<0,05

Wnioski

1. Poprawę uzyskano w 74% przypadków ( 20 pacjentów)

2. W 19% przypadków (5 pacjentów) stwierdzono brak poprawy lub różnice w zakresie

błędu pomiaru;

3. W 7% przypadków (2 pacjentów) stwierdzono pogorszenie stanu wady. (Wyk.5)

4. Najwięcej poprawy uzyskano korekcji skrzywienia typu II

Wyk.9. Procentowe zestawienie wyników badań

Podstawa uzyskania poprawy stanu pacjenta jest systematyczna praca podczas zajęć

zorganizowanych uzupełniona o indywidualną prcę w domu realizowaną wg wskazań

stanowiącą integralną część terapii.

W ocenie osób prowadzących terapię metodą Kinezyterapii Analitycznej FED

uzyskane wyniki zostały ocenione pozytywnie i mogą stanowić podstawę prowadzenia

dalszej terapii ta metodą.

poprawa st. Cobba(74%)

st. Cobba b.z.(19%

pogorszenie wady (7%)

KINEZYTERAPIA ANALITYCZNA METODĄ FED W … · Kinezyterapia analityczna stosowana jest jako...

Documents

Transcript of KINEZYTERAPIA ANALITYCZNA METODĄ FED W … · Kinezyterapia analityczna stosowana jest jako...