Rozliczenia pieniężne: przelew, zlecenia Rozliczenia pieniężne: przelew, zlecenia stałe, polecenia zapłaty, karty płatnicze, stałe, polecenia zapłaty, karty płatnicze, przelew transgraniczny, czeki podróżne, przelew transgraniczny, czeki podróżne, Money orders Money orders , ich rozpowszechnienie, , ich rozpowszechnienie,

koszty i zagrożenia związane ze koszty i zagrożenia związane ze stosowaniem na polskim rynku i za stosowaniem na polskim rynku i za

granicą.granicą.

Katarzyna Żmuda

Tomasz Sarnowski

Przelew

najpopularniejsza forma rozliczania krajowych transakcji

dyspozycja polecenia przelewu może być złożona w formie papierowego dokumentu lub za pomocą systemów bankowości elektronicznej

bank powinien zaksięgować otrzymane polecenie przelewu najpóźniej w następnym dniu roboczym po jego przyjęciu

Formularz wpłaty gotówkowej/polecenia przelewu

Koszty przelewu

różne w zależności od banku

niewielkie kwoty do kilku złotych lub bez opłat

inne w zależności od rodzaju

Przykładowe koszty

Awaria w mBanku

Mający ok. 2,5 mln klientów mBank poinformował 27.11.10r. o problemach technicznych związanych z przelewami. Część przelewów przychodzących na konta klientów mBanku mogła zawierać niepoprawne dane dotyczące np. nadawcy lub tytułu operacji.

problem dotyczył klientów, którzy tego dnia mieli otrzymać przelew zewnętrzny z innego banku, kierowany na ich rachunek w mBanku.

ostatecznie awaria została opanowana i obyło się bez większych szkód.

Zlecenie stałe

forma płacenia stałych zobowiązań w regularnych odstępach czasowych

przelewy są wykonywane automatycznie przez bank po podaniu danych odbiorcy, kwoty i częstotliwości wykonywania operacji

Przykład: zlecenie stałe w Inteligo

Jak utworzyć zlecenie stałe? zdefiniowanie zlecenia w serwisie www lub u

konsultanta podanie danych zlecenia zatwierdzenie dyspozycji po sprawdzeniu

dyspozycji danych zlecenie stałe jest utworzone – istnieje możliwość

dokonywania zmian zlecenia

Przykład: zlecenie stałe w Inteligo c.d.

Polecenie zapłaty W odróżnieniu od zlecenia stałego oferuje

możliwość przelewania różnych kwot Pomimo, że już 46 banków działających w Polsce

(3113 oddziałów) umożliwia korzystanie z tej usługi polecenia zapłaty, to w dalszym ciągu jest ona w początkowej fazie rozwoju – w maju 2004 roku ponad 665 tys. - czyli 1,3 proc. wszystkich - płatności zostało zrealizowane w ten sposób.

przykładowo w Hiszpanii prawie 53 proc. wszystkich płatności bezgotówkowych jest realizowana za pośrednictwem polecenia przelewu. Natomiast w Niemczech i Austrii wskaźnik ten wynosi odpowiednio – 38 i 30 proc.

Jak ustanowić polecenie zapłaty?

Należy skontaktować się z instytucją, w której chcemy opłacać rachunki za pomocą polecenia zapłaty (np. zakład energetyczny, operator telefoniczny)

Kolejny etap to wypełnienie dwóch egzemplarzach standardowego formularza „Zgody na obciążenie rachunku”

jeden formularz należy dostarczyć do wybranego banku, a drugi do odbiorcy płatności

Formularz „Zgody na obciążenie rachunku”

Co wybrać: zlecenie stałe czy polecenie zapłaty? Należy zastanowić się czy przewidywane płatności będą stałe czy w różnych

wysokościach Istotnym kryterium powinny być również opłaty:

najtańsze będzie polecenie zapłaty. Tylko kilka banków (BOŚ, Getin i Volkswagen Bank direct) pobiera jednorazową opłatę za ich ustanowienie, wynoszącą 1 lub 2 zł. Nieco częściej trzeba się jednak liczyć z podobną opłatą za każdą realizację polecenia (Bank Pocztowy, BOŚ, BPH, BZ WBK, DnB Nord, Dominet, Invest-Bank i PKO BP). Z poleceniem zapłaty wiążą się nie tylko wspomniane opłaty. W Nordea Banku i mBanku nic nie płacimy za ustanowienie i realizację poleceń zapłaty, ale za to mamy stałą miesięczną opłatę za korzystanie z takiej usługi (w mBanku wznosi 1 zł, w Nordea Banku 2 zł). Czasami trzeba też zapłacić za wycofanie się z polecenia zapłaty, np. w BOŚ Banku kosztuje to 3 zł, a w Inteligo 2,99 zł. W ING Banku zapłacimy za zawiadomienie o niezrealizowanym poleceniu zapłaty (5 zł).

Nieco droższe będzie zlecenie stałe. Opłata za jego zdefiniowanie zależy od tego, czy robimy to w oddziale, przez telefon czy przez Internet (ten ostatni kanał jest najtańszy). Najwięcej zapłacimy definiując zlecenie przez telefon w mBanku, bo aż 4 zł. Klienci zakładający stałe zlecenie w oddziale Deutsche Banku, Getin Banku, Kredyt Banku i Nordea Banku będą musieli zapłacić 3 zł. W wielu bankach dyspozycja zlecenia stałego jest jednak darmowa, a w innych może taka być, jeśli zdecydujemy się na kanał internetowy. Za samą realizację zlecenia często też trzeba zapłacić. I oczywiście tak jak w przypadku poleceń zapłaty, musimy się liczyć w bankach z opłatami za wycofanie czy modyfikację zlecenia.

Tabela opłat za zlecenia stałe i polecenia zapłaty

Liczba kart płatniczych w Polsce 2008Q3-2010Q3

Struktura wydanych kart według poszczególnych systemów kartowych 2010Q1-2010Q3

Struktura kart płatniczych w podziale na rodzaje

Karta kredytowa Gold i Silver w Alior Banku

wysoki limit kredytowy – nawet do 80 tys. zł; darmowy pakiet ubezpieczeń assistance; zwrot do 1% od każdego zakupu dokonanego kartą

dzięki usłudze CashBack; możliwość ustalenia indywidualnych limitów

transakcyjnych do karty, indywidualnego kodu PIN oraz cyklu rozliczeniowego;

oprocentowanie kredytu zmniejsza się wraz ze wzrostem zadłużenia;

możliwość dokonania z rachunku karty przelewu, który traktujemy jak transakcję bezgotówkową.

Karta DebetowaVISA Electron 24h Business Services Polbank Karta Debetowa służy do realizacji płatności w punktach

handlowo-usługowych, wypłaty gotówki w bankomatach oraz wpłat gotówkowych w bankomatach sieci Polbank EFG.

Karta ma zasięg międzynarodowy. Za pomocą jednej karty można obsługiwać kilka rachunków

bieżących i kredytów odnawialnych w złotych. Koszty związane z obsługą karty:

Wydanie karty 5 zł Miesięczna opłata za użytkowanie karty 1 zł Wypłata gotówki w bankomatach:

Polbank EFG 0 zł Euronet 0 zł Innych banków krajowych  5 zł Za granicą10 zł

Karta Obciążeniowa MasterCard Business Bank BGŻ

swobodny dostęp do środków na całym świecie  – możliwość dokonywania transakcji bezgotówkowych w ponad 28 milionach punktów handlowo-usługowych oraz pobierania gotówki w bankomatach oznaczonych logo MasterCard w kraju zagranicą

możliwość dokonywania płatności w Internecie i za zamówienia telefoniczne

większe bezpieczeństwo korzystania z karty dzięki wyposażeniu ich w chip.

możliwość uzyskania dowolnej liczby kart do jednego rachunku z odrębnym limitem dla każdej karty

ułatwienie rozliczania wydatków służbowych - brak konieczności wypłacania pracownikom zaliczek i dokonywania przelewów bankowych

pakiet bezpłatnych ubezpieczeń

Zagrożenia

Brak weryfikacji tożsamości płacącego kartą przez sprzedawców w sklepie

Kradzieże danych przy płatnościach przez internet

Kradzież karty (w tym zanim dotrze ona do posiadacza)

Fałszerstwa

Przelew transgraniczny Forma zwykłego polecenia przelewu Kwota nie może przekraczać 50000 euro (do

państw EOG) Łączny czas przekazywania środków nie może

przekroczyć 6 dni Aby dokonać przelewu potrzebne są numery:

IBAN (International Bank Account Number) – numer konta w formacie międzynarodowym oraz BIC (Bank Identification Code) – kod pozwalający na identyfikację banku za granicą

Przykład: Multibank w przypadku przelewów realizowanych przez MultiBank, środki pieniężne są

przekazywane do banku odbiorcy najpóźniej w terminie do końca piątego dnia roboczego, następującego po dniu przyjęcia wniosku o przelew

w przypadku przelewów przychodzących na rzecz klientów MultiBanku uznanie rachunku odbiorcy następuje nie później niż do końca dnia roboczego następującego po dniu otrzymania przez MultiBank środków

za wykonanie przelewu walutowego MultiBank pobiera opłaty określone w Taryfie prowizji i opłat bankowych MultiBanku

do operacji w walucie innej niż waluta MultiKonta, MultiBank stosuje kurs kupna/sprzedaży walut obowiązujący w MultiBanku. Aktualne kursy walut stosowane przez MultiBank, ogłaszane są w placówce, za pośrednictwem mulitlinii oraz na stronach internetowych, z uwzględnieniem zmiany kursów walut w ciągu dnia operacyjnego

na życzenie banku zleceniodawcy, zleceniodawca jest zobowiązany do podania numeru rachunku bankowego odbiorcy w standardzie IBAN oraz BIC banku odbiorcy; w przypadku braku tych danych bank zleceniodawcy może pobrać dodatkową opłatę

Zleceniodawca może wskazać stronę ponoszącą koszty

Czek podróżniczy

wystawiany przez bank lub inną instytucję finansową na okrągłe kwoty pieniężne (np.100zł, 1000$)

nie posiada trasata (bo jest realizowany wewnątrz instytucji emitującej)

realizacja następuje za pomocą dwóch podpisów jest zawsze imienny i przedpłacony – dzięki temu

bezpieczny

Opłaty pobierane przez wybrane polskie banki za sprzedaż i skup czeków podróżniczych

Przykład: Czek podróżniczy na 2000zł NBP

Czek podróżniczy wystawiony na 100$ przez American Express

Jak użyć czeku podróżniczego? Przykład z American Express złożenie podpisu w lewym górnym rogu czeku

najszybciej jak to możliwe, w celu ochrony w razie kradzieży itp.

dla bezpieczeństwa zaleca się zapisanie numerów seryjnych czeku i trzymanie ich w miejscu innym niż sam czek

czeki należy chronić podobnie jak gotówkę aby użyć należy podpisać czek w lewym dolnym

rogu na oczach osoby przyjmującej

Money orders

są przedpłacone, więc bardziej zaufane niż czeki, wystawia się je do określonej wartości

obecnie bardzo popularne w Stanach Zjednoczonych i Indiach, w Polsce jak do tej pory cieszą się raczej małą popularnością

w Polsce liderem w dziedzinie money orders jest Western Union, współpracująca między innymi z Bankiem Pekao S.A. – za jego pośrednictwem można nadawać/odbierać przekazy

Opłaty za realizację przekazu za granicę w Western Union Przykładowe ceny do większości krajów UE na

rok 2011:

Przykład: pocztowy przekaz pieniężny Księstwa Brunszwiku, 1867

Dziękujemy za uwagę